Διοργανική συμφωνία για τη συνεργασία στο δημοσιονομικό τομέα

Η διοργανική συμφωνία για τη δημοσιονομική πειθαρχία και τη χρηστή δημοσιονομική διαχείριση, την οποία συνήψαν το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (ΕΚ), το Συμβούλιο και η Επιτροπή, στις 17 Μαΐου 2006, περιλαμβάνει το δημοσιονομικό πλαίσιο για την περίοδο 2007-2013, ώστε να εφαρμοστεί η δημοσιονομική πειθαρχία. Η συμφωνία αποσκοπεί επίσης στη βελτίωση της διεξαγωγής της ετήσιας δημοσιονομικής διαδικασίας και της διοργανικής συνεργασίας στον δημοσιονομικό τομέα.

ΠΡΑΞΗ

Διοργανική συμφωνία μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής για δημοσιονομική πειθαρχία και χρηστή δημοσιονομική διαχείριση [Βλέπε πράξη (-εις) τροποποίησης].

ΣΥΝΟΨΗ

Η συμφωνία για τη δημοσιονομική πειθαρχία και τη χρηστή δημοσιονομική διαχείριση (ΔΣ) συνήφθη μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής. Αφορά την κατάρτιση και την εκτέλεση του προϋπολογισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ). Με τη συμφωνία αυτή, τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα αποφάσισαν να οργανώσουν τη συνεργασία τους με σκοπό να βελτιώσουν τη διεξαγωγή της διαδικασίας του προϋπολογισμού και να διασφαλίσουν τη χρηστή διαχείριση των οικονομικών της Ένωσης.

Η ΔΣ αποτελείται από τρία μέρη:

• το μέρος Ι θεσπίζει το δημοσιονομικό πλαίσιο για την περίοδο 2007-2013, δηλαδή τα ποσά των δαπανών που προβλέπονται για κάθε πολιτικό πεδίο·
• το μέρος ΙΙ οργανώνει τη συνεργασία μεταξύ Κοινοβουλίου, Συμβουλίου και Επιτροπής κατά τη δημοσιονομική διαδικασία·
• το μέρος ΙΙΙ καθορίζει τους κανόνες που έχουν σκοπό να διασφαλίσουν την ορθή δημοσιονομική διαχείριση των κεφαλαίων της ΕΕ.

Δημοσιονομικό πλαίσιο 2007-2013

Το δημοσιονομικό πλαίσιο έχει στόχο να εξασφαλίσει την ομαλή εξέλιξη των δαπανών της ΕΕ σε μία δεδομένη χρονική περίοδο. Συνεπώς, για κάθε έτος από το 2007 έως το 2013, το δημοσιονομικό πλαίσιο ορίζει ανώτατα όρια για κάθε κατηγορία δαπανών. Τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα δεσμεύονται να ασκήσουν τα δημοσιονομικά τους καθήκοντα συμμορφούμενα προς τα ανώτατα αυτά όρια.

Ο πίνακας του δημοσιονομικού πλαισίου για τα έτη 2007-2013 παρατίθεται στο παράρτημα Ι της ΔΣ. Τα ανώτατα όρια καθορίστηκαν εντός των ορίων των ιδίων πόρων της ΕΕ.

Επιπλέον, το δημοσιονομικό πλαίσιο δύναται να αποτελέσει αντικείμενο τεχνικών προσαρμογών από την Επιτροπή. Οι προσαρμογές συνίστανται, για παράδειγμα, στην επαναξιολόγηση των ανώτατων ορίων βάσει της εξέλιξης των τιμών ή στην επαναξιολόγηση των προϋποθέσεων εκτέλεσης του προϋπολογισμού.

Το δημοσιονομικό πλαίσιο μπορεί επίσης να καταστεί αντικείμενο αναθεώρησης ώστε να είναι σε θέση να αντιμετωπίσει απρόβλεπτες καταστάσεις, λαμβάνοντας πάντα υπόψη το ανώτατο όριο των ιδίων πόρων. Η πρόταση της Επιτροπής για μια τέτοια αναθεώρηση πρέπει να υποβάλλεται και να εγκρίνεται πριν από την έναρξη της δημοσιονομικής διαδικασίας για το εν λόγω οικονομικό έτος ή το πρώτο των οικονομικών ετών.

Εξάλλου, η ΔΣ καθορίζει τους κανόνες για την κινητοποίηση ορισμένων μέσων που βρίσκονται εκτός του δημοσιονομικού πλαισίου:

