Μείωση των αερίων του θερμοκηπίου έως το 2020: απόφαση επιμερισμού των προσπαθειών

Η απόφαση επιμερισμού των προσπαθειών θεσπίζει δεσμευτικούς ετήσιους στόχους για τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου για τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) για την περίοδο 2013-20. Οι εν λόγω στόχοι αφορούν εκπομπές από τους περισσότερους τομείς που δεν περιλαμβάνονται στο σύστημα εμπορίας εκπομπών της ΕΕ (ΣΕΔΕ), όπως οι τομείς των μεταφορών (εκτός της αεροπορίας και της διεθνούς ναυτιλίας), των κτιρίων, της γεωργίας και των αποβλήτων.

ΠΡΑΞΗ

Απόφαση αριθ. 406/2009/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 23ης Απριλίου 2009, περί των προσπαθειών των κρατών μελών να μειώσουν τις οικείες εκπομπές αερίων θερμοκηπίου, ώστε να τηρηθούν οι δεσμεύσεις της Κοινότητας για μείωση των εκπομπών αυτών μέχρι το 2020

ΣΥΝΟΨΗ

Η απόφαση επιμερισμού των προσπαθειών θεσπίζει δεσμευτικούς ετήσιους στόχους για τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου για τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) για την περίοδο 2013-20. Οι εν λόγω στόχοι αφορούν εκπομπές από τους περισσότερους τομείς που δεν περιλαμβάνονται στο σύστημα εμπορίας εκπομπών της ΕΕ (ΣΕΔΕ), όπως οι τομείς των μεταφορών (εκτός της αεροπορίας και της διεθνούς ναυτιλίας), των κτιρίων, της γεωργίας και των αποβλήτων.

Η απόφαση επιμερισμού των προσπαθειών αποτελεί μέρος σειράς πολιτικών και μέτρων για την κλιματική αλλαγή και την ενέργεια, γνωστών ως δέσμη μέτρων για το κλίμα και την ενέργεια, που θα βοηθήσει την Ευρώπη να μετακινηθεί προς μια οικονομία χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών και να αυξήσει την ενεργειακή ασφάλεια της.

ΤΙ ΠΡΟΒΛΕΠΕΙ Η ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΠΟΦΑΣΗ;

Η απόφαση επιμερισμού των προσπαθειών θέτει εθνικούς στόχους εκπομπών για το 2020 που εκφράζονται σε ποσοστιαίες αλλαγές σε σχέση με τα επίπεδα εκπομπών του 2005. Επίσης, ορίζει πόσους τόνους εκπομπών αερίων θερμοκηπίου μπορεί κάθε χώρα της ΕΕ να εκπέμπει ετησίως από το 2013 έως το 2020 στους τομείς που καλύπτονται από την απόφαση.

