Συνεκδικασθείσες υποθέσεις C-238/02 και C-246/02

Hauptzollamt Hamburg-Stadt

κατά

Kazimieras Viluckas και Ricardas Jonusas

(αίτηση του Bundesfinanzhof για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως)

«Κοινοτικός τελωνειακός κώδικας – Έκταση της υποχρεώσεως προσκομίσεως στο τελωνείο των αφικνουμένων εμπορευμάτων – Εθνική νομοθεσία προβλέπουσα ρητή δήλωση αναφορικά με τα εμπορεύματα που αποκρύπτονται κατά την προσκόμιση στο τελωνείο – Πρόσωπα που εισήγαγαν τα εμπορεύματα και όφειλαν να τα προσκομίσουν στο τελωνείο – Έννοια του φορολογικού οφειλέτη»

Περίληψη της αποφάσεως

1.        Τελωνειακή ένωση – Γένεση τελωνειακής οφειλής κατόπιν παράνομης εισαγωγής εμπορευμάτων – Έκταση της υποχρεώσεως προσκομίσεως των εμπορευμάτων στο τελωνείο – Περιλαμβάνονται τα εμπορεύματα που είχαν τοποθετηθεί λάθρα εντός οχήματος ακόμη και εν αγνοία του οδηγού – Φορολογικός οφειλέτης κατά την έννοια του άρθρου 202, παράγραφος 3, πρώτη περίπτωση, του τελωνειακού κώδικα – Έννοια

(Κανονισμός 2913/92 του Συμβουλίου, άρθρο 4, σημ. 19, 40 και 202 §3, περίπτ. 1)

Η προσκόμιση στο τελωνείο εμπορευμάτων εισαγομένων εντός της Κοινότητας, κατά την έννοια του άρθρου 4, σημείο 19, του κανονισμού 2913/92, περί θεσπίσεως κοινοτικού τελωνειακού κώδικα, αφορά όλα τα εμπορεύματα και, επομένως, και εκείνα που ήταν κρυμμένα σε ειδικώς διευθετημένο χώρο αποκρύψεως. Την προβλεπόμενη στο άρθρο 38 του ιδίου κώδικα υποχρέωση προσκομίσεως υπέχουν, όπως προκύπτει από το άρθρο 40 του εν λόγω κώδικα, ο οδηγός του οχήματος και ο βοηθός του, που εισήγαγαν τα εμπορεύματα, παρά το ότι αυτά είχαν τοποθετηθεί λάθρα εντός του οχήματος εν αγνοία τους.

Το πρόσωπο που διενήργησε την εισαγωγή των εμπορευμάτων στο τελωνειακό έδαφος της Κοινότητας παραλείποντας να τα μνημονεύσει στην ενημερωτική δήλωση ενώπιον των τελωνειακών αρχών είναι φορολογικός οφειλέτης κατά την έννοια του άρθρου 202, παράγραφος 3, πρώτη περίπτωση, του κοινοτικού τελωνειακού κώδικα, έστω και αν άλλα πρόσωπα μπορούν, για τα ίδια εμπορεύματα, να θεωρηθούν οφειλέτες βάσει των λοιπών διατάξεων της εν λόγω παραγράφου.

(βλ. σκέψεις 24, 29-30)

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (τέταρτο τμήμα)

της 4ης Μαρτίου 2004 (*)

«Κοινοτικός τελωνειακός κώδικας – Έκταση της υποχρεώσεως προσκομίσεως στο τελωνείο των αφικνουμένων εμπορευμάτων – Εθνική νομοθεσία προβλέπουσα ρητή δήλωση αναφορικά με τα εμπορεύματα που αποκρύπτονται κατά την προσκόμιση στο τελωνείο – Πρόσωπα που εισήγαγαν τα εμπορεύματα και όφειλαν να τα προσκομίσουν στο τελωνείο – Έννοια του φορολογικού οφειλέτη»

Στις συνεκδικαζόμενες υποθέσεις C-238/02 και C-246/02,

που έχουν ως αντικείμενο αιτήσεις του Bundesfinanzhof (Γερμανία) προς το Δικαστήριο, κατ’ εφαρμογήν του άρθρου 234 ΕΚ, με την οποία ζητείται, στο πλαίσιο της διαφοράς που εκκρεμεί ενώπιον του αιτούντος δικαστηρίου μεταξύ

