Βρυξέλλες, 14.7.2021

COM(2021) 564 final

2021/0214(COD)

Πρόταση

ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

για τη θέσπιση μηχανισμού συνοριακής προσαρμογής άνθρακα

(Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)

{SEC(2021) 564 final} - {SWD(2021) 643 final} - {SWD(2021) 644 final} - {SWD(2021) 647 final}


ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

1.ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ

Αιτιολόγηση και στόχοι της πρότασης

Ο κόσμος καλείται να αντιμετωπίσει μια βαθιά κλιματική κρίση και τα προβλήματα που επιφέρει η κλιματική αλλαγή απαιτούν παγκόσμια αντίδραση. Η ισχυρή διεθνής συνεργασία θα ενισχύσει την κοινή δράση που απαιτείται από όλα τα μέρη της συμφωνίας του Παρισιού για να επιτευχθεί ο στόχος της συγκράτησης της αύξησης της μέσης θερμοκρασίας του πλανήτη αρκετά κάτω από τους 2 °C πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα και της συνέχισης των προσπαθειών για τον περιορισμό της αύξησης της θερμοκρασίας σε 1,5 °C πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα 1 .

Η πρωτοκαθεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο διεθνές στερέωμα πρέπει να συμβαδίζει με τολμηρή δράση σε εγχώριο επίπεδο. Για να επιτευχθεί ο στόχος της ΕΕ για κλιματική ουδετερότητα έως το 2050, σε ευθυγράμμιση με τη συμφωνία του Παρισιού, η Ένωση πρέπει να αυξήσει τη φιλοδοξία της για την επόμενη δεκαετία και να επικαιροποιήσει το πλαίσιο πολιτικής της για το κλίμα και την ενέργεια. Η διαδικασία αυτή προβλέπεται ήδη να ξεκινήσει στο πλαίσιο της ισχύουσας νομοθεσίας της ΕΕ. Επιπλέον, όπως ανακοινώθηκε στην Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία 2 , η Επιτροπή πρότεινε έναν νέο ενωσιακό στόχο για το 2030, και συγκεκριμένα την ελάττωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 55 % σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990 3 , βάσει μιας ολοκληρωμένης εκτίμησης επιπτώσεων 4 . Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τάσσεται υπέρ αυτού του στόχου 5 , ο οποίος, με την κοινοποίησή του στη σύμβαση-πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή έχει καταστεί δεσμευτικός διεθνώς 6 . Με τον ευρωπαϊκό νόμο για το κλίμα, που συμφωνήθηκε μεταξύ των συννομοθετών, θεσπίζεται ο νέος στόχος για το 2030 και καθίσταται νομικά δεσμευτικός ο στόχος της ΕΕ για κλιματική ουδετερότητα 7 .

Για να επιτευχθούν αυτές οι μειώσεις των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου σύμφωνα με τον ευρωπαϊκό νόμο για το κλίμα, η Επιτροπή προτείνει την αναθεώρηση, όπου χρειάζεται, όλων των συναφών μέσων πολιτικής έως τον Ιούλιο 2021, στο πλαίσιο της δέσμης προσαρμογής στον στόχο του 55 % (στο εξής: δέσμη «Fit for 55»), η οποία καλύπτει ειδικότερα την αναθεώρηση της τομεακής νομοθεσίας για το κλίμα, την ενέργεια, τις μεταφορές και τη φορολογία 8 . Τμήμα της εν λόγω δέσμης αποτελεί ο μηχανισμός συνοριακής προσαρμογής άνθρακα (στο εξής: ΜΣΠΑ) που ανακοινώθηκε στην Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, ο οποίος θα αποτελέσει ουσιώδες στοιχείο της ενωσιακής εργαλειοθήκης για την επίτευξη του στόχου της ΕΕ για κλιματική ουδετερότητα έως το 2050, σε ευθυγράμμιση με τη συμφωνία του Παρισιού, αντιμετωπίζοντας τους κινδύνους διαρροής άνθρακα που απορρέουν από την αυξημένη φιλοδοξία της Ένωσης για το κλίμα. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε τον Μάρτιο του 2021 ψήφισμα προς έναν ενωσιακό μηχανισμό συνοριακής προσαρμογής άνθρακα που είναι συμβατός με τον ΠΟΕ 9 .

Στο σχέδιο δράσης της ΕΕ για μηδενική ρύπανση του αέρα, του νερού και του εδάφους 10 , η Επιτροπή ανακοίνωσε επίσης την προώθηση σχετικών μέσων και κινήτρων για την καλύτερη εφαρμογή της αρχής «ο ρυπαίνων πληρώνει» 11 και κατ’ επέκταση την ολοκλήρωση της σταδιακής εξάλειψης της «δωρεάν ρύπανσης», με σκοπό τη μεγιστοποίηση των συνεργειών μεταξύ της απαλλαγής από τις ανθρακούχες εκπομπές και της φιλοδοξίας μηδενικής ρύπανσης.

Η Επιτροπή εξήγγειλε, στην Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, την πρόθεσή της να προτείνει ΜΣΠΑ. Σύμφωνα με την Επιτροπή: «Εάν σε παγκόσμιο επίπεδο εξακολουθήσουν να υφίστανται διαφορετικά επίπεδα φιλοδοξίας ενώ η ΕΕ αυξάνει τη φιλοδοξία της για το κλίμα, η Επιτροπή θα προτείνει έναν μηχανισμό συνοριακής προσαρμογής άνθρακα για επιλεγμένους τομείς, ώστε να μειωθεί ο κίνδυνος διαρροής άνθρακα. Έτσι θα διασφαλιστεί ότι οι τιμές των εισαγωγών αντανακλούν ακριβέστερα την περιεκτικότητά τους σε άνθρακα. Το μέτρο αυτό θα σχεδιαστεί έτσι ώστε να συνάδει με τους κανόνες του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου και τις άλλες διεθνείς υποχρεώσεις της ΕΕ 12

Ο μηχανισμός αποτελεί εναλλακτική λύση αντί των μέτρων στο πλαίσιο του συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής αερίων θερμοκηπίου εντός της Ένωσης 13 (στο εξής: ΣΕΔΕ της ΕΕ) για την αντιμετώπιση του κινδύνου διαρροής άνθρακα, και στόχος του είναι να αποφευχθεί η ματαίωση των προσπαθειών της Ένωσης για μείωση των εκπομπών εξαιτίας της αύξησης των εκπομπών εκτός της Ένωσης ως αποτέλεσμα της μετεγκατάστασης της παραγωγής ή της αύξησης των εισαγωγών προϊόντων μικρότερης έντασης άνθρακα. Χωρίς τέτοιο μηχανισμό, η διαρροή άνθρακα ενδέχεται να επιφέρει συνολική αύξηση των εκπομπών παγκοσμίως.

Με τη συμφωνία του Παρισιού, η διεθνής κοινότητα δεσμεύεται να αυξάνει διαρκώς τη φιλοδοξία της δράσης για το κλίμα, ώστε να περιοριστεί η αύξηση της μέσης θερμοκρασίας του πλανήτη κι έτσι να μειωθούν σημαντικά οι κίνδυνοι και οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Κάθε συμβαλλόμενο μέρος οφείλει να καταρτίζει τη δική του εθνικά καθορισμένη συνεισφορά στον εν λόγω διεθνή στόχο, που «θα αντικατοπτρίζει την υψηλότερη δυνατή φιλοδοξία του», καθώς και τις «κοινές αλλά διακριτές ευθύνες και αντίστοιχες δυνατότητές του, στο πλαίσιο διαφορετικών εθνικών συνθηκών» 14 .

Όσο σημαντικός αριθμός διεθνών εταίρων της Ένωσης διατηρεί πολιτικές που δεν αποφέρουν το ίδιο επίπεδο φιλοδοξίας για το κλίμα με τη Ένωση και όσο επιμένουν οι αποκλίσεις στην τιμολόγηση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, υπάρχει κίνδυνος διαρροής άνθρακα. Διαρροή άνθρακα προκύπτει εάν, για λόγους διαφορετικού επιπέδου φιλοδοξίας σε σχέση με τις πολιτικές για το κλίμα, οι επιχειρήσεις ορισμένων βιομηχανικών τομέων ή υποτομέων μεταφέρουν την παραγωγή σε άλλες χώρες που επιβάλλουν λιγότερο αυστηρούς περιορισμούς ως προς τις εκπομπές, ή εάν, λόγω των διαφορών στις πολιτικές για το κλίμα, εισαγωγές από τις εν λόγω χώρες αντικαταστήσουν προϊόντα τα οποία είναι μεν ισοδύναμα, αλλά χαρακτηρίζονται από μικρότερη ένταση εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Κάτι τέτοιο θα υπονόμευε την αποτελεσματικότητα των πολιτικών της ΕΕ για τον μετριασμό των εκπομπών και, επίσης, θα μπορούσε να οδηγήσει σε αύξηση των συνολικών εκπομπών σε παγκόσμιο επίπεδο, θέτοντας έτσι σε κίνδυνο τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου που είναι επειγόντως αναγκαία προκειμένου να διατηρηθεί η παγκόσμια μέση θερμοκρασία αρκετά κάτω από τους 2 °C πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα.

Επί του παρόντος η Ένωση αντιμετωπίζει τον κίνδυνο διαρροής άνθρακα μέσω του ΣΕΔΕ της ΕΕ. Πρόκειται για το πρώτο διεθνές σύστημα δικαιωμάτων εμπορίας εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, το οποίο εφαρμόζεται από το 2005. Στους τομείς που καλύπτει το σύστημα και οι οποίοι διατρέχουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο διαρροής άνθρακα, η διαχείριση του εν λόγω κινδύνου προς το παρόν γίνεται με χορήγηση δωρεάν δικαιωμάτων και με αποζημιώσεις για την αύξηση του κόστους της ηλεκτρικής ενέργειας δυνάμει των κανόνων για τις κρατικές ενισχύσεις. Ωστόσο, η δωρεάν κατανομή δικαιωμάτων στο πλαίσιο του ΣΕΔΕ της ΕΕ αποδυναμώνει, έναντι του πλήρους πλειστηριασμού, το μήνυμα σχετικά με την τιμή το οποίο εκπέμπει το σύστημα προς τις εγκαταστάσεις που λαμβάνουν τα δικαιώματα. Ως εκ τούτου, επιδρά αρνητικά στα κίνητρα για επενδύσεις με στόχο την περαιτέρω μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.

Ταυτόχρονα, καθώς η Ένωση αυξάνει τις φιλοδοξίες της για το κλίμα, η απόκλιση από το επίπεδο δράσης τρίτων χωρών για το κλίμα αναμένεται να διευρυνθεί, με αποτέλεσμα την αύξηση του κινδύνου διαρροής άνθρακα για την ΕΕ. Τούτο αποτελεί απόρροια των ολοένα και πιο φιλόδοξων στόχων της ΕΕ για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, οι οποίοι αναμένεται να μειώσουν τον συνολικό αριθμό των δικαιωμάτων ΣΕΔΕ. Κατά συνέπεια, ενισχύεται το μήνυμα σχετικά με την τιμή των ανθρακούχων εκπομπών που εκπέμπει το ΣΕΔΕ της ΕΕ, με αποτέλεσμα, αφενός μεν, να παρέχονται κίνητρα στους παραγωγούς της Ένωσης για να μειώσουν τις εκπομπές τους, αφετέρου δε, να διευρύνεται το χάσμα σε σχέση με τις χώρες που δεν διαθέτουν μηχανισμούς τιμολόγησης των ανθρακούχων εκπομπών. Επιπροσθέτως, η συνολική δωρεάν κατανομή δικαιωμάτων θα φθίνει με την πάροδο του χρόνου, συμβαδίζοντας με τη μείωση του ανώτατου ορίου εκπομπών.

Λαμβανομένων υπόψη των προβλημάτων που περιγράφονται ανωτέρω, με την παρούσα πρόταση αντιμετωπίζεται το πρόβλημα που συνιστά η μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στην Ένωση χωρίς, παράλληλα, να ματαιωθούν, σε διεθνές επίπεδο, οι προσπάθειες για μείωση των εκπομπών αυτών λόγω αύξησης των εκπομπών εκτός της Ένωσης. Στο πλαίσιο αυτό, προτείνεται ΜΣΠΑ με πρωταρχικό στόχο την αντιμετώπιση του κινδύνου διαρροής άνθρακα, προκειμένου να καταπολεμηθεί η κλιματική αλλαγή μέσω της μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στην Ένωση και παγκοσμίως.

Συνέπεια με τις ισχύουσες διατάξεις στον τομέα πολιτικής

Στο πλαίσιο της δέσμης «Fit for 55» ο ΜΣΠΑ δεν αποτελεί αυτοτελές μέτρο. Πρόκειται για μέτρο πολιτικής για το κλίμα που αποσκοπεί στη διαφύλαξη της ακεραιότητας της φιλοδοξίας της ΕΕ για το κλίμα με απώτερο στόχο την κλιματική ουδετερότητα. Ρόλος του ΜΣΠΑ είναι να αντιμετωπίσει τον κίνδυνο διαρροής άνθρακα και να ενισχύσει το ΣΕΔΕ της ΕΕ. Ως εκ τούτου, υπάρχει στενή σχέση μεταξύ του ΣΕΔΕ της ΕΕ και του ΜΣΠΑ.

Στο πλαίσιο της δέσμης μέτρων «Fit for 55», προτείνεται επίσης η αναθεώρηση του ΣΕΔΕ της ΕΕ 15 . Αυτό περιλαμβάνει την επέκταση του ΣΕΔΕ της ΕΕ στις θαλάσσιες μεταφορές, καθώς και την καθιέρωση της εμπορίας εκπομπών στον τομέα των κτηρίων και στον τομέα οδικών μεταφορών. Κυρίως, η αυξημένη φιλοδοξία για το κλίμα που χαρακτηρίζει τις προτεινόμενες τροποποιήσεις του ΣΕΔΕ της ΕΕ αποτυπώνεται στην αυστηροποίηση του ανώτατου ορίου εκπομπών, που συνεπάγεται τη μείωση του συνολικού αριθμού των διαθέσιμων δικαιωμάτων. Αυστηρότερο ανώτατο όριο σημαίνει ισχυρότερο μήνυμα σχετικά με την τιμή των ανθρακούχων εκπομπών. Ο στόχος της ΕΕ για κλιματική ουδετερότητα και η απόφαση να αυξηθεί η κλιματική φιλοδοξία για το 2030 οδηγούν επίσης σε ευρύτερη επανεξέταση των υφιστάμενων μέτρων κατά του κινδύνου διαρροής άνθρακα. Ειδικότερα, αν και η δωρεάν κατανομή δικαιωμάτων αποτρέπει αποτελεσματικά τους κινδύνους διαρροής άνθρακα, παράλληλα αποδυναμώνει, έναντι του πλήρους πλειστηριασμού, το μήνυμα σχετικά με την τιμή των ανθρακούχων εκπομπών που εκπέμπεται στον ενωσιακό κλάδο παραγωγής.

Όπως αναφέρεται στην Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, ο ΜΣΠΑ διασφαλίζει ότι οι τιμές των εισαγωγών αντανακλούν ακριβέστερα την περιεκτικότητά τους σε άνθρακα. Το μέτρο αυτό σχεδιάστηκε έτσι ώστε να συνάδει με τους κανόνες του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΥ) και τις άλλες διεθνείς υποχρεώσεις της Ένωσης. Επιπλέον η πρόεδρος φον ντερ Λάιεν υπογράμμισε ότι: «Ο άνθρακας πρέπει να έχει μια τιμή — κι αυτή την τιμή δεν μπορεί πλέον να την πληρώνει το περιβάλλον. Ο εν λόγω μηχανισμός συνοριακής προσαρμογής άνθρακα θα πρέπει να παρέχει κίνητρα στους ξένους παραγωγούς και στους εισαγωγείς στην ΕΕ ώστε να μειώνουν τις ανθρακούχες εκπομπές τους» 16 .

Για τον σκοπό αυτό, η ενεργός προσέγγιση τρίτων χωρών θα παίξει σημαντικό ρόλο στην κατανόηση των απαιτήσεων του ΜΣΠΑ και στη συμμόρφωση με αυτές. Επιπροσθέτως η ΕΕ θα συνεργαστεί με τρίτες χώρες των οποίων οι εμπορικές συναλλαγές με την ΕΕ επηρεάζονται από τον κανονισμό, προκειμένου να διερευνηθούν οι δυνατότητες διαλόγου και συνεργασίας όσον αφορά την εφαρμογή συγκεκριμένων στοιχείων του μηχανισμού. Παράλληλα, θα πρέπει να διερευνηθούν οι δυνατότητες σύναψης συμφωνιών ώστε να λαμβάνεται υπόψη ο μηχανισμός τιμολόγησης των ανθρακούχων εκπομπών των εν λόγω χωρών.

Οι τρέχοντες μηχανισμοί αντιμετώπισης του κινδύνου διαρροής άνθρακα είναι η δωρεάν κατανομή δικαιωμάτων του ΣΕΔΕ της ΕΕ και, σε ορισμένες περιπτώσεις, χρηματοδοτικά μέτρα για την αντιστάθμιση του κόστους έμμεσων εκπομπών που προκύπτει από αυξήσεις των τιμών ηλεκτρικής ενέργειας λόγω του ΣΕΔΕ της ΕΕ (κόστος έμμεσων εκπομπών). Ο ΜΣΠΑ αποτελεί εναλλακτική λύση έναντι των εν λόγω μέτρων και, ως εκ τούτου, θα πρέπει να τα αντικαταστήσει σε βάθος χρόνου. Για να μπορέσουν όμως οι παραγωγοί, οι εισαγωγείς και οι έμποροι να προσαρμοστούν στο νέο καθεστώς, η μείωση της δωρεάν κατανομής δικαιωμάτων θα πρέπει να γίνει σταδιακά, παράλληλα με τη σταδιακή εφαρμογή του ΜΣΠΑ, ώστε να διασφαλιστεί ότι δεν θα έχουν σωρευτικό αποτέλεσμα.

Συνέπεια με άλλες πολιτικές της Ένωσης

Η Ένωση είναι εξαιρετικά δραστήρια σε διεθνή φόρα με σκοπό την ενίσχυση των περιβαλλοντικών παγκόσμιων κανόνων και για την πλαισίωση των εμπορικών της εταίρων και των λιγότερο ανεπτυγμένων χωρών σε μια πορεία προς την απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές. Ο ΜΣΠΑ θα συμπληρώσει τη διεθνή περιβαλλοντική δράση της Ένωσης και θα ευνοήσει την απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές σε τρίτες χώρες.

Από το 1992 η Ένωση εργάζεται για την ανάπτυξη κοινών λύσεων και την προώθηση της παγκόσμιας δράσης για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Ειδικότερα, η δράση σε επίπεδο ΕΕ θα πρέπει να αποσκοπεί στην οικονομικά αποδοτική επίτευξη μακροπρόθεσμων κλιματικών στόχων και, παράλληλα, να διασφαλίζει δικαιοσύνη και περιβαλλοντική ακεραιότητα. Η θέσπιση ισχυρού πλαισίου διακυβέρνησης για τον της ΕΕ για κλιματική ουδετερότητα έως το 2050 θα συμβάλει στο να διασφαλιστεί ότι η Ένωση θα παραμείνει σε καλό δρόμο για την επίτευξη αυτού του στόχου.

Στο σχέδιο δράσης της ΕΕ για μηδενική ρύπανση του αέρα, των υδάτων και του εδάφους, η Επιτροπή ανακοίνωσε επίσης την προώθηση σχετικών μέσων και κινήτρων για την καλύτερη εφαρμογή της αρχής «ο ρυπαίνων πληρώνει» 17 και κατ’ επέκταση την ολοκλήρωση της σταδιακής εξάλειψης της «δωρεάν ρύπανσης, με 18 σκοπό τη μεγιστοποίηση των συνεργειών μεταξύ της απαλλαγής από τις ανθρακούχες εκπομπές και της φιλοδοξίας μηδενικής ρύπανσης.

2.ΝΟΜΙΚΗ ΒΑΣΗ, ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΑΝΑΛΟΓΙΚΟΤΗΤΑ

Νομική βάση

Τα άρθρα 191 έως 193 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ) επιβεβαιώνουν και αποσαφηνίζουν τις αρμοδιότητες της ΕΕ όσον αφορά την κλιματική αλλαγή. Η νομική βάση της παρούσας πρότασης είναι το άρθρο 192 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ. Σύμφωνα με το άρθρο 191 και το άρθρο 192 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ, η Ένωση συμβάλλει στην επιδίωξη, μεταξύ άλλων, των ακόλουθων στόχων: τη διατήρηση, προστασία και βελτίωση της ποιότητας του περιβάλλοντος, την προώθηση, σε διεθνές επίπεδο, μέτρων για την αντιμετώπιση των περιφερειακών ή παγκόσμιων περιβαλλοντικών προβλημάτων, και ιδίως την καταπολέμηση της αλλαγής του κλίματος.

Επικουρικότητα (σε περίπτωση μη αποκλειστικής αρμοδιότητας)

Η κλιματική αλλαγή αποτελεί, εκ φύσεως, διασυνοριακή πρόκληση που δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί μόνο με μέτρα σε εθνικό ή τοπικό επίπεδο. Η συντονισμένη δράση σε επίπεδο ΕΕ μπορεί να συμπληρώσει και να ενισχύσει αποτελεσματικά τα μέτρα σε εθνικό και τοπικό επίπεδο, και ενισχύει τη δράση για το κλίμα. Ο συντονισμός της δράσης για το κλίμα είναι απαραίτητος σε επίπεδο Ένωσης και, στο μέτρο του δυνατού, σε παγκόσμιο επίπεδο, και η δράση της ΕΕ δικαιολογείται από λόγους επικουρικότητας.

Η θέσπιση ΜΣΠΑ σε επίπεδο ΕΕ θα δημιουργήσει ένα κοινό και ομοιόμορφο πλαίσιο που θα εξασφαλίζει την ισοδυναμία της πολιτικής για την τιμολόγηση των ανθρακούχων εκπομπών που εφαρμόζεται στην εσωτερική αγορά της ΕΕ με την πολιτική για την τιμολόγηση των ανθρακούχων εκπομπών που εφαρμόζεται στις εισαγωγές. Ο στόχος του είναι καθαρά περιβαλλοντικός και έχει διασυνοριακή διάσταση και, ως εκ τούτου, δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί από κάθε κράτος μέλος χωριστά. Ο ΜΣΠΑ, λόγω του περιβαλλοντικού χαρακτήρα και προκειμένου να αποφευχθεί η εκτροπή του εμπορίου, θα πρέπει να είναι περισσότερο αποδοτικός, με ομοιόμορφη εφαρμογή σε ενωσιακό επίπεδο, να αντικατοπτρίζει το ΣΕΔΕ της ΕΕ και να έχει σχεδιασμό συμβατό με τους κανόνες του ΠΟΕ.

Επιπλέον, εάν ο ΜΣΠΑ δεν εφαρμοστεί με ομοιόμορφο τρόπο, θα ενισχυθούν συμπεριφορές που θα οδηγήσουν σε εκτροπή του εμπορίου και σε ευκαιριακή επιλογή φορολογικής αρμοδιότητας, καθώς οι εξαγωγείς τρίτων χωρών θα εισάγουν εμπορεύματα μέσω δικαιοδοσιών της ΕΕ που εφαρμόζουν το ΜΣΠΑ με τον λιγότερο αυστηρό τρόπο.

Τούτο δεν αντιβαίνει μεν στην ανάθεση της εφαρμογής και της εκτέλεσης στις αρμόδιες εθνικές αρχές, ωστόσο θα πρέπει να περιορίζεται μόνο στην εφαρμογή και την εκτέλεση.

·Αναλογικότητα

Με την παρούσα πρόταση επιδιώκεται να αντιμετωπιστεί η πρόκληση που συνιστά η μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στην Ένωση χωρίς, παράλληλα, να ματαιωθούν οι προσπάθειες για μείωση των εκπομπών αυτών λόγω αύξησης των εκπομπών εκτός της Ένωσης. Συνεπώς, τις επιλογές πολιτικής υπαγορεύει σαφώς η επιδίωξη της επίτευξης των στόχων του ΜΣΠΑ, που συνίστανται στην αντιμετώπιση του κινδύνου διαρροής άνθρακα προκειμένου να καταπολεμηθεί η κλιματική αλλαγή μέσω της μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στην Ένωση και παγκοσμίως.

Το πλαίσιο για την προτεινόμενη κάλυψη προϊόντων από τον ΜΣΠΑ είναι οι τομείς και τα προϊόντα που καλύπτει το ΣΕΔΕ της ΕΕ. Με τη σειρά της, η κάλυψη τομέων από το ΣΕΔΕ βασίζεται σε ποικίλα ποσοτικά και ποιοτικά κριτήρια που συνδέονται με τους περιβαλλοντικούς στόχους του, ενώ το πεδίο εφαρμογής του ΜΣΠΑ θα πρέπει να καθοριστεί διά παραπομπής σε συγκεκριμένα εμπορεύματα με βάση την ταξινόμησή τους στη Συνδυασμένη Ονοματολογία 19 . Κατά αυτόν τον τρόπο ενισχύεται το κίνητρο για τη λήψη του μέτρου, που συνίσταται στη διασφάλιση του μετριασμού των κινδύνων διαρροής άνθρακα σε συγκεκριμένους τομείς έντασης άνθρακα. Ο ΜΣΠΑ βασίζεται στη λογική του ΣΕΔΕ της ΕΕ όσον αφορά το κλίμα, με αφετηρία τους τομείς στους οποίους οι εκπομπές είναι οι υψηλότερες σε απόλυτους αριθμούς, δηλαδή τους τομείς με τη μεγαλύτερη σημασία.

Η περιεκτικότητα των προϊόντων σε άνθρακα είναι ουσιώδης παράμετρος του ΜΣΠΑ διότι είναι δείκτης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου (σε ισοδύναμο διοξειδίου του άνθρακα) που εκλύονται κατά την παραγωγή στο εξωτερικό. Αυτό γίνεται για να εξασφαλιστεί ότι τα εισαγόμενα προϊόντα δεν θα τυγχάνουν λιγότερο ευνοϊκής μεταχείρισης σε σύγκριση με όσα παράγονται στις εγκαταστάσεις που καλύπτει το ΣΕΔΕ της ΕΕ. Καθώς οι εγκαταστάσεις που εμπίπτουν στο ΣΕΔΕ της ΕΕ υπόκεινται σε τιμή ανθρακούχων εκπομπών που βασίζεται στις πραγματικές εκπομπές τους, τα εισαγόμενα προϊόντα που εμπίπτουν στον ΜΣΠΑ θα πρέπει επίσης να εκτιμώνται με βάση τις πραγματικές τους εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου. Ωστόσο, για να μπορέσουν οι επιχειρήσεις να προσαρμοστούν σε μια τέτοια προσέγγιση, προτείνεται να προηγηθεί μια μεταβατική περίοδος χωρίς δημοσιονομική προσαρμογή.

Όσον αφορά τη διαχείριση στο πλαίσιο του μέτρου, η εξουσιοδότηση των εθνικών αρμόδιων αρχών θα μεγιστοποιούσε την αποτελεσματικότητα της εφαρμογής και της εκτέλεσης, μέσω της αξιοποίησης της εμπειρίας από τη διαχείριση του ΣΕΔΕ της ΕΕ που έχει αποκομιστεί σε εθνικό επίπεδο. Μια δομή όπου οι αρμόδιες για το κλίμα εθνικές αρχές θα παίζουν βασικό ρόλο αντικατοπτρίζει σε μεγάλο βαθμό τη δομή που χρησιμοποιείται επιτυχώς επί σχεδόν μία δεκαετία στο ΣΕΔΕ της ΕΕ.

   Επιλογή της νομικής πράξης

Οι στόχοι της παρούσας πρότασης μπορούν να επιτευχθούν με τον καλύτερο τρόπο μέσω ενός κανονισμού. Με τον τρόπο αυτό θα διασφαλιστεί ότι θα ισχύσουν άμεσα μια σειρά από διατάξεις που αφορούν εμπορεύματα που εισάγονται στην τελωνειακή ένωση. Επιπλέον ο παρών κανονισμός προϋποθέτει ομοιόμορφη και συνεπή εφαρμογή και εκτέλεση σε ολόκληρη την Ένωση για την επιδίωξη των στόχων των άρθρων 32 και 207 της ΣΛΕΕ.

Ο διαφορετικός βαθμός έκθεσης στον κίνδυνο διαρροής άνθρακα δεν αποτελεί επαρκή αιτιολογία για την ανάληψη δράσης σε εθνικό επίπεδο. Οι εκπομπές άνθρακα δεν έχουν τοπικό χαρακτήρα και, όπως και στην περίπτωση του ΣΕΔΕ της ΕΕ, ο ΜΣΠΑ θα είναι πιο αποδοτικό εάν εφαρμοστεί ενιαία σε ευρύτερη κλίμακα.

