Καταπολέμηση της σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

Για τη διευκόλυνση της δίωξης των δραστών, η οδηγία:

• ποινικοποιεί ένα ευρύ φάσμα περιπτώσεων σεξουαλικής κακοποίησης και εκμετάλλευσης (20 αδικήματα και απόπειρες)·
• θεσπίζει αυξημένα επίπεδα ποινών. Τα μέγιστα επίπεδα που ορίζονται στην εθνική νομοθεσία δεν θα πρέπει να είναι χαμηλότερα από τα επίπεδα ποινών φυλάκισης που κυμαίνονται από 1 έως 10 έτη, ανάλογα με τη σοβαρότητα του αδικήματος. Θα πρέπει επίσης να εξετασθούν ορισμένες επιβαρυντικές περιστάσεις·
• παρατείνει την περίοδο παραγραφής μετά την ενηλικίωση του θύματος·
• καταργεί τα εμπόδια τήρησης απορρήτου στην υποβολή αναφορών από επαγγελματίες με βασικό αντικείμενο εργασίας την ενασχόληση με παιδιά·
• θεσπίζει την εξωεδαφική αρμοδιότητα για δράστες οι οποίοι είναι υπήκοοι, ώστε να είναι δυνατή η δίωξή τους και στη χώρα τους για εγκλήματα που διαπράττουν στο εξωτερικό·
• προβλέπει την κατάργηση των διαδικαστικών εμποδίων αναφορικά με την δίωξη εγκλημάτων που διαπράττονται στο εξωτερικό·
• διασφαλίζει ότι η αστυνομία θα πρέπει να έχει στη διάθεσή της αποτελεσματικά εργαλεία έρευνας, όπως εκείνα που χρησιμοποιούνται για την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος και σοβαρών μορφών εγκληματικότητας και, παράλληλα, θα πρέπει να συγκροτούνται ειδικές μονάδες για τον εντοπισμό θυμάτων παιδικής πορνογραφίας.

Για την προστασία των παιδιών–θυμάτων, η οδηγία θεσπίζει κανόνες:

• για τη λήψη εκτενών μέτρων συνδρομής και στήριξης για τα παιδιά–θύματα, ειδικότερα για την αποτροπή πρόσθετων τραυμάτων ως συνέπεια της συμμετοχής τους σε ποινικές έρευνες και διαδικασίες·
• για πρόσβαση σε συνδρομή και στήριξη αμέσως μόλις υπάρχουν εύλογοι λόγοι υποψίας ότι έχει διαπραχθεί αδίκημα·
• για παροχή ειδικής προστασίας σε παιδιά που καταγγέλλουν περιπτώσεις κακοποίησης εντός του οικογενειακού τους περιβάλλοντος·
• για παροχή συνδρομής και στήριξης ανεξάρτητα από τη συνεργασία του παιδιού σε ποινικές διαδικασίες·
• για την προστασία της ιδιωτικής ζωής, της ταυτότητας και της εικόνας του θύματος.

Για την πρόληψη των εγκλημάτων, η οδηγία προβλέπει ότι:

• όλοι οι καταδικασθέντες δράστες υποβάλλονται σε αξιολόγηση της επικινδυνότητάς τους και των πιθανών κινδύνων επανάληψης οποιασδήποτε μορφής σεξουαλικού αδικήματος σε βάρος παιδιού·
• οι χώρες της ΕΕ διαθέτουν προγράμματα ή μέτρα παρέμβασης (όπως η θεραπεία) σε άτομα που έχουν καταδικαστεί για σχετικό αδίκημα ή που φοβούνται ότι μπορεί να διαπράξουν αδίκημα·
• μπορεί να γίνεται απαγόρευση άσκησης επαγγελματικών δραστηριοτήτων που περιλαμβάνουν άμεσες και τακτικές επαφές με παιδιά σε πρόσωπα που έχουν καταδικαστεί για τέτοιου είδους αδικήματα·
• οι εργοδότες επαγγελματικών ή οργανωμένων δραστηριοτήτων εθελοντικού χαρακτήρα οι οποίες περιλαμβάνουν άμεσες και τακτικές επαφές με παιδιά δικαιούνται να ζητούν πληροφορίες αναφορικά με ποινικές καταδίκες και απαγορεύσεις, καθώς και καλύτερη ανταλλαγή των ποινικών μητρώων, ώστε οι καταδικαστικές αποφάσεις σε μια χώρα να συμπεριλαμβάνονται στα πιστοποιητικά ποινικού μητρώου που εκδίδονται σε άλλες χώρες προς διευκόλυνση της διεξαγωγής ελέγχων ιστορικού·
• οι χώρες της ΕΕ εξασφαλίζουν την άμεση αφαίρεση ιστοσελίδων που περιέχουν ή διαδίδουν παιδική πορνογραφία εντός της επικρατείας τους και λαμβάνουν μέτρα για την άμεση αφαίρεσή τους εάν αυτές διατίθενται εκτός της επικρατείας τους. Μπορούν επίσης να αποφασίσουν τη φραγή πρόσβασης σε ιστοσελίδες αντίστοιχου περιεχομένου σε χρήστες εντός της επικρατείας τους, με εγγυήσεις, ώστε να αποφευχθεί το ενδεχόμενο σεξουαλικής κακοποίησης·
• οι χώρες της ΕΕ διοργανώνουν δραστηριότητες πρόληψης, μέσω της εκπαίδευσης, της ευαισθητοποίησης και της εκπαίδευσης υπαλλήλων.

Παρακολούθηση

Το 2016 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε 2 εκθέσεις. Η πρώτη έκθεση εξέτασε την οδηγία στο σύνολό της, ενώ η δεύτερη έκθεση εξέτασε τα μέτρα που θεσπίστηκαν ειδικά για τους ιστότοπους που περιέχουν ή διαδίδουν παιδική πορνογραφία (άρθρο 25).

Παγκόσμια Συμμαχία κατά της Σεξουαλικής Κακοποίησης Παιδιών στο Διαδίκτυο

Στο πλαίσιο μιας διακριτής αλλά συναφούς πρωτοβουλίας, η οποία αποτελεί κοινή πρωτοβουλία της ΕΕ και των ΗΠΑ, 54 χώρες από όλον τον κόσμο υπέγραψαν το 2012 την παγκόσμια συμμαχία κατά της σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών στο διαδίκτυο. Δεσμεύτηκαν σε βασικούς στόχους πολιτικής με σκοπό:

• τη διάσωση περισσότερων θυμάτων·
• την εξασφάλιση αποτελεσματικότερης δίωξης, και
• τη συνολική μείωση του όγκου του υλικού σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών που διατίθεται στο διαδίκτυο.

Η Παγκόσμια Συμμαχία συγχωνεύθηκε με την πρωτοβουλία «WeProtect» του Ηνωμένου Βασιλείου (¹) για τη δημιουργία της Παγκόσμιας Συμμαχίας WeProtect, που στόχο έχει τον τερματισμό της σεξουαλικής εκμετάλλευσης των παιδιών στο διαδίκτυο, και η οποία συγκεντρώνει πάνω από 80 κυβερνήσεις, 20 εταιρείες τεχνολογίας που δραστηριοποιούνται σε παγκόσμιο επίπεδο και 24 κορυφαίους διεθνείς και μη-κυβερνητικούς οργανισμούς για την προστασία των παιδιών από τη σεξουαλική εκμετάλλευση στο διαδίκτυο.