Συμφωνία σύνδεσης με την Ουκρανία

ΣΥΝΟΨΗ ΤΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ:

Απόφαση (ΕΕ) 2017/1247 και απόφαση (ΕΕ) 2017/1248 σχετικά με τη σύναψη, εξ ονόματος της ΕΕ, της συμφωνίας σύνδεσης με την Ουκρανία

ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΩΝ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ ΚΑΙ ΤΗΣ ΣΥΜΦΩΝΙΑΣ;

• Οι αποφάσεις (ΕΕ) 2017/1247 και (ΕΕ) 2017/1248 του Συμβουλίου ολοκλήρωσαν τη συμφωνία σύνδεσης με την Ουκρανία, καθιστώντας εφικτή την έναρξη ισχύος της.
• Η συμφωνία συνιστά ένα νέο στάδιο στις συμβατικές σχέσεις μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) και της Ουκρανίας και έχει ως στόχο την πολιτική σύνδεση και την οικονομική ολοκλήρωση μέσω:
  • της προώθησης της σταδιακής προσέγγισης (καλής σχέσης) μεταξύ των μερών βάσει κοινών αξιών·
  • της ενίσχυσης του πολιτικού διαλόγου και της συνεργασίας στους τομείς της ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης·
  • της προώθησης της ειρήνης και της σταθερότητας·
  • της δημιουργίας συνθηκών για ενισχυμένες οικονομικές και εμπορικές σχέσεις που θα συμβάλουν στη σταδιακή πρόσβαση της Ουκρανίας σε τμήματα της εσωτερικής αγοράς της ΕΕ·
  • της δημιουργίας συνθηκών για μια όλο και πιο στενή συνεργασία σε άλλους τομείς αμοιβαίου ενδιαφέροντος.
• Αντικαθιστά τη συμφωνία εταιρικής σχέσης και συνεργασίας ΕΕ-Ουκρανίας ως νομική βάση και πλαίσιο για τις σχέσεις ΕΕ-Ουκρανίας.

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

Η συμφωνία περιλαμβάνει ένα προοίμιο στο οποίο εκτίθενται οι λόγοι της συμφωνίας και οι στόχοι της. Ακολουθείται από επτά τίτλους.

Γενικές αρχές

Οι αρχές που αποτελούν βασικά στοιχεία της συμφωνίας μεταξύ των μερών είναι οι εξής:

• σεβασμός των δημοκρατικών αρχών, του κράτους δικαίου, της χρηστής διακυβέρνησης, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών·
• προώθηση του σεβασμού των αρχών της κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας, του απαραβίαστου των συνόρων και της ανεξαρτησίας, καθώς και της καταπολέμησης της διάδοσης των όπλων μαζικής καταστροφής.

Η ΕΕ και η Ουκρανία συμφωνούν επίσης ότι οι αρχές της οικονομίας ελεύθερης αγοράς θεμελιώνουν τη σχέση τους. Αναγνωρίζουν επίσης ότι τα ακόλουθα είναι ουσιώδη για την ενίσχυση της σχέσης τους:

• το κράτος δικαίου και η χρηστή διακυβέρνηση·
• η καταπολέμηση της διαφθοράς, των διαφόρων μορφών διεθνούς οργανωμένου εγκλήματος και της τρομοκρατίας·
• η προώθηση της αειφόρου ανάπτυξης· και
• ένα αποτελεσματικό πολυμερές σύστημα.

Εντατικοποίηση του πολιτικού διαλόγου και της συνεργασίας

Ο πολιτικός διάλογος θα αναπτυχθεί περαιτέρω προκειμένου να επιτευχθεί σταδιακή σύγκλιση ΕΕ-Ουκρανίας στους τομείς της κοινής εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφάλειας καθώς και της κοινής πολιτικής ασφάλειας και άμυνας. Μεταξύ άλλων, θα επιδιώξει:

• να ενισχύσει τη συνεργασία και τον διάλογο σχετικά με τη διεθνή ασφάλεια και τη διαχείριση κρίσεων για την αντιμετώπιση των παγκόσμιων και περιφερειακών προκλήσεων και των βασικών απειλών·
• να οικοδομήσει μια προσανατολισμένη στα αποτελέσματα και πρακτική συνεργασία για την εδραίωση της ειρήνης, της ασφάλειας και της σταθερότητας στην ευρωπαϊκή ήπειρο.

Δικαιοσύνη, ελευθερία και ασφάλεια

Σε αυτούς τους τομείς, οι προτεραιότητες περιλαμβάνουν τα εξής:

• την εδραίωση του κράτους δικαίου και την ενίσχυση των θεσμών σε όλα τα επίπεδα της διοίκησης γενικότερα· και
• την επιβολή του νόμου, ειδικότερα την απονομή της δικαιοσύνης.

