ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

1. ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ

·Αιτιολόγηση και στόχοι της πρότασης

Η παρούσα αιτιολογική έκθεση συνοδεύει την πρόταση οδηγίας για την προώθηση της επισκευής αγαθών που αγοράζουν οι καταναλωτές και για την τροποποίηση της οδηγίας (ΕΕ) 2019/771, της οδηγίας (ΕΕ) 2020/1828 και του κανονισμού (ΕΕ) 2017/2394. Η πρόταση υλοποιεί την προτεραιότητα της Επιτροπής για την πράσινη μετάβαση, ιδίως την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία 1 και τον στόχο της για βιώσιμη κατανάλωση.

Όταν τα καταναλωτικά προϊόντα παρουσιάζουν ελαττώματα, οι καταναλωτές συχνά δεν επιδιώκουν να τα επισκευάσουν, αλλά τα απορρίπτουν πρόωρα, παρόλο που θα μπορούσαν να επισκευαστούν και να χρησιμοποιηθούν για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Αυτό συμβαίνει στο πλαίσιο της νόμιμης εγγύησης που προβλέπεται από την οδηγία για την πώληση αγαθών 2 , όταν οι καταναλωτές επιλέγουν την αντικατάσταση αντί της επισκευής, αλλά και εκτός της νόμιμης εγγύησης, όταν οι καταναλωτές αποθαρρύνονται από την επισκευή λόγω μη βέλτιστων επιλογών και όρων επισκευής. Στο πλαίσιο αυτό, περιορισμένη είναι και η χρήση ανακατασκευασμένων αγαθών, με αποτέλεσμα να μην αξιοποιούνται οι δυνατότητες επαναχρησιμοποίησης των αγαθών από διαφορετικούς χρήστες.

Η πρόωρη απόρριψη επισκευάσιμων αγαθών που αγοράζουν οι καταναλωτές οδηγεί σε αύξηση των αποβλήτων, σε παραγωγή εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και σε μεγαλύτερη ζήτηση πολύτιμων πόρων για την παραγωγή νέων αγαθών. Το πρόβλημα της πρόωρης απόρριψης επισκευάσιμων αγαθών που αγοράζουν οι καταναλωτές υπάρχει σε ολόκληρη την ΕΕ για ένα ευρύ φάσμα αυτών των αγαθών. Πάνω από τα δύο τρίτα όσων απάντησαν στη δημόσια διαβούλευση (65–74 %) υποστήριξαν την εφαρμογή λύσεων σε επίπεδο ΕΕ.

Τα αιτήματα της Διάσκεψης για το Μέλλον της Ευρώπης 3 περιλαμβάνουν έκκληση για δικαίωμα επισκευής, ιδίως στην πρόταση 5 για τη βιώσιμη κατανάλωση, συσκευασία και παραγωγή και στην πρόταση 11 για τη βιώσιμη ανάπτυξη και καινοτομία. Η παρούσα πρόταση για την προώθηση της επισκευής αγαθών αποτελεί μέρος της απάντησης της Επιτροπής στην εν λόγω έκκληση 4 .

Για την προώθηση της βιώσιμης κατανάλωσης, η παρούσα οδηγία αποσκοπεί στην αύξηση της επισκευής και της επαναχρησιμοποίησης βιώσιμων ελαττωματικών αγαθών που αγοράζουν οι καταναλωτές εντός και εκτός της νόμιμης εγγύησης.

• Συνέπεια με τις ισχύουσες διατάξεις στον τομέα πολιτικής

Η Επιτροπή επιδιώκει την επίτευξη του στόχου της Πράσινης Συμφωνίας για βιώσιμη κατανάλωση με ολοκληρωμένο τρόπο σε διάφορες πρωτοβουλίες που εξετάζουν διάφορες πτυχές της πρόωρης απόρριψης, τόσο από την πλευρά της προσφοράς όσο και από την πλευρά της ζήτησης.

Από την πλευρά της προσφοράς, η πρόταση κανονισμού για τον οικολογικό σχεδιασμό για βιώσιμα προϊόντα (ESPR) 5 καθορίζει το πλαίσιο για τη δυνατότητα επισκευής των προϊόντων κατά το στάδιο της παραγωγής, ιδίως όσον αφορά τις απαιτήσεις σχεδιασμού των προϊόντων και τη διαθεσιμότητα των ανταλλακτικών.

Από την πλευρά της ζήτησης, η πρόταση οδηγίας σχετικά με την ενδυνάμωση των καταναλωτών για την πράσινη μετάβαση (ECGT) 6 προβλέπει καλύτερη πληροφόρηση σχετικά με την ανθεκτικότητα και τη δυνατότητα επισκευής των αγαθών στο σημείο πώλησης. Με τον τρόπο αυτό, οι καταναλωτές μπορούν να λαμβάνουν βιώσιμες αποφάσεις αγοράς.

Δυνάμει της πρότασης κανονισμού για εναρμονισμένους κανόνες σχετικά με τη δίκαιη πρόσβαση σε δεδομένα και τη χρήση τους (πράξη για τα δεδομένα), οι χρήστες συνδεδεμένων προϊόντων έχουν πρόσβαση στα δεδομένα που παράγουν κατά τη χρήση τους και έχουν το δικαίωμα να παρέχουν τα εν λόγω δεδομένα σε τρίτους της επιλογής τους. Η πρόσβαση στα εν λόγω δεδομένα θα είναι σημαντική για τους ανεξάρτητους επισκευαστές.

Εάν ένα προϊόν παρουσιάσει ελάττωμα στο στάδιο μετά την πώληση, η οδηγία για την πώληση αγαθών παρέχει στους καταναλωτές μέσα επανόρθωσης έναντι των πωλητών για ελαττώματα που υπήρχαν κατά τον χρόνο παράδοσης των αγαθών και εμφανίστηκαν εντός περιόδου ευθύνης τουλάχιστον 2 ετών. Σύμφωνα με την οδηγία για την πώληση αγαθών, οι καταναλωτές επιλέγουν μεταξύ επισκευής και δωρεάν αντικατάστασης. Δεν μπορούν να ζητήσουν το επιλεγέν μέσο επανόρθωσης εάν είναι αδύνατο ή δυσανάλογα δαπανηρό σε σύγκριση με το άλλο μέσο.

Το συνδυασμένο αποτέλεσμα του κανονισμού ESPR και της οδηγίας ECGT θα βελτιώσει τη βιωσιμότητα των προϊόντων και θα προωθήσει τις βιώσιμες αγορές. Ωστόσο, δεν εξετάζουν τα ζητήματα που αποτρέπουν τους καταναλωτές από την επισκευή στο στάδιο μετά την πώληση. Η παρούσα πρωτοβουλία καλύπτει αυτό το κενό, καθώς εστιάζει στο στάδιο της χρήσης των αγαθών που αγοράζουν οι καταναλωτές. Προωθεί την επισκευή ως μέσο επανόρθωσης στο πλαίσιο της νόμιμης εγγύησης που προβλέπεται από την οδηγία για την πώληση αγαθών και παρέχει στους καταναλωτές και τις επιχειρήσεις νέα εργαλεία που προωθούν την επισκευή και εκτός της νόμιμης εγγύησης.

Οι τρεις πρωτοβουλίες είναι συμπληρωματικές και δημιουργούν συνέργειες με τη θέσπιση μιας ολοκληρωμένης προσέγγισης για την επίτευξη του κοινού στόχου της βιώσιμης κατανάλωσης. Έχουν σχεδιαστεί έτσι ώστε να έχουν σωρευτικό αποτέλεσμα και να καλύπτουν από κοινού ολόκληρο τον κύκλο ζωής ενός προϊόντος.

2.ΝΟΜΙΚΗ ΒΑΣΗ, ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΑΝΑΛΟΓΙΚΟΤΗΤΑ

•Νομική βάση

Η νομική βάση της πρότασης είναι το άρθρο 114 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ), το οποίο προβλέπει την έκδοση μέτρων για τη διασφάλιση της εγκαθίδρυσης και της λειτουργίας της εσωτερικής αγοράς. Η παρούσα πρόταση συμβάλλει στην καλύτερη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς με τη θέσπιση εναρμονισμένου συστήματος κανόνων με σκοπό την προώθηση της επισκευής εντός και εκτός της νόμιμης εγγύησης για την πώληση αγαθών που αγοράζουν οι καταναλωτές.

Η οδηγία για την πώληση αγαθών εναρμονίζει πλήρως τα μέσα επανόρθωσης που έχουν στη διάθεσή τους οι καταναλωτές στο πλαίσιο της νόμιμης εγγύησης για την έλλειψη συμμόρφωσης των αγαθών και τις προϋποθέσεις υπό τις οποίες μπορούν να ασκηθούν τα εν λόγω μέσα επανόρθωσης. Εκδόθηκε βάσει του άρθρου 114 της ΣΛΕΕ με στόχο να συμβάλει στη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς με την αντιμετώπιση των εμποδίων που σχετίζονται με το δίκαιο των συμβάσεων για τις διασυνοριακές πωλήσεις αγαθών που αγοράζουν οι καταναλωτές εντός της ΕΕ. Η συγκεκριμένη οδηγία τροποποιεί με στοχευμένο τρόπο την επιλογή μεταξύ της επισκευής και της αντικατάστασης ως μέσων επανόρθωσης, προκειμένου να προωθήσει την επισκευή και, ως εκ τούτου, την πιο βιώσιμη κατανάλωση, χρησιμοποιώντας την ίδια νομική βάση του άρθρου 114 της ΣΛΕΕ.

Πέραν της οδηγίας για την πώληση αγαθών, τα επιμέρους κράτη μέλη έχουν ήδη θεσπίσει ή εξετάζουν το ενδεχόμενο θέσπισης κανόνων για την προώθηση της επισκευής και της επαναχρησιμοποίησης των αγαθών που αγοράζουν οι καταναλωτές. Οι αποκλίσεις μεταξύ των υποχρεωτικών εθνικών κανόνων που προωθούν τη βιώσιμη κατανάλωση στο συμβατικό πλαίσιο δημιουργούν πραγματικά ή δυνητικά εμπόδια για την ομαλή λειτουργία της εσωτερικής αγοράς, καθώς επηρεάζουν αρνητικά τις διασυνοριακές συναλλαγές στην εσωτερική αγορά. Για παράδειγμα, οι οικονομικοί φορείς ενδέχεται να επιβαρυνθούν με πρόσθετο κόστος συναλλαγής για να αποκτήσουν τις απαραίτητες νομικές συμβουλές προκειμένου να ενημερωθούν σχετικά με τις απαιτήσεις του δικαίου της χώρας της συνήθους διαμονής του καταναλωτή, το οποίο είναι εφαρμοστέο δυνάμει του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 593/2008 7 . Οι πάροχοι υπηρεσιών επισκευής ενδεχομένως να αποθαρρυνθούν να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους σε περισσότερα του ενός κράτη μέλη, καθώς θα πρέπει να προσαρμόσουν αναλόγως τις οικείες συμβάσεις επισκευής.

Επιπλέον, οι διαφορές μεταξύ των εθνικών κανόνων και οι συνακόλουθες διαφορές στις πρακτικές της αγοράς οδηγούν σε χαμηλό βαθμό διαφάνειας όσον αφορά τις επιλογές και τους όρους επισκευής. Αυτό αποτρέπει τους καταναλωτές από την πρόσβαση σε υπηρεσίες επισκευής, ιδίως σε διασυνοριακό επίπεδο, δεδομένου ότι, ελλείψει εναρμονισμένων κανόνων, η πολυπλοκότητα των διασυνοριακών συναλλαγών είναι ακόμη μεγαλύτερη απ’ ό, τι σε εθνικό πλαίσιο. Η επακόλουθη περιορισμένη καταναλωτική ζήτηση εμποδίζει την ανάπτυξη υπηρεσιών επισκευής, ιδίως σε διασυνοριακό επίπεδο. Καθώς οι ψηφιακές τεχνολογίες εξελίσσονται και όλο και περισσότερα αγαθά περιλαμβάνουν ψηφιακά χαρακτηριστικά που είναι προσβάσιμα εξ αποστάσεως, είναι πιθανό να αναπτυχθούν ακόμη περισσότερο στο μέλλοn οι υπηρεσίες επισκευής εξ αποστάσεως και σε διασυνοριακό επίπεδο . Τα εμπόδια που αποθαρρύνουν τη ζήτηση των καταναλωτών για επισκευές αποθαρρύνουν επίσης έμμεσα τη διασυνοριακή κυκλοφορία αγαθών, όπως ανταλλακτικά και εξοπλισμός επισκευής που απαιτούνται για τις υπηρεσίες επισκευής.

Ως εκ τούτου, είναι αναγκαίο να εναρμονιστούν ορισμένες πτυχές της επισκευής εκτός της υφιστάμενης ευθύνης του πωλητή, προκειμένου να διασφαλιστεί η λειτουργία της ενιαίας αγοράς όσον αφορά τη σχέση μεταξύ καταναλωτή και επισκευαστή, να αυξηθεί η ασφάλεια δικαίου και να μειωθεί το κόστος των συναλλαγών, ιδίως για τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, οι οποίες είναι οι πλέον εκπροσωπούμενες στον τομέα των επισκευών.

Σύμφωνα με το άρθρο 114 παράγραφος 3 της ΣΛΕΕ, η Επιτροπή λαμβάνει ως βάση ένα υψηλό επίπεδο προστασίας του περιβάλλοντος και των καταναλωτών. Η οδηγία για την πώληση αγαθών αποσκοπεί στη βελτίωση της λειτουργίας της εσωτερικής αγοράς, επιτυγχάνοντας παράλληλα υψηλό επίπεδο προστασίας των καταναλωτών. Η παρούσα οδηγία προσθέτει τον πρόσθετο στόχο της προώθησης της βιώσιμης κατανάλωσης, της κυκλικής οικονομίας και της πράσινης μετάβασης, διασφαλίζοντας έτσι παράλληλα υψηλό επίπεδο προστασίας του περιβάλλοντος.

•Επικουρικότητα

Τα προβλήματα που αντιμετωπίζονται με την παρούσα οδηγία έχουν διασυνοριακό χαρακτήρα, τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο.

Η οδηγία για την πώληση αγαθών έχει ήδη εναρμονίσει πλήρως ορισμένους κανόνες σχετικά με την πώληση αγαθών που αγοράζουν οι καταναλωτές. Δεδομένου ότι η παρούσα πρόταση τροποποιεί μία πτυχή των κανόνων αυτών προκειμένου να προωθήσει τις επισκευές στο πλαίσιο της νόμιμης εγγύησης, η αλλαγή πρέπει να γίνει σε επίπεδο ΕΕ.

Ελλείψει δράσης σε επίπεδο ΕΕ, κατά πάσα πιθανότητα θα ακολουθήσουν οι εθνικές πρωτοβουλίες που δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της οδηγίας για την πώληση αγαθών, οι οποίες θα υιοθετήσουν διαφορετικές προσεγγίσεις για την προώθηση των επισκευών εκτός της νόμιμης εγγύησης, σύμφωνα με τον στόχο της πιο βιώσιμης κατανάλωσης. Ενώ θα μπορούσαν να αποφέρουν ορισμένα οφέλη για τους καταναλωτές και το περιβάλλον σε εθνικό επίπεδο, ταυτόχρονα θα δημιουργήσουν ή θα αυξήσουν τον κατακερματισμό της εσωτερικής αγοράς.

Ως εκ τούτου, η δράση σε επίπεδο ΕΕ είναι αναγκαία για την επίτευξη του γενικού στόχου μιας λειτουργικής εσωτερικής αγοράς με πιο βιώσιμη κατανάλωση των αγαθών που αγοράζουν οι καταναλωτές. Μόνο μέσω της ενωσιακής δράσης μπορεί να επιτευχθεί με συνέπεια σε ολόκληρη την εσωτερική αγορά το επιθυμητό αποτέλεσμα της προώθησης της επισκευής και της επαναχρησιμοποίησης στο πλαίσιο των διασυνοριακών πωλήσεων.

•Αναλογικότητα

Η παρούσα οδηγία προτείνει μια ισορροπημένη προσέγγιση που σέβεται την αρχή της αναλογικότητας. Για την προώθηση της επισκευής στο πλαίσιο της νόμιμης εγγύησης, οι εθνικές νομοθεσίες τροποποιούνται μόνο στον ελάχιστο αναγκαίο βαθμό για την επίτευξη του στόχου. Η παρούσα πρόταση δεν παρεμβαίνει σε εδραιωμένες εθνικές πρακτικές σχετικά με τις περιόδους ευθύνης. Η τροποποίηση αφορά μόνο κανόνες που υπόκεινται ήδη σε πλήρη εναρμόνιση.