Hauptzollamt Hamburg-Stadt

και

Kazimieras Viluckas (C-238/02),

Ricardas Jonusas (C-246/02),

η έκδοση προδικαστικής αποφάσεως, ως προς την ερμηνεία των άρθρων 4, σημείο 19, 40 και 202, παράγραφος 3, πρώτη περίπτωση, του κανονισμού (ΕΟΚ) 2913/92 του Συμβουλίου, της 12ης Οκτωβρίου 1992, περί θεσπίσεως κοινοτικού τελωνειακού κώδικα (EE L 302, σ. 1),

ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ (τέταρτο τμήμα),

συγκείμενο από τους J. N. Cunha Rodrigues, πρόεδρο τμήματος, J.-P. Puissochet (εισηγητή) και F. Macken, δικαστές,

γενικός εισαγγελέας: A. Tizzano

γραμματέας: R. Grass

λαμβάνοντας υπόψη τις γραπτές παρατηρήσεις που κατέθεσε η Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, εκπροσωπούμενη από τον J. C. Schieferer,

έχοντας υπόψη την έκθεση τoυ εισηγητή δικαστή,

αφού έλαβε υπόψη την απόφαση να εκδικάσει την υπόθεση χωρίς προτάσεις του ενικού εισαγγελέα, τον οποίο άκουσε προηγουμένως,

εκδίδει την ακόλουθη

Απόφαση

1        Με διατάξεις της 7ης Μαΐου 2002, οι οποίες περιήλθαν στο Δικαστήριο στις 28 Ιουνίου 2002 και στις 8 Ιουλίου 2002, το Bundesfinanzhof υπέβαλε, δυνάμει του άρθρου 234 ΕΚ, τρία προδικαστικά ερωτήματα ως προς την ερμηνεία των άρθρων 4, σημείο 19, 40 και 202, παράγραφος 3, πρώτη περίπτωση, του κανονισμού (ΕΟΚ) 2913/92 του Συμβουλίου, της 12ης Οκτωβρίου 1992, περί θεσπίσεως κοινοτικού τελωνειακού κώδικα (ΕΕ L 302, σ. 1, στο εξής: τελωνειακός κώδικας).

2        Τα ερωτήματα αυτά ανέκυψαν στο πλαίσιο διαφοράς μεταξύ του Hauptzollamt Hamburg-Stadt (κεντρικού τελωνείου του Αμβούργου, στο εξής: HZA) και των K. Viluckas (C-238/02) και R. Jonusas (C-246/02), αναφορικά με τελωνειακή οφειλή η οποία γεννήθηκε λόγω της παράτυπης εισαγωγής εμπορευμάτων στο έδαφος της Κοινότητας.

 Η κοινοτική ρύθμιση

3        Το άρθρο 4, σημείο 19, του τελωνειακού κώδικα προβλέπει τα εξής:

«Κατά την έννοια του παρόντος κώδικα, νοούνται ως:

[...]

19)      προσκόμιση εμπορευμάτων στο τελωνείο: η ενημέρωση των τελωνειακών αρχών σύμφωνα με τις διαδικασίες που προβλέπονται για την προσκόμιση των εμπορευμάτων στο τελωνείο ή σε οποιοδήποτε άλλο μέρος έχει καθοριστεί ή εγκριθεί από τις τελωνειακές αρχές».

4        Στο άρθρο 38, παράγραφος 1, του ιδίου κώδικα ορίζονται τα εξής:

«Τα εμπορεύματα που εισέρχονται στο τελωνειακό έδαφος της Κοινότητας πρέπει να προσκομίζονται χωρίς καθυστέρηση από το πρόσωπο που πραγματοποίησε την είσοδο αυτή, χρησιμοποιώντας κατά περίπτωση, την οδό που καθορίζει η τελωνειακή αρχή και σύμφωνα με τους όρους που καθορίζονται από την αρχή αυτή:

α)      είτε στο τελωνείο που καθορίζει η τελωνειακή αρχή ή σε οποιοδήποτε άλλο χώρο που καθορίζει ή εγκρίνει η αρχή

[...]».

