Τρόφιμα που έχουν υποστεί επεξεργασία με ιοντίζουσα ακτινοβολία

ΣΥΝΟΨΗ ΤΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ:

Οδηγία 1999/2/ΕΚ για την ακτινοβόληση των τροφίμων και των συστατικών τροφίμων

ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΟΔΗΓΙΑΣ;

Καθορίζει τις προϋποθέσεις για τηv παρασκευή, την εμπoρία, την εισαγωγή και την υποχρεωτική επισήμανση των τροφίμων που έχουν υποστεί επεξεργασία με ιοντίζουσα ακτινοβολία, μια διαδικασία που χρησιμοποιείται για τη μείωση του αριθμού παθογόνων μικροοργανισμών στα τρόφιμα και την παράταση της διάρκειας ζωής των τροφίμων.

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

Πεδίο εφαρμογής

Η οδηγία δεν εφαρμόζεται:

• στα τρόφιμα που εκτίθενται σε ιοντίζουσα ακτινοβολία από συσκευές μέτρησης ή ελέγχου εντός καθορισμένων ορίων·
• στα τρόφιμα τα οποία παρασκευάζονται για ασθενείς που χρειάζονται διαιτολόγιο με αποστειρωμένες τροφές υπό ιατρική επίβλεψη.

Το παράρτημα της εκτελεστικής οδηγίας 1999/3/ΕΚ παρέχει έναν αρχικό κατάλογο τροφίμων που μπορεί να έχουν ακτινοβοληθεί, δηλαδή αποξηραμένα αρωματικά βότανα, καρυκεύματα και φυτικά αρτύματα.

Άδειες και εγκεκριμένες εγκαταστάσεις

Η ακτινοβόληση των τροφίμων μπορεί να πραγματοποιείται αποκλειστικά σε εγκαταστάσεις που είναι εγκεκριμένες από τις αρχές των χωρών της ΕΕ. Μετά την έγκριση των εγκαταστάσεων, οι χώρες της ΕΕ υποβάλλουν έναν κατάλογο αυτών στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Η Επιτροπή δημοσιεύει τον κατάλογο εγκεκριμένων εγκαταστάσεων.

Η απόφαση 2002/840/ΕΚ επιτρέπει την ακτινοβόληση τροφίμων σε τρίτες χώρες και κατόπιν την εισαγωγή τους στην ΕΕ, εφόσον τηρούνται οι κανόνες της ΕΕ και εφόσον η ακτινοβόληση πραγματοποιείται σε μία από τις εγκεκριμένες εγκαταστάσεις που παρατίθενται στο παράρτημα της απόφασης.

Καταχώριση

Οι εγκαταστάσεις ακτινοβόλησης πρέπει να τηρούν αρχείο για κάθε πηγή ιοντίζουσας ακτινοβολίας, στο οποίο θα καταγράφονται συγκεκριμένες πληροφορίες (δηλαδή το είδος και η ποσότητα των ακτινοβολούμενων τροφίμων, παράμετροι ελέγχου της διαδικασίας ακτινοβόλησης κ.λπ.).

Αυτό το αρχείο πρέπει να φυλάσσεται για πέντε έτη. Οι λεπτομέρειες των κανόνων σχετικά με την τήρηση του μητρώου εγκρίνονται από την Επιτροπή, η οποία επικουρείται από τη μόνιμη επιτροπή φυτών, ζώων, τροφίμων και ζωοτροφών.

Αίτηση για τη διάθεση ακτινοβολημένων τροφίμων στην αγορά

Τα ακτινοβολημένα τρόφιμα μπορούν να διατεθούν στην αγορά της ΕΕ, μόνο εφόσον συμμορφώνονται με την οδηγία η οποία προβλέπει:

• τους όρους για την έγκριση της ακτινοβόλησης τροφίμων (τεχνολογική ανάγκη, όφελος για τον καταναλωτή κ.λπ.) και τους επιτρεπτούς στόχους (μείωση του κινδύνου ασθενειών, απαλλαγή των τροφίμων από επιβλαβείς οργανισμούς)·
• ότι τα τρόφιμα πρέπει να φυλάσσονται υπό τις δέουσες συνθήκες και η ακτινοβόληση δεν πρέπει να αντικαθιστά τα μέτρα υγιεινής·
• ότι η ακτινοβόληση μπορεί να συνδυαστεί με άλλη χημική επεξεργασία, αλλά μόνο εάν αυτή η επεξεργασία έχει διαφορετικούς στόχους·
• τις πηγές ιοντίζουσας ακτινοβολίας (ακτίνες γ, ακτίνες X και ηλεκτρόνια με ορισμένα χαρακτηριστικά)·
• τη δοσιμετρία (τον προσδιορισμό της συνολικής μέσης απορροφώμενης δόσης και των διαδικασιών για τη μέτρησή της). Η οδηγία προβλέπει επίσης ότι η μέγιστη δόση ακτινοβολίας για τα τρόφιμα μπορεί να χορηγείται τμηματικά.

