Ενίσχυση της οικονομικής και νομισματικής ένωσης

ΣΥΝΟΨΗ ΤΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ:

Ανακοίνωση [COM(2015) 600 final] της Επιτροπής σχετικά με τα βήματα για την oλοκλήρωση της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης

Άρθρο 119 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Άρθρο 120 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Άρθρο 121 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης

ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΑΡΘΡΩΝ ΤΗΣ ΣΥΝΘΗΚΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΝΟΜΙΣΜΑΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ;

Η ανακοίνωση θεσπίζει τα μέτρα που έπρεπε να ληφθούν έως τις αρχές του 2017. για την ολοκλήρωση του πρώτου σταδίου της oικονομικής και νομισματικής ένωσης (ΟΝΕ), που ξεκίνησε την 1η Ιουλίου 2015. Στο μεταξύ, ακολούθησε ένα πιο μακρόπνοο έγγραφο προβληματισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την εμβάθυνση της ΟΝΕ.

Τα άρθρα 119, 120 και 121 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης αφορούν την οικονομική και νομισματική πολιτική της ΕΕ. Σύμφωνα με τα εν λόγω άρθρα, οι χώρες της ΕΕ συμφωνούν στα εξής:

• να συντονίσουν τις οικονομικές πολιτικές τους,
• να εργαστούν για τη σύγκλιση των οικονομικών επιδόσεών τους, και
• να λειτουργούν σύμφωνα με τις αρχές της οικονομίας της ανοιχτής αγοράς.

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

Η ανακοίνωση καλεί για τα ακόλουθα:

• ένα αναθεωρημένο Ευρωπαϊκό Εξάμηνο* που θα επιτευχθεί ως εξής:
  • με την καλύτερη ενσωμάτωση της ευρωζώνης και των εθνικών πολιτικών,
  • με μεγαλύτερη έμφαση στην απασχόληση και τις κοινωνικές πολιτικές,
  • με την προώθηση της οικονομικής σύγκλισης μέσω συγκριτικής αξιολόγησης και εφαρμογής βέλτιστων πρακτικών,
  • με χρήση των διαρθρωτικών και επενδυτικών ταμείων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) και τεχνικής βοήθειας για τη στήριξη των οικονομικών μεταρρυθμίσεων·
• Βελτιωμένη οικονομική διακυβέρνηση που θα επιτευχθεί ως εξής:
  • με μείωση της πολυπλοκότητας και αύξηση της διαφάνειας των δημοσιονομικών κανόνων,
  • με ενίσχυση των διαδικασιών που αντιμετωπίζουν τις μακροοικονομικές ανισορροπίες,
  • με τη δημιουργία εθνικών συμβουλίων ανταγωνιστικότητας με στόχο την παροχή ανεξάρτητης εμπειρογνωμοσύνης,
  • με τη θέσπιση ενός συμβουλευτικού Ευρωπαϊκού Δημοσιονομικού Συμβουλίου με στόχο τη βελτίωση της δημοσιονομικής εποπτείας στην ευρωζώνη·
• ισχυρότερη εξωτερική εκπροσώπηση του ευρώ, ενθαρρύνοντας τις χώρες της ευρωζώνης να έχουν κοινή στάση στη διεθνή σκηνή, ειδικότερα στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο·
• βήματα προς μια χρηματοοικονομική ένωση, ιδίως μέσω:
  • της ολοκλήρωσης της τραπεζικής ένωσης,
  • της έγκρισης ενός κοινού ευρωπαϊκού συστήματος ασφάλισης των καταθέσεων,
  • της οικοδόμησης μιας ένωσης κεφαλαιαγορών·
• αποτελεσματικότερη δημοκρατική νομιμότητα με την ενίσχυση της ευρωπαϊκής κοινοβουλευτικής εποπτείας στις εξελίξεις της ΟΝΕ και με τη στενότερη συμμετοχή των εθνικών κοινοβουλίων.

Τον Μάιο του 2017 η Επιτροπή, με βάση την επικοινωνία του 2015, δημοσίευσε ένα έγγραφο προβληματισμού για την εμβάθυνση της ΟΝΕ. Το έγγραφο αυτό ενέκρινε τέσσερις αρχές για την ενίσχυση του κοινού νομίσματος και την από κοινού αντιμετώπιση θεμάτων κοινού ενδιαφέροντος που υπερβαίνουν τα εθνικά σύνορα. Αυτές είναι:

• η απασχόληση, η ανάπτυξη, η κοινωνική δικαιοσύνη, η οικονομική σύγκλιση και η χρηματοπιστωτική σταθερότητα, οι οποίες αποτελούν τους κύριους στόχους της ΟΝΕ·
• η ευθύνη και η αλληλεγγύη, η μείωση και ο επιμερισμός των κινδύνων, τα οποία είναι άρρηκτα συνδεδεμένα·
• η ένταξη στην ΟΝΕ, η οποία είναι ανοιχτή για όλες τις χώρες της ΕΕ (εκτός από το Ηνωμένο Βασίλειο (1) και τη Δανία, που έχουν ρήτρα εξαίρεσης) —η ενιαία αγορά είναι θεμελιώδους σημασίας για την εύρυθμη λειτουργία του ενιαίου νομίσματος και η ακεραιότητά της πρέπει να διαφυλαχθεί·
• η λήψη αποφάσεων, η οποία θα πρέπει να καταστεί περισσότερο διαφανής και δημοκρατικά υπόλογη.