5        Το άρθρο 40 του ιδίου κώδικα έχει την ακόλουθη διατύπωση:

«Τα εμπορεύματα που, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 38, παράγραφος 1, στοιχείο a, φθάνουν στο τελωνείο ή σε οποιοδήποτε άλλο χώρο που καθορίζεται ή εγκρίνεται από την τελωνειακή αρχή πρέπει να προσκομίζονται στο τελωνείο από το πρόσωπο που εισήγαγε τα εμπορεύματα στο τελωνειακό έδαφος της Κοινότητας ή, κατά περίπτωση, από το πρόσωπο που αναλαμβάνει τη μεταφορά των εμπορευμάτων μετά την είσοδο αυτή.»

6        Το άρθρο 202 του εν λόγω κώδικα προβλέπει τα εξής:

«1.      Τελωνειακή αμοιβή κατά την εισαγωγή γεννάται:

α)      από την παράτυπη εισαγωγή στο τελωνειακό έδαφος της Κοινότητας, εμπορεύματος υποκείμενου σε εισαγωγικούς δασμούς

ή

β)      προκειμένου για εμπόρευμα υποκείμενο σε εισαγωγικούς δασμούς και ευρισκόμενο σε ελεύθερη ζώνη ή ελεύθερη αποθήκη, από την παράτυπη εισαγωγή του σε άλλο τμήμα του εν λόγω εδάφους.

Κατά την έννοια του παρόντος άρθρου, θεωρείται ως παράτυπη εισαγωγή κάθε εισαγωγή κατά παράβαση των διατάξεων των άρθρων 38 έως 41 και του άρθρου 177 δεύτερη περίπτωση.

2.      Η τελωνειακή οφειλή γεννάται τη στιγμή της παράτυπης εισαγωγής.

3.      Οφειλέτες είναι:

–        το πρόσωπο που ενήργησε την παράτυπη εισαγωγή,

–        τα πρόσωπα τα οποία συνήργησαν σ’ αυτήν, ενώ γνώριζαν ή όφειλαν εύλογα να γνωρίζουν ότι ήταν παράτυπη,

–        καθώς και τα πρόσωπα που απέκτησαν ή κατείχαν το εν λόγω εμπόρευμα και γνώριζαν ή λογικά όφειλαν να γνωρίζουν, τη στιγμή της απόκτησης ή παραλαβής του, ότι επρόκειτο για εμπόρευμα που έχει εισαχθεί αντικανονικά.»

 Η εθνική ρύθμιση

7        Το άρθρο 21 του Tabaksteuergesetz (νόμου περί φορολογίας καπνών), της 21ης Δεκεμβρίου 1992 (BGBI 1992 I, 2150), όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 1, σημείο 13, του νόμου περί τροποποιήσεως των νόμων σχετικά με τους ειδικούς φόρους καταναλώσεως και του νόμου περί διοικητικής αρωγής στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα, της 12ης Ιουλίου 1996 (BGBI 1996 I, 962), προβλέπει τα εξής:

«Σε περίπτωση εισαγωγής προϊόντων καπνού απ’ ευθείας από τρίτη χώρα στο φορολογικό έδαφος [...], οι δασμολογικές διατάξεις εφαρμόζονται κατ’ αναλογία όσον αφορά τη γένεση και την απόσβεση (την μη επερχόμενη διά της εισπράξεως) του φόρου και το χρονικό σημείο που είναι καθοριστικό για τον υπολογισμό του, το πρόσωπο του υποχρέου, τη φορολογική διαδικασία και [...] την απαλλαγή, την επιστροφή και την εκ των υστέρων.»

8        Το άρθρο 8 του Zollverordnung (τελωνειακός κανονισμός), της 23ης Δεκεμβρίου 1993 (BGBI 1993 I, 2449), προβλέπει τα εξής:

«Η ενημέρωση βάσει του άρθρου 4, σημείο 19, του τελωνειακού κώδικα δεν υπόκειται σε ορισμένο τύπο. Όσον αφορά κρυμμένα ή συγκεκαλυμμένα προϊόντα μέσω ειδικά διευθετημένων προς τούτο μηχανισμών, απαιτείται ρητή.»

 Η διαφορά της κύριας δίκης και τα προδικαστικά ερωτήματα

9        Οι αναιρεσίβλητοι στην κύρια δίκη, K. Viluckas και R. Jonusas, είναι Λιθουανοί υπήκοοι. Εισήλθαν στη Γερμανία στις 3 Αυγούστου 1998 επιβαίνοντες σε φορτηγό όχημα ταξινομημένο στη Λιθουανία, μέσω του πορθμού Klaipeda/Travemünde.

