Ευρωπαϊκό ενεργειακό πρόγραμμα ανάκαμψης
ΣΥΝΟΨΗ ΤΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ:
Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 663/2009 — πρόγραμμα ενίσχυσης της οικονομικής ανάκαμψης με τη χορήγηση χρηματοδοτικής συνδρομής της ΕΕ για έργα στον τομέα της ενέργειας
ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ;
Ο κανονισμός θεσπίζει το Ευρωπαϊκό ενεργειακό πρόγραμμα ανάκαμψης (ΕΕΠΑ) για τη χρηματοδότηση έργων στα εξής βασικά πεδία του τομέα της ενέργειας:
- υποδομές στους τομείς του φυσικού αερίου και της ηλεκτρικής ενέργειας*·
- υπεράκτια αιολική ενέργεια* και
- δέσμευση και αποθήκευση άνθρακα*.
Το πρόγραμμα θεσπίστηκε με σκοπό την υποστήριξη της ΕΕ ως προς τα εξής:
- την οικονομική ανάκαμψη από την οικονομική και χρηματοπιστωτική κρίση του 2008 και
- τους στόχους της ενεργειακής πολιτικής.
ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ
Μέσω του προγράμματος χρηματοδοτούνται έργα υποδομής στους τομείς του φυσικού αερίου και της ηλεκτρικής ενέργειας, τα οποία αποσκοπούν στα εξής:
- στην ασφάλεια και τη διαφοροποίηση των πηγών ενέργειας και του εφοδιασμού·
- στην ενίσχυση της ασφάλειας και της αξιοπιστίας της διαλειτουργικότητας (ήτοι της διασύνδεσης) των δικτύων·
- στην ανάπτυξη και τη βελτιστοποίηση της χωρητικότητας του δικτύου, και
- στη σύνδεση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας με το ενεργειακό πλέγμα ή δίκτυο.
Τα έργα υπεράκτιας αιολικής ενέργειας χρηματοδοτούνται εφόσον πληρούν ορισμένα κριτήρια που λαμβάνουν υπόψη την κατασκευή της υποδομής, τα καινοτόμα χαρακτηριστικά του έργου και τη συμβολή του έργου στο υφιστάμενο δίκτυο αιολικής ενέργειας.
Τα έργα δέσμευσης και αποθήκευσης άνθρακα χρηματοδοτούνται εφόσον μέσω αυτών μπορεί αποδεδειγμένα να επιτευχθεί δέσμευση διοξειδίου του άνθρακα (CO2) κατά 80 % σε βιομηχανικές εγκαταστάσεις.
Ο συνολικός προϋπολογισμός του προγράμματος ανέρχεται στο ποσό των 3,98 δισεκατομμυρίων ευρώ, το οποίο κατανέμεται ως εξής:
- 2,3 δισεκατομμύρια ευρώ για έργα υποδομής στους τομείς του φυσικού αερίου (1,4 δις ευρώ) και της ηλεκτρικής ενέργειας (910 εκατομμύρια ευρώ)·
- 565 εκατομμύρια ευρώ για έργα υπεράκτιας αιολικής ενέργειας·
- 15 εκατομμύρια ευρώ για δύο έργα σε μικρά νησιά·
- 1,05 δισεκατομμύρια ευρώ για 13 έργα δέσμευσης και αποθήκευσης άνθρακα·
- 146 εκατομμύρια ευρώ για το χρηματοδοτικό μέσο του προγράμματος που καθορίστηκε αργότερα βάσει του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1233/2010, με τον οποίο τροποποιήθηκε ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 663/2009 για την υποστήριξη έργων σχετικά με την ενεργειακή απόδοση.
Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ενεργειακής Απόδοσης το οποίο ιδρύθηκε το 2011 ανέλαβε τον ρόλο της χορήγησης κονδυλίων σε έργα που υποστηρίζουν την ενεργειακή απόδοση. Το Ταμείο στηρίζει έργα που αφορούν τα εξής:
- δημόσια και ιδιωτικά κτίρια τα οποία περιλαμβάνουν λύσεις ενεργειακής απόδοσης ή/και ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, συμπεριλαμβανομένων αυτών στα οποία χρησιμοποιούνται τεχνολογίες των πληροφοριών και των επικοινωνιών (ΤΠΕ)·
- επενδύσεις σε ενεργειακώς ιδιαίτερα αποδοτικά δίκτυα συμπαραγωγής ηλεκτρισμού και θερμότητας, συμπεριλαμβανομένης της συμπαραγωγής πολύ μικρής κλίμακας, και τηλεθέρμανσης/τηλεψύξης, ιδίως από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας·
- αποκεντρωμένες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας ενταγμένες στις τοπικές συνθήκες και την ενσωμάτωσή τους σε δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας·
- μικροπαραγωγή που προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας·
- καθαρές αστικές συγκοινωνίες που τονώνουν την αύξηση της ενεργειακής απόδοσης και την ενσωμάτωση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (δημόσιες μεταφορές, ηλεκτρικά και υδρογονοκίνητα οχήματα)·
- τοπικές υποδομές, όπου συμπεριλαμβάνονται ο αποτελεσματικός εξωτερικός δημόσιος φωτισμός, όπως ο οδικός φωτισμός, λύσεις για την αποθήκευση ηλεκτρικής ενέργειας, έξυπνοι μετρητές και ευφυή δίκτυα, που αξιοποιούν πλήρως τις ΤΠΕ·
- τεχνολογίες ενεργειακής απόδοσης και ανανεώσιμων πηγών ενέργειας με καινοτόμες και οικονομικές δυνατότητες που χρησιμοποιούν τις καλύτερες διαθέσιμες διαδικασίες.
