Κανονισμός VIS

ΣΥΝΟΨΗ ΤΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ:

Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 767/2008 για το σύστημα πληροφοριών για τις θεωρήσεις και την ανταλλαγή στοιχείων μεταξύ των κρατών μελών για τις θεωρήσεις μικρής διάρκειας (κανονισμός VIS)

ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ;

Ο κανονισμός θεσπίζει το σύστημα πληροφοριών για τις θεωρήσεις (VIS) και καθορίζει τις διαδικασίες και τις προϋποθέσεις για την ανταλλαγή δεδομένων όσον αφορά τις αιτήσεις θεώρησης μικρής διάρκειας μεταξύ των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) που έχουν υπογράψει τη Συμφωνία και τη Σύμβαση Σένγκεν.

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

Σημείωση προς τον αναγνώστη: ο παρών κανονισμός έχει τροποποιηθεί αρκετές φορές. Αυτή η σύνοψη αντικατοπτρίζει το περιεχόμενο του κανονισμού, όπως τροποποιήθηκε, εφόσον οι τροποποιήσεις έχουν πράγματι τεθεί σε ισχύ.

Σκοπός

Ο σκοπός του VIS, που συστάθηκε βάσει της απόφασης 2004/512/ΕΚ είναι η βελτίωση της εφαρμογής της κοινής πολιτικής στον τομέα των θεωρήσεων, της προξενικής συνεργασίας και της διαβούλευσης με τις κεντρικές αρχές για τις θεωρήσεις:

• διευκολύνοντας τη διαδικασία υποβολής αίτησης θεώρησης·
• προλαμβάνοντας την άγρα θεωρήσεων (visa shopping)·
• διευκολύνοντας την καταπολέμηση της απάτης·
• διευκολύνοντας τους ελέγχους στα σημεία διέλευσης των εξωτερικών συνόρων και στα εθνικά εδάφη·
• βοηθώντας στον εντοπισμό των προσώπων που δεν πληρούν τις απαιτήσεις εισόδου, παραμονής ή κατοικίας σε εθνικό έδαφος·
• διευκολύνοντας την εφαρμογή του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 604/2013, ο οποίος καθορίζει ποιο κράτος μέλος είναι υπεύθυνο για την εξέταση μιας αίτησης ασύλου από υπήκοο τρίτης χώρας (βλ. σύνοψη)·
• συμβάλλοντας στην αποτροπή των απειλών κατά της εσωτερικής ασφάλειας των κρατών μελών.

Σε συγκεκριμένες περιπτώσεις, οι εθνικές αρχές και η Ευρωπόλ μπορούν να ζητήσουν πρόσβαση σε δεδομένα που έχουν εισαχθεί στο VIS με σκοπό την πρόληψη, τον εντοπισμό και τη διερεύνηση τρομοκρατικών και ποινικών αδικημάτων.

Οι ακόλουθες κατηγορίες δεδομένων καταχωρίζονται στο VIS:

• τα αλφαριθμητικά δεδομένα για τον αιτούντα και τις αιτούμενες, εκδοθείσες, απορριφθείσες, ακυρωθείσες, ανακληθείσες ή παραταθείσες θεωρήσεις·
• οι φωτογραφίες·
• τα δακτυλικά αποτυπώματα·
• οι σύνδεσμοι με προηγούμενες αιτήσεις θεώρησης και με φακέλους αιτήσεων προσώπων που συνταξιδεύουν.

Κατηγορίες δεδομένων που καταχωρίζονται στο κοινό αποθετήριο δεδομένων ταυτότητας

Τα ακόλουθα δεδομένα καταχωρίζονται στο κοινό αποθετήριο δεδομένων ταυτότητας (CIR):

• επίθετο, όνομα, ημερομηνία γέννησης, φύλο·
• επώνυμο κατά τη γέννηση (προηγούμενο/α επώνυμο/α), τόπος και χώρα γέννησης, τρέχουσα υπηκοότητα και υπηκοότητα κατά τη γέννηση·
• πληροφορίες ταξιδιωτικού εγγράφου, συμπεριλαμβανομένων:
  • του είδους και του αριθμού,
  • της χώρας έκδοσης,
  • της αρχής έκδοσης,
  • της ημερομηνίας λήξης ισχύος.

