Καύσιμα — μείωση της περιεκτικότητας σε θείο

ΣΥΝΟΨΗ ΤΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥ ΕΓΓΡΑΦΟΥ:

Οδηγία (ΕΕ) 2016/802 — μείωση της περιεκτικότητας ορισμένων υγρών καυσίμων σε θείο

ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΟΔΗΓΙΑΣ;

• Κωδικοποιεί και καταργεί την οδηγία 1999/32/ΕΚ του Συμβουλίου —τον ισχύοντα νόμο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ)—, που έχει τροποποιηθεί σε σημαντικό βαθμό πολλές φορές.
• Στοχεύει στη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του θείου που οφείλονται στη χρήση ορισμένων ειδών υγρών καυσίμων.
• Θα πρέπει, ως εκ τούτου, να μειώνει τις βλαβερές συνέπειες των εν λόγω εκπομπών στην υγεία και το περιβάλλον, οι οποίες μάλιστα θα μπορούσαν να υπερβούν τις εκπομπές από χερσαίες πηγές στην ΕΕ μέχρι το 2020.

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

Η οδηγία ορίζει το μέγιστο επιτρεπτό επίπεδο περιεκτικότητας σε θείο:

• του βαρέος μαζούτ·
• του πετρελαίου εσωτερικής καύσης·
• του πετρελαίου εσωτερικής καύσης πλοίων· και
• του καυσίμου ντίζελ πλοίων.

Βαρύ μαζούτ και πετρέλαιο εσωτερικής καύσης

• Οι χώρες της ΕΕ πρέπει να απαγορεύσουν στην επικράτειά τους τη χρήση:
  • βαρέος μαζούτ αν η περιεκτικότητά του σε θείο υπερβαίνει το 1 % κατά μάζα·
  • πετρελαίου εσωτερικής καύσης αν η περιεκτικότητά του σε θείο υπερβαίνει το 0,1 % κατά μάζα.

Καύσιμα πλοίων

• Η οδηγία ενσωματώνει τις βασικές αλλαγές στο διεθνές δίκαιο όσον αφορά την πρόληψη της ρύπανσης από πλοία. Ενσωματώνει στο δίκαιο της ΕΕ το αναθεωρημένο παράρτημα VI της διεθνούς σύμβασης για την πρόληψη της ρύπανσης από πλοία του 1973 (γνωστή ως MARPOL), όπως τροποποιήθηκε από το σχετικό πρωτόκολλο του 1978, που τέθηκε σε ισχύ την 1η Ιουλίου 2010.
• Το παράρτημα VI της MARPOL θεσπίζει αυστηρότερα όρια όσον αφορά το θείο για καύσιμα πλοίων σε περιοχές ελέγχου των εκπομπών οξειδίου του θείου (SO_x-ECAs) οι οποίες, στην ΕΕ, βρίσκονται στη Βαλτική και στη Βόρεια Θάλασσα, καθώς και στη Θάλασσα της Μάγχης. Αυτά τα όρια κυμαίνονται στο 1 % από την 1η Ιουλίου 2010 και στο 0,1 % από την 1η Ιανουαρίου 2015. Η υψηλότερη περιεκτικότητα σε θείο είναι ακόμα δυνατή, αλλά μόνο εφόσον είναι εγκατεστημένα πάνω στο πλοίο βιώσιμα συστήματα καθαρισμού καυσαερίου.
• Από την 1η Ιανουαρίου 2012 σε θαλάσσιες περιοχές εκτός SO_x-ECAs τα όρια θείου είναι 3,5 % και θα μειωθούν στο 0,5 % από την 1η Ιανουαρίου 2020. Το ίδιο όριο, που ονομάζεται και παγκόσμιο ανώτατο όριο για το θείο, θα τεθεί επίσης σε ισχύ σε διεθνές επίπεδο, όπως αποφασίστηκε τον Οκτώβριο του 2016 από τον Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό. Η εν λόγω απόφαση ορόσημο θα μειώσει σε μεγάλο βαθμό την επίδραση των εκπομπών των πλοίων στην υγεία των ανθρώπων και θα εξασφαλίσει ισότιμους όρους ανταγωνισμού για τους διαχειριστές πλοίων σε παγκόσμιο επίπεδο.
• Οι χώρες της ΕΕ μπορούν να επιτρέψουν τη χρήση μεθόδων μείωσης των εκπομπών* που μπορούν να εξασφαλίσουν μείωση των εκπομπών αντίστοιχου τουλάχιστον επιπέδου ή ακόμα μεγαλύτερου επιπέδου σε σύγκριση με τη μείωση που σημειώνεται χάρη στη χρήση καυσίμων με χαμηλή περιεκτικότητα σε θείο, με την προϋπόθεση ότι:
  • δεν έχουν σοβαρές δυσμενείς επιπτώσεις στο περιβάλλον, για παράδειγμα στα θαλάσσια οικοσυστήματα· και ότι
  • η ανάπτυξή τους υπόκειται στους κατάλληλους μηχανισμούς έγκρισης και ελέγχου.

