ΈΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠ' ΑΚΡΟΑΤΗΡΊΟΥ ΣΥΖΉΤΗΣΗ

στην υπόθεση 361/85 ( *1 )

Ι — Πραγματικά περιστατικά

1.

Το άρθρο 16 της οδηγίας 79/373/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 2ας Απριλίου 1979, περί εμπορίας των συνθέτων ζωοτροφών ( ΕΕ ειδ. έκδ. 03/025, σ. 33), και τα άρθρα 2 της πρώτης οδηγίας 80/509/ΕΟΚ της Επιτροπής, της 2ας Μαΐου 1980, περί τροποποιήσεως του παραρτήματος της οδηγίας 79/373/ΕΟΚ του Συμβουλίου περί εμπορίας των μιγμάτων ζωοτροφών ( ΕΕ ειδ. έκδ. 03/028, σ. 166 ), της οδηγίας 80/511/ΕΟΚ της Επιτροπής, της 2ας Μαΐου 1980, περί παροχής αδείας σε ορισμένες περιπτώσεις για τη θέση σε εμπορία συνθέτων ζωοτροφών σε συσκευασίες ή δοχεία μη κλειστά ( ibid., σ. 171 ), και της δεύτερης οδηγίας 80/695/ΕΟΚ της Επιτροπής, της 27ης Ιουνίου 1980, περί τροποποιήσεως του παραρτήματος της οδηγίας 79/373/ΕΟΚ του Συμβουλίου περί εμπορίας των μιγμάτων ζωοτροφών που παρασκευάζονται για ζώα (ΕΕ ειδ. έκδ. 03/029, σ. 200), ορίζουν ότι τα κράτη μέλη θέτουν σε ισχύ τις αναγκαίες νομοθετικές, κανονιστικές και διοικητικές διατάξεις προκειμένου να συμμορφωθούν προς τις οικείες οδηγίες, ενημερώνουν δε αμέσως την Επιτροπή επ' αυτού.

2.

Επειδή δεν έλαβε καμία ανακοίνωση εκ μέρους της ιταλικής κυβερνήσεως σχετικά με τα μέτρα μεταφοράς των οδηγιών στο εσωτερικό δίκαιο εντός της ταχθείσας προθεσμίας και δεδομένου ότι δεν διαθέτει περαιτέρω πληροφοριακά στοιχεία που να της επιτρέπουν να συναγάγει ότι η Ιταλική Δημοκρατία εκπλήρωσε την υποχρέωση της να θέσει σε ισχύ τις αναγκαίες διατάξεις, η Επιτροπή πιστοποίησε την εν λόγω παράβαση με έγγραφο της 22ας Δεκεμβρίου 1983 και έταξε, σύμφωνα με την προβλεπόμενη από το άρθρο 169 της Συνθήκης ΕΟΚ διαδικασία, στην ιταλική κυβέρνηση προθεσμία δύο μηνών για να υποβάλει τις παρατηρήσεις της επί της εν λόγω παραβάσεως.

3.

Με έγγραφο της 22ας Μαρτίου 1984, η Μόνιμη Αντιπροσωπεία της Ιταλίας στις Ευρωπαϊκές Κοινότητες απάντησε ότι οι οδηγίες θα μεταφέρονταν στην εσωτερική έννομη τάξη με σχέδιο νόμου, το οποίο προβλέπει διατάξεις όσον αφορά την προετοιμασία και την εμπορία των τροφών που προορίζονται για την εκτροφή ζώων και για το οποίο η νομοθετική διαδικασία έχει ήδη προχωρήσει πολύ.

4.