Εκτός της νόμιμης εγγύησης, η εναρμόνιση σε επίπεδο ΕΕ περιορίζεται μόνο στις συγκεκριμένες επιλογές, δηλαδή στο τυποποιημένο ευρωπαϊκό έντυπο πληροφοριών επισκευής και στην υποχρέωση επισκευής, οι οποίες έχουν διάσταση εσωτερικής αγοράς. Όταν μια λύση σε εθνικό επίπεδο είναι εξίσου αποτελεσματική, ιδίως η πλατφόρμα επισκευών, αυτή είναι η προτιμώμενη επιλογή. Ο σχεδιασμός του ευρωπαϊκού προτύπου για τις υπηρεσίες επισκευής διαμορφώνεται ως οικειοθελής δέσμευση για την αποφυγή εκτεταμένης παρέμβασης στην εθνική νομοθεσία σχετικά με την παροχή υπηρεσιών.

Οι διατάξεις της παρούσας οδηγίας, ενώ αποσκοπούν σε πιο βιώσιμη κατανάλωση, είναι προσαρμοσμένες στις ανάγκες που πρέπει να καλύψουν, έχουν στοχευμένο χαρακτήρα, και έχουν σχεδιαστεί προσεκτικά ως προς το πεδίο εφαρμογής και την ένταση.

•Επιλογή της νομικής πράξης

Η προτιμώμενη πράξη είναι μια αυτοτελής οδηγία. Περιλαμβάνει, αφενός, στοχευμένη τροποποίηση της οδηγίας για την πώληση αγαθών όσον αφορά τα μέσα επανόρθωσης εντός της νόμιμης εγγύησης και, αφετέρου, νέους συμβατικούς κανόνες για την προώθηση της επισκευής πέραν της ευθύνης του πωλητή βάσει της εν λόγω οδηγίας. Η οδηγία είναι η καταλληλότερη νομική πράξη, καθώς διασφαλίζει το επιθυμητό αποτέλεσμα εναρμόνισης και ασφάλεια δικαίου, ενώ παράλληλα επιτρέπει στα κράτη μέλη να ενσωματώνουν χωρίς τριβές τα εναρμονισμένα μέτρα στην εθνική τους νομοθεσία.

Επιπλέον, ως μη κανονιστικό μέτρο, η Επιτροπή προτίθεται να ενθαρρύνει την ανάπτυξη ενός ευρωπαϊκού προτύπου για τις υπηρεσίες επισκευής.

3.ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΩΝ ΕΚ ΤΩΝ ΥΣΤΕΡΩΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΕΩΝ, ΤΩΝ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΕΩΝ ΜΕ ΤΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΜΕΝΑ ΜΕΡΗ ΚΑΙ ΤΩΝ ΕΚΤΙΜΗΣΕΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ

•Διαβουλεύσεις με τα ενδιαφερόμενα μέρη

Σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές για τη βελτίωση της νομοθεσίας, εφαρμόστηκε στρατηγική εκτενών διαβουλεύσεων για να εξασφαλιστεί η ευρεία συμμετοχή των ενδιαφερόμενων μερών καθ’ όλη τη διάρκεια του κύκλου πολιτικής της παρούσας πρότασης. Η στρατηγική διαβούλευσης περιλάμβανε σχετικά ενδιαφερόμενα μέρη, συμπεριλαμβανομένων καταναλωτών, οργανώσεων καταναλωτών τόσο σε εθνικό όσο και σε ενωσιακό επίπεδο, επιχειρήσεων και επιχειρηματικών ενώσεων, περιβαλλοντικών οργανώσεων, ακαδημαϊκών εμπειρογνωμόνων και εθνικών αρχών. Πραγματοποιήθηκαν διάφορες δραστηριότητες διαβούλευσης:

·πρόσκληση υποβολής στοιχείων για περίοδο 12 εβδομάδων από τις 11 Ιανουαρίου 2022 έως τις 5 Απριλίου 2022, η οποία οδήγησε σε 325 εισηγήσεις

·διαδικτυακή ανοικτή δημόσια διαβούλευση για περίοδο 12 εβδομάδων από τις 11 Ιανουαρίου 2022 έως τις 5 Απριλίου 2022, η οποία οδήγησε σε 331 εισηγήσεις

·έρευνες σε καταναλωτές και επιχειρήσεις, συμπεριφορικά πειράματα και στοχευμένες συνεντεύξεις στο πλαίσιο της υποστηρικτικής μελέτης της εκτίμησης των επιπτώσεων

·στοχευμένες διμερείς συναντήσεις με ενδιαφερόμενα μέρη

·εργαστήριο με τα κράτη μέλη στις 7 Απριλίου 2022

Ανοικτή δημόσια διαβούλευση

Στην ανοικτή δημόσια διαβούλευση, η πλειονότητα όσων απάντησαν συμφώνησε ότι υπάρχει πρόβλημα μείωσης του χρόνου κατά τον οποίο χρησιμοποιούνται τα περισσότερα αγαθά που αγοράζουν οι καταναλωτές. Μεταξύ όλων των κατηγοριών ενδιαφερόμενων μερών, οι κύριες αιτίες για τη μειωμένη διάρκεια ζωής των αγαθών που αγοράζουν οι καταναλωτές περιλάμβαναν τη δυσκολία των καταναλωτών να επισκευάσουν οι ίδιοι τα προϊόντα, καθώς και την ταλαιπωρία, το υψηλό κόστος ή τη μη διαθεσιμότητα υπηρεσιών επισκευής για τους καταναλωτές.

Η συντριπτική πλειονότητα όσων απάντησαν συμφώνησε ότι η παροχή κινήτρων για την επισκευή προϊόντων αντί για την αγορά νέων σε περίπτωση ελαττώματος, τόσο εντός όσο και εκτός της νόμιμης εγγύησης, αποτελεί στόχο που πρέπει να επιδιωχθεί προκειμένου να προωθηθεί η βιώσιμη κατανάλωση. Η συντριπτική πλειονότητα όλων των ενδιαφερόμενων μερών συμφώνησε επίσης ότι η παροχή κινήτρων για την αγορά και τη χρήση ανακατασκευασμένων αγαθών αποτελεί σημαντικό στόχο για την προώθηση της βιώσιμης κατανάλωσης. Η σαφής πλειονότητα όλων όσων απάντησαν θεώρησε ότι το κατάλληλο επίπεδο δράσης είναι η ΕΕ.

Η επιλογή βάσει της οποίας δίνεται προτεραιότητα στην επισκευή όποτε αυτή είναι φθηνότερη από την αντικατάσταση κρίθηκε αποτελεσματική από μια μικρή πλειονότητα όλων των ενδιαφερόμενων μερών, συμπεριλαμβανομένης της πλειονότητας των πολιτών της ΕΕ, των επιχειρηματικών φορέων και των δημόσιων αρχών που συμμετείχαν. Η πλειονότητα των οργανώσεων καταναλωτών και των περιβαλλοντικών οργανώσεων έκρινε το μέτρο αναποτελεσματικό.

Τα μισά από τα ενδιαφερόμενα μέρη που συμμετείχαν θεώρησαν ότι οι οικειοθελείς δεσμεύσεις για την προώθηση της επισκευής αποτελούν αποτελεσματικά μέτρα. Ειδικότερα, οι επιχειρηματικοί φορείς έκριναν το μέτρο αυτό αποτελεσματικό, ενώ η πλειονότητα των περιβαλλοντικών οργανώσεων που συμμετείχαν και οι μισές οργανώσεις καταναλωτών έκριναν το μέτρο αναποτελεσματικό.

Όσον αφορά την υποχρέωση του παραγωγού να επισκευάζει έναντι αντιτίμου, μικρή πλειονότητα όσων απάντησαν θεώρησε ότι αυτό θα πρέπει να ισχύει όταν τα ελαττώματα οφείλονται σε φυσιολογική φθορά, ενώ οι μισοί έκριναν ότι αυτό θα πρέπει να ισχύει όταν παρουσιάζονται ελαττώματα μετά τη λήξη της νόμιμης εγγύησης. Οι επιχειρηματικοί φορείς είχαν διαφορετική άποψη: λίγοι ήταν αυτοί που θεώρησαν ότι θα πρέπει να καλύπτονται τα ελαττώματα που οφείλονται σε φυσιολογική φθορά.

Πρόσκληση υποβολής στοιχείων

Η πρόσκληση υποβολής στοιχείων περιέγραφε επιλογές πολιτικής σχετικά με την προώθηση της επισκευής στο σύστημα μέσων επανόρθωσης της οδηγίας για την πώληση αγαθών, σχετικά με την υποχρέωση επισκευής και τις οικειοθελείς δεσμεύσεις για την προώθηση της επισκευής.

Ενδιαφερόμενα μέρη από διάφορες κατηγορίες (επιχειρηματικές οργανώσεις/ενώσεις, εταιρείες, μη κυβερνητικές οργανώσεις) υποστήριξαν την επιλογή που δίνει προτεραιότητα στην επισκευή όταν αυτή είναι φθηνότερη ή έχει το ίδιο κόστος με την αντικατάσταση στο πλαίσιο της νόμιμης εγγύησης. Όσον αφορά την υποχρέωση επισκευής, οι επιχειρηματικοί φορείς υπογράμμισαν ότι μια τέτοια υποχρέωση θα πρέπει να είναι έναντι αντιτίμου. Τα περισσότερα ενδιαφερόμενα μέρη υποστήριξαν την επιλογή των οικειοθελών δεσμεύσεων για την προώθηση της επισκευής.

Εργαστήριο με τα κράτη μέλη

Πολλά κράτη μέλη δεν είχαν ακόμη λάβει θέση σχετικά με τα μέτρα που περιγράφονται. Τα μέτρα που δίνουν προτεραιότητα στην επισκευή στο πλαίσιο του συστήματος μέσων επανόρθωσης της οδηγίας για την πώληση αγαθών γενικά έλαβαν μεγαλύτερη στήριξη από τα μέτρα που παρέχουν άλλα είδη κινήτρων στους καταναλωτές για να επιλέξουν την επισκευή (όπως παράταση της περιόδου ευθύνης μετά την επισκευή). Ορισμένα κράτη μέλη υποστήριξαν την επισκευή ως το κύριο μέσο επανόρθωσης όταν το κόστος της είναι μικρότερο ή ίσο με το κόστος αντικατάστασης.

Τα περισσότερα κράτη μέλη δεν υποστήριξαν την επιβολή υποχρεώσεων επισκευής στους οικονομικούς φορείς. Ορισμένα υποστήριξαν ότι η επιβολή υποχρέωσης θα αποτελούσε υπερβολική επιβάρυνση και θα αύξανε πιθανώς την τιμή των αγαθών που αγοράζουν οι καταναλωτές. Τα κράτη μέλη που υποστήριξαν την υποχρέωση επισκευής επισήμαναν ότι το κόστος επισκευής δεν θα πρέπει να αυξάνεται λόγω της υποχρέωσης και ότι την ευθύνη της επισκευής θα πρέπει να φέρει ο παραγωγός, και όχι ο πωλητής.

Όσον αφορά την υποχρέωση υποβολής οικονομικής προσφοράς για επισκευή εκτός του πεδίου εφαρμογής της οδηγίας για την πώληση αγαθών, τα περισσότερα κράτη μέλη δεν έλαβαν θέση. Ορισμένα υποστήριξαν τη λήψη αυτού του μέτρου, ενώ άλλα έδειξαν απροθυμία.

Συλλογή δεδομένων στο πλαίσιο της υποστηρικτικής μελέτης της εκτίμησης των επιπτώσεων

Η συλλογή δεδομένων στο πλαίσιο της υποστηρικτικής μελέτης της εκτίμησης των επιπτώσεων περιλάμβανε μια διαδικασία με τη χρησιμοποίηση εικονικών πελατών (mystery shopping), έρευνα σε καταναλωτές με δύο ολοκληρωμένα πειράματα σε καταναλωτές, έρευνα σε επιχειρήσεις και συνεντεύξεις με ενδιαφερόμενα μέρη. Οι διαδικασίες αυτές παρέχουν στοιχεία για τον προσδιορισμό του προβλήματος και την εκτίμηση των επιπτώσεων που έχουν οι επιλογές πολιτικής.

Η διαδικασία του mystery shopping, η οποία απευθυνόταν σε εμπόρους λιανικής, οδήγησε σε 600 παρατηρήσεις σχετικά με τις εμπειρίες των καταναλωτών κατά την αναζήτηση υπηρεσιών επισκευής εντός και εκτός της νόμιμης εγγύησης και σχετικά με τους λόγους για τους οποίους τα προϊόντα δεν επισκευάστηκαν από τους πωλητές.

Η έρευνα στους καταναλωτές και τα ολοκληρωμένα πειράματα σχετικά με καταστάσεις στο πλαίσιο της οδηγίας για την πώληση αγαθών οδήγησαν σε 1 000 απαντήσεις ανά κράτος μέλος (συμπεριλήφθηκαν 10 κράτη μέλη) και παρείχαν στοιχεία σχετικά με τις εμπειρίες των καταναλωτών κατά την αναζήτηση επισκευής ή αγοράς μεταχειρισμένων αγαθών. Το δεύτερο πείραμα που αφορούσε καταστάσεις εκτός της περιόδου νόμιμης εγγύησης οδήγησε σε 800 παρατηρήσεις ανά κράτος μέλος (συμπεριλήφθηκαν 10 κράτη μέλη) και παρείχε στοιχεία σχετικά με τα εμπόδια στην επισκευή, πληροφορίες σχετικά με την επισκευή και την πιθανότητα επισκευής από τους καταναλωτές υπό διαφορετικές συνθήκες.

Η έρευνα σε επιχειρήσεις που διεξήχθη μεταξύ παραγωγών, πωλητών και επισκευαστών είχε ως αποτέλεσμα 80 πλήρεις απαντήσεις και 284 μερικές απαντήσεις. Παρείχε στοιχεία για την ανάλυση της αγοράς επισκευών και των πρακτικών της αγοράς όσον αφορά την επισκευή και την αντικατάσταση ελαττωματικών αγαθών. Τέλος, από 21 συνεντεύξεις με ενδιαφερόμενα μέρη προέκυψαν στοιχεία σχετικά με τον ορισμό του προβλήματος και τις πρακτικές της αγοράς.

•Εκτίμηση επιπτώσεων

Η παρούσα πρόταση βασίζεται σε εκτίμηση επιπτώσεων. Η επιτροπή ρυθμιστικού ελέγχου της Επιτροπής εξέδωσε καταρχάς αρνητική γνώμη στις 30 Σεπτεμβρίου 2022. Έπειτα από εκτεταμένη αναθεώρηση του αρχικού σχεδίου, η επιτροπή ρυθμιστικού ελέγχου εξέδωσε θετική γνώμη με περαιτέρω παρατηρήσεις στις 24 Ιανουαρίου 2023. Το παράρτημα 1 της εκτίμησης των επιπτώσεων εξηγεί τον τρόπο με τον οποίο ελήφθησαν υπόψη οι παρατηρήσεις της επιτροπής ρυθμιστικού ελέγχου.

Εξετάστηκαν διάφορες επιλογές πολιτικής για την αντιμετώπιση της πρόωρης απόρριψης των αγαθών που αγοράζουν οι καταναλωτές τόσο εντός όσο και εκτός της νόμιμης εγγύησης.

Οι επιλογές που αξιολογήθηκαν για την προώθηση της επισκευής και της επαναχρησιμοποίησης αγαθών εντός της νόμιμης εγγύησης περιλαμβάνουν: την κατά προτεραιότητα επισκευή στο πλαίσιο του συστήματος μέσων επανόρθωσης που προβλέπει η οδηγία για την πώληση αγαθών όταν αυτή είναι φθηνότερη από την αντικατάσταση· την προώθηση της επισκευής ως κύριου μέσου επανόρθωσης· την παράταση της περιόδου ευθύνης στο πλαίσιο της επισκευής· την ευθυγράμμιση της περιόδου ευθύνης των ανακατασκευασμένων αγαθών με την περίοδο ευθύνης για τα νέα αγαθά· και την αντικατάσταση ελαττωματικών αγαθών με ανακατασκευασμένα αγαθά.

Οι επιλογές που αξιολογήθηκαν όσον αφορά τη διευκόλυνση και την ενθάρρυνση της επισκευής και της επαναχρησιμοποίησης αγαθών εκτός της νόμιμης εγγύησης περιλαμβάνουν: την παροχή πληροφοριών σχετικά με την επισκευή από τους παραγωγούς και από πλατφόρμα εύρεσης υπηρεσιών επισκευής και ανακατασκευασμένων αγαθών σε εθνικό ή ενωσιακό επίπεδο· τη βελτίωση της διαφάνειας και των όρων επισκευής μέσω οικειοθελών δεσμεύσεων· την επιβολή υποχρέωσης στους επισκευαστές να υποβάλουν προσφορά επισκευής με την τιμή και τους όρους επισκευής· και την επιβολή υποχρέωσης στους παραγωγούς να επισκευάζουν προϊόντα που υπόκεινται σε απαιτήσεις δυνατότητας επισκευής βάσει του ενωσιακού δικαίου ή όλα τα προϊόντα έναντι αντιτίμου.

