Βρυξέλλες, 14.7.2021

COM(2021) 571 final

2021/0202(COD)

Πρόταση

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

για την τροποποίηση της απόφασης (ΕΕ) 2015/1814 όσον αφορά την ποσότητα των δικαιωμάτων που πρόκειται να τοποθετούνται στο αποθεματικό για τη σταθερότητα της αγοράς για το σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής αερίων θερμοκηπίου της Ένωσης έως το 2030

{SWD(2021) 552 final}


ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

1.ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ

Αιτιολόγηση και στόχοι της πρότασης

Η ανακοίνωση για την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία 1 εγκαινίασε μια νέα αναπτυξιακή στρατηγική για την ΕΕ, η οποία αποσκοπεί στη μετατροπή της ΕΕ σε μια δίκαιη και ευημερούσα κοινωνία με μια οικονομία σύγχρονη, ανταγωνιστική και αποδοτική ως προς τη χρήση πόρων. Η ανακοίνωση επανεκφράζει τη φιλοδοξία της Επιτροπής να αυξήσει τους κλιματικούς στόχους της και να καταστήσει την Ευρώπη την πρώτη κλιματικά ουδέτερη ήπειρο έως το 2050. Αποβλέπει επίσης στην προστασία της υγείας και της ευημερίας των πολιτών από περιβαλλοντικούς κινδύνους και επιπτώσεις. Η αναγκαιότητα και η αξία της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας έχουν σαφώς αυξηθεί λόγω των πολύ σοβαρών επιπτώσεων της πανδημίας COVID-19 στις συνθήκες υγείας, διαβίωσης και εργασίας, καθώς και στην οικονομική ευημερία των πολιτών της Ένωσης.

Η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής αποτελεί επείγουσα πρόκληση. Σύμφωνα με τα επιστημονικά πορίσματα της ειδικής έκθεσης της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC), γύρω στο 2050 πρέπει να επιτευχθούν μηδενικές καθαρές ανθρακούχες εκπομπές σε παγκόσμιο επίπεδο, ενώ η ουδετερότητα για όλα τα άλλα αέρια του θερμοκηπίου πρέπει να επιτευχθεί το συντομότερο δυνατόν αργότερα εντός του αιώνα. Η επείγουσα αυτή πρόκληση επιβάλλει στην ΕΕ να εντείνει τη δράση της και να αναλάβει ηγετικό ρόλο σε παγκόσμιο επίπεδο, καθιστάμενη κλιματικά ουδέτερη έως το 2050. Ο στόχος αυτός διατυπώνεται στην ανακοίνωση «Καθαρός πλανήτης για όλους: Ένα ευρωπαϊκό, στρατηγικό, μακρόπνοο όραμα για μια ευημερούσα, σύγχρονη, ανταγωνιστική και κλιματικά ουδέτερη οικονομία» 2 .

Με βάση τη στρατηγική της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας και μια ολοκληρωμένη εκτίμηση επιπτώσεων, η ανακοίνωση της Επιτροπής του Σεπτεμβρίου του 2020 με τίτλο «Ενίσχυση της κλιματικής φιλοδοξίας της Ευρώπης για το 2030» 3 (στο εξής: σχέδιο κλιματικών στόχων για το 2030) πρότεινε να αυξηθεί η φιλοδοξία της ΕΕ και παρουσίασε ένα ολοκληρωμένο σχέδιο για την αύξηση του δεσμευτικού στόχου της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το 2030 με την επίτευξη καθαρής μείωσης των εκπομπών κατά τουλάχιστον 55 %, με υπεύθυνο τρόπο. Η αύξηση του επιπέδου φιλοδοξίας για το 2030 προσφέρει μεγαλύτερη σιγουριά στους φορείς χάραξης πολιτικής και στους επενδυτές, έτσι ώστε οι αποφάσεις που θα λαμβάνονται τα επόμενα χρόνια να μη συνεπάγονται εγκλωβισμό σε επίπεδα εκπομπών ασυμβίβαστα με τον στόχο της ΕΕ για κλιματική ουδετερότητα έως το 2050. Ο στόχος για το 2030 συνάδει με τον στόχο της συμφωνίας του Παρισιού, δηλαδή τη συγκράτηση της αύξησης της θερμοκρασίας του πλανήτη αρκετά κάτω από τους 2 °C και την καταβολή προσπάθειας ώστε να συγκρατηθεί στον 1,5 °C.

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ενέκρινε τον νέο δεσμευτικό στόχο της ΕΕ για το 2030 κατά τη σύνοδο του Δεκεμβρίου του 2020 4 . Κάλεσε επίσης την Επιτροπή «να αξιολογήσει τον τρόπο με τον οποίο όλοι οι οικονομικοί τομείς μπορούν να συμβάλουν καλύτερα στην επίτευξη του στόχου για το κλίμα με ορίζοντα το 2030 και να υποβάλει τις απαραίτητες προτάσεις, συνοδευόμενες από ενδελεχή εξέταση των περιβαλλοντικών, οικονομικών και κοινωνικών επιπτώσεων σε επίπεδο κράτους μέλους, λαμβάνοντας υπόψη τα εθνικά σχέδια για την ενέργεια και το κλίμα και επανεξετάζοντας τις υφιστάμενες δυνατότητες ευελιξίας».

Για τον σκοπό αυτό, το ευρωπαϊκό νομοθέτημα για το κλίμα 5 , όπως συμφωνήθηκε με τους συννομοθέτες, θα καταστήσει νομικά δεσμευτικό τον στόχο της ΕΕ για κλιματική ουδετερότητα και θα αυξήσει τη φιλοδοξία του 2030 θέτοντας ως στόχο τη μείωση των καθαρών εκπομπών κατά τουλάχιστον 55 % έως το 2030 σε σύγκριση με το 1990.

Προκειμένου να ακολουθήσει την πορεία που προτείνεται στο ευρωπαϊκό νομοθέτημα για το κλίμα και να επιτύχει αυτό το αυξημένο επίπεδο φιλοδοξίας για το 2030, η Επιτροπή επανεξέτασε την ισχύουσα νομοθεσία για το κλίμα και την ενέργεια, η οποία αναμένεται να μειώσει τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου μόνο κατά 40 % έως το 2030 και κατά 60 % έως το 2050. Η παρούσα νομοθετική δέσμη προσαρμογής στον στόχο του 55 % (στο εξής: Fit for 55), όπως ανακοινώθηκε στο σχέδιο κλιματικών στόχων για το 2030, αποτελεί το πιο ολοκληρωμένο στοιχείο των προσπαθειών για την υλοποίηση του φιλόδοξου νέου κλιματικού στόχου για το 2030, στις οποίες θα πρέπει να συμβάλουν όλοι οι οικονομικοί τομείς και οι πολιτικές.

