Προστασία των επενδυτών σε περίπτωση πτώχευσης μιας επιχείρησης επενδύσεων

ΣΥΝΟΨΗ ΤΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥ ΕΓΓΡΑΦΟΥ:

Οδηγία 97/9/ΕΚ σχετικά με τα συστήματα αποζημίωσης των επενδυτών

ΤΙ ΠΡΟΒΛΕΠΕΙ Η ΟΔΗΓΙΑ;

Στόχο έχει την προστασία των επενδυτών μετά από χρεοκοπία μιας επιχείρησης επενδύσεων.

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

• Η οδηγία υποχρεώνει τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) να θεσπίζουν ένα ή περισσότερα συστήματα αποζημίωσης των επενδυτών*. Όλες οι επιχειρήσεις επενδύσεων που παρέχουν επενδυτικές υπηρεσίες πρέπει να ανήκουν σε ένα τέτοιο σύστημα (τα πιστωτικά ιδρύματα μπορούν να εξαιρούνται με την προϋπόθεση ότι ήδη ανήκουν σε κάποιο σύστημα που εγγυάται προστασία τουλάχιστον σε βαθμό αντίστοιχο με αυτό που προσφέρεται στο πλαίσιο ενός συστήματος αποζημίωσης και ότι πληρούν ορισμένες συγκεκριμένες προϋποθέσεις).
• Το σύστημα αποζημίωσης τίθεται σε λειτουργία σε περίπτωση που:
  • οι αρμόδιες αρχές έχουν διαπιστώσει ότι, κατά τη γνώμη τους, μια επιχείρηση επενδύσεων δεν φαίνεται προς το παρόν ικανή να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τις απαιτήσεις επενδυτών και δεν προβλέπεται ότι θα καταστεί ικανή στο προσεχές μέλλον ή
  • μια δικαστική αρχή εξέδωσε απόφαση, η οποία έχει ως αποτέλεσμα την αναστολή της δυνατότητας των επενδυτών να επιδιώξουν την ικανοποίηση των απαιτήσεών τους έναντι της εν λόγω επιχείρησης επενδύσεων.
• Πρέπει να εξασφαλίζεται η κάλυψη των απαιτήσεων λόγω αδυναμίας της επιχείρησης:
  • να αποδώσει στους επενδυτές τα κεφάλαια τα οποία τους οφείλει ή τους ανήκουν και τα οποία κρατεί για λογαριασμό τους σε σχέση με επενδυτικές εργασίες ή
  • να επιστρέψει στους επενδυτές τίτλους οι οποίοι τους ανήκουν και τους οποίους κρατεί, διοικεί ή διαχειρίζεται για λογαριασμό τους σε σχέση με επενδυτικές εργασίες.
• Σε περίπτωση που μια εταιρεία επενδύσεων είναι επίσης πιστωτικό ίδρυμα, η χώρα καταγωγής της ΕΕ αποφασίζει ποια οδηγία θα πρέπει να εφαρμοστεί αναφορικά με χρηματικές απαιτήσεις: η οδηγία που αναφέρθηκε παραπάνω ή η οδηγία που διέπει τα συστήματα εγγύησης των καταθέσεων. Δεν επιτρέπεται η καταβολή διπλής αποζημίωσης για μία και την αυτή απαίτηση δυνάμει αμφοτέρων των οδηγιών.
• Η οδηγία ορίζει ένα ελάχιστο επίπεδο αποζημίωσης για την ΕΕ ανά επενδυτή που ανέρχεται στα 20 000 €, ενώ παράλληλα επιτρέπει στις χώρες της ΕΕ να παρέχουν ένα υψηλότερο επίπεδο αποζημίωσης αν το επιθυμούν. Ωστόσο, ορισμένες κατηγορίες επενδυτών μπορεί να αποκλειστούν με πρωτοβουλία των χωρών της ΕΕ από την κάλυψη του συστήματος ή μπορεί να τους αποδοθεί ένα χαμηλότερο επίπεδο κάλυψης. Οι ρυθμίσεις για την οργάνωση και τη χρηματοδότηση των συστημάτων αποζημιώσεων εμπίπτουν στη διακριτική ευχέρεια των χωρών της ΕΕ.