Η δέσμη προτιμώμενων επιλογών περιλαμβάνει επιλογές και από τις δύο ομάδες, με έμφαση στην εξέταση του ζητήματος της επισκευής εκτός της νόμιμης εγγύησης. Το μεγαλύτερο ποσοστό ελαττωμάτων εμφανίζεται σε αυτό το σενάριο και, ως εκ τούτου, η δυνατότητα αύξησης των επισκευών είναι η υψηλότερη. Βάσει ανάλυσης πολλαπλών κριτηρίων και κόστους-οφέλους, καθώς και ποιοτικής αξιολόγησης της αναλογικότητας των διαφόρων επιλογών που εξετάστηκαν, προτάθηκε συνδυασμός έξι προτιμώμενων επιλογών πολιτικής για την αντιμετώπιση των προβλημάτων:

–παροχή προτεραιότητας στην επισκευή όποτε αυτή είναι φθηνότερη από την αντικατάσταση εντός της νόμιμης εγγύησης·

–μια διαδικτυακή πλατφόρμα σε εθνικό επίπεδο, που θα φέρνει σε επαφή τους καταναλωτές με τους επισκευαστές και θα προωθεί ανακατασκευασμένα αγαθά·

–υποχρέωση των επισκευαστών να υποβάλουν, κατόπιν αιτήματος, προσφορά σχετικά με την τιμή και τους όρους επισκευής σε τυποποιημένη μορφή (ευρωπαϊκό έντυπο πληροφοριών επισκευής)·

–υποχρέωση των παραγωγών αγαθών για τα οποία ισχύουν απαιτήσεις σχετικά με τη δυνατότητα επισκευής βάσει της νομοθεσίας της Ένωσης να τα επισκευάζουν εκτός της νόμιμης εγγύησης έναντι αντιτίμου·

–υποχρέωση των παραγωγών να ενημερώνουν σχετικά με την ισχύουσα υποχρέωσή τους να πραγματοποιούν επισκευές·

–ένα εθελοντικό ενωσιακό πρότυπο εύκολης επισκευής (ευρωπαϊκό πρότυπο για τις υπηρεσίες επισκευής).

Η δέσμη προτιμώμενων επιλογών αυξάνει τις επισκευές των αγαθών που αγοράζουν οι καταναλωτές τόσο εντός όσο και εκτός της νόμιμης εγγύησης, αντιμετωπίζοντας αρκετούς από τους εντοπισθέντες παράγοντες πρόωρης απόρριψης των εν λόγω αγαθών.

Η προτεραιότητα της επισκευής έναντι της αντικατάστασης στο πλαίσιο του συστήματος μέσων επανόρθωσης που προβλέπει η οδηγία για την πώληση αγαθών θα κατευθύνει τη συμπεριφορά των καταναλωτών προς τη βιώσιμη κατανάλωση και θα αυξήσει τις επισκευές εντός της νόμιμης εγγύησης για τα βιώσιμα αγαθά που αγοράζουν οι καταναλωτές.

Εκτός της νόμιμης εγγύησης, μπορούν να ληφθούν διάφορα μέτρα που θα διευκολύνουν και θα καταστήσουν ελκυστικότερη την επισκευή για τους καταναλωτές, με αποτέλεσμα να αυξηθούν οι επισκευές και η διάρκεια ζωής των καταναλωτικών αγαθών. Η εθνική διαδικτυακή πλατφόρμα επισκευών και η υποχρέωση των παραγωγών να ενημερώνουν σχετικά με την ισχύουσα υποχρέωσή τους να παρέχουν υπηρεσίες επισκευής θα βελτιώσουν τη διαφάνεια των διαθέσιμων υπηρεσιών επισκευής. Η δεσμευτική προσφορά σχετικά με την τιμή και τους όρους επισκευής (ευρωπαϊκό έντυπο πληροφοριών επισκευής) θα καλύψει τις ανησυχίες των καταναλωτών σχετικά με τις τιμές και τους παράγοντες που προκαλούν ταλαιπωρία στη διαδικασία επισκευής μέσω της διαφάνειας και της προβλεψιμότητας και θα διευκολύνει τη σύγκριση των προσφορών. Η υποχρέωση επισκευής θα προωθήσει τη βιώσιμη κατανάλωση, παρέχοντας στους καταναλωτές το δικαίωμα να διεκδικήσουν επισκευή έναντι του παραγωγού για συγκεκριμένες ομάδες προϊόντων που έχουν σχεδιαστεί με δυνατότητα επισκευής. Το ευρωπαϊκό πρότυπο για τις υπηρεσίες επισκευής αποτελεί χρήσιμη μη κανονιστική προσθήκη στα δεσμευτικά μέτρα που θα ενισχύσει την εμπιστοσύνη των καταναλωτών στις υπηρεσίες επισκευής. Η λειτουργία εξεύρεσης ανακατασκευασμένων αγαθών στην εθνική πλατφόρμα αυξάνει τη χρήση ανακατασκευασμένων αγαθών, αποφέροντας οφέλη τόσο από την πλευρά της ζήτησης όσο και από την πλευρά της προσφοράς.

Η δέσμη προτιμώμενων επιλογών συμβάλλει στην αύξηση της απασχόλησης, των επενδύσεων και του ανταγωνισμού στον ενωσιακό τομέα των επισκευών στην εσωτερική αγορά, αποφέροντας παράλληλα οφέλη για τους καταναλωτές της ΕΕ (εξοικονόμηση 176,5 δισ. EUR για τους καταναλωτές σε διάστημα 15 ετών, ποσό που μεταφράζεται σε 25 EUR ανά καταναλωτή ετησίως) και για το περιβάλλον (εξοικονόμηση 18,4 εκατομμυρίων τόνων CO2 8 σε διάστημα 15 ετών). Οι ανεξάρτητοι επισκευαστές, συμπεριλαμβανομένων των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, μπορούν κάλλιστα να επωφεληθούν από αυτήν τη δέσμη μέτρων. Οι επιχειρήσεις θα υποστούν ζημίες λόγω διαφυγόντων κερδών από πωλήσεις και μειωμένης παραγωγής νέων αγαθών, αλλά η σημαντική εξοικονόμηση για τους καταναλωτές υπερβαίνει το κόστος που βαρύνει τις επιχειρήσεις. Ως εκ τούτου, οι ζημίες των επιχειρήσεων αντικατοπτρίζουν μια μετάβαση από τα έσοδα των επιχειρήσεων στην ευημερία των καταναλωτών. Οι καταναλωτές είναι επίσης πιθανό να επενδύσουν τα χρήματα που εξοικονομούν στο σύνολο της οικονομίας, γεγονός που με τη σειρά του θα οδηγήσει σε ανάπτυξη και επενδύσεις.

·Θεμελιώδη δικαιώματα

Η δέσμη έχει θετικό αντίκτυπο στα θεμελιώδη δικαιώματα που κατοχυρώνονται στον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (στο εξής: Χάρτης). Προάγει το δικαίωμα σε υψηλό επίπεδο προστασίας του περιβάλλοντος και στη βελτίωση της ποιότητάς του, όπως ορίζεται στο άρθρο 37 του Χάρτη. Ειδικότερα, συμβάλλει στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, των αποβλήτων και της χρήσης νέων πόρων, αυξάνοντας τις επισκευές τόσο εντός όσο και εκτός της νόμιμης εγγύησης και, ως εκ τούτου, παρατείνοντας τη διάρκεια ζωής των αγαθών που αγοράζουν οι καταναλωτές. Η παρούσα πρόταση συμβάλλει στην επίτευξη υψηλού επιπέδου προστασίας του καταναλωτή (άρθρο 38 του Χάρτη) με την ενίσχυση των δικαιωμάτων του καταναλωτή εκτός της νόμιμης εγγύησης. Τα παραπάνω θα εξασφαλιστούν ως εξής:

α) παρέχοντας στους καταναλωτές εργαλεία που βελτιώνουν τη διαφάνεια και τους όρους επισκευής·

β) επιβάλλοντας στους παραγωγούς την υποχρέωση να επισκευάζουν ορισμένα αγαθά που αγοράζουν οι καταναλωτές εκτός της νόμιμης εγγύησης.

Τα μέτρα αυτά θα ενθαρρύνουν και θα διευκολύνουν την επιλογή της επισκευής όταν τα προϊόντα παρουσιάζουν ελαττώματα και θα αποτρέπουν τους καταναλωτές από την άσκοπη αγορά νέων προϊόντων για την αντικατάστασή τους, με αποτέλεσμα να μειωθούν οι καταναλωτικές δαπάνες.

Ενώ η παρούσα πρόταση ρυθμίζει ορισμένες επιχειρηματικές πρακτικές που αφορούν την επισκευή με γνώμονα τον στόχο της βιώσιμης κατανάλωσης, διασφαλίζει τη συμβατική ελευθερία και ευνοεί την επιχειρηματική ελευθερία (άρθρο 16 του Χάρτη). Οι διατάξεις της παρούσας πρότασης αποσκοπούν στην τόνωση της αγοράς των υπηρεσιών επισκευής χωρίς να δημιουργείται επιβάρυνση, ιδίως για τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις.

Η παρούσα πρόταση συμβάλλει επίσης στην ένταξη των ατόμων με αναπηρία (άρθρο 26 του Χάρτη), καθώς τα κράτη μέλη υποχρεούνται να διασφαλίζουν την προσβασιμότητα στη διαδικτυακή πλατφόρμα επισκευών και για τα άτομα με αναπηρία, διευκολύνοντας έτσι την πρόσβασή τους σε υπηρεσίες επισκευής. Επιπλέον, η πρόταση επιδιώκει να διασφαλίσει το δικαίωμα πραγματικής προσφυγής και αμερόληπτου δικαστηρίου (άρθρο 47 του Χάρτη), ιδίως με ειδικές διατάξεις σχετικά με την επιβολή προκειμένου να διασφαλιστεί η συμμόρφωση με την παρούσα οδηγία.

4.ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ

Η παρούσα πρόταση δεν θα έχει καμία επίπτωση στον προϋπολογισμό της ΕΕ.

5.ΛΟΙΠΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

·Σχέδια εφαρμογής και ρυθμίσεις παρακολούθησης, αξιολόγησης και υποβολής εκθέσεων

Η Επιτροπή θα αξιολογήσει τις επιπτώσεις της παρούσας πρωτοβουλίας 5 έτη μετά την έναρξη εφαρμογής της. Με τον τρόπο αυτό παρέχεται η αναγκαία περίοδος για την εφαρμογή και τη συλλογή αποδεικτικών στοιχείων στα κράτη μέλη. Η πρόοδος θα παρακολουθείται με βάση ένα σύνολο δεικτών που θα καλύπτουν τη δέσμη στο σύνολό της και τα επιμέρους στοιχεία της. Στην αξιολόγηση θα χρησιμοποιηθούν επίσης στοιχεία σχετικά με τη μεταφορά της πρωτοβουλίας στο εθνικό δίκαιο και την εφαρμογή της. Για τον σκοπό αυτό, η Επιτροπή θα παραμείνει επίσης σε επαφή με τα κράτη μέλη και τα ενδιαφερόμενα μέρη.

Η Επιτροπή θα υποβάλει έκθεση σχετικά με τις εξουσίες που της έχουν ανατεθεί για την έκδοση κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων το αργότερο εννέα μήνες πριν από τη λήξη της εξαετούς περιόδου εξουσιοδότησης.

·Αναλυτική επεξήγηση των επιμέρους διατάξεων της πρότασης

Άρθρο 1: ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ, ΣΚΟΠΟΣ ΚΑΙ ΠΕΔΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ

Το άρθρο 1 παράγραφος 1 αναφέρει το αντικείμενο της παρούσας οδηγίας, το οποίο συνίσταται στη βελτίωση της λειτουργίας της εσωτερικής αγοράς με τη θέσπιση κοινών κανόνων για την προώθηση της επισκευής αγαθών που αγοράζουν οι καταναλωτές. Σύμφωνα με το άρθρο 114 παράγραφος 3 της ΣΛΕΕ, η Επιτροπή λαμβάνει ως βάση ένα υψηλό επίπεδο προστασίας του περιβάλλοντος και των καταναλωτών. Ενώ επιδιώκει τον ίδιο σκοπό με την οδηγία για την πώληση αγαθών, δηλαδή τη βελτίωση της λειτουργίας της εσωτερικής αγοράς και την επίτευξη υψηλού επιπέδου προστασίας των καταναλωτών, η παρούσα οδηγία προσθέτει επίσης ως δευτερεύοντα στόχο την προστασία του περιβάλλοντος. Ειδικότερα, με την προώθηση της βιώσιμης κατανάλωσης μέσω της επισκευής και της επαναχρησιμοποίησης, η παρούσα οδηγία συμβάλλει στην κυκλική οικονομία και την πράσινη μετάβαση.

Το άρθρο 1 παράγραφος 2 ορίζει το πεδίο εφαρμογής της παρούσας οδηγίας, η οποία εφαρμόζεται στην επισκευή αγαθών που αγοράζουν οι καταναλωτές σε περίπτωση ελαττώματος των αγαθών το οποίο προκύπτει ή καθίσταται εμφανές εκτός της ευθύνης του πωλητή σύμφωνα με το άρθρο 10 της οδηγίας (ΕΕ) 2019/771. Αυτό μπορεί να συμβεί όταν το ελάττωμα δεν υπήρχε ακόμη κατά τον χρόνο παράδοσης των αγαθών στον καταναλωτή ή όταν η έλλειψη συμμόρφωσης καθίσταται εμφανής μόνο μετά το πέρας της περιόδου ευθύνης. Για τα ελαττώματα αυτά, η παρούσα οδηγία θεσπίζει διάφορες διατάξεις, και συγκεκριμένα την υποχρέωση παροχής του ευρωπαϊκού εντύπου πληροφοριών επισκευής (άρθρο 4), την υποχρέωση επισκευής (άρθρο 5) με την αντίστοιχη απαίτηση πληροφόρησης (άρθρο 6) και την πλατφόρμα υπηρεσιών επισκευής και ανακατασκευασμένων αγαθών (άρθρο 7). Η παρούσα οδηγία εισάγει επίσης αλλαγές στα συστήματα επανόρθωσης που αφορούν ελαττώματα τα οποία εμπίπτουν στην ευθύνη των πωλητών σύμφωνα με το άρθρο 10 της οδηγίας για την πώληση αγαθών. Ειδικότερα, το άρθρο 12 της παρούσας οδηγίας τροποποιεί με στοχευμένο τρόπο την επιλογή μεταξύ επισκευής και αντικατάστασης που προβλέπει η οδηγία για την πώληση αγαθών. Σύμφωνα με την οδηγία για την πώληση αγαθών, το άρθρο 12 εφαρμόζεται στις συμβάσεις πώλησης που συνάπτονται μεταξύ καταναλωτών και πωλητών.

Άρθρο 2: Ορισμοί

Με το άρθρο 2 εισάγεται ο ορισμός του «επισκευαστή», ο οποίος συνίσταται σε κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο που προσφέρει υπηρεσία επισκευής για εμπορικούς σκοπούς, συμπεριλαμβανομένων των ανεξάρτητων παρόχων υπηρεσιών επισκευής, των παραγωγών και των πωλητών που προσφέρουν υπηρεσίες επισκευής.

Το άρθρο 2 σημείο 7) περιέχει ορισμό των «απαιτήσεων δυνατότητας επισκευής», ο οποίος αφορά την υποχρέωση του παραγωγού να επισκευάζει αγαθά που καλύπτονται από τις εν λόγω απαιτήσεις δυνατότητας επισκευής που προβλέπονται από νομικές πράξεις της Ένωσης (άρθρο 5). Ως «απαιτήσεις δυνατότητας επισκευής» θα πρέπει να νοούνται όλες οι απαιτήσεις βάσει των νομικών πράξεων της Ένωσης που παρατίθενται στο παράρτημα II, οι οποίες επιτρέπουν την επισκευή ενός προϊόντος. Πρόκειται, για παράδειγμα, για απαιτήσεις σχετικά με την αποσυναρμολόγηση και τη διαθεσιμότητα ανταλλακτικών οι οποίες ισχύουν για προϊόντα ή συγκεκριμένα κατασκευαστικά στοιχεία προϊόντων, καθώς και για πληροφορίες και εργαλεία σχετικά με την επισκευή.