Στο πλαίσιο της παρούσας δέσμης, η Επιτροπή πρέπει να αυξήσει την περιβαλλοντική συμβολή του συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής (ΣΕΔΕ) της ΕΕ, τροποποιώντας την οδηγία 2003/87/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 6 (οδηγία για το ΣΕΔΕ της ΕΕ) κατά τρόπο ανάλογο προς τον συνολικό στόχο. Επιπλέον, απαιτούνται πρωτοφανείς βραχυπρόθεσμες επενδύσεις για την αντιμετώπιση των αρνητικών επιπτώσεων της κρίσης COVID-19 στην απασχόληση, στα εισοδήματα και στις επιχειρήσεις, μεταξύ άλλων στους τομείς που καλύπτονται από το ΣΕΔΕ της ΕΕ.

Για την αντιμετώπιση της διαρθρωτικής ανισορροπίας μεταξύ της προσφοράς και της ζήτησης δικαιωμάτων εκπομπής στην αγορά και για τη βελτίωση της ανθεκτικότητας του ΣΕΔΕ της ΕΕ σε μείζονες κλυδωνισμούς, η απόφαση (ΕΕ) 2015/1814 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 7 (απόφαση ΑΣΑ) θέσπισε το 2018 αποθεματικό για τη σταθερότητα της αγοράς (ΑΣΑ). Το ΑΣΑ λειτουργεί από το 2019.

Το αποθεματικό λειτουργεί προσαρμόζοντας τις ετήσιες ποσότητες που εκπλειστηριάζονται. Προκειμένου να διατηρηθεί ο μεγαλύτερος δυνατός βαθμός προβλεψιμότητας, η απόφαση (ΕΕ) 2015/1814 (απόφαση ΑΣΑ) θέσπισε σαφείς κανόνες σχετικά με την τοποθέτηση δικαιωμάτων στο αποθεματικό και την απελευθέρωσή τους από αυτό.

Οι κανόνες αυτοί τροποποιήθηκαν με την οδηγία (ΕΕ) 2018/410 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 8 . Η οδηγία (ΕΕ) 2018/410 διπλασίασε το ποσοστό εισαγωγής [το ποσοστό του συνολικού αριθμού δικαιωμάτων σε κυκλοφορία (ΣΑΔΚ) που τοποθετείται στο αποθεματικό] έως το 2023, από 12 % σε 24 %, καθώς και την ελάχιστη ποσότητα που πρόκειται να τοποθετείται στο αποθεματικό —από 100 σε 200 εκατομμύρια δικαιώματα.

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η ελάχιστη ποσότητα δικαιωμάτων που πρόκειται να τοποθετούνται στο αποθεματικό καθορίζει έμμεσα τον ελάχιστο ΣΑΔΚ που απαιτείται για την ενεργοποίηση της εισαγωγής δικαιωμάτων στο αποθεματικό (δηλαδή το ανώτατο όριο του αποθεματικού). Ο ΣΑΔΚ πρέπει να είναι τουλάχιστον 833 εκατομμύρια, έτσι ώστε το 12 % του ποσού αυτού να συνεπάγεται την τοποθέτηση τουλάχιστον 100 εκατομμυρίων δικαιωμάτων στο αποθεματικό. Η εν λόγω ελάχιστη ποσότητα διπλασιάστηκε σε συνδυασμό με τον διπλασιασμό του ποσοστού εισαγωγής, έτσι ώστε το ανώτατο όριο του αποθεματικού να παραμείνει το ίδιο (το 24 % του 833 είναι 200).

Οι αλλαγές στο ΣΕΔΕ της ΕΕ για την αύξηση της φιλοδοξίας για το 2030, καθώς και ο αντίκτυπος εξωτερικών παραγόντων, όπως η νόσος COVID-19, ή εθνικών μέτρων, όπως η σταδιακή κατάργηση του γαιάνθρακα, σημαίνουν ότι οι βασικοί κανόνες του ΑΣΑ πρέπει να παραμείνουν κατάλληλοι ώστε να εξακολουθήσουν να αντιμετωπίζουν τις διαρθρωτικές ανισορροπίες προσφοράς και ζήτησης καθ’ όλη τη διάρκεια της δεκαετίας. Επιπλέον, το άρθρο 3 της απόφασης ΑΣΑ αναθέτει στην Επιτροπή την επανεξέταση της λειτουργίας του ΑΣΑ πριν από την παρέλευση τριών ετών από την έναρξη της λειτουργίας του, βάσει ανάλυσης της εύρυθμης λειτουργίας της ευρωπαϊκής αγοράς ανθρακούχων εκπομπών. Η επανεξέταση πρέπει να δώσει ιδιαίτερη προσοχή στις βασικές αριθμητικές παραμέτρους και στον κανόνα παύσης ισχύος που προβλέπονται στην απόφαση ΑΣΑ 9 και να εξετάσει τον αντίκτυπο του αποθεματικού στην ανάπτυξη, την απασχόληση, τη βιομηχανική ανταγωνιστικότητα της Ένωσης και τον κίνδυνο διαρροής άνθρακα.

Η ανάλυση που διενεργήθηκε στην εκτίμηση επιπτώσεων, στο πλαίσιο της επανεξέτασης, δείχνει ότι το ΑΣΑ θα πρέπει να προσαρμοστεί στις νέες συνθήκες πολιτικής και αγοράς, καθώς και στους κλυδωνισμούς. Διαπίστωσε επίσης ότι το ΑΣΑ θα πρέπει να περιλαμβάνει την προσφορά και τη ζήτηση από τις αεροπορικές μεταφορές. Ένα άλλο σημείο που προέκυψε από την ανάλυση ήταν ότι η εισαγωγή είναι επιρρεπής στο φαινόμενο ορίου, το οποίο θα πρέπει να διορθωθεί 10 .

Η επανεξέταση αυτών των στοιχείων θα πρέπει να γίνει από κοινού με την εξέταση των επιπτώσεων για τη σταθερότητα της αγοράς από την αύξηση της φιλοδοξίας του ΣΕΔΕ της ΕΕ. Ως εκ τούτου, η επανεξέταση πραγματοποιείται στο πλαίσιο της πρότασης οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την τροποποίηση της οδηγίας για το ΣΕΔΕ της ΕΕ και της απόφασης ΑΣΑ με σκοπό την ενίσχυση του ΣΕΔΕ της ΕΕ 11 .

Σύμφωνα με το άρθρο 1 παράγραφος 5 της απόφασης ΑΣΑ, το ποσοστό εισαγωγής επανέρχεται στο 12 % μετά το 2023. Εάν οι παράμετροι του ΑΣΑ δεν προσαρμοστούν κατάλληλα και έγκαιρα, ελλοχεύει ο κίνδυνος δυνητικά επιβλαβούς αύξησης του πλεονάσματος. Ως εκ τούτου, η διατήρηση των υφιστάμενων παραμέτρων του ΑΣΑ, όπως καθορίστηκαν σύμφωνα με την οδηγία (ΕΕ) 2018/410 (ποσοστό εισαγωγής 24 % και ελάχιστη ποσότητα που πρόκειται να τοποθετείται στο αποθεματικό 200 εκατομμύρια δικαιώματα) θα πρέπει να εγκριθεί χωριστά από τη γενική επανεξέταση του ΣΕΔΕ της ΕΕ στο πλαίσιο της δέσμης μέτρων «Fit for 55», ώστε να διασφαλιστεί η προβλεψιμότητα της αγοράς.