Σκοπός είναι η ενίσχυση του δικαστικού συστήματος, η βελτίωση της αποτελεσματικότητάς του, η διασφάλιση της ανεξαρτησίας και της αμεροληψίας του και η καταπολέμηση της διαφθοράς. Ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών θα καθοδηγήσει τη συνεργασία των μερών όσον αφορά τη δικαιοσύνη, την ελευθερία και την ασφάλεια.

Τα μέρη δεσμεύονται επίσης:

• να προωθήσουν τον διάλογο και τη συνεργασία τους όσον αφορά τη μετανάστευση, το άσυλο και τη διαχείριση των συνόρων· και
• να καταπολεμήσουν το οργανωμένο έγκλημα και το ξέπλυμα χρήματος.

Ο τίτλος συμπεριλαμβάνει επίσης ρητή αναφορά στην επιθυμία των μερών για αυξημένες διαπροσωπικές επαφές και την αναγνώριση από μέρους τους της σπουδαιότητας της θέσπισης —σε εύθετο χρόνο— άνευ θεώρησης ταξιδιών στην ΕΕ για τους Ουκρανούς πολίτες, υπό την προϋπόθεση ότι πληρούνται οι όροι καλά διαχειριζόμενης και ασφαλούς κινητικότητας.

Εμπόριο και εμπορικά θέματα

Ο σκοπός των μερών είναι η δημιουργία μιας σφαιρικής και σε βάθος ζώνης ελεύθερων συναλλαγών (DCFTA). Δεσμεύονται να δημιουργήσουν ένα νέο κλίμα που να προάγει ιδίως το εμπόριο και τις επενδύσεις και να τονώσουν τον ανταγωνισμό, τα οποία είναι καίριας σημασίας για την οικονομική αναδιάρθρωση και τον εκσυγχρονισμό. Η DCFTA περιλαμβάνει τη σταδιακή κατάργηση των τελωνειακών δασμών και των ποσοστώσεων, που — σύμφωνα με την ευρύτερη διαδικασία της εναρμόνισης της νομοθεσίας της Ουκρανίας με τη νομοθεσία, τα πρότυπα και τις πρακτικές της ΕΕ (κεκτημένο) — θα συμβάλουν στην περαιτέρω οικονομική ολοκλήρωση με την ενιαία αγορά της ΕΕ.

Οικονομική και τομεακή συνεργασία

Ο παρών τίτλος καλύπτει τη συνεργασία σε ένα ευρύ φάσμα πεδίων και τομέων, με βάση τη σταδιακή εναρμόνιση με τη νομοθεσία και τις πρακτικές της ΕΕ και, όπου χρειάζεται, με διεθνείς κανόνες και διεθνή πρότυπα. Στους σχετικούς τομείς συγκαταλέγονται οι εξής:

• ενέργεια·
• μακροοικονομική συνεργασία·
• διαχείριση των δημόσιων οικονομικών·
• φορολογία·
• περιβάλλον·
• βιομηχανική και επιχειρηματική πολιτική·
• συνεργασία στην απασχόληση, την κοινωνική πολιτική και την ισότητα ευκαιριών·
• συνεργασία σε ό,τι αφορά την κοινωνία των πολιτών·
• διασυνοριακή και περιφερειακή συνεργασία.

Οικονομική συνεργασία

Από τη δεκαετία του 1990 η ΕΕ και τα κράτη μέλη της ΕΕ χορηγούν χρηματοδοτική βοήθεια στην Ουκρανία. Η Ουκρανία μπορεί να επωφεληθεί από τη συνεχιζόμενη βοήθεια μέσω των σχετικών μηχανισμών και εργαλείων χρηματοδότησης της ΕΕ για την επίτευξη των στόχων της συμφωνίας σύνδεσης. Για την περίοδο 2021-2027, ο πρώην Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Γειτονίας έχει αντικατασταθεί από τον Μηχανισμό Γειτονίας, Ανάπτυξης και Διεθνούς Συνεργασίας — Παγκόσμια Ευρώπη.

