Κανόνες για άμεσες ενισχύσεις στους γεωργούς από την ΕΕ

ΣΥΝΟΨΗ ΤΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ:

Κανονισμός (EΕ) αριθ. 1307/2013 — κανόνες για άμεσες ενισχύσεις στους γεωργούς στο πλαίσιο της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής της ΕΕ

ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ;

• Καθορίζει του κανόνες για άμεσες ενισχύσεις για την υποστήριξη γεωργών στο πλαίσιο της κοινής γεωργικής πολιτικής (ΚΓΠ) της ΕΕ. Οι εν λόγω ενισχύσεις καταβάλλονται πλήρως με την προϋπόθεση ότι οι γεωργοί πληρούν τα βασικά πρότυπα σχετικά με το περιβάλλον, την κλιματική αλλαγή, την καλή γεωργική και περιβαλλοντική κατάσταση της γης, τη δημόσια υγεία, την υγεία των ζώων, την υγεία των φυτών και την καλή μεταχείριση των ζώων — που είναι γνωστή ως πολλαπλή συμμόρφωση. Κανόνες για την πολλαπλή συμμόρφωση θεσπίζονται στον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1306/2013 (βλέπε σύνοψη).
• Ο κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1307/2013 καταργεί τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 73/2009 που περιλάμβανε τους προηγούμενους κανόνες για τις άμεσες ενισχύσεις σε γεωργούς και οι οποίοι έχουν αλλάξει κατόπιν της μεταρρύθμισης της ΚΓΠ το 2013. Καταργεί επίσης τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 637/2008, ο οποίος αφορούσε τον τομέα του βαμβακιού.
• Το 2017, η ΕΕ υιοθέτησε τον κανονισμό (ΕΕ) 2017/2393, που τροποποιεί τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1307/2013 και άλλες νομοθεσίες σχετικά με την ΚΓΠ:
  • Ο κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1305/2013 που συγκροτεί το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης,
  • Ο κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1306/2013 σχετικά με τη χρηματοδότηση, τη διαχείριση και την παρακολούθηση των κανόνων περί γεωργικής πολιτικής της ΕΕ,
  • Ο κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1308/2013 για την κοινή οργάνωση των αγορών γεωργικών προϊόντων στην ΕΕ, και
  • Ο κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 652/2014 σχετικά με τη διαχείριση των δαπανών που αφορούν τη διατροφική αλυσίδα, την υγεία των ζώων και την καλή μεταχείριση των ζώων.
• Το 2020, η ΕΕ υιοθέτησε τον τροποποιητικό κανονισμό (ΕΕ) 2020/2220, που θεσπίζει ορισμένες μεταβατικές διατάξεις για τη στήριξη από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ) και από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Εγγυήσεων (ΕΓΤΕ) τα έτη 2021 και 2022.

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

Οι άμεσες ενισχύσεις στους γεωργούς καταβάλλονται μέσω καθεστώτων στήριξης σε κάθε χώρα της ΕΕ.

Οι χώρες της ΕΕ πρέπει να χορηγούν ένα ορισμένο ποσοστό της χρηματοδότησής τους στο πλαίσιο της ΚΓΠ σε υποχρεωτικά καθεστώτα στήριξης, όπως περιγράφεται παρακάτω.

• Πάγιες ενισχύσεις ανά εκτάριο. Για τη δικαιότερη κατανομή της στήριξης, όλες οι χώρες της ΕΕ θα πρέπει να μεταβούν σε καθεστώς ενιαίας ενίσχυσης ανά εκτάριο από το 2015 («βασική ενίσχυση για γεωργούς»).
• Ενίσχυση οικολογικού προσανατολισμού ανά εκτάριο. Χρηματοδότηση σε γεωργούς για τήρηση πρακτικών που ωφελούν το κλίμα και το περιβάλλον (30 % από την εθνική χρηματοδότηση),
• Ενίσχυση για γεωργούς νεαρής ηλικίας ανά εκτάριο. Για γεωργούς κάτω των 40 ετών, που για πρώτη φορά γίνονται διαχειριστές εκμετάλλευσης, μέχρι και 5 χρόνια πριν από την αίτηση στήριξης· η εν λόγω στήριξη διατίθεται μέχρι και 5 χρόνια.

