Εκδότες κινητών αξιών — πιο διαφανής πληροφόρηση

ΣΫΝΟΨΗ ΤΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ:

Οδηγία 2004/109/ΕΚ για την εναρμόνιση των προϋποθέσεων διαφάνειας αναφορικά με την πληροφόρηση σχετικά με εκδότες των οποίων οι κινητές αξίες έχουν εισαχθεί προς διαπραγμάτευση σε ρυθμιζόμενη αγορά

ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΟΔΗΓΙΑΣ;

• Γνωστή ως «οδηγία για τη διαφάνεια», αποσκοπεί στη βελτίωση της πληροφόρησης που παρέχεται σε επενδυτές σχετικά με εκδότες κινητών αξιών οι οποίες έχουν εισαχθεί για διαπραγμάτευση σε ρυθμιζόμενη αγορά που βρίσκεται ή λειτουργεί σε κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ).
• Υποχρεώνει τα κράτη μέλη να παρέχουν περιοδική χρηματοοικονομική πληροφόρηση σχετικά με τις δραστηριότητες επενδυτών σε όλη τη διάρκεια του οικονομικού έτους, πέρα από τη συνεχή πληροφόρηση σχετικά με την κατοχή σημαντικών ποσοστών δικαιωμάτων ψήφου.
• Έχει υποστεί αρκετές τροποποιήσεις, πιο πρόσφατα από την οδηγία (EE) 2022/2464 όσον αφορά τους κανόνες για την υποβολή εκθέσεων βιωσιμότητας από τις εταιρείες.

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

Περιοδική πληροφόρηση σχετικά με τη χρηματοοικονομική κατάσταση και τη βιωσιμότητα

• Η περιοδική πληροφόρηση σχετίζεται με τη χρηματοοικονομική κατάσταση του εκδότη κινητών αξιών και των επιχειρήσεων που ελέγχει, καθώς και με τον αντίκτυπο της εταιρείας σε ζητήματα βιωσιμότητας, όπως και με τα στοιχεία εκείνα που κρίνονται αναγκαία για την κατανόηση του τρόπου με τον οποίο τα θέματα βιωσιμότητας επηρεάζουν την ανάπτυξη, τις επιδόσεις και τη θέση της εταιρείας.
• Οι εκδότες κινητών αξιών πρέπει να δημοσιοποιούν ετήσιες οικονομικές εκθέσεις (οι οποίες περιλαμβάνουν τις οικονομικές καταστάσεις, την έκθεση διαχείρισης και τις δηλώσεις ανάληψης ευθύνης) και ενδιάμεσες οικονομικές εκθέσεις (ενδιάμεσες καταστάσεις διαχείρισης). Ενώ η οδηγία δεν υποστηρίζει τη συχνότερη υποβολή περιοδικών εκθέσεων (π.χ. τριμηνιαίων οικονομικών εκθέσεων), επιτρέπεται ωστόσο να διεξάγονται εάν η παροχή πρόσθετων στοιχείων είναι αναλογική.
• Η οικονομική έκθεση πρέπει να είναι διαθέσιμη στο κοινό για τουλάχιστον 10 χρόνια.
• Για τα οικονομικά έτη που ξεκινούν την ή μετά την 1η Ιανουαρίου 2020, όλες οι ετήσιες οικονομικές εκθέσεις πρέπει να καταρτίζονται σε ενιαίο ηλεκτρονικό μορφότυπο αναφοράς με βάση τις τεχνικές προδιαγραφές που καθορίζονται από την Ευρωπαϊκή Αρχή Κινητών Αξιών και Αγορών (ESMA) και έχουν εγκριθεί με τον κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμό (ΕΕ) 2018/ 815.
• Οι κανόνες που θεσπίστηκαν με την τροποποιητική οδηγία (ΕΕ) 2022/2464 σχετικά με την υποβολή εκθέσεων βιωσιμότητας από τις εταιρείες απαιτούν από όλες τις εταιρείες που είναι εισηγμένες σε αγορές ρυθμιζόμενες από την ΕΕ να συμπεριλαμβάνουν στην έκθεση διαχείρισής τους πληροφορίες που σχετίζονται με τον αντίκτυπο της εταιρείας σε θέματα βιωσιμότητας (όπως περιβαλλοντικά δικαιώματα, κοινωνικά δικαιώματα, ανθρώπινα δικαιώματα και παράγοντες διακυβέρνησης), καθώς και πληροφορίες που είναι απαραίτητες για την κατανόηση του τρόπου με τον οποίο τα θέματα βιωσιμότητας επηρεάζουν την ανάπτυξη, τις επιδόσεις και τη θέση της. Η εφαρμογή αυτών των κανόνων θα πραγματοποιηθεί σταδιακά (βλ. παρακάτω).