Επιπλέον, το άρθρο 2 παραπέμπει σε διάφορους ορισμούς που έχουν ήδη διατυπωθεί στην οδηγία για την πώληση αγαθών και στον κανονισμό ESPR.

Άρθρο 3: Επίπεδο εναρμόνισης

Σύμφωνα με την οδηγία για την πώληση αγαθών, η παρούσα οδηγία ακολουθεί μια προσέγγιση πλήρους εναρμόνισης, βάσει της οποίας τα κράτη μέλη δεν μπορούν να διατηρήσουν ή να θεσπίσουν στο εθνικό τους δίκαιο διατάξεις που αποκλίνουν από τις διατάξεις της παρούσας οδηγίας.

Άρθρο 4: Ευρωπαϊκό έντυπο πληροφοριών επισκευής

Το άρθρο 4 παράγραφος 1 θεσπίζει την υποχρέωση των επισκευαστών να παρέχουν τυποποιημένες βασικές πληροφορίες σχετικά με τις υπηρεσίες επισκευής που προσφέρουν μέσω του ευρωπαϊκού εντύπου πληροφοριών επισκευής που παρατίθεται στο παράρτημα Ι. Η εν λόγω τυποποιημένη παρουσίαση θα παρέχει τη δυνατότητα στους καταναλωτές να αξιολογούν και να συγκρίνουν εύκολα τις υπηρεσίες επισκευής. Οι καταναλωτές θα είναι ελεύθεροι να αποφασίζουν εάν χρειάζονται το ευρωπαϊκό έντυπο πληροφοριών επισκευής σε μια δεδομένη περίπτωση, για παράδειγμα όταν επιθυμούν να αποκτήσουν μια γενική εικόνα των βασικών όρων της υπηρεσίας επισκευής ή για να συγκρίνουν διαφορετικές υπηρεσίες επισκευής. Στις περιπτώσεις αυτές, όταν αυτό είναι αναγκαίο και προσφέρει προστιθέμενη αξία, οι καταναλωτές μπορούν να λάβουν το έντυπο από τους επισκευαστές κατόπιν αιτήματος.

Το άρθρο 4 παράγραφος 2 ορίζει ότι οι επισκευαστές που δεν είναι υποχρεωμένοι να πραγματοποιούν επισκευές δυνάμει του άρθρου 5 δεν υποχρεούνται να παρέχουν το ευρωπαϊκό έντυπο πληροφοριών επισκευής όταν δεν προτίθενται να προσφέρουν την υπηρεσία επισκευής, έτσι ώστε να αποφεύγεται η περιττή επιβάρυνση των επισκευαστών.

Εάν οι επισκευαστές επιβαρύνονται με έξοδα που είναι απαραίτητα για την παροχή του ευρωπαϊκού εντύπου πληροφοριών επισκευής, για παράδειγμα, για τον έλεγχο των ελαττωματικών προϊόντων, μπορούν να ζητήσουν από τον καταναλωτή να καταβάλει αυτό το περιορισμένο κόστος (άρθρο 4 παράγραφος 3).

Το άρθρο 4 παράγραφος 4 καθορίζει τις βασικές παραμέτρους που επηρεάζουν τις αποφάσεις των καταναλωτών όταν εξετάζουν το ενδεχόμενο επισκευής. Ειδικότερα, πρόκειται για τις εξής: η τιμή της επισκευής ή, εάν η τιμή δεν μπορεί να υπολογιστεί εκ των προτέρων, η μέθοδος υπολογισμού και η μέγιστη τιμή, οι όροι επισκευής, όπως ο χρόνος που απαιτείται για την ολοκλήρωση της επισκευής, η διαθεσιμότητα αγαθών για προσωρινή αντικατάσταση κατά τη διάρκεια της επισκευής, ο τόπος όπου ο καταναλωτής παραδίδει τα αγαθά προς επισκευή και η διαθεσιμότητα βοηθητικών υπηρεσιών, όπως η απεγκατάσταση, η εγκατάσταση και η μεταφορά, κατά περίπτωση.

Το άρθρο 4 παράγραφος 5 απαγορεύει στους επισκευαστές να τροποποιούν το ευρωπαϊκό έντυπο πληροφοριών επισκευής για 30 ημέρες μετά την παροχή του. Με τον τρόπο αυτόν διασφαλίζεται ότι οι καταναλωτές έχουν επαρκή χρόνο για να συγκρίνουν τις διάφορες προσφορές υπηρεσιών επισκευής και προστατεύονται από τυχόν μεταβολή των όρων. Προκειμένου να διασφαλιστεί η συμβατική ελευθερία των επισκευαστών, οι επισκευαστές που δεν υποχρεούνται να επισκευάσουν δυνάμει του άρθρου 5 παραμένουν ελεύθεροι να αποφασίσουν αν θα συνάψουν σύμβαση, ακόμη και αν είχαν παράσχει έντυπο κατόπιν αιτήματος του καταναλωτή. Σε περίπτωση που συναφθεί σύμβαση παροχής υπηρεσιών επισκευής, οι επισκευαστές δεσμεύονται από τις πληροφορίες που παρέχονται στο ευρωπαϊκό έντυπο πληροφοριών επισκευής, το οποίο αποτελεί επίσης αναπόσπαστο μέρος της σύμβασης παροχής των υπηρεσιών επισκευής.

Το ευρωπαϊκό έντυπο πληροφοριών επισκευής θα διευκολύνει επίσης την παροχή πληροφοριών σχετικά με τις υπηρεσίες επισκευής, μεταξύ άλλων και για τους πολύ μικρούς, μικρούς και μεσαίους επισκευαστές, δεδομένου ότι το άρθρο 4 παράγραφος 6 προβλέπει ότι οι επισκευαστές θα πρέπει να θεωρείται ότι πληρούν τις αντίστοιχες απαιτήσεις πληροφόρησης σχετικά με τις υπηρεσίες επισκευής που ορίζονται στις οδηγίες 2011/83/ΕΕ, 2006/123/ΕΚ και 2000/31/ΕΚ.

Άρθρο 5: Υποχρέωση επισκευής

Το άρθρο 5 θεσπίζει την υποχρέωση των παραγωγών να επισκευάζουν τα ελαττώματα που δεν εμπίπτουν στην ευθύνη του πωλητή κατόπιν αιτήματος των καταναλωτών και έναντι αντιτίμου.

Όσον αφορά το πεδίο εφαρμογής, το άρθρο 5 παράγραφος 1 περιορίζει την υποχρέωση επισκευής σε αγαθά για τα οποία και στον βαθμό που καθορίζονται απαιτήσεις δυνατότητας επισκευής στις νομικές πράξεις της Ένωσης που παρατίθενται στο παράρτημα ΙΙ της παρούσας οδηγίας. Τα εν λόγω αγαθά περιλαμβάνουν ομάδες προϊόντων που καλύπτονται από απαιτήσεις δυνατότητας επισκευής βάσει του πλαισίου για τον οικολογικό σχεδιασμό, όπως οικιακά πλυντήρια ρούχων, οικιακά πλυντήρια πιάτων, ψυκτικές συσκευές και ηλεκτρικές σκούπες. Οι απαιτήσεις δυνατότητας επισκευής βάσει των νομικών πράξεων της Ένωσης που παρατίθενται στο παράρτημα II διασφαλίζουν ότι τα αντίστοιχα προϊόντα είναι τεχνικώς επισκευάσιμα. Η υποχρέωση επισκευής αντιστοιχεί στο πεδίο εφαρμογής των απαιτήσεων για τη δυνατότητα επισκευής 9 , μεταξύ άλλων στα κατασκευαστικά στοιχεία που καλύπτονται και στην περίοδο κατά την οποία ισχύουν οι αντίστοιχες απαιτήσεις για τη δυνατότητα επισκευής. Ως εκ τούτου, η σύνδεση της υποχρέωσης επισκευής με τις υφιστάμενες απαιτήσεις δυνατότητας επισκευής στις νομικές πράξεις της Ένωσης που παρατίθενται στο παράρτημα II διασφαλίζει ότι η υποχρέωση αυτή μπορεί να εκτελεστεί στην πράξη και ότι υπάρχει ασφάλεια δικαίου για τους οικονομικούς φορείς. Η υποχρέωση επισκευής βάσει της παρούσας οδηγίας, η οποία επιτρέπει στους καταναλωτές να διεκδικούν απευθείας επισκευή έναντι του παραγωγού στο στάδιο μετά την πώληση, συμπληρώνει τις απαιτήσεις από την πλευρά της προσφοράς σχετικά με τη δυνατότητα επισκευής, με αποτέλεσμα να ενθαρρύνεται η ζήτηση των καταναλωτών για υπηρεσίες επισκευής.

Σύμφωνα με το άρθρο 5 παράγραφος 1, ο παραγωγός μπορεί να εκπληρώσει την υποχρέωση επισκευής δωρεάν ή έναντι αντιτίμου. Όταν ο παραγωγός προσφέρει υπηρεσίες επισκευής έναντι αντιτίμου, οι εν λόγω υπηρεσίες επισκευής μπορούν να αποτελέσουν πρόσθετη πηγή εσόδων και ο παραγωγός έχει συμφέρον να καταλήξει σε συμφωνία με τον καταναλωτή σχετικά με την τιμή προκειμένου να συνάψουν σύμβαση. Η ανταγωνιστική πίεση από άλλους επισκευαστές είναι πιθανό να διατηρήσει την τιμή σε αποδεκτά επίπεδα για τον καταναλωτή. Ο παραγωγός μπορεί επίσης να έχει συμφέρον να εκπληρώσει την υποχρέωση δωρεάν στο πλαίσιο εμπορικής εγγύησης για την ανθεκτικότητα των προϊόντων του.

Ο παραγωγός θα πρέπει να απαλλάσσεται από την υποχρέωση επισκευής μόνον όταν η επισκευή είναι αδύνατη, για παράδειγμα, όταν τα αγαθά έχουν υποστεί ζημία κατά τρόπο που καθιστά τεχνικά ανέφικτη την επισκευή (άρθρο 5 παράγραφος 1 δεύτερη περίοδος).

Το άρθρο 5 παράγραφος 2 ρυθμίζει την περίπτωση κατά την οποία οι καταναλωτές αγοράζουν ένα αγαθό από παραγωγό τρίτης χώρας εγκατεστημένο εκτός της Ένωσης. Παρέχει ασφάλεια δικαίου για τους παραγωγούς τρίτων χωρών, προσδιορίζοντας τον τρόπο με τον οποίο μπορούν να συμμορφώνονται με την υποχρέωση επισκευής κατά την εμπορία προϊόντων που αγοράζονται από καταναλωτές στην Ένωση. Παρέχει επίσης ασφάλεια δικαίου στους καταναλωτές, προσδιορίζοντας τους οικονομικούς φορείς τους οποίους μπορούν να προσεγγίσουν στην Ένωση όσον αφορά την υποχρέωση παραγωγών τρίτων χωρών να προσφέρουν υπηρεσίες επισκευής.

Προκειμένου το παράρτημα II να διατηρείται επικαιροποιημένο, το άρθρο 5 παράγραφος 4 θεσπίζει την εξουσιοδότηση της Επιτροπής να εκδίδει κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις για την τροποποίηση του παραρτήματος II, για παράδειγμα με την προσθήκη νέων ομάδων προϊόντων όταν θεσπίζονται νέες απαιτήσεις δυνατότητας επισκευής σε νομικές πράξεις της Ένωσης. Η εξουσιοδότηση της Επιτροπής για την έκδοση κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων θα διασφαλίσει ότι όλες οι σχετικές μελλοντικές απαιτήσεις δυνατότητας επισκευής μπορούν να ενσωματωθούν στο παράρτημα ΙΙ.

Άρθρο 6: Πληροφορίες σχετικά με την υποχρέωση επισκευής

Εάν οι παραγωγοί υποχρεούνται να επισκευάζουν προϊόντα σύμφωνα με το άρθρο 5, πρέπει να ενημερώνουν τους καταναλωτές για την εν λόγω υποχρέωση και να παρέχουν πληροφορίες σχετικά με τις υπηρεσίες επισκευής (άρθρο 6). Η υποχρέωση ενημέρωσης έχει ως στόχο να διασφαλίσει ότι οι καταναλωτές γνωρίζουν την υποχρέωση επισκευής, γεγονός που θα αυξήσει την πιθανότητα επισκευής. Το άρθρο 6 παρέχει ευελιξία όσον αφορά τον τρόπο με τον οποίο καθίστανται προσβάσιμες οι πληροφορίες, εφόσον ο παραγωγός τις καθιστά διαθέσιμες με σαφή και κατανοητό τρόπο.

Άρθρο 7: Διαδικτυακή πλατφόρμα για επισκευές και αγαθά που υπόκεινται σε ανακατασκευή

Το άρθρο 7 θεσπίζει την υποχρέωση των κρατών μελών να παρέχουν τουλάχιστον μία εθνική πλατφόρμα που θα φέρνει σε επαφή τους καταναλωτές με τους επισκευαστές. Με τον τρόπο αυτό, οι καταναλωτές θα μπορούν να αξιολογούν και να συγκρίνουν τα πλεονεκτήματα των διαφόρων υπηρεσιών επισκευής και, ως εκ τούτου, θα τους δοθούν κίνητρα να επιλέγουν την επισκευή αντί να αγοράζουν νέα προϊόντα. Όταν υπάρχει ήδη σχετική εθνική πλατφόρμα που πληροί τις προϋποθέσεις που ορίζονται στην παρούσα οδηγία, τα κράτη μέλη δεν θα πρέπει να υποχρεούνται να δημιουργήσουν νέες πλατφόρμες.

Το άρθρο 7 παράγραφος 1 καθορίζει ορισμένες απαιτήσεις τις οποίες πρέπει να πληροί η εθνική πλατφόρμα. Πρώτον, η πλατφόρμα θα πρέπει να περιλαμβάνει λειτουργίες αναζήτησης για τα αγαθά, την τοποθεσία των υπηρεσιών επισκευής και τους όρους επισκευής, για παράδειγμα, τον χρόνο που απαιτείται για την ολοκλήρωση της επισκευής, τη διαθεσιμότητα αγαθών για προσωρινή αντικατάσταση, τις βοηθητικές υπηρεσίες και τα πρότυπα ποιότητας για τους επισκευαστές [άρθρο 7 παράγραφος 1 στοιχείο α)]. Η πλατφόρμα θα πρέπει επίσης να δίνει τη δυνατότητα στους καταναλωτές να ζητούν απευθείας το ευρωπαϊκό έντυπο πληροφοριών επισκευής μέσω της πλατφόρμας [άρθρο 7 παράγραφος 1 στοιχείο β)], προκειμένου να τους διευκολύνει να το αποκτήσουν. Για να διασφαλιστεί ότι οι πληροφορίες στην πλατφόρμα είναι ακριβείς, η πλατφόρμα θα πρέπει να επιτρέπει στους επισκευαστές να προβαίνουν σε τακτικές επικαιροποιήσεις [άρθρο 7 παράγραφος 1 στοιχείο γ)]. Επιπλέον, προκειμένου να οικοδομηθεί η εμπιστοσύνη των καταναλωτών, θα πρέπει να επιτρέπει την εμφάνιση ειδικών ετικετών σύμφωνα με το εθνικό και το ενωσιακό δίκαιο, βάσει των οποίων οι επισκευαστές θα δηλώνουν ότι τηρούν ευρωπαϊκά ή εθνικά πρότυπα ποιότητας σχετικά με την επισκευή [άρθρο 7 παράγραφος 1 στοιχείο δ)]. Για να ενημερωθεί το κοινό, η πλατφόρμα θα πρέπει επίσης να καθιστά δυνατή την προσβασιμότητα μέσω εθνικών ιστοτόπων που θα είναι συνδεδεμένοι με την ενιαία ψηφιακή πύλη [άρθρο 7 παράγραφος 1 στοιχείο ε)].

Για την προώθηση της ανακατασκευής των αγαθών, το άρθρο 7 παράγραφος 2 απαιτεί από τα κράτη μέλη να διασφαλίζουν ότι η διαδικτυακή πλατφόρμα περιλαμβάνει επίσης λειτουργία αναζήτησης για την εξεύρεση πωλητών αγαθών που υπόκεινται σε ανακατασκευή και αγοραστών ελαττωματικών προϊόντων για ανακατασκευή.

Το άρθρο 7 παράγραφος 3 διευκρινίζει ότι η εγγραφή στην πλατφόρμα είναι προαιρετική για τους φορείς επισκευής και ανακατασκευής. Επιπλέον, τα κράτη μέλη θα πρέπει να είναι ελεύθερα να αποφασίζουν ποιοι μπορούν να έχουν πρόσβαση στην πλατφόρμα επισκευών και πώς θα πρέπει να έχουν πρόσβαση σε αυτήν, υπό την προϋπόθεση ότι όλοι οι επισκευαστές στην ΕΕ τυγχάνουν ίσης μεταχείρισης. Οι καταναλωτές θα πρέπει να έχουν δωρεάν πρόσβαση στην πλατφόρμα.

