Ψήφισμα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών με θέμα «Όραμα για την Ευρώπη: το μέλλον της διασυνοριακής συνεργασίας»

(2021/C 440/02)

Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ

1.

πιστεύει ακράδαντα στην υψηλή προστιθέμενη αξία της διασυνοριακής συνεργασίας ως ουσιώδους στοιχείου του εγχειρήματος και των πολιτικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς αποσκοπεί στην ενίσχυση της εδαφικής συνοχής, καθώς και των δεσμών, των ανταλλαγών και της συνεργασίας μεταξύ τόπων και πολιτών πέραν των χερσαίων και των θαλάσσιων συνόρων·

2.

εκφράζει την ανησυχία της για τη μεγαλύτερη οπισθοδρόμηση στη διασυνοριακή συνεργασία τις τελευταίες δεκαετίες, η οποία οφείλεται στην πανδημία COVID-19· ζητεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση, υπό το πρίσμα της συζήτησης για το μέλλον της Ευρώπης, να θέσει εκ νέου τη διασυνοριακή συνεργασία στην κορυφή της πολιτικής ατζέντας της ΕΕ, συμβάλλοντας στην ανάκαμψη από την κρίση·

3.

προτείνει, μετά από δημόσιες διαβουλεύσεις της ΕτΠ σχετικά με το μέλλον της διασυνοριακής συνεργασίας, και αφού ζητήθηκε η γνώμη των μελών της Ευρωπαϊκής διασυνοριακής συμμαχίας πολιτών, το ακόλουθο όραμα για τη διασυνοριακή συνεργασία κατά τα προσεχή έτη·

Υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης, ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και μελλοντικές κρίσεις

4.

καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να υποβάλει πρόταση για τη διατήρηση της χερσαίας και της θαλάσσιας διασυνοριακής συνεργασίας και της διασυνοριακής ζωής σε περίπτωση κρίσης σε επίπεδο ΕΕ ή περιφερειακό επίπεδο. Η πρόταση αυτή θα πρέπει να προβλέπει τη διατήρηση του ανοίγματος των εσωτερικών συνόρων της ΕΕ, διασφαλίζοντας την ελεύθερη κυκλοφορία των προσώπων και την παροχή διασυνοριακών δημόσιων υπηρεσιών, καθώς και να εγγυάται την πλήρη και ομαλή λειτουργία της ενιαίας αγοράς και του χώρου Σένγκεν·

5.

επισημαίνει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη της θα πρέπει πάντοτε να διαβουλεύονται εγκαίρως με τις τοπικές και τις περιφερειακές αρχές πριν εξετάσουν το ενδεχόμενο κλεισίματος των συνόρων ή οποιοδήποτε είδος δράσης που θα μπορούσε να επηρεάσει τη ζωή των πολιτών· επιπλέον, κάθε τέτοια δράση πρέπει να τηρεί την αρχή της αναλογικότητας και να μην υπερβαίνει τα αναγκαία όρια για την επίτευξη των με νομιμότητα και διαφάνεια καθορισμένων στόχων πολιτικής·

6.

υπογραμμίζει την ανάγκη να αποκτήσουν οι κάτοικοι της Ευρωπαϊκής Ένωσης την ταχύτερη δυνατή πρόσβαση σε υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης και υπηρεσίες ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης· καλεί τα κράτη μέλη να θεσπίσουν μέτρα που θα προβλέπουν την ελεύθερη διέλευση των συνόρων του προσωπικού και των οχημάτων που εργάζονται στις υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης και τις υπηρεσίες ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης·

7.

προτείνει στα κράτη μέλη να λαμβάνουν υπόψη τη διασυνοριακή συνεργασία κατά την τροποποίηση των δραστηριοτήτων των υπηρεσιών υγείας και έκτακτης ανάγκης ή κατά τον σχεδιασμό ή την εφαρμογή νέων εθνικών, περιφερειακών ή τοπικών σχεδίων για την υγεία, καθώς και τη δυνατότητα εφαρμογής και τήρησης των υγειονομικών σχεδίων της Ένωσης, στο μέτρο του δυνατού και σε συνάρτηση με το αίτιο της έκτακτης ανάγκης·

8.

