Δημοσίευση αίτησης καταχώρισης ονομασίας σύμφωνα με το άρθρο 50 παράγραφος 2 στοιχείο α) του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1151/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τα συστήματα ποιότητας των γεωργικών προϊόντων και τροφίμων

(2021/C 398/19)

Η παρούσα δημοσίευση παρέχει το δικαίωμα ένστασης κατά της αίτησης σύμφωνα με το άρθρο 51 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1151/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (1) εντός τριών μηνών από την ημερομηνία της παρούσας δημοσίευσης.

Ενιαίο έγγραφο

«Carne Ramo Grande»

Αριθ. ΕΕ: PDO-PT-02640 – 13 Οκτωβρίου 2020

ΠΟΠ (X) ΠΓΕ ( )

1. Ονομασία/-ες

«Carne Ramo Grande»

2. Κράτος μέλος ή τρίτη χώρα

Πορτογαλία

3. Περιγραφή του γεωργικού προϊόντος ή του τροφίμου

3.1. Τύπος προϊόντος

Κλάση 1.1. Νωπά κρέατα (και βρώσιμα παραπροϊόντα σφαγίων)

3.2. Περιγραφή του προϊόντος που φέρει την προβλεπόμενη στο σημείο 1 ονομασία

Νωπό, διατηρημένο με απλή ψύξη ή κατεψυγμένο κρέας που προέρχεται από ζώα της φυλής Ramo Grande εγγεγραμμένα στο γενεαλογικό μητρώο της φυλής βοοειδών Ramo Grande, τα οποία έχουν γεννηθεί, εκτραφεί και σφαχτεί εντός της οριοθετημένης γεωγραφικής περιοχής με βάση τις παρούσες προδιαγραφές.

Το προϊόν «Carne Ramo Grande» διατίθεται στο εμπόριο σε σφάγια, ημισφάγια ή τέταρτα του σφαγίου καθώς και σε τεμάχια, ολόκληρα ή σε φέτες. Παράλληλα με τις παραδοσιακές μορφές διάθεσης —σφάγια ή συσκευασμένα τεμάχια (ολόκληρα ή σε φέτες)—, το προϊόν «Carne Ramo Grande» διατίθεται προς πώληση και υπό τη μορφή συσκευασμένου κιμά.

Το κρέας του έχει έντονο κόκκινο χρώμα (που τείνει να γίνεται πιο έντονο κατά την επαφή με τον αέρα καθώς και όσο μεγαλύτερο σε ηλικία είναι το ζώο από το οποίο προέρχεται), συνεκτική σύσταση λόγω του ενδιάμεσου συνδετικού ιστού που υπάρχει σε διάφορες αναλογίες μεταξύ των νευρικών ινών και ιδιαίτερο άρωμα που χαρακτηρίζει το είδος του ζώου. Καλή κατανομή λίπους στο υποδόριο, ενδοκοιλωτικό, περιμυϊκό και ενδομυϊκό επίπεδο. Λίπος χρώματος λευκού μαργαριτώδους, με συνεκτική σύσταση μετά την ψύξη του σφαγίου. Μη λιπαρό στην αφή.

Έχουν καθοριστεί πέντε ηλικιακές κατηγορίες:

—	Vitelão [νεαρός μόσχος] — κρέας προερχόμενο από σφάγια βοοειδών ηλικίας 8 μηνών και άνω αλλά μικρότερης των 12 μηνών, το οποίο κατατάσσεται στην κατηγορία «Z» με ελάχιστο βάρος σφαγίου τα 110 kg.

—

Novilho/a [ταυρίδιο/δαμαλίδα] — κρέας προερχόμενο από σφάγια βοοειδών ηλικίας 12 μηνών και άνω αλλά μικρότερης των 24 μηνών στην περίπτωση των ακέραιων αρσενικών σφαγίων (κατηγορία «Α») και 12 μηνών και άνω για τα θηλυκά (κατηγορία «Ε»), με ελάχιστον βάρος σφαγίου τα 130 kg (κατηγορία «Α») και τα 120 kg (κατηγορία «Ε»).

