Ελάχιστες απαιτήσεις για την επαναχρησιμοποίηση των υδάτων
ΣΥΝΟΨΗ ΤΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ:
Κανονισμός (ΕΕ) 2020/741 σχετικά με τις ελάχιστες απαιτήσεις για την επαναχρησιμοποίηση των υδάτων
ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ;
- Ο κανονισμός θεσπίζει εναρμονισμένες παραμέτρους για την εγγύηση της ασφάλειας της επαναχρησιμοποίησης υδάτων στη γεωργική άρδευση, με σκοπό την ενθάρρυνση της πρακτικής αυτής και τη συμβολή στην αντιμετώπιση της ξηρασίας και της λειψυδρίας.
- Επιπλέον, σκοπός του κανονισμού είναι να συμβάλει στην επίτευξη των στόχων βιώσιμης ανάπτυξης του ΟΗΕ, ιδίως του στόχου 6 για τη διάθεση και τη βιώσιμη διαχείριση νερού και αποχέτευσης για όλους και του στόχου 12 για τη βιώσιμη κατανάλωση και παραγωγή.
ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ
Ο κανονισμός καθορίζει τις ελάχιστες απαιτήσεις για την ποιότητα και την παρακολούθηση των υδάτων καθώς και τους κανόνες σχετικά με τη διαχείριση κινδύνου, για την ασφαλή χρήση ανακτημένου νερού για γεωργική άρδευση στο πλαίσιο της ολοκληρωμένης διαχείρισης των υδάτων.
Ο κανονισμός βασίζεται σε δύο ανακοινώσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής:
Πεδίο εφαρμογής
- Ο κανονισμός εφαρμόζεται όταν τα επεξεργασμένα αστικά λύματα επαναχρησιμοποιούνται, σύμφωνα με το άρθρο 12 παράγραφος 1 της οδηγίας 91/271/ΕΟΚ σχετικά με τα αστικά λύματα, για γεωργική άρδευση (βλέπε σύνοψη).
- Τα κράτη μέλη της ΕΕ μπορούν να αποφαίνονται ότι δεν ενδείκνυται η επαναχρησιμοποίηση των υδάτων για γεωργική άρδευση σε μία ή περισσότερες περιοχές λεκανών απορροής ποταμού ή σε τμήματά τους, με βάση συγκεκριμένα κριτήρια:
- τις γεωγραφικές και κλιματικές συνθήκες της περιοχής ή τμημάτων της·
- τις πιέσεις σε άλλους υδάτινους πόρους και την κατάσταση αυτών των πόρων·
- τις πιέσεις σε σώματα επιφανειακών υδάτων στα οποία απορρίπτονται τα επεξεργασμένα λύματα και την κατάσταση αυτών των υδάτων·
- το περιβαλλοντικό κόστος και το κόστος πόρου του ανακτημένου νερού και άλλων υδάτινων πόρων.
- Μια τέτοια απόφαση πρέπει να αιτιολογείται δεόντως και να τυγχάνει τακτικής αναθεώρησης προκειμένου να λαμβάνονται υπόψη οι μεταβαλλόμενες συνθήκες, όπως οι προβλέψεις για την κλιματική αλλαγή και οι εθνικές στρατηγικές προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή, καθώς και τα σχέδια διαχείρισης λεκανών απορροής ποταμών που καταρτίζονται σύμφωνα με την οδηγία-πλαίσιο για τα ύδατα (οδηγία 2000/60/ΕΚ - βλέπε σύνοψη).
- Ο κανονισμός επιτρέπει χρονικά περιορισμένες εξαιρέσεις από τους κανόνες για ερευνητικά ή πιλοτικά έργα, με ορισμένες προϋποθέσεις.
Ποιότητα του ανακτημένου νερού
Ο φορέας λειτουργίας εγκατάστασης ανάκτησης πρέπει να φροντίζει ώστε το ανακτημένο νερό το οποίο προορίζεται για γεωργική άρδευση να ικανοποιεί:
- τις ελάχιστες απαιτήσεις για την ποιότητα των υδάτων που καθορίζονται στο παράρτημα 1 του κανονισμού, συμπεριλαμβανομένων μικροβιολογικών στοιχείων (όπως τα επίπεδα βακτηρίων Escherichia coli) και των απαιτήσεων παρακολούθησης για συνήθη παρακολούθηση ή παρακολούθηση για επικύρωση·
- τυχόν πρόσθετους όρους για την ποιότητα των υδάτων που θέτει η οικεία αρχή στη σχετική άδεια που εκδίδεται.
