Ταχυδρομικές υπηρεσίες στην ΕΕ

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

Η οδηγία θεσπίζει κοινούς κανόνες σχετικά με τα εξής:

• τους όρους για την παροχή ταχυδρομικών υπηρεσιών·
• τις ελάχιστες προδιαγραφές για την καθολική ταχυδρομική υπηρεσία, ειδικότερα
  • τον καθορισμό προδιαγραφών ποιότητας όσον αφορά τον χρόνο παράδοσης·
  • την τήρηση των αρχών τιμολόγησης (κοστοστρέφεια, εξάλειψη διακρίσεων, διαφάνεια) και τη διαφάνεια των λογαριασμών για την καθολική ταχυδρομική υπηρεσία·
  • τη χρηματοδότηση της καθολικής ταχυδρομικής υπηρεσίας υπό συνθήκες που μπορούν να εξασφαλίσουν τη μονιμότητά της (βιωσιμότητα)·
• την εναρμόνιση των τεχνικών προτύπων (Τεχνική επιτροπή 331 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Τυποποίησης (γνωστής ως CEN) κατόπιν αιτημάτων τυποποίησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής)·
• τη σύσταση ανεξάρτητων εθνικών αρχών.

Υποχρέωση παροχής της καθολικής ταχυδρομικής υπηρεσίας

Οι χώρες της ΕΕ υποχρεούνται να εξασφαλίζουν μόνιμη, προσιτή καθολική ταχυδρομική υπηρεσία σε όλα τα σημεία της επικράτειάς τους, ήτοι πρέπει να εξασφαλίζουν τουλάχιστον τα εξής:

• την παροχή υπηρεσίας (συλλογή από τα σημεία πρόσβασης και παράδοση) 5 εργάσιμες ημέρες την εβδομάδα (με εξαιρέσεις)·
• τη συλλογή, τη διαλογή, τη μεταφορά και την παράδοση των ταχυδρομικών αντικειμένων βάρους έως 10 kg·
• την παροχή υπηρεσιών για συστημένες αποστολές και αποστολές με δηλωμένη αξία·

Οι χώρες της ΕΕ μπορούν να ορίζουν μία ή περισσότερες εταιρείες ως φορείς παροχής καθολικής υπηρεσίας, ώστε να καλύπτεται το σύνολο της επικράτειας. Ο εν λόγω ορισμός υπόκειται σε τακτική αναθεώρηση.

Χρηματοδότηση της καθολικής ταχυδρομικής υπηρεσίας

Δεν επιτρέπεται στις χώρες της ΕΕ να χορηγούν αποκλειστικά ή ειδικά δικαιώματα για την παροχή ταχυδρομικών υπηρεσιών. Ωστόσο, μπορούν να αποζημιώνουν τον φορέα παροχής της καθολικής υπηρεσίας εάν υπάρχει διαπιστωμένο καθαρό κόστος, και αυτό συνιστά αθέμιτο οικονομικό βάρος σύμφωνα με τις συνθήκες της ΕΕ (π.χ. κρατικές ενισχύσεις, δημόσιες συμβάσεις, μηχανισμός επιμερισμού του κόστους¹).

Τιμολόγια

Τα τιμολόγια καθολικής υπηρεσίας πρέπει να συμμορφώνονται ιδίως με τις παρακάτω αρχές.

• Πρέπει:
  • να είναι προσιτά οικονομικά για όλους τους χρήστες·
  • να είναι διαφανή και χωρίς διακρίσεις·
  • να αντικατοπτρίζουν το κόστος και να παρέχουν κίνητρα για την αποτελεσματική παροχή της καθολικής υπηρεσίας.
• Μπορούν να διατηρούνται ενιαία τιμολόγια για λόγους δημόσιας τάξης.
• Εάν υπάρχουν ειδικά τιμολόγια (π.χ. για επιχειρήσεις), θα πρέπει να είναι χωρίς διακρίσεις και διαφανή.