Άρθρο 12: Τροποποίηση της οδηγίας για την πώληση αγαθών

Το άρθρο 12 προσαρμόζει με στοχευμένο τρόπο τους εναρμονισμένους όρους υπό τους οποίους η επιλογή μεταξύ των μέσων επανόρθωσης της επισκευής και της αντικατάστασης μπορεί να ασκηθεί σύμφωνα με το άρθρο 13 παράγραφος 2 της οδηγίας για την πώληση αγαθών. Το εν λόγω άρθρο προβλέπει ότι ο καταναλωτής δύναται να επιλέξει μεταξύ επισκευής και αντικατάστασης, εκτός αν ο επιλεγείς τρόπος επανόρθωσης θα ήταν αδύνατος ή, σε σύγκριση με τον άλλον τρόπο επανόρθωσης, θα συνεπάγετο για τον πωλητή δυσανάλογες δαπάνες. Παράλληλα με τη διατήρηση αυτής της αρχής, το άρθρο 12 προσθέτει μια επιπλέον πρόταση στο άρθρο 13 παράγραφος 2 της εν λόγω οδηγίας με σκοπό την προώθηση της επισκευής έναντι της αντικατάστασης, όπου ορίζεται ότι ο πωλητής θα πρέπει πάντα να επισκευάζει τα αγαθά όταν το κόστος αντικατάστασης είναι ίσο ή μεγαλύτερο από το κόστος επισκευής. Ως εκ τούτου, ο καταναλωτής μπορεί να επιλέξει την αντικατάσταση ως τρόπο επανόρθωσης μόνο όταν αυτή είναι φθηνότερη από την επισκευή.

2023/0083 (COD)

Πρόταση

ΟΔΗΓΙΑ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

σχετικά με κοινούς κανόνες για την προώθηση της επισκευής αγαθών και για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) 2017/2394 και των οδηγιών (ΕΕ) 2019/771 και (ΕΕ) 2020/1828

(Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)

ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως το άρθρο 114,

Έχοντας υπόψη την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής,

Κατόπιν διαβίβασης του σχεδίου νομοθετικής πράξης στα εθνικά κοινοβούλια,

Έχοντας υπόψη τη γνώμη της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής 10 ,

Αποφασίζοντας σύμφωνα με τη συνήθη νομοθετική διαδικασία 11 ,

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

(1)Η οδηγία (ΕΕ) 2019/771 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 12 επιδιώκει να βελτιώσει τη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς και παράλληλα να επιτύχει υψηλό επίπεδο προστασίας των καταναλωτών. Στο πλαίσιο της πράσινης μετάβασης, η παρούσα οδηγία θέτει ως στόχο τη βελτίωση της λειτουργίας της εσωτερικής αγοράς, προωθώντας παράλληλα την πιο βιώσιμη κατανάλωση και, ως εκ τούτου, συμπληρώνει τον στόχο που θέτει η οδηγία (ΕΕ) 2019/771.

(2)Για την επίτευξη των στόχων αυτών, και ιδίως για τη διευκόλυνση της διασυνοριακής παροχής υπηρεσιών και του ανταγωνισμού μεταξύ των επισκευαστών αγαθών που αγοράζουν οι καταναλωτές στην εσωτερική αγορά, είναι αναγκαίο να θεσπιστούν ενιαίοι κανόνες για την προώθηση της επισκευής αγαθών που αγοράζουν οι καταναλωτές εντός και εκτός της ευθύνης του πωλητή, όπως ορίζεται στην οδηγία (ΕΕ) 2019/771. Τα κράτη μέλη έχουν ήδη θεσπίσει κανόνες ή εξετάζουν το ενδεχόμενο θέσπισης κανόνων για την προώθηση της επισκευής και της επαναχρησιμοποίησης αγαθών που αγοράζουν οι καταναλωτές εκτός της υφιστάμενης ευθύνης του πωλητή, όπως θεσπίστηκε με την οδηγία (ΕΕ) 2019/771. Οι διαφορές μεταξύ των υποχρεωτικών εθνικών κανόνων στον συγκεκριμένο τομέα συνιστούν πραγματικά ή δυνητικά εμπόδια στη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς, τα οποία επηρεάζουν δυσμενώς τις διασυνοριακές συναλλαγές των οικονομικών φορέων που δραστηριοποιούνται στην εν λόγω αγορά. Οι εν λόγω επιχειρήσεις ενδέχεται να χρειαστεί να προσαρμόσουν τις υπηρεσίες τους ώστε να συμμορφώνονται με τους διάφορους υποχρεωτικούς εθνικούς κανόνες, ενώ ενδέχεται και να επωμιστούν πρόσθετο κόστος συναλλαγών για την απόκτηση των απαραίτητων νομικών συμβουλών σχετικά με τις απαιτήσεις της νομοθεσίας του κράτους μέλους της συνήθους διαμονής του καταναλωτή, κατά περίπτωση σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 593/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 13 , καθώς και να προσαρμόσουν αναλόγως τις συμβάσεις τους για την παροχή υπηρεσιών επισκευής. Αυτό θα επηρεάσει, ιδίως, τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, οι οποίες είναι οι πλέον εκπροσωπούμενες στον τομέα των επισκευών. Ο νομικός κατακερματισμός μπορεί επίσης να επηρεάσει αρνητικά την εμπιστοσύνη των καταναλωτών στις διασυνοριακές υπηρεσίες επισκευής λόγω αβεβαιότητας σχετικά με παράγοντες που είναι σημαντικοί για την απόφαση επισκευής αγαθών.

(3)Προκειμένου να μειωθεί η πρόωρη απόρριψη βιώσιμων αγαθών που αγοράζουν οι καταναλωτές και προκειμένου αυτοί να ενθαρρυνθούν να χρησιμοποιούν τα αγαθά που αγοράζουν για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, είναι αναγκαίο να θεσπιστούν κανόνες για την επισκευή των εν λόγω αγαθών. Η επισκευή αναμένεται να οδηγήσει σε πιο βιώσιμη κατανάλωση, δεδομένου ότι είναι πιθανό να μειωθούν τα απόβλητα που παράγονται από την απόρριψη των αγαθών, να μειωθεί η ζήτηση πόρων, συμπεριλαμβανομένης της ενέργειας, που προκαλείται από τη διαδικασία κατασκευής και πώλησης νέων αγαθών που αντικαθιστούν ελαττωματικά αγαθά, καθώς και οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου. Η παρούσα οδηγία προωθεί τη βιώσιμη κατανάλωση με σκοπό την επίτευξη οφελών για το περιβάλλον, ενώ παράλληλα αποφέρει οφέλη για τους καταναλωτές, καθώς αποφεύγεται το κόστος που συνδέεται με την αγορά νέων αγαθών βραχυπρόθεσμα.

(4)Ο κανονισμός (ΕΕ)... του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου [για τον οικολογικό σχεδιασμό για βιώσιμα προϊόντα] θεσπίζει, ιδίως, απαιτήσεις από την πλευρά της προσφοράς με σκοπό την επίτευξη του στόχου του πιο βιώσιμου σχεδιασμού των προϊόντων κατά το στάδιο της παραγωγής. Η οδηγία (ΕΕ)… του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου [σχετικά με την ενδυνάμωση των καταναλωτών για την πράσινη μετάβαση] θεσπίζει απαιτήσεις από την πλευρά της ζήτησης, ώστε να διασφαλίσει την παροχή καλύτερης ενημέρωσης σχετικά με την ανθεκτικότητα και τη δυνατότητα επισκευής των αγαθών στο σημείο πώλησης, γεγονός που αναμένεται να παρέχει στους καταναλωτές τη δυνατότητα να λαμβάνουν συνειδητές και βιώσιμες αγοραστικές αποφάσεις. Η παρούσα οδηγία συμπληρώνει τις εν λόγω απαιτήσεις από την πλευρά της προσφοράς και της ζήτησης, προωθώντας την επισκευή και την επαναχρησιμοποίηση μετά την πώληση, τόσο εντός όσο και εκτός της ευθύνης του πωλητή, όπως θεσπίζεται με την οδηγία (ΕΕ) 2019/771. Με αυτόν τον τρόπο η παρούσα οδηγία θέτει ως στόχο, στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, την προώθηση της πιο βιώσιμης κατανάλωσης, της κυκλικής οικονομίας και της πράσινης μετάβασης.

(5)Η παρούσα οδηγία δεν θα πρέπει να θίγει την ελευθερία των κρατών μελών να ρυθμίζουν πτυχές συμβάσεων για την παροχή υπηρεσιών επισκευής πέραν εκείνων που εναρμονίζονται στο ενωσιακό δίκαιο.

(6)Οι απαιτήσεις για τη δυνατότητα επισκευής θα πρέπει να περιλαμβάνουν όλες τις απαιτήσεις που προβλέπονται στις νομικές πράξεις της Ένωσης και οι οποίες διασφαλίζουν τη δυνατότητα επισκευής των αγαθών, συμπεριλαμβανομένων, μεταξύ άλλων, των απαιτήσεων βάσει του πλαισίου οικολογικού σχεδιασμού που αναφέρεται στον κανονισμό [για τον οικολογικό σχεδιασμό για βιώσιμα προϊόντα], ώστε να καλύπτεται ευρύ φάσμα προϊόντων, καθώς και οι μελλοντικές εξελίξεις σε οποιονδήποτε άλλο τομέα του ενωσιακού δικαίου.

(7)Για να μπορούν οι καταναλωτές να εντοπίζουν και να επιλέγουν κατάλληλες υπηρεσίες επισκευής, θα πρέπει να λαμβάνουν βασικές πληροφορίες σχετικά με τις εν λόγω υπηρεσίες. Το ευρωπαϊκό έντυπο πληροφοριών επισκευής θα πρέπει να καθορίζει βασικές παραμέτρους που επηρεάζουν τις αποφάσεις των καταναλωτών όταν αυτοί εξετάζουν το ενδεχόμενο επισκευής ελαττωματικών προϊόντων. Η παρούσα οδηγία θα πρέπει να καθορίσει ένα υπόδειγμα τυποποιημένης μορφής. Η τυποποιημένη μορφή για την παρουσίαση των υπηρεσιών επισκευής θα πρέπει να παρέχει τη δυνατότητα στους καταναλωτές να αξιολογούν και να συγκρίνουν εύκολα τις υπηρεσίες επισκευής. Η εν λόγω τυποποιημένη μορφή θα πρέπει επίσης να διευκολύνει τη διαδικασία παροχής πληροφοριών σχετικά με τις υπηρεσίες επισκευής, ιδίως για τις πολύ μικρές, τις μικρές και τις μεσαίες επιχειρήσεις που παρέχουν υπηρεσίες επισκευής. Προκειμένου να αποφευχθεί ο πρόσθετος φόρτος λόγω αλληλεπικάλυψης των απαιτήσεων προσυμβατικής ενημέρωσης, ο επισκευαστής θα πρέπει να θεωρείται ότι έχει εκπληρώσει τις αντίστοιχες απαιτήσεις πληροφόρησης βάσει των σχετικών νομικών πράξεων της ΕΕ, κατά περίπτωση, εάν έχει συμπληρώσει σωστά και έχει παράσχει στον καταναλωτή το ευρωπαϊκό έντυπο πληροφοριών επισκευής. Οι πληροφορίες στο ευρωπαϊκό έντυπο πληροφοριών επισκευής θα πρέπει να παρέχονται στους καταναλωτές με σαφή και κατανοητό τρόπο και σύμφωνα με τις απαιτήσεις προσβασιμότητας της οδηγίας (ΕΕ) 2019/882 14 .

(8)Η ελεύθερη επιλογή του καταναλωτή να αποφασίσει ποιος θα επισκευάσει τα αγαθά του θα πρέπει να διευκολύνεται με την υποβολή αιτήματος για την απόκτηση του ευρωπαϊκού εντύπου πληροφοριών επισκευής όχι μόνο προς τον παραγωγό, αλλά και προς τον πωλητή των εν λόγω αγαθών ή από ανεξάρτητους επισκευαστές, κατά περίπτωση. Οι επισκευαστές θα πρέπει να παρέχουν το ευρωπαϊκό έντυπο πληροφοριών επισκευής μόνο όταν ο καταναλωτής το ζητά και ο επισκευαστής προτίθεται να παράσχει την υπηρεσία επισκευής ή είναι υποχρεωμένος να επισκευάζει αγαθά. Ο καταναλωτής μπορεί επίσης να επιλέξει να μην ζητήσει το ευρωπαϊκό έντυπο πληροφοριών επισκευής και να συνάψει σύμβαση για την παροχή υπηρεσιών επισκευής με επισκευαστή σύμφωνα με προσυμβατικές πληροφορίες που παρέχονται με άλλα μέσα σύμφωνα με την οδηγία 2011/83/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου. 15

(9)Υπάρχουν περιπτώσεις στις οποίες ο επισκευαστής επιβαρύνεται με τα αναγκαία έξοδα για την παροχή των πληροφοριών σχετικά με την επισκευή και το αντίτιμό της, οι οποίες περιλαμβάνονται στο ευρωπαϊκό έντυπο πληροφοριών επισκευής. Για παράδειγμα, ο επισκευαστής ενδέχεται να χρειαστεί να επιθεωρήσει τα αγαθά ώστε να είναι σε θέση να προσδιορίσει το ελάττωμα ή το είδος της επισκευής που είναι αναγκαία, συμπεριλαμβανομένης της ανάγκης για ανταλλακτικά, καθώς και να εκτιμήσει το αντίτιμο της επισκευής. Σε αυτές τις περιπτώσεις, ο επισκευαστής μπορεί να ζητήσει από τον καταναλωτή να αναλάβει μόνο τα έξοδα που είναι αναγκαία για την παροχή των πληροφοριών που περιλαμβάνονται στο ευρωπαϊκό έντυπο πληροφοριών επισκευής. Σύμφωνα με τις προσυμβατικές πληροφορίες και άλλες απαιτήσεις που ορίζονται στην οδηγία 2011/83/ΕΕ, ο επισκευαστής θα πρέπει να ενημερώνει τον καταναλωτή σχετικά με το εν λόγω κόστος πριν ο καταναλωτής ζητήσει την παροχή του ευρωπαϊκού εντύπου πληροφοριών επισκευής. Οι καταναλωτές μπορούν να μην ζητήσουν το ευρωπαϊκό έντυπο πληροφοριών επισκευής όταν θεωρούν υπερβολικά υψηλό το κόστος για την απόκτησή του.

(10)Οι επισκευαστές δεν θα πρέπει να μεταβάλουν τους όρους επισκευής που παρέχουν στο ευρωπαϊκό έντυπο πληροφοριών επισκευής, συμπεριλαμβανομένου του αντιτίμου την επισκευής, για ορισμένο χρονικό διάστημα. Με τον τρόπο αυτόν διασφαλίζεται ότι οι καταναλωτές έχουν επαρκή χρόνο για να συγκρίνουν τις διάφορες προσφορές υπηρεσιών επισκευής. Προκειμένου να διασφαλιστεί στον μέγιστο δυνατό βαθμό η συμβατική ελευθερία των επισκευαστών, πλην των παραγωγών αγαθών στους οποίους επιβάλλεται υποχρέωση επισκευής, ώστε να μπορούν να αποφασίσουν αν θα συνάψουν σύμβαση για την παροχή υπηρεσιών επισκευής, οι επισκευαστές θα πρέπει να διατηρούν το δικαίωμα να αποφασίσουν να μη συνάψουν σχετική σύμβαση, ακόμη και στις περιπτώσεις όπου έχουν παράσχει το ευρωπαϊκό έντυπο πληροφοριών επισκευής. Εάν συναφθεί σύμβαση παροχής υπηρεσιών επισκευής βάσει του ευρωπαϊκού εντύπου πληροφοριών επισκευής, οι πληροφορίες σχετικά με τους όρους επισκευής και το αντίτιμο οι οποίες περιέχονται στο εν λόγω έντυπο θα πρέπει να αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της σύμβασης παροχής υπηρεσιών επισκευής, ώστε να καθορίζονται οι υποχρεώσεις του επισκευαστή που απορρέουν από την εν λόγω σύμβαση. Η μη τήρηση των εν λόγω συμβατικών υποχρεώσεων διέπεται από το εφαρμοστέο εθνικό δίκαιο.