καλεί τα κράτη μέλη να δημιουργήσουν κοινά διασυνοριακά σχέδια έκτακτης ανάγκης ανά σύνορο, ή ακόμη και ανά τμήμα των συνόρων, για να διασφαλίσουν καλύτερη ετοιμότητα και αντιμετώπιση σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης. Κατά την κατάρτιση των σχεδίων αυτών, θα πρέπει να ζητείται η γνώμη των παραμεθόριων περιφερειών της ΕΕ, και ειδικότερα των ευρωπεριφερειών, των κοινοτήτων εργασίας, των Ευρωπαϊκών ομίλων εδαφικής συνεργασίας (ΕΟΕΣ) και των άλλων διασυνοριακών δομών και, κατά περίπτωση, να τους παρέχεται η δυνατότητα αυτοί να είναι υπεύθυνοι για την εφαρμογή ή τη συνδιαχείρισή τους·

9.

απευθύνει έκκληση για ισχυρή συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ECDC) και τις αρμόδιες περιφερειακές αρχές, ιδίως μέσω της δημιουργίας τοπικών ή περιφερειακών διασυνοριακών παρατηρητηρίων υγείας·

Για πιο ολοκληρωμένες παραμεθόριες περιοχές

10.

καλεί την Ευρωπαϊκή Ένωση, σε συνεργασία με τα κράτη μέλη της και τις τοπικές και τις περιφερειακές αρχές, να προωθήσει την ανάπτυξη λειτουργικών περιοχών διαβίωσης στις χερσαίες και θαλάσσιες παραμεθόριες περιοχές της Ένωσης και των γειτονικών χωρών, μεταξύ άλλων στις εξόχως απόκεντρες περιοχές, και, κατά συνέπεια, να επικεντρώσει τις μελλοντικές ευκαιρίες χρηματοδότησης και τις πολιτικές της στις περιοχές αυτές·

11.

ζητεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να λαμβάνει υπόψη κατά εγκάρσιο τρόπο τη διασυνοριακή διάσταση κατά τη χάραξη των πολιτικών της·

12.

καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ιδίως τη EUROSTAT, καθώς και τις αρμόδιες εθνικές στατιστικές υπηρεσίες, να συγκεντρώνουν συστηματικά στατιστικά στοιχεία για τη ζωή στις παραμεθόριες περιοχές, χαρτογραφώντας τις διασυνοριακές ροές και αλληλεξαρτήσεις σε όλους τους σχετικούς τομείς πολιτικής και τη δημόσια ζωή, προκειμένου να παρέχουν συγκεκριμένα στοιχεία για τη μελλοντική χάραξη πολιτικής·

13.

ζητεί από τα κράτη μέλη να εξετάσουν την έγκριση κοινών στρατηγικών για ολοκληρωμένες παραμεθόριες περιοχές και να προβλέψουν ειδικούς πόρους για την ανάπτυξη διασυνοριακών έργων, χωροταξικού σχεδιασμού, υποδομών, οικονομικών στρατηγικών και μιας ολοκληρωμένης αγοράς εργασίας. Η χρηματοδότηση της κατάρτισης και της υλοποίησης αυτών των στρατηγικών θα παρασχεθεί στο πλαίσιο του προγράμματος INTERREG εντός του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου 2021-2027·

14.

εκτιμά ότι όλες οι υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής θα έπρεπε να γνωρίζουν την ύπαρξη των ΕΟΕΣ. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών ζητά λοιπόν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να εξασφαλίσει ότι οι ΕΟΕΣ θα αναγνωρίζονται ως νομικές οντότητες και θα είναι επιλέξιμοι για όλες τις προκηρύξεις έργων της ΕΕ·

15.

τονίζει ότι η υγεία του περιβάλλοντος (ποιότητα του αέρα, του εδάφους και των υδάτων) και η υγεία των κατοίκων των παραμεθόριων περιοχών πρέπει να προστατευθούν περαιτέρω, προκειμένου να αποφευχθεί η ρύπανση και οι βιομηχανικοί κίνδυνοι που προκαλούνται από την άλλη πλευρά των συνόρων·

16.