Γνωστοποίηση κατοχής σημαντικών δικαιωμάτων ψήφου

• Όταν οι μέτοχοι αποκτούν ή διαθέτουν μετοχές εκδότη του οποίου οι μετοχές έχουν εισαχθεί για διαπραγμάτευση σε ρυθμιζόμενη αγορά και οι οποίες παρέχουν δικαίωμα ψήφου, πρέπει να κοινοποιούν στον εκδότη το ποσοστό των δικαιωμάτων ψήφου που κατέχουν ως αποτέλεσμα της πράξης. Ο κανόνας αυτός εφαρμόζεται εφόσον το ποσοστό κατοχής φτάνει ορισμένα όρια (5 %, 10 %, 15 %, 20 %, 25 %, 30 %, 50 % και 75 %), τα υπερβαίνει ή υπολείπεται αυτών. Ο κανόνας ισχύει επίσης σε περιπτώσεις όπου ένα φυσικό ή νομικό πρόσωπο δικαιούται να αποκτά, να αποδίδει ή να ασκεί δικαιώματα ψήφου.
• Η κοινοποίηση προς τον εκδότη, η οποία πρέπει να δοθεί από τον μέτοχο εντός 4 ημερών διαπραγμάτευσης, πρέπει να παρέχει πληροφορίες σχετικά με τη νέα κατανομή των δικαιωμάτων ψήφου, την ταυτότητα του μετόχου, την ημερομηνία τροποποίησης και το όριο ψήφων που συμπληρώθηκε.
• Οι εκδότες πρέπει να δημοσιοποιούν το αργότερο εντός 3 ημερών διαπραγμάτευσης τις πληροφορίες που περιέχονται στις κοινοποιήσεις των σημαντικών συμμετοχών που λαμβάνουν.
• Έχει εκδοθεί από την ESMA «Πρακτικός οδηγός — Εθνικοί κανόνες για τις κοινοποιήσεις σημαντικών συμμετοχών βάσει της οδηγίας για τη διαφάνεια».

Έκθεση για πληρωμές σε κυβερνήσεις

Η οδηγία απαιτεί από τις εισηγμένες εταιρείες που δραστηριοποιούνται στους κλάδους της εξόρυξης (πετρέλαιο, αέριο και μεταλλεύματα) και της υλοτομίας από πρωτογενή δάση να γνωστοποιούν, σε χωριστή έκθεση που θα συντάσσεται σε ετήσια βάση, τις πληρωμές που καταβάλλουν στις κυβερνήσεις των κρατών μελών στα οποία ασκούν δραστηριότητες.

Δημοσιοποίηση πρόσθετων πληροφοριών

• Ο εκδότης πρέπει να δημοσιοποιεί το ποσοστό των ιδίων μετοχών το συντομότερο δυνατό, και το αργότερο εντός 4 ημερών διαπραγμάτευσης από την απόκτηση ή διάθεση ιδίων μετοχών όταν το ποσοστό φτάνει, υπερβαίνει ή πέφτει κάτω από το 5 % ή 10 % των δικαιωμάτων ψήφου.
• Στο τέλος κάθε ημερολογιακού μήνα, οι εκδότες πρέπει να δημοσιοποιούν τον συνολικό αριθμό των δικαιωμάτων ψήφου και το κεφάλαιο.
• Ο εκδότης πρέπει να δημοσιοποιεί, χωρίς καμία καθυστέρηση, οποιαδήποτε τροποποίηση στα δικαιώματα που ενσωματώνονται στις διάφορες κατηγορίες μετοχών.

Διάθεση και αποθήκευση ρυθμιζόμενων πληροφοριών και πρόσβαση σε αυτές

• Τα κράτη μέλη πρέπει να διασφαλίζουν ότι ο εκδότης, ή το πρόσωπο που έχει ζητήσει την εισαγωγή για διαπραγμάτευση σε ρυθμιζόμενη αγορά χωρίς τη συγκατάθεση του εκδότη, αποκαλύπτει τις ρυθμιζόμενες πληροφορίες με τρόπο που διασφαλίζει τη γρήγορη και χωρίς διακρίσεις πρόσβαση στις πληροφορίες αυτές και τις διαθέτει στον επίσημα καθορισμένο μηχανισμό.
• Επίσης, κάθε κράτος μέλος πρέπει να φροντίζει ώστε να υπάρχει τουλάχιστον ένας επίσημα καθορισμένος μηχανισμός για την αποθήκευση των πληροφοριών που δημοσιοποιούνται από εταιρείες και να τις καθιστά προσβάσιμες στο κοινό για 10 χρόνια.
• Τέλος, η ESMA έχει επιφορτιστεί με τη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού ενιαίου σημείου πρόσβασης το οποίο θα περιλαμβάνει και θα καθιστά προσβάσιμες τις παραπάνω πληροφορίες έως τα μέσα του 2027.