Καμία άλλη ανακοίνωση δεν περιήλθε στην Επιτροπή μετά τη λήψη του εν λόγω εγγράφου, ώστε να μπορεί να διαπιστωθεί αν η Ιταλική Δημοκρατία εκπλήρωσε τις επιβαλλόμενες από τις σχετικές οδηγίες υποχρεώσεις της. Στις 7 Ιουλίου 1985, η Επιτροπή διατύπωσε, δυνάμει του άρθρου 169, παράγραφος 1, της Συνθήκης ΕΟΚ, αιτιολογημένη γνώμη σύμφωνα με την οποία η Ιταλική Δημοκρατία, μη θεσπίζοντας εντός της ταχθείσας προθεσμίας τις αναγκαίες διατάξεις προκειμένου να συμμορφωθεί προς τις οδηγίες 79/373, 80/509, 80/511 και 80/695, παρέβη τις υποχρεώσεις που υπέχει από τη Συνθήκη ΕΟΚ. Η Επιτροπή κάλεσε, κατ' εφαρμογή του άρθρου 169, παράγραφος 2, της Συνθήκης, την ιταλική κυβέρνηση να λάβει τα αναγκαία μέτρα προκειμένου να συμμορφωθεί προς την εν λόγω αιτιολογημένη γνώμη εντός δύο μηνών από την κοινοποίηση της.

5.

Στην αιτιολογημένη γνώμη της Επιτροπής δεν δόθηκε απάντηση.

II — 'Εγγραφη διαδικασία και αιτήματα των διαδίκων

1.

Με δικόγραφο που κατέθεσε στη γραμματεία του Δικαστηρίου στις 25 Νοεμβρίου 1985, η Επιτροπή άσκησε ενώπιον του Δικαστηρίου, κατ' εφαρμογή του άρθρου 169, παράγραφος 2, της Συνθήκης ΕΟΚ, προσφυγή λόγω παραβάσεως κατά της Ιταλικής Δημοκρατίας, λόγω του ότι η τελευταία δεν έλαβε εντός της ταχθείσας προθεσμίας τις αναγκαίες διατάξεις προκειμένου να συμμορφωθεί προς τις οδηγίες 79/373, 80/509, 80/511 και 80/695.

2.

Η κυβέρνηση της Ιταλικής Δημοκρατίας υπέβαλε υπόμνημα αντικρούσεως, ενώ η Επιτροπή, εκτιμώντας ότι η παράβαση έχει αποδειχτεί, παραιτήθηκε από το δικαίωμα της να υποβάλει υπόμνημα απαντήσεως.

3.

Κατόπιν εκθέσεως του εισηγητή δικαστή και μετά από ακρόαση του γενικού εισαγγελέα, το Δικαστήριο αποφάσισε να προχωρήσει στην προφορική διαδικασία χωρίς προηγούμενη διεξαγωγή αποδείξεων.

4.

Η Επιτροπή, προσφεύγουσα, ζητεί από το Δικαστήριο:

να αναγνωρίσει ότι η Ιταλική Δημοκρατία, μη θεσπίζοντας εντός της ταχθείσας προθεσμίας τις αναγκαίες διατάξεις προκειμένου να συμμορφωθεί προς τις οδηγίες 79/373, 80/509, 80/511 και 80/695, περί εμπορίας των σύνθετων ζωοτροφών, παρέβη τις υποχρεώσεις που υπέχει από τη Συνθήκη ΕΟΚ,

να καταδικάσει την Ιταλική Δημοκρατία στα δικαστικά έξοδα.

5.

Η κυβέρνηοη της Ιταλικής Αιτιοκρατίας, καθής, δεν αμφισβήτησε την παράβαση που της προσάπτεται.

III — Ισχυρισμοί και επιχειρήματα των διαδίκων

1.

Η Επιτροπή διευκρινίζει ότι, σύμφωνα με το άρθρο 189, παράγραφος 3, της Συνθήκης ΕΟΚ, οι οδηγίες δεσμεύουν τα κράτη μέλη προς τα οποία απευθύνονται, όσον αφορά το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα, ενώ σύμφωνα με το άρθρο 5, παράγραφος 1, της Συνθήκης τα κράτη μέλη λαμβάνουν κάθε γενικό ή ειδικό μέτρο κατάλληλο να εξασφαλίσει την εκπλήρωση των υποχρεώσεων που απορρέουν από την Συνθήκη ή προκύπτουν από πράξεις των οργάνων της Κοινότητας.