• Υπάρχουν διαδικασίες που πρέπει να ακολουθούνται στην περίπτωση που μια εταιρεία επενδύσεων δεν συμμορφώνεται με τις υποχρεώσεις που υπέχει ως μέλος του συστήματος αποζημιώσεων (κυρώσεις που φτάνουν μέχρι και στον αποκλεισμό).
• Υποκαταστήματα επιχειρήσεων επενδύσεων μπορούν να συμμετάσχουν στα συστήματα αποζημιώσεων σε χώρες υποδοχής αν το επιθυμούν.
• Η κάλυψη ισχύει για το σύνολο της απαίτησης του επενδυτή ανεξάρτητα από τον αριθμό των λογαριασμών, το νόμισμα και την τοποθεσία εντός της ΕΕ. Σε περίπτωση κοινής επενδυτικής εργασίας, οι απαιτήσεις χωρίζονται ισότιμα μεταξύ των επενδυτών.
• Το σύστημα αποζημίωσης μπορεί να ορίσει μια περίοδο εντός της οποίας οι επενδυτές πρέπει να υποβάλλουν τις απαιτήσεις τους. Ωστόσο, το σύστημα αποζημίωσης δεν μπορεί να επικαλεστεί τη λήξη της εν λόγω προθεσμίας, για να αρνηθεί την κάλυψη σε επενδυτή. Οι απαιτήσεις των επενδυτών πρέπει να ικανοποιούνται εντός το αργότερο 3 μηνών αφότου αποδειχθεί το βάσιμο της απαίτησης και προσδιοριστεί το ύψος της.
• Έχουν θεσπιστεί επίσης υποχρεώσεις όσον αφορά τις πληροφορίες που πρέπει να παρέχονται σε επενδυτές.
• Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε μια πρόταση για τροποποίηση της οδηγίας τον Ιούλιο του 2010. Αυτό συνέβη στο πλαίσιο των εξελίξεων από την έναρξη ισχύος της οδηγίας και τη χρηματοπιστωτική κρίση που ξεκίνησε το 2008. Η προτεινόμενη τροποποίηση ενημερώθηκε επίσης με βάση μια αξιολόγηση που διεξήχθη το 2009. Σύμφωνα με την πρόταση:
  • θα αυξανόταν το όριο αποζημίωσης σε 50 000 €·
  • θα μειώνονταν οι καθυστερήσεις πληρωμών·
  • θα ήταν υποχρεωτική η προ-χρηματοδότηση των συστημάτων με ένα κοινό ελάχιστο ποσό και θα επεκτεινόταν η κάλυψή τους σε συγκεκριμένες τρίτες οντότητες.
• Η πρόταση αποσύρθηκε τον Μάρτιο του 2015 λόγω έλλειψης προόδου στις διαπραγματεύσεις μεταξύ των συν-νομοθετών (του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης).

ΑΠΟ ΠΟΤΕ ΕΦΑΡΜΟΖΕΤΑΙ Η ΟΔΗΓΙΑ;

Εφαρμόζεται από τις 26 Μαρτίου 1997. Οι χώρες της ΕΕ έπρεπε να την ενσωματώσουν στο εθνικό τους δίκαιο έως τις 26 Σεπτεμβρίου 1998.

ΠΛΑΙΣΙΟ

Για περισσότερες πληροφορίες, ανατρέξτε στην ενότητα:

• Επενδυτικές υπηρεσίες και ρυθμιζόμενες αγορές (οδηγίες για τις αγορές χρηματοπιστωτικών μέσων MiFID I και MiFID II) στον δικτυακό τόπο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

* ΒΑΣΙΚΟΙ ΟΡΟΙ

ΚΥΡΙΑ ΠΡΑΞΗ

Οδηγία 97/9/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 3ης Μαρτίου 1997, σχετικά με τα συστήματα αποζημίωσης των επενδυτών (ΕΕ L 84 της 26.3.1997, σ. 22-31)

τελευταία ενημέρωση 06.10.2016