10      Ο Κ. Viluckas, κύριος του φορτηγού οχήματος, ήταν συνοδηγός, ο δε R. Jonusas οδηγός του οχήματος. Το εν λόγω όχημα ρυμουλκούσε ένα ψυγείο το οποίο ανήκε σε τρίτο πρόσωπο. Σε αυτό το ρυμουλκούμενο ψυγείο είχαν φορτωθεί ξύλινες παλέτες, οι οποίες είχαν υπαχθεί στο Travemünde υπό καθεστώς εξωτερικής κοινοτικής διαμετακομίσεως.

11      Κατά τη διάρκεια μεταγενεστέρου ελέγχου του φορτηγού οχήματος σε περιοχή αναπαύσεως στον αυτοκινητόδρομο Αμβούργου-Stillhorn West και κατά τον επακολουθήσαντα έλεγχο που διενεργήθηκε στο κέντρο ελέγχου εμπορευματοκιβωτίων, βρέθηκαν 2 901 κούτες (580 200 τεμάχια) μη φορολογηθέντων σιγαρέτων σε χώρο αποκρύψεως που είχε ειδικώς διευθετηθεί προς τούτο στην οροφή του ρυμουλκούμενου ψυγείου.

12      Με πράξη επιβολής φόρου της 12ης Αυγούστου 1998, τροποποιηθείσα με πράξη της 14ης Δεκεμβρίου 1998, το HZA επέβαλε στους αναιρεσίβλητους στην κύρια δίκη, βάσει του τελωνειακού κώδικα, φόρο επί των καπνών ύψους 85 347,42 DEM.

13      Με διάταξη της 22ας Ιανουαρίου 1999, το Amtsgericht Hamburg (Γερμανία) απέρριψε το αίτημα να κινηθεί ποινική δίωξη κατά του οδηγού και του κυρίου του φορτηγού οχήματος, ελλείψει επαρκών ενδείξεων σχετικά με την ύπαρξη φοροδιαφυγής. Οι τελευταίοι ισχυρίζονταν ότι τα σιγαρέτα είχαν τοποθετηθεί από τρίτους, χωρίς οι ίδιοι να το γνωρίζουν, στην οροφή του ρυμουλκούμενου οχήματος, πριν αυτό παραδοθεί προς φόρτωση. Το είδος του χώρου αποκρύψεως των σιγαρέτων δεν ήταν ικανό να κινήσει υποψίες.

14      Οι διοικητικές ενστάσεις των αναιρεσιβλήτων στην κύρια δίκη κατά της πράξεως επιβολής φόρου απερρίφθησαν με δύο αποφάσεις της 25ης Μαρτίου και της 21ης Μαΐου 1999. Απεναντίας, η προσφυγή τους έγινε δεκτή και είχε ως αποτέλεσμα την ακύρωση της απορρίψεως των διοικητικών ενστάσεών τους. Το Finanzgericht έκρινε ότι το HZA δεν μπορούσε να στηρίξει την πράξη επιβολής φόρου στα άρθρα 202 ή 203 του τελωνειακού κώδικα.

15      Το HZA άσκησε αναίρεση, επικαλούμενο παράβαση του γερμανικού δικαίου λόγω εσφαλμένης εφαρμογής του άρθρου 8, δεύτερη περίοδος, του Zollverordnung.

16      Το Bundesfinanzhof έκρινε ότι η απόφασή του εξαρτάται από το αν η Λιθουανοί υπήκοοι είναι, κατά την έννοια του άρθρου 202 του τελωνειακού κώδικα, τα πρόσωπα που εισήγαγαν παρατύπως τα εμπορεύματα στο τελωνειακό έδαφος της Κοινότητας και κατέστησαν ως εκ τούτου οφειλέτες της φορολογικής οφειλής.