Πρόσβαση στο VIS

• Μόνο το δεόντως εξουσιοδοτημένο προσωπικό των αρχών έκδοσης θεωρήσεων μπορεί να εισάγει, να τροποποιεί ή να διαγράφει δεδομένα VIS·
• Μόνο το δεόντως εξουσιοδοτημένο προσωπικό των αρχών έκδοσης θεωρήσεων και των αρχών που διενεργούν ελέγχους στα σημεία διέλευσης των εξωτερικών συνόρων, ελέγχους μετανάστευσης και ασύλου μπορεί να έχει πρόσβαση σε δεδομένα του VIS.
• Οι αρχές που έχουν πρόσβαση στο VIS εξασφαλίζουν ότι:
  • η χρήση του περιορίζεται στον βαθμό που είναι απαραίτητη, κατάλληλη και ανάλογη προς την εκτέλεση των καθηκόντων τους·
  • όταν χρησιμοποιούν το VIS, δεν προβαίνουν σε διακρίσεις εναντίον αιτούντων και κατόχων θεωρήσεων, και σέβονται πλήρως την ανθρώπινη αξιοπρέπεια και την ακεραιότητά τους.

Καταχώριση δεδομένων από τις αρχές θεώρησης

• Η αρχή θεώρησης δημιουργεί το αρχείο αίτησης, όταν γίνεται αποδεκτή η αίτηση σύμφωνα με τον κώδικα θεωρήσεων που θεσπίζεται στον τροποποιητικό κανονισμό (ΕΚ) αριθ.  810/2009 (βλ. σύνοψη). Εισάγει τα δεδομένα που αναφέρονται στο άρθρο 9 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 767/2008 στο VIS.
• Η αρχή έκδοσης θεωρήσεων προσθέτει άλλα δεδομένα όταν έχει ληφθεί απόφαση για έκδοση θεώρησης, για παράδειγμα:
  • την αρχή έκδοσης·
  • το είδος της θεώρησης·
  • τον αριθμό της αυτοκόλλητης θεώρησης·
  • το έδαφος στο οποίο έχει δικαίωμα να ταξιδεύει ο κάτοχος της θεώρησης·
  • την ημερομηνία έναρξης και λήξης ισχύος της θεώρησης·
  • τον αριθμό εισόδων που επιτρέπει η θεώρηση στην επικράτεια.
• Πρέπει να προσδιορίζονται οι λόγοι για τους οποίους έχει ληφθεί απόφαση:
  • άρνησης, ακύρωσης ή ανάκλησης της θεώρησης ή
  • παράτασης της περιόδου ισχύος της.

Χρήση του VIS

Το VIS χρησιμοποιείται:

• από τις αρμόδιες αρχές θεωρήσεων που εξετάζουν τις αιτήσεις και τις αποφάσεις που αφορούν τις αιτήσεις αυτές·
• μεταξύ κεντρικών αρχών θεωρήσεων για διαβούλευση και αιτήσεων εγγράφων·
• από τις αρμόδιες αρχές θεώρησης για σκοπούς υποβολής εκθέσεων και κατάρτισης στατιστικών (χωρίς ταυτοποίηση μεμονωμένων αιτούντων).