για την ομαλή διασυνοριακή ζωή, η ΕτΠ καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να δρομολογήσει διάλογο με τα κράτη μέλη με στόχο την εξεύρεση αποτελεσματικών τρόπων αμοιβαίας αναγνώρισης των τίτλων και των δικαιωμάτων των πολιτών και των επιχειρήσεων·

Βελτίωση των διασυνοριακών ζεύξεων μεταφορών και επικοινωνίας

17.

ζητεί στήριξη για καλύτερη διασυνοριακή συνδεσιμότητα και διατροπικότητα στα χερσαία και τα θαλάσσια σύνορα μέσω επαρκούς χρηματοδότησης και στρατηγικού σχεδιασμού. Μέσα όπως ο μηχανισμός «Συνδέοντας την Ευρώπη» θα πρέπει πάντοτε να περιλαμβάνουν ειδικές προσκλήσεις για την αποκατάσταση ελλειπουσών διασυνοριακών ζεύξεων, ακόμη και πέρα από το κεντρικό δίκτυο ΔΕΔ-Μ. Οι μακροπρόθεσμες επενδύσεις μέσω της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ) και των εθνικών αναπτυξιακών τραπεζών και ιδρυμάτων (ΕΑΤΙ) θα πρέπει επίσης να παρέχουν χρηματοδότηση για διασυνοριακά έργα, και το πρόγραμμα INTERREG θα πρέπει να αυξήσει τη συμμετοχή του στη χρηματοδότηση αυτών των σημείων συμφόρησης των μεταφορών στα επιχειρησιακά του προγράμματα·

18.

υπογραμμίζει ότι όλες οι λύσεις που αποσκοπούν στην απαλλαγή των διασυνοριακών ροών από τις ανθρακούχες εκπομπές θα πρέπει να προωθηθούν με πιο φιλόδοξο τρόπο, προκειμένου να επιτευχθούν οι κλιματικοί στόχοι έως το 2030 και η κλιματική ουδετερότητα έως το 2050. Αυτό περιλαμβάνει επίσης την ανάπτυξη κοινών πολιτικών ναύλων ή συστημάτων έκδοσης εισιτηρίων, την εναρμόνιση των πινάκων δρομολογίων και τη δυνατότητα πρόσβασης των επιβατών σε πληροφορίες·

19.

υπό το πρίσμα των προκλήσεων που αντιμετωπίζουν οι νησιωτικές, οι ορεινές και οι περιφερειακές περιοχές, επιθυμεί επίσης να τονίσει τη σημασία των προγραμμάτων διασυνοριακής συνεργασίας για τη διασφάλιση της εδαφικής συνέχειας και της διασυνοριακής κινητικότητας, καθώς και της βιώσιμης διαχείρισης των φυσικών πόρων, και τη στήριξη της απαλλαγής του ενεργειακού συστήματος και της κυκλικής οικονομίας από τις ανθρακούχες εκπομπές στις σχετικές περιοχές και θαλάσσιες λεκάνες·

20.

τονίζει ότι θα πρέπει να δοθεί μεγαλύτερη προσοχή και χρηματοδότηση σε διασυνοριακά έργα σύνδεσης ΤΠ, στην πρόσβαση σε ευρυζωνικά δίκτυα και στη χρήση εργαλείων τεχνητής νοημοσύνης που θα στηρίξουν την οικονομική και κοινωνική συνεργασία μεταξύ των παραμεθόριων περιοχών, με ιδιαίτερη έμφαση στις ανάγκες των αγροτικών περιοχών·

Ανάπτυξη διασυνοριακών υπηρεσιών

21.