—	Macho inteiro (Touro) [ακέραιο αρσενικό σφάγιο (ταύρος)] — κρέας προερχόμενο από ακέραια αρσενικά σφάγια ηλικίας 24 μηνών και άνω (κατηγορία «Β») και με ελάχιστο βάρος σφαγίου τα 200 kg.

—	Castrado [ευνουχισμένος ταύρος ή βόδι] — κρέας προερχόμενο από σφάγια ευνουχισμένων αρσενικών βοοειδών ηλικίας 12 μηνών και άνω (κατηγορία «C») και με ελάχιστο βάρος σφαγίου τα 130 kg.

—	Vaca [αγελάδα] — κρέας προερχόμενο από σφάγια θηλυκών βοοειδών που έχουν ήδη γεννήσει, το οποίο κατατάσσεται στην κατηγορία «D», με ελάχιστον βάρος σφαγίου τα 200 kg.

Το κρέας είναι τρυφερό, χυμώδες και νόστιμο. Το κρέας των κατηγοριών Vitelão και Novilho/a είναι πιο τρυφερό, αλλά το κρέας στις άλλες ηλικιακές κατηγορίες είναι εξίσου χυμώδες και νόστιμο.

Ταξινόμηση σφαγίων

Επιτρέπονται τα σφάγια που κατατάσσονται στις ακόλουθες ταυτοποιημένες κατηγορίες:

—

Διάπλαση:

Novilho/a [Ταυρίδιο/δαμαλίδα]• Macho inteiro (Touro) [Ακέραιο αρσενικό σφάγιο (ταύρος)]• Castrado [Ευνουχισμένος ταύρος/βόδι] —επιτρέπονται οι κατηγορίες S, E, U, R και O.

Άλλες ηλικιακές κατηγορίες — δεδομένων των ιδιαίτερων μορφολογικών και λειτουργικών χαρακτηριστικών της φυλής Ramo Grande και του είδους διαχείρισης του ζωικού κεφαλαίου που εφαρμόζεται, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά το φύλο, την ηλικία και το βάρος των ζώων κατά τη σφαγή, επιτρέπονται επίσης τα σφάγια κατηγορίας «P» όπως και οι ως άνω κατηγορίες.

—	Βαθμός πάχυνσης:

Τα σφάγια με βαθμό πάχυνσης 1 δεν επιτρέπονται.

3.3. Ζωοτροφές (μόνο για προϊόντα ζωικής προέλευσης) και πρώτες ύλες (μόνο για μεταποιημένα προϊόντα)

Τα ζώα εκτρέφονται σύμφωνα με παραδοσιακές πρακτικές εκτροφής βοοειδών. Η βάση της διατροφής τους είναι η βόσκηση σε φυσικούς ή βελτιωμένους βοσκότοπους που χρησιμοποιούνται για απευθείας βοσκή και παρέχουν συνδυασμό αγρωστωδών και ψυχανθών, όπως τα Lolium perenne (Ήρα η πολυετής), Lolium multiflorum (Ήρα η πολύανθη), Trifolium repens (Τριφύλλιον το έρπον), Trifolium pratense (Τριφύλλιον το λειμώνιον) και Dactylis glomerata (Δακτυλίς η συνεσπειρωμένη), τα οποία στο σύνολό τους είναι διαθέσιμα καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους χάρη στις ευνοϊκές εδαφικές και κλιματικές συνθήκες στις Αζόρες.

Οι μόσχοι τρέφονται με το γάλα της μητέρας τους τουλάχιστον για τους πρώτους τρεις μήνες. Απογαλακτίζονται στην ηλικία των 6-7 μηνών. Καθώς οι μόσχοι συνοδεύουν τις μητέρες τους στους βοσκοτόπους μέχρι τον απογαλακτισμό, τρέφονται επίσης με βοσκή και χορτονομή.

Τα ενήλικα βοοειδή τρέφονται με νωπό χόρτο και η διατροφή τους συμπληρώνεται με ενσιρωμένο χόρτο, σανό, χλωρό αραβόσιτο ή ενσιρωμένο αραβόσιτο ή άλλες ζωοτροφές της εκμετάλλευσης (π.χ. σπόροι αραβοσίτου, λέπυρα αραβοσίτου, μίσχοι γλυκοπατάτας, γλυκό πιττόσπορο) ή άλλων εκμεταλλεύσεων στο αρχιπέλαγος των Αζορών.