Υπάρχουν ακόμα κάποια προαιρετικά καθεστώτα στήριξης. Οι χώρες της ΕΕ μπορούν να επιλέξουν:

• να παράσχουν στήριξη σε μικρότερες γεωργικές εκμεταλλεύσεις καταβάλλοντας μεγαλύτερο ποσό για τα πρώτα εκτάρια («αναδιανεμητική ενίσχυση»)·
• να χορηγήσουν επιπλέον ενισχύσεις για περιοχές με φυσικούς περιορισμούς·
• να χορηγήσουν ορισμένα ποσά για τη στήριξη της παραγωγής (συνδεδεμένη στήριξη — ενισχύσεις που συνδέονται με συγκεκριμένες καλλιέργειες ή ζώα) για να συμβάλουν σε γεωργικούς τομείς στη χώρα τους που αντιμετωπίζουν δυσκολίες·
• να παράσχουν απλουστευμένο καθεστώς για μικροκαλλιεργητές - ετήσια ενίσχυση ύψους έως και 1.250 ευρώ.

Από την 1η Ιανουαρίου 2018, οι νέοι κανόνες που αναφέρονται στον τροποποιητικό κανονισμό (ΕE) 2017/2393 τέθηκαν σε ισχύ και περιλαμβάνουν τα παρακάτω.

• Καταρχήν, μόνο ενεργοί γεωργοί (δηλαδή γεωργοί των οποίων η γεωργική δραστηριότητα δεν είναι ασήμαντη) μπορούν να λάβουν άμεση στήριξη. Ωστόσο, σε ορισμένες χώρες της ΕΕ η διαχείριση έγινε πολύ δύσκολη. Συγκεκριμένα, αιτούντες που διευθύνουν αερολιμένες, σιδηροδρομικές εταιρείες, δίκτυα ύδρευσης, κτηματομεσιτικές εταιρείες, γήπεδα και υπαίθριους χώρους ψυχαγωγίας θεωρούνταν ανενεργοί εκτός αν αποδείκνυαν το αντίθετο. Η εφαρμογή της εν λόγω ρήτρας έχει καταστεί προαιρετική για τις χώρες της ΕΕ.
• Ορισμένα σημεία των κανόνων που εφαρμόζονται σε ενισχύσεις οικολογικού προσανατολισμού έχουν απλοποιηθεί, ιδιαίτερα για προϋποθέσεις διαφοροποιημένης αμειψισποράς.
• Επέκταση του ορισμού του μόνιμου βοσκότοπου:
  • Οι χώρες της ΕΕ μπορούν να αποφασίσουν να συμπεριλάβουν ορισμένους θάμνους ή δέντρα που παράγουν ζωοτροφές στους μόνιμους βοσκότοπους, όπου κυριαρχούν αγρωστώδη και άλλα ποώδη κτηνοτροφικά φυτά, σε ολόκληρη ή σε μέρος της επικράτειάς τους·
  • μπορούν να θεωρούν τη γη που δεν έχει οργωθεί και δεν έχει περιληφθεί στην αμειψισπορά επί 5 έτη ή περισσότερο ως κριτήριο για την ταξινόμηση των μόνιμων βοσκότοπων.
• Γεωργοί νεαρής ηλικίας μπορούν τώρα να έχουν ευκολότερη πρόσβαση σε ενισχύσεις κατά τη διάρκεια και των 5 ετών.
• Οι υποχρεώσεις των χωρών της ΕΕ σε σχέση με την περιοριστική για την παραγωγή φύση της συνδεδεμένης στήριξης διευκρινίζονται.
• Οι τύποι των περιοχών οικολογικού ενδιαφέροντος για ενισχύσεις οικολογικού προσανατολισμού επεκτείνονται για να καλύψουν περιοχές στις οποίες καλλιεργούνται ποικιλίες φυτών όπως η ευλαλία και το σίλφιον το διατρητόφυλλο, καθώς και για γη υπό αγρανάπαυση για φυτά που είναι επωφελή για τους επικονιαστές.

Μεταβατικοί κανόνες για τα έτη 2021 και 2022

Ο τροποποιητικός κανονισμός (ΕΕ) 2020/2220, που υιοθετήθηκε τον Δεκέμβριο του 2020, καθιστά δυνατή τη συνεχή εφαρμογή των κανόνων στο πλαίσιο της ΚΓΠ 2014-2020 και διασφαλίζει τη συνέχεια των ενισχύσεων στους γεωργούς και σε άλλους δικαιούχους στήριξης από το ΕΓΤΕ και το ΕΓΤΑΑ τα έτη 2021 και 2022, μέχρι την ημερομηνία εφαρμογής του νέου πλαισίου. Ο στόχος της μεταβατικής περιόδου είναι η διευκόλυνση μιας ομαλής μετάβασης για τους δικαιούχους στη νέα προγραμματική περίοδο.

