Όροι πρόσβασης στα δίκτυα μεταφοράς φυσικού αερίου

Οι διατάξεις της οδηγίας 2003/55/ΕΚ συμπληρώνονται με διατάξεις σχετικές με τους όρους πρόσβασης στα δίκτυα μεταφοράς φυσικού αερίου, οι οποίες συμβάλλουν στην ολοκλήρωση της εσωτερικής αγοράς φυσικού αερίου. Η πραγματική και χωρίς διακρίσεις πρόσβαση τρίτων στα δίκτυα μεταφοράς φυσικού αερίου αποτελεί κρίσιμη προϋπόθεση για την ύπαρξη μιας πραγματικά ανταγωνιστικής εσωτερικής αγοράς φυσικού αερίου στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ).

Κανονισμός (ΕΚ) αριθ 1775/2005 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 28ης Σεπτεμβρίου 2005 περί όρων πρόσβασης στα δίκτυα μεταφοράς φυσικού αερίου.

Το πλήρες άνοιγμα των εθνικών αγορών φυσικού αερίου, που οργανώθηκε με την οδηγία 2003/55/ΕΚ, συγκεκριμενοποίησε την υλοποίηση μιας γνήσια ανταγωνιστικής εσωτερικής αγοράς φυσικού αερίου στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ). Πρακτικώς, από την 1η Ιουλίου 2004 οι βιομηχανικοί πελάτες και από την 1η Ιουλίου 2007 οι οικιακοί πελάτες έχουν τη δυνατότητα ελεύθερης επιλογής του προμηθευτή τους φυσικού αερίου.

Η πραγματική και χωρίς διακρίσεις πρόσβαση τρίτων στα δίκτυα μεταφοράς φυσικού αερίου αποτελεί κρίσιμη προϋπόθεση για την ύπαρξη μιας πραγματικά ανταγωνιστικής εσωτερικής αγοράς φυσικού αερίου στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ). Έτσι, με στόχο τη διασφάλιση κάποιου ελάχιστου βαθμού εναρμόνισης, ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1775/2005 εξειδικεύει τις σχετικές στοιχειώδεις αρχές.

Οι διαχειριστές δικτύου μεταφοράς φυσικού αερίου υποχρεούνται να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στο σύνολο των χρηστών χωρίς διακρίσεις. Πρέπει λοιπόν να προτείνουν την ίδια υπηρεσία στους διάφορους χρήστες με πανομοιότυπους συμβατικούς όρους (τύπος, διάρκεια κ.λπ). Ο διαχειριστής έχει τη δυνατότητα να επιλέγει τη σύναψη εναρμονισμένων συμβάσεων μεταφοράς ή κοινό κώδικα δικτύου.

Πάντως αυτό δεν συνεπάγεται ότι οι υπόλοιποι διαχειριστές δικτύου μεταφοράς υποχρεούνται να προτείνουν πανομοιότυπους συμβατικούς όρους, με εξαίρεση τις ελάχιστες συμβατικές απαιτήσεις.

Ο διαχειριστής δικτύου θέτει στη διάθεση των χρηστών την τεχνική δυναμικότητα του δικτύου στο σύνολό της, λαμβανομένων υπόψη της ακεραιότητας του συστήματος και της αποδοτικής εκμετάλλευσης του δικτύου. Η κατανομή της δυναμικότητας πραγματοποιείται με μηχανισμούς αμερόληπτους και διαφανείς.

Με διάφορους τεχνικούς και εμπορικούς κανόνες παρέχεται η δυνατότητα εξισορρόπησης του δικτύου και εξασφάλισης της καλής του λειτουργίας.

8.Επίσης, σε περίπτωση συμβατικής συμφόρησης, δηλαδή όταν το επίπεδο δεσμευτικής ζήτησης δυναμικότητας (δυναμικότητα μεταφοράς για την οποία ο διαχειριστής έχει εγγυηθεί με σύμβαση τον αδιάλειπτο χαρακτήρα) υπερβεί την τεχνική δυναμικότητα του δικτύου, ο διαχειριστής έχει τη δυνατότητα να προτείνει σε άλλους χρήστες, βραχυπρόθεσμα, τη μη χρησιμοποιούμενη από ορισμένους χρήστες δυναμικότητα.

Όσον αφορά τους χρήστες, αυτοί έχουν ελευθερία ανταλλαγής δικαιωμάτων δυναμικότητας κατά βούληση, με μεταπώληση ή υπεκμίσθωση της μη χρησιμοποιούμενης δυναμικότητάς τους. Αυτές οι ανταλλαγές αποτελούν ουσιώδες στοιχείο για την ανάπτυξη ανταγωνιστικής εσωτερικής αγοράς και για τη δημιουργία ρευστότητας στην αγορά.

Παράλληλα, ο διαχειριστής δικτύου μεταφοράς καθορίζει θεμιτούς και διαφανείς τεχνικούς κανόνες εξισορρόπησης. Όντως, προκειμένου να είναι βέβαιη η συνέχεια της παράδοσης φυσικού αερίου, πρέπει να διασφαλίζεται η διατήρηση σταθερής πίεσης του δικτύου σε κάποιο επίπεδο, πράγμα που εξαρτάται από την εξισορρόπηση των εισροών και των εκροών φυσικού αερίου στο δίκτυο. Όσον αφορά την κατάσταση εξισορρόπησης, ο διαχειριστής διαβιβάζει τις χρήσιμες σχετικές πληροφορίες στους χρήστες, οι οποίοι στη συνέχεια λαμβάνουν τα αναγκαία διορθωτικά μέτρα.