Ως εκ τούτου, οι στόχοι της παρούσας πρότασης μπορούν να επιτευχθούν με τον καλύτερο τρόπο μέσω ενός κανονισμού, καθώς με τον τρόπο αυτό θα διασφαλιστεί ότι θα ισχύσουν άμεσα οι διατάξεις του.

Επιπροσθέτως, με την ανάθεση ορισμένων καθηκόντων που σχετίζονται με την εφαρμογή και την εκτέλεση στις αρχές των κρατών μελών που είναι αρμόδιες για το κλίμα και τα τελωνεία θα ξεπεραστούν οι τεχνικοί και μεθοδολογικοί περιορισμοί και θα αυξηθεί η αποτελεσματικότητα.

3.ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΩΝ ΕΚ ΤΩΝ ΥΣΤΕΡΩΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΕΩΝ, ΤΩΝ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΕΩΝ ΜΕ ΤΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΜΕΝΑ ΜΕΡΗ ΚΑΙ ΤΩΝ ΕΚΤΙΜΗΣΕΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ

·Διαβουλεύσεις με τα ενδιαφερόμενα μέρη

Για την κατάρτιση της παρούσας πρότασης, η Επιτροπή σχεδίασε και υλοποίησε στρατηγική διαβούλευσης με τα ενδιαφερόμενα μέρη, η οποία περιλάμβανε τόσο δημόσιες όσο και στοχευμένες διαβουλεύσεις.

Στις 4 Μαρτίου 2020 δημοσιεύθηκε αρχική εκτίμηση επιπτώσεων προς υποβολή παρατηρήσεων. Ακολούθησε διαβούλευση έως την 1η Απριλίου 2020 20 με σκοπό την υποβολή παρατηρήσεων επί των αρχικών προτάσεων για το έργο. Στη διάρκεια της εν λόγω περιόδου διαβουλεύσεων υποβλήθηκαν συνολικά 219 απαντήσεις που κατηγοριοποιούνται ως εξής: περίπου 150 απαντήσεις από εμπορικές ομοσπονδίες, ενώσεις επιχειρήσεων και μεμονωμένες επιχειρήσεις, 20 απαντήσεις από ΜΚΟ, 20 απαντήσεις από πολίτες και λοιπές απαντήσεις από δεξαμενές σκέψης, πανεπιστημιακά και ερευνητικά ιδρύματα, επαγγελματικά συνδικάτα και δημόσιες αρχές. Στην πλειονότητά τους οι απαντήσεις προήλθαν από την ΕΕ, ενώ 24 προήλθαν από τρίτες χώρες.

Στην πλειονότητα των απαντήσεων, οι συμμετέχοντες εξέφρασαν την υποστήριξή τους προς τον ΜΣΠΑ, ενώ στις υπόλοιπες απαντήσεις είναι περίπου ισάριθμα τα ποσοστά όσων εξέφρασαν περιορισμένη υποστήριξη και όσων τάχθηκαν κατά του μηχανισμού. Στη συντριπτική τους πλειονότητα οι συμμετέχοντες εξέφρασαν επιφυλακτικότητα όσον αφορά τον σχεδιασμό του μέτρου ζητώντας να εξεταστούν όλες οι δυνατές επιλογές. Μεταξύ άλλων δόθηκε έμφαση στα εξής σημαντικά πεδία: αντίκτυπος στις αλυσίδες αξίας και εξάρτηση από εισαγωγές πρώτων υλών, αποφυγή υπερβολικών επιπτώσεων στους τελικούς καταναλωτές, σύνδεση με το ΣΕΔΕ της ΕΕ και δωρεάν δικαιώματα, διανεμητικές επιπτώσεις στους επηρεαζόμενους τομείς και ανά χώρα, ειδικά όσον αφορά αναπτυσσόμενες οικονομίες, και αλληλεπίδραση με ισχύοντα μέτρα εμπορικής άμυνας για πρώτες ύλες.

Σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές της Επιτροπής για την καλή νομοθέτηση πραγματοποιήθηκε επίσης ανοικτή δημόσια διαβούλευση 21 μεταξύ 22 Ιουλίου και 28 Οκτωβρίου 2020. Σκοπός της ήταν να συγκεντρωθούν απόψεις από πολίτες και οργανώσεις σχετικά με την αιτιολόγηση, τους στόχους, τον πιθανό σχεδιασμό και το πεδίο εφαρμογής, καθώς και τις επιπτώσεις της πρωτοβουλίας. Οι συμμετέχοντες είχαν επίσης τη δυνατότητα να αναφορτώσουν έγγραφα θέσης. Στο πλαίσιο της δημόσιας διαβούλευση δόθηκαν συνολικά 615 απαντήσεις. Από αυτές, οι 6 ήταν διπλές, οπότε προέκυψε σύνολο 609 έγκυρων απαντήσεων.

Όσον αφορά το πρόβλημα της διαρροής άνθρακα, οι περισσότεροι συμμετέχοντες ανέφεραν ότι αποτελεί πραγματικό πρόβλημα και ότι με τον ΜΣΠΑ είναι δυνατόν να αντιμετωπιστεί η διαρροή άνθρακα, να προωθηθεί η κατανάλωση προϊόντων χαμηλής περιεκτικότητας σε άνθρακα στην ΕΕ, καθώς και να τονωθεί η ανάπτυξη τεχνολογιών χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών και φιλόδοξων πολιτικών για το κλίμα σε τρίτες χώρες. Όσον αφορά την αποτελεσματικότητα των ισχυόντων μέτρων στο πλαίσιο του ΣΕΔΕ της ΕΕ και των κανόνων για τις κρατικές ενισχύσεις στον περιορισμό της διαρροής άνθρακα, και όσον αφορά τη δυνατότητα άλλων ρυθμιστικών μέτρων να μειώσουν τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, οι ενώσεις επιχειρήσεων και οι δημόσιες αρχές εξέφρασαν θετική άποψη, ενώ οι πολίτες και άλλα ενδιαφερόμενα μέρη ήταν πιο επικριτικοί. Ορισμένοι συμμετέχοντες πρότειναν ο ΜΣΠΑ να επικεντρωθεί σε προϊόντα από δραστηριότητες που περιλαμβάνονται ήδη στο ΣΕΔΕ της ΕΕ (ιδίως σε εκείνες με τον υψηλότερο κίνδυνο διαρροής άνθρακα) και να καλύπτει ολόκληρες αλυσίδες αξίας.

Πέραν των ανωτέρω, οι υπηρεσίες της Επιτροπής διεξήγαγαν εκτεταμένες διμερείς διαβουλεύσεις με δημόσιες αρχές της ΕΕ και τρίτων χωρών, με ενώσεις επιχειρήσεων, μεμονωμένες επιχειρήσεις και ΜΚΟ. Παράλληλα, πραγματοποιήθηκαν στοχευμένες διαβουλεύσεις από εξωτερικό ανάδοχο, ο οποίος διεξήγαγε συνολικά 25 διεξοδικές συνεντεύξεις με ανώτατα διευθυντικά στελέχη και ενώσεις από τους τομείς βασικών υλικών, με κατασκευαστές, ΜΚΟ και φορείς χάραξης πολιτικής. Πραγματοποιήθηκαν δύο γύροι συνεντεύξεων. Αρχικά πραγματοποιήθηκαν 17 άτυπες συνεντεύξεις σε πρώιμο στάδιο, ώστε να εντοπιστούν συναφή επίμαχα σημεία και ανοικτά ζητήματα προς περαιτέρω διερεύνηση. Σε δεύτερο χρόνο πραγματοποιήθηκαν οκτώ επιπλέον συνεντεύξεις, ώστε να διαπιστωθεί εάν τις κρίσεις και τους προβληματισμούς που διατυπώθηκαν κατά τις άτυπες συνεντεύξεις συμμεριζόταν ευρύτερος αριθμός ενδιαφερόμενων μερών. Από τα ενδιαφερόμενα μέρη, 17 προέρχονταν από τον κλάδο παραγωγής, 5 από ΜΚΟ και 3 από θεσμικά όργανα των κρατών μελών.

Χάρη στα αποτελέσματα των δημόσιων και των στοχευμένων διαβουλεύσεων, η Επιτροπή συγκέντρωσε σημαντικό αριθμό απόψεων και γνωμών επί της πρωτοβουλίας. Τόσο οι δημόσιες όσο και οι στοχευμένες διαβουλεύσεις έδειξαν ότι υπάρχει συμφωνία ως προς την αναγκαιότητα του ΜΣΠΑ για την αντιμετώπιση του κινδύνου διαρροής άνθρακα και την παροχή βοήθειας στην Ένωση για την επίτευξη των αυξημένων φιλοδοξιών της για το κλίμα. Οι παρατηρήσεις που ελήφθησαν καθ’ όλη τη διάρκεια αυτών των διαβουλεύσεων χρησιμοποιήθηκαν για την τεκμηρίωση της επιλογής των στοιχείων του σχεδιασμού και των προτιμώμενων επιλογών πολιτικής. Το αποτέλεσμα των διαβουλεύσεων με τα ενδιαφερόμενα μέρη συνοψίζεται στο σχετικό παράρτημα της εκτίμησης επιπτώσεων.

Συλλογή και χρήση εμπειρογνωσίας

Τα προπαρασκευαστικά στάδια της πρότασης βασίζονται σε σειρά μελετών και συμβουλών εμπειρογνωμόνων, που αναλύουν τον δυνητικό σχεδιασμό και το πεδίο εφαρμογής του ΜΣΠΑ καθώς και τις περιβαλλοντικές, κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις του.

Ειδικότερα εκπονήθηκε μελέτη σχετικά με τον βέλτιστο σχεδιασμό του μηχανισμού και τους τομείς που θα καλύπτει, με την υποστήριξη εξωτερικών εμπειρογνωμόνων που συνεργάζονται με την Επιτροπή. Στο πλαίσιο της μελέτης εξετάστηκε η λογική της παρέμβασης, αξιολογήθηκε φάσμα εναλλακτικών επιλογών και η δυνατότητα υλοποίησής τους, δόθηκαν τεχνικές συμβουλές σχετικά με τεχνικές παραμέτρους σχεδιασμού και παρασχέθηκε βοήθεια για την επιλογή των τομέων που θα καλύψει ο μηχανισμός. Στοιχεία της μελέτης αυτής παρουσιάζονται στην εκτίμηση επιπτώσεων 22 , ενώ η πλήρης μελέτη δημοσιεύθηκε επίσης από την Επιτροπή 23 .

Εκτός από την ποιοτική μελέτη του ΜΣΠΑ διεξήχθη ειδική ποσοτική εκτίμηση των επιπτώσεών του, με τη στήριξη του Κοινού Κέντρου Ερευνών της Επιτροπής και με τη συμβολή εξωτερικών εμπειρογνωμόνων: το Κοινό Κέντρο Ερευνών εστίασε στις επιπτώσεις του ΜΣΠΑ σε υλικά προϊόντα και οι εμπειρογνώμονες στις επιπτώσεις του ΜΣΠΑ στο πεδίο της ηλεκτρικής ενέργειας. Οι εν λόγω ποσοτικές εκτιμήσεις παρέχουν μια εικόνα των περιβαλλοντικών, οικονομικών και κοινωνικών επιπτώσεων της πρωτοβουλίας και δημοσιοποιούνται στο πλαίσιο της εκτίμησης επιπτώσεων.

Στην ανάλυση παρουσιάζεται, τέλος, επισκόπηση πρόσθετης βιβλιογραφίας, μελετών και ερευνών που υποβλήθηκαν από μέλη της πανεπιστημιακής κοινότητας στο πλαίσιο της ανοικτής δημόσιας διαβούλευσης, καθώς και άλλες ανεξάρτητες μελέτες.

Εκτίμηση επιπτώσεων

Η επιτροπή ρυθμιστικού ελέγχου εξέδωσε θετική γνώμη με επιφυλάξεις σχετικά με την εκτίμηση επιπτώσεων, συμπεριλαμβανομένων συστάσεων για βελτίωση 24 . Η έκθεση εκτίμησης επιπτώσεων αναθεωρήθηκε περαιτέρω προς αυτή την κατεύθυνση. Συγκεκριμένα, έγινε προσπάθεια διασφάλισης της αυτοτέλειάς της όσον αφορά το πρόβλημα της διαρροής άνθρακα, ενώ ενισχύθηκε η συνοχή της με την πρόταση για αναθεώρηση του ΣΕΔΕ της ΕΕ, επιτεύχθηκε περισσότερη σαφήνεια σχετικά με τις κύριες επιπτώσεις και τις θεσμικές επιλογές, και παρουσιάστηκαν λεπτομερέστερα οι απόψεις των διαφόρων ομάδων ενδιαφερομένων.

Το πρόβλημα που καλείται να αντιμετωπίσει ο ΜΣΠΑ είναι το πώς θα μειωθούν οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου στην Ένωση χωρίς, παράλληλα, να ματαιωθούν οι προσπάθειες για μείωση των εκπομπών αυτών λόγω αύξησης των εκπομπών εκτός της Ένωσης (διαρροή άνθρακα). Για να αποτυπωθεί αυτό το δυναμικό πλαίσιο, η βάση επί της οποίας εκπονήθηκε η εκτίμηση επιπτώσεων αντικατόπτριζε το γεγονός ότι ο ΜΣΠΑ προτείνεται ενόψει του νέου συμφωνηθέντος στόχου της ΕΕ για μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 55 % (σε σχέση με το 1990).

Με βάση αυτό το δυναμικό πλαίσιο αξιολογήθηκαν έξι διαφορετικές επιλογές, οι οποίες στο σύνολό τους σχεδιάστηκαν ώστε να ληφθούν υπόψη οι απαιτήσεις του ΠΟΕ και οι διεθνείς δεσμεύσεις της ΕΕ, όπως οι συμφωνίες ελεύθερων συναλλαγών που έχουν συναφθεί από την ΕΕ ή η Συνθήκη για την ίδρυση της Ενεργειακής Κοινότητας.

Πρώτη επιλογή όσον αφορά τον ΜΣΠΑ είναι η επιβολή φόρου άνθρακα στις εισαγωγές, τον οποίο θα καταβάλλει ο εισαγωγέας όταν τα προϊόντα εισέρχονται στην ΕΕ. Ο φόρος θα εισπράττεται από τα τελωνεία των συνόρων με βάση φόρο που θα αντικατοπτρίζει την τιμή του άνθρακα στην Ένωση σε συνδυασμό με την προκαθορισμένη ένταση άνθρακα των προϊόντων. Οι εισαγωγείς θα έχουν τη δυνατότητα να ζητούν μείωση του ΜΣΠΑ με βάση το ατομικό τους αποτύπωμα άνθρακα και την τιμή του άνθρακα που καταβάλλεται στη χώρα παραγωγής.

Η δεύτερη επιλογή συνίσταται στην εφαρμογή στις εισαγωγές ενός συστήματος που αναπαράγει το καθεστώς ΣΕΔΕ της ΕΕ που εφαρμόζεται στην εγχώρια παραγωγή. Η εν λόγω επιλογή —όπως και στο σύστημα δικαιωμάτων στο πλαίσιο του ΣΕΔΕ της ΕΕ— συνεπάγεται την παράδοση πιστοποιητικών (στο εξής: πιστοποιητικά ΜΣΠΑ) από τους εισαγωγείς, τα οποία θα βασίζονται στην ενσωματωμένη ένταση εκπομπών των προϊόντων που εισάγουν στην Ένωση και θα αγοράζονται σε τιμή αντίστοιχη με αυτήν των δικαιωμάτων του ΣΕΔΕ της ΕΕ σε οποιαδήποτε δεδομένη χρονική στιγμή. Τα εν λόγω πιστοποιητικά δεν θα συνδέονται με το σύστημα δικαιωμάτων του ΣΕΔΕ της ΕΕ αλλά θα αντικατοπτρίζουν την τιμή αυτών των δικαιωμάτων ώστε να διασφαλίζεται μια προσέγγιση που θα είναι συνεπής με την τιμολόγηση στο πλαίσιο του ΣΕΔΕ της ΕΕ. Οι εθνικές αρχές για το κλίμα θα διαχειρίζονται την πώληση των πιστοποιητικών ΜΣΠΑ και οι εισαγωγείς θα υποβάλλουν στις εν λόγω αρχές που θα είναι επιφορτισμένες με τη διαχείριση του ΜΣΠΑ δηλώσεις των επαληθευμένων εκπομπών που ενσωματώνονται στα εισαγόμενα προϊόντα, και θα παραδίδουν αριθμό πιστοποιητικών ΜΣΠΑ που αντιστοιχεί στις δηλωθείσες εκπομπές. Η εν λόγω δήλωση και παράδοση θα πραγματοποιείται —όπως και εκείνη στο πλαίσιο του ΣΕΔΕ της ΕΕ— στο πλαίσιο ετήσιας διαδικασίας συμφωνίας λογαριασμών κατά το έτος που έπεται του έτους εισαγωγής και στη βάση του ετήσιου όγκου εμπορικών εισαγωγών. Η ένταση άνθρακα των εκπομπών των προϊόντων θα βασίζεται σε προκαθορισμένες τιμές· ωστόσο οι εισαγωγείς θα έχουν τη δυνατότητα, κατά τον χρόνο της ετήσιας διαδικασίας συμφωνίας λογαριασμών, να ζητήσουν μείωση του ΜΣΠΑ στη βάση των ατομικών τους επιδόσεων εκπομπών. Θα έχουν επίσης το δικαίωμα να ζητήσουν μείωση του ΜΣΠΑ έναντι της τιμής ανθρακούχων εκπομπών που καταβάλλεται στη χώρα παραγωγής (η οποία δεν τυγχάνει ελάφρυνσης ή άλλης αποζημίωσης κατά την εξαγωγή).

Η επιλογή 3 λειτουργεί κατά τον ίδιο τρόπο με την επιλογή 2, ωστόσο η τιμή των εισαγωγών άνθρακα βασίζεται στις πραγματικές εκπομπές από παραγωγούς τρίτων χωρών και όχι σε προκαθορισμένη τιμή που βασίζεται στους μέσους όρους των παραγωγών της ΕΕ. Στο πλαίσιο της επιλογής 3, ο εισαγωγέας θα πρέπει να δηλώνει τις πραγματικές εκπομπές που ενσωματώνονται στο προϊόν και να παραδίδει αντίστοιχο αριθμό πιστοποιητικών ΜΣΠΑ.

Η επιλογή 4 θα εφαρμόζεται με τον ίδιο τρόπο όπως και η επιλογή 3. Συνίσταται στην παράδοση πιστοποιητικών ΜΣΠΑ για εισαγόμενα προϊόντα. Ωστόσο, η επιλογή συμπεριλαμβάνει 10ετή περίοδο σταδιακής εφαρμογής, αρχίζοντας από το 2026, κατά τη διάρκεια της οποίας η δωρεάν κατανομή δικαιωμάτων δυνάμει του ΣΕΔΕ της ΕΕ θα καταργείται σταδιακά κατά 10 ποσοστιαίες μονάδες ανά έτος και ο ΜΣΠΑ θα τίθεται σταδιακά σε εφαρμογή. Κατά την εν λόγω περίοδο σταδιακής εφαρμογής, ο ΜΣΠΑ θα μειώνεται αναλογικά με το ποσό δωρεάν δικαιωμάτων που κατανέμονται στον εκάστοτε τομέα.

Η επιλογή 5 αποτελεί παραλλαγή της επιλογής 3 με διευρυμένο πεδίο εφαρμογής που περιλαμβάνει επόμενα στάδια της αλυσίδας αξίας. Τα υλικά έντασης άνθρακα που συναπαρτίζουν ημιτελή και τελικά προϊόντα θα καλύπτονται σε όλο το μήκος της αλυσίδας αξίας. Ως προς τις εισαγωγές, ο ΜΣΠΑ θα βασίζεται και πάλι στις πραγματικές εκπομπές από παραγωγούς τρίτων χωρών.

Η επιλογή 6 συνίσταται σε ειδικό φόρο κατανάλωσης επί των υλικών έντασης άνθρακα, που θα καλύπτει την κατανάλωση στην Ένωση τόσο των εγχώριων όσο και των εισαγομένων προϊόντων, παραλλήλως με τη συνέχιση του ΣΕΔΕ της ΕΕ που θα συμπεριλαμβάνει τη δωρεάν κατανομή δικαιωμάτων που θα καλύπτουν την παραγωγή στην ΕΕ.

Όσον αφορά την αποτελεσματικότητα του ΜΣΠΑ έναντι του πρωταρχικού του στόχου, που συνίσταται στην αντιμετώπιση του κινδύνου διαρροής άνθρακα προκειμένου να καταπολεμηθεί η κλιματική αλλαγή μέσω της μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στην Ένωση και παγκοσμίως, η εκτίμηση επιπτώσεων κατέδειξε ότι όλες οι επιλογές πολιτικής έχουν θετικό αντίκτυπο. Εν προκειμένω διαπιστώθηκε ότι όλες οι επιλογές ΜΣΠΑ επιτυγχάνουν μεγαλύτερη μείωση των εκπομπών στους τομείς που καλύπτει ο ΜΣΠΑ στην Ένωση, σε σχέση με την περίπτωση υψηλότερων φιλοδοξιών και δωρεάν κατανομής δικαιωμάτων. Όσον αφορά την παροχή κινήτρων σε παραγωγούς τρίτων χωρών για να προτιμήσουν καθαρότερες διεργασίες παραγωγής, όλες οι επιλογές πολιτικής αποφέρουν θετικά αποτελέσματα. Με βάση αυτά τα κριτήρια, ιδιαιτέρως αποτελεσματικές είναι οι επιλογές που παρέχουν τη δυνατότητα απόδειξης των πραγματικών εκπομπών, ενώ οι επιλογές 3, 4 και 5 έχουν επίσης ιδιαιτέρως θετικά αποτελέσματα. Όλες οι επιλογές διαπιστώθηκε ότι είναι συνεκτικές με το ΣΕΔΕ της ΕΕ.

Όσον αφορά την προστασία από τη διαρροή άνθρακα, η επιλογή 4 και οι επακόλουθες επιλογές 3 και 5 έχουν πιο θετικά αποτελέσματα, ενώ οι επιλογές 1, 2 και 6 θα ήταν λιγότερο αποτελεσματικές. Όλες οι επιλογές πολιτικής είναι σχεδιασμένες κατά τρόπο ώστε να τηρούνται οι διεθνείς δεσμεύσεις της ΕΕ.

Ο ΜΣΠΑ θα εφαρμόζεται στις εισαγωγές εμπορευμάτων στην τιμή των ανθρακούχων εκπομπών που θα καθορίζεται από το ΣΕΔΕ της ΕΕ μέσω συστήματος πλειστηριασμών. Οι εισαγωγείς θα χρεώνονται είτε βάσει προκαθορισμένης τιμής είτε βάσει των πραγματικών εκπομπών που ενσωματώνονται στις εισαγωγές. Η δυνατότητα να αποδείξουν ότι η αποδοτικότητα του προϊόντος τους από άποψη άνθρακα είναι καλύτερη από την προκαθορισμένη τιμή θα αύξανε την πολυπλοκότητα του συστήματος, αλλά θα παρείχε επίσης κίνητρα μείωσης των εκπομπών στο μερίδιο των υλικών που εξάγονται στην ΕΕ.

Συνολικά, ο αντίκτυπος του ΜΣΠΑ στην απασχόληση είναι περιορισμένος. Οι μεταβολές στο πλαίσιο της απασχόλησης οφείλονται κυρίως στην παρουσία ή την απουσία δωρεάν κατανομής δικαιωμάτων. Η διατήρηση της δωρεάν κατανομής δικαιωμάτων έχει ως αποτέλεσμα ελαφρά αύξηση της απασχόλησης στους τομείς που καλύπτει ο ΜΣΠΑ. Η πλήρης κατάργηση της δωρεάν κατανομής δικαιωμάτων με ταυτόχρονη απουσία ΜΣΠΑ οδηγεί στις πλέον υψηλές απώλειες στον τομέα της απασχόλησης. Η εφαρμογή του ΜΣΠΑ σε υλικά βιομηχανικά προϊόντα ενδέχεται να έχει περιορισμένο αντίκτυπο στις τιμές καταναλωτή, διότι το μέτρο στοχεύει προϊόντα προηγούμενου σταδίου της αλυσίδας αξίας και επηρεάζει μόνο έμμεσα τα εμπορεύματα που προορίζονται για τελική κατανάλωση.

Κόστος συμμόρφωσης θεωρείται ότι προκύπτει για εισαγωγείς εγκατεστημένους στην Ένωση που υπόκεινται στις υποχρεώσεις του ΜΣΠΑ. Αυτό θα μπορούσε να γίνει είτε βάσει προκαθορισμένης τιμής είτε βάσει επαληθευμένων στοιχείων για τις πραγματικές εκπομπές. Ενώ η παρακολούθηση των εν λόγω πραγματικών εκπομπών θα πραγματοποιείται εκτός Ένωσης, οι εισαγωγείς θα φέρουν την ευθύνη —και κατά συνέπεια το κόστος— της διαδικασίας εξακρίβωσης σχετικά με την εν λόγω παρακολούθηση και την παροχή των σχετικών στοιχείων στις αρχές. Για τις επιλογές 1, 2, 3, 4 και 5, όταν οι εκπομπές δηλώνονται βάσει προκαθορισμένης τιμής, η παρακολούθηση των εκπομπών που προκύπτουν από τη διεργασία παραγωγής δεν είναι απαραίτητη, συνεπώς προκύπτει περιορισμένο κόστος. Εάν όμως οι εισαγωγείς αποφασίσουν να χρησιμοποιηθούν οι πραγματικές εκπομπές που προκύπτουν από τη διεργασία παραγωγής, η παρακολούθηση επιφέρει πρόσθετο κόστος στην επιχείρηση. Στο πλαίσιο της επιλογής 6 πρέπει να αποφασιστούν προκαθορισμένες τιμές τόσο για τα υλικά όσο και για τα μεταποιημένα εμπορεύματα. Η διοικητική επιβάρυνση είναι σχετικώς χαμηλή για τους παραγωγούς υλικών στην ΕΕ, δηλαδή οι παραγωγοί δεν χρειάζεται να αποδείξουν την ένταση άνθρακα της παραγωγής τους.

Η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας αντιμετωπίζεται χωριστά από τα υλικά προϊόντα. Για την εφαρμογή ΜΣΠΑ στον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας είναι αναγκαίο να συνεκτιμηθεί η μοναδικότητα που τη διακρίνει σε σχέση με τα βασικά υλικά, μεταξύ άλλων οι τρόποι μεταφοράς της, μέσω περιορισμένων μονοπωλιακών δικτύων, και το ευρύ φάσμα τεχνολογιών που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή της.

Σε ευθυγράμμιση με τις προσεγγίσεις που ισχύουν για τα υλικά προϊόντα, πρέπει να οριστεί τιμή αναφοράς για τις εκπομπές που ενσωματώνονται στην εισαγόμενη ηλεκτρική ενέργεια, ώστε να καθοριστεί η αντίστοιχη υποχρέωση ΜΣΠΑ. Δύο είναι οι εναλλακτικές επιλογές που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τον καθορισμό της τιμής αναφοράς για τις ενσωματωμένες εκπομπές όσον αφορά την εισαγόμενη ηλεκτρική ενέργεια: α) η μέση ένταση εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από το μείγμα ηλεκτρικής ενέργειας της ΕΕ, και β) ο μέσος συντελεστής εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου του μείγματος ηλεκτρικής ενέργειας της ΕΕ. Όπως συμβαίνει και με άλλες επιλογές, ωστόσο, οι εισαγωγείς θα εξακολουθούν να έχουν τη δυνατότητα να αποδείξουν ότι τα επίπεδα εκπομπών τους είναι χαμηλότερα από τις ανωτέρω τιμές αναφοράς.

Βάσει των ανωτέρω, η εκτίμηση επιπτώσεων κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η επιλογή 4 έχει σαφή οφέλη σε σχέση με όλες τις άλλες επιλογές που εξετάστηκαν. Συνεπώς προτείνεται να θεσπιστεί ο ΜΣΠΑ για επιλεγμένα προϊόντα, υπό μορφή πιστοποιητικών ΜΣΠΑ με βάση τις πραγματικές εκπομπές. Προτείνεται επίσης να εφαρμοστεί ο ΜΣΠΑ σταδιακά, έναντι αντίστοιχης μείωσης των δικαιωμάτων που κατανέμονται δωρεάν στις αντίστοιχες εγκαταστάσεις του ΣΕΔΕ της ΕΕ. Η εν λόγω επιλογή πολιτικής εξασφαλίζει υψηλό επίπεδο αποτελεσματικότητας για τον ΜΣΠΑ.