Ως εκ τούτου, η απόφαση ΑΣΑ θα πρέπει να τροποποιηθεί ώστε να γίνει αυτή η ουσιαστική προσαρμογή προκειμένου να διατηρηθεί η εύρυθμη λειτουργία και η φιλοδοξία του ΣΕΔΕ της ΕΕ.

   Συνέπεια με τις ισχύουσες διατάξεις στον τομέα πολιτικής 

Το ΑΣΑ είναι ένα εργαλείο για τη σταθερότητα της αγοράς που θεσπίστηκε από το ΣΕΔΕ της ΕΕ. Ως εκ τούτου, η συνέπεια του ΑΣΑ με άλλες πολιτικές της Ένωσης διασφαλίζεται κυρίως μέσω της συνέπειας του ΣΕΔΕ της ΕΕ με άλλες πολιτικές της Ένωσης. Δεδομένου ότι η παρούσα πρόταση αφορά μόνο αλλαγές στα χαρακτηριστικά σχεδιασμού του ΑΣΑ, δεν επηρεάζει άμεσα άλλες πολιτικές της Ένωσης.

Η συνέπεια με άλλες πολιτικές της Ένωσης διασφαλίζεται μέσω της συνοχής της εκτίμησης επιπτώσεων για την επανεξέταση του ΣΕΔΕ της ΕΕ και του ΑΣΑ με το υπόλοιπο της δέσμης «Fit for 55» για το κλίμα και την ενέργεια: ιδίως τις εκτιμήσεις επιπτώσεων που σχετίζονται με τον κανονισμό για τον επιμερισμό των προσπαθειών· τον κανονισμό για τη χρήση γης, την αλλαγή χρήσης γης και τη δασοκομία (LULUCF)· τα πρότυπα επιδόσεων όσον αφορά τις εκπομπές CO2 των αυτοκινήτων και των ελαφρών φορτηγών· την οδηγία για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (RED II)· την οδηγία για την ενεργειακή απόδοση (ΟΕΑ)· και, σε μεταγενέστερο στάδιο, την οδηγία για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων. Το αποθεματικό για τη σταθερότητα της αγοράς αποτυπώνει τις μεταβολές της ζήτησης που οφείλονται σε αυτές τις συμπληρωματικές πολιτικές.

2.ΝΟΜΙΚΗ ΒΑΣΗ, ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΑΝΑΛΟΓΙΚΟΤΗΤΑ

Νομική βάση

Η νομική βάση της παρούσας πρότασης είναι το άρθρο 192 της ΣΛΕΕ. Σύμφωνα με το άρθρο 191 και το άρθρο 192 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ, η Ευρωπαϊκή Ένωση συμβάλλει στην επιδίωξη, μεταξύ άλλων, των ακόλουθων στόχων: τη διατήρηση, προστασία και βελτίωση της ποιότητας του περιβάλλοντος, την προώθηση, σε διεθνές επίπεδο, μέτρων για την αντιμετώπιση των περιφερειακών ή παγκόσμιων περιβαλλοντικών προβλημάτων, και ιδίως την καταπολέμηση της αλλαγής του κλίματος.

Επικουρικότητα (σε περίπτωση μη αποκλειστικής αρμοδιότητας) 

Το δικαίωμα της ΕΕ να αναλάβει δράση απορρέει από το γεγονός ότι το ΣΕΔΕ λειτουργεί σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση με απόλυτα εναρμονισμένο τρόπο. Η οδηγία για το ΣΕΔΕ της ΕΕ είναι ένα υφιστάμενο μέσο πολιτικής της ΕΕ που θεσπίστηκε το 2003.

Η κλιματική αλλαγή αποτελεί διασυνοριακό πρόβλημα και τόσο η διεθνής όσο και η ενωσιακή δράση μπορούν να συμπληρώσουν και να ενισχύσουν αποτελεσματικά την περιφερειακή, εθνική και τοπική δράση. Η αύξηση του στόχου του 2030 για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στην ΕΕ θα έχει αντίκτυπο σε πολλούς τομείς της ενωσιακής οικονομίας και, ως εκ τούτου, απαιτείται η ανάληψη συντονισμένης δράσης σε επίπεδο ΕΕ, η οποία έχει πολύ μεγαλύτερες πιθανότητες να οδηγήσει στον αναγκαίο μετασχηματισμό, λειτουργώντας ως ισχυρός μοχλός για οικονομικά αποδοτικές αλλαγές και ανοδική σύγκλιση.

Ως εκ τούτου, οι στόχοι της οδηγίας για το ΣΕΔΕ της ΕΕ δεν μπορούν να επιτευχθούν επαρκώς με μονομερή δράση των κρατών μελών, μπορούν όμως, λόγω της κλίμακας και των αποτελεσμάτων της οδηγίας, να επιτευχθούν καλύτερα σε επίπεδο Ένωσης. Κατ’ επέκταση, δεδομένου ότι το ΑΣΑ αποτελεί εργαλείο για τη σταθερότητα της αγοράς που θεσπίστηκε με την οδηγία για το ΣΕΔΕ της ΕΕ, ο στόχος του δεν μπορεί επίσης να επιτευχθεί επαρκώς με μονομερή δράση των κρατών μελών. Πρόκειται για υφιστάμενο μέσο πολιτικής της ΕΕ που εγκρίθηκε το 2015. Σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας που προβλέπεται στο άρθρο 5 της ΣΛΕΕ, οι στόχοι της πρότασης που τροποποιεί το εν λόγω μέσο μπορούν να επιτευχθούν μόνο μέσω πρότασης της Επιτροπής σε επίπεδο ΕΕ.

Αναλογικότητα

Όπως ορίζεται στο τμήμα 7 της εκτίμησης επιπτώσεων, η πρόταση συνάδει με την αρχή της αναλογικότητας, διότι δεν υπερβαίνει τα αναγκαία όρια για την επίτευξη των επιμέρους στόχων της εφαρμογής του γενικού στόχου της ΕΕ για μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου έως το 2030 με οικονομικά αποδοτικό τρόπο, διασφαλίζοντας παράλληλα την εύρυθμη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς.

Επιλογή της νομικής πράξης

Η απόφαση είναι το κατάλληλο μέσο για την τροποποίηση της απόφασης για τη θέσπιση του ΑΣΑ.