(11)Η οδηγία (ΕΕ) 2019/771 επιβάλλει στους πωλητές την υποχρέωση να επισκευάζουν αγαθά σε περίπτωση έλλειψης συμμόρφωσης η οποία υπήρχε ήδη κατά τον χρόνο παράδοσης των αγαθών και η οποία καθίσταται εμφανής εντός της περιόδου ευθύνης. Σύμφωνα με την εν λόγω οδηγία, οι καταναλωτές δεν έχουν δικαίωμα επισκευής των ελαττωμάτων που δεν εμπίπτουν στην εν λόγω υποχρέωση. Κατά συνέπεια, υπάρχουν πολλά ελαττωματικά, αλλά κατά τα άλλα βιώσιμα αγαθά, που απορρίπτονται πρόωρα. Προκειμένου να ενθαρρυνθούν οι καταναλωτές να επισκευάζουν τα αγαθά τους σε αυτές τις περιπτώσεις, η παρούσα οδηγία θα πρέπει να επιβάλει στους παραγωγούς την υποχρέωση επισκευής αγαθών για τα οποία ισχύουν οι απαιτήσεις δυνατότητας επισκευής που επιβάλλονται από νομικές πράξεις της Ένωσης. Η εν λόγω υποχρέωση επισκευής θα πρέπει να επιβάλλεται, κατόπιν αιτήματος του καταναλωτή, στους παραγωγούς των εν λόγω αγαθών, δεδομένου ότι αυτοί είναι οι αποδέκτες των συγκεκριμένων απαιτήσεων δυνατότητας επισκευής. Η υποχρέωση αυτή θα πρέπει να ισχύει για τους παραγωγούς που είναι εγκατεστημένοι τόσο εντός όσο και εκτός της Ένωσης σε σχέση με τα αγαθά που διατίθενται στην αγορά της Ένωσης.

(12)Δεδομένου ότι η υποχρέωση επισκευής που επιβάλλεται στους παραγωγούς δυνάμει της παρούσας οδηγίας καλύπτει ελαττώματα που δεν οφείλονται σε μη συμμόρφωση των αγαθών με σύμβαση πώλησης, οι παραγωγοί μπορούν να παρέχουν επισκευή έναντι αντιτίμου που καταβάλλεται από τον καταναλωτή ή έναντι άλλης μορφής αντιστάθμισης ή δωρεάν. Η χρέωση αντιτίμου αναμένεται να ενθαρρύνει τους παραγωγούς να αναπτύξουν βιώσιμα επιχειρηματικά μοντέλα, συμπεριλαμβανομένης της παροχής υπηρεσιών επισκευής. Το αντίτιμο αυτό μπορεί να λαμβάνει υπόψη, για παράδειγμα, το κόστος εργασίας, το κόστος των ανταλλακτικών, το κόστος λειτουργίας του χώρου επισκευής και ένα σύνηθες περιθώριο κέρδους. Το αντίτιμο και οι όροι επισκευής θα πρέπει να συμφωνούνται σε σύμβαση μεταξύ του καταναλωτή και του παραγωγού, ο δε καταναλωτής θα πρέπει να έχει τη διακριτική ευχέρεια να αποφασίσει αν θα αποδεχθεί το εν λόγω αντίτιμο και τους όρους. Η ανάγκη για μια τέτοια σύμβαση και η ανταγωνιστική πίεση από άλλους επισκευαστές αναμένεται να ενθαρρύνουν τους παραγωγούς που έχουν υποχρέωση επισκευής να διατηρούν την τιμή αποδεκτή για τον καταναλωτή. Η υποχρέωση επισκευής μπορεί επίσης να εκτελείται δωρεάν όταν το ελάττωμα καλύπτεται από εμπορική εγγύηση, για παράδειγμα σε σχέση με την εγγυημένη ανθεκτικότητα των αγαθών.

(13)Οι παραγωγοί μπορούν να εκπληρώσουν την υποχρέωση επισκευής που υπέχουν μέσω υπεργολαβίας, για παράδειγμα εάν ο παραγωγός δεν διαθέτει υποδομές επισκευής ή εάν η επισκευή μπορεί να πραγματοποιηθεί από επισκευαστή που βρίσκεται πιο κοντά στον καταναλωτή, μεταξύ άλλων όταν ο παραγωγός είναι εγκατεστημένος εκτός της Ένωσης.

(14)Ισχύουν οι απαιτήσεις που καθορίζονται στις κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις και εκδίδονται σύμφωνα με τον κανονισμό [σχετικά με τον οικολογικό σχεδιασμό για βιώσιμα προϊόντα] ή στα εκτελεστικά μέτρα που θεσπίζονται σύμφωνα με την οδηγία 2009/125/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 16 , σύμφωνα με τα οποία οι παραγωγοί θα πρέπει να παρέχουν πρόσβαση σε ανταλλακτικά, πληροφορίες επισκευής και συντήρησης ή σε τυχόν συναφή εργαλεία λογισμικού, υλικολογισμικό ή παρόμοια βοηθητικά μέσα. Οι απαιτήσεις αυτές διασφαλίζουν την τεχνική σκοπιμότητα της επισκευής όχι μόνο από τον παραγωγό αλλά και από άλλους επισκευαστές. Κατά συνέπεια, ο καταναλωτής μπορεί να επιλέξει επισκευαστή της επιλογής του.

(15)Η υποχρέωση επισκευής θα πρέπει επίσης να είναι αποτελεσματική στις περιπτώσεις που ο παραγωγός είναι εγκατεστημένος εκτός της Ένωσης. Για να μπορούν οι καταναλωτές να απευθύνονται σε οικονομικό φορέα εγκατεστημένο εντός της Ένωσης για την εκπλήρωση αυτής της υποχρέωσης, η παρούσα οδηγία προβλέπει σειρά εναλλακτικών οικονομικών φορέων που απαιτούνται να εκπληρώσουν την υποχρέωση επισκευής του παραγωγού σε αυτές τις περιπτώσεις. Με τον τρόπο αυτό, αναμένεται να παρέχεται στους παραγωγούς που είναι εγκατεστημένοι εκτός της Ένωσης η δυνατότητα να οργανώσουν και να εκπληρώσουν την υποχρέωση επισκευής που υπέχουν εντός της Ένωσης.

(16)Για να αποφευχθεί η υπερβολική επιβάρυνση των παραγωγών και να διασφαλιστεί η ικανότητά τους να εκπληρώσουν την υποχρέωση επισκευής που υπέχουν, η υποχρέωση αυτή θα πρέπει να περιορίζεται στα προϊόντα για τα οποία προβλέπονται τυχόν απαιτήσεις δυνατότητας επισκευής στις νομικές πράξεις της Ένωσης και στον βαθμό που αυτές προβλέπονται. Οι απαιτήσεις δυνατότητας επισκευής δεν υποχρεώνουν τους παραγωγούς να επισκευάζουν ελαττωματικά αγαθά, αλλά διασφαλίζουν ότι αυτά μπορούν να επισκευαστούν. Οι εν λόγω απαιτήσεις δυνατότητας επισκευής μπορούν να καθορίζονται σε σχετικές νομικές πράξεις της Ένωσης. Κάποια παραδείγματα είναι οι κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις που εκδίδονται σύμφωνα με τον κανονισμό [σχετικά με τον οικολογικό σχεδιασμό για βιώσιμα προϊόντα] ή τα εκτελεστικά μέτρα που θεσπίζονται σύμφωνα με την οδηγία 2009/125/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 17 , τα οποία δημιουργούν ένα πλαίσιο για τη βελτίωση της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας των προϊόντων. Αυτός ο περιορισμός της υποχρέωσης επισκευής διασφαλίζει ότι μόνο τα αγαθά που έχουν σχεδιαστεί με δυνατότητα επισκευής υπόκεινται στην εν λόγω υποχρέωση. Οι σχετικές απαιτήσεις δυνατότητας επισκευής περιλαμβάνουν απαιτήσεις σχεδιασμού που ενισχύουν την ικανότητα αποσυναρμολόγησης των αγαθών και σειρά ανταλλακτικών που πρέπει να διατίθενται για ελάχιστο χρονικό διάστημα. Η υποχρέωση επισκευής αντιστοιχεί στο πεδίο εφαρμογής των απαιτήσεων δυνατότητας επισκευής, για παράδειγμα, οι απαιτήσεις οικολογικού σχεδιασμού μπορούν να ισχύουν μόνο για ορισμένα κατασκευαστικά στοιχεία των αγαθών ή μπορεί να οριστεί συγκεκριμένη χρονική περίοδος για τη διάθεση των ανταλλακτικών. Η υποχρέωση επισκευής βάσει της παρούσας οδηγίας, η οποία επιτρέπει στους καταναλωτές να διεκδικούν επισκευή απευθείας έναντι του παραγωγού στο στάδιο μετά την πώληση, συμπληρώνει τις συναφείς απαιτήσεις δυνατότητας επισκευής από την πλευρά της προσφοράς, όπως ορίζονται στον κανονισμό [για τον οικολογικό σχεδιασμό για βιώσιμα προϊόντα], με αποτέλεσμα να ενθαρρύνεται η ζήτηση των καταναλωτών για υπηρεσίες επισκευής.

(17)Για λόγους ασφάλειας δικαίου, η παρούσα οδηγία παραθέτει στο παράρτημα ΙΙ τις σχετικές ομάδες προϊόντων που καλύπτονται από τις εν λόγω απαιτήσεις δυνατότητας επισκευής βάσει νομικών πράξεων της Ένωσης. Προκειμένου να διασφαλιστεί η συνοχή με μελλοντικές απαιτήσεις δυνατότητας επισκευής βάσει των νομικών πράξεων της Ένωσης, θα πρέπει να ανατεθεί στην Επιτροπή, σύμφωνα με το άρθρο 290 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η εξουσία έκδοσης πράξεων όσον αφορά ειδικότερα την προσθήκη νέων ομάδων προϊόντων στο παράρτημα ΙΙ όταν εγκρίνονται νέες απαιτήσεις δυνατότητας επισκευής. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό η Επιτροπή να διεξάγει, κατά τις προπαρασκευαστικές της εργασίες, τις κατάλληλες διαβουλεύσεις, μεταξύ άλλων σε επίπεδο εμπειρογνωμόνων, και οι διαβουλεύσεις αυτές να πραγματοποιούνται σύμφωνα με τις αρχές που ορίζονται στη διοργανική συμφωνία της 13ης Απριλίου 2016 για τη βελτίωση του νομοθετικού έργου 18 . Πιο συγκεκριμένα, προκειμένου να εξασφαλιστεί η ίση συμμετοχή στην κατάρτιση των κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο θα πρέπει να λαμβάνουν όλα τα έγγραφα κατά τον ίδιο χρόνο με τους εμπειρογνώμονες των κρατών μελών, και οι εμπειρογνώμονές τους θα πρέπει να έχουν συστηματικά πρόσβαση στις συνεδριάσεις των ομάδων εμπειρογνωμόνων της Επιτροπής που ασχολούνται με την κατάρτιση κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων.

(18)Ενώ η παρούσα οδηγία επιβάλλει στους παραγωγούς την υποχρέωση επισκευής, διευκολύνει επίσης τους καταναλωτές όσον αφορά την επιλογή υπηρεσιών επισκευής από άλλους επισκευαστές. Η επιλογή αυτή θα πρέπει ιδίως να διευκολύνεται με την υποβολή αιτήματος για το ευρωπαϊκό έντυπο πληροφοριών επισκευής όχι μόνο προς τον παραγωγό αλλά και προς άλλους επισκευαστές, όπως ο πωλητής ή ανεξάρτητοι επισκευαστές, ή με αναζήτηση μέσω της διαδικτυακής πλατφόρμας επισκευών. Δεδομένου ότι οι καταναλωτές θα πρέπει να πληρώσουν για την επισκευή, είναι πιθανό να συγκρίνουν τις προσφορές υπηρεσιών επισκευής προκειμένου να επιλέξουν τις πλέον κατάλληλες υπηρεσίες επισκευής για τις ανάγκες τους. Ως εκ τούτου, είναι πιθανό να προσεγγίσουν ανεξάρτητους επισκευαστές στην περιοχή τους ή τον πωλητή προτού προσεγγίσουν παραγωγούς οι οποίοι μπορεί, για παράδειγμα, να βρίσκονται σε μεγαλύτερη απόσταση και για τους οποίους η τιμή θα μπορούσε να είναι υψηλότερη λόγω του κόστους μεταφοράς.

(19)Σύμφωνα με την οδηγία (ΕΕ) 2019/771, ο παραγωγός θα πρέπει να απαλλάσσεται από την υποχρέωση επισκευής όταν η επισκευή είναι αντικειμενικά ή νομικά αδύνατη. Για παράδειγμα, ο παραγωγός δεν θα πρέπει να αρνείται την επισκευή για καθαρά οικονομικούς λόγους, όπως το κόστος των ανταλλακτικών. Η εθνική νομοθεσία για τη μεταφορά της οδηγίας (ΕΕ) 2019/771 ή της προηγούμενης οδηγίας 1999/44/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 19 χρησιμοποιεί ήδη το κριτήριο της αδυναμίας επισκευής και τα εθνικά δικαστήρια το εφαρμόζουν.

(20)Προκειμένου οι καταναλωτές να είναι καλύτερα ενημερωμένοι σχετικά με τη διαθεσιμότητα των δυνατοτήτων επισκευής, και επομένως να αυξηθεί το ενδεχόμενο επισκευής, οι παραγωγοί θα πρέπει να ενημερώνουν τους καταναλωτές σχετικά με την ύπαρξη αυτής της υποχρέωσης. Οι πληροφορίες θα πρέπει να αναφέρουν τα σχετικά αγαθά που καλύπτονται από την εν λόγω υποχρέωση, καθώς και επεξήγηση σχετικά με το αν και σε ποιο βαθμό παρέχεται επισκευή για τα εν λόγω αγαθά, για παράδειγμα μέσω υπεργολάβων. Η πρόσβαση των καταναλωτών στις πληροφορίες αυτές θα είναι εύκολη και οι πληροφορίες να διατίθενται με σαφή και κατανοητό τρόπο, χωρίς να χρειάζεται να τις ζητήσει ο καταναλωτής, και σύμφωνα με τις απαιτήσεις προσβασιμότητας που ορίζονται στην οδηγία (ΕΕ) 2019/882. Ο παραγωγός είναι ελεύθερος να καθορίσει τα μέσα με τα οποία θα ενημερώνει τον καταναλωτή.

(21)Προκειμένου να ενθαρρύνουν την επισκευή, τα κράτη μέλη θα πρέπει να διασφαλίσουν ότι για την επικράτειά τους υπάρχει τουλάχιστον μία διαδικτυακή πλατφόρμα που παρέχει τη δυνατότητα στους καταναλωτές να αναζητούν κατάλληλους επισκευαστές. Η εν λόγω πλατφόρμα μπορεί να είναι κάποια που υπάρχει ήδη ή λειτουργεί σε ιδιωτική βάση, εφόσον πληροί τους όρους που καθορίζονται στην παρούσα οδηγία. Η πλατφόρμα θα πρέπει να περιλαμβάνει φιλικά προς τον χρήστη και ανεξάρτητα εργαλεία σύγκρισης που θα βοηθούν τους καταναλωτές να αξιολογούν και να συγκρίνουν τα πλεονεκτήματα των διαφόρων παρόχων υπηρεσιών επισκευής, παρέχοντας έτσι κίνητρα στους καταναλωτές να επιλέγουν την επισκευή αντί να αγοράζουν νέα αγαθά. Παρότι η εν λόγω πλατφόρμα αποσκοπεί στη διευκόλυνση της αναζήτησης υπηρεσιών επισκευής στις σχέσεις μεταξύ επιχειρήσεων και καταναλωτών, τα κράτη μέλη είναι ελεύθερα να επεκτείνουν το πεδίο εφαρμογής της ώστε να συμπεριλάβει και σχέσεις μεταξύ επιχειρήσεων, καθώς και πρωτοβουλίες επισκευής από τοπικές κοινότητες.