Το σύστημα που βασίζεται στις πραγματικές εκπομπές των εισαγομένων εμπορευμάτων εξασφαλίζει δίκαιη και ισότιμη μεταχείριση όλων των εισαγωγών και στενή συσχέτιση με το ΣΕΔΕ της ΕΕ. Το σύστημα του ΜΣΠΑ θα χρειαστεί, ωστόσο, να συμπληρωθεί με τη δυνατότητα να βασίζονται οι υπολογισμοί σε ένα σύνολο προκαθορισμένων τιμών που θα χρησιμοποιούνται σε περιστάσεις όπου δεν διατίθενται επαρκή δεδομένα για τις εκπομπές. Επιπλέον, κατά τη διάρκεια της αρχικής μεταβατικής φάσης, κατά την οποία οι εισαγωγείς ενδεχομένως δεν θα είναι ακόμη σε θέση να παράγουν τα δεδομένα σχετικά με τις πραγματικές εκπομπές που απαιτεί το σύστημα, θα μπορούσε επίσης να εφαρμοστεί μια προκαθορισμένη τιμή. Η επιλογή αυτή θα πρέπει να σχεδιαστεί έτσι ώστε να τηρούνται πλήρως οι διεθνείς δεσμεύσεις της ΕΕ, ιδίως οι κανόνες του ΠΟΕ, και, ως εκ τούτου, θα πρέπει να διασφαλιστεί ότι, εάν εφαρμόζεται προκαθορισμένη τιμή, οι εισαγωγείς θα έχουν σε κάθε περίπτωση την ευκαιρία να αποδείξουν, με βάση τις πραγματικές εκπομπές τους, ότι έχουν καλύτερες επιδόσεις από την εν λόγω τιμή. Επιπροσθέτως, όσον αφορά τη σταδιακή εφαρμογή του ΜΣΠΑ και την αντίστοιχη σταδιακή κατάργηση των δωρεάν δικαιωμάτων, είναι απαραίτητο να διασφαλιστεί ότι σε καμία χρονική στιγμή της εν λόγω περιόδου οι εισαγωγές δεν θα έχουν λιγότερο ευνοϊκή μεταχείριση από όσο η εγχώρια ενωσιακή παραγωγή.

Συν τοις άλλοις, η θέσπιση πιστοποιητικών ΜΣΠΑ που βασίζονται σε πραγματικές εκπομπές παρέχει προστασία από τον κίνδυνο διαρροής άνθρακα και, παράλληλα, παρέχει κίνητρα στους παραγωγούς τρίτων χωρών να στραφούν προς καθαρότερες διεργασίες παραγωγής, με τη στήριξη, κατά περίπτωση, κρατικής αναπτυξιακής βοήθειας.

Όσον αφορά την ηλεκτρική ενέργεια, η προτιμώμενη επιλογή είναι να εφαρμοστεί ο ΜΣΠΑ βάσει του συντελεστή εκπομπών άνθρακα, παρέχοντας ταυτοχρόνως στους εισαγωγείς τη δυνατότητα απόδειξης χαμηλότερων εκπομπών. Αμφότερες οι επιλογές συμβάλλουν στον μετριασμό κινδύνων διαρροής άνθρακα αποθαρρύνοντας μεσοπρόθεσμα τη συγκέντρωση πηγών παραγωγής ενέργειας με ένταση άνθρακα κοντά στα σύνορα της ΕΕ, που θα ήταν πιθανόν να αντικαταστήσουν παραγωγούς που έχουν την έδρα τους στην ΕΕ και είναι εκτεθειμένοι σε αυξανόμενο κόστος άνθρακα. Ωστόσο η επιλογή που βασίζεται στον συντελεστή εκπομπών άνθρακα παρουσιάζει μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα στην πρόληψη διαρροής άνθρακα, διατηρώντας παράλληλα το διοικητικό κόστος σε χαμηλά επίπεδα.

Με την επιλογή της 4ης επιλογής πολιτικής για τα υλικά προϊόντα και του συντελεστή εκπομπών άνθρακα για την ηλεκτρική ενέργεια εισάγεται ένας αναλογικός μηχανισμός για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής μέσω της μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου εντός της Ένωσης και της αποφυγής της αντικατάστασής τους από εκπομπές εκτός Ένωσης. Επιπροσθέτως, η σταδιακή κατάργηση της δωρεάν κατανομής δικαιωμάτων στο πλαίσιο του ΣΕΔΕ της ΕΕ στους εν λόγω τομείς, σε συνδυασμό με τη σταδιακή εφαρμογή του ΜΣΠΑ, θα εξασφαλίσει μια συνετή και προβλέψιμη μετάβαση για τις επιχειρήσεις και τις αρχές.

Καταλληλότητα και απλούστευση του κανονιστικού πλαισίου

Η εκτίμηση επιπτώσεων δείχνει ότι το κόστος συμμόρφωσης στο πλαίσιο του ΜΣΠΑ ενδέχεται να είναι σχετικώς υψηλότερο για τις ΜΜΕ σε σύγκριση με τις μεγάλες επιχειρήσεις. Με βάση τα έως τώρα διαθέσιμα δεδομένα δεν είναι δυνατή η ποσοτικοποίηση του ακριβούς βαθμού της διαφοράς μεταξύ των δύο ομάδων.

Το γεγονός ότι ο ΜΣΠΑ αρχικώς θεσπίζεται για τις εισαγωγές μικρού αριθμού βασικών υλικών και βασικών υλικών προϊόντων έχει ως αποτέλεσμα να επηρεάζονται κυρίως οι μεγάλες επιχειρήσεις. Ως εκ τούτου, οι επιπτώσεις που θα έχουν στην πράξη τα μέτρα που αφορούν τις εισαγωγές θα είναι ελάχιστες για τις ΜΜΕ, ενώ για τις μεγάλες επιχειρήσεις θα είναι σχετικώς μεγαλύτερες, συγκρινόμενες με βάση τις εισαγόμενες ποσότητες. Αυτός είναι ο λόγος που στο πλαίσιο της εκτίμησης επιπτώσεων δεν πραγματοποιήθηκε τεστ ΜΜΕ ούτε χωριστή διαβούλευση με τις ΜΜΕ, μολονότι οι απόψεις των ΜΜΕ και οι συνέπειες για αυτές εξετάστηκαν στο πλαίσιο της διαδικτυακής δημόσιας διαβούλευσης που διεξήγαγε η Επιτροπή.

Για τους παραπάνω λόγους δεν προβλέπονται, επίσης, μέτρα ειδικά για τις ΜΜΕ στον παρόντα κανονισμό.

Θεμελιώδη δικαιώματα

Η πρόταση σέβεται τα θεμελιώδη δικαιώματα και τηρεί τις αρχές που αναγνωρίζονται ιδίως από τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης 25 . Πιο συγκεκριμένα, συμβάλλει στον στόχο για υψηλό επίπεδο προστασίας του περιβάλλοντος σύμφωνα με την αρχή της αειφόρου ανάπτυξης, όπως ορίζεται στο άρθρο 37 του Χάρτη.

4.ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ

Τα περισσότερα έσοδα από τον ΜΣΠΑ θα διοχετευθούν στον προϋπολογισμό της ΕΕ 26 . Στην έκτακτη σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου από τις 17 έως τις 21 Ιουλίου 2020 27 , οι ηγέτες της ΕΕ συμφώνησαν σχετικά με το μέσο ανάκαμψης «NextGenerationEU», διά του οποίου θα δοθούν στην ΕΕ οι αναγκαίοι πόροι ώστε να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις της πανδημίας COVID-19 και, στο πλαίσιο αυτό, να στηρίξει τις επενδύσεις στην πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση. Για τη χρηματοδότησή του, η Επιτροπή θα έχει τη δυνατότητα να προβεί σε δανεισμό ύψους έως και 750 δισ. EUR από τις κεφαλαιαγορές. Στο πλαίσιο αυτό, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και η Επιτροπή συμφώνησαν ότι «τα θεσμικά όργανα θα εργαστούν για την εισαγωγή επαρκών νέων ιδίων πόρων με σκοπό την κάλυψη ποσού που αντιστοιχεί στις αναμενόμενες δαπάνες που σχετίζονται με την αποπληρωμή» του «NextGenerationEU» 28 . Η Επιτροπή δεσμεύθηκε να παρουσιάσει προτάσεις για νέους ιδίους πόρους, μεταξύ αυτών και για τον ΜΣΠΑ, κατά το πρώτο εξάμηνο του 2021.

5.ΛΟΙΠΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Σχέδια εφαρμογής και ρυθμίσεις παρακολούθησης, αξιολόγησης και υποβολής εκθέσεων

Στο πλαίσιο της συνολικής δέσμης περιβαλλοντικών μέτρων που θέσπισε και εφαρμόζει η ΕΕ, τα οποία καταδεικνύουν ότι η ΕΕ εξακολουθεί να επιδιώκει υψηλότερο επίπεδο περιβαλλοντικής φιλοδοξίας από πολλούς εμπορικούς εταίρους μας, κρίνεται σκόπιμο να αρχίσει η μετάβαση από ένα σύστημα στο οποίο η διαρροή άνθρακα αντιμετωπίζεται με δωρεάν δικαιώματα σε ένα σύστημα στο οποίο η διαρροή άνθρακα όσον αφορά τις εισαγωγές αντιμετωπίζεται με μηχανισμό συνοριακής προσαρμογής άνθρακα, μόλις καταστεί ευλόγως εφικτό, λαμβανομένης υπόψη της τεχνικής και οικονομικής σκοπιμότητας, συμπεριλαμβανομένων των διοικητικών περιορισμών και των θεμιτών προσδοκιών όλων των φορέων εκμετάλλευσης, με ισότιμο τρόπο.

Η ταυτόχρονη εξισορρόπηση αυτών των πολλαπλών στόχων συνηγορεί υπέρ της σταδιακής καθιέρωσης ενός μηχανισμού συνοριακής προσαρμογής άνθρακα, μόλις καταστεί ευλόγως εφικτό, ώστε, κατά τη διάρκεια μιας αρχικής και σχετικά σύντομης πιλοτικής φάσης, χωρίς δημοσιονομική προσαρμογή, οι φορείς εκμετάλλευσης να μπορέσουν να προσαρμοστούν στο νέο σύστημα και τις πρόσθετες διοικητικές του απαιτήσεις, και οι αρχές να μπορέσουν να αποκτήσουν πείρα στη λειτουργία του νέου συστήματος.

Αφού ολοκληρωθεί η πιλοτική φάση, η διαδικασία μετάβασης από τα δωρεάν δικαιώματα στον μηχανισμό συνοριακής προσαρμογής άνθρακα θα επιταχυνθεί ουσιαστικά και με τρόπο που να διασφαλίζει ότι δεν γίνονται διακρίσεις μεταξύ εγχώριων και εισαγόμενων εμπορευμάτων, ή μεταξύ εισαγόμενων εμπορευμάτων από διαφορετικές χώρες, σε πλήρη συμμόρφωση με τις διεθνείς υποχρεώσεις και τα δικαιώματα της ΕΕ.

Η Επιτροπή θα εξασφαλίσει τη θέσπιση μηχανισμών για την παρακολούθηση και την αξιολόγηση της λειτουργίας του ΜΣΠΑ, μεταξύ άλλων όσον αφορά την εκτέλεσή του έναντι δολίων πρακτικών, και για την αξιολόγησή του σε σχέση με τους κύριους στόχους πολιτικής. Δεδομένου ότι ο ΜΣΠΑ είναι μία από τις προτάσεις πολιτικής στο πλαίσιο της δέσμης «Fit for 55», η παρακολούθηση και η αξιολόγηση μπορούν να διεξάγονται σε ευθυγράμμιση με τις λοιπές πολιτικές της δέσμης.

Προτού λήξει η μεταβατική περίοδος, η Επιτροπή θα υποβάλει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο έκθεση σχετικά με την εφαρμογή του κανονισμού και, αν κριθεί σκόπιμο, θα υποβάλει νομοθετική πρόταση για την επέκταση του ΜΣΠΑ και σε άλλα εμπορεύματα εκτός εκείνων που περιλαμβάνονται στο παράρτημα Ι και ενδεχομένως και σε άλλες εκπομπές, και θα εισαγάγει άλλες πιθανές αλλαγές για τη βελτίωση της λειτουργίας του. Για τον σκοπό αυτό, είναι αναγκαίο να προηγηθεί η παρακολούθηση των αποτελεσμάτων του ΜΣΠΑ.

Αναλυτική επεξήγηση των επιμέρους διατάξεων της πρότασης

Στο κεφάλαιο I παρατίθενται γενικές διατάξεις, μεταξύ των οποίων το κύριο αντικείμενο, το πεδίο εφαρμογής της πρότασης (άρθρα 1 και 2) και οι ορισμοί των βασικών όρων (άρθρο 3). Στο παράρτημα Ι ορίζεται λεπτομερώς το πεδίο εφαρμογής της πρότασης και απαριθμούνται τα εμπορεύματα και οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου που σχετίζονται με καθένα από τα εν λόγω εμπορεύματα. Στο παράρτημα ΙΙ παρατίθενται οι χώρες και τα εδάφη καταγωγής που εξαιρούνται από την εφαρμογή του μέτρου.

Το κεφάλαιο II περιέχει διατάξεις σχετικά με υποχρεώσεις και δικαιώματα των διασαφιστών των εμπορευμάτων. Πιο συγκεκριμένα, περιέχει διατάξεις σχετικά με τους όρους υποβολής αίτησης για άδεια εισαγωγής εμπορευμάτων ΜΣΠΑ (άρθρα 4 και 5), την υποχρέωση του αδειοδοτημένου διασαφιστή να υποβάλλει ετήσια δήλωση ΜΣΠΑ έως την 31η Μαΐου και το περιεχόμενο της δήλωσης (άρθρο 6), τις αρχές υπολογισμού των εκπομπών που ενσωματώνονται στα εμπορεύματα που εισήχθησαν στην ΕΕ κατά το προηγούμενο ημερολογιακό έτος (άρθρο 7, όπως περιγράφεται στο παράρτημα III) και τη διαδικασία επαλήθευσης των εν λόγω εκπομπών από διαπιστευμένους ελεγκτές (άρθρο 8, που συμπληρώνεται από τις προδιαγραφές υποβολής εκθέσεων και τις αρχές επαλήθευσης, όπως περιέχονται στα παραρτήματα IV και V). Επίσης, στο κεφάλαιο αυτό καθορίζονται οι αρχές για τον συνυπολογισμό της τιμής ανθρακούχων εκπομπών που καταβάλλεται σε τρίτες χώρες (άρθρο 9). Τέλος, δυνάμει του άρθρου 10 δίνεται η δυνατότητα σε φορέα εκμετάλλευσης εγκατάστασης σε τρίτη χώρα να ζητά από την Επιτροπή να περιληφθεί σε κεντρική βάση δεδομένων. Μετά την καταχώρισή του, ο φορέας εκμετάλλευσης μπορεί να επιλέξει να γνωστοποιεί, σε αδειοδοτημένο διασαφιστή, στοιχεία σχετικά με τις επαληθευμένες ενσωματωμένες εκπομπές. Ο αδειοδοτημένος διασαφιστής μπορεί να χρησιμοποιεί τα γνωστοποιημένα στοιχεία για την εκπλήρωση της υποχρέωσης δήλωσης επαληθευμένων στοιχείων σχετικά με τις ενσωματωμένες εκπομπές κατά την εισαγωγή στην Ένωση των εμπορευμάτων που παράγονται στην εγκατάσταση που είναι καταχωρισμένη στην κεντρική βάση δεδομένων.

Το κεφάλαιο III περιέχει γενικές διατάξεις σχετικά με τη διοικητική συγκρότηση των αρμόδιων εθνικών αρχών, τον ρόλο της Επιτροπής —μεταξύ άλλων και ως κεντρικού διαχειριστή— και την κοινολόγηση πληροφοριών (άρθρα 11, 12, 13 και 15). Το κεφάλαιο περιέχει επίσης διατάξεις σχετικά με τα κύρια χαρακτηριστικά των εθνικών μητρώων και των λογαριασμών τους (άρθρα 14 και 16), καθώς και τις αποφάσεις των αρχών που αφορούν την άδεια εισαγωγής (άρθρο 17), τη διαπίστευση των ελεγκτών (άρθρο 18) και την εξέταση των δηλώσεων ΜΣΠΑ (άρθρο 19).

Το κεφάλαιο IV περιέχει διατάξεις για τα πιστοποιητικά ΜΣΠΑ. Με τα άρθρα 20 έως 24 θεσπίζονται λεπτομερείς κανόνες σχετικά με τον κύκλο ζωής των πιστοποιητικών ΜΣΠΑ, από την πώλησή τους έως τον έλεγχο της παράδοσής τους ή, ενδεχομένως, την επαναγορά τους και την οριστική τους ακύρωση. Το άρθρο 20 καλύπτει αναλυτικά την πώληση των πιστοποιητικών από τις αρμόδιες αρχές. Το άρθρο 21 αφορά τον υπολογισμό της τιμής των πιστοποιητικών, στον οποίο προβαίνει η Επιτροπή σε εβδομαδιαία βάση. Με το άρθρο 22 καθορίζονται οι διαδικασίες που διασφαλίζουν ότι κάθε αδειοδοτημένος διασαφιστής εκπληρώνει την υποχρέωσή του να παραδίδει τα πιστοποιητικά στο εθνικό μητρώο. Στο άρθρο 23 θεσπίζεται το δικαίωμα του αδειοδοτημένου διασαφιστή να ζητεί από την αρμόδια αρχή να επαναγοράσει περιορισμένο αριθμό πιστοποιητικών ΜΣΠΑ που παραμένουν στον λογαριασμό του μετά την παράδοση. Τέλος, στο άρθρο 24 ορίζεται ότι, μέχρι τις 30 Ιουνίου κάθε έτους, η αρμόδια αρχή υποχρεούται να ακυρώνει τα πιστοποιητικά που παραμένουν στον λογαριασμό κάθε διασαφιστή μετά την παράδοση και την ενδεχόμενη επαναγορά, εφόσον υπάρχουν.

Το κεφάλαιο V πραγματεύεται τον τρόπο με τον οποίο οι τελωνειακές αρχές θα πρέπει να χειρίζονται τις διαδικασίες για τη διαχείριση των εμπορευμάτων στα σύνορα (άρθρο 25). Στο κεφάλαιο VI, στο άρθρο 26, ορίζονται κυρώσεις σε περίπτωση μη συμμόρφωσης, και προβλέπεται ειδική διάταξη σχετικά με την καταστρατήγηση, σε περίπτωση μεταβολής του τρόπου διεξαγωγής των εμπορικών συναλλαγών (άρθρο 27).

Το κεφάλαιο VII περιέχει διατάξεις σχετικά με την άσκηση της εξουσιοδότησης της Επιτροπής για την έκδοση κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων (άρθρο 28) και τη διαδικασία εξέτασης των εκτελεστικών πράξεων (άρθρο 29). Αναφορές στην εξουσία έκδοσης κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων γίνονται στα άρθρα 2, 18 και 27. Τα άρθρα 2, 5 έως 9, 21, 25, 31, 33 και 35 περιέχουν διατάξεις σχετικά με τις εκτελεστικές αρμοδιότητες.

Το κεφάλαιο VIII περιλαμβάνει, στο άρθρο 30, διατάξεις σχετικά με την αξιολόγηση του κανονισμού και την αναθεώρησή του.

Το κεφάλαιο IX (άρθρο 31) πραγματεύεται τη μείωση της υποχρέωσης στο πλαίσιο του ΜΣΠΑ ώστε να αντικατοπτρίζεται η μεταβατική δωρεάν κατανομή δικαιωμάτων ΣΕΔΕ της ΕΕ σε εγκαταστάσεις που παράγουν, εντός Ένωσης, τα ίδια είδη εμπορευμάτων που καλύπτονται από την πρόταση.

Το κεφάλαιο X περιέχει ειδικές διατάξεις που πρέπει να εφαρμόζονται κατά τη διάρκεια της αρχικής μεταβατικής περιόδου. Βάσει των διατάξεων αυτών, κατά τα πρώτα έτη θα εφαρμοστεί ΜΣΠΑ χωρίς χρηματοοικονομική προσαρμογή, με στόχο τη συλλογή δεδομένων και την ευαισθητοποίηση των διασαφιστών. Όπως ορίζεται στο άρθρο 32, η μεταβατική περίοδος θα διαρκέσει τρία έτη, από την 1η Ιανουαρίου 2023 έως την 31η Δεκεμβρίου 2025. Οι διασαφιστές θα δηλώνουν σε τριμηνιαία βάση τις ενσωματωμένες εκπομπές που αντιστοιχούν στις εισαγωγές τους του προηγουμένου τριμήνου, παραθέτοντας αναλυτικά τις άμεσες και έμμεσες εκπομπές και δηλώνοντας τυχόν τιμές ανθρακούχων εκπομπών που καταβλήθηκαν στο εξωτερικό. Οι τελωνειακές αρχές θα ενημερώνουν τους διασαφιστές για τις υποχρεώσεις τους όσον αφορά τη ΜΣΠΑ και θα ανταλλάσσουν πληροφορίες με τις αρμόδιες αρχές.

Τέλος στο κεφάλαιο XI αναφέρεται η έναρξη ισχύος της πρότασης. Ορισμένες διατάξεις θα εφαρμόζονται μόνο κατά τη μεταβατική περίοδο και άλλες θα αρχίσουν να εφαρμόζονται 2026 (άρθρο 36).

2021/0214 (COD)

Πρόταση

ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

για τη θέσπιση μηχανισμού συνοριακής προσαρμογής άνθρακα

(Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)

ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ιδίως το άρθρο 192 παράγραφος 1,

Έχοντας υπόψη την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής,

Κατόπιν διαβίβασης του σχεδίου νομοθετικής πράξης στα εθνικά κοινοβούλια,

Έχοντας υπόψη τη γνώμη της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής 29 ,

Έχοντας υπόψη τη γνώμη της Επιτροπής των Περιφερειών 30 ,

Αποφασίζοντας σύμφωνα με τη συνήθη νομοθετική διαδικασία,

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

1)Η Επιτροπή, στην ανακοίνωσή της για την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία 31 , καθόρισε μια νέα αναπτυξιακή στρατηγική που αποσκοπεί στη μετατροπή της Ένωσης σε δίκαιη και ευημερούσα κοινωνία, με μια σύγχρονη, αποδοτική ως προς τη χρήση των πόρων και ανταγωνιστική οικονομία, με μηδενικές καθαρές εκπομπές (εκπομπές μετά την αφαίρεση των απορροφήσεων) αερίων του θερμοκηπίου (στο εξής: εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου) το 2050 και όπου η οικονομική ανάπτυξη είναι αποσυνδεδεμένη από τη χρήση πόρων. Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία αποσκοπεί επίσης στην προστασία, τη διατήρηση και την ενίσχυση του φυσικού κεφαλαίου της ΕΕ, καθώς και στην προστασία της υγείας και της ευημερίας των πολιτών από κινδύνους και επιπτώσεις που σχετίζονται με το περιβάλλον. Ταυτόχρονα, ο μετασχηματισμός αυτός πρέπει να είναι δίκαιος και χωρίς αποκλεισμούς, ώστε να μην μείνει κανείς πίσω. Στο σχέδιο δράσης της ΕΕ για μηδενική ρύπανση του αέρα, του νερού και του εδάφους 32 , η Επιτροπή ανακοίνωσε επίσης την προώθηση σχετικών μέσων και κινήτρων για την καλύτερη εφαρμογή της αρχής «ο ρυπαίνων πληρώνει» όπως ορίζεται στο άρθρο 191 παράγραφος 2 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (στο εξής: ΣΛΕΕ) και κατ’ επέκταση την ολοκλήρωση της σταδιακής εξάλειψης της «δωρεάν ρύπανσης», με σκοπό τη μεγιστοποίηση των συνεργειών μεταξύ της απαλλαγής από τις ανθρακούχες εκπομπές και της φιλοδοξίας μηδενικής ρύπανσης.

2)Η συμφωνία του Παρισιού 33 , που εγκρίθηκε στα τέλη Δεκεμβρίου 2015 δυνάμει της σύμβασης-πλαισίου των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή (στο εξής: UNFCCC), τέθηκε σε ισχύ τον Νοέμβριο του 2016. Τα μέρη της συμφωνίας του Παρισιού, στο άρθρο 2 κατέληξαν σε συμφωνία για συγκράτηση της αύξησης της μέσης θερμοκρασίας πλανήτη αρκετά κάτω από τους 2 °C πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα και συνέχιση των προσπαθειών για τον περιορισμό της αύξησης της θερμοκρασίας σε 1,5 °C πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα.

3)Η αντιμετώπιση των προκλήσεων που σχετίζονται με το κλίμα και το περιβάλλον και η επίτευξη των στόχων της συμφωνίας του Παρισιού βρίσκονται στον πυρήνα της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας. Η αξία της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας έχει σαφώς αυξηθεί λόγω των πολύ σοβαρών επιπτώσεων της πανδημίας COVID-19 στην υγεία και στην οικονομική ευημερία των πολιτών της Ένωσης.

4)Η Ένωση δεσμεύεται να μειώσει έως το 2030 τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου για το σύνολο της οικονομίας κατά τουλάχιστον 55 % κάτω από τα επίπεδα του 1990, όπως ορίζεται στην υποβολή στην UNFCCC εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών μελών της ως προς την επικαιροποίηση της εθνικά καθορισμένης συνεισφοράς της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών μελών της 34 .

5)Με τον κανονισμό (ΕΕ) 2021/1119 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 35 κατοχυρώνεται νομοθετικά ο στόχος της κλιματικής ουδετερότητας για το σύνολο της οικονομίας έως το 2050. Μέσω του κανονισμού θεσπίζεται επίσης δεσμευτική ενωσιακή υποχρέωση για μείωση, έως το 2030, των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 55 % κάτω από τα επίπεδα του 1990.

6)Η ειδική έκθεση που εξέδωσε η Διακυβερνητική Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC) σχετικά με τις επιπτώσεις της υπερθέρμανσης του πλανήτη κατά 1,5 °C πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα και τις σχετικές παγκόσμιες διαδρομές εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου 36 παρέχει μια ισχυρή επιστημονική βάση για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και καταδεικνύει την ανάγκη να ενισχυθεί η δράση για το κλίμα. Στην εν λόγω έκθεση επιβεβαιώνεται ότι, προκειμένου να μειωθεί η πιθανότητα εμφάνισης ακραίων καιρικών φαινομένων, οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου πρέπει να μειωθούν επειγόντως και ότι η κλιματική αλλαγή πρέπει να περιοριστεί σε αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη κατά 1,5°C.

7)Η Ένωση έχει ακολουθήσει φιλόδοξη πολιτική στον τομέα της δράσης για το κλίμα και έχει θέσει σε εφαρμογή κανονιστικό πλαίσιο για την επίτευξη του στόχου της για μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου έως το 2030. Η νομοθεσία για την εφαρμογή του εν λόγω στόχου συνίσταται, μεταξύ άλλων, στην οδηγία 2003/87/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 37 , με την οποία θεσπίζεται το σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής αερίων θερμοκηπίου εντός της Ένωσης (στο εξής: ΣΕΔΕ της ΕΕ) και εξασφαλίζεται η εναρμονισμένη τιμολόγηση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου σε επίπεδο Ένωσης για ενεργοβόρους τομείς και υποτομείς, στον κανονισμό (ΕΕ) 2018/842 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 38 , με τον οποίο θεσπίζονται εθνικοί στόχοι για τη μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου έως το 2030, και στον κανονισμό (ΕΕ) 2018/841 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 39 , που θέτει στα κράτη μέλη την απαίτηση να αντισταθμίζουν τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου από τη χρήση εκτάσεων γης με απορροφήσεις εκπομπών από την ατμόσφαιρα.

8)Όσο σημαντικός αριθμός διεθνών εταίρων της Ένωσης διατηρεί πολιτικές που δεν αποφέρουν το ίδιο επίπεδο φιλοδοξίας για το κλίμα με τη Ένωση, υπάρχει κίνδυνος διαρροής άνθρακα. Διαρροή άνθρακα προκύπτει εάν, για λόγους κόστους που σχετίζεται με τις πολιτικές για το κλίμα, οι επιχειρήσεις ορισμένων τομέων ή υποτομέων μεταφέρουν την παραγωγή σε άλλες χώρες, ή εάν εισαγωγές από τις εν λόγω χώρες αντικαταστήσουν προϊόντα τα οποία είναι μεν ισοδύναμα, αλλά χαρακτηρίζονται από μικρότερη ένταση εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε αύξηση των συνολικών εκπομπών σε παγκόσμιο επίπεδο, θέτοντας έτσι σε κίνδυνο τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου που είναι επειγόντως αναγκαία προκειμένου να διατηρηθεί η παγκόσμια μέση θερμοκρασία αρκετά κάτω από τους 2 °C πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα.

9)Η πρωτοβουλία για έναν μηχανισμό συνοριακής προσαρμογής άνθρακα (στο εξής: ΜΣΠΑ) αποτελεί μέρος της δέσμης προσαρμογής στον στόχο του 55 % (στο εξής: δέσμη «Fit for 55»). Ο εν λόγω μηχανισμός θα αποτελέσει ουσιώδες στοιχείο της ενωσιακής εργαλειοθήκης για την επίτευξη του στόχου της Ένωσης για κλιματική ουδετερότητα έως το 2050, σε ευθυγράμμιση με τη συμφωνία του Παρισιού, αντιμετωπίζοντας τους κινδύνους διαρροής άνθρακα που απορρέουν από την αυξημένη φιλοδοξία της Ένωσης για το κλίμα.