• το αποθεματικό για ενισχύσεις επείγοντος χαρακτήρα: το εν λόγω αποθεματικό αποσκοπεί να ανταποκριθεί ταχέως στις ειδικές ανάγκες ενίσχυσης των τρίτων χωρών, ύστερα από μη προβλέψιμα γεγονότα κατά τον καθορισμό του προϋπολογισμού. Οι ετήσιες χορηγήσεις του αποθεματικού καθορίζονται σε 221 εκατ. για τη διάρκεια του δημοσιονομικού πλαισίου·
• το Ταμείο Αλληλεγγύης: το Ταμείο Αλληλεγγύης της ΕΕ έχει ως προορισμό να επιτρέπει την ταχεία χορήγηση μιας δημοσιονομικής ενίσχυσης σε περίπτωση ιδιαίτερα μεγάλης καταστροφής που συμβαίνει στην επικράτεια ενός κράτους μέλους ή ενός υποψήφιου κράτους μέλους. Το ετήσιο ανώτατο όριο των πιστώσεων που τίθενται στη διάθεση του Ταμείου ορίζεται σε 1 δισ. ευρώ·
• το μέσο ευελιξίας: το μέσο ευελιξίας, το ανώτατο όριο του οποίου ανέρχεται σε 200 εκατ. ευρώ, έχει προορισμό να επιτρέπει τη χρηματοδότηση των δαπανών οι οποίες δεν θα μπορούσαν να χρηματοδοτηθούν στα πλαίσια των διαθέσιμων ανώτατων ορίων ενός ή περισσοτέρων τομέων·
• το Ευρωπαϊκό Ταμείο προσαρμογής στην παγκοσμιοποίηση: το Ευρωπαϊκό Ταμείο προσαρμογής στην παγκοσμιοποίηση έχει ως προορισμό να παράσχει μια συμπληρωματική στήριξη στους εργαζόμενους οι οποίοι επλήγησαν από τις συνέπειες μεγάλης κλίμακας διαρθρωτικών αλλαγών του τρόπου διεξαγωγής των εμπορικών συναλλαγών. Το ανώτατο ετήσιο ποσό που χορηγείται στο Ταμείο ανέρχεται σε 500 εκατ. ευρώ.

Διοργανική Συνεργασία κατά τη διαδικασία του προϋπολογισμού

Η διοργανική συμφωνία ορίζει τις διαδικασίες και τις λεπτομέρειες της διοργανικής συνεργασίας σε δημοσιονομικά θέματα σε σχέση με:

• την κατάρτιση του προϋπολογισμού·
• την κατάταξη των δαπανών·
• το μέγιστο ποσοστό αύξησης των μη υποχρεωτικών δαπανών ελλείψει δημοσιονομικού πλαισίου·
• την ένταξη των δημοσιονομικών διατάξεων στις νομοθετικές πράξεις·
• τις δαπάνες τις σχετικές με τις συμφωνίες αλιείας·
• τη χρηματοδότηση της Κοινής Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας (ΚΕΠΠΑ).

Ορθή δημοσιονομική διαχείριση

Τα θεσμικά όργανα πρέπει να εξασφαλίζουν ότι η παρούσα συμφωνία και ο προϋπολογισμός εφαρμόζονται στο πλαίσιο μιας ορθής δημοσιονομικής διαχείρισης με βάση τις αρχές της οικονομίας, της αποτελεσματικότητας, της προστασίας των οικονομικών συμφερόντων, της αναλογικότητας των διοικητικών δαπανών και της χρηστικότητας των διαδικασιών.

Εξάλλου, η Επιτροπή υποβάλει δύο φορές το χρόνο έναν δημοσιονομικό προγραμματισμό, διαρθρωμένο ανά τομείς, πολιτικούς τομείς και δημοσιονομικές γραμμές. Ο εν λόγω δημοσιονομικός προγραμματισμός πρέπει να συνδέεται στενά με το νομοθετικό προγραμματισμό της Επιτροπής.

Επιπλέον, το Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και η Επιτροπή σκοπεύουν να ενισχύσουν τον εσωτερικό έλεγχο των ευρωπαϊκών Ταμείων χωρίς να αυξήσουν τις διοικητικές επιβαρύνσεις. Τα θεσμικά όργανα προβλέπουν τη θέσπιση σχετικών διατάξεων στις σχετικές νομοθετικές πράξεις.

Τέλος, τα θεσμικά όργανα δεσμεύονται επίσης να ενθαρρύνουν την εδραίωση μηχανισμών συγχρηματοδότησης που θα στηρίζονται σε δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις. Στόχος είναι να αντληθεί όφελος από το αποτέλεσμα μόχλευσης του προϋπολογισμού της ΕΕ.

Πλαίσιο

Η συνθήκη της Λισσαβόνας, που τέθηκε σε ισχύ από 1ης Ιανουαρίου 2009, εισήγαγε νέες διατάξεις αναφορικά με τον προϋπολογισμό της ΕΕ.

Το άρθρο 312 της συνθήκης για τη λειτουργία της ΕΕ ορίζει επομένως ότι το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο πρέπει πλέον να αποτελέσει αντικείμενο κανονισμού από το Συμβούλιο, που θα εγκριθεί ομόφωνα αφού πρώτα λάβει και την έγκριση του Κοινοβουλίου.

Εξάλλου, αναθεωρήθηκε επίσης η διαδικασία έγκρισης του προϋπολογισμού. Ενισχύθηκε ειδικότερα ο ρόλος του Κοινοβουλίου και καταργήθηκε η διάκριση μεταξύ υποχρεωτικών και μη υποχρεωτικών δαπανών.

Οι μεταβολές που εισήγαγε η συνθήκη της Λισσαβόνας συνεπάγονται λοιπόν την αναθεώρηση της παρούσας διοργανικής συμφωνίας. Συνεπώς, υπάρχουν προς το παρόν δύο νομοθετικές προτάσεις σε διαδικασία έγκρισης σε ευρωπαϊκό επίπεδο:

• μία πρόταση κανονισμού του Συμβουλίου που καθορίζει το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο για την περίοδο 2007-2013·
• ένα καινούριο σχέδιο διοργανικής συμφωνίας μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής για τη συνεργασία σε δημοσιονομικά θέματα.

See also

Για περαιτέρω πληροφορίες παρακαλούμε να ανατρέξετε στον ιστότοπο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (DE) (EN) (FR)

Ημερομηνία τελευταίας τροποποίησης: 24.04.2012