Ευεργέτημα πενίας σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις

ΣΥΝΟΨΗ ΤΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥ ΕΓΓΡΑΦΟΥ:

Οδηγία 2003/8/ΕΚ — βελτίωση της πρόσβασης στη δικαιοσύνη επί διασυνοριακών διαφορών μέσω της θέσπισης στοιχειωδών κοινών κανόνων σχετικά με το ευεργέτημα πενίας

ΤΙ ΠΡΟΒΛΕΠΕΙ Η ΟΔΗΓΙΑ;

Οι στόχοι της είναι οι εξής:

• βελτίωση της πρόσβασης στη δικαιοσύνη σε διασυνοριακές αστικές υποθέσεις·
• θέσπιση κανόνων που να ισχύουν σε όλη την ΕΕ σχετικά με το ευεργέτημα πενίας·
• διασφάλιση του ότι τα άτομα που δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να πληρώσουν για νομική βοήθεια, θα έχουν πρόσβαση σε αυτήν·
• ενθάρρυνση της συνεργασίας σε θέματα ευεργετήματος πενίας μεταξύ των χωρών της ΕΕ.

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

Η παρούσα οδηγία καλύπτει όλες τις αστικές υποθέσεις, μεταξύ άλλων:

• την επιχειρηματική δραστηριότητα,
• την απασχόληση,
• την προστασία των καταναλωτών.

Με την παρούσα οδηγία αναγνωρίζεται σε άτομα που δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να πληρώσουν για νομική εκπροσώπηση το δικαίωμα στο ευεργέτημα πενίας. Απευθύνεται σε πολίτες της ΕΕ και υπηκόους τρίτων χωρών που ζουν στην ΕΕ.

Το ευεργέτημα πενίας μπορεί να περιλαμβάνει:

• νομικές συμβουλές,
• νομική συνδρομή και εκπροσώπηση ενώπιον του δικαστηρίου,
• εξαίρεση από τις δικαστικές δαπάνες,
• εξαίρεση από ορισμένες δαπάνες σε διεθνείς υποθέσεις (π.χ. διερμηνεία, μετάφραση, μετακίνηση).

Επιπλέον, η οδηγία προβλέπει κανόνες για την επεξεργασία των αιτήσεων.

• Οι εθνικές αρχές πρέπει:
  • να διασφαλίζουν ότι οι αιτούντες κατανοούν πώς γίνεται η επεξεργασία των αιτήσεων·
  • να εξηγούν γιατί απορρίπτουν μια αίτηση·
  • να επιτρέπουν στους αιτούντες να ασκήσουν προσφυγή κατά απορριπτικής απόφασης.
• Για την επιτάχυνση των αιτήσεων, οι χώρες της ΕΕ πρέπει να αποστέλλουν στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή έναν κατάλογο:
  • των αρχών οι οποίες μπορούν να αποστέλλουν και να λαμβάνουν αιτήσεις,
  • των γλωσσών στις οποίες αποδέχονται αιτήσεις.

Υποδείγματα αιτήσεων

• Απόφαση 2004/844/ΕΚ της Επιτροπής για θέσπιση εντύπου για τη διαβίβαση των αιτήσεων ευεργετήματος πενίας.
• Απόφαση 2005/630/ΕΚ της Επιτροπής για τη θέσπιση εντύπου για τη διαβίβαση των αιτήσεων παροχής του ευεργετήματος μεταξύ των χωρών της ΕΕ.

Οι χώρες της ΕΕ πρέπει να εξασφαλίζουν ότι το κοινό και οι επαγγελματικοί κύκλοι ενημερώνονται διαμέσου του ευρωπαϊκού δικαστικού δικτύου.

Οι χώρες της ΕΕ μπορούν να προβλέψουν πιο γενναιόδωρες διατάξεις για τους αιτούντες ευεργετήματος πενίας, εφόσον το επιθυμούν.

ΑΠΟ ΠΟΤΕ ΕΦΑΡΜΟΖΕΤΑΙ Η ΟΔΗΓΙΑ;

Εφαρμόζεται από τις 31 Ιανουαρίου 2003. Οι χώρες της ΕΕ έπρεπε να την ενσωματώσουν στο εθνικό τους δίκαιο έως τις 30 Νοεμβρίου 2004. Η οδηγία δεν εφαρμόζεται στη Δανία.

ΠΛΑΙΣΙΟ

• Έντυπα νομικής συνδρομής (Διαδικτυακή πύλη της ευρωπαϊκής ηλεκτρονικής δικαιοσύνης)
• Το 2000 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε μια πράσινη βίβλο για το ευεργέτημα πενίας σε αστικές υποθέσεις με σκοπό να καταγράψει τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι διασυνοριακοί διάδικοι και να προτείνει λύσεις.
• Η πρωτοβουλία της Επιτροπής ήταν απαραίτητη, ακόμη περισσότερο επειδή οι υπάρχουσες συμβάσεις για αυτό το θέμα (η Συμφωνία του Στρασβούργου για τη διαβίβαση των αιτήσεων δικαστικής αρωγής του 1977 και ηΣύμβαση της Χάγης για τη διευκόλυνση της διεθνούς πρόσβασης στη Δικαιοσύνη, που υπογράφηκε το 1980) δεν έχουν επικυρωθεί από όλες τις χώρες της ΕΕ.
• Για περισσότερες πληροφορίες, ανατρέξτε στην ενότητα:
  • «Ευεργέτημα πενίας» στη διαδικτυακή πύλη της ευρωπαϊκής ηλεκτρονικής δικαιοσύνης.

ΚΥΡΙΑ ΠΡΑΞΗ

Οδηγία 2003/8/ΕΚ του Συμβουλίου, της 27ης Ιανουαρίου 2003, για βελτίωση της πρόσβασης στη δικαιοσύνη επί διασυνοριακών διαφορών μέσω της θέσπισης στοιχειωδών κοινών κανόνων σχετικά με το ευεργέτημα πενίας στις διαφορές αυτές (ΕΕ L 26 της 31.1.2003, σ. 41-47)

Διαδοχικές τροποποιήσεις και διορθώσεις της οδηγίας 2003/8/ΕΚ έχουν ενσωματωθεί στο πρωτότυπο έγγραφο. Αυτή η ενοποιημένη έκδοση έχει μόνο αξία τεκμηρίωσης.

ΣΥΝΑΦΕΙΣ ΠΡΑΞΕΙΣ

Οδηγία 2004/844/ΕΚ του Συμβουλίου, της 9ης Νοεμβρίου 2004, για θέσπιση εντύπου για τη διαβίβαση των αιτήσεων ευεργετήματος πενίας κατ’ εφαρμογή της οδηγίας 2003/8/ΕΚ του Συμβουλίου για βελτίωση της πρόσβασης στη δικαιοσύνη επί διασυνοριακών διαφορών μέσω της θέσπισης στοιχειωδών κοινών κανόνων σχετικά με το ευεργέτημα πενίας στις διαφορές αυτές (ΕΕ L 365 της 10.12.2004, σ. 27-34)

Απόφαση 2005/630/ΕΚ της Επιτροπής, της 26ης Αυγούστου 2005, για τη θέσπιση εντύπου για τη διαβίβαση των αιτήσεων παροχής του ευεργετήματος πενίας, κατ' εφαρμογή της οδηγίας 2003/8/ΕΚ του Συμβουλίου (ΕΕ L 225 της 31.8.2005, σ. 23-27)

τελευταία ενημέρωση 12.12.2016