10)Οι υφιστάμενοι μηχανισμοί για την αντιμετώπιση του κινδύνου διαρροής άνθρακα σε τομείς ή υποτομείς που διατρέχουν κίνδυνο διαρροής άνθρακα είναι η μεταβατική δωρεάν κατανομή δικαιωμάτων του ΣΕΔΕ της ΕΕ και τα χρηματοδοτικά μέτρα για την αντιστάθμιση του κόστους έμμεσων εκπομπών που προκύπτει από τη μετακύλιση του κόστους εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στις τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας, οι οποίοι θεσπίζονται, αντίστοιχα, με το άρθρο 10α παράγραφος 6 και το άρθρο 10β της οδηγίας 2003/87/ΕΚ. Ωστόσο η δωρεάν κατανομή δικαιωμάτων στο πλαίσιο του ΣΕΔΕ της ΕΕ αποδυναμώνει, έναντι του πλήρους πλειστηριασμού, το μήνυμα σχετικά με την τιμή το οποίο εκπέμπει το σύστημα προς τις εγκαταστάσεις που λαμβάνουν τα δικαιώματα και, ως εκ τούτου, επιδρά αρνητικά στα κίνητρα για επενδύσεις με στόχο την περαιτέρω μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.

11)Με τον ΜΣΠΑ επιδιώκεται να αντικατασταθούν οι υφιστάμενοι μηχανισμοί με έναν διαφορετικό τρόπο αντιμετώπισης του κινδύνου διαρροής άνθρακα, ο οποίος συνίσταται στην ισοδύναμη τιμολόγηση των ανθρακούχων εκπομπών στις εισαγωγές και στα εγχώρια προϊόντα. Για να επιτευχθεί η σταδιακή μετάβαση από το τωρινό σύστημα δωρεάν δικαιωμάτων στον ΜΣΠΑ, θα πρέπει να γίνει σταδιακή εφαρμογή του ΜΣΠΑ με παράλληλη σταδιακή κατάργηση των δωρεάν δικαιωμάτων στους τομείς που καλύπτει ο ΜΣΠΑ. Η συνδυασμένη και μεταβατική εφαρμογή, τόσο της δωρεάν κατανομής δικαιωμάτων του ΣΕΔΕ της ΕΕ, όσο και του ΜΣΠΑ, δεν θα πρέπει επ’ ουδενί να έχει ως αποτέλεσμα την ευνοϊκότερη μεταχείριση των ενωσιακών εμπορευμάτων σε σχέση με τα εμπορεύματα που εισάγονται στο τελωνειακό έδαφος της Ένωσης.

12)Καίτοι στόχος του ΜΣΠΑ είναι η πρόληψη του κινδύνου διαρροής άνθρακα, ο παρών κανονισμός θα ενθαρρύνει επίσης τη χρήση από τους παραγωγούς τρίτων χωρών πιο αποδοτικών τεχνολογιών όσον αφορά τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, ώστε να παράγονται λιγότερες εκπομπές ανά μονάδα απόδοσης.

13)Ως μέσο πρόληψης της διαρροής άνθρακα και μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, ο ΜΣΠΑ θα πρέπει να διασφαλίζει ότι τα εισαγόμενα προϊόντα υπόκεινται σε ρυθμιστικό πλαίσιο που εφαρμόζει τιμή ανθρακούχων εκπομπών ισοδύναμη με εκείνη που, σε διαφορετική περίπτωση, θα βάρυνε τα εν λόγω προϊόντα στο πλαίσιο του ΣΕΔΕ της ΕΕ. Ως μέτρο για το κλίμα, ο ΜΣΠΑ θα πρέπει να προλαμβάνει τον κίνδυνο διαρροής άνθρακα και να στηρίζει την αυξημένη φιλοδοξία της Ένωσης για μετριασμό της κλιματικής αλλαγής, ενώ παράλληλα θα διασφαλίζει τη συμβατότητα με τους κανόνες του ΠΟΕ.

14)Ο παρών κανονισμός θα πρέπει να εφαρμόζεται στα εμπορεύματα που εισάγονται στο τελωνειακό έδαφος της Ένωσης από τρίτες χώρες, εκτός εάν η παραγωγή τους υπόκειται ήδη στο ΣΕΔΕ της ΕΕ, στο πλαίσιο του οποίου εφαρμόζεται σε τρίτες χώρες ή εδάφη, ή σε σύστημα τιμολόγησης των ανθρακούχων εκπομπών που είναι πλήρως συνδεδεμένο με το ΣΕΔΕ της ΕΕ.

15)Προκειμένου να εξαιρεθούν από τον ΜΣΠΑ τρίτες χώρες ή εδάφη που είναι πλήρως ενσωματωμένα ή συνδεδεμένα με το ΣΕΔΕ της ΕΕ σε περίπτωση μελλοντικών συμφωνιών, θα πρέπει να ανατεθεί στην Επιτροπή η εξουσία έκδοσης πράξεων σύμφωνα με το άρθρο 290 της ΣΛΕΕ για την τροποποίηση του καταλόγου χωρών του παραρτήματος II. Αντιθέτως, οι εν λόγω τρίτες χώρες ή εδάφη θα πρέπει να αποκλείονται από τον κατάλογο του παραρτήματος II και να υπόκεινται στον ΜΣΠΑ στην περίπτωση που δεν χρεώνουν στην πράξη την τιμή του ΣΕΔΕ στα εμπορεύματα που εξάγονται στην Ένωση.

16)Ο παρών κανονισμός θα πρέπει να εφαρμόζεται στην υφαλοκρηπίδα και στην αποκλειστική οικονομική ζώνη που έχουν δηλώσει τα κράτη μέλη σύμφωνα με τη σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το δίκαιο της θάλασσας 40 , με στόχο την πρόληψη του κινδύνου διαρροής άνθρακα σε υπεράκτιες εγκαταστάσεις.

17)Οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου που θα ρυθμίζονται από τον ΜΣΠΑ θα πρέπει να αντιστοιχούν στις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου που καλύπτονται από το παράρτημα I της οδηγίας 2003/87/ΕΚ για το ΣΕΔΕ της ΕΕ, ήτοι τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα (CO2) και, κατά περίπτωση, υποξειδίου του αζώτου (N2O) και υπερφθορανθράκων (PFC). Ο ΜΣΠΑ θα πρέπει να εφαρμόζεται αρχικά στις άμεσες εκπομπές των εν λόγω αερίων του θερμοκηπίου από την παραγωγή των εμπορευμάτων έως τη στιγμή της εισαγωγής στο τελωνειακό έδαφος της Ένωσης και, μετά τη λήξη μιας μεταβατικής περιόδου και κατόπιν περαιτέρω αξιολόγησης, και στις έμμεσες εκπομπές, αντικατοπτρίζοντας το πεδίο εφαρμογής του ΣΕΔΕ της ΕΕ.

18)Το ΣΕΔΕ της ΕΕ και ο ΜΣΠΑ έχουν ως κοινό στόχο την τιμολόγηση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου που ενσωματώνονται στους ίδιους τομείς και εμπορεύματα μέσω της χρήσης ειδικών δικαιωμάτων ή πιστοποιητικών. Αμφότερα τα συστήματα έχουν ρυθμιστικό χαρακτήρα και η ύπαρξή τους δικαιολογείται από την ανάγκη μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, σύμφωνα με τον περιβαλλοντικό στόχο που ορίζεται σε επίπεδο Ένωσης.

19)Ωστόσο, ενώ το ΣΕΔΕ της ΕΕ ορίζει ένα απόλυτο ανώτατο όριο για τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου από τις δραστηριότητες που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του και προβλέπει τη δυνατότητα εμπορευσιμότητας των δικαιωμάτων (το λεγόμενο «σύστημα επιβολής ανώτατων ορίων και εμπορίας»), ο ΜΣΠΑ δεν θα πρέπει να καθορίζει ποσοτικά όρια για την εισαγωγή, ώστε να διασφαλίζεται ότι οι εμπορικές ροές δεν περιορίζονται. Επιπλέον, ενώ το ΣΕΔΕ της ΕΕ εφαρμόζεται σε εγκαταστάσεις που εδρεύουν στην Ένωση, ο ΜΣΠΑ θα πρέπει να εφαρμόζεται σε ορισμένα εμπορεύματα που εισάγονται στο τελωνειακό έδαφος της Ένωσης.

20)Το σύστημα του ΜΣΠΑ έχει ορισμένα ειδικά χαρακτηριστικά σε σύγκριση με το ΣΕΔΕ της ΕΕ, μεταξύ άλλων όσον αφορά τον υπολογισμό της τιμής των πιστοποιητικών ΜΣΠΑ, τις δυνατότητες εμπορίας πιστοποιητικών και την ισχύ τους με την πάροδο του χρόνου. Τα εν λόγω χαρακτηριστικά οφείλονται στην ανάγκη να διατηρηθεί σε βάθος χρόνου η αποτελεσματικότητα του ΜΣΠΑ ως μέτρου για την πρόληψη της διαρροής άνθρακα, καθώς και στην ανάγκη να εξασφαλιστεί ότι η διαχείριση του συστήματος δεν είναι υπερβολικά επαχθής όσον αφορά τις υποχρεώσεις που επιβάλλονται στους φορείς εκμετάλλευσης και τους διοικητικούς πόρους, και παράλληλα, να διατηρηθεί ένα ισοδύναμο επίπεδο ευελιξίας για τους φορείς εκμετάλλευσης στο πλαίσιο του ΣΕΔΕ της ΕΕ.

21)Για να διατηρηθεί η αποτελεσματικότητά του ως μέτρου πρόληψης της διαρροής άνθρακα, ο ΜΣΠΑ πρέπει να αντανακλά σε πολύ μεγάλο βαθμό την τιμή του ΣΕΔΕ της ΕΕ. Ενώ στην αγορά του ΣΕΔΕ της ΕΕ η τιμή των δικαιωμάτων καθορίζεται μέσω πλειστηριασμών, η τιμή των πιστοποιητικών ΜΣΠΑ θα πρέπει να αντανακλά ευλόγως την τιμή αυτών των πλειστηριασμών με βάση μέσους όρους που υπολογίζονται σε εβδομαδιαία βάση. Οι εν λόγω εβδομαδιαίες μέσες τιμές αντανακλούν σε πολύ μεγάλο βαθμό τις διακυμάνσεις της τιμής του ΣΕΔΕ της ΕΕ και παρέχουν ένα εύλογο περιθώριο ώστε οι εισαγωγείς να επωφελούνται από τις μεταβολές της τιμής του ΣΕΔΕ της ΕΕ και, παράλληλα, να διασφαλίζεται ότι το σύστημα παραμένει διαχειρίσιμο για τις διοικητικές αρχές.

22)Στο πλαίσιο του ΣΕΔΕ της ΕΕ, ο συνολικός αριθμός των δικαιωμάτων που έχουν εκχωρηθεί (στο εξής: ανώτατο όριο) καθορίζει την προσφορά δικαιωμάτων εκπομπής και παρέχει βεβαιότητα σχετικά με τις μέγιστες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου. Η τιμή των ανθρακούχων εκπομπών καθορίζεται από το ισοζύγιο μεταξύ της εν λόγω προσφοράς και της ζήτησης της αγοράς. Η έλλειψη είναι αναγκαία για να υπάρξει κίνητρο ως προς την τιμή. Δεδομένου ότι δεν είναι δυνατόν να επιβληθεί ανώτατο όριο στον αριθμό των πιστοποιητικών ΜΣΠΑ που διατίθενται τους εισαγωγείς, εάν οι εισαγωγείς είχαν τη δυνατότητα μεταφοράς σε επόμενη χρήση και εμπορίας των πιστοποιητικών ΜΣΠΑ, αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε καταστάσεις όπου η τιμή για τα πιστοποιητικά ΜΣΠΑ δεν θα αντανακλούσε πλέον την εξέλιξη της τιμής στο ΣΕΔΕ της ΕΕ. Αυτό θα αποδυνάμωνε το κίνητρο για απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές μεταξύ εγχώριων και εισαγόμενων εμπορευμάτων, ευνοώντας τη διαρροή άνθρακα και υπονομεύοντας τον πρωταρχικό κλιματικό στόχο του ΜΣΠΑ. Θα μπορούσε επίσης να οδηγήσει σε διαφορετικές τιμές για φορείς εκμετάλλευσης από διαφορετικές χώρες. Ως εκ τούτου, τα όρια στις δυνατότητες εμπορίας και μεταφοράς πιστοποιητικών ΜΣΠΑ δικαιολογούνται από την ανάγκη να αποφευχθεί η υπονόμευση της αποτελεσματικότητας και του κλιματικού στόχου του ΜΣΠΑ και να διασφαλιστεί η ισότιμη μεταχείριση των φορέων εκμετάλλευσης από διαφορετικές χώρες. Ωστόσο, προκειμένου να διατηρηθεί η δυνατότητα των εισαγωγέων να βελτιστοποιούν το κόστος τους, ο παρών κανονισμός θα πρέπει να προβλέπει ένα σύστημα βάσει του οποίου οι αρχές θα μπορούν να επαναγοράσουν μια ορισμένη ποσότητα πλεοναζόντων πιστοποιητικών από τους εισαγωγείς. Η εν λόγω ποσότητα ορίζεται σε επίπεδο που παρέχει εύλογο περιθώριο ώστε οι εισαγωγείς να μοχλεύουν το κόστος τους κατά την περίοδο ισχύος των πιστοποιητικών και, παράλληλα, να διατηρείται η συνολική επίδραση του μηχανισμού μετάδοσης των τιμών και να διασφαλίζεται η διατήρηση του περιβαλλοντικού στόχου του μέτρου.

23)Δεδομένου ότι ο ΜΣΠΑ εφαρμόζεται στις εισαγωγές εμπορευμάτων στο τελωνειακό έδαφος της Ένωσης και όχι σε εγκαταστάσεις, στο καθεστώς του ΜΣΠΑ θα πρέπει επίσης να εφαρμοστούν ορισμένες προσαρμογές και απλουστεύσεις. Μία από αυτές τις απλουστεύσεις θα πρέπει να συνίσταται σε ένα σύστημα δήλωσης όπου οι εισαγωγείς θα πρέπει να αναφέρουν τις συνολικές επαληθευμένες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου που ενσωματώνονται στα εμπορεύματα που εισάγονται σε ένα δεδομένο ημερολογιακό έτος. Θα πρέπει επίσης να εφαρμοστεί διαφορετικό χρονοδιάγραμμα σε σύγκριση με τον κύκλο συμμόρφωσης του ΣΕΔΕ της ΕΕ, ώστε να αποφευχθεί κάθε πιθανό σημείο συμφόρησης που μπορεί να προκύψει λόγω των υποχρεώσεων των διαπιστευμένων ελεγκτών βάσει του παρόντος κανονισμού και του ΣΕΔΕ της ΕΕ.

24)Όσον αφορά τις κυρώσεις, τα κράτη μέλη θα πρέπει να επιβάλλουν κυρώσεις σε περίπτωση παραβίασης του παρόντος κανονισμού και να διασφαλίσουν την εφαρμογή τους. Το ύψος των εν λόγω κυρώσεων θα πρέπει να είναι το ίδιο με τις κυρώσεις που επιβάλλονται επί του παρόντος εντός της Ένωσης σε περίπτωση παραβίασης του ΣΕΔΕ της ΕΕ σύμφωνα με το άρθρο 16 παράγραφοι 3 και 4 της οδηγίας 2003/87/ΕΚ.

25)Ενώ το ΣΕΔΕ της ΕΕ εφαρμόζεται σε ορισμένες διεργασίες και δραστηριότητες παραγωγής, ο ΜΣΠΑ θα πρέπει να στοχεύει στις αντίστοιχες εισαγωγές εμπορευμάτων. Αυτό προϋποθέτει τον σαφή προσδιορισμό των εισαγόμενων εμπορευμάτων με βάση την κατάταξή τους στη Συνδυασμένη Ονοματολογία 41 (στο εξής: ΣΟ) και τη σύνδεσή τους με ενσωματωμένες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου.

26)Η κάλυψη προϊόντων από τον ΜΣΠΑ θα πρέπει να αντικατοπτρίζει τις δραστηριότητες που καλύπτει το ΣΕΔΕ της ΕΕ, δεδομένου ότι το εν λόγω σύστημα βασίζεται σε ποσοτικά και ποιοτικά κριτήρια που συνδέονται με τον περιβαλλοντικό στόχο της οδηγίας 2003/87/ΕΚ και αποτελεί το πιο ολοκληρωμένο ρυθμιστικό πλαίσιο για τις εκπομπές του θερμοκηπίου στην Ένωση.

27)Ο καθορισμός ενός πεδίου κάλυψης προϊόντων για τον ΜΣΠΑ που αντικατοπτρίζει τις δραστηριότητες που καλύπτει το ΣΕΔΕ της ΕΕ θα συμβάλει επίσης στο να εξασφαλιστεί ότι τα εισαγόμενα προϊόντα τυγχάνουν μεταχείρισης που δεν είναι λιγότερο ευνοϊκή από εκείνη που επιφυλάσσεται στα ομοειδή προϊόντα εγχώριας προέλευσης.

28)Ενώ απώτερος στόχος του ΜΣΠΑ είναι η ευρεία κάλυψη προϊόντων, θα ήταν συνετό η αρχή να γίνει με έναν επιλεγμένο αριθμό τομέων με σχετικά ομοιογενή προϊόντα, όπου υπάρχει κίνδυνος διαρροής άνθρακα. Οι ενωσιακοί τομείς που θεωρείται ότι εκτίθενται σε κίνδυνο διαρροής άνθρακα περιλαμβάνονται στην κατ’ εξουσιοδότηση απόφαση 2019/708 της Επιτροπής 42 .

29)Τα εμπορεύματα που εμπίπτουν στον παρόντα κανονισμό θα πρέπει να επιλέγονται έπειτα από προσεκτική ανάλυση της σημασίας τους όσον αφορά τις σωρευμένες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και του κινδύνου διαρροής άνθρακα στους αντίστοιχους τομείς του ΣΕΔΕ της ΕΕ, ενώ παράλληλα θα πρέπει να περιορίζεται η πολυπλοκότητα και ο διοικητικός φόρτος. Ειδικότερα, κατά την επιλογή θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη τα βασικά υλικά και τα βασικά προϊόντα που καλύπτει το ΣΕΔΕ της ΕΕ ώστε να διασφαλίζεται η ισότιμη αντιμετώπιση των εισαγωγών ενεργοβόρων προϊόντων στην Ένωση και των προϊόντων της ΕΕ όσον αφορά την τιμολόγηση των ανθρακούχων εκπομπών βάσει του ΣΕΔΕ της ΕΕ και να μετριάζονται οι κίνδυνοι διαρροής άνθρακα. Άλλα σχετικά κριτήρια για τον περιορισμό της επιλογής θα πρέπει να είναι τα εξής: πρώτον, η σημασία των τομέων όσον αφορά τις εκπομπές, δηλαδή κατά πόσον ο τομέας είναι συνολικά μία από τις μεγαλύτερες πηγές εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου· δεύτερον, η έκθεση του τομέα σε σημαντικό κίνδυνο διαρροής άνθρακα, όπως ορίζεται σύμφωνα με την οδηγία 2003/87/ΕΚ· τρίτον, η ανάγκη εξισορρόπησης της ευρείας κάλυψης όσον αφορά τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, με παράλληλο περιορισμό της πολυπλοκότητας και του διοικητικού φόρτου.

30)Η χρήση του πρώτου κριτηρίου επιτρέπει τη συμπερίληψη του ακόλουθου βιομηχανικού τομέα όσον αφορά τις σωρευμένες εκπομπές: σίδηρος και χάλυβας, προϊόντα διυλίσεως, τσιμέντο, οργανικές βασικές χημικές ουσίες και λιπάσματα.

31)Ωστόσο, ορισμένοι τομείς που περιλαμβάνονται στην κατ’ εξουσιοδότηση απόφαση (ΕΕ) 2019/708 της Επιτροπής δεν θα πρέπει στο παρόν στάδιο να αποτελέσουν αντικείμενο του παρόντος κανονισμού, λόγω των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών τους.

32)Ειδικότερα, οι οργανικές χημικές ουσίες δεν περιλαμβάνονται στο πεδίο εφαρμογής του παρόντος κανονισμού λόγω τεχνικών περιορισμών που δεν καθιστούν δυνατό τον σαφή προσδιορισμό των ενσωματωμένων εκπομπών των εισαγόμενων εμπορευμάτων. Για τα εν λόγω εμπορεύματα, ο εφαρμοστέος δείκτης αναφοράς στο πλαίσιο του ΣΕΔΕ της ΕΕ αποτελεί βασική παράμετρο, η οποία δεν επιτρέπει τη σαφή κατανομή των εκπομπών που ενσωματώνονται σε μεμονωμένα εισαγόμενα εμπορεύματα. Για μια πιο στοχευμένη κατανομή σε οργανικές χημικές ουσίες θα απαιτηθούν περισσότερα δεδομένα και ανάλυση.

33)Παρόμοιοι τεχνικοί περιορισμοί ισχύουν για τα προϊόντα διυλίσεως, για τα οποία δεν είναι δυνατόν να εκχωρηθούν με σαφήνεια εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου σε μεμονωμένα προϊόντα παραγωγής. Παράλληλα, ο σχετικός δείκτης αναφοράς στο ΣΕΔΕ της ΕΕ δεν σχετίζεται άμεσα με συγκεκριμένα προϊόντα, όπως βενζίνη, ντίζελ ή κηροζίνη, αλλά με το σύνολο της παραγωγής διυλιστηρίων.

34)Ωστόσο, τα προϊόντα αλουμινίου θα πρέπει να συμπεριληφθούν στον ΜΣΠΑ, δεδομένου ότι εκτίθενται σε πολύ μεγάλο βαθμό σε διαρροή άνθρακα. Επιπλέον, σε διάφορες βιομηχανικές εφαρμογές, βρίσκονται σε άμεσο ανταγωνισμό με προϊόντα χάλυβα λόγω χαρακτηριστικών που ομοιάζουν πολύ με εκείνα των προϊόντων χάλυβα. Η συμπερίληψη του αλουμινίου είναι επίσης σημαντική, δεδομένου ότι το πεδίο εφαρμογής του ΜΣΠΑ ενδέχεται μελλοντικά να επεκταθεί ώστε να καλύπτει και τις έμμεσες εκπομπές.

35)Ομοίως, τα εξαρτήματα σωληνώσεων θα πρέπει να συμπεριληφθούν στο πεδίο εφαρμογής του ΜΣΠΑ παρά το χαμηλό επίπεδο ενσωματωμένων εκπομπών τους, δεδομένου ότι ο αποκλεισμός τους θα αυξήσει την πιθανότητα καταστρατήγησης της οριοθέτησης των προϊόντων χάλυβα στον ΜΣΠΑ μέσω της μεταβολής του τρόπου διεξαγωγής των εμπορικών συναλλαγών προς προϊόντα επόμενου σταδίου.

36)Αντιθέτως, ο παρών κανονισμός δεν θα πρέπει να εφαρμόζεται σε ορισμένα προϊόντα των οποίων η παραγωγή δεν συνεπάγεται σημαντικές εκπομπές, όπως τα θραύσματα χυτοσιδήρου, σιδήρου ή χάλυβα (που υπάγονται στον κωδικό ΣΟ 7204), τα σιδηροκράματα (που υπάγονται στον κωδικό ΣΟ 7202) και ορισμένα λιπάσματα (που υπάγονται στον κωδικό ΣΟ 3105 60 00).

37)Οι εισαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας θα πρέπει να συμπεριληφθούν στο πεδίο εφαρμογής του παρόντος κανονισμού, καθώς ο τομέας αυτός ευθύνεται για το 30 % των συνολικών εκπομπών αερίων θερμοκηπίου στην Ένωση. Η ενισχυμένη φιλοδοξία της Ένωσης για το κλίμα θα διευρύνει το χάσμα όσον αφορά την τιμή ανθρακούχων εκπομπών μεταξύ της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στην Ένωση και στο εξωτερικό. Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με την πρόοδο όσον αφορά τη σύνδεση του δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας της Ένωσης με το δίκτυο των γειτονικών της χωρών θα αυξήσει τον κίνδυνο διαρροής άνθρακα λόγω των αυξημένων εισαγωγών ηλεκτρικής ενέργειας, σημαντικό μέρος της οποίας παράγεται από μονάδες παραγωγής ενέργειας με καύση άνθρακα.

38)Δεδομένου ότι οι εισαγωγείς εμπορευμάτων που καλύπτονται από τον παρόντα κανονισμό δεν θα πρέπει να υποχρεούνται να εκπληρώνουν τις υποχρεώσεις τους στο πλαίσιο του ΜΣΠΑ βάσει του παρόντος κανονισμού κατά τον χρόνο της εισαγωγής, θα πρέπει να εφαρμοστούν ειδικά διοικητικά μέτρα για να εξασφαλιστεί η εκπλήρωση των υποχρεώσεων σε μεταγενέστερο στάδιο. Ως εκ τούτου, οι εισαγωγείς θα πρέπει να έχουν το δικαίωμα να εισάγουν εμπορεύματα ΜΣΠΑ μόνο αφού τους χορηγηθεί άδεια από τις αρμόδιες αρχές που είναι υπεύθυνες για την εφαρμογή του παρόντος κανονισμού.

39)Ο ΜΣΠΑ θα πρέπει να βασίζεται σε σύστημα δήλωσης στο πλαίσιο του οποίου ένας αδειοδοτημένος διασαφιστής, ο οποίος μπορεί να εκπροσωπεί περισσότερους από έναν εισαγωγείς, υποβάλλει σε ετήσια βάση δήλωση των εκπομπών που ενσωματώνονται στα εμπορεύματα που εισάγονται στο τελωνειακό έδαφος της Ένωσης και παραδίδει αριθμό πιστοποιητικών ΜΣΠΑ που αντιστοιχεί σε αυτές τις δηλωθείσες εκπομπές.

40)Ο αδειοδοτημένος διασαφιστής θα πρέπει να έχει τη δυνατότητα να ζητεί μείωση του αριθμού των πιστοποιητικών ΜΣΠΑ προς παράδοση, αντίστοιχη με την τιμή των ανθρακούχων εκπομπών που έχει ήδη καταβληθεί για τις εκπομπές αυτές σε άλλες δικαιοδοσίες.

41)Οι ενσωματωμένες εκπομπές που δηλώνονται θα πρέπει να επαληθεύονται από πρόσωπο που έχει διαπιστευτεί από εθνικό οργανισμό διαπίστευσης που έχει οριστεί σύμφωνα με το άρθρο 4 παράγραφος 1 του κανονισμού αριθ. 765/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 43 ή βάσει του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) 2018/2067 της Επιτροπής 44 .

42)Το σύστημα θα πρέπει να παρέχει στους φορείς εκμετάλλευσης εγκαταστάσεων παραγωγής σε τρίτες χώρες τη δυνατότητα να καταχωρίζονται σε κεντρική βάση δεδομένων και να θέτουν στη διάθεση αδειοδοτημένων διασαφιστών τις επαληθευμένες ενσωματωμένες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου από την παραγωγή εμπορευμάτων. Οι φορείς εκμετάλλευσης θα πρέπει να μπορούν να επιλέγουν να μην είναι προσβάσιμα στο κοινό το όνομα, η διεύθυνση και τα στοιχεία επικοινωνίας τους στην κεντρική βάση δεδομένων.

43)Τα πιστοποιητικά ΜΣΠΑ διαφέρουν από τα δικαιώματα του ΣΕΔΕ της ΕΕ βασικό χαρακτηριστικό των οποίων αποτελεί ο ημερήσιος πλειστηριασμός. Η ανάγκη καθορισμού μιας σαφούς τιμής για τα πιστοποιητικά ΜΣΠΑ καθιστά την καθημερινή δημοσίευση υπερβολικά επαχθή και πηγή σύγχυσης για τους φορείς εκμετάλλευσης, καθώς οι ημερήσιες τιμές διατρέχουν τον κίνδυνο να καταστούν παρωχημένες μετά τη δημοσίευση. Συνεπώς, η δημοσίευση των τιμών ΜΣΠΑ σε εβδομαδιαία βάση θα αντικατοπτρίζει με ακρίβεια την τάση τιμολόγησης των δικαιωμάτων του ΣΕΔΕ της ΕΕ και θα επιδιώκει τον ίδιο κλιματικό στόχο. Ως εκ τούτου, ο υπολογισμός της τιμής των πιστοποιητικών ΜΣΠΑ ​θα πρέπει να πραγματοποιείται με βάση μεγαλύτερο χρονικό διάστημα (σε εβδομαδιαία βάση) από το χρονικό διάστημα που καθορίζεται από το ΣΕΔΕ της ΕΕ (σε ημερήσια βάση). Η Επιτροπή θα πρέπει να επιφορτιστεί με τον υπολογισμό και τη δημοσίευση αυτής της μέσης τιμής.