(22)Τα κράτη μέλη θα πρέπει να διασφαλίζουν ότι όλοι οι οικονομικοί φορείς που μπορούν να παρέχουν υπηρεσίες επισκευής στην Ένωση έχουν εύκολη πρόσβαση στη διαδικτυακή πλατφόρμα. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να αποφασίζουν ποιοι επισκευαστές μπορούν να εγγραφούν στη διαδικτυακή πλατφόρμα, εφόσον η πρόσβαση στην εν λόγω πλατφόρμα είναι εύλογη και δεν εισάγει διακρίσεις για όλους τους επισκευαστές σύμφωνα με το ενωσιακό δίκαιο. Η παροχή της δυνατότητας εγγραφής επισκευαστών ενός κράτους μέλους στη διαδικτυακή πλατφόρμα άλλου κράτους μέλους προκειμένου να παρέχουν υπηρεσίες επισκευής σε περιοχές για τις οποίες πραγματοποιεί αναζήτηση ο καταναλωτής αναμένεται να υποστηρίξει τη διασυνοριακή παροχή υπηρεσιών επισκευής. Θα πρέπει να επαφίεται στη διακριτική ευχέρεια των κρατών μελών ο τρόπος προσθήκης επισκευαστών στη διαδικτυακή πλατφόρμα, για παράδειγμα με εγγραφή των ίδιων των ενδιαφερόμενων ή με εξαγωγή στοιχείων από υφιστάμενες βάσεις δεδομένων με τη συγκατάθεση των επισκευαστών, ή εάν οι εγγεγραμμένοι θα πρέπει να καταβάλουν τέλος εγγραφής που θα καλύπτει το κόστος λειτουργίας της πλατφόρμας. Για να διασφαλιστεί ευρεία επιλογή υπηρεσιών επισκευής στη διαδικτυακή πλατφόρμα, τα κράτη μέλη θα πρέπει να διασφαλίζουν ότι η πρόσβαση σε αυτήν δεν περιορίζεται σε συγκεκριμένη κατηγορία επισκευαστών. Ενώ εξακολουθούν να ισχύουν οι εθνικές απαιτήσεις, για παράδειγμα, σχετικά με τα αναγκαία επαγγελματικά προσόντα, τα κράτη μέλη θα πρέπει να διασφαλίζουν ότι η διαδικτυακή πλατφόρμα είναι ανοικτή σε όλους τους επισκευαστές που πληρούν τις εν λόγω απαιτήσεις. Τα κράτη μέλη θα πρέπει επίσης να είναι ελεύθερα να αποφασίσουν εάν και σε ποιο βαθμό μπορούν να εγγράφονται στη διαδικτυακή πλατφόρμα πρωτοβουλίες επισκευής σε επίπεδο τοπικών κοινοτήτων, όπως καφετέριες που προσφέρουν υπηρεσίες επισκευής, λαμβάνοντας υπόψη ζητήματα ασφάλειας, κατά περίπτωση. Η εγγραφή στη διαδικτυακή πλατφόρμα θα πρέπει να είναι πάντα δυνατή κατόπιν αιτήματος των επισκευαστών, υπό την προϋπόθεση ότι πληρούν τις ισχύουσες απαιτήσεις πρόσβασης σε αυτήν.

(23)Τα κράτη μέλη θα πρέπει να διασφαλίζουν ότι οι καταναλωτές έχουν εύκολη πρόσβαση στη διαδικτυακή πλατφόρμα, ώστε να μπορούν να βρίσκουν κατάλληλες υπηρεσίες επισκευής για τα ελαττωματικά αγαθά τους. Η διαδικτυακή πλατφόρμα θα πρέπει επίσης να είναι προσβάσιμη σε ευάλωτους καταναλωτές, συμπεριλαμβανομένων των ατόμων με αναπηρία, σύμφωνα με το εφαρμοστέο δίκαιο της Ένωσης σχετικά με την προσβασιμότητα.

(24)Η λειτουργία αναζήτησης με βάση το προϊόν μπορεί να αναφέρεται στο είδος του προϊόντος ή στη μάρκα του. Δεδομένου ότι οι επισκευαστές δεν μπορούν να γνωρίζουν το συγκεκριμένο ελάττωμα προτού υποβληθεί αίτημα επισκευής, αρκεί να παρέχουν στη διαδικτυακή πλατφόρμα γενικές πληροφορίες σχετικά με βασικά στοιχεία των υπηρεσιών επισκευής, ώστε να μπορούν οι καταναλωτές να αποφασίσουν εάν θα επισκευάσουν το εν λόγω αγαθό, ιδίως όσον αφορά τον μέσο χρόνο για την ολοκλήρωση της επισκευής, τη διαθεσιμότητα προϊόντων για προσωρινή αντικατάσταση, τον τόπο όπου ο καταναλωτής παραδίδει τα αγαθά προς επισκευή και τη διαθεσιμότητα βοηθητικών υπηρεσιών. Οι επισκευαστές θα πρέπει να ενθαρρύνονται να επικαιροποιούν τακτικά τις πληροφορίες τους στη διαδικτυακή πλατφόρμα. Προκειμένου να οικοδομηθεί η εμπιστοσύνη των καταναλωτών στις υπηρεσίες επισκευής που διατίθενται στη διαδικτυακή πλατφόρμα, οι επισκευαστές θα πρέπει να είναι σε θέση να αποδεικνύουν ότι τηρούν ορισμένα πρότυπα επισκευής.

(25)Προκειμένου να διευκολυνθεί η απόκτηση του ευρωπαϊκού εντύπου πληροφοριών επισκευής, η διαδικτυακή πλατφόρμα θα πρέπει να περιλαμβάνει τη δυνατότητα των καταναλωτών να ζητούν απευθείας το εν λόγω έντυπο από τον επισκευαστή μέσω της πλατφόρμας. Η δυνατότητα αυτή θα πρέπει να εμφανίζεται με ευδιάκριτο τρόπο στην επιγραμμική πλατφόρμα. Για να ενημερωθεί το κοινό σχετικά με τις εθνικές διαδικτυακές πλατφόρμες επισκευών και για να διευκολυνθεί η πρόσβαση σε αυτές σε ολόκληρη την Ένωση, τα κράτη μέλη θα πρέπει να διασφαλίζουν ότι οι διαδικτυακές πλατφόρμες τους είναι προσβάσιμες μέσω των σχετικών εθνικών ιστοσελίδων που συνδέονται με την ενιαία ψηφιακή πύλη που θεσπίστηκε με τον κανονισμό (ΕΕ) 2018/1724 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 20 . Για να ενημερωθούν οι καταναλωτές σχετικά με τη διαδικτυακή πλατφόρμα, τα κράτη μέλη θα πρέπει να προβούν σε κατάλληλες ενέργειες, για παράδειγμα να διαφημίσουν τη διαδικτυακή πλατφόρμα σε σχετικούς εθνικούς ιστοτόπους ή να υλοποιήσουν εκστρατείες ενημέρωσης.

(26)Προκειμένου να προωθηθεί η βιώσιμη κατανάλωση αγαθών σε περιπτώσεις που δεν εμπίπτουν στην ευθύνη του πωλητή, η διαδικτυακή πλατφόρμα θα πρέπει επίσης να προωθεί αγαθά που μπορούν να ανακατασκευαστούν ως εναλλακτική λύση αντί της επισκευής ή της αγοράς νέων αγαθών. Για τον σκοπό αυτό, η διαδικτυακή πλατφόρμα θα πρέπει να περιλαμβάνει λειτουργία που θα παρέχει τη δυνατότητα στους καταναλωτές να βρίσκουν πωλητές αγαθών που μπορούν να ανακατασκευαστούν ή επιχειρήσεις που αγοράζουν ελαττωματικά αγαθά για σκοπούς ανακατασκευής, ιδίως καθιστώντας δυνατή λειτουργία αναζήτησης ανά κατηγορία προϊόντων. Οι εν λόγω πωλητές αγαθών που μπορούν να ανακατασκευαστούν ή οι αγοραστές ελαττωματικών αγαθών για ανακατασκευή θα πρέπει να έχουν πρόσβαση στην πλατφόρμα με βάση τις ίδιες αρχές και τεχνικές προδιαγραφές που ισχύουν και για τη λειτουργία αναζήτησης επισκευής.

(27)Η Επιτροπή θα πρέπει να καταστήσει δυνατή την ανάπτυξη ενός εθελοντικού ευρωπαϊκού προτύπου ποιότητας για τις υπηρεσίες επισκευής, για παράδειγμα με την ενθάρρυνση και τη διευκόλυνση της οικειοθελούς συνεργασίας σε ένα πρότυπο μεταξύ επιχειρήσεων, δημόσιων αρχών και άλλων ενδιαφερόμενων μερών ή με την υποβολή αιτήματος τυποποίησης στους ευρωπαϊκούς οργανισμούς τυποποίησης. Ένα ευρωπαϊκό πρότυπο για τις υπηρεσίες επισκευής θα μπορούσε να ενισχύσει την εμπιστοσύνη των καταναλωτών στις υπηρεσίες επισκευής σε ολόκληρη την Ένωση. Το πρότυπο αυτό θα μπορούσε να περιλαμβάνει πτυχές που επηρεάζουν τις αποφάσεις των καταναλωτών σχετικά με την επισκευή, όπως ο χρόνος ολοκλήρωσης της επισκευής, η διαθεσιμότητα προϊόντων για προσωρινή αντικατάσταση, εγγυήσεις ποιότητας, όπως εμπορική εγγύηση για την επισκευή, και η διαθεσιμότητα βοηθητικών υπηρεσιών, όπως υπηρεσίες απεγκατάστασης, εγκατάστασης και μεταφοράς που προσφέρουν οι επισκευαστές.

(28)Προκειμένου να προωθηθεί η επισκευή στο πλαίσιο της ευθύνης του πωλητή, όπως ορίζεται στην οδηγία (ΕΕ) 2019/771, θα πρέπει να προσαρμοστούν οι εναρμονισμένοι όροι υπό τους οποίους μπορεί να ασκηθεί το δικαίωμα επιλογής μεταξύ της επισκευής και της αντικατάστασης. Θα πρέπει να διατηρηθεί η αρχή που θεσπίζεται στην οδηγία (ΕΕ) 2019/771 σύμφωνα με την οποία θα πρέπει να εξετάζεται αν ο επιλεγείς τρόπος επανόρθωσης θα επιβάρυνε τον πωλητή με δυσανάλογες δαπάνες σε σύγκριση με τον άλλον τρόπο επανόρθωσης, ως ένα από τα κριτήρια για τον καθορισμό του εφαρμοστέου τρόπου επανόρθωσης. Ο καταναλωτής εξακολουθεί να έχει το δικαίωμα να επιλέξει την επισκευή αντί της αντικατάστασης, εκτός εάν η επισκευή είναι αδύνατη ή εάν θα συνεπαγόταν δυσανάλογες δαπάνες για τον πωλητή σε σύγκριση με την αντικατάσταση. Ωστόσο, όταν το κόστος αντικατάστασης είναι υψηλότερο ή ίσο με το κόστος επισκευής, ο πωλητής θα πρέπει πάντα να επισκευάζει τα αγαθά. Ως εκ τούτου, ο καταναλωτής δικαιούται να επιλέξει την αντικατάσταση ως τρόπο επανόρθωσης μόνο όταν αυτή είναι φθηνότερη από την επισκευή. Η οδηγία (ΕΕ) 2019/771 θα πρέπει, επομένως, να τροποποιηθεί αναλόγως.

(29)Για να καταστεί δυνατή η επιβολή των κανόνων που ορίζονται στην παρούσα οδηγία μέσω αντιπροσωπευτικών αγωγών, είναι αναγκαία η τροποποίηση του παραρτήματος I της οδηγίας (ΕΕ) 2020/1828 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου16. Προκειμένου οι αρμόδιες αρχές που ορίζονται από τα κράτη μέλη τους να συνεργάζονται και να συντονίζουν δράσεις μεταξύ τους και με την Επιτροπή με σκοπό την επιβολή της συμμόρφωσης προς τους κανόνες που ορίζονται στην παρούσα οδηγία, είναι αναγκαία η τροποποίηση του παραρτήματος του κανονισμού (ΕΕ) 2017/2394 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου17.

(30)Για να μπορέσουν οι οικονομικοί φορείς να προσαρμοστούν, θα πρέπει να θεσπιστούν μεταβατικές διατάξεις σχετικά με την εφαρμογή ορισμένων άρθρων της παρούσας οδηγίας. Ως εκ τούτου, οι υποχρεώσεις επισκευής και παροχής συναφών πληροφοριών σχετικά με την εν λόγω υποχρέωση θα πρέπει να ισχύουν για τις συμβάσεις παροχής υπηρεσιών επισκευής μετά την [24 μήνες μετά την έναρξη ισχύος]. Η τροποποίηση της οδηγίας (ΕΕ) 2019/771 θα πρέπει να εφαρμόζεται μόνο στις συμβάσεις πώλησης που συνάπτονται μετά την [24 μήνες μετά την έναρξη ισχύος], ώστε να διασφαλιστεί η ασφάλεια δικαίου και να διατεθεί στους πωλητές επαρκής χρόνος για να προσαρμοστούν στα τροποποιημένα μέσα επανόρθωσης της επισκευής και της αντικατάστασης.

(31)Σύμφωνα με την κοινή πολιτική δήλωση, της 28ης Σεπτεμβρίου 2011, των κρατών μελών και της Επιτροπής σχετικά με τα επεξηγηματικά έγγραφα18, τα κράτη μέλη ανέλαβαν να συνοδεύουν, σε αιτιολογημένες περιπτώσεις, την κοινοποίηση των μέτρων μεταφοράς στο εθνικό τους δίκαιο με ένα ή περισσότερα έγγραφα στα οποία θα επεξηγείται η σχέση μεταξύ των συστατικών στοιχείων μιας οδηγίας και των αντίστοιχων μερών των πράξεων μεταφοράς στο εθνικό δίκαιο. Όσον αφορά την παρούσα οδηγία, ο νομοθέτης θεωρεί ότι η διαβίβαση των εν λόγω εγγράφων είναι δικαιολογημένη.

(32)Η προώθηση της επισκευής των αγαθών που αγοράζουν οι καταναλωτές, με σκοπό να συμβάλει στην ορθή λειτουργία της εσωτερικής αγοράς, και παράλληλα να παρέχει υψηλό επίπεδο προστασίας του περιβάλλοντος και των καταναλωτών, δεν μπορεί να επιτευχθεί επαρκώς από τα κράτη μέλη. Οι εθνικοί υποχρεωτικοί κανόνες που θα προκύψουν για την προώθηση της βιώσιμης κατανάλωσης μέσω της επισκευής των ελαττωμάτων που δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της οδηγίας (ΕΕ) 2019/771 είναι πιθανό να αποκλίνουν και να οδηγήσουν σε κατακερματισμό της εσωτερικής αγοράς. Τα κράτη μέλη δεν μπορούν να τροποποιήσουν τους πλήρως εναρμονισμένους κανόνες σχετικά με τα ελαττώματα που εμπίπτουν στην ευθύνη του πωλητή όπως ορίζονται στην οδηγία (ΕΕ) 2019/771. Ο στόχος της παρούσας οδηγίας μπορεί μάλλον, λόγω της κλίμακας και των αποτελεσμάτων της, να επιτευχθεί καλύτερα σε επίπεδο Ένωσης μέσω πλήρως εναρμονισμένων κοινών κανόνων για την προώθηση της επισκευής εντός και εκτός της περιόδου ευθύνης του πωλητή που προβλέπεται στην οδηγία (ΕΕ) 2019/771. Συνεπώς, η Ένωση δύναται να λάβει μέτρα, σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας, όπως ορίζεται στο άρθρο 5 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας, όπως διατυπώνεται στο ίδιο άρθρο, η παρούσα οδηγία δεν υπερβαίνει τα αναγκαία για την επίτευξη αυτού του στόχου.

(33)Η παρούσα οδηγία σέβεται τα θεμελιώδη δικαιώματα και τις ελευθερίες και επιδιώκει να διασφαλίσει τον πλήρη σεβασμό ιδίως όσον αφορά τα άρθρα 16, 26, 37, 38 και 47 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Συμβάλλει στη βελτίωση της ποιότητας του περιβάλλοντος σύμφωνα με το άρθρο 37 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης μέσω της προώθησης της βιώσιμης κατανάλωσης αγαθών και, ως εκ τούτου, της μείωσης των αρνητικών περιβαλλοντικών επιπτώσεων από την πρόωρη απόρριψη βιώσιμων αγαθών. Η παρούσα οδηγία διασφαλίζει τον πλήρη σεβασμό του άρθρου 38 σχετικά με την προστασία των δικαιωμάτων των καταναλωτών όσον αφορά ελαττώματα που προκύπτουν ή καθίστανται εμφανή εκτός της περιόδου ευθύνης του πωλητή σύμφωνα με το άρθρο 10 της οδηγίας (ΕΕ) 2019/771. Διασφαλίζει επίσης τον σεβασμό της επιχειρηματικής ελευθερίας σύμφωνα με το άρθρο 16 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, διασφαλίζοντας τη συμβατική ελευθερία και ενθαρρύνοντας την ανάπτυξη υπηρεσιών επισκευής στην εσωτερική αγορά. Η παρούσα οδηγία συμβάλλει στην ένταξη των ατόμων με αναπηρία σύμφωνα με το άρθρο 26 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, διευκολύνοντας την προσβασιμότητα στη διαδικτυακή πλατφόρμα από άτομα με αναπηρία. Η παρούσα οδηγία επιδιώκει να διασφαλίσει τον πλήρη σεβασμό του άρθρου 47 σχετικά με το δικαίωμα πραγματικής προσφυγής και αμερόληπτου δικαστηρίου μέσω αποτελεσματικών μέσων επιβολής.