Η Επιτροπή ισχυρίζεται ότι οι οδηγίες 79/373, 80/509, 80/511 και 80/695 ορίζουν ότι ra κράτη μέλη θέτουν σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου 1981 τις αναγκαίες νομοθετικές, κανονιστικές και διοικητικές διατάξεις προκειμένου να συμμορφωθούν προς τις εν λόγω οδηγίες, ενώ ενημερώνουν αμέσως την Επιτροπή επ' αυτού' ότι, παρ' όλ' αυτά, η Ιταλική Δημοκρατία δεν έλαβε εντός της ταχθείσας προθεσμίας τα μέτρα που επέβαλαν οι προαναφερθείσες οδηγίες.

2.

Η κυβέρνηοη της Ιταλικής δημοκρατίας δεν αμφισβητεί την παράβαση που της προσάπτεται. Πάντως, παρατηρεί ότι η μεταφορά των οικείων οδηγιών στην εσωτερική έννομη τάξη απαιτεί τη θέσπιση μέτρων νομοθετικής φύσεως, το περιεχόμενο των οποίων δεν είναι εύκολο να προσδιοριστεί λόγω του περίπλοκου του θέματος. Εν πάση περιπτώσει, κατάρτισε νομοσχέδιο που προβλέπει τη μεταφορά των εν λόγω οδηγιών στην εσωτερική της έννομη τάξη, ελπίζοντας ότι η σχετική της πρωτοβουλία θα καταστεί δυνατόν να ολοκληρωθεί εντός σχετικά σύντομου χρόνου.

F. Schockweiler

εισηγητής δικαστής


( *1 ) Γλώσσα διαδικασίας: η ιταλική.


ΑΠΌΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΊΟΥ

της 29ης Ιανουαρίου 1987 ( *1 )

Στην υπόθεση 361/85,

Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, εκπροσωπούμενη από το νομικό της σύμβουλο Alberto Prozzillo, με αντίκλητο στο Λουξεμβούργο τον Γεώργιο Κρεμλή, μέλος της νομικής της υπηρεσίας, κτίριο Jean Monnet, Kirchberg,

προσφεύγουσα,

κατά

Ιταλικής Δημοκρατίας, εκπροσωπούμενης από τον καθηγητή Luigi Ferrari Bravo, προϊστάμενο της υπηρεσίας διπλωματικών διαφορών, συνθηκών και νομοθετικών υποθέσεων στο ιταλικό Υπουργείο Εξωτερικών, επικουρούμενο από τον Ivo Braguglia, avvocato dello Stato, με τόπο επιδόσεων στο Λουξεμβούργο την πρεσβεία της Ιταλίας,

καθής,

που έχει ως αντικείμενο να αναγνωριστεί ότι η Ιταλική Δημοκρατία, μη θεσπίζοντας εντός της ταχθείσας προθεσμίας τις αναγκαίες διατάξεις προκειμένου να συμμορφωθεί προς τις οδηγίες 79/373/ΕΟΚ, 80/509/ΕΟΚ, 80/511/ΕΟΚ και 80/695/ΕΟΚ, περί της εμπορίας των σύνθετων ζωοτροφών, παρέβη τις υποχρεώσεις που υπέχει από τη Συνθήκη ΕΟΚ,

ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ

συγκείμενο από τους Mackenzie Stuart, πρόεδρο, Τ. F. O'Higgins και F. Schockweiler, προέδρους τμήματος, U. Everling, Κ. Bahlmann, R. Joliét και J. C. Moitinho de Almeida, δικαστές,

γενικός εισαγγελέας: Μ. Darmon

γραμματέας: D. Louterman, υπάλληλος διοικήσεως

λαμβάνοντας υπόψη την έκθεση για την επ' ακροατηρίου συζήτηση, κατόπιν της προφορικής διαδικασίας της 14ης Ιανουαρίου 1987,

αφού άκουσε το γενικό εισαγγελέα που ανέπτυξε τις προτάσεις του κατά τη συνεδρίαση της 14ης Ιανουαρίου 1987,

εκδίδει την ακόλουθη

Απόφαση

1

Με δικόγραφο που κατέθεσε στη γραμματεία του Δικαστηρίου στις 25 Νοεμβρίου 1985, η Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων άσκησε, δυνάμει του άρθρου 169 της Συνθήκης ΕΟΚ, προσφυγή με την οποία ζητεί να αναγνωριστεί ότι η Ιταλική Δημοκρατία, μη θεσπίζοντας εντός της ταχθείσας προθεσμίας τις αναγκαίες διατάξεις προκειμένου να συμμορφωθεί προς τις οδηγίες 79/373, 80/509, 80/511 και 80/695, περί της εμπορίας των σύνθετων ζωοτροφών, παρέβη τις υποχρεώσεις που υπέχει δυνάμει της Συνθήκης ΕΟΚ.