44)Προκειμένου να παρασχεθεί ευελιξία στους αδειοδοτημένους διασαφιστές όσον αφορά τη συμμόρφωση με τις υποχρεώσεις τους στο πλαίσιο του ΜΣΠΑ και να τους δοθεί η δυνατότητα να επωφεληθούν από τις διακυμάνσεις στην τιμή των δικαιωμάτων του ΣΕΔΕ της ΕΕ, τα πιστοποιητικά ΜΣΠΑ θα πρέπει να ισχύουν για περίοδο δύο ετών από την ημερομηνία αγοράς. Ο αδειοδοτημένος διασαφιστής θα πρέπει να έχει τη δυνατότητα να επαναπωλήσει στην εθνική αρχή μέρος των πιστοποιητικών που αγοράστηκαν καθ’ υπέρβαση. Ο αδειοδοτημένος διασαφιστής θα πρέπει να συγκεντρώνει κατά τη διάρκεια του έτους τον αριθμό των πιστοποιητικών που απαιτούνται κατά τον χρόνο της παράδοσης, και τα κατώτατα όρια να καθορίζονται στο τέλος κάθε τριμήνου.

45)Τα φυσικά χαρακτηριστικά της ηλεκτρικής ενέργειας ως προϊόντος, και ιδίως η αδυναμία παρακολούθησης της πραγματικής ροής ηλεκτρονίων, δικαιολογεί έναν ελαφρώς διαφορετικό σχεδιασμό για τον ΜΣΠΑ. Οι προκαθορισμένες τιμές θα πρέπει να χρησιμοποιούνται ως τυποποιημένη προσέγγιση και οι αδειοδοτημένοι διασαφιστές θα πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να ζητούν τον υπολογισμό των υποχρεώσεών τους στο πλαίσιο του ΜΣΠΑ με βάση τις πραγματικές εκπομπές. Το εμπόριο ηλεκτρικής ενέργειας διαφέρει από το εμπόριο άλλων εμπορευμάτων, κυρίως διότι πραγματοποιείται μέσω διασυνδεδεμένων δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας, με τη χρήση χρηματιστηρίων ηλεκτρικής ενέργειας και ειδικών μορφών συναλλαγών. Η σύζευξη των αγορών είναι μια ιδιαίτερα ρυθμιζόμενη μορφή εμπορίου ηλεκτρικής ενέργειας που καθιστά δυνατή τη συγκέντρωση προσφορών αγοράς και πώλησης σε ολόκληρη την Ένωση.

46)Για να αποφευχθούν οι κίνδυνοι καταστρατήγησης και να βελτιωθεί η ιχνηλασιμότητα των πραγματικών εκπομπών CO2 από την εισαγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και τη χρήση της σε εμπορεύματα, ο υπολογισμός των πραγματικών εκπομπών θα πρέπει να επιτρέπεται μόνο υπό ορισμένες αυστηρές προϋποθέσεις. Ειδικότερα, θα πρέπει να είναι απαραίτητο να αποδεικνύεται η ανάδειξη αμετάβλητου δικαιούχου της κατανεμημένης δυναμικότητας διασύνδεσης, καθώς και η ύπαρξη άμεσης συμβατικής σχέσης μεταξύ του αγοραστή και του παραγωγού ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές ή μεταξύ του αγοραστή και του παραγωγού ηλεκτρικής ενέργειας με εκπομπές χαμηλότερες από την προκαθορισμένη τιμή.

47)Τα συμβαλλόμενα μέρη της συνθήκης για την ίδρυση της Ενεργειακής Κοινότητας 45 ή τα μέρη των συμφωνιών σύνδεσης, συμπεριλαμβανομένων των σφαιρικών και σε βάθος ζωνών ελεύθερων συναλλαγών, δεσμεύονται να εφαρμόσουν διαδικασίες απαλλαγής από τις ανθρακούχες εκπομπές που θα πρέπει τελικά να οδηγήσουν στη θέσπιση μηχανισμών τιμολόγησης των ανθρακούχων εκπομπών παρόμοιων ή ισοδύναμων με το ΣΕΔΕ της ΕΕ ή στη συμμετοχή τους στο ΣΕΔΕ της ΕΕ.

48)Η ένταξη τρίτων χωρών στην ενωσιακή αγορά ηλεκτρικής ενέργειας είναι σημαντική κινητήριος δύναμη για να επιταχύνουν οι χώρες αυτές τη μετάβασή τους σε ενεργειακά συστήματα με υψηλά ποσοστά ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές. Η σύζευξη αγορών ηλεκτρικής ενέργειας, όπως ορίζεται στον κανονισμό (ΕΕ) 2015/1222 της Επιτροπής 46 , παρέχει σε τρίτες χώρες τη δυνατότητα να ενσωματώσουν καλύτερα την ηλεκτρική ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, να ανταλλάξουν αυτήν την ηλεκτρική ενέργεια με αποδοτικό τρόπο εντός μιας ευρύτερης περιοχής, εξισορροπώντας την προσφορά και τη ζήτηση με την ευρύτερη αγορά της Ένωσης, και να μειώσουν την ένταση του άνθρακα της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Η ένταξη τρίτων χωρών στην ενεργειακή αγορά της Ένωσης συμβάλλει επίσης στην ασφάλεια του εφοδιασμού των εν λόγω χωρών και των γειτονικών κρατών μελών με ηλεκτρική ενέργεια.

49)Μόλις οι τρίτες χώρες ενσωματωθούν στενά στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας της Ένωσης μέσω σύζευξης αγορών, θα πρέπει να εξευρεθούν τεχνικές λύσεις για να διασφαλιστεί η εφαρμογή του ΜΣΠΑ στην ηλεκτρική ενέργεια που εξάγεται από τις εν λόγω χώρες στο τελωνειακό έδαφος της Ένωσης. Εάν δεν είναι δυνατόν να εξευρεθούν τεχνικές λύσεις, οι τρίτες χώρες που διαθέτουν συζευγμένες αγορές θα πρέπει να επωφεληθούν από μια χρονικώς περιορισμένη εξαίρεση από τον ΜΣΠΑ έως το 2030 το αργότερο όσον αφορά αποκλειστικά την εξαγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, υπό τον όρο ότι πληρούνται ορισμένες προϋποθέσεις. Ωστόσο, οι εν λόγω τρίτες χώρες θα πρέπει να καταρτίσουν χάρτη πορείας και να δεσμευτούν ότι θα εφαρμόσουν μηχανισμό τιμολόγησης των ανθρακούχων εκπομπών που θα προβλέπει ισοδύναμη τιμή με το ΣΕΔΕ της ΕΕ, και θα πρέπει να δεσμευτούν για την επίτευξη ουδέτερου ισοζυγίου διοξειδίου του άνθρακα έως το 2050. ώστε να ευθυγραμμιστούν με τη νομοθεσία της Ένωσης στους τομείς του περιβάλλοντος, του κλίματος, του ανταγωνισμού και της ενέργειας. Η εξαίρεση αυτή θα πρέπει να ανακαλείται ανά πάσα στιγμή εάν υπάρχουν λόγοι να θεωρηθεί ότι η εν λόγω χώρα δεν εκπληρώνει τις δεσμεύσεις της ή δεν έχει θεσπίσει έως το 2030 ένα ΣΕΔΕ ισοδύναμο με το ΣΕΔΕ της ΕΕ.

50)Θα πρέπει να ισχύσει μεταβατική περίοδος από το 2023 έως το 2025, κατά την οποία θα πρέπει να εφαρμόζεται ΜΣΠΑ χωρίς χρηματοοικονομική προσαρμογή, με στόχο τη διευκόλυνση της ομαλής εφαρμογής του μηχανισμού και, ως εκ τούτου, τη μείωση του κινδύνου διατάραξης του εμπορίου. Οι διασαφιστές θα πρέπει να δηλώνουν σε τριμηνιαία βάση τις πραγματικές εκπομπές που ενσωματώνονται στα εμπορεύματα που εισάγονται κατά την μεταβατική περίοδο, παραθέτοντας αναλυτικά τις άμεσες και έμμεσες εκπομπές, καθώς και τις τιμές ανθρακούχων εκπομπών που τυχόν καταβλήθηκαν στο εξωτερικό.

51)Για τη διευκόλυνση και τη διασφάλιση της ορθής λειτουργίας του ΜΣΠΑ, η Επιτροπή θα πρέπει να παρέχει στήριξη στις αρμόδιες αρχές που είναι υπεύθυνες για την εφαρμογή του παρόντος κανονισμού κατά την εκπλήρωση των υποχρεώσεών τους.

52)Η Επιτροπή θα πρέπει να αξιολογήσει την εφαρμογή του παρόντος κανονισμού πριν από το τέλος της μεταβατικής περιόδου και να υποβάλει έκθεση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο. Η έκθεση της Επιτροπής θα πρέπει να επικεντρώνεται ιδίως στις δυνατότητες ενίσχυσης των δράσεων για το κλίμα για την επίτευξη του στόχου της Ένωσης για κλιματική ουδετερότητα έως το 2050. Η Επιτροπή θα πρέπει, στο πλαίσιο αυτής της αξιολόγησης, να αρχίσει να συλλέγει τις απαραίτητες πληροφορίες για την πιθανή επέκταση του πεδίου εφαρμογής στις έμμεσες εκπομπές, καθώς και σε άλλα εμπορεύματα και υπηρεσίες που διατρέχουν κίνδυνο διαρροής άνθρακα, και για την ανάπτυξη μεθόδων υπολογισμού των ενσωματωμένων εκπομπών με βάση τις μεθόδους περιβαλλοντικού αποτυπώματος 47 .

53)Βάσει των ανωτέρω, θα πρέπει να συνεχιστεί ο διάλογος με τρίτες χώρες και να υπάρξει χώρος για συνεργασία και λύσεις που θα μπορούσαν να τεκμηριώσουν τις συγκεκριμένες επιλογές που θα γίνουν σχετικά με τις λεπτομέρειες του σχεδιασμού του μέτρου κατά την εφαρμογή, ιδίως κατά τη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου.

54)Η Επιτροπή θα πρέπει να επιδιώξει να συνεργαστεί με ισότιμο τρόπο και σύμφωνα με τις διεθνείς υποχρεώσεις της ΕΕ με τρίτες χώρες των οποίων οι εμπορικές συναλλαγές με την ΕΕ επηρεάζονται από τον παρόντα κανονισμό, προκειμένου να διερευνηθούν οι δυνατότητες διαλόγου και συνεργασίας όσον αφορά την εφαρμογή συγκεκριμένων στοιχείων του μηχανισμού που καθορίζονται στον παρόντα κανονισμό και στις σχετικές εκτελεστικές πράξεις. Παράλληλα, θα πρέπει να διερευνηθούν οι δυνατότητες σύναψης συμφωνιών ώστε να λαμβάνεται υπόψη ο μηχανισμός τιμολόγησης των ανθρακούχων εκπομπών των εν λόγω χωρών.

55)Δεδομένου ότι στόχος του ΜΣΠΑ είναι να ενθαρρύνει καθαρότερες διεργασίες παραγωγής, η ΕΕ είναι έτοιμη να συνεργαστεί με χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος για την απαλλαγή των μεταποιητικών βιομηχανιών τους από τις ανθρακούχες εκπομπές. Επιπλέον, η Ένωση θα πρέπει να στηρίξει τις λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες παρέχοντάς τους την απαραίτητη τεχνική βοήθεια προκειμένου να διευκολυνθεί η προσαρμογή τους στις νέες υποχρεώσεις που θεσπίζει ο παρών κανονισμός.

56)Οι διατάξεις του παρόντος κανονισμού δεν θίγουν τον κανονισμό (ΕΕ) 2016/679 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 48 ούτε τον κανονισμό (ΕΕ) 2018/1725 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 49 . 

57)Για λόγους αποδοτικότητας, θα πρέπει να εφαρμόζονται οι διατάξεις του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 515/97 του Συμβουλίου 50 .

58)Για την αποκατάσταση της καταστρατήγησης των διατάξεων του παρόντος κανονισμού, θα πρέπει να ανατεθεί στην Επιτροπή η εξουσία έκδοσης πράξεων σύμφωνα με το άρθρο 290 της ΣΛΕΕ όσον αφορά τη συμπλήρωση του καταλόγου των εμπορευμάτων του παραρτήματος I.

59)Είναι ιδιαίτερα σημαντικό η Επιτροπή να διεξάγει, κατά τις προπαρασκευαστικές εργασίες της, τις κατάλληλες διαβουλεύσεις, μεταξύ άλλων και σε επίπεδο εμπειρογνωμόνων, και οι διαβουλεύσεις αυτές να πραγματοποιούνται σύμφωνα με τις αρχές που ορίζονται στη διοργανική συμφωνία της 13ης Απριλίου 2016 για τη βελτίωση του νομοθετικού έργου 51 . Πιο συγκεκριμένα, προκειμένου να εξασφαλιστεί η ίση συμμετοχή στην προετοιμασία των κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο λαμβάνουν όλα τα έγγραφα κατά τον ίδιο χρόνο με τους εμπειρογνώμονες των κρατών μελών, και οι εμπειρογνώμονές τους έχουν συστηματικά πρόσβαση στις συνεδριάσεις των ομάδων εμπειρογνωμόνων της Επιτροπής που ασχολούνται με την προετοιμασία κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων.

60)Προκειμένου να εξασφαλιστούν ενιαίες προϋποθέσεις για την εκτέλεση του παρόντος κανονισμού, θα πρέπει να ανατεθούν στην Επιτροπή εκτελεστικές αρμοδιότητες. Οι εν λόγω αρμοδιότητες θα πρέπει να ασκούνται σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 182/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 52 .

61)Τα οικονομικά συμφέροντα της Ένωσης θα πρέπει να προστατεύονται σε όλα τα στάδια του κύκλου των δαπανών με αναλογικά μέτρα που να περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, την πρόληψη, τον εντοπισμό και τη διερεύνηση παρατυπιών, την ανάκτηση απολεσθέντων, αχρεωστήτως καταβληθέντων ή κακώς χρησιμοποιηθέντων κονδυλίων και, όταν ενδείκνυται, την επιβολή διοικητικών και οικονομικών κυρώσεων,

ΕΞΕΔΩΣΑΝ ΤΟΝ ΠΑΡΟΝΤΑ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ:

Κεφάλαιο I
Αντικείμενο, πεδίο εφαρμογής και ορισμοί

Άρθρο 1
Αντι
κείμενο

1.Ο παρών κανονισμός θεσπίζει μηχανισμό συνοριακής προσαρμογής άνθρακα (ΜΣΠΑ) για την αντιμετώπιση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου που ενσωματώνονται στα εμπορεύματα που αναφέρονται στο παράρτημα Ι, κατά την εισαγωγή τους στο τελωνειακό έδαφος της Ένωσης, με στόχο την πρόληψη του κινδύνου διαρροής άνθρακα.

2.Ο ΜΣΠΑ συμπληρώνει το σύστημα που έχει θεσπιστεί για την εμπορία δικαιωμάτων εκπομπής αερίων του θερμοκηπίου εντός της Ένωσης με την οδηγία 2003/87/ΕΚ μέσω της εφαρμογής ενός ισοδύναμου συνόλου κανόνων στις εισαγωγές στο τελωνειακό έδαφος της Ένωσης των εμπορευμάτων που αναφέρονται στο άρθρο 2.

3.Ο μηχανισμός θα καταστεί σταδιακά μια εναλλακτική λύση έναντι των μηχανισμών που θεσπίστηκαν βάσει της οδηγίας 2003/87/ΕΚ για την πρόληψη του κινδύνου διαρροής άνθρακα, και ιδίως της δωρεάν κατανομής δικαιωμάτων σύμφωνα με το άρθρο 10α της εν λόγω οδηγίας.

Άρθρο 2
Πεδίο εφαρμογής

1.Ο παρών κανονισμός εφαρμόζεται στα εμπορεύματα που περιλαμβάνονται στο παράρτημα Ι, καταγωγής τρίτης χώρας, όταν τα εν λόγω εμπορεύματα, ή μεταποιημένα προϊόντα από τα εν λόγω εμπορεύματα που προκύπτουν από το καθεστώς τελειοποίησης προς επανεξαγωγή που αναφέρεται στο άρθρο 256 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 952/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και το Συμβουλίου 53 , εισάγονται στο τελωνειακό έδαφος της Ένωσης.

2.Ο παρών κανονισμός εφαρμόζεται στα εμπορεύματα που αναφέρονται στην παράγραφο 1 όταν τα εν λόγω εμπορεύματα μεταφέρονται στην υφαλοκρηπίδα ή στην αποκλειστική οικονομική ζώνη κράτους μέλους.

3.Κατά παρέκκλιση από τις παραγράφους 1 και 2, ο παρών κανονισμός δεν εφαρμόζεται σε εμπορεύματα που κατάγονται από χώρες και εδάφη που περιλαμβάνονται στο παράρτημα ΙΙ τμήμα Α.

4.Τα εισαγόμενα εμπορεύματα θεωρούνται ως καταγόμενα από τρίτες χώρες σύμφωνα με τους κανόνες μη προτιμησιακής καταγωγής, όπως ορίζονται στο άρθρο 59 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 952/2013.

5.Οι χώρες και τα εδάφη περιλαμβάνονται στο παράρτημα ΙΙ τμήμα Α με την επιφύλαξη της σωρευτικής εκπλήρωσης των ακόλουθων προϋποθέσεων:

α)το ΣΕΔΕ της ΕΕ που θεσπίστηκε δυνάμει της οδηγίας 2003/87/ΕΚ εφαρμόζεται στη συγκεκριμένη χώρα ή έδαφος, ή έχει συναφθεί συμφωνία μεταξύ της εν λόγω τρίτης χώρας ή εδάφους και της Ένωσης που συνδέει πλήρως το ΣΕΔΕ της ΕΕ και το σύστημα εμπορίας εκπομπών της τρίτης χώρας ή εδάφους·

β)η τιμή που καταβάλλεται στη χώρα καταγωγής των εμπορευμάτων χρεώνεται στην πράξη στα εν λόγω εμπορεύματα χωρίς καμία ελάφρυνση πέραν εκείνων που εφαρμόζονται επίσης στο ΣΕΔΕ της ΕΕ.

6.Ανατίθεται στην Επιτροπή η εξουσία να εκδίδει εκτελεστικές πράξεις προκειμένου να καθορίσει τις προϋποθέσεις για την εφαρμογή του ΜΣΠΑ σε εμπορεύματα που αναφέρονται στην παράγραφο 2. Οι εν λόγω εκτελεστικές πράξεις εκδίδονται σύμφωνα με τη διαδικασία εξέτασης στην οποία παραπέμπει το άρθρο 29 παράγραφος 2.

7.Εάν τρίτη χώρα ή έδαφος διαθέτει αγορά ηλεκτρικής ενέργειας η οποία είναι ενσωματωμένη στην εσωτερική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας της Ένωσης μέσω σύζευξης αγορών και δεν έχει καταστεί δυνατή η εξεύρεση τεχνικής λύσης για την εφαρμογή του ΜΣΠΑ στην εισαγωγή ηλεκτρικής ενέργειας στην Ένωση, από την εν λόγω τρίτη χώρα ή έδαφος, η εισαγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από τη χώρα ή το έδαφος εξαιρείται από την εφαρμογή του ΜΣΠΑ, εφόσον πληρούνται όλες οι ακόλουθες προϋποθέσεις:

α)η τρίτη χώρα ή το έδαφος έχει συνάψει συμφωνία με την Ένωση, η οποία προβλέπει υποχρέωση εφαρμογής του ενωσιακού δικαίου στον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας, συμπεριλαμβανομένης της νομοθεσίας για την ανάπτυξη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, καθώς και άλλων κανόνων στον τομέα της ενέργειας, του περιβάλλοντος και του ανταγωνισμού·

β)το εθνικό δίκαιο στην εν λόγω τρίτη χώρα ή έδαφος εφαρμόζει τις κύριες διατάξεις της νομοθεσίας της Ένωσης για την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, μεταξύ άλλων και όσον αφορά την ανάπτυξη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και τη σύζευξη αγορών ηλεκτρικής ενέργειας·

γ)η τρίτη χώρα ή το έδαφος έχει υποβάλει στην Επιτροπή χάρτη πορείας, ο οποίος περιλαμβάνει χρονοδιάγραμμα για τη λήψη μέτρων με σκοπό την εκπλήρωση των προϋποθέσεων των στοιχείων δ) και ε)·

δ)η τρίτη χώρα ή το έδαφος έχει δεσμευτεί για την επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας έως το 2050 και, ως εκ τούτου, έχει διατυπώσει επίσημα και κοινοποιήσει, κατά περίπτωση, στη σύμβαση-πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή, μακροπρόθεσμη αναπτυξιακή στρατηγική χαμηλών εκπομπών αερίων για τα μέσα του αιώνα, ευθυγραμμισμένη με τον εν λόγω στόχο, και έχει ενσωματώσει αυτήν την υποχρέωση στην εθνική της νομοθεσία·

ε)η τρίτη χώρα ή το έδαφος, κατά την εφαρμογή του χάρτη πορείας σύμφωνα με το στοιχείο γ), έχει επιδείξει ουσιαστική πρόοδο προς την εναρμόνιση της εθνικής νομοθεσίας με το δίκαιο της Ένωσης στον τομέα της κλιματικής δράσης με βάση τον εν λόγω χάρτη πορείας, μεταξύ άλλων όσον αφορά την τιμολόγηση των ανθρακούχων εκπομπών σε ισοδύναμο επίπεδο με εκείνο της Ένωσης, τουλάχιστον όσον αφορά την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Η εφαρμογή ενός συστήματος εμπορίας εκπομπών για την ηλεκτρική ενέργεια, με τιμή ισοδύναμη με εκείνη του ΣΕΔΕ της ΕΕ, πρέπει να οριστικοποιηθεί έως την 1η Ιανουαρίου 2030·

στ)η τρίτη χώρα ή το έδαφος έχει θέσει σε εφαρμογή αποτελεσματικά συστήματα για την πρόληψη της έμμεσης εισαγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στην Ένωση από άλλες τρίτες χώρες που δεν πληρούν τις προϋποθέσεις των στοιχείων α) έως ε).

8.Η τρίτη χώρα ή το έδαφος που πληροί τις προϋποθέσεις της παραγράφου 7 στοιχεία α) έως στ) περιλαμβάνεται στο παράρτημα II τμήμα Β του παρόντος κανονισμού και υποβάλλει δύο εκθέσεις σχετικά με την εκπλήρωση των προϋποθέσεων της παραγράφου 7 στοιχεία α) έως στ), μία πριν από την 1η Ιουλίου 2025 και μία πριν από την 1η Ιουλίου 2029. Έως τις 31 Δεκεμβρίου 2025 και έως τις 31 Δεκεμβρίου 2029, η Επιτροπή αξιολογεί, ιδίως με βάση τον χάρτη πορείας της παραγράφου 7 στοιχείο γ) και τις εκθέσεις που λαμβάνονται από την τρίτη χώρα ή το έδαφος, κατά πόσον η εν λόγω τρίτη χώρα ή το έδαφος εξακολουθεί να πληροί τις προϋποθέσεις της παραγράφου 7.

9.Τρίτη χώρα ή έδαφος που περιλαμβάνεται στο παράρτημα II τμήμα Β του παρόντος κανονισμού διαγράφεται από τον εν λόγω κατάλογο:

α)εάν η Επιτροπή έχει λόγους να θεωρεί ότι η χώρα ή το έδαφος δεν έχει επιδείξει επαρκή πρόοδο όσον αφορά τη συμμόρφωση με μία από τις προϋποθέσεις της παραγράφου 7 στοιχεία α) έως στ) ή εάν η χώρα ή το έδαφος έχει λάβει μέτρα ασυμβίβαστα με τους στόχους που ορίζονται στη νομοθεσία της Ένωσης για το κλίμα και το περιβάλλον·

β)εάν η τρίτη χώρα ή το έδαφος έχει λάβει μέτρα που αντιβαίνουν στους στόχους της για την απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές, όπως η παροχή δημόσιας στήριξης για τη δημιουργία νέας εγκατάστασης παραγωγής που εκπέμπει περισσότερα από 550 g CO2 ορυκτής προέλευσης ανά kWh ηλεκτρικής ενέργειας.

10.Ανατίθεται στην Επιτροπή η εξουσία να εκδίδει κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις σύμφωνα με το άρθρο 28 για τον καθορισμό απαιτήσεων και διαδικασιών για χώρες ή εδάφη που διαγράφονται από τον κατάλογο του παραρτήματος ΙΙ τμήμα Β, ώστε να διασφαλίζεται η εφαρμογή του παρόντος κανονισμού στα εδάφη τους όσον αφορά την ηλεκτρική ενέργεια. Εάν στις περιπτώσεις αυτές η σύζευξη των αγορών παραμένει ασυμβίβαστη με την εφαρμογή του παρόντος κανονισμού, η Επιτροπή μπορεί να αποφασίσει να αποκλείσει τις τρίτες χώρες ή τα εδάφη από τη σύζευξη με την αγορά της Ένωσης και να απαιτήσει άμεση κατανομή δυναμικότητας στα σύνορα μεταξύ της Ένωσης και της τρίτης χώρας, έτσι ώστε να είναι δυνατή η εφαρμογή του ΜΣΠΑ.

11.Ανατίθεται στην Επιτροπή η εξουσία να εκδίδει κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις σύμφωνα με το άρθρο 28 για την τροποποίηση των καταλόγων του παραρτήματος ΙΙ τμήμα Α ή Β, ανάλογα με το αν πληρούνται οι προϋποθέσεις των παραγράφων 5, 7 ή 9.

12.Η Ένωση μπορεί να συνάπτει συμφωνίες με τρίτες χώρες προκειμένου να λαμβάνονται υπόψη οι μηχανισμοί τιμολόγησης των ανθρακούχων εκπομπών αυτών των χωρών κατά την εφαρμογή του άρθρου 9.