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

• Οι στόχοι εκπομπών για το 2020 έχουν οριστεί στη βάση του σχετικού πλούτου των χωρών της ΕΕ (που υπολογίζεται βάσει του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος - κατά κεφαλή ΑΕγχΠ). Κυμαίνονται από μείωση των εκπομπών κατά 20 % έως το 2020 (από τα επίπεδα του 2005) για τις πλουσιότερες χώρες της ΕΕ, έως αύξηση 20% για τη λιγότερο πλούσια χώρα, τη Βουλγαρία.
• Προκειμένου να διασφαλιστεί σταθερή πρόοδος προς τον στόχο του 2020, η απόφαση επιμερισμού των προσπαθειών θέτει όρια εκπομπών αερίων θερμοκηπίου (ΑΘ) για κάθε χώρα ετησίως. Αυτά τα όρια αποκαλούνται ετήσια δικαιώματα εκπομπής.
• Ταυτόχρονα, δυνατότητες ευελιξίας για την επίτευξη των στόχων επιτρέπουν στις χώρες της ΕΕ να προβούν σε μειώσεις εκπομπών με οικονομικά αποδοτικό τρόπο: οι χώρες της ΕΕ μπορούν να δανείζονται το 5 % των ετησίων δικαιωμάτων εκπομπής από το επόμενο έτος και να αγοράζουν ετήσια δικαιώματα εκπομπής από τις άλλες χώρες της ΕΕ ή να αγοράζουν πιστωτικά μόρια από συγκεκριμένο έργο, για παράδειγμα, από έργο που βοηθά τις λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες να μειώσουν τις εκπομπές τους. Εάν μια χώρα της ΕΕ μειώσει τις εκπομπές της περισσότερο από αυτό που οφείλει, υπερβαίνοντας έτσι το στόχο της για το δεδομένο έτος, μπορεί να αποταμιεύσει τα πλεονασματικά ετήσια δικαιώματα εκπομπής και να τα χρησιμοποιήσει αργότερα (έως το 2020) ή να τα πουλήσει σε άλλες χώρες της ΕΕ.
• Κάθε χώρα πρέπει να αναφέρει στην Επιτροπή ετησίως τις εκπομπές της και την πρόοδο προς τον στόχο της.
• Εάν μια χώρα εκπέμπει μέσα σε 1 έτος περισσότερα αέρια θερμοκηπίου από αυτά που της επιτρέπονται, οφείλει να ενημερώσει την Επιτροπή για τον τρόπο με τον οποίον σχεδιάζει να επανέλθει εντός των ορίων, και οφείλει να πληρώσει ένα «τέλος» με τη μορφή αυστηρότερου στόχου εκπομπών για το επόμενο έτος.

ΑΠΟ ΠΟΤΕ ΕΦΑΡΜΟΖΕΤΑΙ Η ΟΔΗΓΙΑ;

Από το 2013 έως το 2020.

ΠΛΑΙΣΙΟ

Για την αντιμετώπιση της υπερθέρμανσης του πλανήτη, η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) δεσμεύεται να μειώσει τις εκπομπές αερίων θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 20 % έως το 2020 σε σύγκριση με το 1990. Για την επίτευξη αυτού του στόχου, η ΕΕ έχει εγκρίνει δύο βασικές νομοθετικές πράξεις:

• 1.

  Το σύστημα εμπορίας εκπομπών ΕΕ, που καλύπτει περισσότερους από 11 000 σταθμούς παραγωγής ενέργειας και βιομηχανικές μονάδες καθώς επίσης και αεροπορικές εταιρείες.

• 2.

  Την απόφαση επιμερισμού των προσπαθειών, που υποχρεώνει κάθε μία από τις 28 χώρες της ΕΕ (1) να συνεισφέρουν με συγκεκριμένο μερίδιο στον συνολικό στόχο της ΕΕ για μείωση 20 %. Αυτό συμβαίνει μέσα από μειώσεις των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου στους περισσότερους τομείς που δεν περιλαμβάνονται στο σύστημα εμπορίας εκπομπών της ΕΕ (ΣΕΔΕ).

Για περισσότερες πληροφορίες, βλ. τον δικτυακό τόπο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με την απόφαση επιμερισμού των προσπαθειών.

ΣΥΝΑΦΕΙΣ ΠΡΑΞΕΙΣ

Απόφαση 2013/162/ΕΕ της Επιτροπής, της 26ης Μαρτίου 2013, για τον προσδιορισμό των ετήσιων δικαιωμάτων εκπομπής των κρατών μελών για την περίοδο 2013-2020 σύμφωνα με την απόφαση αριθ. 406/2009/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (Επίσημη Εφημερίδα L 90 της 28.3.2013, σ. 106-110)

Εκτελεστική απόφαση 2013/634/ΕΕ της Επιτροπής, της 31ης Οκτωβρίου 2013, σχετικά με τις αναπροσαρμογές των ετήσιων δικαιωμάτων εκπομπών των κρατών μελών για την περίοδο 2013-2020 σύμφωνα με την απόφαση αριθ. 406/2009/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (Επίσημη Εφημερίδα L 292 της 1.11.2013, σ. 19-22)

τελευταία ενημέρωση 26.03.2015

(1) Το Ηνωμένο Βασίλειο αποχωρεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση και γίνεται τρίτη χώρα (χώρα εκτός ΕΕ) από την 1η Φεβρουαρίου 2020.