ΕΞΕΔΩΣΑΝ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΟΔΗΓΙΑ:

Άρθρο 1

Αντικείμενο, σκοπός και πεδίο εφαρμογής

1.Η παρούσα οδηγία θεσπίζει κοινούς κανόνες για την προώθηση της επισκευής των αγαθών, με σκοπό να συμβάλει στην ορθή λειτουργία της εσωτερικής αγοράς, προβλέποντας παράλληλα υψηλό επίπεδο προστασίας των καταναλωτών και του περιβάλλοντος.

2.Η παρούσα οδηγία εφαρμόζεται στην επισκευή αγαθών που αγοράζουν οι καταναλωτές σε περίπτωση ελαττώματος των αγαθών το οποίο προκύπτει ή καθίσταται εμφανές εκτός της περιόδου ευθύνης του πωλητή σύμφωνα με το άρθρο 10 της οδηγίας (ΕΕ) 2019/771.

Άρθρο 2

Ορισμοί

Για τους σκοπούς της παρούσας οδηγίας, ισχύουν οι ακόλουθοι ορισμοί:

1.«καταναλωτής»: ο καταναλωτής όπως ορίζεται στο άρθρο 2 σημείο 2 της οδηγίας (ΕΕ) 2019/771·

2.«επισκευαστής»: κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο το οποίο, σε σχέση με την εμπορική, επιχειρηματική, βιοτεχνική ή επαγγελματική του δραστηριότητα, παρέχει υπηρεσία επισκευής, συμπεριλαμβανομένων των παραγωγών και των πωλητών που παρέχουν υπηρεσίες επισκευής και των παρόχων υπηρεσιών επισκευής, είτε αυτοί είναι ανεξάρτητοι είτε συνδεδεμένοι με τους εν λόγω παραγωγούς ή πωλητές·

3.«πωλητής»: ο πωλητής όπως ορίζεται στο άρθρο 2 σημείο 3 της οδηγίας (ΕΕ) 2019/771·

4.«παραγωγός»: ο κατασκευαστής αγαθών όπως ορίζεται στο άρθρο 2 σημείο 42 του κανονισμού [για τον οικολογικό σχεδιασμό για βιώσιμα προϊόντα]·

5.«εξουσιοδοτημένος αντιπρόσωπος»: ο εξουσιοδοτημένος αντιπρόσωπος όπως ορίζεται στο άρθρο 2 σημείο 43) του κανονισμού [για τον οικολογικό σχεδιασμό για βιώσιμα προϊόντα]·

6.«εισαγωγέας»: ο εισαγωγέας όπως ορίζεται στο άρθρο 2 σημείο 44 του κανονισμού [για τον οικολογικό σχεδιασμό για βιώσιμα προϊόντα]·

7.«διανομέας»: ο διανομέας όπως ορίζεται στο άρθρο 2 σημείο 45 του κανονισμού [για τον οικολογικό σχεδιασμό για βιώσιμα προϊόντα]·

8.«αγαθά»: τα αγαθά όπως ορίζονται στο άρθρο 2 σημείο 5 της οδηγίας (ΕΕ) 2019/771, εκτός από το νερό, το αέριο και την ηλεκτρική ενέργεια·

9.«ανακατασκευή»: η ανακατασκευή όπως ορίζεται στο άρθρο 2 σημείο 18 του κανονισμού [για τον οικολογικό σχεδιασμό για βιώσιμα προϊόντα]·

10.«απαιτήσεις δυνατότητας επισκευής»: απαιτήσεις βάσει των νομικών πράξεων της Ένωσης που παρατίθενται στο παράρτημα II, οι οποίες επιτρέπουν την επισκευή ενός προϊόντος, συμπεριλαμβανομένων των απαιτήσεων για τη βελτίωση της ευκολίας αποσυναρμολόγησης, της πρόσβασης σε ανταλλακτικά και των σχετικών με την επισκευή πληροφοριών και εργαλείων που εφαρμόζονται σε προϊόντα ή συγκεκριμένα κατασκευαστικά στοιχεία προϊόντων.

Άρθρο 3

Επίπεδο εναρμόνισης

Τα κράτη μέλη δεν διατηρούν ούτε εισάγουν στο εθνικό τους δίκαιο διατάξεις που παρεκκλίνουν από εκείνες που καθορίζονται στην παρούσα οδηγία.

Άρθρο 4

Ευρωπαϊκό έντυπο πληροφοριών επισκευής

1.Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι, προτού δεσμευθεί ο καταναλωτής με σύμβαση για την παροχή υπηρεσιών επισκευής, ο επισκευαστής τού παρέχει, κατόπιν αιτήματος, το ευρωπαϊκό έντυπο πληροφοριών επισκευής που παρατίθεται στο παράρτημα Ι σε σταθερό μέσο κατά την έννοια του άρθρου 2 σημείο 11 της οδηγίας (ΕΕ) 2019/771.

2.Οι επισκευαστές που δεν είναι υποχρεωμένοι να πραγματοποιούν επισκευές δυνάμει του άρθρου 5 δεν υποχρεούνται να παρέχουν το ευρωπαϊκό έντυπο πληροφοριών επισκευής όταν δεν προτίθενται να προσφέρουν την υπηρεσία επισκευής.

3.Ο επισκευαστής μπορεί να ζητήσει από τον καταναλωτή να αναλάβει τα αναγκαία έξοδα με τα οποία επιβαρύνεται ο επισκευαστής για την παροχή των πληροφοριών που περιλαμβάνονται στο ευρωπαϊκό έντυπο πληροφοριών επισκευής.

Με την επιφύλαξη της οδηγίας 2011/83/ΕΕ, ο επισκευαστής ενημερώνει τον καταναλωτή σχετικά με το κόστος που αναφέρεται στο πρώτο εδάφιο προτού ο καταναλωτής ζητήσει την παροχή του ευρωπαϊκού εντύπου πληροφοριών επισκευής.

4.Το ευρωπαϊκό έντυπο πληροφοριών επισκευής προσδιορίζει τους ακόλουθους όρους επισκευής με σαφή και κατανοητό τρόπο:

α)την ταυτότητα του επισκευαστή·

β)τη γεωγραφική διεύθυνση στην οποία είναι εγκατεστημένος ο επισκευαστής, καθώς και τον αριθμό τηλεφώνου και τη διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου του επισκευαστή και, εάν υπάρχουν, άλλα μέσα ηλεκτρονικής επικοινωνίας που παρέχουν τη δυνατότητα στον καταναλωτή να επικοινωνεί γρήγορα και αποτελεσματικά με τον επισκευαστή·

γ)το αγαθό που πρέπει να επισκευαστεί·

δ) τη φύση του ελαττώματος και το είδος της προτεινόμενης επισκευής·

ε) το αντίτιμο ή, εάν αυτό δεν μπορεί ευλόγως να υπολογιστεί εκ των προτέρων, τον τρόπο υπολογισμού του και το μέγιστο αντίτιμο για την επισκευή·

στ) τον εκτιμώμενο χρόνο που απαιτείται για την ολοκλήρωση της επισκευής·

ζ) τη διαθεσιμότητα αγαθών για προσωρινή αντικατάσταση κατά τη διάρκεια της επισκευής και το κόστος της προσωρινής αντικατάστασης, εφόσον υπάρχει, για τον καταναλωτή·

η)τον τόπο όπου ο καταναλωτής παραδίδει τα αγαθά προς επισκευή·

θ)κατά περίπτωση, τη διαθεσιμότητα βοηθητικών υπηρεσιών, όπως απεγκατάσταση, εγκατάσταση και μεταφορά, που προσφέρονται από τον επισκευαστή και το κόστος των εν λόγω υπηρεσιών, εφόσον υπάρχει, για τον καταναλωτή.

5.Ο επισκευαστής δεν τροποποιεί τους όρους επισκευής που καθορίζονται στο ευρωπαϊκό έντυπο πληροφοριών επισκευής για διάστημα 30 ημερολογιακών ημερών από την ημερομηνία κατά την οποία το εν λόγω έντυπο παρασχέθηκε στον καταναλωτή, εκτός εάν ο επισκευαστής και ο καταναλωτής έχουν συμφωνήσει διαφορετικά. Εάν συναφθεί σύμβαση παροχής υπηρεσιών επισκευής εντός της προθεσμίας των 30 ημερών, οι όροι επισκευής που καθορίζονται στο ευρωπαϊκό έντυπο πληροφοριών επισκευής αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της εν λόγω σύμβασης.

6.Όταν ο επισκευαστής έχει παράσχει στον καταναλωτή πλήρες και ακριβές ευρωπαϊκό έντυπο πληροφοριών επισκευής, θεωρείται ότι έχει συμμορφωθεί με τις ακόλουθες απαιτήσεις:

α)τις απαιτήσεις ενημέρωσης σχετικά με τα κύρια χαρακτηριστικά της υπηρεσίας επισκευής που ορίζονται στο άρθρο 5 παράγραφος 1 στοιχείο α) και στο άρθρο 6 παράγραφος 1 στοιχείο α) της οδηγίας 2011/83/ΕΕ και στο άρθρο 22 παράγραφος 1 στοιχείο ι) της οδηγίας 2006/123/ΕΚ·

β)τις απαιτήσεις ενημέρωσης σχετικά με την ταυτότητα και τα στοιχεία επικοινωνίας του επισκευαστή που ορίζονται στο άρθρο 5 παράγραφος 1 στοιχείο β) και στο άρθρο 6 παράγραφος 1 στοιχεία β) και γ) της οδηγίας 2011/83/ΕΕ, στο άρθρο 22 παράγραφος 1 στοιχείο α) της οδηγίας 2006/123/ΕΚ και στο άρθρο 5 παράγραφος 1 στοιχεία α), β) και γ) της οδηγίας 2000/31/ΕΚ·

γ)τις απαιτήσεις ενημέρωσης σχετικά με το αντίτιμο, όπως ορίζεται στο άρθρο 5 παράγραφος 1 στοιχείο γ) και στο άρθρο 6 παράγραφος 1 στοιχείο ε) της οδηγίας 2011/83/ΕΕ και στο άρθρο 22 παράγραφος 1 στοιχείο θ) και παράγραφος 3 στοιχείο α) της οδηγίας 2006/123/ΕΚ·

δ)τις απαιτήσεις ενημέρωσης σχετικά με τις ρυθμίσεις για την εκτέλεση και τον χρόνο εκτέλεσης της υπηρεσίας επισκευής, όπως ορίζονται στο άρθρο 5 παράγραφος 1 στοιχείο δ) και στο άρθρο 6 παράγραφος 1 στοιχείο ζ) της οδηγίας 2011/83/ΕΕ.

Άρθρο 5

Υποχρέωση επισκευής

1.Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι, κατόπιν αιτήματος του καταναλωτή, ο παραγωγός επισκευάζει, δωρεάν ή έναντι αντιτίμου ή άλλης μορφής αντιστάθμισης, τα αγαθά για τα οποία και στον βαθμό που προβλέπονται απαιτήσεις δυνατότητας επισκευής από νομικές πράξεις της Ένωσης όπως παρατίθενται στο παράρτημα ΙΙ. Ο παραγωγός δεν υποχρεούται να επισκευάσει τα αγαθά αυτά όταν η επισκευή τους είναι αδύνατη. Ο παραγωγός μπορεί να αναθέσει υπεργολαβικά την επισκευή προκειμένου να εκπληρώσει την υποχρέωση επισκευής που υπέχει.

2.Όταν ο παραγωγός που υποχρεούται να πραγματοποιήσει επισκευή σύμφωνα με την παράγραφο 1 είναι εγκατεστημένος εκτός της Ένωσης, την υποχρέωση του παραγωγού εκπληρώνει ο εξουσιοδοτημένος αντιπρόσωπός του εντός της Ένωσης. Εάν ο παραγωγός δεν έχει εξουσιοδοτημένο αντιπρόσωπο στην Ένωση, την υποχρέωση του παραγωγού εκπληρώνει ο εισαγωγέας του σχετικού αγαθού. Εάν δεν υπάρχει εισαγωγέας, την υποχρέωση του παραγωγού εκπληρώνει ο διανομέας του σχετικού αγαθού.

3.Οι παραγωγοί εξασφαλίζουν ότι οι ανεξάρτητοι επισκευαστές έχουν πρόσβαση σε ανταλλακτικά και πληροφορίες και εργαλεία επισκευής σύμφωνα με τις νομικές πράξεις της Ένωσης που παρατίθενται στο παράρτημα II.

4.Ανατίθεται στην Επιτροπή η εξουσία να εκδίδει κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις σύμφωνα με το άρθρο 15 για την τροποποίηση του παραρτήματος II με την επικαιροποίηση του καταλόγου των νομικών πράξεων της Ένωσης που καθορίζουν απαιτήσεις δυνατότητας επισκευής υπό το πρίσμα των νομοθετικών εξελίξεων.

Άρθρο 6

Πληροφορίες σχετικά με την υποχρέωση επισκευής

Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι οι παραγωγοί ενημερώνουν τους καταναλωτές σχετικά με την υποχρέωση επισκευής που υπέχουν σύμφωνα με το άρθρο 5 και παρέχουν πληροφορίες σχετικά με τις υπηρεσίες επισκευής με εύκολα προσβάσιμο, σαφή και κατανοητό τρόπο, για παράδειγμα μέσω της διαδικτυακής πλατφόρμας που αναφέρεται στο άρθρο 7.

Άρθρο 7

Διαδικτυακή πλατφόρμα για επισκευές και αγαθά που υπόκεινται σε ανακατασκευή

1.Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι υπάρχει τουλάχιστον μία διαδικτυακή πλατφόρμα για την επικράτειά τους, η οποία παρέχει τη δυνατότητα στους καταναλωτές να βρίσκουν επισκευαστές. Η εν λόγω πλατφόρμα:

Επισκευαστής	[Στοιχεία ταυτότητας]
Διεύθυνση	[Γεωγραφική διεύθυνση προς χρήση από τον καταναλωτή]
Αριθμός τηλεφώνου
Διεύθυνση ηλ. ταχυδρομείου
Εάν παρέχονται από τον επισκευαστή, άλλα μέσα ηλεκτρονικής επικοινωνίας, τα οποία παρέχουν τη δυνατότητα στον καταναλωτή να έρχεται σε επαφή και να επικοινωνεί με τον επισκευαστή γρήγορα και αποτελεσματικά

Το αγαθό που πρέπει να επισκευαστεί	[Ταυτοποίηση του αγαθού]
Προσδιορισμός του ελαττώματος	[Περιγραφή του ελαττώματος]
Προτεινόμενο είδος επισκευής	[Τι είδους μέτρα θα ληφθούν για την επισκευή του ελαττώματος]
Τιμή επισκευής ή, εάν δεν μπορεί να υπολογιστεί, εφαρμοστέα μέθοδος υπολογισμού και μέγιστη τιμή επισκευής	[Αυτό σημαίνει το συνολικό ποσό ή, εάν αυτό δεν είναι δυνατό, η μέθοδος υπολογισμού και το ανώτατο όριο για την υπηρεσία επισκευής, σε EUR/εθνικό νόμισμα]
Εκτιμώμενος χρόνος για την ολοκλήρωση της επισκευής	[Σε ημέρες, οι οποίες υπολογίζονται από τη σύναψη της σύμβασης έως την ολοκλήρωση της επισκευής]
Διαθεσιμότητα προϊόντος για προσωρινή αντικατάσταση	[Προϊόν για προσωρινή αντικατάσταση σημαίνει ότι ο καταναλωτής θα λάβει ισοδύναμο προϊόν για χρήση κατά τη διάρκεια της επισκευής — ο επισκευαστής πρέπει να δηλώσει «Ναι» ή «Όχι»]
Εάν ναι, αναφέρατε το αντίστοιχο κόστος, εάν υπάρχει:	[Σε EUR/εθνικό νόμισμα]
Τόπος επισκευής	[Ο τόπος όπου πραγματοποιείται η επισκευή από τον επισκευαστή, για παράδειγμα, στην κατοικία του καταναλωτή, στον τόπο της εγκατάστασης επισκευής ή αλλού]
Κατά περίπτωση, διαθεσιμότητα βοηθητικών υπηρεσιών	[Αναφέρατε αν και σε ποιον βαθμό προσφέρονται βοηθητικές υπηρεσίες, όπως απεγκατάσταση, εγκατάσταση και μεταφορά, ή «Καμία» εάν δεν προσφέρεται καμία βοηθητική υπηρεσία για τη συγκεκριμένη επισκευή]
Εάν ναι, αναφέρατε το αντίστοιχο κόστος, εάν υπάρχει:	[Σε EUR/εθνικό νόμισμα, ανά προσφερόμενη υπηρεσία]