Το έγγραφο επισημαίνει την ανάγκη για πρόοδο σε τρεις τομείς:

• ολοκλήρωση μιας πραγματικής χρηματοοικονομικής ένωσης, κυρίως μέσω της ενίσχυσης της ανθεκτικότητας των τραπεζών·
• επίτευξη μιας πιο ολοκληρωμένης οικονομικής και δημοσιονομικής ένωσης βελτιώνοντας την μακροοικονομική σταθερότητα στην ευρωζώνη·
• ενίσχυση της αρχιτεκτονικής της ΟΝΕ με μεγαλύτερο επιμερισμό των εθνικών αρμοδιοτήτων και αποφάσεων σε θέματα της ευρωζώνης στο πλαίσιο ενός κοινού νομικού πλαισίου.

ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

Τον Ιούνιο του 2015 οι πρόεδροι της Επιτροπής, του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, της συνόδου κορυφής της ευρωζώνης και της Ευρωομάδας παρουσίασαν την έκθεσή τους («Έκθεση των πέντε προέδρων») για την ολοκλήρωση της ΟΝΕ. Η ανακοίνωση αναπτύσσει τον χάρτη πορείας για το στάδιο 1 που περιλαμβάνει η έκθεση.

Το έγγραφο προβληματισμού της Επιτροπής για την ΟΝΕ αποτελεί μέρος μιας σειράς εγγράφων που παρουσιάστηκαν από τη Λευκή Βίβλο για το μέλλον της Ευρώπης τον Μάρτιο του 2017, η οποία περιλαμβάνει:

• ένα έγγραφο προβληματισμού για την κοινωνική διάσταση της Ευρώπης και
• ένα έγγραφο προβληματισμού για το μέλλον των οικονομικών της ΕΕ.

Για περισσότερες πληροφορίες ανατρέξτε στα εξής:

• «Ολοκλήρωση της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης της Ευρώπης: η Επιτροπή λαμβάνει συγκεκριμένα μέτρα για την ενίσχυση της ΟΝΕ» — δελτίο Τύπου (Ευρωπαϊκή Επιτροπή).

ΒΑΣΙΚΟΙ ΟΡΟΙ

ΒΑΣΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ

Ενοποιημένη απόδοση της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης — Μέρος τρίτο — Οι εσωτερικές πολιτικές και δράσεις της Ένωσης — Τίτλος VIII — Οικονομική και νομισματική πολιτική — Άρθρο 119 (πρώην άρθρο 4 της ΣΕΚ) (ΕΕ C 202 της 7.6.2016, σ. 96-97)

Ενοποιημένη απόδοση της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης — Μέρος τρίτο — Οι εσωτερικές πολιτικές και δράσεις της Ένωσης — Τίτλος VIII — Οικονομική και νομισματική πολιτική — Κεφάλαιο 1 — Οικονομική πολιτική — Άρθρο 120 (πρώην άρθρο 98 της ΣΕΚ) (ΕΕ C 202 της 7.6.2016, σ. 97)

Ενοποιημένη απόδοση της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης — Μέρος τρίτο — Οι εσωτερικές πολιτικές και δράσεις της Ένωσης — Τίτλος VIII — Οικονομική και νομισματική πολιτική — Κεφάλαιο 1 — Οικονομική πολιτική — Άρθρο 121 (πρώην άρθρο 99 της ΣΕΚ) (ΕΕ C 202 της 7.6.2016, σ. 97-98)

Ανακοίνωση της Επιτροπής στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα — Σχετικά με τα βήματα για την Ολοκλήρωση της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης [COM(2015) 600 final, της 21.10.2015]

ΣΥΝΑΦΗ ΚΕΙΜΕΝΑ

Έγγραφο προβληματισμού για την εμβάθυνση της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης [COM(2017) 291 final, της 31.5.2017]

Η ολοκλήρωση της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης της Ευρώπης, έκθεση του Jean-Claude Juncker σε στενή συνεργασία με τους Donald Tusk, Jeroen Dijsselbloem, Mario Draghi και Martin Schulz, της 22.6.2015

τελευταία ενημέρωση 01.12.2017

(1) Το Ηνωμένο Βασίλειο αποχωρεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση και γίνεται τρίτη χώρα (χώρα εκτός ΕΕ) από την 1η Φεβρουαρίου 2020.