3.ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΩΝ ΕΚ ΤΩΝ ΥΣΤΕΡΩΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΕΩΝ, ΤΩΝ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΕΩΝ ΜΕ ΤΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΜΕΝΑ ΜΕΡΗ ΚΑΙ ΤΩΝ ΕΚΤΙΜΗΣΕΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ

Εκ των υστέρων αξιολογήσεις / έλεγχοι καταλληλότητας της ισχύουσας νομοθεσίας

Δεν πραγματοποιήθηκε εκ των υστέρων αξιολόγηση ή έλεγχος καταλληλότητας σχετικά με τις εν λόγω προτάσεις λόγω του πρώιμου σταδίου εφαρμογής της ισχύουσας νομοθεσίας και, κατά συνέπεια, της περιορισμένης διαθεσιμότητας δεδομένων.

Διαβουλεύσεις με τα ενδιαφερόμενα μέρη

Η γενική διαβούλευση για την αναθεώρηση του ΣΕΔΕ της ΕΕ συγκέντρωσε τις απόψεις των ενδιαφερόμενων μερών σχετικά με την επανεξέταση του ΑΣΑ.

Η Επιτροπή κάλεσε τα ενδιαφερόμενα μέρη αρχικά να υποβάλουν παρατηρήσεις για μια αρχική εκτίμηση επιπτώσεων, στην οποία περιγράφονται οι αρχικές εκτιμήσεις και οι επιλογές πολιτικής της επανεξέτασης. Η αρχική εκτίμηση επιπτώσεων ήταν ανοικτή για σχολιασμό από τις 29 Οκτωβρίου 2020 έως τις 26 Νοεμβρίου 2020 και δέχθηκε περίπου 250 εισηγήσεις 12 . Στη συνέχεια, η Επιτροπή διοργάνωσε διαδικτυακή δημόσια διαβούλευση με ερωτηματολόγιο. Η διαβούλευση ήταν ανοικτή για 12 εβδομάδες, από τις 13 Νοεμβρίου 2020 έως τις 5 Φεβρουαρίου 2021, και έλαβε σχεδόν 500 απαντήσεις 13 . Η Επιτροπή ανέθεσε επίσης στον ανάδοχο Vivid Economics να διοργανώσει δύο εργαστήρια εμπειρογνωμόνων 14 σχετικά με την επανεξέταση του ΑΣΑ.

Το ΑΣΑ τυγχάνει ευρείας υποστήριξης σε όλες τις ομάδες ενδιαφερομένων, ωστόσο δεν υπάρχει συναίνεση σχετικά με τις απαραίτητες αλλαγές στις παραμέτρους του, ιδίως όσον αφορά τα κατώτατα όρια και το ποσοστό εισαγωγής. Η κοινωνία των πολιτών εξέφρασε σχετικά μεγαλύτερη υποστήριξη για την ενίσχυση των παραμέτρων του ΑΣΑ σε σύγκριση με τον ιδιωτικό τομέα. Η πρόταση να διατηρηθούν, αφενός, το ποσοστό εισαγωγής του 24 % και, αφετέρου, η ελάχιστη ποσότητα των 200 εκατομμυρίων δικαιωμάτων που πρόκειται να τοποθετούνται στο αποθεματικό μετά το 2023 και έως το τέλος της τέταρτης φάσης του συστήματος εμπορίας εκπομπών της ΕΕ το 2030 επιτυγχάνει εύλογη ισορροπία, αντικατοπτρίζοντας επίσης το γεγονός ότι το ΑΣΑ με τις τρέχουσες παραμέτρους του έχει λειτουργήσει ικανοποιητικά στο παρελθόν.

Συλλογή και χρήση εμπειρογνωσίας

Η παρούσα πρόταση βασίζεται σε στοιχεία που συγκεντρώθηκαν στο πλαίσιο της εκτίμησης επιπτώσεων 15 που συνοδεύει το σχέδιο κλιματικών στόχων για το 2030. Χρησιμοποιεί το επικαιροποιημένο σενάριο αναφοράς της ΕΕ 16 , το οποίο περιλαμβάνει τις επιπτώσεις της νόσου COVID-19, καθώς και επικαιροποιημένα σενάρια πολιτικής, με βάση τα σενάρια που αναπτύχθηκαν για το σχέδιο κλιματικών στόχων για το 2030.

Επιπλέον, η Επιτροπή βασίζεται στο αυξανόμενο σώμα εμπειρικών ερευνών που έχουν αξιολογηθεί από ομοτίμους σχετικά με το ΣΕΔΕ της ΕΕ και χρησιμοποιεί διάφορες συμβάσεις στήριξης. Μεταξύ των συμβάσεων στήριξης, η Vivid Economics διεξήγαγε μελέτη για να στηρίξει την Επιτροπή στην επανεξέταση του ΑΣΑ 17 . Στο πλαίσιο της μελέτης, διοργανώθηκαν δύο εργαστήρια εμπειρογνωμόνων από τη Vivid Economics, με τη συμμετοχή αναλυτών, εμπειρογνωμόνων της αγοράς και ενδιαφερόμενων μερών. Η μελέτη αυτή υποστήριξε τη διατήρηση του υφιστάμενου ρυθμού εισαγωγής μετά το 2023.

Εκτίμηση επιπτώσεων

Η πρόταση συνοδεύεται από εκτίμηση επιπτώσεων, η οποία βασίζεται στα πορίσματα της συνολικής εκτίμησης επιπτώσεων του σχεδίου κλιματικών στόχων για το 2030 18 . Βασίζεται σε ολοκληρωμένα σενάρια μοντελοποίησης που αντικατοπτρίζουν την αλληλεπίδραση των διαφόρων μέσων πολιτικής για τους οικονομικούς φορείς, προκειμένου να διασφαλιστούν η συμπληρωματικότητα, η συνοχή και η αποτελεσματικότητα όσον αφορά την επίτευξη της κλιματικής φιλοδοξίας για το 2030 και το 2050. Η συνοπτική παρουσίαση και η θετική γνώμη της επιτροπής ρυθμιστικού ελέγχου θα δημοσιοποιηθούν. Όσον αφορά την παρούσα πρόταση, η εκτίμηση επιπτώσεων έδειξε ότι, προκειμένου να διατηρηθεί η εύρυθμη λειτουργία του ΣΕΔΕ της ΕΕ, το ποσοστό εισαγωγής δεν θα πρέπει να επιτραπεί να επανέλθει στο 12 % μετά το 2023, αλλά θα πρέπει να διατηρηθεί στο 24 %, έως ότου μπορέσει να εφαρμοστεί η πλήρης επανεξέταση.

Καταλληλότητα και απλούστευση του κανονιστικού πλαισίου

Η παρούσα πρόταση δεν συνεπάγεται άμεσο διοικητικό φόρτο για τις επιχειρήσεις, καθώς εφαρμόζεται από την Επιτροπή.

Σύμφωνα με τη δέσμευση της Επιτροπής για βελτίωση της νομοθεσίας, η πρόταση εκπονήθηκε χωρίς αποκλεισμούς, με βάση την πλήρη διαφάνεια και τη συνεχή συνεργασία με τα ενδιαφερόμενα μέρη, συνεκτιμώντας την εξωτερική ανατροφοδότηση και λαμβάνοντας υπόψη τον εξωτερικό έλεγχο, ώστε να διασφαλιστεί ότι η πρόταση επιτυγχάνει τη σωστή ισορροπία (βλ. επίσης ενότητα σχετικά με τη συλλογή και χρήση εμπειρογνωσίας).