Εφαρμογή

• Για να εξασφαλιστεί ότι η οδηγία εφαρμόζεται σωστά, οι χώρες της ΕΕ πρέπει:
  • να διασφαλίσουν τη δειγματοληψία με επαρκή συχνότητα και ακρίβεια των καυσίμων πλοίων που διατίθενται στην αγορά ή που χρησιμοποιούνται επί των πλοίων, καθώς και τον τακτικό έλεγχο των ημερολογίων και των δελτίων παράδοσης καυσίμου πλοίων* ·
  • να θεσπίσουν κυρώσεις για τη μη συμμόρφωση που να είναι αποτελεσματικές, ανάλογες με τον επιδιωκόμενο σκοπό και αποτρεπτικές.
• Το 2013 ξεκίνησαν τεχνικές εργασίες στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού φόρουμ βιώσιμων θαλάσσιων μεταφορών για τη διαμόρφωση συντονισμένων στρατηγικών με σκοπό τη διασφάλιση της αποτελεσματικής εφαρμογής της οδηγίας 2012/33/ΕΕ (που τροποποίησε την οδηγία 1992/32/ΕΚ και στόχο είχε να μειώσει σε μεγάλο βαθμό τις εκπομπές από θαλάσσιες μεταφορές που οφείλονται στη χρήση καυσίμων πλοίων). Στο φόρουμ συμμετείχαν οι χώρες της ΕΕ, ο ναυτιλιακός κλάδος, ενώ δόθηκε τεχνική αρωγή από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό για την Ασφάλεια στη Θάλασσα (EMSA).
• Με βάση τις εν λόγω εργασίες εκδόθηκε η εκτελεστική απόφαση (ΕΕ) 2015/253 της Επιτροπής. Θέσπισε περισσότερους ελέγχους εγγράφων και δειγματοληψία καυσίμων σε λιμάνια, καθώς και εξορθολόγισε τις σχετικές απαιτήσεις για τις εκθέσεις που υποβάλλονται από τις χώρες της ΕΕ. Καθιέρωσε επίσης το σύστημα ενημέρωσης της ΕΕ (Thetis-EU), που αναπτύχθηκε από τον EMSA για να χρησιμοποιείται σε εθελοντική βάση, το οποίο επιτρέπει στις αρχές να ανταλλάσσουν καθημερινά τα αποτελέσματα ελέγχων για την περιεκτικότητα των καυσίμων σε θείο σε διαφορετικά πλοία.

Επιστημονική και τεχνική πρόοδος

Για να συμβαδίζει με την επιστημονική και τεχνική πρόοδο και μετά από διαβούλευση με μια επιτροπή εκπροσώπων των χωρών της ΕΕ, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει το δικαίωμα να εκδίδει κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις για την τροποποίηση των αντίστοιχων τιμών των εκπομπών όσον αφορά τις μεθόδους μείωσης των εκπομπών, καθώς και για τα κριτήρια χρήσης αυτών των μεθόδων.

ΑΠΟ ΠΟΤΕ ΕΦΑΡΜΟΖΕΤΑΙ Η ΟΔΗΓΙΑ;

Η οδηγία (ΕΕ) 2016/802 είναι η κωδικοποιημένη έκδοση της οδηγίας 1999/32/ΕΚ του Συμβουλίου και των διαδοχικών της τροποποιήσεων. Εφαρμόζεται από τις 10 Ιουνίου 2016.

ΠΛΑΙΣΙΟ

• Οι εκπομπές ατμοσφαιρικών ρύπων όπως το διοξείδιο του θείου μπορούν να διανύσουν μεγάλες αποστάσεις, και τα τελευταία χρόνια οι εκπομπές από θαλάσσιες μεταφορές επηρεάζουν όλο και περισσότερο την ποιότητα του αέρα στην ΕΕ.
• Οι εκπομπές διοξειδίου του θείου προκαλούν όξινη βροχή και παράγουν λεπτόκοκκη σκόνη. Η εν λόγω σκόνη είναι επικίνδυνη για την υγεία των ανθρώπων, καθώς προκαλεί αναπνευστικά και καρδιοαγγειακά νοσήματα και μείωση του προσδόκιμου ζωής στην ΕΕ μέχρι και κατά 2 έτη.

* ΒΑΣΙΚΟΙ ΟΡΟΙ

ΚΥΡΙΑ ΠΡΑΞΗ

Οδηγία (ΕΕ) 2016/802 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Μαΐου 2016, σχετικά με τη μείωση της περιεκτικότητας ορισμένων υγρών καυσίμων σε θείο (κωδικοποιημένο κείμενο) (ΕΕ L 132 της 21.5.2016, σ. 58-78)

τελευταία ενημέρωση 27.02.2017