υπογραμμίζει την ανάγκη θέσπισης πλαισίου πολιτικής της ΕΕ, προκειμένου να καταστεί δυνατή η αποδοτική συγκρότηση και διαχείριση διασυνοριακών δημόσιων υπηρεσιών, που θα ανταποκρίνονται στις ανάγκες των κατοίκων της ΕΕ που ζουν σε παραμεθόριες περιοχές, με ειδική έμφαση στις ανάγκες των κατοίκων διασυνοριακών περιφερειών που αντιμετωπίζουν δημογραφικές προκλήσεις, αποτρέποντας κατ’ αυτόν τον τρόπο τη συνέχιση της ερήμωσης των περιοχών αυτών μέσω της παροχής ποιοτικών δημοσίων υπηρεσιών. Οι διασυνοριακές δημόσιες υπηρεσίες (CPS), για τους κατοίκους και τις επιχειρήσεις, θα πρέπει να αναπτυχθούν σε όλους τους σχετικούς τομείς της διασυνοριακής ζωής·

22.

καλεί τις παραμεθόριες περιοχές της ΕΕ και, ειδικότερα, τις ευρωπεριφέρειες, τις κοινότητες εργασίας, τους ΕΟΕΣ και άλλες διασυνοριακές δομές να δραστηριοποιηθούν προορατικά σε διασυνοριακό επίπεδο για την εξεύρεση συνεργειών, πιθανών οικονομιών από άποψη πόρων και συμπληρωματικών υπηρεσιών, προκειμένου να δημιουργηθεί μια ελκυστική προσφορά για τους πολίτες και τους τουρίστες εκατέρωθεν των συνόρων·

23.

υπογραμμίζει την ανάγκη για βελτιωμένη πρόσβαση και διανομή οπτικοακουστικού περιεχομένου με περιορισμό του γεωγραφικού αποκλεισμού, ιδίως στις παραμεθόριες περιοχές, γεγονός που θα ωφελήσει επίσης τις γλωσσικές μειονότητες·

24.

τονίζει ότι η μείωση της διοικητικής επιβάρυνσης είναι ιδιαίτερα σημαντική για τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στις παραμεθόριες περιοχές και δεσμεύεται, συνεπώς, να δώσει προτεραιότητα στο θέμα αυτό στο πλαίσιο της πλατφόρμας «Fit for Future», με σχετικές προτάσεις σε τομείς όπως οι δημόσιες συμβάσεις και τα εργαλεία και οι διαδικασίες για τις ψηφιακές δημόσιες συμβάσεις· επισημαίνει δε τη σημασία της ψηφιοποίησης στην ανάπτυξη της διασυνοριακής παροχής δημοσίων υπηρεσιών, λαμβάνοντας υπόψη από την άποψη αυτή τρεις βασικές πτυχές: τον παραγωγικό ιστό, τις δημόσιες διοικήσεις και τους φορείς που παρέχουν υπηρεσίες στους πολίτες και τους ίδιους τους πολίτες·

25.

καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να θεσπίσει νομοθετικό πλαίσιο που θα διευκολύνει την έγκριση, από τα παραμεθόρια κράτη, καθεστώτων μεθοριακών εργαζομένων·

Ανάπτυξη ολοκληρωμένων διασυνοριακών αγορών εργασίας

26.

υπογραμμίζει ότι, σε ιδιαίτερα διασυνδεδεμένες παραμεθόριες περιοχές, απαιτείται η από κοινού ανάπτυξη για να διασφαλιστεί η συνοχή και η βιώσιμη ανάπτυξη. Αυτό απαιτεί ολοκληρωμένη εδαφική στρατηγική, δίκαιη κατανομή του εισοδήματος που παράγεται από τη διασυνοριακή εργασία και διασυνοριακή χρηματοδότηση των διασυνοριακών υποδομών και δημόσιων υπηρεσιών που απαιτούνται για τη διασφάλιση της λειτουργίας της παραμεθόριας περιοχής·

27.

ζητεί τη βελτίωση της προώθησης και της διευκόλυνσης της διασυνοριακής συνεργασίας για την κινητικότητα με σκοπό την εκπαίδευση, την κατάρτιση και την απασχόληση. Για τους πολίτες, αυτό το είδος κινητικότητας βελτιώνει τις προοπτικές απασχόλησης, συμβάλλει στο άνοιγμα στον κόσμο και ενισχύει την ευρωπαϊκή ιθαγένεια·

28.