Διαχείριση κινδύνου
- Η αρμόδια εθνική αρχή πρέπει να διασφαλίζει την κατάρτιση σχεδίου διαχείρισης κινδύνου για την επαναχρησιμοποίηση των υδάτων για την παραγωγή, την παροχή και τη χρήση ανακτημένου νερού.
- Το σχέδιο διαχείρισης κινδύνου για την επαναχρησιμοποίηση των υδάτων μπορεί να εκπονείται από τον φορέα λειτουργίας εγκατάστασης ανάκτησης, άλλα μέρη του έργου επαναχρησιμοποίησης των υδάτων και τους τελικούς χρήστες, κατά περίπτωση, και πρέπει να προσδιορίζει τις αρμοδιότητες διαχείρισης κινδύνου όλων των μερών του έργου.
- Ειδικότερα, το σχέδιο πρέπει να καθορίζει τυχόν πρόσθετες απαιτήσεις ποιότητας του νερού, να προσδιορίζει τα κατάλληλα προληπτικά ή/και διορθωτικά μέτρα και να αναγνωρίζει τυχόν επιπρόσθετους φραγμούς ή μέτρα για την ασφάλεια του συστήματος.
Υποχρεώσεις άδειας
- Για την παραγωγή και παροχή ανακτημένου νερού για γεωργική άρδευση απαιτείται άδεια.
- Τα ενδιαφερόμενα μέρη πρέπει να υποβάλουν αίτηση στην αρμόδια εθνική αρχή.
- Η άδεια καθορίζει τις υποχρεώσεις του φορέα λειτουργίας εγκατάστασης ανάκτησης και, κατά περίπτωση, των άλλων μερών που εμπλέκονται στο σύστημα επαναχρησιμοποίησης των υδάτων, οι οποίες βασίζονται στο σχέδιο διαχείρισης κινδύνου. Πρέπει να προσδιορίζουν ορισμένα στοιχεία στα οποία περιλαμβάνονται τα εξής:
- η κατηγορία ή οι κατηγορίες ποιότητας του ανακτημένου νερού και η γεωργική χρήση για την οποία επιτρέπεται το ανακτημένο νερό, ο τόπος διάθεσης, οι εγκαταστάσεις ανάκτησης και ο εκτιμώμενος ετήσιος όγκος του ανακτημένου νερού που πρόκειται να παραχθεί·
- οι όροι σχετικά με τις ελάχιστες απαιτήσεις για την ποιότητα και την παρακολούθηση του νερού·
- οι όροι σε σχέση με πρόσθετες απαιτήσεις για τον φορέα λειτουργίας εγκατάστασης ανάκτησης, που προσδιορίζονται στο σχέδιο διαχείρισης κινδύνου για την επαναχρησιμοποίηση των υδάτων·
- οποιοιδήποτε άλλοι όροι που απαιτούνται για την εξάλειψη τυχόν μη αποδεκτών κινδύνων για το περιβάλλον και για την υγεία του ανθρώπου και των ζώων·
- η περίοδος ισχύος της άδειας·
- το σημείο συμμόρφωσης.
- Οι άδειες πρέπει να επανεξετάζονται τακτικά και να αναπροσαρμόζονται όπου απαιτείται, τουλάχιστον όταν υπάρχουν σημαντικές μεταβολές στις διαδικασίες επεξεργασίας ή στις τοπικές συνθήκες.
Έλεγχοι συμμόρφωσης
- Η οικεία εθνική αρχή πρέπει να ελέγχει τη συμμόρφωση με τους όρους που καθορίζονται στην άδεια. Τούτο θα καταστεί δυνατόν μέσω:
- επιτόπιων ελέγχων·
- δεδομένων παρακολούθησης που λαμβάνονται ιδίως δυνάμει του κανονισμού αυτού·
- τυχόν άλλων κατάλληλων μέσων.
- Επιπλέον, ο κανονισμός καθορίζει τα μέτρα που λαμβάνονται σε περίπτωση μη συμμόρφωσης.
- Η οικεία εθνική αρχή πρέπει επίσης να ελέγχει τακτικά τη συμμόρφωση με τα σχέδια διαχείρισης κινδύνου.