17      Δεδομένου ότι υφίστανται αμφιβολίες ως προς την ερμηνεία του άρθρου 202, παράγραφοι 1, στοιχείο α΄, και 3, πρώτη περίπτωση, σε συνδυασμό με τα άρθρα 4, σημείο 19, και 40 του τελωνειακού κώδικα, το Bundesfinanzhof αποφάσισε να αναστείλει τη διαδικασία και να υποβάλει στο Δικαστήριο τα ακόλουθα προδικαστικά ερωτήματα:

«1)      Το άρθρο 4, σημείο 19, του τελωνειακού κώδικα έχει την έννοια ότι, κατά την ενημέρωση των τελωνειακών αρχών σχετικά με το ότι τα εισαχθέντα στο τελωνειακό έδαφος της Κοινότητας εμπορεύματα βρίσκονται σε ορισμένο τόπο, πρέπει να επισημαίνεται ρητώς η ύπαρξη κρυμμένων ή συγκεκαλυμμένων εμπορευμάτων μέσω ειδικά διευθετημένων προς τούτο μηχανισμών; [υποθέσεις C‑238/02 και C‑246/02]

2)      Σε περίπτωση καταφατικής απαντήσεως στο πρώτο ερώτημα:

Έχει το άρθρο 40 του τελωνειακού κώδικα την έννοια ότι υποχρέωση για την υποβολή της δηλώσεως αυτής προς ενημέρωση των τελωνειακών αρχών έχει και ο οδηγός ενός οχήματος ρυμουλκήσεως, ο οποίος δεν γνώριζε ούτε όφειλε να γνωρίζει την ύπαρξη κρυμμένων ή συγκεκαλυμμένων εμπορευμάτων στο όχημα ρυμουλκήσεως; [υπόθεση C‑246/02]

ή

Έχει το άρθρο 40 του τελωνειακού κώδικα την έννοια ότι υποχρέωση για την υποβολή της δηλώσεως αυτής προς ενημέρωση των τελωνειακών αρχών έχει και ο οδηγός ή ο έχων τα αυτά δικαιώματα συνοδηγός ενός οχήματος ρυμουλκήσεως, ο οποίος δεν γνώριζε ούτε όφειλε να γνωρίζει την ύπαρξη κρυμμένων ή συγκεκαλυμμένων εμπορευμάτων στο όχημα ρυμουλκήσεως; [υπόθεση C‑238/02]

3)       Σε περίπτωση καταφατικής απαντήσεως στο δεύτερο ερώτημα:

Έχει σημασία ποιος πράγματι υπέβαλε την “ελλιπή” δήλωση, για την απάντηση στο ερώτημα σχετικά με το ποιος κατέστη υπόχρεος καταβολής δασμού σύμφωνα με το άρθρο 202, παράγραφος 3, πρώτη περίπτωση, του τελωνειακού κώδικα; [υπόθεση C‑238/02]»

 Επί των προδικαστικών ερωτημάτων

18      Με τα δύο πρώτα ερωτήματά του, στα οποία πρέπει να δοθεί κοινή απάντηση, το Bundesfinanzhof ερωτά κατ’ ουσίαν αν η ενημέρωση των τελωνειακών αρχών σχετικά με εμπορεύματα εισαγόμενα στην Κοινότητα, κατά την έννοια του άρθρου 4, σημείο 19, του τελωνειακού κώδικα, αφορά εμπορεύματα κρυμμένα σε ειδικώς προβλεφθέντα χώρο αποκρύψεως, και αν την προβλεπόμενη στο άρθρο 38 του ιδίου κώδικα υποχρέωση ενημερώσεως υπέχουν, όπως προκύπτει από το άρθρο 40 του εν λόγω κώδικα, οι οδηγοί ενός φορτηγού οχήματος που εισήγαγαν τα ως άνω εμπορεύματα, παρά το ότι αυτά είχαν αποκρυβεί εντός του οχήματος εν αγνοία τους.

19      Η Επιτροπή διαπιστώνει ότι στο άρθρο 38 του τελωνειακού κώδικα διευκρινίζεται ότι όλα τα εμπορεύματα που εισέρχονται στο τελωνειακό έδαφος της Κοινότητας πρέπει να προσκομίζονται χωρίς καθυστέρηση από το πρόσωπο που πραγματοποίησε την είσοδο αυτή στο τελωνείο ή σε οποιονδήποτε άλλον εγκεκριμένο από τις τελωνειακές αρχές χώρο, χωρίς να προβαίνει σε διάκριση μεταξύ των κρυμμένων ή συγκεκαλυμμένων και των λοιπών εμπορευμάτων.