Θεμελιώδη δικαιώματα

Η πρόταση σέβεται τα θεμελιώδη δικαιώματα και τηρεί τις αρχές που αναγνωρίζονται ιδίως από τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης 19 . Συγκεκριμένα, συμβάλλει στην επίτευξη του στόχου για υψηλό επίπεδο περιβαλλοντικής προστασίας σύμφωνα με την αρχή της βιώσιμης ανάπτυξης, όπως ορίζεται στο άρθρο 37 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης 20 .

4.ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ

Το ΣΕΔΕ της ΕΕ παράγει σημαντικά έσοδα για τους προϋπολογισμούς των κρατών μελών. Τα περισσότερα έσοδα από τους πλειστηριασμούς περιέρχονται στα κράτη μέλη. Η πρόταση επηρεάζει τους κρατικούς προϋπολογισμούς και τις διοικήσεις, κυρίως λόγω της σχέσης αυτής. Η διατήρηση του υφιστάμενου ρυθμού εισαγωγής του ΑΣΑ θα μειώσει τις ποσότητες των πλειστηριασμών των κρατών μελών. Ωστόσο, αυτό αναμένεται να αντισταθμιστεί από τις επιπτώσεις στην τιμή του μειωμένου πλεονάσματος δικαιωμάτων στην αγορά λόγω της αυξημένης φιλοδοξίας του ΣΕΔΕ της ΕΕ, καθώς και από την προτεινόμενη διεύρυνση του πεδίου εφαρμογής της οδηγίας για το ΣΕΔΕ της ΕΕ ώστε να καλυφθούν οι θαλάσσιες μεταφορές, οι οδικές μεταφορές και τα κτίρια. Οι προσαρμογές του δημοσιονομικού πλαισίου της ΕΕ θα υποβληθούν από την Επιτροπή στο πλαίσιο της επικείμενης δέσμης για τους ιδίους πόρους, συμπεριλαμβανομένης πρότασης για την τροποποίηση του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου.

Οι επιλογές ανάπτυξης και προμήθειας τεχνολογίας πληροφοριών θα συμβαδίζουν με την ανακοίνωση σχετικά με τις κατευθυντήριες γραμμές για τη χρηματοδότηση της τεχνολογίας πληροφοριών και της κυβερνοασφάλειας, της 10ης Σεπτεμβρίου 2020 21 .

5.ΛΟΙΠΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Σχέδια εφαρμογής και ρυθμίσεις παρακολούθησης, αξιολόγησης και υποβολής εκθέσεων

Η Επιτροπή θα συνεχίσει να παρακολουθεί και να αξιολογεί τη λειτουργία του ΣΕΔΕ της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένου του ΑΣΑ, στην ετήσια έκθεσή της για την αγορά άνθρακα, όπως προβλέπεται στο άρθρο 10 παράγραφος 5 της οδηγίας για το ΣΕΔΕ της ΕΕ. Η πρωτοβουλία θεμελιώνεται στη διαδικασία που βασίζεται στα ενοποιημένα εθνικά σχέδια για την ενέργεια και το κλίμα και στο ισχυρό πλαίσιο διαφάνειας για τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και άλλες πληροφορίες για το κλίμα, που περιέχεται στον κανονισμό (ΕΕ) 2018/1999 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 22 . Ως βάση για την τακτική αξιολόγηση της προόδου, η Επιτροπή θα χρησιμοποιήσει, μεταξύ άλλων, τις πληροφορίες που υποβάλλονται και δηλώνονται από τα κράτη μέλη στο πλαίσιο του κανονισμού για τη διακυβέρνηση. Εδώ περιλαμβάνονται πληροφορίες σχετικά με τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, τις πολιτικές και τα μέτρα, τις προβλέψεις και την προσαρμογή. Η Επιτροπή θα αξιοποιήσει επίσης τις πληροφορίες αυτές για τη διενέργεια επισκοπήσεων της εφαρμογής της περιβαλλοντικής πολιτικής και για την παρακολούθηση των προγραμμάτων δράσης για το περιβάλλον.

Επιπλέον, η αξιολόγηση της προόδου όσον αφορά την εφαρμογή της οδηγίας για το ΣΕΔΕ της ΕΕ ρυθμίζεται στο άρθρο 21 της οδηγίας για το ΣΕΔΕ της ΕΕ, το οποίο απαιτεί από τα κράτη μέλη να υποβάλλουν στην Επιτροπή ετήσια έκθεση με ιδιαίτερη προσοχή σε ζητήματα όπως η κατανομή των δικαιωμάτων, η λειτουργία του μητρώου, η εφαρμογή της παρακολούθησης και της υποβολής εκθέσεων, η επαλήθευση και η διαπίστευση, καθώς και ζητήματα που σχετίζονται με τη συμμόρφωση.

Επιπλέον, το άρθρο 3 της απόφασης για το ΑΣΑ απαιτεί από την Επιτροπή να επανεξετάζει τακτικά το ΑΣΑ μετά την πρώτη αυτή επανεξέταση.

Αναλυτική επεξήγηση των επιμέρους διατάξεων της πρότασης

Όπως έχει επί του παρόντος η απόφαση ΑΣΑ, το ποσοστό εισαγωγής 24 % του ΑΣΑ και η ελάχιστη ποσότητα των 200 εκατομμυρίων δικαιωμάτων που πρόκειται να τοποθετούνται στο αποθεματικό θα λήξουν το 2023. Από το 2024, το ποσοστό εισαγωγής θα ανέλθει σε 12 %. Η εκτίμηση επιπτώσεων έδειξε ότι το ποσοστό εισαγωγής 12 % δεν θα ήταν αρκετό για να διασφαλιστεί ότι θα εξακολουθήσουν να πληρούνται οι στόχοι του ΑΣΑ όσον αφορά τη μείωση του πλεονάσματος και τη διασφάλιση της ανθεκτικότητας της αγοράς. Στόχος της παρούσας πρότασης είναι να διασφαλιστεί ότι οι τρέχουσες παράμετροι του ΑΣΑ (ποσοστό εισαγωγής 24 % και ελάχιστη ποσότητα που πρόκειται να τοποθετείται στο αποθεματικό 200 εκατομμύρια δικαιώματα) θα διατηρηθούν και μετά το 2023 και έως το τέλος της τέταρτης φάσης του ΣΕΔΕ της ΕΕ στις 31 Δεκεμβρίου 2030, ώστε να εξασφαλιστεί η προβλεψιμότητα της αγοράς. Το ποσοστό εισαγωγής του ΑΣΑ θα επανέλθει στο 12 % μετά το 2030. 