Θεσμικές, γενικές και τελικές διατάξεις

Ο τελευταίος τίτλος καλύπτει τον τρόπο διαχείρισης των σχέσεων ΕΕ-Ουκρανίας. Το θεσμικό πλαίσιο ορίζεται ως εξής:

• Διάσκεψη κορυφής ΕΕ-Ουκρανίας. Επιτρέπει την πραγματοποίηση διαλόγου υψηλού επιπέδου μεταξύ των προέδρων.
• Συμβούλιο Σύνδεσης. Επιτρέπει τον διάλογο σε υπουργικό επίπεδο όπου μπορούν να ληφθούν δεσμευτικές αποφάσεις.
• Επιτροπή Σύνδεσης. Eπικουρεί το Συμβούλιο Σύνδεσης κατά την προετοιμασία για την άσκηση των καθηκόντων του· η επιτροπή δύναται να συγκροτεί υποεπιτροπές για την υλοποίηση της τομεακής συνεργασίας.
• Κοινοβουλευτική Επιτροπή Σύνδεσης. Aποτελεί ένα φόρουμ συνάντησης και ανταλλαγής απόψεων των μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Κοινοβουλίου της Ουκρανίας.
• Πλατφόρμα της κοινωνίας πολιτών. Η εν λόγω πλατφόρμα θα προωθεί τακτικές συναντήσεις της κοινωνίας των πολιτών και θα διατυπώνει συστάσεις στο Συμβούλιο Σύνδεσης.

Προσωρινή ελευθέρωση του εμπορίου

Στις 25 Μαΐου 2023, ενόψει του απρόκλητου και αδικαιολόγητου επιθετικού πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης ενέκριναν τον κανονισμό (ΕΕ) 2023/1077 για τη θέσπιση προσωρινών μέτρων ελευθέρωσης του εμπορίου που συμπληρώνουν τις εμπορικές παραχωρήσεις βάσει της συμφωνίας σύνδεσης και αναστέλλουν τα υφιστάμενα μέτρα εμπορικής άμυνας για περίοδο 1 έτους. Τα εν λόγω μέτρα τέθηκαν σε ισχύ στις 6 Ιουνίου 2023. Ο εν λόγω κανονισμός ανανεώνει τον προηγούμενο κανονισμό (ΕΕ) 2022/870.

Όλοι οι δασμοί βάσει του τίτλου IV της συμφωνίας σύνδεσης με την Ουκρανία για τη θέσπιση της DCFTA, οι οποίοι δεν είχαν ακόμη ελευθερωθεί, αναστέλλονται για ένα έτος. Η αναστολή καλύπτει τα εξής:

• οπωροκηπευτικά που υπόκεινται στο σύστημα τιμών εισόδου καθώς και στα γεωργικά προϊόντα και στα μεταποιημένα γεωργικά προϊόντα που υπόκεινται σε δασμολογικές ποσοστώσεις·
• την είσπραξη δασμών αντιντάμπινγκ στις εισαγωγές καταγωγής Ουκρανίας· και
• την εφαρμογή των κοινών κανόνων για τις εισαγωγές όσον αφορά τις εισαγωγές καταγωγής Ουκρανίας.

ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΕΝΑΡΞΗΣ ΙΣΧΥΟΣ

Τέθηκε σε ισχύ την 1η Σεπτεμβρίου 2017.

ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

Μερικά σημαντικά μέρη της συμφωνίας εφαρμόστηκαν προσωρινά από την 1η Νοεμβρίου 2014:

• σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, των θεμελιωδών ελευθεριών και του κράτους δικαίου·
• πολιτικός διάλογος και μεταρρυθμίσεις·
• η δικαιοσύνη, η ελευθερία και η ασφάλεια·
• οικονομική και τομεακή συνεργασία (π.χ. ενέργεια, περιβάλλον, δράση για το κλίμα, μεταφορές, γεωργία, αγροτική ανάπτυξη, προστασία των καταναλωτών και αλιεία) και χρηματοδοτική συνεργασία, συμπεριλαμβανομένης της καταπολέμησης της απάτης.

Η DCFTA εφαρμόζεται προσωρινά από την 1η Ιανουαρίου 2016.

Για περισσότερες πληροφορίες, βλέπε:

• Σχέσεις ΕΕ-Ουκρανίας — ενημερωτικό δελτίο (Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης)
• Ουκρανία (Ευρωπαϊκή Επιτροπή).

ΒΑΣΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ

Συμφωνία σύνδεσης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενέργειας και των κρατών μελών τους, αφενός, και της Ουκρανίας, αφετέρου (ΕΕ L 161 της 29.5.2014, σ. 3-2137).

Οι διαδοχικές τροποποιήσεις αυτής της συμφωνίας σύνδεσης έχουν ενσωματωθεί στο αρχικό κείμενο. Αυτή η ενοποιημένη απόδοση αποτελεί απλώς εργαλείο τεκμηρίωσης.

Απόφαση (ΕΕ) 2017/1247 του Συμβουλίου, της 11ης Ιουλίου 2017, για τη σύναψη εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης της συμφωνίας σύνδεσης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενέργειας και των κρατών μελών τους, αφενός, και της Ουκρανίας, αφετέρου εκτός των διατάξεων περί της μεταχείρισης των υπηκόων τρίτων χωρών που απασχολούνται νόμιμα ως εργάτες στο έδαφος τρίτου μέρους (ΕΕ L 181 της 12.7.2017, σ. 1-3).