2

Οι επίδικες οδηγίες είναι οι ακόλουθες:

οδηγία 79/373/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 2ας Απριλίου 1979, περί εμπορίας των συνθέτων ζωοτροφών ( ΕΕ ειδ. έκδ. 03/025, σ. 33 ),

οδηγία 80/509/ΕΟΚ της Επιτροπής, της 2ας Μαΐου 1980, περί τροποποιήσεως του παραρτήματος της οδηγίας 79/373/ΕΟΚ του Συμβουλίου περί της εμπορίας των μιγμάτων ζωοτροφών ( ΕΕ ειδ. έκδ. 03/028, σ. 166 ),

οδηγία 80/511/ΕΟΚ της Επιτροπής, της 2ας Μαΐου 1980, περί παροχής αδείας σε ορισμένες περιπτώσεις για τη θέση σε εμπορία συνθέτων ζωοτροφών σε συσκευασίες ή δοχεία μη κλειστά ( ibid., σ. 171 ), και

οδηγία 80/695/ΕΟΚ της Επιτροπής, της 27ης Ιουνίου 1980, περί τροποποιήσεως του παραρτήματος της οδηγίας 79/373/ΕΟΚ του Συμβουλίου περί της εμπορίας των μιγμάτων ζωοτροφών που παρασκευάζονται για ζώα ( ΕΕ ειδ. έκδ. 03/029, σ. 200).

3

Το άρθρο 16 της οδηγίας 79/373 και το άρθρο 2 των οδηγιών 80/509, 80/511 και 80/695 ορίζει ότι τα κράτη μέλη θέτουν σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου 1981 τις απαραίτητες νομοθετικές, κανονιστικές και διοικητικές διατάξεις προκειμένου να συμμορφωθούν προς τις οδηγίες και ότι ενημερώνουν αμέσως την Επιτροπή επ' αυτού.

4

Επειδή δεν έλαβε καμία ανακοίνωση εκ μέρους της ιταλικής κυβερνήσεως σχετικά με τα μέτρα μεταφοράς των επίδικων οδηγιών στο εσωτερικό δίκαιο, η Επιτροπή απηύθυνε στις 22 Δεκεμβρίου 1983 προς την ιταλική κυβέρνηση έγγραφο οχλήσεως, καλώντας την να υποβάλει τις παρατηρήσεις της. Στις 7 Ιουνίου 1985, η Επιτροπή, αφού διατύπωσε αιτιολογημένη γνώμη στην οποία δεν δόθηκε απάντηση, άσκησε την παρούσα προσφυγή.

5

Στην έκθεση για την επ' ακροατηρίου συζήτηση αναπτύσσονται διεξοδικώς τα πραγματικά περιστατικά, η διαδικασία, οι ισχυρισμοί και τα επιχειρήματα των διαδίκων. Τα στοιχεία αυτά του φακέλου δεν επαναλαμβάνονται πιο κάτω παρά μόνο καθόσον απαιτείται για να σχηματίσει κρίση το Δικαστήριο.

6

Η Ιταλική Δημοκρατία δεν αμφισβητεί την παράβαση που της προσάπτεται. Παρατηρεί, πάντως, ότι η μεταφορά των οικείων οδηγιών στην εσωτερική έννομη τάξη απαιτεί τη θέσπιση μέτρων νομοθετικής φύσεως, το περιεχόμενο των οποίων δεν είναι εύκολο να προσδιοριστεί λόγω του περίπλοκου του θέματος. Εν πάση περιπτώσει, κατάρτισε νομοσχέδιο που προβλέπει τη μεταφορά των εν λόγω οδηγιών στηνεσωτε-ρική της έννομη τάξη με την ελπίδα ότι η σχετική πρωτοβουλία θα καταστεί δυνατό να ολοκληρωθεί εντός σχετικά σύντομου χρόνου.