Άρθρο 3
Ορισμοί

Για τους σκοπούς του παρόντος κανονισμού, ισχύουν οι ακόλουθοι ορισμοί:

1)«εμπορεύματα»: τα εμπορεύματα που περιλαμβάνονται στο παράρτημα I·

2)«αέρια του θερμοκηπίου»: τα αέρια του θερμοκηπίου όπως ορίζονται στο παράρτημα Ι σε σχέση με καθένα από τα εμπορεύματα που περιλαμβάνονται στο εν λόγω παράρτημα·

3)«εκπομπές»: η απελευθέρωση στην ατμόσφαιρα αερίων του θερμοκηπίου από την παραγωγή εμπορευμάτων·

4)«εισαγωγή»: η θέση σε ελεύθερη κυκλοφορία που προβλέπεται στο άρθρο 201 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 952/2013·

5)«ΣΕΔΕ της ΕΕ»: το σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής αερίων του θερμοκηπίου εντός της Ένωσης για τις δραστηριότητες που περιλαμβάνονται στο παράρτημα I της οδηγίας 2003/87/ΕΚ, εκτός των αεροπορικών δραστηριοτήτων·

6)«τρίτη χώρα»: χώρα ή έδαφος εκτός του τελωνειακού εδάφους της Ένωσης·

7)«υφαλοκρηπίδα»: η υφαλοκρηπίδα, όπως ορίζεται στη σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το δίκαιο της θάλασσας·

8)«αποκλειστική οικονομική ζώνη»: η αποκλειστική οικονομική ζώνη όπως ορίζεται στη σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το δίκαιο της θάλασσας και η οποία έχει δηλωθεί ως αποκλειστική οικονομική ζώνη από ένα κράτος μέλος σύμφωνα με την εν λόγω σύμβαση·

9)«σύζευξη αγορών»: η κατανομή της δυναμικότητας μεταφοράς μέσω συστήματος της Ένωσης που αντιστοιχίζει παραγγελίες και κατανέμει διαζωνικές δυναμικότητες όπως ορίζεται στον κανονισμό (ΕΕ) 2015/1222 της Επιτροπής·

10)«άμεση κατανομή δυναμικότητας»: η, χωριστή από τις συναλλαγές ηλεκτρικής ενέργειας, κατανομή διασυνοριακής δυναμικότητας μεταφοράς·

11)«αρμόδια αρχή»: η αρχή την οποία ορίζει κάθε κράτος μέλος σύμφωνα με το άρθρο 11 του παρόντος κανονισμού·

12)«τελωνειακές αρχές»: οι τελωνειακές διοικήσεις των κρατών μελών όπως ορίζονται στο άρθρο 5 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 952/2013·

13)«διασαφιστής»: πρόσωπο που καταθέτει τελωνειακή διασάφηση για θέση σε ελεύθερη κυκλοφορία στο όνομά του ή το πρόσωπο στο όνομα του οποίου κατατίθεται αυτή η δήλωση σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 952/2013·

14)«πρόσωπο»: φυσικά πρόσωπα, νομικά πρόσωπα ή ενώσεις προσώπων που δεν αποτελούν νομικά πρόσωπα αλλά οι οποίες αναγνωρίζονται, σύμφωνα με το ενωσιακό ή εθνικό δίκαιο, ότι διαθέτουν δικαιοπρακτική ικανότητα·

15)«άμεσες εκπομπές»: οι εκπομπές από τις διεργασίες παραγωγής εμπορευμάτων επί των οποίων ο παραγωγός έχει άμεσο έλεγχο·

16)«ενσωματωμένες εκπομπές»: οι άμεσες εκπομπές που απελευθερώνονται κατά την παραγωγή εμπορευμάτων, οι οποίες υπολογίζονται σύμφωνα με τις μεθόδους που καθορίζονται στο παράρτημα III·

17)«τόνος ισοδυνάμου CO2»: ένας τόνος διοξειδίου του άνθρακα («CO2»), ή CO2, υποξειδίου του αζώτου και υπερφθορανθράκων όπως αναφέρεται για τα εμπορεύματα στο παράρτημα Ι·

18)«πιστοποιητικό ΜΣΠΑ»: πιστοποιητικό σε ηλεκτρονική μορφή που αντιστοιχεί σε έναν τόνο ενσωματωμένων εκπομπών σε εμπορεύματα·

19)«παράδοση»: συμψηφισμός των πιστοποιητικών ΜΣΠΑ έναντι των δηλωμένων ενσωματωμένων εκπομπών σε εισαγόμενα εμπορεύματα·

20)«διεργασίες παραγωγής»: οι χημικές και φυσικές διεργασίες που πραγματοποιούνται για την παραγωγή εμπορευμάτων σε μια εγκατάσταση·

21)«προκαθορισμένη τιμή»: η τιμή που υπολογίζεται ή αντλείται από δευτερογενή δεδομένα και αντιπροσωπεύει τις εκπομπές που ενσωματώνονται σε εμπορεύματα·

22)«πραγματικές εκπομπές»: οι εκπομπές που υπολογίζονται με βάση πρωτογενή δεδομένα από τις διεργασίες παραγωγής των εμπορευμάτων·

23)«τιμή ανθρακούχων εκπομπών»: το χρηματικό ποσό που καταβάλλεται σε τρίτη χώρα υπό τη μορφή φόρου ή δικαιωμάτων εκπομπής στο πλαίσιο συστήματος εμπορίας εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, το οποίο υπολογίζεται με βάση τα αέρια του θερμοκηπίου που καλύπτει το εν λόγω μέτρο και απελευθερώνονται κατά την παραγωγή εμπορευμάτων·

24)«εγκατάσταση»: σταθερή τεχνική μονάδα όπου διεξάγεται μια παραγωγική διαδικασία·

25)«φορέας εκμετάλλευσης»: κάθε πρόσωπο το οποίο εκμεταλλεύεται ή διευθύνει μια εγκατάσταση σε τρίτη χώρα·

26)«εθνικός οργανισμός διαπίστευσης»: εθνικός οργανισμός διαπίστευσης όπως ορίζεται από κάθε κράτος μέλος σύμφωνα με το άρθρο 4 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 765/2008·

27)«δικαίωμα ΣΕΔΕ της ΕΕ»: το δικαίωμα που αναφέρεται στο άρθρο 3 στοιχείο α) της οδηγίας 2003/87/ΕΚ για δραστηριότητες που περιλαμβάνονται στο παράρτημα Ι της εν λόγω οδηγίας, εκτός των αεροπορικών δραστηριοτήτων·

28)«έμμεσες εκπομπές»: εκπομπές από την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, θέρμανσης και ψύξης, οι οποίες καταναλώνονται στο πλαίσιο των διεργασιών παραγωγής εμπορευμάτων.

Κεφάλαιο II
Υποχρεώσεις και δικαιώματα των αδειοδοτημένων διασαφιστών των εμπορευμάτων

Άρθρο 4
Εισαγωγή εμπορευμάτων

Τα εμπορεύματα εισάγονται στο τελωνειακό έδαφος της Ένωσης μόνο από διασαφιστή αδειοδοτημένο από την αρμόδια αρχή σύμφωνα με το άρθρο 17 (στο εξής: αδειοδοτημένος διασαφιστής).

Άρθρο 5
Αίτηση αδειοδότησης

1.Κάθε διασαφιστής, πριν από την εισαγωγή εμπορευμάτων κατά τα αναφερόμενα στο άρθρο 2, υποβάλλει αίτηση στην αρμόδια αρχή στον τόπο εγκατάστασής του για άδεια εισαγωγής των εν λόγω προϊόντων στο τελωνειακό έδαφος της Ένωσης.

2.Κατά παρέκκλιση από την παράγραφο 1, όταν η δυναμικότητα μεταφοράς για την εισαγωγή ηλεκτρικής ενέργειας κατανέμεται μέσω άμεσης κατανομής δυναμικότητας, το πρόσωπο στο οποίο κατανεμήθηκε η δυναμικότητα για εισαγωγή και το οποίο αναδείχθηκε δικαιούχος της εν λόγω δυναμικότητας για εισαγωγή θεωρείται, για τους σκοπούς του παρόντος κανονισμού, αδειοδοτημένος διασαφιστής στο κράτος μέλος στο οποίο το πρόσωπο δηλώνει την εισαγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Οι εισαγωγές πρέπει να μετρώνται ανά σύνορο για χρονικές περιόδους που δεν υπερβαίνουν τη μία ώρα και δεν είναι δυνατή η αφαίρεση εξαγωγής ή διαμετακόμισης εντός της ίδιας ώρας.

3.Στην αίτηση αδειοδότησης συμπεριλαμβάνονται τα ακόλουθα στοιχεία του διασαφιστή, ο οποίος πρέπει να είναι εγκατεστημένος στην Ένωση:

α)όνομα, διευθύνσεις και στοιχεία επικοινωνίας·

β)αριθμός καταχώρισης και ταυτοποίησης οικονομικού φορέα («EORI») δυνάμει του άρθρου 9 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 952/2013·

γ)κύρια οικονομική δραστηριότητα που ασκείται στην Ένωση·

δ)βεβαίωση από τη φορολογική αρχή του κράτους μέλους στο οποίο είναι εγκατεστημένος ο διασαφιστής ότι για τον διασαφιστή δεν εκκρεμεί ένταλμα είσπραξης εθνικών φορολογικών οφειλών·

ε)υπεύθυνη δήλωση ότι ο διασαφιστής δεν ενεπλάκη σε σοβαρή παράβαση ή επανειλημμένες παραβάσεις της τελωνειακής νομοθεσίας, των φορολογικών κανόνων και των κανόνων περί κατάχρησης της αγοράς κατά την πενταετία που προηγείται του έτους υποβολής της αίτησης, καθώς και ότι δεν έχει καταδικασθεί για σοβαρά ποινικά αδικήματα συνδεόμενα με την οικονομική του δραστηριότητα·

στ)τα απαραίτητα στοιχεία που αποδεικνύουν τη χρηματοδοτική και επιχειρησιακή ικανότητα του διασαφιστή να εκπληρώνει τις υποχρεώσεις του που απορρέουν από τον παρόντα κανονισμό και, εάν κριθεί αναγκαίο από την αρμόδια αρχή βάσει αξιολόγησης των κινδύνων, δικαιολογητικά που επιβεβαιώνουν τα εν λόγω στοιχεία, όπως τα αποτελέσματα χρήσης και ο ισολογισμός έως και των τριών τελευταίων οικονομικών ετών για τα οποία έχει γίνει εκκαθάριση·

ζ)εκτιμώμενη νομισματική αξία και όγκος των εισαγωγών εμπορευμάτων στο τελωνειακό έδαφος της Ένωσης ανά είδος εμπορεύματος, για το ημερολογιακό έτος κατά το οποίο υποβάλλεται η αίτηση και για το επόμενο ημερολογιακό έτος·

η)κατά περίπτωση, ονόματα και στοιχεία επικοινωνίας των προσώπων για λογαριασμό των οποίων ενεργεί ο διασαφιστής.

4.Ο αιτών δύναται ανά πάσα στιγμή να αποσύρει την αίτησή του.

5.Ο αδειοδοτημένος διασαφιστής ενημερώνει χωρίς καθυστέρηση την αρμόδια αρχή για τυχόν αλλαγές στα στοιχεία που παρέχονται σύμφωνα με την παράγραφο 3, οι οποίες προκύπτουν μετά τη λήψη της απόφασης και είναι δυνατόν να επηρεάσουν την απόφαση που λαμβάνεται σύμφωνα με το άρθρο 17 ή το περιεχόμενο της άδειας σύμφωνα με το άρθρο 17.

6.Ανατίθεται στην Επιτροπή η εξουσία να εκδίδει εκτελεστικές πράξεις σχετικά με τον τυποποιημένο μορφότυπο της αίτησης και τις καθυστερήσεις και τη διαδικασία που πρέπει να ακολουθεί η αρμόδια αρχή κατά την διεκπεραίωση αιτήσεων αδειοδότησης σύμφωνα με την παράγραφο 1 και τους κανόνες για την αναγνώριση από την αρμόδια αρχή των διασαφιστών για την εισαγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Οι εν λόγω εκτελεστικές πράξεις εκδίδονται σύμφωνα με τη διαδικασία εξέτασης στην οποία παραπέμπει το άρθρο 29 παράγραφος 2.

Άρθρο 6
Δήλωση ΜΣΠΑ

1.Έως τις 31 Μαΐου κάθε έτους κάθε αδειοδοτημένος διασαφιστής υποβάλλει στην αρμόδια αρχή δήλωση (στο εξής: δήλωση ΜΣΠΑ), για το ημερολογιακό έτος που προηγείται της δήλωσης.

2.Η δήλωση ΜΣΠΑ περιλαμβάνει τα ακόλουθα:

α)τη συνολική ποσότητα κάθε είδους εμπορεύματος που εισήχθη κατά το ημερολογιακό έτος που προηγείται της δήλωσης, εκφραζόμενη σε μεγαβατώρες για την ηλεκτρική ενέργεια και σε τόνους για τα λοιπά εμπορεύματα·

β)τις συνολικές ενσωματωμένες εκπομπές, εκφραζόμενες σε τόνους εκπομπών ισοδυνάμου CO2 ανά μεγαβατώρα ηλεκτρικής ενέργειας ή, για τα λοιπά εμπορεύματα, ανά τόνο εκπομπών ισοδυνάμου CO2 ανά τόνο κάθε είδους εμπορεύματος, υπολογιζόμενες σύμφωνα με το άρθρο 7·

γ)τον συνολικό αριθμό πιστοποιητικών ΜΣΠΑ που αντιστοιχεί στις συνολικές ενσωματωμένες εκπομπές, τα οποία πρέπει να παραδοθούν, μετά την προβλεπόμενη μείωση λόγω της τιμής ανθρακούχων εκπομπών που καταβλήθηκε σε χώρα καταγωγής σύμφωνα με το άρθρο 9 και την αναγκαία διόρθωση με βάση τον βαθμό στον οποίο τα δικαιώματα του ΣΕΔΕ της ΕΕ κατανέμονται δωρεάν σύμφωνα με το άρθρο 31.

3.Όταν τα εισαγόμενα εμπορεύματα είναι μεταποιημένα προϊόντα που προκύπτουν από το καθεστώς τελειοποίησης προς επανεξαγωγή, όπως αναφέρεται στο άρθρο 256 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 952/2013, ο αδειοδοτημένος διασαφιστής αναφέρει στη δήλωση ΜΣΠΑ τις συνολικές εκπομπές που ενσωματώνονται στα εμπορεύματα που έχουν υπαχθεί στο καθεστώς τελειοποίησης προς επανεξαγωγή και περιλαμβάνονται στο παράρτημα I του παρόντος κανονισμού, ακόμη και αν το μεταποιημένο προϊόν δεν περιλαμβάνεται στο εν λόγω παράρτημα.

4.Όταν τα εισαγόμενα εμπορεύματα είναι μεταποιημένα προϊόντα που προκύπτουν από το καθεστώς τελειοποίησης προς επανεισαγωγή, όπως αναφέρεται στο άρθρο 259 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 952/2013, ο αδειοδοτημένος διασαφιστής αναφέρει στη δήλωση ΜΣΠΑ μόνον τις εκπομπές της διαδικασίας μεταποίησης που πραγματοποιήθηκε εκτός του τελωνειακού εδάφους της Ένωσης, υπό την προϋπόθεση ότι το μεταποιημένο προϊόν περιλαμβάνεται στο παράρτημα Ι του παρόντος κανονισμού.

5.Όταν τα εισαγόμενα εμπορεύματα είναι επανεισαγόμενα εμπορεύματα, όπως αναφέρονται στο άρθρο 203 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 952/2013, ο αδειοδοτημένος διασαφιστής αναφέρει χωριστά, στη δήλωση ΜΣΠΑ, «μηδέν» για τις συνολικές ενσωματωμένες εκπομπές που αντιστοιχούν στα εν λόγω εμπορεύματα.

6.Ανατίθεται στην Επιτροπή η εξουσία να εκδίδει εκτελεστικές πράξεις σχετικά με τον τυποποιημένο μορφότυπο και τη διαδικασία υποβολής της δήλωσης ΜΣΠΑ και τις ρυθμίσεις για την παράδοση των πιστοποιητικών ΜΣΠΑ που προβλέπονται στην παράγραφο 2 στοιχείο γ). Οι εν λόγω εκτελεστικές πράξεις εκδίδονται σύμφωνα με τη διαδικασία εξέτασης στην οποία παραπέμπει το άρθρο 29 παράγραφος 2.

Άρθρο 7
Υπολογισμός των ενσωματωμένων εκπομπών

1.Οι εκπομπές που ενσωματώνονται σε εμπορεύματα υπολογίζονται σύμφωνα με τις μεθόδους που καθορίζονται στο παράρτημα III.

2.Οι εκπομπές που ενσωματώνονται σε εμπορεύματα εκτός της ηλεκτρικής ενέργειας προσδιορίζονται με βάση τις πραγματικές εκπομπές, σύμφωνα με τις μεθόδους που καθορίζονται στο παράρτημα III σημεία 2 και 3. Όταν οι πραγματικές εκπομπές δεν μπορούν να προσδιοριστούν επαρκώς, οι ενσωματωμένες εκπομπές προσδιορίζονται σε συνάρτηση με προκαθορισμένες τιμές, σύμφωνα με τις μεθόδους που καθορίζονται στο παράρτημα III σημείο 4.1.

3.Οι εκπομπές που ενσωματώνονται στην εισαγόμενη ηλεκτρική ενέργεια προσδιορίζονται σε συνάρτηση με προκαθορισμένες τιμές, σύμφωνα με τη μέθοδο που καθορίζεται στο παράρτημα III σημείο 4.2, εκτός εάν ο αδειοδοτημένος διασαφιστής επιλέξει να προσδιορίσει τις ενσωματωμένες εκπομπές με βάση τις πραγματικές εκπομπές, σύμφωνα με το εν λόγω παράρτημα σημείο 5.

4.Ο αδειοδοτημένος διασαφιστής τηρεί αρχεία με τα στοιχεία που απαιτούνται για τον υπολογισμό των ενσωματωμένων εκπομπών, σύμφωνα με τις απαιτήσεις που καθορίζονται στο παράρτημα IV. Τα αρχεία αυτά είναι επαρκώς λεπτομερή ώστε να καθιστούν δυνατή, αφενός, την επαλήθευση των ενσωματωμένων εκπομπών, σύμφωνα με το άρθρο 8 και το παράρτημα V, από ελεγκτές διαπιστευμένους σύμφωνα με το άρθρο 18, και, αφετέρου, την επανεξέταση της δήλωσης ΜΣΠΑ από την αρμόδια αρχή σύμφωνα με το άρθρο 19 παράγραφος 1.

5.Ο αδειοδοτημένος διασαφιστής τηρεί τα αρχεία των στοιχείων που αναφέρονται στην παράγραφο 4, συμπεριλαμβανομένης της έκθεσης του ελεγκτή, μέχρι το τέλος του τέταρτου έτους μετά το έτος κατά το οποίο υποβλήθηκε ή θα έπρεπε να είχε υποβληθεί η δήλωση ΜΣΠΑ.

6.Ανατίθεται στην Επιτροπή η εξουσία να εκδίδει εκτελεστικές πράξεις σχετικά με λεπτομερείς κανόνες για τα στοιχεία των μεθόδων υπολογισμού του παραρτήματος III, συμπεριλαμβανομένου του καθορισμού των ορίων του συστήματος των διεργασιών παραγωγής, των συντελεστών εκπομπών, των ειδικών ανά εγκατάσταση τιμών των πραγματικών εκπομπών και των προκαθορισμένων τιμών και της αντίστοιχης εφαρμογής τους σε μεμονωμένα εμπορεύματα, καθώς και της θέσπισης μεθόδων για τη διασφάλιση της αξιοπιστίας των δεδομένων βάσει των οποίων καθορίζονται οι προκαθορισμένες τιμές, συμπεριλαμβανομένων του βαθμού λεπτομέρειας και της επαλήθευσης των δεδομένων. Όπου είναι αναγκαίο, οι πράξεις αυτές προβλέπουν ότι οι προκαθορισμένες τιμές μπορούν να προσαρμόζονται με βάση συγκεκριμένες περιοχές, περιφέρειες ή χώρες ώστε να λαμβάνονται υπόψη ειδικοί αντικειμενικοί παράγοντες όπως η γεωγραφία, οι φυσικοί πόροι, οι συνθήκες της αγοράς, οι κύριες πηγές ενέργειας ή οι βιομηχανικές διαδικασίες. Οι εκτελεστικές πράξεις βασίζονται στην ισχύουσα νομοθεσία για την επαλήθευση των εκπομπών και των δεδομένων δραστηριότητας για εγκαταστάσεις που καλύπτονται από την οδηγία 2003/87/ΕΚ, και ιδίως από τον εκτελεστικό κανονισμό (ΕΕ) 2018/2067.

7.Οι εκτελεστικές πράξεις που αναφέρονται στην παράγραφο 6 εκδίδονται σύμφωνα με τη διαδικασία εξέτασης στην οποία παραπέμπει το άρθρο 29 παράγραφος 2.

Άρθρο 8
Επαλήθευση ενσωματωμένων εκπομπών

1.Ο αδειοδοτημένος διασαφιστής διασφαλίζει ότι οι συνολικές ενσωματωμένες εκπομπές που δηλώνονται στη δήλωση ΜΣΠΑ που υποβάλλεται σύμφωνα με το άρθρο 6 επαληθεύονται από ελεγκτή διαπιστευμένο σύμφωνα με το άρθρο 18, με βάση τις αρχές επαλήθευσης που καθορίζονται στο παράρτημα V.

2.Όσον αφορά εκπομπές που ενσωματώνονται σε εμπορεύματα τα οποία παράγονται σε καταχωρισμένες εγκαταστάσεις σε τρίτη χώρα σύμφωνα με το άρθρο 10, ο αδειοδοτημένος διασαφιστής μπορεί, για την εκπλήρωση της υποχρέωσης που αναφέρεται στην παράγραφο 1, να επιλέξει να χρησιμοποιήσει επαληθευμένα στοιχεία που του γνωστοποιούνται σύμφωνα με το άρθρο 10 παράγραφος 7.

3.Ανατίθεται στην Επιτροπή η εξουσία να εκδίδει εκτελεστικές πράξεις σχετικά με τις αρχές επαλήθευσης που αναφέρονται στην παράγραφο 1 όσον αφορά τη δυνατότητα εξαίρεσης από την υποχρέωση πραγματοποίησης επιτόπιας επίσκεψης από τον ελεγκτή στην εγκατάσταση όπου παράγονται τα σχετικά εμπορεύματα και την υποχρέωση καθορισμού κατώτατων ορίων για τη λήψη απόφασης σχετικά με το κατά πόσον οι ανακρίβειες ή οι ελλείψεις συμμόρφωσης είναι ουσιώδεις, καθώς και σχετικά με τα δικαιολογητικά που απαιτούνται όσον αφορά την έκθεση επαλήθευσης.

Οι εκτελεστικές πράξεις που αναφέρονται στο πρώτο εδάφιο εκδίδονται σύμφωνα με τη διαδικασία εξέτασης στην οποία παραπέμπει το άρθρο 29 παράγραφος 2.

Άρθρο 9
Καταβληθείσα τιμή ανθρακούχων εκπομπών σε χώρα καταγωγής

1.Ο αδειοδοτημένος διασαφιστής μπορεί, στη δήλωση ΜΣΠΑ που υποβάλλει, να ζητήσει μείωση του αριθμού των πιστοποιητικών ΜΣΠΑ προς παράδοση, προκειμένου να ληφθεί υπόψη η τιμή ανθρακούχων εκπομπών που καταβλήθηκε στη χώρα καταγωγής για τις δηλωθείσες ενσωματωμένες εκπομπές.

2.Ο αδειοδοτημένος διασαφιστής τηρεί αρχεία με τα έγγραφα, επικυρωμένα από ανεξάρτητο πρόσωπο, τα οποία απαιτούνται για να αποδείξει ότι οι δηλωθείσες ενσωματωμένες εκπομπές υπάγονταν σε τιμή ανθρακούχων εκπομπών στη χώρα καταγωγής των εμπορευμάτων, και τηρεί αποδεικτικά της πληρωμής που πραγματοποιήθηκε για την εν λόγω τιμή ανθρακούχων εκπομπών, η οποία δεν πρέπει να έχει τύχει φορολογικής ελάφρυνσης για εξαγωγές ούτε οποιασδήποτε άλλης μορφής αποζημίωσης κατά την εξαγωγή.

3.Ο αδειοδοτημένος διασαφιστής τηρεί τα αρχεία που αναφέρονται στην παράγραφο 2 μέχρι το τέλος του τέταρτου έτους μετά το έτος κατά το οποίο υποβλήθηκε ή θα έπρεπε να είχε υποβληθεί η δήλωση ΜΣΠΑ.

4.Ανατίθεται στην Επιτροπή η εξουσία να εκδίδει εκτελεστικές πράξεις για τον καθορισμό της μεθοδολογίας για τον υπολογισμό της μείωσης του αριθμού των πιστοποιητικών ΜΣΠΑ προς παράδοση, όσον αφορά τη μετατροπή της τιμής ανθρακούχων εκπομπών που καταβάλλεται σε ξένο νόμισμα σε ευρώ με βάση την ετήσια μέση συναλλαγματική ισοτιμία σύμφωνα με την παράγραφο 1, και όσον αφορά τα προσόντα του ανεξάρτητου προσώπου που επικυρώνει τα στοιχεία, καθώς και αποδεικτικά στοιχεία σχετικά με την καταβληθείσα τιμή ανθρακούχων εκπομπών και την απουσία φορολογικών ελαφρύνσεων για εξαγωγές ή άλλων μορφών αποζημίωσης κατά την εξαγωγή που αναφέρονται στην παράγραφο 2. Οι εν λόγω εκτελεστικές πράξεις εκδίδονται σύμφωνα με τη διαδικασία εξέτασης στην οποία παραπέμπει το άρθρο 29 παράγραφος 2.

Άρθρο 10
Καταχώριση φορέων εκμετάλλευσης και εγκαταστάσεων σε τρίτες χώρες

1.Η Επιτροπή, κατόπιν αιτήματος φορέα εκμετάλλευσης εγκατεστημένου σε τρίτη χώρα, καταχωρίζει τα στοιχεία σχετικά με τον εν λόγω φορέα εκμετάλλευσης και την εγκατάστασή του στην κεντρική βάση δεδομένων που αναφέρεται στο άρθρο 14 παράγραφος 4.

2.Στην αίτηση καταχώρισης που αναφέρεται στην παράγραφο 1 συμπεριλαμβάνονται τα ακόλουθα στοιχεία προς καταγραφή στη βάση δεδομένων κατά την καταχώριση:

α)όνομα, διεύθυνση και στοιχεία επικοινωνίας του φορέα εκμετάλλευσης·

β)τοποθεσία κάθε εγκατάστασης, συμπεριλαμβανομένης πλήρους διεύθυνσης και συντεταγμένων που εκφράζονται σε γεωγραφικό μήκος και γεωγραφικό πλάτος και περιλαμβάνουν 6 δεκαδικά ψηφία·

γ)κύρια οικονομική δραστηριότητα της εγκατάστασης στην τρίτη χώρα.

3.Η Επιτροπή κοινοποιεί στον φορέα εκμετάλλευσης την καταχώριση στη βάση δεδομένων. Η καταχώριση ισχύει για περίοδο πέντε ετών από την ημερομηνία της κοινοποίησής της στον φορέα εκμετάλλευσης της εγκατάστασης.

4.Ο φορέας εκμετάλλευσης ενημερώνει χωρίς καθυστέρηση την Επιτροπή σχετικά με τυχόν αλλαγές στα στοιχεία που αναφέρονται στην παράγραφο 2 οι οποίες προκύπτουν μετά την καταχώριση και η Επιτροπή επικαιροποιεί τα σχετικά στοιχεία.

5.Ο φορέας εκμετάλλευσης της παραγράφου 1 υποχρεούται:

α)να προσδιορίζει τις ενσωματωμένες εκπομπές που υπολογίζονται σύμφωνα με τις μεθόδους που περιγράφονται στο παράρτημα ΙΙΙ, ανά είδος εμπορεύματος που παράγεται στην εγκατάσταση που αναφέρεται στην παράγραφο 1· 

β)να διασφαλίζει ότι οι ενσωματωμένες εκπομπές του στοιχείου α) επαληθεύονται σύμφωνα με τις αρχές επαλήθευσης που καθορίζονται στο παράρτημα V, από ελεγκτή διαπιστευμένο σύμφωνα με το άρθρο 18·

γ)να τηρεί αντίγραφο της έκθεσης του ελεγκτή, καθώς και αρχεία με τα στοιχεία που απαιτούνται για τον υπολογισμό των εκπομπών που ενσωματώνονται στα εμπορεύματα, όπως ορίζεται στο παράρτημα IV, για περίοδο τεσσάρων ετών μετά τη διενέργεια της επαλήθευσης.

6.Τα αρχεία που αναφέρονται στην παράγραφο 5 στοιχείο γ) είναι επαρκώς λεπτομερή ώστε να καθιστούν δυνατή, αφενός, την επαλήθευση σύμφωνα με το άρθρο 5 στοιχείο β), και, αφετέρου, την επανεξέταση από την αρμόδια αρχή, σύμφωνα με το άρθρο 19 παράγραφος 1, της δήλωσης ΜΣΠΑ που πραγματοποιήθηκε από αδειοδοτημένο διασαφιστή στον οποίο τα σχετικά στοιχεία γνωστοποιήθηκαν σύμφωνα με την παράγραφο 8.

7.Ο φορέας εκμετάλλευσης μπορεί να γνωστοποιεί τα στοιχεία σχετικά με την επαλήθευση των ενσωματωμένων εκπομπών που αναφέρονται στην παράγραφο 5 σε αδειοδοτημένο διασαφιστή. Ο αδειοδοτημένος διασαφιστής έχει δικαίωμα να κάνει χρήση των εν λόγω γνωστοποιηθέντων στοιχείων για την εκπλήρωση της υποχρέωσης που αναφέρεται στο άρθρο 8.

8.Ο φορέας εκμετάλλευσης μπορεί ανά πάσα στιγμή να ζητήσει τη διαγραφή του από τη βάση δεδομένων.

Κεφάλαιο III
Αρμόδιες αρχές

Άρθρο 11
Αρμόδιες αρχές

1.Κάθε κράτος μέλος ορίζει την αρμόδια αρχή για την εκπλήρωση των υποχρεώσεων που απορρέουν από τον παρόντα κανονισμό και ενημερώνει σχετικά την Επιτροπή.

Η Επιτροπή διαθέτει στα κράτη μέλη κατάλογο όλων των αρμόδιων αρχών και δημοσιεύει αυτές τις πληροφορίες στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

2.Τα κράτη μέλη απαιτούν από τις αρμόδιες αρχές να ανταλλάσσουν κάθε πληροφορία ιδιαίτερης σημασίας ή σχετική με την άσκηση των αρμοδιοτήτων και των καθηκόντων τους.

Άρθρο 12
Επιτροπή

Η Επιτροπή επικουρεί τις αρμόδιες αρχές στην εκπλήρωση των υποχρεώσεών τους που απορρέουν από τον παρόντα κανονισμό και συντονίζει τις δραστηριότητές τους.

Άρθρο 13
Επαγγελματικό απόρρητο και κοινολόγηση πληροφοριών

Όλες οι πληροφορίες που περιέρχονται στην κατοχή της αρμόδιας αρχής κατά την εκτέλεση του καθήκοντός της, οι οποίες είναι εκ φύσεως εμπιστευτικές ή παρέχονται εμπιστευτικά, καλύπτονται από την υποχρέωση τήρησης του επαγγελματικού απόρρητου. Οι πληροφορίες αυτές κοινολογούνται από τις αρμόδιες αρχές μόνον εάν το επιτρέψει ρητά το πρόσωπο ή η αρχή που τις παρέχει. Μπορούν να κοινοποιηθούν σε τελωνειακές αρχές, στην Επιτροπή και την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία και αντιμετωπίζονται σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 515/97 του Συμβουλίου.

