Μέθοδοι δειγματοληψίας και ανάλυσης για τον έλεγχο των επιπέδων ορισμένων προσμείξεων στα τρόφιμα

ΣΥΝΟΨΗ ΤΩΝ ΑΚΟΛΟΥΘΩΝ ΚΕΙΜΕΝΩΝ:

Κανονισμός (ΕE) 2017/644 για τον καθορισμό των μεθόδων δειγματοληψίας και ανάλυσης για τον έλεγχο των επιπέδων των διοξινών, των παρόμοιων με διοξίνες PCB και των μη παρόμοιων με διοξίνες PCB σε ορισμένα τρόφιμα

Κανονισμός (ΕE) 2015/705 για τον καθορισμό μεθόδων δειγματοληψίας και κριτηρίων επίδοσης για τις μεθόδους ανάλυσης όσον αφορά τον επίσημο έλεγχο των επιπέδων του ερουκικού οξέος στα τρόφιμα

Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 333/2007 για τον καθορισμό μεθόδων δειγματοληψίας και ανάλυσης για τον επίσημο έλεγχο των επιπέδων μολύβδου, καδμίου, υδραργύρου, ανόργανου κασσιτέρου, 3-μονοχλωροπροπανοδιόλης και βενζο[a]πυρενίου στα τρόφιμα

Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 401/2006 για τον καθορισμό μεθόδων δειγματοληψίας και ανάλυσης για τον επίσημο έλεγχο των επιπέδων μυκοτοξινών στα τρόφιμα

ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΩΝ ΚΑΝΟΝΙΣΜΩΝ;

Ορίζουν μεθόδους δειγματοληψίας και ανάλυσης για τον έλεγχο των επιπέδων των ουσιών που επιμολύνουν τα τρόφιμα.

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

• Οι προσμείξεις είναι ουσίες που βρίσκονται στα τρόφιμα ως αποτέλεσμα των διάφορων σταδίων της παραγωγής, συσκευασίας, μεταφοράς και αποθήκευσής τους, ή προέρχονται από το περιβάλλον. Εφόσον η μόλυνση έχει γενικά αρνητική επίδραση στην ποιότητα των τροφίμων και ενέχει κινδύνους για την υγεία, η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) έχει λάβει μέτρα για την ελαχιστοποίηση των προσμείξεων στα τρόφιμα. Ορίζονται μέγιστα επίπεδα για τις προσμείξεις των τροφίμων που αποτελούν πηγή ιδιαίτερων ανησυχιών για τους καταναλωτές της ΕΕ.
• Οι 4 κανονισμοί παραπέμπουν στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 882/2004 για τους επίσημους ελέγχους, του οποίου το άρθρο 11 παράγραφος 4 ορίζει τις μεθόδους δειγματοληψίας και ανάλυσης. Ο κανονισμός αυτός έχει έκτοτε καταργηθεί και αντικατασταθεί από τον κανονισμό (ΕΕ) 2017/625 (βλέπε σύνοψη), άρθρο 34 που αφορά τις μεθόδους δειγματοληψίας και ανάλυσης.

Κανονισμός (ΕΕ) 2017/644

Οι διοξίνες και οι παρόμοιες με τις διοξίνες ενώσεις αποτελούν έμμονες περιβαλλοντικές ρυπογόνες ουσίες, και κυρίως ήσσονος σημασίας υποπροϊόντα που προκύπτουν είτε από καύση είτε από βιομηχανικές διεργασίες. Τα PCB χρησιμοποιούνταν κατά την παρασκευή ηλεκτρικού εξοπλισμού, μελανών, κολλών, επιβραδυντικών φλόγας και χρωμάτων. Είναι άκρως ανθεκτικά και λιποδιαλυτικά και γι’ αυτό το λόγο τα PCB επιβιώνουν ακόμη και μπορούν να συσσωρεύονται στο ζωικό λίπος και σε όλη την τροφική αλυσίδα.

• Στο τμήμα 5 του παραρτήματος του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1881/2006 ορίζονται τα μέγιστα επιτρεπτά επίπεδα (βλέπε σύνοψη).
• Οι μέθοδοι δειγματοληψίας περιγράφονται στο παράρτημα II του κανονισμού (ΕΕ) 2017/644.
• Η προετοιμασία των δειγμάτων και οι αναλύσεις διενεργούνται εφαρμόζοντας τις μεθόδους και τα κριτήρια επίδοσης που ορίζονται στα παραρτήματα III και IV του κανονισμού (ΕΕ) 2017/644.
• Ο κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 589/2014 καταργείται και οποιαδήποτε παραπομπή σε αυτόν πλέον αναφέρεται στον κανονισμό (ΕΕ) 2017/644.