Πρόσβαση άλλων αρχών σε δεδομένα VIS

• Ο τροποποιητικός κανονισμός (ΕΕ) 2017/2226 για τη θέσπιση του συστήματος εισόδου/εξόδου από την ΕΕ (βλ. σύνοψη) οδήγησε σε πιο αποτελεσματικούς και ταχύτερους συνοριακούς ελέγχους μέσω ενός ασφαλούς καναλιού επικοινωνίας μεταξύ του κεντρικού συστήματος του ΣΕΕ και του κεντρικού VIS. Η άμεση πρόσβαση σε δεδομένα μεταξύ του ΣΕΕ και του VIS είναι δυνατή μόνο εφόσον το προβλέπουν τόσο ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 767/2008 όσο και ο κανονισμός (ΕΕ) 2017/2226.
• Οι αρχές θεώρησης που χρησιμοποιούν το VIS μπορούν να έχουν πρόσβαση στο ΣΕΕ από το VIS:
  • κατά την εξέταση και τη λήψη απόφασης σχετικά με τις αιτήσεις θεώρησης·
  • προκειμένου να ανακτηθούν και να εξαχθούν τα δεδομένα που σχετίζονται με τη θεώρηση απευθείας από το VIS στο ΣΕΕ σε περίπτωση που μια θεώρηση ακυρωθεί, ανακληθεί ή παραταθεί.
• Οι συνοριακές αρχές που χρησιμοποιούν το ΣΕΕ μπορούν να έχουν πρόσβαση στο VIS από το ΣΕΕ προκειμένου:
  • να ανακτήσουν τα δεδομένα που σχετίζονται με τις θεωρήσεις απευθείας από το VIS και να τα εισαγάγουν στο ΣΕΕ·
  • να επαληθεύσουν τη γνησιότητα και την εγκυρότητα της θεώρησης·
  • να ελέγξουν εάν υπήκοοι τρίτων χωρών που δεν έχουν υποχρέωση θεώρησης και για τους οποίους δεν έχει καταχωρηθεί ατομικός φάκελος στο ΣΕΕ είχαν προηγουμένως εγγραφεί στο VIS·
  • να επαληθεύσουν, όταν η ταυτότητα ενός κατόχου θεώρησης επαληθεύεται με χρήση δακτυλικών αποτυπωμάτων, την ταυτότητα του κατόχου θεώρησης με δακτυλικά αποτυπώματα έναντι του VIS.
• Οι αρχές που είναι αρμόδιες για τη διενέργεια ελέγχων στην επικράτεια των κρατών μελών μπορούν να αναζητούν δεδομένα με αποκλειστικό σκοπό να επαληθεύσουν την ταυτότητα του κατόχου της θεώρησης ή/και τη γνησιότητα της θεώρησης ή/και εάν οι προϋποθέσεις εισόδου, παραμονής ή κατοικίας πληρούνται.
• Οι εθνικές αρχές που είναι αρμόδιες για το άσυλο ενδέχεται να έχουν πρόσβαση σε δεδομένα για τους εξής αποκλειστικούς σκοπούς:
  • προσδιορισμός του κράτους μέλους που είναι υπεύθυνο για την εξέταση αίτησης ασύλου· και
  • εξέταση αίτησης ασύλου.

Λειτουργία του VIS

• Από τον Ιούνιο του 2018, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός για τη Λειτουργική Διαχείριση Συστημάτων ΤΠ Μεγάλης Κλίμακας (eu-LISA) είναι υπεύθυνος για τη λειτουργική διαχείριση του κεντρικού VIS και των εθνικών διεπαφών που συνδέονται με τα εθνικά συστήματα των κρατών μελών.
• Η επιχειρησιακή διαχείριση του VIS περιλαμβάνει όλες τις απαραίτητες εργασίες για να είναι το VIS σε λειτουργία 24 ώρες την ημέρα, 7 ημέρες την εβδομάδα. Σε αυτές συμπεριλαμβάνονται οι εργασίες συντήρησης και οι τεχνικές παρεμβάσεις οι οποίες είναι αναγκαίες ώστε το σύστημα να λειτουργεί σε ικανοποιητικό βαθμό επιχειρησιακής ποιότητας.
• Κάθε κράτος μέλος της ΕΕ είναι υπεύθυνο:
  • για την ανάπτυξη, οργάνωση, διαχείριση, λειτουργία και διατήρηση του εθνικού του συστήματος·
  • για την κατοχύρωση της ασφάλειας των δεδομένων πριν και κατά τη διάρκεια της διαβίβασής τους στην εθνική της διεπαφή και, για τον σκοπό αυτό, υιοθετεί σχέδιο ασφαλείας·
  • για τη διαχείριση της πρόσβασης του δεόντως εξουσιοδοτημένου προσωπικού των αρμόδιων εθνικών αρχών του στο VIS·
  • για τις δαπάνες σχετικά με τα συστήματα.
• Τα δεδομένα στο VIS δεν είναι δυνατόν να κοινοποιούνται σε τρίτες χώρες ή διεθνείς οργανισμούς εκτός εάν απαιτείται για τον σκοπό της εξακρίβωσης της ταυτότητας υπηκόων τρίτων χωρών, σε επιμέρους περιπτώσεις.