Τα τιμολόγια καθορίζονται από το διαχειριστή του δικτύου και είναι διαφανή και χωρίς διακρίσεις. Αντικατοπτρίζουν το πραγματικό κόστος για το διαχειριστή.

Οι τιμές λαμβάνουν υπόψη όχι μόνο τη διατήρηση της ακεραιότητας του συστήματος (εξασφάλιση της μεταφοράς φυσικού αερίου από τεχνική άποψη, μεταξύ άλλων όσον αφορά την πίεση και την ποιότητα του αερίου) αλλά και τη βελτίωσή του (κίνητρα για επενδύσεις και για την κατασκευή νέων έργων υποδομής).

Για να είναι αποτελεσματική η πρόσβασή τους στο δίκτυο, οι χρήστες πρέπει να διαθέτουν τις κατάλληλες πληροφορίες, βασικά σχετικά με τις υπηρεσίες που προσφέρονται από το διαχειριστή, και ειδικότερα για τη μεθοδολογία τιμολόγησης καθώς και για την τεχνική δυναμικότητα και τη διαθέσιμη δυναμικότητα. Έτσι οι χρήστες έχουν τη δυνατότητα να αξιοποιούν τις διάφορες εμπορικές δυνατότητες που προσφέρονται από την εσωτερική αγορά. Οι διαχειριστές δικτύου δημοσιεύουν τις πληροφορίες αυτές, τηρώντας εχεμύθεια για τις εμπορικού ενδιαφέροντος πληροφορίες.

Το ρυθμιστικό φόρουμ για το φυσικό αέριο ή «Φόρουμ της Μαδρίτης» (EN), πλαίσιο συζητήσεων για την εφαρμογή της ευρωπαϊκής νομοθεσίας κατά τρόπο συγκεκριμένο στην αγορά φυσικού αερίου, έδωσε τη δυνατότητα χάραξης κατευθυντηρίων γραμμών σχετικών με τους όρους πρόσβασης στην αγορά. Η πείρα που αποκτήθηκε κατά την εφαρμογή αποκάλυψε τη χρησιμότητα που έχει ο μετασχηματισμός αυτών των κατευθυντηρίων γραμμών σε νομικά δεσμευτικούς κανόνες.

Παραπομπες

Πράξη	Έναρξη ισχύος	Προθεσμία για μεταφορά στο εθνικό δίκαιο των κρατών μελών	Επίσημη Εφημερίδα
Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1775/2005	23.11.2005	-	ΕΕ L 289 της 3.11.2005

Πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 19ης Σεπτεμβρίου 2007 για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1775/2005 περί όρων πρόσβασης στα δίκτυα μεταφοράς φυσικού αερίου [COM(2007) 532 τελικό - Δεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα].

Για την ολοκλήρωση του ανοίγματος των ευρωπαϊκών αγορών ενέργειας στον ανταγωνισμό και για την εγκαθίδρυση της εσωτερικής αγοράς ενέργειας, προτείνεται η τρίτη και τελευταία νομοθετική δέσμη.

Όντως, όπως διαπιστώνει η Επιτροπή στην τομεακή της έρευνα, η εσωτερική αγορά ενέργειας παρουσιάζει δυσλειτουργίες τις οποίες δεν μπορούν να διορθώσουν αποτελεσματικά οι υφιστάμενοι κανόνες. Οι προτάσεις της τρίτης νομοθετικής δέσμης ακολουθούν τη λογική της ανακοίνωσης για τις προοπτικές για την εσωτερική αγορά αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας. Οι βασικές προτάσεις τροποποίησης του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1775/2005 αφορούν:

Η Επιτροπή προτείνει πέντε σχέδια για την τροποποίηση των οδηγιών 2003/54/ΕΚ και 2003/55/ΕΚ, που αφορούν αντιστοίχως την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και την αγορά φυσικού αερίου, καθώς και των κανονισμών (ΕΚ) αριθ. 1228/2003 και 1775/2005, με αντικείμενο αντιστοίχως την πρόσβαση στα δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας (es de en fr) και την πρόσβαση στα δίκτυα φυσικού αερίου, και για τη σύσταση οργανισμού συνεργασίας των ρυθμιστικών αρχών για την ενέργεια.

Απόφαση αριθ. 2003/796/ΕΚ της Επιτροπής της 11ης Νοεμβρίου 2003 σχετικά με τη σύσταση ευρωπαϊκής ομάδας ρυθμιστικών αρχών για την ηλεκτρική ενέργεια και το φυσικό αέριο [Επίσημη Εφημερίδα L 296 της 14.11.2003].

Οδηγία 2003/55/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 26ης Ιουνίου 2003 σχετικά με τους κοινούς κανόνες για την εσωτερική αγορά φυσικού αερίου και την κατάργηση της οδηγίας 98/30/ΕΚ [Επίσημη Εφημερίδα L 176 της 15.7.2003].