τονίζει ότι τα εκπαιδευτικά συστήματα, συμπεριλαμβανομένων των πανεπιστημίων και των ιδρυμάτων εκπαίδευσης ενηλίκων και επαγγελματικής εκπαίδευσης στις παραμεθόριες περιοχές, θα πρέπει να προσφέρουν ευκαιρίες για την εκμάθηση γειτονικών γλωσσών το συντομότερο δυνατό και με την έννοια της «διά βίου μάθησης», με προγράμματα σπουδών προσαρμοσμένα στις σημερινές και τις μελλοντικές ανάγκες της αγοράς εργασίας·

Ενίσχυση της διασυνοριακής διακυβέρνησης

29.

ζητεί να δοθεί στις διασυνοριακές δομές, όπως οι ευρωπεριφέρειες, οι κοινότητες εργασίας ή οι διασυνοριακοί ΕΟΕΣ, πιο σημαντικός ρόλος στη διαχείριση της χρηματοδότησης των παραμεθόριων περιοχών και να ζητείται τακτικά η γνώμη τους για όλες τις πτυχές της διασυνοριακής ζωής. Τα κράτη μέλη και οι τοπικές και οι περιφερειακές αρχές θα πρέπει να καθιερώσουν μεθόδους εργασίας για την επίτευξη αυτού του στόχου·

Ανάπτυξη κοινής αίσθησης ταυτότητας σε διασυνοριακό επίπεδο

30.

επισημαίνει ότι η διασυνοριακή συνεργασία δεν αφορά μόνο την οικονομική συνεργασία αλλά και τη διαβίωση σε παραμεθόριες περιοχές και την ανάπτυξη αίσθησης κοινής ταυτότητας. Θα πρέπει να αναπτυχθεί μια προσέγγιση βασισμένη στον πολιτισμό, η οποία θα αναδεικνύει τον πλούτο της υλικής και άυλης κληρονομιάς των διασυνοριακών περιοχών και θα προσφέρει στους πολίτες την ευκαιρία να αλληλεπιδρούν τακτικά και να συναναστρέφονται τους γείτονές τους, οικοδομώντας αμοιβαία εμπιστοσύνη, η οποία παραμένει βασικό εμπόδιο στη διασυνοριακή συνεργασία. Στο πλαίσιο αυτό, τα έργα διαπροσωπικής κλίμακας και ιδίως η ενίσχυση των διαπολιτισμικών ανταλλαγών είναι υψίστης σημασίας, καθώς αποτελούν μέρος της καθημερινής ζωής των πολιτών· Ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει επίσης να δοθεί στην πολυμορφία του πληθυσμού, ενώ θα πρέπει να αναζητηθούν τα κατάλληλα μέσα για την υιοθέτηση μιας προσέγγισης χωρίς αποκλεισμούς·

31.

στηρίζει τη δημιουργία μιας «ψηφιακής κάρτας διασυνοριακών υπηρεσιών της ΕΕ» και υπενθυμίζει στους συννομοθέτες ότι η αρχική ιδέα για την ηλεκτρονική κάρτα υπηρεσιών είναι η μείωση της διοικητικής πολυπλοκότητας και των δαπανών για τους παρόχους διασυνοριακών υπηρεσιών, και ιδίως τις ΜΜΕ, κατά την εκπλήρωση διοικητικών διατυπώσεων·

32.

καλεί την Ευρωπαϊκή Ένωση, τα κράτη μέλη και τους ΟΤΑ να στηρίξουν τη διοργάνωση τακτικών πολιτιστικών, εκπαιδευτικών και αθλητικών διασυνοριακών εκδηλώσεων και φεστιβάλ· τονίζει ότι ο εθελοντισμός των νέων και η συμμετοχή των νέων στις πρωτοβουλίες διασυνοριακής και ευρωπαϊκής συνεργασίας πρέπει να αναπτυχθούν περαιτέρω, συμπληρώνοντας την πρωτοβουλία «INTERREG Volunteer Youth (IVY)» και το Ευρωπαϊκό Σώμα Αλληλεγγύης·

33.

