Μητρώο Διαφάνειας

Το Μητρώο Διαφάνειας είναι κοινό για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και την Επιτροπή. Στόχο έχει την παροχή πληροφοριών προς τους πολίτες για τις οργανώσεις/τους οργανισμούς και τα αυτοαπασχολούμενα πρόσωπα που επιδιώκουν με τη δράση τους να επηρεάσουν τις διαδικασίες λήψης αποφάσεων στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Πλαισιώνεται από έναν κώδικα δεοντολογίας και έναν μηχανισμό προειδοποίησης για τον εντοπισμό και τη διαχείριση ενδεχομένων παραβιάσεων του κώδικα.

ΠΡΑΞΗ

Συμφωνία μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την καθιέρωση ενός Μητρώου Διαφάνειας για οργανώσεις και αυτοαπασχολούμενα άτομα που συμμετέχουν στη διαμόρφωση και εφαρμογή των πολιτικών της ΕΕ.

ΣΥΝΟΨΗ

Με την παρούσα συμφωνία, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή καθιέρωσαν κοινό Μητρώο Διαφάνειας. Το Μητρώο περιέχει πληροφορίες για τις οργανώσεις/οργανισμούς και τα πρόσωπα που συμμετέχουν στη διαμόρφωση και εφαρμογή των ευρωπαϊκών πολιτικών. Οι πληροφορίες αναφέρονται ειδικότερα στο είδος των δραστηριοτήτων τους, στα επιδιωκόμενα συμφέροντα και στους πόρους που δαπανούν για τις δραστηριότητές τους.

Στο Μητρώο περιλαμβάνονται επίσης ένας κώδικας δεοντολογίας και ένας μηχανισμός καταγγελιών σε περίπτωση που υπάρχουν υποψίες μη συμμόρφωσης προς τον κώδικα δεοντολογίας.

Στη συμφωνία ορίζονται η δομή του Μητρώου Διαφάνειας, το πεδίο εφαρμογής του, καθώς και οι υποχρεώσεις που απορρέουν από την εγγραφή στο Μητρώο.

Εκπροσώπηση συμφερόντων

Σύμφωνα με το άρθρο 11 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ), τα ευρωπαϊκά όργανα διατηρούν ανοικτό, διαφανή και τακτικό διάλογο με ενώσεις εκπροσώπησης και με την κοινωνία των πολιτών, έτσι ώστε να βελτιστοποιήσουν τη διαμόρφωση και εφαρμογή των ευρωπαϊκών πολιτικών διατηρώντας σχέσεις τακτικές και νόμιμες με τους κύριους ενδιαφερόμενους.

Πολυάριθμες είναι συνεπώς οι οργανώσεις/οργανισμοί που άνοιξαν «ευρωπαϊκό γραφείο» στις Βρυξέλλες με σκοπό να ασκήσουν δραστηριότητα εκπροσώπησης. Οι δραστηριότητες τους συνίστανται, για παράδειγμα, στην διεκδίκηση των συμφερόντων τους και στην επιρροή επί της διαδικασίας λήψης αποφάσεων της ΕΕ.

Ως εκ τούτου, στόχος του Μητρώου Διαφάνειας είναι η εγγραφή των οργανώσεων/οργανισμών και των προσώπων που ασκούν τις εν λόγω δραστηριότητες και η σύνταξή τους υπέρ ενός κοινού κώδικα δεοντολογίας. Το Μητρώο συμβάλλει στη διαφάνεια, την τήρηση της νομοθεσίας και της δεοντολογίας, ώστε να αποφευχθούν, για παράδειγμα, υπερβολικές πιέσεις ή παράνομη πρόσβαση σε πληροφορίες και σε φορείς χάραξης πολιτικής.

Εντάσσεται στο πλαίσιο της πολιτικής διαφάνειας της ΕΕ. Η εγγραφή στο Μητρώο είναι προαιρετική και σε καμμία περίπτωση δεν αποτελεί μορφή διαπίστευσης των οργανώσεων/οργανισμών στην ΕΕ.