2021/0202 (COD)

Πρόταση

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

για την τροποποίηση της απόφασης (ΕΕ) 2015/1814 όσον αφορά την ποσότητα των δικαιωμάτων που πρόκειται να τοποθετούνται στο αποθεματικό για τη σταθερότητα της αγοράς για το σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής αερίων θερμοκηπίου της Ένωσης έως το 2030

ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως το άρθρο 192 παράγραφος 1,

Έχοντας υπόψη την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής,

Κατόπιν διαβίβασης του σχεδίου νομοθετικής πράξης στα εθνικά κοινοβούλια,

Έχοντας υπόψη τη γνώμη της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής 23 ,

Έχοντας υπόψη τη γνώμη της Επιτροπής των Περιφερειών 24 ,

Αποφασίζοντας σύμφωνα με τη συνήθη νομοθετική διαδικασία,

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

(1)Η Συμφωνία του Παρισιού, που εγκρίθηκε τον Δεκέμβριο του 2015 δυνάμει της σύμβασης-πλαισίου των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή (UNFCCC) (στο εξής: συμφωνία του Παρισιού), τέθηκε σε ισχύ τον Νοέμβριο του 2016 25 . Τα συμβαλλόμενα μέρη της Συμφωνίας του Παρισιού συμφώνησαν να συγκρατήσουν την αύξηση της παγκόσμιας μέσης θερμοκρασίας αρκετά χαμηλότερα από τους 2 °C σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα και να καταβάλουν προσπάθειες για τον περιορισμό της αύξησης της θερμοκρασίας σε 1,5 °C σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα.

(2)Η αντιμετώπιση των προκλήσεων που σχετίζονται με το κλίμα και το περιβάλλον και η επίτευξη των στόχων της Συμφωνίας του Παρισιού συνιστούν το κύριο θέμα της ανακοίνωσης με τίτλο «Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία», που εκδόθηκε από την Επιτροπή στις 11 Δεκεμβρίου 2019 26 .

(3)Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία συνδυάζει ένα ολοκληρωμένο σύνολο αλληλοενισχυόμενων μέτρων και πρωτοβουλιών με στόχο την επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας στην ΕΕ έως το 2050 και ορίζει μια νέα αναπτυξιακή στρατηγική που αποσκοπεί στη μετατροπή της Ένωσης σε μια δίκαιη και ευημερούσα κοινωνία, με μια οικονομία σύγχρονη, ανταγωνιστική και αποδοτική ως προς τη χρήση των πόρων, όπου η οικονομική ανάπτυξη είναι αποσυνδεδεμένη από τη χρήση πόρων. Αποσκοπεί επίσης στην προστασία, τη διατήρηση και την ενίσχυση του φυσικού κεφαλαίου της Ένωσης, καθώς και στην προστασία της υγείας και της ευημερίας των πολιτών από κινδύνους και επιπτώσεις που σχετίζονται με το περιβάλλον. Ταυτόχρονα, η μετάβαση αυτή έχει διαφορετικές επιπτώσεις στις γυναίκες και στους άνδρες και έχει ιδιαίτερο αντίκτυπο σε ορισμένες μειονεκτούσες ομάδες, όπως οι ηλικιωμένοι, τα άτομα με αναπηρία και τα άτομα με μειονοτική φυλετική ή εθνοτική καταγωγή. Θα πρέπει, συνεπώς, να διασφαλιστεί ότι η μετάβαση θα πραγματοποιηθεί με τρόπο δίκαιο, χωρίς αποκλεισμούς και χωρίς να μείνει κανείς στο περιθώριο.

(4)Η αναγκαιότητα και η αξία της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας έχουν σαφώς αυξηθεί λόγω των πολύ σοβαρών επιπτώσεων της πανδημίας COVID-19 στην υγεία, τις συνθήκες διαβίωσης και εργασίας και την ευημερία των πολιτών της Ένωσης, οι οποίες έχουν καταδείξει ότι η κοινωνία και η οικονομία μας πρέπει να βελτιώσουν την ανθεκτικότητά τους σε εξωτερικούς κλυδωνισμούς και να ενεργήσουν εγκαίρως για την πρόληψη ή τον μετριασμό τους. Οι Ευρωπαίοι πολίτες εξακολουθούν να εκφράζουν ισχυρές απόψεις ότι αυτό ισχύει ιδίως για την κλιματική αλλαγή 27 .

(5)Η Ένωση δεσμεύτηκε να μειώσει τις καθαρές εκπομπές αερίων θερμοκηπίου στο σύνολο της οικονομίας της Ένωσης κατά τουλάχιστον 55 % έως το 2030 σε σχέση με τα επίπεδα του 1990 στην επικαιροποιημένη εθνικά καθορισμένη συνεισφορά που υποβλήθηκε στη Γραμματεία της UNFCCC στις 17 Δεκεμβρίου 2020 28 .

(6)Με τον κανονισμό (ΕΕ) 2021/1119 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 29 , η Ένωση κατοχυρώνει νομοθετικά τον στόχο της κλιματικής ουδετερότητας για το σύνολο της οικονομίας έως το 2050. Ο εν λόγω κανονισμός θεσπίζει επίσης δεσμευτική ενωσιακή υποχρέωση για μείωση, έως το 2030, των εγχώριων καθαρών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου (εκπομπές πλην απορροφήσεις) κατά τουλάχιστον 55 % σε σχέση με τα επίπεδα του 1990.

(7)Όλοι οι τομείς της οικονομίας πρέπει να συμβάλουν στην επίτευξη των εν λόγω μειώσεων εκπομπών. Ως εκ τούτου, η φιλοδοξία του συστήματος εμπορίας εκπομπών της ΕΕ (ΣΕΔΕ της ΕΕ), που θεσπίστηκε με την οδηγία 2003/87/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 30 , θα πρέπει να προσαρμοστεί ώστε να συνάδει με τη δέσμευση για μείωση των καθαρών εκπομπών αερίων θερμοκηπίου στο σύνολο της οικονομίας για το 2030.

(8)Προκειμένου να αντιμετωπιστεί η διαρθρωτική ανισορροπία μεταξύ προσφοράς και ζήτησης δικαιωμάτων εκπομπής στην αγορά, η απόφαση (ΕΕ) 2015/1814 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 31 θέσπισε το 2018 αποθεματικό για τη σταθερότητα της αγοράς (στο εξής: αποθεματικό), το οποίο λειτουργεί από το 2019.

(9)Το αποθεματικό λειτουργεί προσαρμόζοντας τις ετήσιες ποσότητες δικαιωμάτων που εκπλειστηριάζονται. Προκειμένου να διατηρηθεί ο μέγιστος βαθμός προβλεψιμότητας, η απόφαση (ΕΕ) 2015/1814 θέσπισε σαφείς κανόνες για την τοποθέτηση και την απελευθέρωση δικαιωμάτων στο αποθεματικό.