Κανονισμός (ΕΕ) 2015/705

Το ερουκικό οξύ αποτελεί σύνηθες συστατικό ορισμένων σπορέλαιων που έχουν αποδεδειγμένα βλαβερές επιπτώσεις στην υγεία όταν καταναλώνονται σε μεγάλες ποσότητες.

• Στο τμήμα 8 του παραρτήματος του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1881/2006 ορίζονται τα μέγιστα επιτρεπτά επίπεδα.
• Η δειγματοληψία και οι αναλύσεις διενεργούνται χρησιμοποιώντας τις μεθόδους και εφαρμόζοντας τα κριτήρια επίδοσης που περιγράφονται στο παράρτημα του κανονισμού (ΕΕ) 2015/705.
• Η οδηγία 80/891/ΕΟΚ καταργείται και κάθε παραπομπή σε αυτήν αναφέρεται στον κανονισμό (ΕΕ) 2015/705.

Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 333/2007

Ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 333/2007 καθορίζει τις μεθόδους δειγματοληψίας και ανάλυσης ιχνοστοιχείων και επεξεργασίας των επιπέδων προσμείξεων στα τρόφιμα.

• Τα ιχνοστοιχεία και οι προσμείξεις κατά την επεξεργασία μπορεί να υπάρχουν στα τρόφιμα ως αποτέλεσμα περιβαλλοντικής μόλυνσης ή μετανάστευσης από τη συσκευασία και μπορούν επίσης να εισέλθουν στην τροφική αλυσίδα κατά την επεξεργασία και μπορεί να συσσωρευτούν στον ανθρώπινο ιστό.
• Οι πολυκυκλικοί αρωματικοί υδρογονάνθρακες (PAH) και οι υπερχλωρικές ενώσεις υπάρχουν στα τρόφιμα ως αποτέλεσμα περιβαλλοντικής μόλυνσης ή μετανάστευσης από τη συσκευασία και μπορούν επίσης να εισέλθουν στην τροφική αλυσίδα μέσω της επεξεργασίας.
• Ο μόλυβδος, το αρσενικό, το κάδμιο, ο υδράργυρος και οι υπερχλωρικές ενώσεις βρίσκονται στα τρόφιμα ως αποτέλεσμα της περιβαλλοντικής μόλυνσης και των βιομηχανικών διεργασιών, αλλά μπορεί επίσης να εισέλθουν στα τρόφιμα μέσω ορισμένων ειδών υλικών που έρχονται σε επαφή με τρόφιμα. Ο κασσίτερος εντοπίζεται σε κονσέρβες τροφίμων με τη μετανάστευση κασσίτερου από την κονσέρβα στα τρόφιμα.
• Οι εστέρες λιπαρών οξέων με 3-MCPD και οι γλυκιδυλικές εστέρες λιπαρών οξέων βρίσκονται σε εξευγενισμένα φυτικά έλαια, και σε τρόφιμα που περιέχουν τέτοια έλαια, ως αποτέλεσμα της διαδικασίας εξευγενισμού των ελαίων.
• Η ακρυλαµίδη αναπτύσσεται σε τρόφιμα πλούσια σε υδατάνθρακες κατά το καβούρδισµα, το ψήσιμο στη σχάρα ή στο φούρνο, το τηγάνισμα και τον βρασμό. Το βενζο[α]πυρένιο και άλλοι πολυκυκλικοί αρωματικοί υδρογονάνθρακες παράγονται λόγω ατελούς καύσης οργανικών υλών και εντοπίζονται σε πολλά τρόφιμα, ιδίως στα κρέατα που ψήνονται στη σχάρα.
• Στα τμήματα 3, 4, 6 και 9 του παραρτήματος του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1881/2006 ορίζονται τα μέγιστα επιτρεπτά επίπεδα.
• Η δειγματοληψία και η ανάλυση πραγματοποιούνται χρησιμοποιώντας τις μεθόδους που περιγράφονται στο παράρτημα του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 333/2007.
• Αναγνωρίζοντας το υψηλό κόστος δειγματοληψίας στην περίπτωση των συμπληρωμάτων διατροφής, των αποξηραμένων καρυκευμάτων ή βοτάνων, φυκών ή λειχήνων, που έχουν υψηλό κόστος ανά μονάδα βάρους, μια εκτελεστική πράξη, ο εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) 2021/705 τροποποιεί τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 333/2007, ορίζοντας συγκεκριμένες μεθόδους δειγματοληψίας για αυτά τα εμπορεύματα. Εφαρμόζεται από τις 19 Μαΐου 2021.
• Από τις 15 Δεκεμβρίου 2022, ο εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) 2022/685 τροποποιεί το παράρτημα του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 333/2007 όσον αφορά τις απαιτήσεις δειγματοληψίας για τα ψάρια και τα χερσαία ζώα.
• Οι οδηγίες 2001/22/ΕΚ, 2004/16/ΕΚ και 2005/10/ΕΚ καταργούνται και τυχόν παραπομπές σε αυτές αναφέρονται στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 333/2007.

Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 401/2006

Οι μυκοτοξίνες είναι τοξικές ουσίες παραγόμενες από μύκητες, οι οποίες ενδέχεται να μολύνουν τρόφιμα και ζωοτροφές σε όλα τα στάδια της αλυσίδας εφοδιασμού τροφίμων. Ορισμένες μυκοτοξίνες μπορεί να έχουν καρκινογόνο δράση στο ήπαρ και στο νεφρά.

• Στο τμήμα 2 του παραρτήματος του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1881/2006 ορίζονται τα μέγιστα επιτρεπτά επίπεδα ορισμένων μυκοτοξινών σε συγκεκριμένα τρόφιμα.
• Οι μέθοδοι δειγματοληψίας περιγράφονται στο παράρτημα I του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 401/2006.
• Η προετοιμασία και ανάλυση δείγματος πραγματοποιείται χρησιμοποιώντας τις μεθόδους και εφαρμόζοντας τα κριτήρια απόδοσης στα παραρτήματα III και IV του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 401/2006.
• Οι οδηγίες 98/53/ΕΚ, 2002/26/ΕΚ, 2003/78/ΕΚ και 2005/38/ΕΚ καταργούνται και τυχόν παραπομπές σε αυτές αναφέρονται στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 401/2006.

ΑΠΟ ΠΟΤΕ ΕΦΑΡΜΟΖΟΝΤΑΙ ΟΙ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΙ;

• Ο κανονισμός (ΕE) 2017/644 (διοξίνες και PCB) εφαρμόζεται από τις 26 Απριλίου 2017.
• Ο κανονισμός (ΕΕ) 2015/705 (ερουκικό οξύ) εφαρμόζεται από τις 21 Μαΐου 2015.
• Ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 333/2007 (ιχνοστοιχεία και ουσίες που επιμολύνουν τα τρόφιμα κατά την επεξεργασία) εφαρμόζεται από την 1η Ιουνίου 2007.
• Ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 401/2006 (μυκοτοξίνες) εφαρμόζεται από την 1η Ιουλίου 2006.

ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

Για περισσότερες πληροφορίες, δείτε:

• Δειγματοληψία και ανάλυση (Ευρωπαϊκή Επιτροπή)
• Εργαστήρια και κέντρα αναφοράς (Ευρωπαϊκή Επιτροπή)
• Ουσίες που επιμολύνουν τα τρόφιμα (Ευρωπαϊκή Επιτροπή)
• Ουσίες που επιμολύνουν τα τρόφιμα - Ενημερωτικό δελτίο (Ευρωπαϊκή Επιτροπή).

ΒΑΣΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ

Κανονισμός (ΕE) 2017/644 της Επιτροπής, της 5ης Απριλίου 2017, για τον καθορισμό των μεθόδων δειγματοληψίας και ανάλυσης για τον έλεγχο των επιπέδων των διοξινών, των παρόμοιων με διοξίνες PCB και των μη παρόμοιων με διοξίνες PCB σε ορισμένα τρόφιμα, και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 589/2014 (EE L 92 της 6.4.2017, σ. 9-34).

Κανονισμός (ΕE) 2015/705 της Επιτροπής, της 30ής Απριλίου 2015, για τον καθορισμό μεθόδων δειγματοληψίας και κριτηρίων επίδοσης για τις μεθόδους ανάλυσης όσον αφορά τον επίσημο έλεγχο των επιπέδων του ερουκικού οξέος στις ζωοτροφές και για την κατάργηση της οδηγίας 80/891/ΕΟΚ (EE L 113 της 1.5.2015, σ. 29-37).

Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 333/2007 της Επιτροπής, της 28ης Μαρτίου 2007, για τον καθορισμό μεθόδων δειγματοληψίας και ανάλυσης για τον επίσημο έλεγχο των επιπέδων μολύβδου, καδμίου, υδραργύρου, ανόργανου κασσιτέρου, 3-μονοχλωροπροπανοδιόλης και βενζο[a]πυρενίου στα τρόφιμα (EE L 88 της 29.3.2007, σ. 29-38).

Οι διαδοχικές τροποποιήσεις του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 333/2007 έχουν ενσωματωθεί στο αρχικό κείμενο. Αυτή η ενοποιημένη απόδοση αποτελεί απλώς εργαλείο τεκμηρίωσης.

Κανονισμός (ΕΚ)αριθ. 401/2006 της Επιτροπής, της 23ης Φεβρουαρίου 2006, για τον καθορισμό μεθόδων δειγματοληψίας και ανάλυσης για τον επίσημο έλεγχο των επιπέδων μυκοτοξινών στα τρόφιμα (EE L 70 της 9.3.2006, σ. 12-34).

Βλέπε την ενοποιημένη απόδοση.

ΣΥΝΑΦΗ ΚΕΙΜΕΝΑ

Εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) 2022/685 της Επιτροπής, της 28ης Απριλίου 2022, για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 333/2007 όσον αφορά τις απαιτήσεις δειγματοληψίας για τα ψάρια και τα χερσαία ζώα (ΕΕ L 126 της 29.4.2022, σ. 14-17).

Εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) 2019/2093 της Επιτροπής, της 29ης Νοεμβρίου 2019, για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 333/2007 όσον αφορά την ανάλυση των εστέρων λιπαρών οξέων με 3-μονοχλωροπροπανοδιόλη-1,2 (3-MCPD), των γλυκιδυλικών εστέρων λιπαρών οξέων, των υπερχλωρικών ενώσεων και του ακρυλαμιδίου (EE L 317 της 9.12.2019, σ. 96-101).

Κανονισμός (ΕΕ) 2017/625 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 15ης Μαρτίου 2017, για τους επίσημους ελέγχους και τις άλλες επίσημες δραστηριότητες που διενεργούνται με σκοπό την εξασφάλιση της εφαρμογής της νομοθεσίας για τα τρόφιμα και τις ζωοτροφές και των κανόνων για την υγεία και την καλή μεταχείριση των ζώων, την υγεία των φυτών και τα φυτοπροστατευτικά προϊόντα, για την τροποποίηση των κανονισμών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΚ) αριθ. 999/2001, (ΕΚ) αριθ. 396/2005, (ΕΚ) αριθ. 1069/2009, (ΕΚ) αριθ. 1107/2009, (ΕΕ) αριθ. 1151/2012, (EE) αριθ. 652/2014, (ΕΕ) 2016/429 και (ΕΕ) 2016/2031, των κανονισμών του Συμβουλίου (ΕΚ) αριθ. 1/2005 και (ΕΚ) αριθ. 1099/2009 και των οδηγιών του Συμβουλίου 98/58/ΕΚ, 1999/74/ΕΚ, 2007/43/ΕΚ, 2008/119/ΕΚ και 2008/120/ΕΚ και για την κατάργηση των κανονισμών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΚ) αριθ. 854/2004 και (ΕΚ) αριθ. 882/2004, των οδηγιών του Συμβουλίου 89/608/ΕΟΚ, 89/662/ΕΟΚ, 90/425/ΕΟΚ, 91/496/ΕΟΚ, 96/23/ΕΚ, 96/93/ΕΚ και 97/78/ΕΚ και της απόφασης 92/438/ΕΟΚ του Συμβουλίου (κανονισμός για τους επίσημους ελέγχους) (ΕΕ L 95 της 7.4.2017, σ. 1-142).

Βλέπε την ενοποιημένη απόδοση.

Κανονισμός (EΚ) αριθ. 1881/2006 της Επιτροπής, της 19ης Δεκεμβρίου 2006, για καθορισμό μέγιστων επιτρεπτών επιπέδων για ορισμένες ουσίες οι οποίες επιμολύνουν τα τρόφιμα (ΕΕ L 364 της 20.12.2006, σ. 5-24).

Βλέπε την ενοποιημένη απόδοση.

τελευταία ενημέρωση 16.06.2022