Όταν οι διατροφικές ανάγκες των ζώων δεν καλύπτονται πλήρως με τη βόσκηση (συνήθως σε μικρές, διασκορπισμένες εκμεταλλεύσεις), ιδίως κατά το στάδιο της τελειοποίησης ή σε περίπτωση έλλειψης τροφίμων λόγω αντίξοων καιρικών συνθηκών, ενδέχεται να χορηγηθούν σύνθετες ζωοτροφές για την παροχή ενέργειας και πρωτεϊνών. Οι συμπληρωματικές ζωοτροφές προέλευσης εκτός του αρχιπελάγους των Αζορών δεν πρέπει ποτέ να υπερβαίνουν το 50 % της ξηράς ουσίας στη συνολική ετήσια διατροφή των ζώων.

3.4. Ειδικά στάδια της παραγωγής τα οποία πρέπει να εκτελούνται εντός της οριοθετημένης γεωγραφικής περιοχής

Γέννηση, εκτροφή και σφαγή.

3.5. Ειδικοί κανόνες για τον τεμαχισμό, το τρίψιμο, τη συσκευασία κ.λπ. του προϊόντος στο οποίο αναφέρεται η καταχωρισμένη ονομασία

—

3.6. Ειδικοί κανόνες για την επισήμανση του προϊόντος στο οποίο αναφέρεται η καταχωρισμένη ονομασία

Ανεξαρτήτως της μορφής διάθεσής του, το προϊόν «Carne Ramo Grande» οφείλει να φέρει μία από τις παρακάτω ενδείξεις: «Carne Ramo Grande - Denominação de Origem Protegida» [Carne Ramo Grande – Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης] ή «Carne Ramo Grande ΠΟΠ» [Carne Ramo Grande ΠΟΠ].

4. Συνοπτική οριοθέτηση της γεωγραφικής περιοχής

Η γεωγραφική περιοχή για το προϊόν «Carne Ramo Grande» είναι το αρχιπέλαγος των Αζορών, το οποίο αποτελείται από εννέα νησιά: Santa Maria, São Miguel, Terceira, Graciosa, São Jorge, Pico, Faial, Flores και Corvo.

5. Δεσμός με τη γεωγραφική περιοχή

Το αρχιπέλαγος των Αζορών χαρακτηρίζεται από εύκρατο, θαλάσσιο κλίμα με ήπιες θερμοκρασίες περιορισμένης διακύμανσης, υψηλή σχετική υγρασία και βροχόπτωση. Τα ηφαιστειογενή εδάφη του έχουν πηλώδη, αμμοπηλώδη και αργιλοπηλώδη σύσταση και είναι πλούσια σε οργανική ύλη και κάλιο.

Οι εν λόγω εδαφοκλιματικές συνθήκες ευνοούν ιδιαίτερα την παραγωγή χορτονομής, κάτι που σημαίνει ότι τα ζώα μπορούν να βοσκούν 365 μέρες τον χρόνο.

Αυτό το σύστημα παραγωγής εξαρτάται κατά βάση από τη βόσκηση και την παραγωγή χορτονομής. Για την παραγωγή των προϊόντων ακολουθούνται περιβαλλοντικά βιώσιμες μέθοδοι και γίνεται χρήση περιορισμένων εισαγόμενων υλών.

