Στρατηγική της ΕΕ για τη νεολαία (2019-2027)

ΣΥΝΟΨΗ ΤΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ:

Ψήφισμα για ένα πλαίσιο ευρωπαϊκής συνεργασίας στον τομέα της νεολαίας:Η στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη νεολαία 2019-2027

ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ;

Η στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) για τη νεολαία (2019-2027) αποσκοπεί στην αντιμετώπιση των προκλήσεων που αντιμετωπίζουν οι νέοι στην Ευρώπη:

• παρέχοντας πλαίσιο για την ευρωπαϊκή συνεργασία στον τομέα της πολιτικής για τη νεολαία (2019-2027), συμπεριλαμβανομένων στόχων, αρχών, προτεραιοτήτων, βασικών παραμέτρων και μέτρων που αφορούν όλους εκείνους που δραστηριοποιούνται στον τομέα·
• συμπληρώνοντας μέτρα που λαμβάνονται σε εθνικό επίπεδο.

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

Τα κράτη μέλη της ΕΕ επιβεβαιώνουν τα ακόλουθα.

• Οι νέοι διαδραματίζουν τον δικό τους ρόλο στην κοινωνία και αντιμετωπίζουν συγκεκριμένες προκλήσεις. Είναι πρόθυμοι να πάρουν τον έλεγχο της ζωής τους και να συμμετέχουν ενεργά και να υποστηρίζουν άλλους.
• Μια ευρωπαϊκή στρατηγική για τη νεολαία είναι απαραίτητη για να βοηθήσει τους νέους να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν. Αυτό αφορά τις εθνικές, περιφερειακές και τοπικές αρχές, τους οργανισμούς της ΕΕ και τους διεθνείς οργανισμούς, τα συμβούλια νεολαίας, τους εργαζομένους, τους ερευνητές, τις οργανώσεις και την κοινωνία των πολιτών.
• Οι ευρωπαϊκοί στόχοι για τη νεολαία παρέχουν ένα όραμα για την Ευρώπη. Οι στόχοι αφορούν ποικίλους τομείς από τη σύνδεση της ΕΕ με τη νεολαία μέχρι την ψυχική υγεία και την ευεξία. Το παράρτημα 3 καθορίζει τους 11 στόχους που έχουν καταρτίσει οι ίδιοι οι νέοι.

Οι γενικοί στόχοι της στρατηγικής για τη νεολαία είναι:

• να μπορούν οι νέοι να πάρουν τη ζωή στα χέρια τους, να στηρίξουν την προσωπική εξέλιξή τους και να αναπτύξουν την ανθεκτικότητα τους·
• να ενθαρρυνθούν οι νέοι και να λάβουν τα αναγκαία εφόδια για να γίνουν ενεργοί πολίτες·
• να βελτιωθούν οι πολιτικές που έχουν αντίκτυπο στους νέους, ιδίως στην απασχόληση, την εκπαίδευση, την υγεία και την κοινωνική ένταξη·
• να συμβάλει στην εξάλειψη της φτώχειας των νέων και όλων των μορφών διακρίσεων και να προωθήσει την κοινωνική ένταξη των νέων.

Οι ακόλουθες αρχές παρέχουν το υπόβαθρο για τη στρατηγική.

• Ισότητα και απαγόρευση διακρίσεων. Καταπολέμηση όλων των μορφών διακρίσεων και προώθηση της ισότητας των φύλων.
• Ένταξη. Αναγνώριση ότι οι νέοι έχουν ποικίλες ανάγκες, διαφορετικές ζωές και ευκαιρίες και αναπτύσσοντας ανάλογες πολιτικές.
• Συμμετοχή. Αναγνώριση ότι οι νέοι αποτελούν κεφάλαιο για την κοινωνία και ενθαρρύνοντας τη συμμετοχή των νέων στην ανάπτυξη και εφαρμογή πολιτικών.
• Παγκόσμια διάσταση. Αναγνώριση της διεθνούς, ευρωπαϊκής, εθνικής, περιφερειακής και τοπικής διάστασης της στρατηγικής.
• Διττή προσέγγιση. Αντιμετώπιση των ζητημάτων που άπτονται της νεολαίας σε διαφορετικούς τομείς πολιτικής παράλληλα με εξειδικευμένες πρωτοβουλίες στον τομέα της νεολαίας.