20      Η Επιτροπή εκτιμά επί πλέον ότι ένας από τους στόχους των άρθρων 4, σημείο 19, 40 και 202 του τελωνειακού κώδικα είναι η επιβολή ειδικής ευθύνης στα πρόσωπα που εισάγουν στο τελωνειακό έδαφος της Κοινότητας ένα μεταφορικό μέσον που μπορεί να περιέχει εμπορεύματα. Κατά συνέπεια, το άρθρο 4, σημείο 19, πρέπει να ερμηνεύεται υπό την έννοια ότι, στην ενημέρωση των τελωνειακών αρχών, πρέπει να δηλώνονται όλα τα εμπορεύματα που εισάγονται στο τελωνειακό έδαφος της Κοινότητας και, κατά συνέπεια, η παρουσία κρυμμένων ή συγκεκαλυμμένων εμπορευμάτων. Επομένως, τα κρυμμένα σιγαρέτα έπρεπε να είχαν δηλωθεί στις τελωνειακές αρχές

21      Η Επιτροπή υποστηρίζει τέλος ότι πρέπει να θεωρούνται ως πρόσωπα που εισήγαγαν εντός οχήματος τα εμπορεύματα στο τελωνειακό έδαφος της Κοινότητας όχι μόνον το πρόσωπο που οδηγούσε το όχημα κατά τη διάβαση των εξωτερικών συνόρων της Κοινότητας, αλλά και όλα τα ευρισκόμενα εντός του οχήματος πρόσωπα που ασκούν επίσης καθήκοντα οδηγού.

22      Συγκεκριμένα, από το γράμμα και την οικονομία των άρθρων 4, σημείο 19, 38, παράγραφος 1, και 40 του τελωνειακού κώδικα προκύπτει σαφώς ότι όλα τα εμπορεύματα που εισάγονται στο τελωνειακό έδαφος της Κοινότητας πρέπει να προσκομίζονται στο τελωνείο. Το γεγονός ότι ορισμένα εμπορεύματα είναι κρυμμένα σε χώρους αποκρύψεως του οχήματος εντός του οποίου μεταφέρονται δεν συνεπάγεται την εξαίρεσή τους από την υποχρέωση αυτή.

23      Από το ίδιο το γράμμα του άρθρου 40 του τελωνειακού κώδικα προκύπτει επί πλέον ότι, αν τα εμπορεύματα εισάγονται στο τελωνειακό έδαφος της Κοινότητας εντός οχήματος, τα πρόσωπα που οφείλουν να τα δηλώσουν είναι εκείνα που έχουν τον έλεγχο του οχήματος κατά τον χρόνο της εισαγωγής και, ιδίως, ο οδηγός και, αν είναι παρών εντός του οχήματος, ο βοηθός του ή ο αντικαταστάτης του. Η υποχρέωση δηλώσεως την οποία υπέχουν οι οδηγοί βαρύνει και κάθε άλλο πρόσωπο ευρισκόμενο εντός του οχήματος εφόσον αποδεικνύεται ότι αυτό ήταν υπεύθυνο για την εισαγωγή των εμπορευμάτων.

24      Στα δύο πρώτα ερωτήματα προσήκει συνεπώς η απάντηση ότι η προσκόμιση στο τελωνείο εμπορευμάτων εισαγομένων εντός της Κοινότητας, κατά την έννοια του άρθρου 4, σημείο 19, του τελωνειακού κώδικα, αφορά όλα τα εμπορεύματα και, επομένως, και εκείνα που ήταν κρυμμένα σε ειδικώς διευθετημένο χώρο αποκρύψεως, και ότι την προβλεπόμενη στο άρθρο 38 του ιδίου κώδικα υποχρέωση προσκομίσεως υπέχουν, όπως προκύπτει από το άρθρο 40 του εν λόγω κώδικα, ο οδηγός του οχήματος και ο βοηθός του, που εισήγαγαν τα εμπορεύματα, παρά το ότι αυτά είχαν αποκρυβεί εντός του οχήματος εν αγνοία τους

25      Με το τρίτο ερώτημά του, το Bundesfinanzhof ερωτά κατ’ ουσίαν αν το πρόσωπο που εισήγαγε εμπορεύματα στο τελωνειακό έδαφος της Κοινότητας παραλείποντας να τα μνημονεύσει στην ενημερωτική δήλωση ενώπιον των τελωνειακών αρχών μπορεί να χαρακτηρισθεί φορολογικός οφειλέτης κατά την έννοια του άρθρου 202, παράγραφος 3, πρώτη περίπτωση, του τελωνειακού κώδικα.