Οι εδαφικές και κλιματικές συνθήκες στις Αζόρες ευνοούν την ανάπτυξη λειμώνων καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Παρατηρούνται, όμως, διακυμάνσεις που οφείλονται σε αλλαγές στη θερμοκρασία και στα επίπεδα βροχόπτωσης. Ως εκ τούτου, η παραγωγή χορτονομής μεγιστοποιείται την άνοιξη και το καλοκαίρι. Οι βοσκότοποι χαρακτηρίζονται από πλούσια βιοποικιλότητα, η οποία τους επιτρέπει να καλύπτουν το μεγαλύτερο μέρος των διατροφικών αναγκών των βοοειδών Ramo Grande καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Η εκτροφή βοοειδών στις Αζόρες βασιζόταν ανέκαθεν στην αξιοποίηση των φυσικών πόρων, διατηρώντας ισχυρούς δεσμούς με το φυσικό περιβάλλον και εστιάζοντας στη βιωσιμότητα. Τα γενικά χαρακτηριστικά της αυτόχθονης φυλής Ramo Grande επηρεάζονται από τις φυσικές συνθήκες στο αρχιπέλαγος και από τον τρόπο εκμετάλλευσης που ακολουθείται παραδοσιακά για τα ζώα αυτής της φυλής. Αυτά τα ζώα ανέκαθεν εκτρέφονταν για τρεις σκοπούς (ως ζώα έλξης, για το κρέας και για το γάλα τους). Οι γεωργοί συνήθιζαν να χρησιμοποιούν τους ταύρους της φυλής Ramo Grande για τη γονιμοποίηση των θηλυκών για μία ή δύο περιόδους αναπαραγωγής και στη συνέχεια τους ευνούχιζαν και τους εκπαίδευαν στο όργωμα ή ως ζώα έλξης. Τα ζώα κάλυπταν τις εν λόγω ανάγκες και παράλληλα παρείχαν σταδιακά το κρέας και το γάλα που ήταν απαραίτητα για τη διατροφή των γεωργών. Καθώς τα ζώα εκτρέφονταν με βάση το μοντέλο της γεωργίας επιβίωσης, οι γεωργοί συνήθιζαν να περνούν αρκετό χρόνο κοντά στα ζώα τους. Η εκτατική κτηνοτροφία και η ειδική τεχνογνωσία των γεωργών (σε ό,τι αφορά τη διατροφή των ζώων και τη διαχείριση του ζωικού κεφαλαίου) διασφάλιζαν εξαιρετικές συνθήκες διαβίωσης για τα ζώα. Οι συνθήκες αυτές είναι που καθιστούν την ποιότητα των παραγόμενων προϊόντων τόσο ιδιαίτερη. Δεδομένου του κύριου ρόλου τους (ως ζώα έλξης), τα ζώα αυτά είχαν μεγάλη επαφή με τον άνθρωπο, καθώς έπρεπε να εκπαιδευτούν στην εκτέλεση των εργασιών τους. Έδειχναν μεγάλη προθυμία να μάθουν και ήταν πολύ υπάκουα, ιδίως απέναντι στους ιδιοκτήτες τους, οι οποίοι από την πλευρά τους φρόντιζαν να τους εξασφαλίζουν διατροφή ανάλογη με την προσπάθεια που κατέβαλαν και να τα προστατεύουν από το κρύο ή από άλλες αντίξοες καιρικές συνθήκες. Στεγάζονταν κυρίως σε «atafonas» (μύλους), «palheiros» (αχυρώνες) και «lojas» (εργαστήρια) στα σπίτια των ανθρώπων, καθώς εκεί έβρισκαν ζεστασιά κατά τους ψυχρότερους μήνες του έτους. Αυτό σήμαινε πως ζούσαν σε στενή επαφή με τους ανθρώπους και έτσι αυτή η αγάπη για τα ζώα περνούσε από γενιά σε γενιά. Σήμερα, διοργανώνονται πολιτιστικές εκδηλώσεις (παρελάσεις, διαγωνισμοί και εθνογραφικές αναπαραστάσεις, που συνδέονται συχνά με θρησκευτικά τελετουργικά τα οποία τιμούν το Άγιο Πνεύμα), στις οποίες συναντιούνται οι κτηνοτρόφοι της συγκεκριμένης φυλής βοοειδών, ενδυναμώνοντας έτσι τους δεσμούς μεταξύ τους και αναδεικνύοντας την εκτίμηση και την υπερηφάνεια τους για την εκτροφή αυτών των ζώων. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι, παρόλο που ο μέσος αριθμός ζώων ανά εκμετάλλευση είναι χαμηλός, η επιβίωσή τους μέχρι σήμερα είναι απόδειξη του ισχυρού συναισθηματικού δεσμού των ανθρώπων με τα ζώα αυτά.