ΑΠΟ ΠΟΤΕ ΕΦΑΡΜΟΖΕΤΑΙ Ο ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ;

Ο κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1307/2013 εφαρμόζεται από την 1η Ιανουαρίου 2015.

Οι κανόνες που θεσπίστηκαν με τον τροποποιητικό κανονισμό (ΕE) 2017/2393 έχουν τεθεί σε ισχύ από την 1η Ιανουαρίου 2018.

Οι κανόνες που θεσπίστηκαν με τον τροποποιητικό κανονισμό (ΕE) 2020/2220 έχουν τεθεί σε ισχύ από την 1η Ιανουαρίου 2021.

ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

Για περισσότερες πληροφορίες, βλέπε:

• Η κοινή γεωργική πολιτική με μια ματιά — Το μέλλον της ΚΓΠ (Ευρωπαϊκή Επιτροπή)
• Η εισοδηματική στήριξη με απλά λόγια (Ευρωπαϊκή Επιτροπή).

ΒΑΣΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ

Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1307/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Δεκεμβρίου 2013, περί θεσπίσεως κανόνων για άμεσες ενισχύσεις στους γεωργούς βάσει καθεστώτων στήριξης στο πλαίσιο της κοινής γεωργικής πολιτικής και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 637/2008 και του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 73/2009 του Συμβουλίου (ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 608-670)

Οι διαδοχικές τροποποιήσεις του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1307/2013 έχουν ενσωματωθεί στο αρχικό κείμενο. Αυτή η ενοποιημένη απόδοση έχει μόνο αξία τεκμηρίωσης.

ΣΥΝΑΦΗ ΚΕΙΜΕΝΑ

Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 652/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 15ης Μαΐου 2014, για τη θέσπιση διατάξεων σχετικά με τη διαχείριση των δαπανών που αφορούν, αφενός, τη διατροφική αλυσίδα, την υγεία των ζώων και την καλή μεταχείριση των ζώων και, αφετέρου, την υγεία των φυτών και το φυτικό αναπαραγωγικό υλικό, για την τροποποίηση των οδηγιών του Συμβουλίου 98/56/ΕΚ, 2000/29/ΕΚ και 2008/90/ΕΚ, των κανονισμών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΚ) αριθ. 178/2002, (ΕΚ) αριθ. 882/2004 και (ΕΚ) αριθ. 396/2005, της οδηγίας 2009/128/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου και του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1107/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου και για την κατάργηση των αποφάσεων του Συμβουλίου 66/399/ΕΟΚ, 76/894/ΕΟΚ και 2009/470/ΕΚ (ΕΕ L 189 της 27.6.2014, σ. 1-32)

Βλέπε ενοποιημένη απόδοση.

Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1305/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Δεκεμβρίου 2013, για τη στήριξη της αγροτικής ανάπτυξης από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ) και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1698/2005 του Συμβουλίου (ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 487-548)

Βλέπε ενοποιημένη έκδοση.

Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1306/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Δεκεμβρίου 2013, σχετικά με τη χρηματοδότηση, τη διαχείριση και την παρακολούθηση της κοινής γεωργικής πολιτικής και την κατάργηση των κανονισμών (ΕΟΚ) αριθ. 352/78, (ΕΚ) αριθ. 165/94, (ΕΚ) αριθ. 2799/98, (ΕΚ) αριθ. 814/2000, (ΕΚ) αριθ. 1290/2005 και (ΕΚ) αριθ. 485/2008 του Συμβουλίου (ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 549-607)

Βλέπε ενοποιημένη απόδοση.

Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1308/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Δεκεμβρίου 2013, για τη θέσπιση κοινής οργάνωσης των αγορών γεωργικών προϊόντων και την κατάργηση των κανονισμών (ΕΟΚ) αριθ. 922/72, (ΕΟΚ) αριθ. 234/79, (ΕΚ) αριθ. 1037/2001 και (ΕΚ) αριθ. 1234/2007 του Συμβουλίου (ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 671-854)

Βλέπε ενοποιημένη απόδοση.

Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1310/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Δεκεμβρίου 2013, σχετικά με τη θέσπιση ορισμένων μεταβατικών διατάξεων για τη στήριξη της αγροτικής ανάπτυξης από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ) και την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1305/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά τους πόρους και την κατανομή τους για το έτος 2014 και την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 73/2009 του Συμβουλίου και των κανονισμών (ΕΕ) αριθ. 1307/2013, (ΕΕ) αριθ. 1306/2013 και (ΕΕ) αριθ. 1308/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά την εφαρμογή τους κατά το έτος 2014 (ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 865-883)

Βλέπε ενοποιημένη απόδοση.

τελευταία ενημέρωση 03.03.2021