(10)Όταν ο αριθμός των δικαιωμάτων σε κυκλοφορία υπερβαίνει το καθορισμένο ανώτατο όριο, ποσότητα δικαιωμάτων που αντιστοιχεί σε δεδομένο ποσοστό των δικαιωμάτων αυτών αφαιρείται από τις ποσότητες δικαιωμάτων που εκπλειστηριάζονται και τοποθετείται στο αποθεματικό. Αντιστρόφως, αντίστοιχος αριθμός δικαιωμάτων απελευθερώνεται από το αποθεματικό, παραχωρείται στα κράτη μέλη και προστίθεται στις ποσότητες των δικαιωμάτων προς πλειστηριασμό, εάν ο συνολικός αριθμός των δικαιωμάτων που βρίσκονται σε κυκλοφορία υπολείπεται του καθορισμένου χαμηλότερου ορίου.

(11)Η οδηγία (ΕΕ) 2018/410 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 32 τροποποίησε την απόφαση (ΕΕ) 2015/1814 διπλασιάζοντας το ποσοστό με βάση το οποίο προσδιορίζεται ο αριθμός δικαιωμάτων που τοποθετούνται κάθε χρόνο στο αποθεματικό, από 12 % σε 24 % έως τις 31 Δεκεμβρίου 2023.

(12)Σύμφωνα με την απόφαση (ΕΕ) 2015/1814, εντός τριών ετών από την έναρξη λειτουργίας του αποθεματικού, η Επιτροπή διενεργεί την πρώτη επανεξέτασή της βάσει ανάλυσης της εύρυθμης λειτουργίας της ευρωπαϊκής αγοράς ανθρακούχων εκπομπών και, κατά περίπτωση, υποβάλλει πρόταση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο.

(13)Η επανεξέταση μελέτησε με ιδιαίτερη προσοχή το ποσοστό για τον καθορισμό του αριθμού των δικαιωμάτων που τοποθετούνται στο αποθεματικό, καθώς και την αριθμητική τιμή του κατώτατου ορίου για τον συνολικό αριθμό δικαιωμάτων σε κυκλοφορία και τον αριθμό δικαιωμάτων που θα απελευθερώνονται από το αποθεματικό.

(14)Η ανάλυση που διενεργήθηκε στο πλαίσιο της επανεξέτασης του αποθεματικού και οι αναμενόμενες εξελίξεις σχετικά με την αγορά ανθρακούχων εκπομπών καταδεικνύουν ότι το ποσοστό 12 % του συνολικού αριθμού των δικαιωμάτων που πρόκειται να τοποθετούνται στο αποθεματικό κάθε χρόνο μετά το 2023 δεν επαρκεί για την πρόληψη σημαντικής αύξησης του πλεονάσματος δικαιωμάτων στο ΣΕΔΕ της ΕΕ. Ως εκ τούτου, μετά το 2023 το ποσοστό θα πρέπει να παραμείνει στο 24 % και ο ελάχιστος αριθμός δικαιωμάτων που πρόκειται να τοποθετούνται στο αποθεματικό θα πρέπει επίσης να παραμείνει στα 200 εκατομμύρια.

(15)Εάν το ποσοστό του συνολικού αριθμού των δικαιωμάτων που πρόκειται να τοποθετούνται στο αποθεματικό κάθε χρόνο επανέλθει στο 12 % μετά το 2023, ένα δυνητικά επιζήμιο πλεόνασμα δικαιωμάτων στο ΣΕΔΕ της ΕΕ μπορεί να διαταράξει τη σταθερότητα της αγοράς. Επιπλέον, το ποσοστό του 24 % μετά το 2023 θα πρέπει να καθοριστεί χωριστά από τη γενική επανεξέταση της οδηγίας 2003/87/ΕΚ και της απόφασης (ΕΕ) 2015/1814 για την ενίσχυση του συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής της ΕΕ σύμφωνα με την αυξημένη κλιματική φιλοδοξία της Ένωσης για το 2030, ώστε να διασφαλιστεί η προβλεψιμότητα της αγοράς.

(16)Επομένως, η απόφαση (ΕΕ) 2015/1814 θα πρέπει να τροποποιηθεί αναλόγως,

ΕΞΕΔΩΣΑΝ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΠΟΦΑΣΗ:

Άρθρο 1

Τροποποιήσεις της απόφασης (ΕΕ) 2015/1814

Στο άρθρο 1 παράγραφος 5 πρώτο εδάφιο της απόφασης (ΕΕ) 2015/1814, η τελευταία περίοδος αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

«Κατά παρέκκλιση από την πρώτη και δεύτερη περίοδο, έως την 31η Δεκεμβρίου 2030, τα ποσοστά και τα 100 εκατομμύρια δικαιώματα που αναφέρονται στις εν λόγω περιόδους διπλασιάζονται.».

Άρθρο 2

Έναρξη ισχύος

Η παρούσα απόφαση αρχίζει να ισχύει την εικοστή ημέρα από τη δημοσίευσή της στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Βρυξέλλες,