Η στρατηγική προσδιορίζει τρεις βασικές παραμέτρους — ενεργοποίηση, σύνδεση και ενίσχυση — και καθορίζει μέτρα που θα μπορούσαν να λάβουν οι κυβερνήσεις των κρατών μελών και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Ενεργοποίηση

Η συμμετοχή των νέων αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο της στρατηγικής για την εξασφάλιση ουσιαστικής συμμετοχής στα κοινά αλλά και οικονομικής, κοινωνικής, πολιτιστικής και πολιτικής συμμετοχής. Τα μέτρα, μεταξύ άλλων, είναι:

• ενθάρρυνση και προώθηση της χωρίς αποκλεισμούς δημοκρατικής συμμετοχής των νέων στην κοινωνία και στις δημοκρατικές διαδικασίες·
• ενεργή συμμετοχή των νέων και των οργανώσεων νεολαίας στην ανάπτυξη και εφαρμογή πολιτικών·
• στήριξη της εκπροσώπησης των νέων στο έργο των τοπικών, περιφερειακών, εθνικών και ευρωπαϊκών αρχών·
• υποστήριξη του διαλόγου της ΕΕ με τη νεολαία (βλέπε παράρτημα 1 που περιλαμβάνει όλες τις λεπτομέρειες)·
• ανάπτυξη δεξιοτήτων που συνδέονται με την ιδιότητα του πολίτη, προετοιμασία των νέων για συμμετοχή και να διερεύνηση εναλλακτικών μορφών δημοκρατικής συμμετοχής, όπως η ψηφιακή δημοκρατία.

Σύνδεση

Οι νέοι θα πρέπει να έχουν πρόσβαση σε ευκαιρίες για ανταλλαγές στα πολιτιστικά, στα κοινά και σε άλλους τομείς με συνομιλήκους τους στην ΕΕ και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Τέτοιες ανταλλαγές υπάρχουν ήδη χάρη στο Erasmus+ και στο Ευρωπαϊκό Σώμα Αλληλεγγύης. Τα μέτρα, μεταξύ άλλων, είναι:

• διευκόλυνση της διασυνοριακής κινητικότητας για εκπαιδευτικούς λόγους για νέους και νεαρούς εργαζόμενους, συμπεριλαμβανομένου του εθελοντισμού στον τομέα της κοινωνίας των πολιτών·
• ενθάρρυνση της συμμετοχής αναζητώντας συνέργειες μεταξύ των χρηματοδοτικών μέσων της ΕΕ και των εθνικών, περιφερειακών και τοπικών συστημάτων·
• συμμετοχή νέων και οργανώσεων νεολαίας σε σχετικά προγράμματα της ΕΕ·
• ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών και ανάπτυξη συστημάτων για την επικύρωση δεξιοτήτων που αποκτώνται μέσω μη τυπικής και άτυπης μάθησης.

Ενίσχυση

Οι κοινωνικομορφωτικές δραστηριότητες μπορούν να αναπτύξουν βασικές προσωπικές και επαγγελματικές δεξιότητες και να αποτελέσουν καταλύτη για την ενίσχυση των νέων. Τα μέτρα, μεταξύ άλλων, είναι:

• ανάπτυξη ενός ευρωπαϊκού θεματολογίου για τις κοινωνικομορφωτικές δραστηριότητες για τους νέους με στόχο την ποιότητα, την καινοτομία και την αναγνώριση του έργου των επαγγελματιών αυτού του τομέα·
• υποστήριξη των κοινωνικομορφωτικών δραστηριοτήτων για νέους και της ανάπτυξης αυτών αλλά και της κατάρτισης των διοργανωτών δραστηριοτήτων για νέους·
• αναγνώριση των οργανώσεων νεολαίας ως φορείς ανάπτυξης ικανοτήτων και κοινωνικής ένταξης μέσω της παροχής κοινωνικομορφωτικών δραστηριοτήτων για νέους και δραστηριοτήτων μη τυπικής εκπαίδευσης·
• δημιουργία προσβάσιμων σημείων επαφής για τους νέους για την παροχή υπηρεσιών και πληροφοριών.

Η στρατηγική τονίζει τη σημασία πολιτικών που βασίζονται σε τεκμηριωμένα στοιχεία, και απορρέει από τις πραγματικές ανάγκες και τις καταστάσεις που βιώνουν οι νέοι. Εντοπίζει τα ακόλουθα συγκεκριμένα στοιχεία.