Άρθρο 14
Εθνικά μητρώα και κεντρική βάση δεδομένων

1.Η αρμόδια αρχή κάθε κράτους μέλους καταρτίζει εθνικό μητρώο διασαφιστών που έχουν αδειοδοτηθεί στο εν λόγω κράτος μέλος υπό τη μορφή τυποποιημένης ηλεκτρονικής βάσης δεδομένων που περιέχει τα δεδομένα σχετικά με τα πιστοποιητικά ΜΣΠΑ των εν λόγω διασαφιστών, και εξασφαλίζει εμπιστευτικότητα σύμφωνα με τις προϋποθέσεις που καθορίζονται στο άρθρο 13.

2.Η βάση δεδομένων της παραγράφου 1 περιέχει λογαριασμούς με στοιχεία για κάθε αδειοδοτημένο διασαφιστή, και πιο συγκεκριμένα:

α)όνομα και στοιχεία επικοινωνίας του αδειοδοτημένου διασαφιστή·

β)αριθμό EORI του αδειοδοτημένου διασαφιστή·

γ)αριθμό λογαριασμού ΜΣΠΑ·

δ)αριθμό, τιμή πώλησης, ημερομηνία αγοράς, ημερομηνία παράδοσης ή ημερομηνία επαναγοράς των πιστοποιητικών ΜΣΠΑ, ή ημερομηνία ακύρωσής τους από την αρμόδια αρχή, για κάθε αδειοδοτημένο διασαφιστή.

3.Τα στοιχεία στη βάση δεδομένων που αναφέρονται στην παράγραφο 2 είναι εμπιστευτικά.

4.Η Επιτροπή δημιουργεί κεντρική βάση δεδομένων προσβάσιμη στο κοινό, η οποία περιέχει τα ονόματα, τις διευθύνσεις και τα στοιχεία επικοινωνίας των φορέων εκμετάλλευσης, καθώς και την τοποθεσία των εγκαταστάσεων σε τρίτες χώρες σύμφωνα με το άρθρο 10 παράγραφος 2. Οι φορείς εκμετάλλευσης μπορούν να επιλέγουν να μην είναι προσβάσιμα στο κοινό το όνομα, η διεύθυνση και τα στοιχεία επικοινωνίας τους.

Άρθρο 15
Κεντρικός διαχειριστής

1.Η Επιτροπή ενεργεί ως κεντρικός διαχειριστής για την τήρηση διεθνούς ημερολογίου συναλλαγών, στο οποίο καταγράφεται η αγορά πιστοποιητικών ΜΣΠΑ και η κατοχή, παράδοση, επαναγορά και ακύρωσή τους, και μεριμνά για τον συντονισμό των εθνικών μητρώων.

2.Ο κεντρικός διαχειριστής διενεργεί ελέγχους βάσει κινδύνου στις συναλλαγές που καταγράφονται στα εθνικά μητρώα μέσω του διεθνούς ημερολογίου συναλλαγών, ώστε να διασφαλίζεται ότι δεν υπάρχουν παρατυπίες όσον αφορά την αγορά, κατοχή, παράδοση, επαναγορά και ακύρωση των πιστοποιητικών ΜΣΠΑ.

3.Εάν, ως αποτέλεσμα των ελέγχων που διενεργούνται σύμφωνα με την παράγραφο 2, διαπιστωθούν παρατυπίες, η Επιτροπή ενημερώνει το ενδιαφερόμενο κράτος μέλος ή τα ενδιαφερόμενα κράτη μέλη για περαιτέρω διερεύνηση προκειμένου να διορθωθούν οι διαπιστωθείσες παρατυπίες.

Άρθρο 16
Λογαριασμοί στα εθνικά μητρώα

1.Η αρμόδια αρχή αποδίδει σε κάθε αδειοδοτημένο διασαφιστή έναν αποκλειστικό αριθμό λογαριασμού ΜΣΠΑ.

2.Σε κάθε αδειοδοτημένο διασαφιστή παρέχεται πρόσβαση στον λογαριασμό του στο μητρώο.

3.Η αρμόδια αρχή δημιουργεί τον λογαριασμό αμέσως μόλις χορηγηθεί η άδεια που αναφέρεται στο άρθρο 17 παράγραφος 1 και ενημερώνει σχετικά τον αδειοδοτημένο διασαφιστή.

4.Εάν ο αδειοδοτημένος διασαφιστής παύσει την οικονομική του δραστηριότητα ή η άδειά του ανακληθεί, η αρμόδια αρχή κλείνει τον λογαριασμό του εν λόγω διασαφιστή.

Άρθρο 17
Αδειοδότηση διασαφιστών

1.Η αρμόδια αρχή χορηγεί άδεια σε διασαφιστή που υποβάλει αίτηση αδειοδότησης σύμφωνα με το άρθρο 5 παράγραφος 1, εάν πληρούνται οι ακόλουθες προϋποθέσεις:

α)ο διασαφιστής δεν έχει εμπλακεί σε σοβαρή παράβαση ή επανειλημμένες παραβάσεις της τελωνειακής νομοθεσίας, των φορολογικών κανόνων και των κανόνων περί κατάχρησης της αγοράς και δεν έχει καταδικασθεί για σοβαρά ποινικά αδικήματα συνδεόμενα με την οικονομική του δραστηριότητα κατά την πενταετία που προηγείται του έτους υποβολής της αίτησης·

β)ο διασαφιστής αποδεικνύει την οικονομική και επιχειρησιακή του ικανότητα να εκπληρώνει τις υποχρεώσεις του που απορρέουν από τον παρόντα κανονισμό.

2.Η αρμόδια αρχή, εάν διαπιστώσει ότι δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις που αναφέρονται στην παράγραφο 1 ή εάν ο αιτών δεν έχει παράσχει τα στοιχεία που αναφέρονται στο άρθρο 5 παράγραφος 3, απορρίπτει την αίτηση αδειοδότησης.

3.Εάν η αρμόδια αρχή απορρίψει την αίτηση αδειοδότησης ενός διασαφιστή, ο διασαφιστής που αιτείται την άδεια μπορεί, πριν από την άσκηση προσφυγής, να προσβάλει την εν λόγω απόρριψη ενώπιον της αρμόδιας αρχής βάσει του εθνικού δικαίου, η οποία είτε δίνει εντολή στον εθνικό διαχειριστή να ανοίξει τον λογαριασμό είτε επικυρώνει την απόρριψη με αιτιολογημένη απόφαση, με την επιφύλαξη των απαιτήσεων του εθνικού δικαίου με τις οποίες επιδιώκεται θεμιτός σκοπός που συμβιβάζεται με τον παρόντα κανονισμό και οι οποίες είναι ανάλογες με τον επιδιωκόμενο σκοπό.

4.Η απόφαση της αρμόδιας αρχής με την οποία χορηγείται άδεια σε διασαφιστή περιέχει τα ακόλουθα στοιχεία:

α)όνομα και στοιχεία επικοινωνίας του αδειοδοτημένου διασαφιστή·

β)αριθμό EORI του αδειοδοτημένου διασαφιστή·

γ)αριθμό λογαριασμού ΜΣΠΑ.

5.Ο αδειοδοτημένος διασαφιστής μπορεί ανά πάσα στιγμή να ζητήσει την ανάκληση της άδειάς του.

6.Η αρμόδια αρχή απαιτεί τη σύσταση εγγύησης για την αδειοδότηση διασαφιστή σύμφωνα με την παράγραφο 1, εάν ο διασαφιστής δεν ήταν εγκατεστημένος κατά τη διάρκεια των δύο οικονομικών ετών που προηγούνται του έτους υποβολής της αίτησης σύμφωνα με το άρθρο 5 παράγραφος 1.

Η αρμόδια αρχή καθορίζει το ποσό αυτής της εγγύησης στο μέγιστο ποσό, όπως εκτιμάται από την αρμόδια αρχή, της αξίας των πιστοποιητικών ΜΣΠΑ που πρέπει να παραδώσει ο αδειοδοτημένος διασαφιστής, σύμφωνα με το άρθρο 22.

7.Η εγγύηση συστήνεται ως τραπεζική εγγύηση, πληρωτέα σε πρώτη ζήτηση, από χρηματοπιστωτικό ίδρυμα που λειτουργεί στην Ένωση ή από άλλη μορφή εγγύησης που παρέχει ισοδύναμη διασφάλιση. Εάν η αρμόδια αρχή διαπιστώσει ότι η συσταθείσα εγγύηση δεν εξασφαλίζει ή δεν εξασφαλίζει πλέον ασφαλώς ή πλήρως την πληρωμή του ποσού των υποχρεώσεων ΜΣΠΑ, ζητεί από τον αδειοδοτημένο διασαφιστή, αφήνοντάς του το δικαίωμα της επιλογής, είτε τη σύσταση πρόσθετης εγγύησης είτε την αντικατάσταση της αρχικής εγγύησης από νέα.

8.Η αρμόδια αρχή αποδεσμεύει την εγγύηση αμέσως μετά την 31η Μαΐου του δεύτερου έτους κατά το οποίο ο αδειοδοτημένος διασαφιστής παράδωσε πιστοποιητικά ΜΣΠΑ σύμφωνα με το άρθρο 22.

9.Η αρμόδια αρχή ανακαλεί την άδεια διασαφιστή ο οποίος δεν πληροί πλέον τις προϋποθέσεις της παραγράφου 1 ή ο οποίος δεν συνεργάζεται με την εν λόγω αρχή.

Άρθρο 18
Διαπίστευση ελεγκτών

1.Κάθε πρόσωπο διαπιστευμένο σύμφωνα με τον εκτελεστικό κανονισμό (ΕΕ) 2018/2067 θεωρείται ότι είναι διαπιστευμένος ελεγκτής σύμφωνα με τον παρόντα κανονισμό.

2.Επιπλέον της παραγράφου 1, ένας εθνικός οργανισμός διαπίστευσης μπορεί, κατόπιν αιτήματος, να χορηγήσει διαπίστευση σε πρόσωπο ως ελεγκτή σύμφωνα με τον παρόντα κανονισμό κατόπιν ελέγχου των εγγράφων που πιστοποιούν την ικανότητά του να εφαρμόζει τις αρχές επαλήθευσης που αναφέρονται στο παράρτημα V για την εκτέλεση των υποχρεώσεων ελέγχου των ενσωματωμένων εκπομπών που καθορίζονται στο άρθρα 8, 10 και 38.

3.Ανατίθεται στην Επιτροπή η εξουσία να εκδίδει κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις σύμφωνα με το άρθρο 28 για τη διαπίστευση που αναφέρεται στην παράγραφο 2, για τον καθορισμό των προϋποθέσεων για τον έλεγχο και την εποπτεία των διαπιστευμένων ελεγκτών, την ανάκληση της διαπίστευσης και την αμοιβαία αναγνώριση και αξιολόγηση από ομοτίμους των οργανισμών διαπίστευσης.

Άρθρο 19
Επανεξέταση των δηλώσεων ΜΣΠΑ

1.Η αρμόδια αρχή μπορεί να επανεξετάσει τη δήλωση ΜΣΠΑ εντός της περιόδου που λήγει με το τέταρτο έτος μετά το έτος κατά το οποίο θα έπρεπε να είχε υποβληθεί η δήλωση. Η επανεξέταση μπορεί να συνίσταται στην επαλήθευση των στοιχείων που παρέχονται στη δήλωση ΜΣΠΑ με βάση τις πληροφορίες που κοινοποιούνται από τις τελωνειακές αρχές σύμφωνα με το άρθρο 25 παράγραφος 2 και κάθε άλλο σχετικό αποδεικτικό στοιχείο, καθώς και με βάση κάθε έλεγχο που κρίνεται αναγκαίος, μεταξύ άλλων στις εγκαταστάσεις του αδειοδοτημένου διασαφιστή.

2.Σε περίπτωση που δεν έχει υποβληθεί δήλωση ΜΣΠΑ σύμφωνα με το άρθρο 6, η αρμόδια αρχή του κράτους μέλους εγκατάστασης του αδειοδοτημένου διασαφιστή αξιολογεί τις υποχρεώσεις ΜΣΠΑ του εν λόγω διασαφιστή με βάση τις πληροφορίες που έχει στη διάθεσή της και υπολογίζει τον συνολικό αριθμό των οφειλόμενων πιστοποιητικών ΜΣΠΑ το αργότερο έως την 31η Δεκεμβρίου του τέταρτου έτους που έπεται του έτους κατά το οποίο θα έπρεπε να είχε υποβληθεί η δήλωση ΜΣΠΑ.

3.Εάν η αρμόδια αρχή διαπιστώσει ότι ο δηλωθείς αριθμός των πιστοποιητικών ΜΣΠΑ που πρέπει να παραδοθούν είναι εσφαλμένος ή ότι δεν έχει υποβληθεί δήλωση ΜΣΠΑ σύμφωνα με την παράγραφο 2, προσαρμόζει τον αριθμό των πιστοποιητικών ΜΣΠΑ που οφείλει ο αδειοδοτημένος διασαφιστής. Η αρμόδια αρχή κοινοποιεί στον αδειοδοτημένο διασαφιστή την προσαρμογή και ζητεί από τον αδειοδοτημένο διασαφιστή να παραδώσει τα πρόσθετα πιστοποιητικά ΜΣΠΑ εντός ενός μηνός.

4.Ο αποδέκτης της κοινοποίησης που αναφέρεται στην παράγραφο 3 μπορεί να ασκήσει προσφυγή όσον αφορά την κοινοποίηση. Στον αποδέκτη της κοινοποίησης παρέχονται πληροφορίες σχετικά με τη διαδικασία που πρέπει να ακολουθείται σε περίπτωση προσφυγής.

5.Σε περίπτωση παράδοσης πιστοποιητικών ΜΣΠΑ καθ’ υπέρβαση του οφειλόμενου αριθμού, η αρμόδια αρχή επιστρέφει, χωρίς καθυστέρηση, στον αδειοδοτημένο διασαφιστή την αξία των πιστοποιητικών ΜΣΠΑ που παραδόθηκαν καθ’ υπέρβαση, η οποία υπολογίζεται με βάση τη μέση τιμή που καταβλήθηκε για τα πιστοποιητικά ΜΣΠΑ από τον αδειοδοτημένο διασαφιστή κατά τη διάρκεια του έτους της εισαγωγής.

Κεφάλαιο IV
Πιστοποιητικά ΜΣΠΑ

Άρθρο 20
Πώληση πιστοποιητικών ΜΣΠΑ

1.Η αρμόδια αρχή κάθε κράτους μέλους πωλεί πιστοποιητικά ΜΣΠΑ σε διασαφιστές αδειοδοτημένους στο εν λόγω κράτος μέλος στην τιμή που υπολογίζεται σύμφωνα με το άρθρο 21.

2.Η αρμόδια αρχή διασφαλίζει ότι σε κάθε πιστοποιητικό ΜΣΠΑ αποδίδεται κατά τη δημιουργία του αποκλειστικός αναγνωριστικός κωδικός μονάδας και καταχωρίζει τον αποκλειστικό αναγνωριστικό κωδικό μονάδας, την τιμή και την ημερομηνία πώλησης του πιστοποιητικού στο εθνικό μητρώο στον λογαριασμό του αδειοδοτημένου διασαφιστή που το αγοράζει.

Άρθρο 21
Τιμή πιστοποιητικών ΜΣΠΑ

1.Η Επιτροπή υπολογίζει την τιμή των πιστοποιητικών ΜΣΠΑ ως τη μέση τιμή των τιμών κλεισίματος των δικαιωμάτων ΣΕΔΕ της ΕΕ στον κοινό χώρο πλειστηριασμών σύμφωνα με τις διαδικασίες που καθορίζονται στον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1031/2010 της Επιτροπής 54 για κάθε ημερολογιακή εβδομάδα.

Για τις ημερολογιακές εβδομάδες στις οποίες δεν έχουν προγραμματιστεί πλειστηριασμοί στον κοινό χώρο πλειστηριασμών, η τιμή των πιστοποιητικών ΜΣΠΑ είναι η μέση τιμή των τιμών κλεισίματος των δικαιωμάτων ΣΕΔΕ της ΕΕ της τελευταίας εβδομάδας κατά την οποία πραγματοποιήθηκαν πλειστηριασμοί στον κοινό χώρο πλειστηριασμών.

2.Η εν λόγω μέση τιμή δημοσιεύεται από την Επιτροπή στον ιστότοπό της την πρώτη εργάσιμη ημέρα της επόμενης ημερολογιακής εβδομάδας και εφαρμόζεται από την επόμενη εργάσιμη ημέρα έως την πρώτη εργάσιμη ημέρα της επόμενης ημερολογιακής εβδομάδας.

3.Ανατίθεται στην Επιτροπή η εξουσία να εκδίδει εκτελεστικές πράξεις για τον περαιτέρω καθορισμό της μεθοδολογίας υπολογισμού της μέσης τιμής των πιστοποιητικών ΜΣΠΑ και των πρακτικών ρυθμίσεων για τη δημοσίευση της τιμής. Οι εν λόγω εκτελεστικές πράξεις εκδίδονται σύμφωνα με τη διαδικασία εξέτασης στην οποία παραπέμπει το άρθρο 29 παράγραφος 2.

Άρθρο 22
Παράδοση πιστοποιητικών ΜΣΠΑ

1.Έως την 31η Μαΐου κάθε έτους ο αδειοδοτημένος διασαφιστής παραδίδει στην αρμόδια αρχή αριθμό πιστοποιητικών ΜΣΠΑ που αντιστοιχεί στις ενσωματωμένες εκπομπές που δηλώθηκαν σύμφωνα με το άρθρο 6 παράγραφος 2 στοιχείο γ) και επαληθεύτηκαν σύμφωνα με το άρθρο 8 για το ημερολογιακό έτος που προηγείται της παράδοσης.

2.Για τους σκοπούς της παραγράφου 1, ο αδειοδοτημένος διασαφιστής διασφαλίζει ότι ο απαιτούμενος αριθμός πιστοποιητικών ΜΣΠΑ είναι διαθέσιμος στον λογαριασμό του στο εθνικό μητρώο. Επιπλέον, ο αδειοδοτημένος διασαφιστής διασφαλίζει ότι ο αριθμός των πιστοποιητικών ΜΣΠΑ στον λογαριασμό του στο εθνικό μητρώο στο τέλος κάθε τριμήνου αντιστοιχεί τουλάχιστον στο 80 % των εκπομπών που ενσωματώνονται στο σύνολο των εμπορευμάτων που εισήγαγε από την αρχή του ημερολογιακού έτους, όπως αυτές προσδιορίζονται σε συνάρτηση με προκαθορισμένες τιμές, σύμφωνα με τις μεθόδους του παραρτήματος III.

3.Εάν η αρμόδια αρχή διαπιστώσει ότι ο αριθμός των πιστοποιητικών ΜΣΠΑ στον λογαριασμό αδειοδοτημένου διασαφιστή δεν συμμορφώνεται με τις υποχρεώσεις που απορρέουν από την παράγραφο 2 δεύτερη περίοδος, η εν λόγω αρχή κοινοποιεί την προσαρμογή και ζητεί από τον αδειοδοτημένο διασαφιστή να παραδώσει τα πρόσθετα πιστοποιητικά ΜΣΠΑ εντός ενός μηνός.

4.Ο αποδέκτης της κοινοποίησης που αναφέρεται στην παράγραφο 3 μπορεί να ασκήσει προσφυγή όσον αφορά την κοινοποίηση. Στον αποδέκτη της κοινοποίησης παρέχονται πληροφορίες σχετικά με τη διαδικασία που πρέπει να ακολουθείται σε περίπτωση προσφυγής.

Άρθρο 23
Επαναγορά πιστοποιητικών ΜΣΠΑ

1.Η αρμόδια αρχή κάθε κράτους μέλους επαναγοράζει, κατόπιν αιτήματος διασαφιστή αδειοδοτημένου στο εν λόγω κράτος μέλος, τα πλεονάζοντα ΜΣΠΑ που παραμένουν στον λογαριασμό του διασαφιστή στο εθνικό μητρώο μετά την παράδοση των πιστοποιητικών σύμφωνα με το άρθρο 22. Το αίτημα για επαναγορά υποβάλλεται έως τις 30 Ιουνίου κάθε έτους κατά την παράδοση των πιστοποιητικών ΜΣΠΑ.

2.Ο αριθμός των πιστοποιητικών που υπόκεινται σε επαναγορά σύμφωνα με την παράγραφο 1 περιορίζεται στο ένα τρίτο του συνόλου των πιστοποιητικών ΜΣΠΑ που αγόρασε ο αδειοδοτημένος διασαφιστής κατά το προηγούμενο ημερολογιακό έτος.

3.Η τιμή επαναγοράς για κάθε πιστοποιητικό ΜΣΠΑ είναι η τιμή που καταβάλλει ο αδειοδοτημένος διασαφιστής για το εν λόγω πιστοποιητικό κατά τον χρόνο αγοράς.

Άρθρο 24
Ακύρωση πιστοποιητικών ΜΣΠΑ

Έως τις 30 Ιουνίου κάθε έτους η αρμόδια αρχή κάθε κράτους μέλους ακυρώνει τυχόν πιστοποιητικά ΜΣΠΑ που αγοράστηκαν κατά τη διάρκεια του έτους πριν από το προηγούμενο ημερολογιακό έτος και τα οποία παρέμειναν στους λογαριασμούς, στο εθνικό μητρώο, των διασαφιστών που είναι αδειοδοτημένοι στο εν λόγω κράτος μέλος.

Κεφάλαιο V
Διαχείριση των εμπορευμάτων στα σύνορα

Άρθρο 25
Συνοριακές διαδικασίες κατά την εισαγωγή των εμπορευμάτων

1.Οι τελωνειακές αρχές επιτρέπουν την εισαγωγή εμπορευμάτων μόνον εφόσον ο διασαφιστής έχει αδειοδοτηθεί από αρμόδια αρχή το αργότερο κατά τη θέση των εμπορευμάτων σε ελεύθερη κυκλοφορία.

2.Οι τελωνειακές αρχές κοινοποιούν περιοδικά πληροφορίες σχετικά με τα εμπορεύματα που έχουν δηλωθεί για εισαγωγή, τα οποία περιλαμβάνουν τον αριθμό EORI και τον αριθμό λογαριασμού ΜΣΠΑ του διασαφιστή, τον οκταψήφιο κωδικό ΣΟ των εμπορευμάτων, την ποσότητα, τη χώρα καταγωγής, την ημερομηνία δήλωσης και το τελωνειακό καθεστώς, στην αρμόδια αρχή του κράτους μέλους στο οποίο είναι αδειοδοτημένος ο διασαφιστής.

3.Οι τελωνειακές αρχές διενεργούν ελέγχους στα εμπορεύματα σύμφωνα με το άρθρο 46 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 952/2013, συμπεριλαμβανομένου του οκταψήφιου κωδικού ΣΟ, της ποσότητας και της χώρας καταγωγής των εισαγόμενων εμπορευμάτων. Η Επιτροπή περιλαμβάνει τους κινδύνους που σχετίζονται με τον ΜΣΠΑ στον σχεδιασμό των κοινών κριτηρίων και προτύπων κινδύνου σύμφωνα με το άρθρο 50 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 952/2013.

4.Οι τελωνειακές αρχές μπορούν να κοινοποιούν, σύμφωνα με το άρθρο 12 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 952/2013, εμπιστευτικές πληροφορίες που περιέρχονται στην κατοχή των τελωνειακών αρχών κατά την εκτέλεση του καθήκοντός τους ή παρέχονται εμπιστευτικά, στην αρμόδια αρχή του κράτους μέλους στο οποίο είναι αδειοδοτημένος ο διασαφιστής. Οι αρμόδιες αρχές των κρατών μελών χειρίζονται και ανταλλάσσουν αυτές τις πληροφορίες σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 515/97 του Συμβουλίου.

5.Ανατίθεται στην Επιτροπή η εξουσία να εκδίδει εκτελεστικές πράξεις για τον καθορισμό των πληροφοριών, του χρονοδιαγράμματος και των μέσων για την κοινοποίηση των πληροφοριών σύμφωνα με την παράγραφο 2. Οι εν λόγω εκτελεστικές πράξεις εκδίδονται σύμφωνα με τη διαδικασία εξέτασης στην οποία παραπέμπει το άρθρο 29 παράγραφος 2.

Κεφάλαιο VI
Εκτέλεση

Άρθρο 26
Κυρώσεις

1.O αδειοδοτημένος διασαφιστής που δεν παραδίδει, έως τις 31 Μαΐου κάθε έτους, αριθμό πιστοποιητικών ΜΣΠΑ που αντιστοιχεί στις εκπομπές που ενσωματώνονται σε εμπορεύματα που εισήχθησαν κατά το προηγούμενο έτος, υπόκειται στην επιβολή προστίμου ισόποσου με το πρόστιμο για υπέρβαση εκπομπών που καθορίζεται στο άρθρο 16 παράγραφος 3 της οδηγίας 2003/87/ΕΚ, προσαυξημένου σύμφωνα με το άρθρο 16 παράγραφος 4 της εν λόγω οδηγίας, κατά το έτος εισαγωγής των εμπορευμάτων, για κάθε πιστοποιητικό ΜΣΠΑ που ο εν λόγω αδειοδοτημένος διασαφιστής θα έπρεπε να είχε παραδώσει.

2.Κάθε πρόσωπο που δεν είναι αδειοδοτημένος διασαφιστής και εισάγει εμπορεύματα στο τελωνειακό έδαφος της Ένωσης χωρίς να παραδώσει πιστοποιητικά ΜΣΠΑ σύμφωνα με τον παρόντα κανονισμό, υπόκειται στην επιβολή του προστίμου που αναφέρεται στην παράγραφο 1 κατά το έτος εισαγωγής των εμπορευμάτων, για κάθε πιστοποιητικό ΜΣΠΑ που το εν λόγω πρόσωπο θα έπρεπε να είχε παραδώσει.

3.Η καταβολή του προστίμου σε καμία περίπτωση δεν απαλλάσσει τον αδειοδοτημένο διασαφιστή από την υποχρέωση να παραδώσει τον εκκρεμή αριθμό πιστοποιητικών ΜΣΠΑ σε ένα δεδομένο έτος στην αρμόδια αρχή του κράτους μέλους στο οποίο είναι αδειοδοτημένος ο διασαφιστής.

4.Εάν η αρμόδια αρχή διαπιστώσει ότι ένας αδειοδοτημένος διασαφιστής δεν συμμορφώνεται με την υποχρέωση παράδοσης πιστοποιητικών ΜΣΠΑ, όπως ορίζεται στην παράγραφο 1, ή ότι ένα πρόσωπο εισήγαγε εμπορεύματα στο τελωνειακό έδαφος της Ένωσης, όπως ορίζεται στην παράγραφο 2, η αρμόδια αρχή επιβάλλει το πρόστιμα και κοινοποιεί στον αδειοδοτημένο διασαφιστή ή, στην περίπτωση της παραγράφου 2, στο πρόσωπο τα εξής:

α)ότι η αρμόδια αρχή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο αδειοδοτημένος διασαφιστής ή το πρόσωπο δεν συμμορφώνεται με την υποχρέωση παράδοσης πιστοποιητικών ΜΣΠΑ για ένα δεδομένο έτος·

β)τους λόγους που την οδήγησαν στο συμπέρασμά της·

γ)το ποσό του προστίμου που επιβάλλεται στον αδειοδοτημένο διασαφιστή ή στο πρόσωπο·

δ)την ημερομηνία από την οποία είναι καταβλητέο το πρόστιμο·

ε)τα μέτρα τα οποία θα πρέπει να λάβει ο αδειοδοτημένος διασαφιστής ή το πρόσωπο, σύμφωνα με την αρμόδια αρχή, προκειμένου να συμμορφωθεί με την υποχρέωσή του σύμφωνα με το στοιχείο α), ανάλογα με τα γεγονότα και τις περιστάσεις της υπόθεσης· και

στ)το δικαίωμα του αδειοδοτημένου διασαφιστή ή του προσώπου να ασκήσει προσφυγή σύμφωνα με τους εθνικούς κανόνες.

5.Τα κράτη μέλη μπορούν να επιβάλλουν διοικητικές ή ποινικές κυρώσεις για μη συμμόρφωση με τη νομοθεσία για τον ΜΣΠΑ σύμφωνα με τους εθνικούς τους κανόνες επιπλέον των προστίμων που αναφέρονται στην παράγραφο 2. Οι κυρώσεις αυτές πρέπει να είναι αποτελεσματικές, αναλογικές και αποτρεπτικές.

Άρθρο 27
Καταστρατήγηση

1.Η Επιτροπή λαμβάνει μέτρα, με βάση σχετικά και αντικειμενικά δεδομένα, σύμφωνα με το παρόν άρθρο, για την αντιμετώπιση πρακτικών καταστρατήγησης του παρόντος κανονισμού.