είναι της γνώμης ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να ενθαρρύνει την ανάπτυξη καθολικών συσκευών αυτόματης μετάφρασης, οι οποίες είναι ιδιαίτερα χρήσιμες στις παραμεθόριες περιοχές·

Βελτίωση της νομοθεσίας για ισχυρότερες παραμεθόριες περιοχές

34.

τονίζει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει εκδώσει πολλές νομοθετικές πράξεις και συνθήκες που έχουν τη δυνατότητα να βελτιώσουν σημαντικά τη ζωή των πολιτών που ζουν στις παραμεθόριες περιοχές, αλλά η εφαρμογή και η παρακολούθησή τους είναι ελλιπείς· καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να επανεξετάσει την εφαρμογή της ισχύουσας νομοθεσίας και να ενισχύσει την ικανότητα παρακολούθησης, προκειμένου να διασφαλιστεί η ορθή εφαρμογή της νομοθεσίας σε όλα τα επίπεδα·

35.

καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να προτείνει μέσο συντονισμού μεταξύ των κρατών μελών κατά τη μεταφορά των οδηγιών της ΕΕ ώστε να μην δημιουργούνται νέοι νομικοί φραγμοί στα σύνορα·

36.

καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα κράτη μέλη να προβούν σε διασυνοριακές αξιολογήσεις εδαφικού αντικτύπου για όλες τις σχετικές νομοθετικές προτάσεις με πιθανό διασυνοριακό αντίκτυπο, προκειμένου να αποφευχθεί η δημιουργία νέων εμποδίων στις παραμεθόριες περιοχές·

37.

καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να προτείνει αναθεωρήσεις ή διευκρινίσεις στη συμφωνία του Σένγκεν, ιδίως στις διατάξεις που επιτρέπουν στα κράτη μέλη να κλείνουν τα σύνορα ή να εισάγουν πρόσθετες διοικητικές απαιτήσεις για τη διέλευσή τους·

38.

εκφράζει τη βαθιά λύπη της για το γεγονός ότι οι συζητήσεις μεταξύ των κρατών μελών σχετικά με τον προτεινόμενο ευρωπαϊκό διασυνοριακό μηχανισμό (ECBM) δεν ευοδώθηκαν, καθώς η πρόταση περιελάμβανε σημαντική πρόοδο όσον αφορά τη διασυνοριακή συνεργασία. Καθώς τα διασυνοριακά νομικά και διοικητικά εμπόδια περιορίζουν σημαντικά τη διασυνοριακή συνεργασία και την ποιότητα ζωής στις παραμεθόριες περιοχές, η ΕτΠ ζητεί μια νέα πρωτοβουλία της Επιτροπής για την αναθεώρηση του κανονισμού για τον ECBM, λαμβανομένων υπόψη των θεμάτων που τέθηκαν νωρίτερα από τα κράτη μέλη. Η ΕτΠ προσφέρεται να οργανώσει τις συζητήσεις πριν από αυτήν τη νέα πρόταση κανονισμού με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τα κράτη μέλη, τις περιφερειακές και τις τοπικές αρχές και όλους τους άλλους σχετικούς ενδιαφερόμενους φορείς·

39.

καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αναγνωρίσουν τον ρόλο των ευρωπεριφερειών ως θεμελιωδών εργαλείων ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης και συνοχής μέσω της καλλιέργειας ευρωπεριφερειακής ταυτότητας, της έγκρισης κοινών στρατηγικών, της προσπάθειας εξάλειψης του διασυνοριακού κόστους και της εκ του σύνεγγυς συνεργασίας. Για αυτό, ζητεί την ενίσχυση και την προώθηση του ρόλου των ευρωπεριφερειών στη διασυνοριακή συνεργασία με την παροχή μεγαλύτερης χρηματοπιστωτικής στήριξης·

Βελτίωση της ευρωπαϊκής εδαφικής συνεργασίας

40.

καλεί την Ευρωπαϊκή Ένωση να αναθεωρήσει το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο κατά την ενδιάμεση επανεξέτασή του, διαθέτοντας σημαντικά μεγαλύτερη χρηματοδότηση στα προγράμματα INTERREG και στην ευρωπαϊκή εδαφική συνεργασία·

41.