Οι χώρες της ΕΕ μπορούν να παρέχουν δωρεάν ταχυδρομικές υπηρεσίες σε άτομα τυφλά ή με σοβαρά προβλήματα όρασης.

Ποιότητα των παρεχομένων υπηρεσιών

• Οι χώρες της ΕΕ οφείλουν να καταρτίζουν προδιαγραφές ποιότητας για την εγχώρια καθολική ταχυδρομική υπηρεσία τους (ήτοι χρόνους παράδοσης απ’ άκρου εις άκρον).
• Οι προδιαγραφές ποιότητας για τις υπηρεσίες εντός της ΕΕ παρατίθενται στο παράρτημα II της οδηγίας.
• Ο ανεξάρτητος έλεγχος των επιδόσεων πρέπει να διενεργείται τουλάχιστον μία φορά ετησίως.

Για το διασυνοριακό ταχυδρομείο εντός της ΕΕ, το παράρτημα II της οδηγίας περιλαμβάνει τις εξής απαιτήσεις:

• την παράδοση του 85% του διασυνοριακού ταχυδρομείου της ταχύτερης τυποποιημένης κατηγορίας εντός 3 εργάσιμων ημερών και
• την παράδοση του 97% εντός 5 εργάσιμων ημερών.

Διαδικασίες παραπόνων

Πρέπει να υπάρχει διαθέσιμη διαφανής, απλή και ανέξοδη διαδικασία για την εξέταση των παραπόνων των χρηστών, με επίλυση των διαφορών δικαίως και ταχέως.

Τεχνική εναρμόνιση

Την τεχνική εναρμόνιση αναλαμβάνει βάσει αιτήσεως τυποποίησης της Επιτροπής η τεχνική επιτροπή 331 της CEN.

Κανονιστικές αρχές

Οι χώρες της ΕΕ οφείλουν να συστήνουν ανεξάρτητες εθνικές κανονιστικές αρχές, στις οποίες πρέπει να παρέχονται όλοι οι αναγκαίοι πόροι όσον αφορά το προσωπικό, την εμπειρία και τα οικονομικά μέσα και να εκπληρώνουν τα καθήκοντα που ορίζει η οδηγία, ιδίως ως προς τα εξής:

• την καθολική υπηρεσία·
• τις διαδικασίες χορήγησης άδειας·
• τους ελέγχους τιμολογίων και τους λογαριασμούς·
• την ποιότητα των υπηρεσιών·
• την παροχή πληροφοριών και στατιστικών στοιχείων.

Παροχή πληροφοριών

Οι χώρες της ΕΕ πρέπει να μεριμνούν ώστε οι φορείς παροχής υπηρεσίας να παρέχουν στις εθνικές κανονιστικές αρχές πληροφορίες, συμπεριλαμβανομένων οικονομικών πληροφοριών και πληροφοριών σχετικά με την καθολική υπηρεσία, ιδίως για τους εξής 2 σκοπούς:

• για τη διασφάλιση της συμμόρφωσης με την παρούσα οδηγία και
• για σαφώς καθορισμένους στατιστικούς σκοπούς.

Υπηρεσίες διασυνοριακής παράδοσης δεμάτων

Το 2018 εκδόθηκε ο κανονισμός (ΕΕ) 2018/644 σχετικά με τις διασυνοριακές παραδόσεις δεμάτων. Ο παρών κανονισμός συμπληρώνει τους κανόνες που προβλέπονται στην οδηγία 97/67/ΕΚ, η οποία επικεντρώνεται κυρίως, αλλά όχι αποκλειστικά, στις καθολικές υπηρεσίες, προκειμένου να καλύψει τα εξής:

• την κανονιστική εποπτεία·
• τη διαφάνεια των διασυνοριακών τιμολογίων και
• την αξιολόγηση των διασυνοριακών χρεώσεων ανά μονάδα.