Η κλιματική αλλαγή, μια σημαντική διακύμανση των μέσων καιρικών συνθηκών για δεκαετίες, αντιπροσωπεύει μια σημαντική ανθρώπινη και παγκόσμια πρόκληση. Μολονότι μπορούν να ληφθούν ορισμένες δράσεις για τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής (για την αποφυγή και τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, που οδηγούν στην υπερθέρμανση του πλανήτη), πρέπει να ληφθούν κι άλλες δράσεις με στόχο την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή.
Η προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή συνεπάγεται την αλλαγή της συμπεριφοράς μας και των τρόπων δράσης μας για να προετοιμαστούμε για το αναπόφευκτο, ώστε να μπορούμε να προστατεύουμε τον εαυτό μας, το περιβάλλον και την οικονομία από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.
Τον Φεβρουάριο του 2021, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε μια στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή. Στόχος της είναι να συμπληρώσει τις διάφορες δράσεις που έχει αναλάβει η ΕΕ για τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής, καθορίζοντας μια στρατηγική προσαρμογής στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Επιδιώκει επίσης να βοηθήσει την ΕΕ να καταστεί όχι μόνο κλιματικά ουδέτερη (με ουδέτερο ισοζύγιο διοξειδίου του άνθρακα), αλλά και ανθεκτική στην κλιματική αλλαγή έως το 2050.
Η στρατηγική έχει τους ακόλουθους τέσσερις βασικούς στόχους.
- Πιο έξυπνη προσαρμογή. Οι δράσεις που λαμβάνονται πρέπει να βασίζονται σε αξιόπιστα δεδομένα και εργαλεία εκτίμησης κινδύνου που είναι διαθέσιμα σε όλους.
- Ταχύτερη προσαρμογή. Πρέπει να προσαρμοστούμε ταχύτερα και σφαιρικότερα και να επικεντρωθούμε στην εκπόνηση και την εφαρμογή λύσεων που θα συμβάλουν στη μείωση των κινδύνων που συνδέονται με το κλίμα, στην αύξηση της προστασίας του κλίματος και στην προστασία της πρόσβασης σε γλυκό νερό.
- Πιο συστημική προσαρμογή. Δεδομένου ότι η κλιματική αλλαγή θα έχει επιπτώσεις σε όλα τα επίπεδα της κοινωνίας και σε όλους τους τομείς της οικονομίας, οι δράσεις προσαρμογής πρέπει επίσης να είναι συστημικές. Η στρατηγική θα υποστηρίξει την περαιτέρω ανάπτυξη και εφαρμογή στρατηγικών και σχεδίων προσαρμογής σε όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης, δίνοντας προτεραιότητα στην ενσωμάτωση της προσαρμογής στην μακροοικονομική δημοσιονομική πολιτική, σε λύσεις για την προσαρμογή βασισμένες στη φύση και σε τοπικές δράσεις για την προσαρμογή.
- Εντατικοποίηση της διεθνούς δράσης για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή. Υλοποιείται με την αύξηση της διεθνούς χρηματοδότησης και μέσω της μεγαλύτερης ενίσχυσης της παγκόσμιας συμμετοχής και των ανταλλαγών στον τομέα της προσαρμογής.
Από το 2018 το γλωσσάριο της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Αλλαγή του Κλίματος περιλαμβάνει τους ακόλουθους ορισμούς.
- Προσαρμογή. Στα ανθρώπινα συστήματα, η διαδικασία προσαρμογής στις υφιστάμενες ή προβλεπόμενες κλιματικές συνθήκες και στις επιπτώσεις τους, προκειμένου να μετριαστεί η βλάβη ή να αξιοποιηθούν ευεργετικές ευκαιρίες. Στα φυσικά συστήματα, η διαδικασία προσαρμογής στις υφιστάμενες κλιματικές συνθήκες και στις επιπτώσεις τους· η ανθρώπινη παρέμβαση μπορεί να διευκολύνει την προσαρμογή στις προβλεπόμενες κλιματικές συνθήκες και στις επιπτώσεις τους.
- Ανθεκτικότητα. Η ικανότητα των κοινωνικών, οικονομικών και περιβαλλοντικών συστημάτων να αντιμετωπίσουν ένα επικίνδυνο γεγονός ή τάση ή διαταραχή, να ανταποκρίνονται ή να αναδιοργανώνονται έτσι ώστε να διατηρούν τη βασική λειτουργία τους, την ταυτότητα και τη δομή τους, διατηρώντας παράλληλα την ικανότητα προσαρμογής, μάθησης και μετασχηματισμού.