Τα χαρακτηριστικά των προϊόντων «Carne Ramo Grande», όσον αφορά τη γεύση, την τρυφερότητα και τη χυμώδη σάρκα, είναι αποτέλεσμα του τρόπου εκτροφής των ζώων. Χάρη στις εδαφικές και κλιματικές συνθήκες που επικρατούν στις Αζόρες, σε συνδυασμό με τις ιδιαίτερες τεχνικές αναπαραγωγής και την πειθήνια φύση τους, τα ζώα έχουν τη δυνατότητα να βοσκούν καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους.

Καθώς το κρέας προέρχεται από ζώα που εκτρέφονται με βάση ένα σύστημα βόσκησης το οποίο τους επιτρέπει να κυκλοφορούν ελεύθερα στους βοσκοτόπους και να μετακινούνται μεταξύ διαφορετικών αγροτεμαχίων, το χρώμα του τείνει να είναι εντονότερο. Το χρώμα του κρέατος «Carne Ramo Grande» ποικίλλει, ανάλογα με την ηλικιακή κατηγορία, από πιο απαλό κόκκινο στην περίπτωση των νεαρότερων ζώων έως πιο ζωηρό κόκκινο όσο αυξάνεται η ηλικία τους. Το χρώμα του λίπους επίσης ποικίλλει, ανάλογα με την ηλικία του ζώου, από λευκό στην περίπτωση των νεαρότερων ζώων έως πιο κιτρινωπό στην περίπτωση των βοδιών και των ενήλικων ζώων (ταύροι και αγελάδες).

Ο συνδυασμός κλίματος (εξαιρετικά κατάλληλο για την εκτροφή βοοειδών) και εδάφους (εύφορο και εύκολα καλλιεργήσιμο) συντελεί στην ανάπτυξη πλούσιων βοσκοτόπων. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα τα βοοειδή που μεταφέρθηκαν στο αρχιπέλαγος των Αζορών όταν ανακαλύφθηκε και κατοικήθηκε για πρώτη φορά να προσαρμοστούν, να αναπτυχθούν και να εξελιχθούν αποκτώντας τα ιδιαίτερα γενετικά χαρακτηριστικά που σήμερα προσδιορίζουν τη φυλή Ramo Grande.

Οι κτηνοτρόφοι της φυλής Ramo Grande είναι οι θεματοφύλακες μιας μοναδικής γενετικής κληρονομιάς την οποία επιμένουν να διατηρούν από γενιά σε γενιά και συχνά κάτω από αντίξοες συνθήκες ως παρακαταθήκη των προγόνων τους. Ήταν ανέκαθεν προσηλωμένοι στη διατήρηση αυτής της κληρονομιάς και ανέκαθεν θεωρούσαν τα κοπάδια βοοειδών μέρος της ευρύτερης οικογένειάς τους. Κατά τη διάρκεια των παραδοσιακών εορταστικών εκδηλώσεων στα νησιά του αρχιπελάγους των Αζορών, και ιδιαίτερα εκείνων που είναι αφιερωμένες στο Άγιο Πνεύμα, το κρέας αυτών των ζώων επιλεγόταν ανέκαθεν για την παρασκευή των παραδοσιακών πιάτων που προσφέρονταν στις εκδηλώσεις. Στα παραδοσιακά αυτά πιάτα η γνώση συνδυάζεται με τις παραδοσιακές συνταγές από κάθε νησί ή από κάθε χωριό, που περνούν από γενιά σε γενιά αναδεικνύοντας την ιδιαίτερη γεύση και το άρωμα που χαρακτηρίζει το κρέας αυτής της φυλής βοοειδών.

Τα ζώα αυτά είναι σημαντικά για το αρχιπέλαγος των Αζορών όπως εξακολουθούν να χρησιμοποιούνται στην παραδοσιακή κτηνοτροφία και στις εθνογραφικές εκδηλώσεις, καθώς επίσης λόγω της θέσης που κατέχουν στην τοπική κουζίνα που προσφέρεται σε ντόπιους και επισκέπτες.

Παραπομπή στη δημοσίευση των προδιαγραφών του προϊόντος

(άρθρο 6 παράγραφος 1 δεύτερο εδάφιο του παρόντος κανονισμού)

https://tradicional.dgadr.gov.pt/images/prod_imagens/carne/docs/CE_Carne_Ramo_Grande_DOP.pdf

(1) ΕΕ L 343 της 14.12.2012, σ. 1.