Τρίτες χώρες

Όταν η καταστατική έδρα ενός εκδότη βρίσκεται σε τρίτη χώρα, μπορεί να επιλέξει μεταξύ των κρατών μελών στις οποίες οι κινητές αξίες του έχουν εισαχθεί για διαπραγμάτευση σε ρυθμιζόμενη αγορά. Η αρμόδια αρχή του κράτους μέλους το οποίο τελικά επιλέγει μπορεί να επιτρέψει στον συγκεκριμένο εκδότη να ακολουθεί τους κανόνες της χώρας του (π.χ. κανόνες σχετικά με περιοδική πληροφόρηση και με άλλες πληροφορίες που πρέπει να δημοσιοποιούνται) με τον όρο ότι η νομοθεσία της τρίτης χώρας ορίζει απαιτήσεις ισοδύναμες με αυτές που ισχύουν στην ΕΕ. Η αρμόδια αρχή θα πρέπει στη συνέχεια να ενημερώσει την ESMA για τυχόν εξαιρέσεις που χορηγεί.

Εποπτεία της υποβολής εκθέσεων βιωσιμότητας

Η ESMA πρέπει να εκδίδει κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με την εποπτεία της υποβολής εκθέσεων βιωσιμότητας από τις αρμόδιες εθνικές αρχές, αφού ζητήσει τη γνώμη του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος και του Οργανισμού Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Εκτελεστικές και κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει εκδώσει διάφορες εκτελεστικές πράξεις και κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις σε σχέση με την οδηγία 2004/109/ΕΚ.

• Η οδηγία 2007/14/ΕΚ και οι τροποποιητικές οδηγίες της καθορίζουν λεπτομερείς κανόνες για θέματα όπως:
  • οι διαδικαστικές ρυθμίσεις για την επιλογή του κράτους μέλους προέλευσης·
  • το ελάχιστο περιεχόμενο των εξαμηνιαίων μη ενοποιημένων οικονομικών καταστάσεων·
  • οι μηχανισμοί ελέγχου από αρμόδιες αρχές όσον αφορά τους ειδικούς διαπραγματευτές.
• Ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1569/2007 και οι τροποποιήσεις του θεσπίζουν έναν μηχανισμό για τον προσδιορισμό της ισοδυναμίας των λογιστικών προτύπων που εφαρμόζονται από εκδότες κινητών αξιών τρίτων χωρών.
• Ο Ο κατ' εξουσιοδότηση κανονισμός (ΕE) 2015/761 αφορά ορισμένα ρυθμιστικά τεχνικά πρότυπα για τις σημαντικές συμμετοχές.
• Ο Ο κατ' εξουσιοδότηση κανονισμός (ΕE) 2016/1437 αφορά ρυθμιστικά τεχνικά πρότυπα για την πρόσβαση σε ρυθμιζόμενες πληροφορίες σε επίπεδο ΕΕ.
• Ο Ο κατ' εξουσιοδότηση κανονισμός (ΕE) 2019/815 αφορά ρυθμιστικά τεχνικά πρότυπα για τον καθορισμό ενιαίου ηλεκτρονικού μορφότυπου αναφοράς συμπεριλαμβανομένων μεταγενέστερων ενημερώσεων ή τροποποιήσεων.

ΑΠΟ ΠΟΤΕ ΕΦΑΡΜΟΖΟΝΤΑΙ ΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ;

Η οδηγία έπρεπε να μεταφερθεί στο εθνικό δίκαιο έως τις 20 Ιανουαρίου 2007.

Η οδηγία 2004/109/ΕΚ τροποποιήθηκε τελευταία φορά από την οδηγία (ΕΕ) 2022/2464, η οποία πρέπει να μεταφερθεί έως τις 6 Ιουλίου 2024.

Η οδηγία θα εφαρμοστεί σε τρία στάδια:

• στο οικονομικό έτος 2024 για μεγάλες εταιρείες με περισσότερους από 500 υπαλλήλους και μητρικές εταιρείες μεγάλων ομίλων με περισσότερους από 500 υπαλλήλους σε ενοποιημένο επίπεδο·
• στο οικονομικό έτος 2025 για τις υπόλοιπες μεγάλες εταιρείες·
• στο οικονομικό έτος 2026 για μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, μικρά και μη πολύπλοκα πιστωτικά ιδρύματα και εξαρτημένες ασφαλιστικές επιχειρήσεις.

ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

Για περισσότερες πληροφορίες, βλέπε:

• Απαιτήσεις διαφάνειας για εισηγμένες εταιρείες (Ευρωπαϊκή Επιτροπή)
• Ερωτήσεις και απαντήσεις — Οδηγία για τη διαφάνεια (2004/109/ΕΚ) (Ευρωπαϊκή Αρχή Κινητών Αξιών και Αγορών).

ΒΑΣΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ

Οδηγία 2004/109/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 15ης Δεκεμβρίου 2004, για την εναρμόνιση των προϋποθέσεων διαφάνειας αναφορικά με την πληροφόρηση σχετικά με εκδότες των οποίων οι κινητές αξίες έχουν εισαχθεί προς διαπραγμάτευση σε ρυθμιζόμενη αγορά και για την τροποποίηση της οδηγίας 2001/34/ΕK (ΕΕ L 390 της 31.12.2004, σ. 38-57).

Οι διαδοχικές τροποποιήσεις της οδηγίας 2004/109/ΕΚ έχουν ενσωματωθεί στο αρχικό κείμενο. Αυτή η ενοποιημένη έκδοση αποτελεί απλώς εργαλείο τεκμηρίωσης.

ΣΥΝΑΦΗ ΚΕΙΜΕΝΑ

Κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμός (ΕΕ) 2019/815 της Επιτροπής, της 17ης Δεκεμβρίου 2018, για τη συμπλήρωση της οδηγίας 2004/109/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά ρυθμιστικά τεχνικά πρότυπα για τον καθορισμό ενιαίου ηλεκτρονικού μορφότυπου αναφοράς (ΕΕ L 143 της 29.5.2019, σ. 1-792).

Βλέπε την ενοποιημένη έκδοση.

Κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμός (ΕΕ) 2016/1437 της Επιτροπής, της 19ης Μαΐου 2016, που συμπληρώνει την οδηγία 2004/109/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά ρυθμιστικά τεχνικά πρότυπα για την πρόσβαση σε ρυθμιζόμενες πληροφορίες σε επίπεδο Ένωσης (ΕΕ L 234 της 31.8.2016, σ. 1-7).

Κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμός (ΕΕ) 2015/761 της Επιτροπής, της 17ης Δεκεμβρίου 2014, για τη συμπλήρωση της οδηγίας 2004/109/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά ορισμένα ρυθμιστικά τεχνικά πρότυπα για τις σημαντικές συμμετοχές (ΕΕ L 120 της 13.5.2015, σ. 2-5).

Κανονισμός (EΕ) αριθ. 1095/2010 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 24ης Νοεμβρίου 2010, σχετικά με τη σύσταση Ευρωπαϊκής Εποπτικής Αρχής (Ευρωπαϊκή Αρχή Κινητών Αξιών και Αγορών), την τροποποίηση της απόφασης αριθ. 716/2009/ΕΚ και την κατάργηση της απόφασης 2009/77/ΕΚ (ΕΕ L 331 της 15.12.2010, σ. 84-119).

Βλέπε την ενοποιημένη έκδοση.

Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1569/2007 της Επιτροπής, της 21ης Δεκεμβρίου 2007, για την καθιέρωση μηχανισμού για τον προσδιορισμό της ισοδυναμίας των λογιστικών προτύπων που εφαρμόζουν οι εκδότες κινητών αξιών τρίτων χωρών βάσει των οδηγιών 2003/71/ΕΚ και 2004/109/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ L 340 της 22.12.2007, σ. 66-68).

Βλέπε την ενοποιημένη έκδοση.

Σύσταση της Επιτροπής 2007/657/ΕΚ, της 11ης Οκτωβρίου 2007, σχετικά με το ηλεκτρονικό δίκτυο των επίσημα καθορισμένων μηχανισμών κεντρικής αποθήκευσης των ρυθμιζόμενων πληροφοριών που αναφέρονται στην οδηγία 2004/109/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ L 267 της 12.10.2007, σ. 16-22).

Οδηγία 2007/14/ΕΚ της Επιτροπής, της 8ης Μαρτίου 2007, σχετικά με τον καθορισμό αναλυτικών κανόνων για την εφαρμογή ορισμένων διατάξεων της οδηγίας 2004/109/ΕΚ για την εναρμόνιση των προϋποθέσεων διαφάνειας αναφορικά με την πληροφόρηση σχετικά με εκδότες των οποίων οι κινητές αξίες έχουν εισαχθεί προς διαπραγμάτευση σε ρυθμιζόμενη αγορά (ΕΕ L 69 της 9.3.2007, σ. 27-36).

Βλέπε την ενοποιημένη έκδοση.

τελευταία ενημέρωση 20.11.2023