Ασφάλεια δεδομένων, ευθύνη και προστασία

• Το κράτος μέλος που έχει εισαγάγει τα δεδομένα στο VIS πρέπει να διασφαλίζει την ασφάλειά τους πριν και κατά τη διαβίβαση στην εθνική διεπαφή. Κάθε χώρα πρέπει να διασφαλίζει την ασφάλεια των δεδομένων που λαμβάνονται από το VIS και να υιοθετεί ένα σχέδιο ασφάλειας σε σχέση με το εθνικό της σύστημα.
• Κάθε πρόσωπο ή χώρα που έχει υποστεί ζημία ως αποτέλεσμα παράνομης επεξεργασίας ή οποιασδήποτε πράξης που δεν συμβιβάζεται με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 767/2008 δικαιούται να λάβει αποζημίωση από τη χώρα που είναι υπεύθυνη για τη ζημία που υπέστη.
• Κάθε χώρα και ο eu-LISA πρέπει να τηρούν αρχεία όλων των πράξεων επεξεργασίας δεδομένων στο πλαίσιο του VIS, καθώς και αρχεία του προσωπικού που είναι δεόντως εξουσιοδοτημένο να εισάγει ή να ανακτά τα δεδομένα.
• Κάθε κράτος μέλος μεριμνά ώστε η εθνική αρχή ελέγχου που έχει συσταθεί σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) 2016/679 (βλ. σύνοψη), να ελέγχει τη νομιμότητα της επεξεργασίας των δεδομένων που έχουν προσωπικό χαρακτήρα που διενεργείται από την εν λόγω χώρα. Ο Ευρωπαίος Επόπτης Προστασίας Δεδομένων ελέγχει τις δραστηριότητες του eu-LISA.

Εφαρμογή

Ο παρών κανονισμός, ως μέσο του Σένγκεν, εφαρμόζεται στα κράτη μέλη με εξαίρεση την Ιρλανδία. Η Δανία αποφάσισε να εφαρμόσει τον κανονισμό, καθώς και η Ισλανδία, η Νορβηγία και η Ελβετία.

Πρόσφατες τροποποιήσεις του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 767/2008

Με σκοπό την αντιμετώπιση των προκλήσεων στον τομέα της ασφάλειας καθώς και την αλλαγή των μεταναστευτικών προτύπων, γίνονται προσπάθειες για να καταστούν διαλειτουργικά τα διαφορετικά συστήματα πληροφοριών της ΕΕ. Ως εκ τούτου, ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 767/2008 τροποποιήθηκε πολλές φορές για να ληφθούν υπόψη αυτές οι εργασίες — αν και αυτές οι αλλαγές δεν θα τεθούν σε εφαρμογή μέχρι να καθοριστεί μια ημερομηνία, η οποία δεν θα είναι πριν από το 2023. Οι τροποποιήσεις είναι οι ακόλουθες.

• Κανονισμός (ΕΕ) 2019/817 σχετικά με τη διαλειτουργικότητα μεταξύ των συστημάτων πληροφοριών της ΕΕ στον τομέα της δικαιοσύνης, της ελευθερίας και της ασφάλειας (βλ. σύνοψη).
• Κανονισμός (ΕΕ) 2021/1134 σχετικά με την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 767/2008, καθώς και δυο στενά συναφή κείμενα, ο κώδικας θεωρήσεων [κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 810/2009 — βλ. σύνοψη] και ο κώδικας συνόρων του Σένγκεν [κανονισμός (ΕΕ) 2016/399 — βλ. σύνοψη]. Μεταξύ άλλων, ενισχύει τους ελέγχους ιστορικού που πραγματοποιούνται πριν από τη λήψη απόφασης για τη χορήγηση θεώρησης.
• Κανονισμός (ΕΕ) 2021/1152 για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 767/2008 σχετικά με τη διαλειτουργικότητα του VIS με το Ευρωπαϊκό Σύστημα Πληροφοριών και Αδειοδότησης Ταξιδιού που συστάθηκε με τον κανονισμό (ΕΕ) 2018/1240 (βλ. σύνοψη).

ΑΠΟ ΠΟΤΕ ΕΦΑΡΜΟΖΕΤΑΙ Ο ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ;

• Η εφαρμογή του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 767/2008 επρόκειτο να καθοριστεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή σύμφωνα με το άρθρο 48 παράγραφος 3 του εν λόγω κανονισμού. Το VIS τέθηκε σε λειτουργία την 11η Οκτωβρίου 2011.
• Τα άρθρα 26, 27, 32, 45, 48 παράγραφος 1, 2 και 4 και το άρθρο 49 του κανονισμού εφαρμόζονται από τις 2 Σεπτεμβρίου 2008.

ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

Για περισσότερες πληροφορίες, βλέπε:

• Σύστημα Πληροφοριών για τις Θεωρήσεις (VIS) (Ευρωπαϊκή Επιτροπή)
• Συστήματα πληροφορικής στον χώρο ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης (Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης).

ΒΑΣΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ

Κανονισμός (EΚ) αριθ. 767/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 9ης Ιουλίου 2008, για το Σύστημα Πληροφοριών για τις Θεωρήσεις (VIS) και την ανταλλαγή δεδομένων μεταξύ κρατών μελών για τις θεωρήσεις μικρής διάρκειας (κανονισμός VIS) (ΕΕ L 218 της 13.8.2008, σ. 60–81).

Οι διαδοχικές τροποποιήσεις του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 767/2008 έχουν ενσωματωθεί στο αρχικό κείμενο. Αυτή η ενοποιημένη απόδοση αποτελεί απλώς εργαλείο τεκμηρίωσης.

ΣΥΝΑΦΗ ΚΕΙΜΕΝΑ

Κανονισμός (ΕΕ) 2018/1726 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 14ης Νοεμβρίου 2018, σχετικά με τον Οργανισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη λειτουργική διαχείριση συστημάτων ΤΠ μεγάλης κλίμακας στον χώρο ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης (eu-LISA), και την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1987/2006 και της απόφασης 2007/533/ΔΕΥ του Συμβουλίου και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1077/2011 (ΕΕ L 295 της 21.11.2018, σ. 99–137).

Βλέπε την ενοποιημένη απόδοση.

Κανονισμός (ΕΕ) 2018/1240 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 12ης Σεπτεμβρίου 2018, για τη θέσπιση Ευρωπαϊκού Συστήματος Πληροφοριών και Αδειοδότησης Ταξιδιού (ETIAS), καθώς και για την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΕ) αριθ. 1077/2011, (ΕΕ) αριθ. 515/2014, (ΕΕ) 2016/399, (ΕΕ) 2016/1624 και (ΕΕ) 2017/2226 (ΕΕ L 236 της 19.9.2018, σ. 1–71).

Βλέπε την ενοποιημένη απόδοση.

Κανονισμός (ΕΕ) 2016/679 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 27ης Απριλίου 2016, για την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και για την ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων αυτών και την κατάργηση της οδηγίας 95/46/ΕΚ (Γενικός Κανονισμός για την Προστασία Δεδομένων) (ΕΕ L 119 της 4.5.2016, σ. 1–88).

Βλέπε την ενοποιημένη απόδοση.

Κανονισμός (ΕΕ) 2016/399 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 9ης Μαρτίου 2016, περί κώδικα της Ένωσης σχετικά με το καθεστώς διέλευσης προσώπων από τα σύνορα (κώδικας συνόρων του Σένγκεν) (ΕΕ L 77 της 23.3.2016, σ. 1–52).

Βλέπε την ενοποιημένη απόδοση.

Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 604/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Ιουνίου 2013, για τη θέσπιση των κριτηρίων και μηχανισμών για τον προσδιορισμό του κράτους μέλους που είναι υπεύθυνο για την εξέταση αίτησης διεθνούς προστασίας που υποβάλλεται σε κράτος μέλος από υπήκοο τρίτης χώρας ή από απάτριδα (ΕΕ L 180 της 29.6.2013, σ. 31–59).

Κανονισμός (EΚ) αριθ. 810/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Ιουλίου 2009, για τη θέσπιση κοινοτικού κώδικα θεωρήσεων (κώδικας θεωρήσεων) (ΕΕ L 243 της 15.9.2009, σ. 1–58).

Βλέπε την ενοποιημένη απόδοση.

Απόφαση 2004/512/ΕΚ του Συμβουλίου, της 8ης Ιουνίου 2004, για τη δημιουργία του Συστήματος Πληροφοριών για τις Θεωρήσεις (VIS) (ΕΕ L 213 της 15.6.2004, σ. 5–7).

Βλέπε την ενοποιημένη απόδοση.

τελευταία ενημέρωση 03.08.2023