Τρόφιμα για ειδική διατροφή

Οι κανόνες για τα τρόφιμα που προορίζονται για ειδική διατροφή (για τα βρέφη και τα μικρά παιδιά, για τα άτομα με πεπτικές διαταραχές ή διαταραχές του μεταβολισμού, ή για άτομα με ειδική κατάσταση της φυσιολογίας τους) εναρμονίζονται σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Η επισήμανση των προϊόντων αυτών πρέπει να περιλαμβάνει πληροφορίες για τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τού προϊόντος, τη θερμιδική αξία ή την περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες, πρωτεΐνες και λίπη, κλπ.

ΠΡΑΞΗ

Οδηγία 2009/39/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 6ης Μαΐου 2009 για τα τρόφιμα που προορίζονται για ειδική διατροφή.

ΣΥΝΟΨΗ

Αυτή η οδηγία εφαρμόζεται στα τρόφιμα που προορίζονται για ειδική διατροφή.

Τα τρόφιμα αυτά διαφέρουν από τα τρόφιμα για συνήθη κατανάλωση λόγω της σύνθεσής τους ή του τρόπου παρασκευής τους. Εξάλλου, πρέπει να ανταποκρίνονται στις ειδικές ανάγκες διατροφής των ακόλουθων κατηγοριών:

• των ατόμων που πάσχουν από διαταραχές του πεπτικού συστήματος ή του μεταβολισμού·
• των ατόμων που βρίσκονται σε ειδική κατάσταση της φυσιολογίας τους· και
• των υγιών βρεφών ή μικρών παιδιών.

Μόνο τα τρόφιμα που ανταποκρίνονται στις ανάγκες διατροφής των δύο πρώτων παραπάνω κατηγοριών ατόμων μπορούν να φέρουν την ένδειξη διαιτητικά ή διαίτης.

Ειδικές διατάξεις

Ειδικές διατάξεις ισχύουν για τις ακόλουθες ομάδες τροφίμων που προορίζονται για ειδική διατροφή:

• τα παρασκευάσματα για βρέφη και τα παρασκευάσματα δεύτερης βρεφικής ηλικίας·
• οι τροφές με βάση τα δημητριακά και οι παιδικές τροφές για βρέφη και μικρά παιδιά·
• τα τρόφιμα για απώλεια βάρους·
• τα διαιτητικά τρόφιμα ειδικών ιατρικών χρήσεων·
• τα τρόφιμα για τα άτομα που παρουσιάζουν δυσανεξία στη γλουτένη.

Οι ειδικές διατάξεις ορίζονται σε ειδικές οδηγίες ή κανονισμούς που μπορούν να περιλαμβάνουν προδιαγραφές οι οποίες αφορούν ουσιαστικά τη φύση ή τη σύνθεση των προϊόντων και την επισήμανση.

Ειδικές θρεπτικές ουσίες

Τα τρόφιμα είναι δυνατό να εμπλουτιστούν με την προσθήκη θρεπτικών ουσιών, προκειμένου να ανταποκρίνονται σε ειδικές ανάγκες διατροφής και/ή σε ειδικές νομικές απαιτήσεις. Τα εμπλουτισμένα αυτά τρόφιμα πρέπει να είναι ασφαλή προς κατανάλωση και να παρασκευάζονται με βάση επιστημονικά στοιχεία.

Η σύνθεσή τους πρέπει να συμμορφώνεται προς τα κριτήρια καθαρότητας που προβλέπει η ευρωπαϊκή νομοθεσία και οι εθνικές νομοθεσίες, ή προς κριτήρια που συστήνουν οι διεθνείς οργανισμοί.

Επισήμανση, παρουσίαση και διαφήμιση

Τα τρόφιμα που προορίζονται για ειδική διατροφή και δεν εμπίπτουν σε ειδική οδηγία ακολουθούν τους κανόνες επισήμανσης, παρουσίασης και διαφήμισης των τροφίμων συνήθους κατανάλωσης. Ωστόσο, η ονομασία υπό την οποία πωλείται ένα διαιτητικό προϊόν πρέπει να συνοδεύεται από την ένδειξη των ειδικών θρεπτικών του χαρακτηριστικών και να περιλαμβάνει συμπληρωματικές πληροφορίες σε σχέση με:

• τη σύνθεση ή τον τρόπο παρασκευής που δίνουν στο προϊόν τα ιδιαίτερα θρεπτικά χαρακτηριστικά του·
• τη θερμιδική αξία εκφρασμένη σε kilojoules (kj) και σε χιλιοθερμίδες (kcal)·
• την περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες, πρωτεΐνες και λίπη ανά 100 γραμμάρια ή 100 χιλιοστόλιτρα προϊόντος.