26      Η Επιτροπή εκτιμά ότι φορολογικός οφειλέτης, κατά την έννοια της ανωτέρω διατάξεως, είναι κανονικά το πρόσωπο που εισάγει τα εμπορεύματα και καταθέτει ελλιπή ενημερωτική δήλωση στις τελωνειακές αρχές αναφορικά με τα εμπορεύματα, εκτός αν το πρόσωπο αυτό τελεί, όπως στην προκειμένη περίπτωση, υπό τις εντολές άλλου προσώπου επιβαίνοντος στο ίδιο μεταφορικό μέσον.

27      Σύμφωνα με το άρθρο 202, παράγραφος 3, πρώτη περίπτωση, του τελωνειακού κώδικα, φορολογικός οφειλέτης είναι το πρόσωπο που προέβη στην αντικανονική εισαγωγή.

28      Όπως εκτέθηκε στην απάντηση επί των δύο πρώτων ερωτημάτων, η εισαγωγή θεωρείται αντικανονική όταν ένα εμπόρευμα, έστω και κρυμμένο εντός οχήματος εν αγνοία του οδηγού του, δεν αποτέλεσε, εκ μέρους του τελευταίου, αντικείμενο ενημερωτικής δηλώσεως στις τελωνειακές αρχές.

29      Κατά συνέπεια, έστω και αν άλλα πρόσωπα μπορούν, για τα ίδια εμπορεύματα, να θεωρηθούν οφειλέτες βάσει των λοιπών διατάξεων του άρθρου 202, παράγραφος 3, του τελωνειακού κώδικα, το πρόσωπο που διενήργησε τις υλικές πράξεις εισαγωγής των εμπορευμάτων χωρίς να τα δηλώσει εξακολουθεί να θεωρείται οφειλέτης δυνάμει των διατάξεων της πρώτης περιπτώσεως της εν λόγω διατάξεως.

30      Στο τρίτο ερώτημα πρέπει συνεπώς να δοθεί η απάντηση ότι το πρόσωπο που διενήργησε την εισαγωγή των εμπορευμάτων στο τελωνειακό έδαφος της Κοινότητας παραλείποντας να τα μνημονεύσει στην ενημερωτική δήλωση ενώπιον των τελωνειακών αρχών είναι φορολογικός οφειλέτης κατά την έννοια του άρθρου 202, παράγραφος 3, πρώτη περίπτωση, του τελωνειακού κώδικα.

 Επί των δικαστικών εξόδων

31      Τα έξοδα στα οποία υποβλήθηκε η Επιτροπή, η οποία κατέθεσε παρατηρήσεις στο Δικαστήριο, δεν αποδίδονται.

Για τους λόγους αυτούς,

ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ (τέταρτο τμήμα),

κρίνοντας επί των ερωτημάτων που του υπέβαλε με διατάξεις της 7ης Μαΐου 2002, το Bundesfinanzhof, αποφαίνεται:

1)      Η προσκόμιση στο τελωνείο εμπορευμάτων εισαγομένων εντός της Κοινότητας, κατά την έννοια του άρθρου 4, σημείο 19, του κανονισμού (ΕΟΚ) 2913/92 του Συμβουλίου, της 12ης Οκτωβρίου 1992, περί θεσπίσεως κοινοτικού τελωνειακού κώδικα, αφορά όλα τα εμπορεύματα και, επομένως, και εκείνα που ήταν κρυμμένα σε ειδικώς διευθετημένο χώρο αποκρύψεως. Η προβλεπόμενη στο άρθρο 38 του ιδίου κώδικα υποχρέωση προσκομίσεως υπέχουν, όπως προκύπτει από το άρθρο 40 του εν λόγω κώδικα, ο οδηγός του οχήματος και ο βοηθός του που εισήγαγαν τα εμπορεύματα, παρά το ότι αυτά είχαν αποκρυβεί εντός του οχήματος εν αγνοία.

2)      Tο πρόσωπο που διενήργησε την εισαγωγή των εμπορευμάτων στο τελωνειακό έδαφος της Κοινότητας παραλείποντας να τα μνημονεύσει στην ενημερωτική δήλωση ενώπιον των τελωνειακών αρχών είναι φορολογικός οφειλέτης κατά την έννοια του άρθρου 202, παράγραφος 3, πρώτη περίπτωση, του κοινοτικού τελωνειακού κώδικα.

* Γλώσσα διαδικασίας: η γερμανική.