ζητεί περαιτέρω σημαντική απλούστευση των έργων INTERREG και υπογραμμίζει ότι θα πρέπει να είναι αρκετά ευέλικτα, ώστε να ανταποκρίνονται στις πραγματικές ανάγκες των παραμεθόριων περιοχών· καλεί τους φορείς διαχείρισης των προγραμμάτων INTERREG να συνεχίσουν να αποφεύγουν τον κανονιστικό υπερθεματισμό. Θα πρέπει να εγκαταλειφθούν οι άσκοπες διοικητικές διαδικασίες και ορισμένοι λογιστικοί και άλλοι έλεγχοι που διενεργούνται υπερβολικά συχνά, καθώς η τρέχουσα επιβάρυνση καθιστά τα διασυνοριακά έργα ανέφικτα ή ανεπιθύμητα για πολλούς ΟΤΑ και άλλες οντότητες·

42.

κρίνεται αναγκαία κατά την περίοδο 2021-2027 η διατήρηση όλων των γεωγραφικών ζωνών διασυνοριακής συνεργασίας όπως ορίζονταν κατά την περίοδο 2014-2020 και η μη αφαίρεση επιλέξιμων περιοχών για τα διάφορα προγράμματα διασυνοριακής συνεργασίας χωρίς βάσιμη αιτιολόγηση·

43.

καλεί τις παραμεθόριες περιοχές της ΕΕ και τα προγράμματα INTERREG να επενδύσουν περισσότερους πόρους σε έργα διαπροσωπικής κλίμακας (P2P) ή μικροέργα, η διαχείριση των οποίων θα μπορεί να διεξάγεται μέσω τακτικών προσκλήσεων ή μέσω της δημιουργίας «Ταμείου Μικρών Έργων» στις παραμεθόριες περιοχές, προκειμένου να αυξηθούν οι δυνατότητες για επαφές και δραστηριότητες οικοδόμησης αμοιβαίας εμπιστοσύνης, και προτείνει επίσης στενότερη διασύνδεση μεταξύ της διασυνοριακής, της διακρατικής και της διαπεριφερειακής συνεργασίας·

44.

υπογραμμίζει τη σημασία των συνεργειών και της συμπληρωματικότητας μεταξύ των μέτρων διασυνοριακής συνεργασίας και των ενωσιακών χρηματοδοτικών προγραμμάτων υπό άμεση, έμμεση και, κυρίως, επιμερισμένη διαχείριση·

45.

επισημαίνει ότι, στο πλαίσιο των προγραμμάτων INTERREG, η Ένωση θα πρέπει να χρηματοδοτήσει την περαιτέρω κατάρτιση των υπαλλήλων που εργάζονται στις παραμεθόριες περιοχές βάσει της διασυνοριακής συνεργασίας και να προσφέρει προγράμματα εκμάθησης γλωσσών και ανταλλαγών τύπου Erasmus για δημόσιους υπαλλήλους που εργάζονται στις παραμεθόριες περιοχές, προκειμένου να ενισχυθεί η διασυνοριακή συνεργασία·

46.

τονίζει τη δέσμευση της ΕτΠ να συνεργαστεί με τα κράτη μέλη, τα θεσμικά όργανα της ΕΕ και τους σχετικούς ενδιαφερόμενους φορείς για την υλοποίηση των προτάσεων που περιγράφονται στο παρόν ψήφισμα·

47.

τονίζει ότι οι προτάσεις που διατυπώνονται στο παρόν ψήφισμα έχουν ως στόχο να συμβάλουν στις συζητήσεις της Διάσκεψης για το μέλλον της Ευρώπης· καλεί, στο πλαίσιο αυτό, τις τοπικές και τις περιφερειακές αρχές των παραμεθόριων περιοχών να οργανώσουν διασυνοριακούς διαλόγους με τους πολίτες και μόνιμους μηχανισμούς διαβούλευσης, όπου οι πολίτες θα μπορούσαν να προσφέρουν τη συμβολή τους στη Διάσκεψη για το μέλλον της Ευρώπης·

Η εξωτερική διάσταση της διασυνοριακής συνεργασίας

48.

