Υιοθέτηση του ευρώ
ΣΥΝΟΨΗ ΤΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ:
Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 974/98 — εισαγωγή του ευρώ
Άρθρο 140 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ)
ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 140 ΤΗΣ ΣΛΕΕ;
- Ο παρών κανονισμός ορίζει τις νομισματικές απαιτήσεις βάσει του νόμου που οφείλουν να εφαρμόζουν οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης που έχουν υιοθετήσει το ευρώ. Θεσπίζει τα διάφορα στάδια που οδηγούν στην υιοθέτηση του ευρώ.
- Το άρθρο 140 της ΣΛΕΕ καθορίζει τα κριτήρια για την ένταξη στην οικονομική και νομισματική ένωση και την υιοθέτηση του ευρώ. Προβλέπει τακτική παρακολούθηση της προόδου που σημειώνουν οι χώρες εκτός του ευρώ προκειμένου να συμμορφωθούν με τα εν λόγω κριτήρια.
ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ
- Ο κανονισμός για την υιοθέτηση του ευρώ:
- περιλαμβάνει λεπτομέρειες που αφορούν τις ημερομηνίες για το ενιαίο νόμισμα σε κάθε χώρα υιοθέτησης του ευρώ, τη μετάβαση στο νέο νόμισμα και τη σταδιακή κατάργηση του εθνικού νομίσματος·
- επιβεβαιώνει ότι το ενιαίο νόμισμα είναι το ευρώ, το οποίο υποδιαιρείται σε 100 λεπτά και το οποίο αντικαθιστά το εθνικό νόμισμα των συμμετεχουσών χωρών στις συμφωνηθείσες τιμές μετατροπής·
- απονέμει στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και στις εθνικές κεντρικές τράπεζες των χωρών που συμμετέχουν στο ευρώ αποκλειστική αρμοδιότητα να θέτουν στην κυκλοφορία τραπεζογραμμάτια σε ευρώ·
- παρέχει τη δυνατότητα στα εθνικά τραπεζογραμμάτια και κέρματα να εξακολουθούν να αποτελούν νόμιμο χρήμα από την ημέρα που προηγείται της ημερομηνίας υιοθέτησης του ευρώ·
- καθορίζει τους όρους για τυχόν περίοδο σταδιακής κατάργησης των εθνικών νομισμάτων, μια δυνατότητα που δεν αξιοποιήθηκε από κανένα μέλος του ευρώ·
- δηλώνει ότι τα τραπεζογραμμάτια και τα κέρματα σε εθνικό νόμισμα παραμένουν νόμιμο χρήμα στις αντίστοιχες χώρες τους για 6 μήνες το αργότερο μετά τις σχετικές ημερομηνίες μετάβασης στο ευρώ·
- σημειώνει ότι τα τραπεζογραμμάτια και τα κέρματα σε ευρώ είναι το μόνο νόμιμο χρήμα στις χώρες της ζώνης του ευρώ μετά τις σχετικές ημερομηνίες μετάβασης·
- εξουσιοδοτεί τις χώρες του ευρώ να εφαρμόζουν κατάλληλες κυρώσεις κατά τυχόν παραχάραξης ή παραποίησης τραπεζογραμματίων και κερμάτων.
- Για την υιοθέτηση του ευρώ, οι χώρες οφείλουν να πληρούν τους ακόλουθους 4 οικονομικούς και χρηματοπιστωτικούς όρους, γνωστούς ως κριτήρια σύγκλισης, οι οποίοι ορίζονται στο άρθρο 140 της ΣΛΕΕ και στο πρωτόκολλο αριθ. 13 της ΣΛΕΕ:
- σταθερότητα τιμών: να έχουν ποσοστό πληθωρισμού για 1 έτος όχι υψηλότερο από το 1,5 % των 3 χαμηλότερων ποσοστών της ζώνης του ευρώ·
- δημόσια οικονομικά: να διασφαλίζουν ότι τα δημόσια οικονομικά τους είναι υγιή και βιώσιμα, περιορίζοντας το εθνικό δημοσιονομικό έλλειμμα και χρέος σε όχι περισσότερο από 3 % και 60 %, αντίστοιχα, του ακαθάριστου εθνικού εγχώριου προϊόντος·
- σταθερότητα συναλλαγματικής ισοτιμίας: να αποφεύγουν τις υπερβολικές συναλλαγματικές διακυμάνσεις για τουλάχιστον 2 έτη, συμμετέχοντας στον μηχανισμό συναλλαγματικών ισοτιμιών, ο οποίος ρυθμίζει τις ισοτιμίες μεταξύ του μελών που συμμετέχουν στο ευρώ και αυτών που δεν συμμετέχουν·
- σύγκλιση των επιτοκίων: να έχουν μακροπρόθεσμο επιτόκιο που να μην υπερβαίνει κατά 2 ποσοστιαίες μονάδες το ποσοστό των 3 χωρών του ευρώ με τις καλύτερες επιδόσεις.
- Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή βοήθησε να προετοιμαστεί η έλευση του ευρώ, με μια ενημερωτική εκστρατεία μεγάλου εύρους. Αυτή η εκστρατεία είχε στόχο:
- τις επιχειρήσεις που θα χρησιμοποιούσαν το ευρώ για τις συναλλαγές τους από την 1η Ιανουαρίου 2002·
- το ευρύ κοινό, το οποίο έπρεπε να προσαρμοστεί στα νέα κέρματα και τραπεζογραμμάτια, καθώς και στις τιμές και αξίες που αυτά εκφράζουν·
- τις ομάδες ειδικών αναγκών, όπως τους κοινωνικά ή οικονομικά απομονωμένους, τα άτομα με σωματικές αναπηρίες ή που δεν μπορούν να διαβάσουν ή να γράψουν·
- τους μαθητές που θα μεγαλώσουν με το νέο νόμισμα και οι οποίοι θα μπορούσαν να βοηθήσουν τους γονείς τους και τα ηλικιωμένα άτομα να εξοικειωθούν με το ευρώ.
ΑΠΟ ΠΟΤΕ ΕΦΑΡΜΟΖΕΤΑΙ Ο ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ;
Η οδηγία εφαρμόζεται από την 1η Ιανουαρίου 1999.
ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ
Το 2019 συμπληρώνονται 20 χρόνια από την κυκλοφορία του ευρώ. Την 1η Ιανουαρίου 1999, 11 χώρες της ΕΕ καθόρισαν τις συναλλαγματικές ισοτιμίες τους, υιοθέτησαν μια κοινή νομισματική πολιτική και παρουσίασαν το ευρώ ως νέο κοινό νόμισμα στις παγκόσμιες χρηματοοικονομικές αγορές. Σήμερα, το ευρώ είναι το νόμισμα 19 χωρών της ΕΕ.
Για περισσότερες πληροφορίες, ανατρέξτε στα εξής:
ΒΑΣΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ
Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 974/98 του Συμβουλίου, της 3ης Μαΐου 1998, για την εισαγωγή του Ευρώ (ΕΕ L 139 της 11.5.1998, σ. 1-5)
Οι διαδοχικές τροποποιήσεις του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 974/98 έχουν ενσωματωθεί στο αρχικό κείμενο. Αυτή η ενοποιημένη απόδοση έχει μόνο αξία τεκμηρίωσης.
Ενοποιημένη απόδοση της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης —Μέρος τρίτο — Οι πολιτικές και οι εσωτερικές δράσεις της Ένωσης — Τίτλος VIII — Οικονομική και νομισματική πολιτική — Κεφάλαιο 5 — Μεταβατικές διατάξεις — Άρθρο 140 (πρώην άρθρα 121 παράγραφος 1, 122 παράγραφος 2, δεύτερη φράση και 123 παράγραφος 5 της ΣΕΚ) (ΕΕ C 202 της 7.6.2016, σ. 108-110)
ΣΥΝΑΦΕΣ ΚΕΙΜΕΝΟ
Ενοποιημένη απόδοση της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης — Πρωτόκολλο (αριθ. 13) σχετικά με τα κριτήρια σύγκλισης (ΕΕ C 202 της 7.6.2016, σ. 281-282)
τελευταία ενημέρωση 14.02.2019