Επισήμανση και συσκευασία

Η ένδειξη «ακτινοβοληµένο» ή «επεξεργασµένο µε ιοντίζουσα ακτινοβολία» πρέπει να αναγράφεται:

• στην επισήμανση ή τη συσκευασία·
• στα έγγραφα που συνοδεύουν τα ακτινοβολημένα τρόφιμα ή τα τρόφιμα που περιέχουν ακτινοβολημένα συστατικά.

Τα προϊόντα που προορίζονται για πώληση στους τελικούς καταναλωτές πρέπει να πληρούν τις απαιτήσεις του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1169/2011 σχετικά με την παροχή πληροφοριών για τα τρόφιμα στους καταναλωτές.

Τα προϊόντα που δεν προορίζονται για πώληση στους τελικούς καταναλωτές πρέπει να φέρουν σήμανση που υποδεικνύει ότι έχουν ακτινοβοληθεί, καθώς και το όνομα και τη διεύθυνση της εγκατάστασης στην οποία πραγματοποιήθηκε η ακτινοβόληση.

ΑΠΟ ΠΟΤΕ ΕΦΑΡΜΟΖΕΤΑΙ Η ΟΔΗΓΙΑ;

Εφαρμόζεται από τις 20 Μαρτίου 1999. Οι χώρες της ΕΕ έπρεπε να την ενσωματώσουν στο εθνικό τους δίκαιο έως τις 20 Σεπτεμβρίου 2000 (κανόνες που επιτρέπουν την εμπορία και τη χρήση ακτινοβολημένων τροφίμων) και έως τις 20 Μαρτίου 2001 (κανόνες που απαγορεύουν την εμπορία και τη χρήση των ακτινοβολημένων τροφίμων που δεν συμμορφώνονται με την παρούσα οδηγία).

ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

Για περισσότερες πληροφορίες, ανατρέξτε στα εξής:

• Ακτινοβόληση τροφίμων (Ευρωπαϊκή Επιτροπή).

ΒΑΣΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ

Οδηγία 1999/2/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 22ας Φεβρουαρίου 1999, για την προσέγγιση των νομοθεσιών των κρατών μελών όσον αφορά τα τρόφιμα και τα συστατικά τροφίμων που έχουν υποστεί επεξεργασία με ιοντίζουσα ακτινοβολία (ΕΕ L 66 της 13.3.1999, σ. 16–23)

Διαδοχικές τροποποιήσεις της οδηγίας 1999/2/ΕΚ έχουν ενσωματωθεί στο αρχικό κείμενο. Η παρούσα ενοποιημένη απόδοση έχει μόνο αξία τεκμηρίωσης.

ΣΥΝΑΦΗ ΚΕΙΜΕΝΑ

Οδηγία 1999/3/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 22ας Φεβρουαρίου 1999, για τη θέσπιση κοινοτικού καταλόγου τροφίμων και συστατικών τροφίμων που υποβάλλονται σε επεξεργασία με ιοντίζουσα ακτινοβολία (ΕΕ L 66 της 13.3.1999, σ. 24-25)

Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1169/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 25ης Οκτωβρίου 2011, σχετικά με την παροχή πληροφοριών για τα τρόφιμα στους καταναλωτές, την τροποποίηση των κανονισμών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΚ) αριθ. 1924/2006 και (ΕΚ) αριθ. 1925/2006 και την κατάργηση της οδηγίας 87/250/ΕΟΚ της Επιτροπής, της οδηγίας 90/496/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της οδηγίας 1999/10/ΕΚ της Επιτροπής, της οδηγίας 2000/13/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, των οδηγιών της Επιτροπής 2002/67/ΕΚ και 2008/5/ΕΚ και του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 608/2004 της Επιτροπής (ΕΕ L 304 της 22.11.2011, σ. 18-63)

Βλέπε την ενοποιημένη απόδοση.

τελευταία ενημέρωση 28.02.2018