Δομή του Μητρώου

Το Μητρώο περιλαμβάνει:

• το πεδίο εφαρμογής του Μητρώου, τις επιλέξιμες δραστηριότητες, τα τμήματα που είναι ανοικτά προς καταχώρηση (παράρτημα I της Συμφωνίας) και πληροφορίες για τους εγγεγραμμένους, συμπεριλαμβανομένων των οικονομικών στοιχείων·
• κώδικα δεοντολογίας (παράρτημα III)·
• μηχανισμό καταγγελιών και μέτρων που θα λαμβάνονται σε περίπτωση μη συμμόρφωσης προς τον κώδικα δεοντολογίας (παράρτημα IV)· στα μέτρα συμπεριλαμβάνονται ειδικότερα η αναστολή εγγραφής ή η διαγραφή από το Μητρώο. Συνέπεια των εν λόγω μέτρων μπορεί να είναι η ανάκληση διαφόρων διευκολύνσεων ελευθέρας εισόδου στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Πεδίο εφαρμογής Μητρώου

Το πεδίο εφαρμογής Μητρώου καλύπτει όλες τις δραστηριότητες που ασκούνται με σκοπό τον επηρεασμό της διαμόρφωσης ή εφαρμογής των ευρωπαϊκών πολιτικών, ανεξαρτήτως του χρησιμοποιούμενου διαύλου ή μέσου επικοινωνίας, (μέσα ενημέρωσης, φόρα, διοργάνωση εκδηλώσεων, ομάδες προβληματισμού ("think tanks"), κλπ).

Κάθε οργάνωση/οργανισμός ή πρόσωπο που μετέχει σε αυτά τα είδη δραστηριότητας αναμένεται επομένως να εγγραφεί.

Ορισμένες δραστηριότητες, ωστόσο, εξαιρούνται του πεδίου της παρούσας συμφωνίας, και ειδικότερα:

• ορισμένες δραστηριότητες που αφορούν την παροχή νομικών και άλλων επαγγελματικών συμβουλών σε πελάτες στο πλαίσιο δικαστικών ή διοικητικών διαδικασιών·
• οι δραστηριότητες των κοινωνικών εταίρων ως συντελεστών του κοινωνικού διαλόγου (συνδικάτα, ενώσεις εργοδοτών, κλπ)·
• οι δραστηριότητες σε απάντηση άμεσων και εξατομικευμένων αιτήσεων από όργανα της ΕΕ ή βουλευτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Το Μητρώο καλύπτει όλους τους φορείς επιλέξιμων δραστηριοτήτων (συμπεριλαμβάνονται οι εκπρόσωποι ομάδων ειδικών συμφερόντων). Δεν αναμένεται ωστόσο να εγγραφούν οι κυβερνήσεις των κρατών μελών, οι κυβερνήσεις τρίτων χωρών, οι διεθνείς οργανισμοί και οι διπλωματικές αποστολές. Το Μητρώο δεν αφορά επίσης τις Εκκλησίες και τις θρησκευτικές κοινότητες ούτε τις περιφερειακές και τοπικές αρχές· αναμένεται όμως να εγγραφούν σε αυτό τα γραφεία τους ή οι νομικοί φορείς που έχουν συστήσει για να τις εκπροσωπούν.

Κανόνες που ισχύουν μετά την εγγραφή

Με την εγγραφή τους, οι ενδιαφερόμενες οργανώσεις/οργανισμοί και πρόσωπα:

• δέχονται τη δημοσιοποίηση των πληροφοριών που υποβάλλουν·
• δέχονται να ενεργούν σύμφωνα με τον κώδικα δεοντολογίας·
• εγγυώνται πως οι πληροφορίες που υπέβαλαν είναι σωστές·
• δέχονται την ενδεχόμενη εφαρμογή του μηχανισμού καταγγελιών.

Εφαρμογή του Μητρώου

Οι υπηρεσίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής θεσπίζουν μια κοινή επιχειρησιακή δομή, την «κοινή Γραμματεία του Μητρώου Διαφάνειας», η οποία εξασφαλίζει τη συνήθη διαχείριση του Μητρώου και συμβάλλει στην ποιότητα του περιεχομένου του.

Πλαίσιο

Το νέο Μητρώο εκπορεύεται και αποτελεί συνέχεια των υφιστάμενων συστημάτων μητρώων που τέθηκαν σε λειτουργία από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο το 1996 και από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή το 2008. Αποτελεί ένα από τα δύο σκέλη υλοποίησης της Ευρωπαϊκής Πρωτοβουλίας για τη Διαφάνεια που εξήγγειλε η Επιτροπή το 2007.

See also

• το Μητρώο Διαφάνειας
• Η Επιτροπή και οι εκπρόσωποι συμφερόντων

Ημερομηνία τελευταίας τροποποίησης: 08.09.2011