• Αμοιβαία μάθηση και διάδοση. Οι ομάδες εμπειρογνωμόνων θα εξακολουθήσουν να αναπτύσσουν πολιτικές κατευθύνσεις και πρακτικά εργαλεία και να ανταλλάσσουν ορθές πρακτικές.
• Συμμετοχική διακυβέρνηση. Μια νέα πλατφόρμα της στρατηγικής της ΕΕ για τη νεολαία διαδραματίζει αυτόν τον ρόλο. Η Επιτροπή διοργανώνει ειδικές συνεδριάσεις για βασικούς ενδιαφερόμενους φορείς.
• Προγράμματα και ταμεία της ΕΕ. Διασφάλιση της αποτελεσματικής χρήσης προγραμμάτων και κονδυλίων, όπως το Erasmus+, το Ευρωπαϊκό Σώμα Αλληλεγγύης, τα Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά και Επενδυτικά Ταμεία, το πρόγραμμα Ορίζων Ευρώπη, σε συνδυασμό με την παρακολούθηση της χρηματοδότησης.
• Επικοινωνία. Η ενημέρωση του κοινού σχετικά με τη στρατηγική της ΕΕ για τη νεολαία σε συνδυασμό με τους ευρωπαϊκούς στόχους για τη νεολαία μπορούν να συμβάλουν στη διαμόρφωση της πολιτικής για τη νεολαία.
• Προγραμματισμός των μελλοντικών εθνικών δραστηριοτήτων. Αυτό καθιστά δυνατό στα κράτη μέλη να μοιράζονται πληροφορίες σχετικά με τις προτεραιότητές τους, να αυξάνουν τη διαφάνεια και να προσδιορίζουν κατάλληλους εταίρους. Το παράρτημα 2 παρέχει περισσότερες λεπτομέρειες.
• Διάλογος της ΕΕ για τη νεολαία. Παρέχεται ένα φόρουμ για τακτική διαβούλευση μεταξύ όλων των βασικών παραγόντων, όπως οι νέοι, οι οργανώσεις νεολαίας, οι φορείς λήψης αποφάσεων, οι εμπειρογνώμονες και η κοινωνία των πολιτών.
• Ο συντονιστής της ΕΕ για τη νεολαία. Η Επιτροπή έχει θεσπίσει αυτήν την εσωτερική θέση για τη βελτίωση της συνεργασίας σε ζητήματα που αφορούν τη νεολαία μεταξύ των διαφόρων τομέων πολιτικής της και εργάζεται με ενδιαφερόμενους φορείς για την παροχή μηνυμάτων που έχουν συνοχή στους νέους.
• Ενημέρωση και υποστήριξη της νεολαίας. Έτσι διασφαλίζονται ποιοτικές υπηρεσίες και πλατφόρμες, όπως η Ευρωπαϊκή Πύλη της Νεολαίας, για τη διάδοση πληροφοριών σχετικά με τα δικαιώματά, τις ευκαιρίες και τα προγράμματα.
• Προγράμματα εργασιών της ΕΕ για τη Νεολαία. Η στρατηγική της ΕΕ υλοποιείται μέσω προγραμμάτων που διαρκούν 3 έτη. Το πρώτο ήταν για την περίοδο 2019-2021. Το παράρτημα 4 περιλαμβάνει αυτό το πρώτο λεπτομερές πρόγραμμα εργασίας.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή:

• καταρτίζει εκθέσεις σχετικά με την εφαρμογή της στρατηγικής ανά τριετία·
• υποβάλλει ενδιάμεση έκθεση αξιολόγησης έως τις 31 Δεκεμβρίου 2023, ώστε τα κράτη μέλη να προβαίνουν σε ενδιάμεση επανεξέταση.

ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

Η ΕΕ εφαρμόζει ειδική πολιτική για τη νεολαία από το 2002. Η πολιτική προωθεί την ενεργό συμμετοχή και την ίση πρόσβαση σε ευκαιρίες παράλληλα με άλλες πολιτικές, όπως η εκπαίδευση, η κατάρτιση και η απασχόληση, που έχουν σχεδιαστεί για νέους.

ΒΑΣΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ

Σχέδιο ψηφίσματος του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των αντιπροσώπων των κυβερνήσεων των κρατών μελών, συνελθόντων στο πλαίσιο του Συμβουλίου σχετικά με πλαίσιο ευρωπαϊκής συνεργασίας στον τομέα της νεολαίας: Η στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη νεολαία 2019-2027 (EE C 456 της 18.12.2018, σ. 1-22).

ΣΥΝΑΦΗ ΚΕΙΜΕΝΑ

Συμπεράσματα του Συμβουλίου σχετικά με την εφαρμογή της στρατηγικής της ΕΕ για τη νεολαία (2019-2021) (ΕΕ C 504 I της 14.12.2021, σ. 10-11).

Ανακοίνωση της Επιτροπής στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών: Ενεργοποίηση, σύνδεση και ενίσχυση των νέων: νέα στρατηγική της ΕΕ για τη νεολαία [COM(2018) 269 final της 22.5.2018].

τελευταία ενημέρωση 12.10.2022