Εκθέσεις
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσιεύει σε ετήσια βάση εκθέσεις σχετικά με την εφαρμογή των ΕΕΠΑ. Από την έκθεση για το ΕΕΠΑ που δημοσιεύτηκε το 2018 μετά από επτά έτη εφαρμογής προκύπτουν τα εξής:
- 35 στα 44 έργα υποδομής στους τομείς του φυσικού αερίου και της ηλεκτρικής ενέργειας έχουν ολοκληρωθεί·
- 4 στα 9 έργα υπεράκτιας αιολικής ενέργειας βρίσκονται σε εξέλιξη, αλλά
- μόνο 1 στα 6 έργα δέσμευσης και αποθήκευσης άνθρακα έχει ολοκληρωθεί και 3 τερματίστηκαν πρόωρα.
ΑΠΟ ΠΟΤΕ ΕΦΑΡΜΟΖΕΤΑΙ Ο ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ;
Ο κανονισμός εφαρμόζεται από την 1η Αυγούστου 2009.
ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ
Το ΕΕΠΑ αποτελεί τμήμα του ευρωπαϊκού σχεδίου για την ανάκαμψη της οικονομίας, το οποίο καθιερώθηκε με στόχο την αποκατάσταση των επιπτώσεων της χρηματοπιστωτικής και ενεργειακής κρίσης που έπληξε την ευρωπαϊκή οικονομία το 2008.
Για περισσότερες πληροφορίες, ανατρέξτε στα εξής:
ΒΑΣΙΚΟΙ ΟΡΟΙ
Υποδομές στους τομείς του φυσικού αερίου και της ηλεκτρικής ενέργειας:- όλες οι γραμμές υψηλής τάσης, εκτός από τα δίκτυα διανομής, και οι υποθαλάσσιες ζεύξεις, εφόσον η εν λόγω υποδομή χρησιμοποιείται για διαπεριφερειακή ή διεθνή μεταφορά ή σύνδεση·
- αεριαγωγοί υψηλής πίεσης, πλην των αεριαγωγών των δικτύων διανομής·
- υπόγειες εγκαταστάσεις αποθήκευσης που είναι συνδεδεμένες με τους αεριαγωγούς υψηλής πίεσης·
- εγκαταστάσεις παραλαβής, αποθήκευσης και επαναεριοποίησης υγροποιημένου φυσικού αερίου, και
- κάθε εξοπλισμός ή εγκαταστάσεις που απαιτούνται για την ορθή λειτουργία των ανωτέρω μορφών υποδομής, συμπεριλαμβανομένων των συστημάτων προστασίας, παρακολούθησης και ελέγχου.
Έργα υπεράκτιας αιολικής ενέργειας: αιολικά πάρκα στα ανοικτά της θάλασσας.
Δέσμευση και αποθήκευση άνθρακα: τρόπος μετριασμού των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής ο οποίος συνίσταται στη δέσμευση CO2 από βιομηχανικές εγκαταστάσεις, τη μεταφορά του σε χώρους αποθήκευσης και την έγχυσή του σε υπόγειους γεωλογικούς σχηματισμούς.
ΒΑΣΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ
Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 663/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Ιουλίου 2009, για τη θέσπιση προγράμματος ενίσχυσης της οικονομικής ανάκαμψης με τη χορήγηση κοινοτικής χρηματοδοτικής συνδρομής για έργα στον τομέα της ενέργειας (ΕΕ L 200 της 31.7.2009, σ. 31-45)
Οι διαδοχικές τροποποιήσεις του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 663/2009 έχουν ενσωματωθεί στο αρχικό κείμενο. Η παρούσα ενοποιημένη έκδοση έχει μόνο αξία τεκμηρίωσης.
ΣΥΝΑΦΗ ΚΕΙΜΕΝΑ
Έκθεση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σχετικά με την υλοποίηση του Ευρωπαϊκού Ενεργειακού Προγράμματος Ανάκαμψης [COM(2018) 86 final της 5.3.2018]
Έκθεση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο — Σχετικά με την υλοποίηση του Ευρωπαϊκού Ενεργειακού Προγράμματος Ανάκαμψης και του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ενεργειακής Απόδοσης [COM(2016) 743 final της 28.11.2016]
Έκθεση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο — Σχετικά με την υλοποίηση του Ευρωπαϊκού Ενεργειακού Προγράμματος Ανάκαμψης και του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ενεργειακής Απόδοσης [COM(2015) 484 final της 8.10.2015]
Έκθεση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο — Σχετικά με την υλοποίηση του Ευρωπαϊκού Ενεργειακού Προγράμματος Ανάκαμψης [COM(2014) 669 final της 28.10.2014]
Έκθεση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο σχετικά με την υλοποίηση του Ευρωπαϊκού Ενεργειακού Προγράμματος Ανάκαμψης [COM(2013) 791 final της 18.11.2013]
Έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής — Ενδιάμεση αξιολόγηση του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ενεργειακής Απόδοσης, συνοδευτική του εγγράφου — Έκθεση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο — Σχετικά με την υλοποίηση του Ευρωπαϊκού ενεργειακού προγράμματος ανάκαμψης [SWD(2013) 457 final της 18.11.2013]
Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο — Ένα ευρωπαϊκό σχέδιο για την ανάκαμψη της οικονομίας [COM(2008) 800 τελικό της 26.11.2008]
τελευταία ενημέρωση 14.09.2018