Τα τρόφιμα που προορίζονται για ειδική διατροφή δεν επιτρέπεται να διατίθενται στην αγορά παρά μόνο προσυσκευασμένα και κατά τρόπον ώστε η συσκευασία να τα καλύπτει πλήρως, εκτός εάν διατίθενται στο λιανικό εμπόριο ή εάν προβλέπεται διαφορετικά από ειδική οδηγία.

Διάθεση στην αγορά

Όταν ένα τρόφιμο, που δεν ανήκει στις ομάδες των τροφίμων για τις οποίες εφαρμόζονται ειδικές διατάξεις, διατίθεται στην αγορά, ο παρασκευαστής ή ο εισαγωγέας του προϊόντος αυτού οφείλει να το κοινοποιεί και να διαβιβάζει υπόδειγμα της επισήμανσης που έχει χρησιμοποιηθεί στην αρμόδια αρχή του κράτους μέλους όπου αυτό διατίθεται για πρώτη φορά προς πώληση. Στη συνέχεια, όταν το προϊόν διατίθεται στην αγορά άλλου κράτους μέλους, ο παρασκευαστής ή ο εισαγωγέας διαβιβάζει στην αρμόδια αρχή αυτού του κράτους μέλους το υπόδειγμα της επισήμανσης, ενώ ταυτόχρονα δηλώνει προς ποια αρχή έγινε η πρώτη κοινοποίηση.

Η αρμόδια αρχή μπορεί να απαιτήσει από τον παρασκευαστή ή τον εισαγωγέα να της υποβάλει επιστημονικές εργασίες και στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι το προϊόν ανταποκρίνεται στον ειδικό σκοπό διατροφής μίας από τις τρεις κατηγορίες καταναλωτών που περιγράφηκαν προηγουμένως.

Αναστολή και ανάκληση της πώλησης

Ένα κράτος μέλος μπορεί να αναστείλει ή να περιορίσει την εμπορία ενός τροφίμου που προορίζεται για ειδική διατροφή, αν το τρόφιμο αυτό αποτελεί κίνδυνο για την ανθρώπινη υγεία ή αν δεν συμμορφώνεται με την παρούσα οδηγία ή τις ειδικές οδηγίες που έχουν εγκριθεί για την εφαρμογή της παρούσας οδηγίας.

Η Επιτροπή εξετάζει τους λόγους που επικαλείται το κράτος μέλος και διαβουλεύεται με τη μόνιμη επιτροπή για την τροφική αλυσίδα και την υγεία των ζώων, προτού λάβει τα ενδεδειγμένα μέτρα.

ΣΥΝΑΦΕΊΣ ΠΡΆΞΕΙΣ

Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 953/2009 της Επιτροπής της 13ης Οκτωβρίου 2009 σχετικά με ουσίες που επιτρέπεται να προστίθενται για ειδικούς διατροφικούς σκοπούς σε τρόφιμα τα οποία προορίζονται για ειδική διατροφή [Επίσημη Εφημερίδα L 269 της 14.10.2009].

Πρόταση κανονισμός του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τα τρόφιμα τα οποία προορίζονται για βρέφη και μικρά παιδιά και για τα τρόφιμα που προορίζονται για ειδικούς ιατρικούς σκοπούς [ COM(2011) 353 τελικό - δεν έχει δημοσιευτεί στην Επίσημη Εφημερίδα].

Η πρόταση κανονισμός αναθεωρεί τη νομοθεσία πλαίσιο που θεσπίστηκε από την οδηγία 2009/39/ΕΚ. Μέσω της πρότασης καταργείται η έννοια των τροφίμων που προορίζονται για ειδική διατροφή και ορίζεται νέο πλαίσιο για ορισμένες κατηγορίες τροφίμων, όπως τα τρόφιμα που προορίζονται για βρέφη και μικρά παιδιά και τα τρόφιμα που προορίζονται για ασθενείς υπό ιατρική παρακολούθηση.

Ημερομηνία τελευταίας τροποποίησης: 25.06.2014