7

Πρέπει να υπομνηστεί ότι, κατά πάγια νομολογία του Δικαστηρίου, τα κράτη μέλη δεν μπορούν να επικαλεστούν διατάξεις, την ακολουθούμενη πρακτική ή καταστάσεις της εσωτερικής έννομης τάξης τους για να δικαιολογήσουν τη μη τήρηση των υποχρεώσεων και των προθεσμιών που τάσσουν οι οδηγίες.

8

Επιπλέον, σύμφωνα με τη απόφαση του Δικαστηρίου της 12ης Οκτωβρίου 1982 ( υπόθεση 136/81, Επιτροπή κατά Ιταλικής Δημοκρατίας, Συλλογή, σ. 3547 ), οι κυβερνήσεις των κρατών μελών συμμετέχουν στις εργασίες προπαρασκευής των οδηγιών και οφείλουν συνεπώς να είναι σε θέση να εκπονήσουν εντός της τασσόμενης προθεσμίας το σχέδιο των αναγκαίων για την εφαρμογή τους νομοθετικών διατάξεων.

9

Από τα παραπάνω πρέπει να αναγνωριστεί ότι η Ιταλική Δημοκρατία, μη θεσπίζοντας εντός της ταχθείσας προθεσμίας τις αναγκαίες διατάξεις προκειμένου να συμμορφωθεί προς τις οδηγίες 79/373, 80/509, 80/511 και 80/695, παρέβη τις υποχρεώσεις που υπέχει από τη Συνθήκη ΕΟΚ.

Επί των δικαστικών εξόδων

10

Κατά το άρθρο 69, παράγραφος 2, του κανονισμού διαδικασίας, ο ηττηθείς διάδικος καταδικάζεται στα δικαστικά έξοδα. Επειδή η Ιταλική Δημοκρατία ηττήθηκε, πρέπει να καταδικαστεί στα δικαστικά έξοδα.

 

Για τους λόγους αυτούς

ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ

αποφασίζει:

 

1)

Η Ιταλική Δημοκρατία, μη θεσπίζοντας εντός της ταχθείσας προθεσμίας τις αναγκαίες διατάξεις προκειμένου να συμμορφωθεί προς τις οδηγίες 79/373/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 2ας Απριλίου 1979, περί εμπορίας των σύνθετων ζωοτροφών, 80/509/ΕΟΚ της Επιτροπής, της 2ας Μαΐου 1980, περί τροποποιήσεως του παραρτήματος της οδηγίας 79/373/ΕΟΚ του Συμβουλίου περί εμπορίας των σύνθετων ζωοτροφών, 80/511/ΕΟΚ της Επιτροπής, της 2ας Μαΐου 1980, περί παροχής αδείας σε ορισμένες περιπτώσεις για τη θέση σε εμπορία σύνθετων ζωοτροφών σε συσκευασίες ή δοχεία μη κλειστά, και 80/695/ΕΟΚ της Επιτροπής, της 27ης Ιουνίου 1980, περί τροποποιήσεως του παραρτήματος της οδηγίας 79/373/ΕΟΚ του Συμβουλίου περί εμπορίας των σύνθετων ζωοτροφών, παρέβη τις υποχρεώσεις που υπέχει από τη Συνθήκη ΕΟΚ.

 

2)

Καταδικάζει την Ιταλική Δημοκρατία στα δικαστικά έξοδα.

 

Mackenzie Stuart

O'Higgins

Schockweiler

Everling

Bahlmann

Joliét

Moitinho de Almeida

Δημοσιεύτηκε σε δημόσια συνεδρίαση στο Λουξεμβούργο στις 29 Ιανουαρίου 1987.

Ο γραμματέας

Ρ. Heim

Ο πρόεδρος

Α. J. Mackenzie Stuart


( *1 ) Γλώσσα διαδικασίας: η ιταλική.