υπενθυμίζει τον σημαντικό ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει η διασυνοριακή συνεργασία και οι μόνιμες διασυνοριακές δομές, όπως οι ευρωπεριφέρειες, οι κοινότητες εργασίας και οι ΕΟΕΣ, στην επίτευξη βιώσιμης ανάπτυξης στα εξωτερικά σύνορα, συμβάλλοντας στην ενίσχυση της συνεργασίας της ΕΕ με τους γείτονές της, στηρίζοντας τις τοπικές και τις περιφερειακές αρχές, προωθώντας την ενίσχυση της ασφάλειας και βελτιώνοντας την κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη. Οι τοπικές και οι περιφερειακές αρχές κατά μήκος των χερσαίων ή θαλάσσιων εξωτερικών συνόρων της ΕΕ θα πρέπει να εντείνουν τη συνεργασία με τους γείτονές τους σε χώρες εκτός ΕΕ προς όφελος και των δύο πλευρών, αναπτύσσοντας κοινές υποδομές, ενισχύοντας την κοινωνικοοικονομική συνεργασία και εντείνοντας τις πολιτιστικές ανταλλαγές, καθώς και επιτρέποντας την καθιέρωση κοινών υπηρεσιών, πράγμα που θα λειτουργούσε προς όφελος των πολιτών αυτού του διασυνοριακού χώρου·

49.

ζητεί να εξεταστεί η διασυνοριακή συνεργασία μεταξύ των ενωσιακών, εθνικών, περιφερειακών και τοπικών αρχών ως βασικό στοιχείο της μακροπρόθεσμης επίλυσης των ανθρωπιστικών κρίσεων στην Ευρώπη και στις γειτονικές της χώρες·

50.

επισημαίνει τον καίριο ρόλο που διαδραματίζει το διασυνοριακό πρόγραμμα PEACE στα σύνορα Ιρλανδίας-Βόρειας Ιρλανδίας στην ειρηνευτική διαδικασία, και εκφράζει τη λύπη της για την απόφαση της κυβέρνησης του Ηνωμένου Βασιλείου να αποσυρθεί από τη συμμετοχή σε άλλα προγράμματα της ευρωπαϊκής εδαφικής συνεργασίας. Με βάση το επιτυχές έργο των προγραμμάτων INTERREG που καλύπτουν την περιοχή της Βόρειας Θάλασσας, η ΕτΠ θεωρεί ότι η προώθηση μελλοντικών διασυνοριακών έργων και δομών αποτελεί σημαντικό βήμα για τη διατήρηση ισχυρών δεσμών με τις πόλεις και τις περιφέρειες του Ηνωμένου Βασιλείου, ακόμη και χωρίς την επίσημη συμμετοχή του στα προγράμματα συνεργασίας της ΕΕ.

51.

υπενθυμίζει πως τα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ φτάνουν μέχρι την Καραϊβική, τον Ινδικό Ωκεανό και τις δυτικές ακτές της Αφρικής χάρη στην ύπαρξη ευρωπαϊκών εξόχως απόκεντρων περιφερειών σε αυτές τις περιοχές. Πρόκειται για περιοχές ιδιαίτερα εκτεθειμένες σε κινδύνους και έκτακτες ανάγκες που συνδέονται με μεταναστευτικές ροές, λαθρεμπόριο, φυσικές καταστροφές ή υγειονομικές κρίσεις, και λοιπά. Αντίθετα με όσα ισχύουν για άλλα εξωτερικά σύνορα γειτονίας, η ΕΕ δεν έχει αναπτύξει για τις εν λόγω περιοχές κοινές στρατηγικές. Η ΕτΠ καλεί την ΕΕ να εμβαθύνει σε αυτό το πνεύμα και να καταρτίσει σχέδια δράσης για κάθε μία από αυτές τις περιοχές, ενισχύοντας τη συνεργασία με τις γειτονικές χώρες και αξιοποιώντας το στρατηγικό δυναμικό της παρουσίας των ευρωπαϊκών εξόχως απόκεντρων περιφερειών στις εν λόγω περιοχές.