Απόφαση (ΕΕ) 2017/1248 του Συμβουλίου, της 11ης Ιουλίου 2017, σχετικά με τη σύναψη, εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της συμφωνίας σύνδεσης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενέργειας και των κρατών μελών τους, αφενός, και της Ουκρανίας αφετέρου, όσον αφορά τις διατάξεις που αφορούν τη μεταχείριση των υπηκόων τρίτων χωρών που απασχολούνται νόμιμα ως εργαζόμενοι στο έδαφος του άλλου μέρους (ΕΕ L 181 της 12.7.2017, σ. 4-5).

ΣΥΝΑΦΗ ΚΕΙΜΕΝΑ

Κανονισμός (ΕΕ) 2023/1077 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 31ης Μαΐου 2023, για τα προσωρινά μέτρα ελευθέρωσης του εμπορίου, τα οποία συμπληρώνουν τις εμπορικές παραχωρήσεις που εφαρμόζονται στα ουκρανικά προϊόντα βάσει της συμφωνίας σύνδεσης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενέργειας και των κρατών μελών τους, αφενός, και της Ουκρανίας, αφετέρου (ΕΕ L 144 της 5.6.2023, σ. 1-6).

Κανονισμός (ΕΕ) 2022/870 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 30ής Μαΐου 2022, για τα προσωρινά μέτρα ελευθέρωσης του εμπορίου, τα οποία συμπληρώνουν τις εμπορικές παραχωρήσεις που εφαρμόζονται στα ουκρανικά προϊόντα βάσει της συμφωνίας σύνδεσης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενέργειας και των κρατών μελών τους, αφενός, και της Ουκρανίας, αφετέρου (ΕΕ L 152 της 3.6.2022, σ. 103-108).

Ενημέρωση σχετικά με την έναρξη ισχύος της συμφωνίας σύνδεσης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενέργειας και των κρατών μελών τους, αφενός, και της Ουκρανίας, αφετέρου (ΕΕ L 193 της 25.7.2017, σ. 1).

Ανακοίνωση σχετικά με την προσωρινή εφαρμογή της συμφωνίας σύνδεσης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενέργειας και των κρατών μελών τους, αφενός, και της Ουκρανίας, αφετέρου (ΕΕ L 321 της 5.12.2015, σ. 1).

Ανακοίνωση σχετικά με την προσωρινή εφαρμογή της Συμφωνίας Σύνδεσης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενέργειας και των κρατών μελών τους, αφενός, και της Ουκρανίας, αφετέρου (ΕΕ L 311 της 31.10.2014, σ. 1).

Κανονισμός (ΕΕ) 2015/478 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Μαρτίου 2015, περί κοινού καθεστώτος εισαγωγών (ΕΕ L 83 της 27.3.2015, σ. 16-33).

Τελική Πράξη μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενέργειας και των κρατών μελών τους, αφενός, και της Ουκρανίας, αφετέρου, όσον αφορά τη συμφωνία σύνδεσης (ΕΕ L 278 της 20.9.2014, σ. 4-5).

Απόφαση 2014/668/ΕΕ του Συμβουλίου, της 23ης Ιουνίου 2014, για την υπογραφή, εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και την προσωρινή εφαρμογή της συμφωνίας σύνδεσης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενέργειας και των κρατών μελών τους, αφενός, και της Ουκρανίας, αφετέρου, όσον αφορά τον τίτλο III (με εξαίρεση τις διατάξεις σχετικά με την αντιμετώπιση των υπηκόων τρίτων χωρών που απασχολούνται νομίμως ως εργαζόμενοι στο έδαφος του άλλου μέρους) και τους τίτλους IV, V, VI και VII αυτής, καθώς και τα σχετικά παραρτήματα και πρωτόκολλα (ΕΕ L 278 της 20.9.2014, σ. 1-3).

Βλέπε την ενοποιημένη απόδοση.

Απόφαση 2014/295/ΕΕ του Συμβουλίου, της 17ης Μαρτίου 2014, για την υπογραφή, εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και την προσωρινή εφαρμογή της συμφωνίας σύνδεσης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενέργειας και των κρατών μελών τους αφενός, και της Ουκρανίας αφετέρου, όσον αφορά το προοίμιο, το άρθρο 1 και τους τίτλους I, ΙΙ και VII αυτής (ΕΕ L 161 της 29.5.2014, σ. 1-2).

τελευταία ενημέρωση 09.06.2023