Για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο    Για το Συμβούλιο

Ο Πρόεδρος    Ο Πρόεδρος

(1)    COM(2019)640 final.
(2)    COM(2018) 773 final.
(3)    COM (2020) 562 final.
(4)    Συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, 10-11 Δεκεμβρίου 2020, EUCO 22/20 CO EUR 17 CONCL 8.
(5)    Κανονισμός (ΕΕ) 2021/1119 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 30ής Ιουνίου 2021, για τη θέσπιση πλαισίου με στόχο την επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας και για την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΚ) αριθ. 401/2009 και (ΕΕ) 2018/1999 («ευρωπαϊκό νομοθέτημα για το κλίμα») (ΕΕ L 243 της 9.7.2021, σ. 1).
(6)    Οδηγία 2003/87/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Οκτωβρίου 2003, σχετικά με τη θέσπιση συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής αερίων θερμοκηπίου εντός της Ένωσης και την τροποποίηση της οδηγίας 96/61/ΕΚ του Συμβουλίου (ΕΕ L 275 της 25.10.2003, σ. 32).
(7)    Απόφαση (ΕΕ) 2015/1814 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 6ης Οκτωβρίου 2015, σχετικά με τη θέσπιση και τη λειτουργία αποθεματικού για τη σταθερότητα της αγοράς όσον αφορά το σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής αερίων θερμοκηπίου και την τροποποίηση της οδηγίας 2003/87/ΕΚ (ΕΕ L 264 της 9.10.2015, σ. 1).
(8)    Οδηγία (ΕΕ) 2018/410 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 14ης Μαρτίου 2018, για την τροποποίηση της οδηγίας 2003/87/ΕΚ με σκοπό την ενίσχυση οικονομικά αποδοτικών μειώσεων των εκπομπών και την προώθηση επενδύσεων χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών και της απόφασης (ΕΕ) 2015/1814 (ΕΕ L 76 της 19.3.2018, σ. 3).
(9)    Ο κανόνας ακύρωσης ορίζεται στο άρθρο 1 παράγραφος 5α της απόφασης ΑΣΑ. Το άρθρο αναφέρει ότι, από το 2023, τα δικαιώματα που διακρατώνται στο αποθεματικό και τα οποία υπερβαίνουν τον συνολικό αριθμό των δικαιωμάτων προς πλειστηριασμό κατά το προηγούμενο έτος θα παύουν να ισχύουν.
(10)    Ως παράδειγμα για το φαινόμενο ορίου, εάν ο ΣΑΔΚ είναι 834 εκατομμύρια δικαιώματα, ελαφρώς υψηλότερος από το ανώτατο όριο των 833 εκατομμυρίων, τότε, σύμφωνα με τους κανόνες του ΑΣΑ, το 24 % του ΣΑΔΚ τοποθετείται στο ΑΣΑ. Ωστόσο, εάν ο ΣΑΔΚ είναι μόλις κάτω από το όριο, στα 832 εκατομμύρια δικαιώματα, τότε δεν τοποθετείται τίποτα στο ΑΣΑ.
(11)    Οδηγία (ΕΕ) 2021/... του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της ..., για την τροποποίηση της οδηγίας 2003/87/ΕΚ σχετικά με τη θέσπιση συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής αερίων θερμοκηπίου εντός της Ένωσης και της απόφασης (ΕΕ) 2015/1814 σχετικά με τη θέσπιση και τη λειτουργία αποθεματικού για τη σταθερότητα της αγοράς όσον αφορά το σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής αερίων θερμοκηπίου της Ένωσης (ΕΕ L [...] της [...], σ. [...]).
(12)    Το αποτέλεσμα διατίθεται στον ακόλουθο ιστότοπο: https://ec.europa.eu/info/law/better-regulation/have-your-say/initiatives/12660-%CE%9A%CE%BB%CE%B9%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%B7-%CE%B1%CE%BB%CE%BB%CE%B1%CE%B3%CE%B7-%CE%95%CF%80%CE%B9%CE%BA%CE%B1%CE%B9%CF%81%CE%BF%CF%80%CE%BF%CE%B9%CE%B7%CF%83%CE%B7-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CF%83%CF%85%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%BF%CF%82-%CE%B5%CE%BC%CF%80%CE%BF%CF%81%CE%B9%CE%B1%CF%82-%CE%B4%CE%B9%CE%BA%CE%B1%CE%B9%CF%89%CE%BC%CE%B1%CF%84%CF%89%CE%BD-%CE%B5%CE%BA%CF%80%CE%BF%CE%BC%CF%80%CF%89%CE%BD-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CE%95%CE%95-%CE%A3%CE%95%CE%94%CE%95-_el
(13)    Το αποτέλεσμα διατίθεται στον ακόλουθο ιστότοπο: https://ec.europa.eu/info/law/better-regulation/have-your-say/initiatives/12660-Updating-the-EU-Emissions-Trading-System/public-consultation_el
(14)     https://ec.europa.eu/clima/events/expert-workshop-market-stability-reserve_en , https://ec.europa.eu/clima/events/expert-workshop-market-stability-reserve_en .
(15)    Ειδικότερα, Vivid Economics, (2021) — «Review of the EU ETS’ Market Stability Reserve» (Επανεξέταση του αποθεματικού για τη σταθερότητα της αγοράς του ΣΕΔΕ της ΕΕ), έκθεση που εκπονήθηκε για λογαριασμό της ΓΔ CLIMA.
(16)    Μοντελοποιημένες προβλέψεις των τάσεων μεταβολής στους τομείς της ενέργειας, των μεταφορών και των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου έως το 2050, με βάση ένα συνεκτικό σύνολο παραδοχών για ολόκληρη την ΕΕ, τις πολιτικές των κρατών μελών και της ΕΕ, και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των κρατών μελών, και κατόπιν διαβούλευσης με εμπειρογνώμονες των κρατών μελών.
(17)    Vivid Economics, (2021) — «Review of the EU ETS’ Market Stability Reserve» (Επανεξέταση του αποθεματικού για τη σταθερότητα της αγοράς του ΣΕΔΕ της ΕΕ), έκθεση που εκπονήθηκε για λογαριασμό της ΓΔ CLIMA.
(18)    SWD(2020)176.
(19)    ΕΕ C 326 της 26.10.2012, σ. 391.
(20)    ΕΕ C 326 της 26.10.2012, σ. 391.
(21)    C(2020) 6126.
(22)    Κανονισμός (ΕΕ) 2018/1999 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Δεκεμβρίου 2018, για τη διακυβέρνηση της Ενεργειακής Ένωσης και της Δράσης για το Κλίμα, για την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΚ) αριθ. 663/2009 και (ΕΚ) αριθ. 715/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, των οδηγιών 94/22/ΕΚ, 98/70/ΕΚ, 2009/31/ΕΚ, 2009/73/ΕΚ, 2010/31/ΕΕ, 2012/27/ΕΕ και 2013/30/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, των οδηγιών 2009/119/ΕΚ και (ΕΕ) 2015/652 του Συμβουλίου και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 525/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ L 328 της 21.12.2018, σ. 1).
(23)    ΕΕ C της , σ. .
(24)    ΕΕ C της , σ. .
(25)    Συμφωνία του Παρισιού (ΕΕ L 282 της 19.10.2016, σ. 4).
(26)    COM(2019)640 final.
(27)    Ειδικό Ευρωβαρόμετρο 513 για την κλιματική αλλαγή, 2021 ( https://ec.europa.eu/clima/citizens/support_el ).
(28)     https://www4.unfccc.int/sites/ndcstaging/PublishedDocuments/European %20Union %20First/EU_NDC_Submission_December %202020.pdf  
(29)    Κανονισμός (ΕΕ) 2021/1119 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 30ής Ιουνίου 2021, για τη θέσπιση πλαισίου με στόχο την επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας και για την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΚ) αριθ. 401/2009 και (ΕΕ) 2018/1999 («ευρωπαϊκό νομοθέτημα για το κλίμα») (ΕΕ L 243 της 9.7.2021, σ. 1).
(30)    Οδηγία 2003/87/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Οκτωβρίου 2003, σχετικά με τη θέσπιση συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής αερίων θερμοκηπίου εντός της Ένωσης και την τροποποίηση της οδηγίας 96/61/ΕΚ του Συμβουλίου (ΕΕ L 275 της 25.10.2003, σ. 32).
(31)    Απόφαση (ΕΕ) 2015/1814 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 6ης Οκτωβρίου 2015, σχετικά με τη θέσπιση και τη λειτουργία αποθεματικού για τη σταθερότητα της αγοράς όσον αφορά το σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής αερίων θερμοκηπίου και την τροποποίηση της οδηγίας 2003/87/ΕΚ (ΕΕ L 264 της 9.10.2015, σ. 1).
(32)    Οδηγία (ΕΕ) 2018/410 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 14ης Μαρτίου 2018, για την τροποποίηση της οδηγίας 2003/87/ΕΚ με σκοπό την ενίσχυση οικονομικά αποδοτικών μειώσεων των εκπομπών και την προώθηση επενδύσεων χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών και της απόφασης (ΕΕ) 2015/1814 (ΕΕ L 76 της 19.3.2018, σ. 3).