Διαφάνεια και κοινοχρησία πληροφοριών
- Πρέπει να ορίζονται εθνικά σημεία επαφής για τη διευκόλυνση του διασυνοριακού συντονισμού όπου απαιτείται.
- Για να εξασφαλιστεί η διαφάνεια, ο κανονισμός προβλέπει επίσης κανόνες για τα εξής:
- ευαισθητοποίηση·
- πληροφορίες που παρέχονται στο κοινό·
- πληροφορίες σχετικά με την παρακολούθηση της εφαρμογής.
- Η Επιτροπή θα διενεργεί αξιολόγηση του κανονισμού έως τις 26 Ιουνίου 2028.
Κατευθυντήριες γραμμές
Η Επιτροπή έχει δημοσιεύσει κατευθυντήριες γραμμές για να βοηθήσει τα κράτη μέλη και τους ενδιαφερόμενους φορείς να εφαρμόσουν τους κανόνες για την επαναχρησιμοποίηση των υδάτων. Οι κατευθυντήριες γραμμές συμπληρώνονται από διάφορα πρακτικά παραδείγματα με σκοπό τη διευκόλυνση της εφαρμογής των κανόνων.
ΑΠΟ ΠΟΤΕ ΕΦΑΡΜΟΖΕΤΑΙ Ο ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ;
Η οδηγία εφαρμόζεται από τις 26 Ιουνίου 2023.
ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ
Για περισσότερες πληροφορίες, βλέπε:
ΒΑΣΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ
Κανονισμός (ΕΕ) 2020/741 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 25ης Μαΐου 2020 σχετικά με τις ελάχιστες απαιτήσεις για την επαναχρησιμοποίηση των υδάτων (ΕΕ L 177 της 5.6.2020, σ. 32-55).
ΣΥΝΑΦΗ ΚΕΙΜΕΝΑ
Ανακοίνωση της Επιτροπής Κατευθυντήριες γραμμές για τη στήριξη της εφαρμογής του κανονισμού 2020/741 σχετικά με τις ελάχιστες απαιτήσεις για την επαναχρησιμοποίηση των υδάτων (2022/C 298/01) (ΕΕ C 298 της 5.8.2022, σ. 1-55).
Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών — Το κλείσιμο του κύκλου — Ένα σχέδιο δράσης της ΕΕ για την κυκλική οικονομία [COM(2015) 614 τελικό της 2.12.2015].
Ανακοίνωση της Επιτροπής στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών — Προσχέδιο για τη διαφύλαξη των υδατικών πόρων της Ευρώπης {COM(2012) 673 τελικό της 14.11.2012].
Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο - Η αντιμετώπιση του προβλήματος της λειψυδρίας και της ξηρασίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση {COM(2007) 414 τελικό της 18.7.2007}.
Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 852/2004 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 29ης Απριλίου 2004, για την υγιεινή των τροφίμων (ΕΕ L 139 της 30.4.2004, σ. 1-54). Αναδημοσιευμένο κείμενο σε διορθωτικό (ΕΕ L 226 της 25.6.2004, σ. 3-21).
Οι διαδοχικές τροποποιήσεις του κανονισμού (ΕK) αριθ. 852/2004 έχουν ενσωματωθεί στο αρχικό κείμενο. Αυτή η ενοποιημένη απόδοση αποτελεί απλώς εργαλείο τεκμηρίωσης.
Οδηγία 2000/60/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 23ης Οκτωβρίου 2000, για τη θέσπιση πλαισίου κοινοτικής δράσης στον τομέα της πολιτικής των υδάτων (ΕΕ L 327 της 22.12.2000, σ. 1-73).
Βλέπε την ενοποιημένη απόδοση.
Οδηγία 98/83/ΕΚ του Συμβουλίου, της 3ης Νοεμβρίου 1998, σχετικά με την ποιότητα του νερού ανθρώπινης κατανάλωσης (ΕΕ L 330 της 5.12.1998, σ. 32-54).
Βλέπε την ενοποιημένη απόδοση.
Οδηγία 91/271/ΕΟΚ του Συμβουλίου της 21ης Μαΐου 1991 για την επεξεργασία των αστικών λυμάτων (ΕΕ L 135 της 30.5.1991, σ. 40-52).
Βλέπε την ενοποιημένη απόδοση.
τελευταία ενημέρωση 30.08.2022