2.Οι πρακτικές καταστρατήγησης περιλαμβάνουν καταστάσεις στις οποίες επέρχεται μεταβολή του τρόπου διεξαγωγής των εμπορικών συναλλαγών σε σχέση με εμπορεύματα που περιλαμβάνονται στο πεδίο εφαρμογής του παρόντος κανονισμού για την οποία δεν υπάρχει ικανός αποχρών λόγος ή άλλη οικονομική δικαιολογία πλην της αποφυγής των υποχρεώσεων που ορίζονται στον παρόντα κανονισμό, και η οποία συνίσταται στην αντικατάσταση αυτών των εμπορευμάτων από ελαφρώς τροποποιημένα προϊόντα, τα οποία δεν περιλαμβάνονται στον κατάλογο εμπορευμάτων του παραρτήματος Ι αλλά ανήκουν σε τομέα που περιλαμβάνεται στο πεδίο εφαρμογής του παρόντος κανονισμού.

3.Το κράτος μέλος ή οποιοδήποτε μέρος που επηρεάζεται ή επωφελείται από τις καταστάσεις που περιγράφονται στην παράγραφο 2 μπορεί να απευθύνει κοινοποίηση στην Επιτροπή αν αντιμετωπίζει, επί δίμηνο, σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του προηγούμενου έτους, σημαντική μείωση του όγκου εισαγόμενων εμπορευμάτων που περιλαμβάνονται στο πεδίο εφαρμογής του παρόντος κανονισμού και αύξηση του όγκου των εισαγωγών ελαφρώς τροποποιημένων προϊόντων, τα οποία δεν περιλαμβάνονται στον κατάλογο εμπορευμάτων του παραρτήματος Ι. Η Επιτροπή παρακολουθεί συνεχώς κάθε σημαντική μεταβολή του τρόπου διεξαγωγής των εμπορικών συναλλαγών σε επίπεδο Ένωσης όσον αφορά τα εμπορεύματα και τα ελαφρώς τροποποιημένα προϊόντα.

4.Η κοινοποίηση που αναφέρεται στην παράγραφο 3 αναφέρει τους λόγους στους οποίους βασίζεται και περιλαμβάνει συναφή δεδομένα και στατιστικά στοιχεία σχετικά με τα εμπορεύματα και τα προϊόντα που αναφέρονται στην παράγραφο 2.

5.Εάν η Επιτροπή, λαμβάνοντας υπόψη τα συναφή στοιχεία, εκθέσεις και στατιστικές, μεταξύ άλλων και όταν παρέχονται από τις τελωνειακές αρχές των κρατών μελών, έχει επαρκείς λόγους να θεωρεί ότι οι περιστάσεις που αναφέρονται στην παράγραφο 3 συντρέχουν σε ένα ή περισσότερα κράτη μέλη, της ανατίθεται η εξουσία να εκδίδει κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις σύμφωνα με το άρθρο 28 για τη συμπλήρωση του πεδίου εφαρμογής του παρόντος κανονισμού, προκειμένου να συμπεριλάβει ελαφρώς τροποποιημένα προϊόντα με σκοπό τον αντιμετώπιση της καταστρατήγησης.

Κεφάλαιο VIΙ
Άσκηση της εξουσιοδότησης και διαδικασία επιτροπής

Άρθρο 28
Άσκηση της εξουσιοδότησης

1.Ανατίθεται στην Επιτροπή η εξουσία να εκδίδει κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις υπό τους όρους του παρόντος άρθρου.

2.Η προβλεπόμενη στο άρθρο 2 παράγραφοι 10 και 11, στο άρθρο 18 παράγραφος 3 και στο άρθρο 27 παράγραφος 5 εξουσία έκδοσης κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων ανατίθεται στην Επιτροπή επ’ αόριστον.

3.Η εξουσιοδότηση που προβλέπεται στο άρθρο 2 παράγραφοι 10 και 11, στο άρθρο 18 παράγραφος 3 και στο άρθρο 27 παράγραφος 5 μπορεί να ανακληθεί ανά πάσα στιγμή από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ή το Συμβούλιο.

4.Η απόφαση ανάκλησης περατώνει την εξουσιοδότηση που προσδιορίζεται στην εν λόγω απόφαση. Αρχίζει να ισχύει την επομένη της δημοσίευσης της απόφασης στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή σε μεταγενέστερη ημερομηνία που ορίζεται σε αυτήν. Δεν θίγει το κύρος των κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων που ισχύουν ήδη.

5.Πριν εκδώσει κατ’ εξουσιοδότηση πράξη, η Επιτροπή διεξάγει διαβουλεύσεις με εμπειρογνώμονες που ορίζουν τα κράτη μέλη σύμφωνα με τις αρχές της διοργανικής συμφωνίας της 13ης Απριλίου 2016 για τη βελτίωση του νομοθετικού έργου.

6.Μόλις εκδώσει κατ’ εξουσιοδότηση πράξη, η Επιτροπή την κοινοποιεί ταυτόχρονα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο.

7.Κατ’ εξουσιοδότηση πράξη η οποία εκδίδεται δυνάμει του άρθρου 2 παράγραφοι 10 και 11, του άρθρου 18 παράγραφος 3 και του άρθρου 27 παράγραφος 5 τίθεται σε ισχύ μόνο αν δεν διατυπωθεί αντίρρηση από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ή το Συμβούλιο εντός δύο μηνών από την ημέρα κοινοποίησης της πράξης στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο ή αν, πριν λήξει αυτή η προθεσμία, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο ενημερώσουν αμφότερα την Επιτροπή ότι δεν θα προβάλουν αντιρρήσεις. Η προθεσμία αυτή παρατείνεται κατά δύο μήνες κατόπιν πρωτοβουλίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ή του Συμβουλίου.

Άρθρο 29
Άσκηση εκτελεστικών αρμοδιοτήτων από την Επιτροπή

1.Η Επιτροπή επικουρείται από την επιτροπή ΜΣΠΑ. Η εν λόγω επιτροπή αποτελεί επιτροπή κατά την έννοια του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 182/2011.

2.Όταν γίνεται παραπομπή στην παρούσα παράγραφο, εφαρμόζεται το άρθρο 5 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 182/2011.

Κεφάλαιο VIΙΙ
Υποβολή εκθέσεων και επανεξέταση

Άρθρο 30
Επανεξέτασ
η και υποβολή εκθέσεων από την Επιτροπή

1.Η Επιτροπή συλλέγει τις απαραίτητες πληροφορίες με σκοπό την επέκταση του πεδίου εφαρμογής του παρόντος κανονισμού στις έμμεσες εκπομπές και σε άλλα εμπορεύματα εκτός από αυτά που περιλαμβάνονται στο παράρτημα Ι και αναπτύσσει μεθόδους υπολογισμού των ενσωματωμένων εκπομπών με βάση τις μεθόδους περιβαλλοντικού αποτυπώματος.

2.Πριν από το τέλος της μεταβατικής περιόδου, η Επιτροπή υποβάλλει έκθεση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο σχετικά με την εφαρμογή του παρόντος κανονισμού. Η έκθεση περιλαμβάνει, ειδικότερα, την αξιολόγηση των δυνατοτήτων περαιτέρω επέκτασης του πεδίου των ενσωματωμένων εκπομπών στις έμμεσες εκπομπές και σε άλλα εμπορεύματα που διατρέχουν κίνδυνο διαρροής άνθρακα εκτός από αυτά που καλύπτονται ήδη από τον παρόντα κανονισμό, καθώς και αξιολόγηση του συστήματος διακυβέρνησης. Περιλαμβάνει επίσης την αξιολόγηση της δυνατότητας περαιτέρω επέκτασης του πεδίου εφαρμογής στις ενσωματωμένες εκπομπές των υπηρεσιών μεταφορών, καθώς και σε εμπορεύματα που βρίσκονται σε επόμενα στάδια της αλυσίδας αξίας και σε υπηρεσίες που ενδέχεται να εκτεθούν μελλοντικά στον κίνδυνο διαρροής άνθρακα.

3.Η έκθεση της Επιτροπής συνοδεύεται, ενδεχομένως, από νομοθετική πρόταση.

Κεφάλαιο ΙΧ
Συντονισμός με τη
δωρεάν κατανομή δικαιωμάτων στο πλαίσιο του ΣΕΔΕ της ΕΕ

Άρθρο 31
Δωρεάν κατανομή δικαιωμάτων στο πλαίσιο του ΣΕΔΕ της ΕΕ και υποχρέωση παράδοσης πιστοποιητικών ΜΣΠΑ

1.Ο αριθμός των πιστοποιητικών ΜΣΠΑ που πρέπει να παραδοθούν σύμφωνα με το άρθρο 22 προσαρμόζεται ώστε να αντικατοπτρίζει τον βαθμό στον οποίο τα δικαιώματα ΣΕΔΕ της ΕΕ κατανέμονται δωρεάν σύμφωνα με το άρθρο 10α της οδηγίας 2003/87/ΕΚ σε εγκαταστάσεις που παράγουν, εντός της Ένωσης, τα εμπορεύματα που περιλαμβάνονται στο παράρτημα Ι.

2.Ανατίθεται στην Επιτροπή η εξουσία να εκδίδει εκτελεστικές πράξεις για τον καθορισμό μεθοδολογίας υπολογισμού της μείωσης που αναφέρεται στην παράγραφο 1. Οι εν λόγω εκτελεστικές πράξεις εκδίδονται σύμφωνα με τη διαδικασία εξέτασης στην οποία παραπέμπει το άρθρο 29 παράγραφος 2.

Κεφάλαιο X
Μεταβατικές διατάξεις

Άρθρο 32
Πεδίο εφαρμογής

Κατά τη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου του παρόντος κανονισμού, ο ΜΣΠΑ εφαρμόζεται ως υποχρέωση υποβολής εκθέσεων κατά τα οριζόμενα στα άρθρα 33 έως 35.

Άρθρο 33
Εισαγωγή εμ
πορευμάτων

1.Ο διασαφιστής που εισάγει εμπορεύματα υποχρεούται να εκπληρώνει υποχρέωση υποβολής έκθεσης κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 35.

2.Οι τελωνειακές αρχές, το αργότερο κατά τη θέση των εν λόγω εμπορευμάτων σε ελεύθερη κυκλοφορία, ενημερώνουν τον διασαφιστή για την υποχρέωση που αναφέρεται στην παράγραφο 1.

3.Οι τελωνειακές αρχές, μέσω του μηχανισμού επιτήρησης που συγκροτείται σύμφωνα με το άρθρο 56 παράγραφος 5 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 952/2013, κοινοποιούν στην αρμόδια αρχή του κράτους μέλους στοιχεία εισαγωγής για εισαγόμενα εμπορεύματα, συμπεριλαμβανομένων μεταποιημένων προϊόντων που προκύπτουν από το καθεστώς τελειοποίησης προς επανεισαγωγή. Τα στοιχεία περιλαμβάνουν τον αριθμό EORI του διασαφιστή, τον οκταψήφιο κωδικό ΣΟ, την ποσότητα, τη χώρα καταγωγής και τον διασαφιστή των εμπορευμάτων, την ημερομηνία δήλωσης και το τελωνειακό καθεστώς.

Άρθρο 34
Υποχρέωση υποβολής έκθεσης για ορισμένα τελωνειακά καθεστώτα

1.Για μεταποιημένα προϊόντα που προκύπτουν από το καθεστώς τελειοποίησης προς επανεξαγωγή, όπως αναφέρεται στο άρθρο 256 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 952/2013, η υποχρέωση υποβολής έκθεσης που αναφέρεται στο άρθρο 33 παράγραφος 1 αφορά επίσης τα εμπορεύματα που υπάχθηκαν στο καθεστώς τελειοποίησης προς επανεξαγωγή και τα οποία περιλαμβάνονται στο παράρτημα Ι του παρόντος κανονισμού, ακόμη και αν το μεταποιημένο προϊόν δεν περιλαμβάνεται στο εν λόγω παράρτημα.

2.Η υποχρέωση υποβολής έκθεσης δεν εφαρμόζεται όσον αφορά την εισαγωγή:

α)μεταποιημένων προϊόντων που προκύπτουν από το καθεστώς τελειοποίησης προς επανεισαγωγή, όπως αναφέρεται στο άρθρο 259 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 952/2013·

β)εισαγόμενων εμπορευμάτων που χαρακτηρίζονται ως επανεισαγόμενα εμπορεύματα σύμφωνα με το άρθρο 203 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 952/2013.

Άρθρο 35
Υποχρέωση
υποβολής έκθεσης

1.Κάθε διασαφιστής υποβάλλει, για κάθε τρίμηνο ενός ημερολογιακού έτους, έκθεση (στο εξής: έκθεση ΜΣΠΑ) που περιέχει στοιχεία σχετικά με τα εμπορεύματα που εισήχθησαν κατά τη διάρκεια του εκάστοτε τριμήνου, στην αρμόδια αρχή του κράτους μέλους εισαγωγής ή, εάν τα εμπορεύματα εισήχθησαν σε περισσότερα από ένα κράτη μέλη, στην αρμόδια αρχή του κράτους μέλους που θα επιλέξει ο διασαφιστής, το αργότερο έναν μήνα μετά το τέλος κάθε τριμήνου.

2.Η έκθεση ΜΣΠΑ περιλαμβάνει τα ακόλουθα στοιχεία:

α)τη συνολική ποσότητα κάθε είδους εμπορεύματος, εκφραζόμενη σε μεγαβατώρες για την ηλεκτρική ενέργεια και σε τόνους για τα λοιπά εμπορεύματα, ανά εγκατάσταση παραγωγής των προϊόντων στη χώρα καταγωγής·

β)τις πραγματικές συνολικές ενσωματωμένες εκπομπές, εκφραζόμενες σε τόνους εκπομπών ισοδυνάμου CO2 ανά μεγαβατώρα ηλεκτρικής ενέργειας ή, για τα λοιπά εμπορεύματα, ανά τόνο εκπομπών ισοδυνάμου CO2 ανά τόνο κάθε είδους εμπορεύματος, υπολογιζόμενες σύμφωνα με τη μέθοδο που ορίζεται στο παράρτημα III·

γ)τις πραγματικές συνολικές ενσωματωμένες έμμεσες εκπομπές, εκφραζόμενες σε τόνους εκπομπών CO2 ανά τόνο κάθε είδους άλλου εμπορεύματος εκτός της ηλεκτρικής ενέργειας, υπολογιζόμενες σύμφωνα με μέθοδο που καθορίζεται σε εκτελεστική πράξη που αναφέρεται στην παράγραφο 6·

δ)την τιμή ανθρακούχων εκπομπών που οφείλεται σε χώρα καταγωγής για τις εκπομπές που ενσωματώνονται στα εισαγόμενα εμπορεύματα, η οποία δεν τυγχάνει φορολογικής ελάφρυνσης για εξαγωγές ούτε άλλης μορφής αποζημίωσης κατά την εξαγωγή.

3.Η αρμόδια αρχή κοινοποιεί στην Επιτροπή τα στοιχεία που αναφέρονται στην παράγραφο 2 το αργότερο δύο μήνες μετά το τέλος του τριμήνου που καλύπτει η έκθεση.

4.Η αρμόδια αρχή επιβάλλει αναλογικό και αποτρεπτικό πρόστιμο στους διασαφιστές που δεν υποβάλλουν έκθεση ΜΣΠΑ.

5.Εάν η αρμόδια αρχή διαπιστώσει ότι ένας διασαφιστής δεν συμμορφώνεται με την υποχρέωση υποβολής έκθεσης ΜΣΠΑ όπως ορίζεται στην παράγραφο 1, η αρμόδια αρχή επιβάλλει το πρόστιμο και κοινοποιεί στον διασαφιστή τα εξής:

α)ότι η αρμόδια αρχή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο διασαφιστής δεν συμμορφώνεται με την υποχρέωση υποβολής έκθεσης για ένα δεδομένο τρίμηνο·

β)τους λόγους που την οδήγησαν στο συμπέρασμά της·

γ)το ποσό του προστίμου που επιβάλλεται στον διασαφιστή·

δ)την ημερομηνία από την οποία είναι καταβλητέο το πρόστιμο·

ε)τα μέτρα τα οποία θα πρέπει να λάβει ο διασαφιστής, σύμφωνα με την αρμόδια αρχή, προκειμένου να συμμορφωθεί με την υποχρέωσή του σύμφωνα με το στοιχείο α), ανάλογα με τα γεγονότα και τις περιστάσεις της υπόθεσης· και

στ)το δικαίωμα του διασαφιστή να ασκήσει προσφυγή σύμφωνα με τους εθνικούς κανόνες.

6.Ανατίθεται στην Επιτροπή η εξουσία να εκδίδει εκτελεστικές πράξεις σχετικά με τα στοιχεία που πρέπει να αναφέρονται, τις διαδικασίες κοινοποίησης των στοιχείων που αναφέρονται στην παράγραφο 3 και τη μετατροπή της τιμής ανθρακούχων εκπομπών που καταβάλλεται σε ξένο νόμισμα σε ευρώ με βάση τη μέση ετήσια συναλλαγματική ισοτιμία. Ανατίθεται επίσης στην Επιτροπή η εξουσία να εκδίδει εκτελεστικές πράξεις για τον περαιτέρω καθορισμό των απαραίτητων στοιχείων της μεθόδου υπολογισμού του παραρτήματος III, συμπεριλαμβανομένου του καθορισμού των ορίων του συστήματος των διεργασιών παραγωγής, των συντελεστών εκπομπών, των ειδικών ανά εγκατάσταση τιμών των πραγματικών εκπομπών και της αντίστοιχης εφαρμογής τους σε μεμονωμένα εμπορεύματα, καθώς και της θέσπισης μεθόδων για τη διασφάλιση της αξιοπιστίας των δεδομένων, συμπεριλαμβανομένων του βαθμού λεπτομέρειας και της επαλήθευσης των εν λόγω δεδομένων. Ανατίθεται επίσης στην Επιτροπή η εξουσία να εκδίδει εκτελεστικές πράξεις για την ανάπτυξη μεθόδου υπολογισμού των έμμεσων εκπομπών που ενσωματώνονται στα εισαγόμενα εμπορεύματα.

7.Οι εκτελεστικές πράξεις που αναφέρονται στο πρώτο εδάφιο εκδίδονται σύμφωνα με τη διαδικασία εξέτασης στην οποία παραπέμπει το άρθρο 29 παράγραφος 2.

Κεφάλαιο ΧΙ
ΤΕΛΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ

Άρθρο 36
Έναρξη ισχύος

1.Ο παρών κανονισμός αρχίζει να ισχύει την [εικοστή] ημέρα από τη δημοσίευσή του στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

2.Εφαρμόζεται από την 1η Ιανουαρίου 2023.

3.Κατά παρέκκλιση από την παράγραφο 2:

α)Τα άρθρα 32 έως 34 εφαρμόζονται έως την 31η Δεκεμβρίου 2025.

β)Το άρθρο 35 εφαρμόζεται έως την 28η Φεβρουαρίου 2026.

γ)Τα άρθρα 5 και 17 εφαρμόζονται από την 1η Σεπτεμβρίου 2025.

δ)Τα άρθρα 4, 6, 7, 8, 9, 14, 15, 16, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27 και 31 εφαρμόζονται από την 1η Ιανουαρίου 2026.

Ο παρών κανονισμός είναι δεσμευτικός ως προς όλα τα μέρη του και ισχύει άμεσα σε κάθε κράτος μέλος.

Βρυξέλλες,

Για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο    Για το Συμβούλιο

Ο Πρόεδρος    Ο Πρόεδρος



ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ

1.ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ/ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑΣ

1,1.Τίτλος της πρότασης/πρωτοβουλίας

1,2.Σχετικοί τομείς πολιτικής στη δομή ΔΒΔ/ΠΒΔ

1,3.Χαρακτήρας της πρότασης/πρωτοβουλίας

1,4.Στόχοι

1,5.Αιτιολόγηση της πρότασης/πρωτοβουλίας

1,6.Διάρκεια και δημοσιονομικές επιπτώσεις

1,7.Προβλεπόμενοι τρόποι διαχείρισης

2.ΜΕΤΡΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ

2,1.Κανόνες παρακολούθησης και υποβολής εκθέσεων

2,2.Σύστημα διαχείρισης και ελέγχου

2,3.Μέτρα για την πρόληψη περιπτώσεων απάτης και παρατυπίας

3.ΕΚΤΙΜΩΜΕΝΕΣ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ/ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑΣ

3,1.Τομείς του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου και γραμμές δαπανών του προϋπολογισμού που επηρεάζονται

3,2.Εκτιμώμενες επιπτώσεις στις δαπάνες

3.2.1.Συνοπτική παρουσίαση των εκτιμώμενων επιπτώσεων στις δαπάνες

3.2.2.Εκτιμώμενες επιπτώσεις στις επιχειρησιακές πιστώσεις

3.2.3.Εκτιμώμενες επιπτώσεις στις πιστώσεις διοικητικού χαρακτήρα

3.2.4.Συμβατότητα με το ισχύον πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο

3.2.5.Συμμετοχή τρίτων στη χρηματοδότηση

3,3.Εκτιμώμενες επιπτώσεις στα έσοδα



ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ

1.ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ/ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑΣ 

1.1.Τίτλος της πρότασης/πρωτοβουλίας

Μηχανισμός συνοριακής προσαρμογής άνθρακα.

1.2.Σχετικοί τομείς πολιτικής 

Πολιτική για το κλίμα.

1.3.Η πρόταση/πρωτοβουλία αφορά: 

× νέα δράση 

 νέα δράση έπειτα από δοκιμαστικό σχέδιο / προπαρασκευαστική ενέργεια 55  

 την παράταση υφιστάμενης δράσης 

 συγχώνευση ή αναπροσανατολισμό μίας ή περισσότερων δράσεων προς άλλη/νέα δράση 

1.4.Στόχοι

1.4.1.Γενικοί στόχοι

Υπό το πρίσμα των αυξημένων φιλοδοξιών της ΕΕ για το κλίμα, πρωταρχικός στόχος της θέσπισης ενός ΜΣΠΑ είναι η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής μέσω της μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στην ΕΕ και παγκοσμίως.

1.4.2.Ειδικοί στόχοι

Ειδικός στόχος

Ο πρωταρχικός στόχος της αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής διαρθρώνεται περαιτέρω σε μια σειρά ειδικών στόχων, και συγκεκριμένα:

i) Αντιμετώπιση του κινδύνου διαρροής άνθρακα στο πλαίσιο του αυξημένου επιπέδου φιλοδοξίας της ΕΕ.

ii) Συμβολή στην παροχή σταθερού και ασφαλούς πλαισίου πολιτικής για επενδύσεις σε τεχνολογίες χαμηλών ή μηδενικών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα.

iii) Διασφάλιση ότι η εγχώρια παραγωγή και οι εισαγωγές υπόκεινται σε παρόμοιο επίπεδο τιμολόγησης των ανθρακούχων εκπομπών.

iv) Ενθάρρυνση των παραγωγών σε τρίτες χώρες που εξάγουν στην ΕΕ να υιοθετήσουν τεχνολογίες χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα.

v) Διασφάλιση της αποτελεσματικότητας του μέτρου, ελαχιστοποίηση του κινδύνου καταστρατήγησης, εξασφαλίζοντας κατά αυτόν τον τρόπο περιβαλλοντική ακεραιότητα.

vi) Διασφάλιση αναλογικής διοικητικής επιβάρυνσης για τις επιχειρήσεις και τις δημόσιες αρχές κατά την εφαρμογή του μέτρου.

1.4.3.Αναμενόμενα αποτελέσματα και επιπτώσεις

Να προσδιοριστούν τα αποτελέσματα που αναμένεται να έχει η πρόταση/πρωτοβουλία όσον αφορά τους/τις στοχευόμενους/-ες δικαιούχους/ομάδες.

Η θέσπιση του ΜΣΠΑ προβλέπεται ότι θα επιφέρει μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου τόσο στην ΕΕ των 27 όσο και στον υπόλοιπο κόσμο στους τομείς που καλύπτονται από τον ΜΣΠΑ. Ο ΜΣΠΑ αναμένεται επίσης να μειώσει τους κινδύνους διαρροής άνθρακα, αντικαθιστώντας συνεπώς σταδιακά τη δωρεάν κατανομή δικαιωμάτων στο πλαίσιο του ΣΕΔΕ της ΕΕ.

Όσον αφορά τις οικονομικές επιπτώσεις, από τη μοντελοποίηση προκύπτει ότι η θέσπιση του ΜΣΠΑ και άλλων μέτρων που απαιτούνται για την επίτευξη των αυξημένων φιλοδοξιών της ΕΕ για το κλίμα θα μπορούσε να οδηγήσει σε συρρίκνωση του ΑΕγχΠ για την ΕΕ των 27 κατά 0,22 % έως 0,23 % το 2030. Οι επιπτώσεις όσον αφορά τις επενδύσεις είναι περιορισμένες. Από την πλευρά της κατανάλωσης, ο ΜΣΠΑ φαίνεται να έχει ελαφρώς ισχυρότερες αρνητικές επιπτώσεις σε σχέση με το σενάριο αυξημένης φιλοδοξίας για το κλίμα και μη θέσπισης ΜΣΠΑ.

Μέσω της αποτελεσματικής μείωσης της διαρροής άνθρακα, η θέσπιση ΜΣΠΑ οδηγεί σε μείωση των εισαγωγών στην ΕΕ των 27. Συνολικά, οι κοινωνικές επιπτώσεις του ΜΣΠΑ είναι περιορισμένες.

Αναμένονται διοικητικές επιπτώσεις για τις εθνικές αρχές και τις επιχειρήσεις. Συνολικά, το κόστος συμμόρφωσης για τις επιχειρήσεις και τις αρχές, παρότι σημαντικό, αναμένεται να είναι αναλογικό και διαχειρίσιμο υπό το πρίσμα των περιβαλλοντικών οφελών του μέτρου.

Παρότι η δημιουργία εσόδων δεν αποτελεί στόχο του ΜΣΠΑ, ο ΜΣΠΑ αναμένεται να δημιουργήσει επιπλέον έσοδα, τα οποία εκτιμάται ότι θα υπερβούν τα 2,1 δισ. EUR έως το 2030.

1.4.4.Δείκτες επιδόσεων

Να προσδιοριστούν οι δείκτες για την παρακολούθηση της προόδου και των επιτευγμάτων.

Στόχοι

Δείκτες

Εργαλεία μέτρησης / πηγές δεδομένων

Μείωση εκπομπών αερίων θερμοκηπίου

-Επίπεδο εκπομπών στην ΕΕ

-Επίπεδο εκπομπών παγκοσμίως

-Στατιστικές εκπομπών

-Τομεακές στατιστικές

Παροχή κινήτρων για καθαρότερες διεργασίες παραγωγής σε τρίτες χώρες

-Εξέλιξη των πραγματικών εκπομπών για τομείς του ΜΣΠΑ σε τρίτες χώρες

-Επίπεδο εκπομπών που αποδεικνύεται από παραγωγούς τρίτων χωρών που υπόκεινται στον ΜΣΠΑ

Πρόληψη της διαρροής άνθρακα

-Ως δείκτες των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου ανωτέρω

-Επίπεδο εκπομπών στην ΕΕ σε σχέση με το επίπεδο εκπομπών παγκοσμίως

-Εμπορικές ροές σε τομείς του ΜΣΠΑ

-Εμπορικές ροές επόμενου σταδίου

-Στατιστικές εκπομπών

-Στατιστικές εμπορίου

-Τομεακές στατιστικές

Εξασφάλιση συνέπειας με πολιτικές της ΕΕ

-Ευθυγράμμιση της τιμής πιστοποιητικών εισαγωγής με την τιμή στο ΣΕΔΕ της ΕΕ

-Στατιστικά στοιχεία από τις αρχές του ΣΕΔΕ της ΕΕ και του ΜΣΠΑ

Περιορισμός της διοικητικής επιβάρυνσης

-Έγκαιρη αντιμετώπιση της εκτέλεσης του ΜΣΠΑ (π.χ. πιθανή διαδικασία διασταύρωσης)

-Συχνότητα επικαιροποίησης των τιμών του ΣΕΔΕ της ΕΕ

-Έλεγχοι του πραγματικού επιπέδου εκπομπών από τον εξαγωγέα

-Παρατηρήσεις από τον κλάδο παραγωγής και τις δημόσιες αρχές που είναι υπεύθυνες για την εφαρμογή του ΜΣΠΑ

-Απαιτούμενος αριθμός μελών προσωπικού για τη διοίκηση του ΜΣΠΑ

1.5.Αιτιολόγηση της πρότασης/πρωτοβουλίας 

1.5.1.Βραχυπρόθεσμη ή μακροπρόθεσμη κάλυψη αναγκών, συμπεριλαμβανομένου λεπτομερούς χρονοδιαγράμματος για τη σταδιακή υλοποίηση της πρωτοβουλίας

Ο ΜΣΠΑ αναμένεται να τεθεί σε εφαρμογή το 2023. Ένα απλουστευμένο σύστημα του ΜΣΠΑ θα τεθεί σε ισχύ για τα πρώτα έτη μετά την έναρξη ισχύος. Συγκεκριμένα, θα εφαρμοστεί μια μεταβατική περίοδος για να διευκολυνθεί η ομαλή σταδιακή εφαρμογή του ΜΣΠΑ και να δοθεί στους εμπόρους και τους εισαγωγείς η δυνατότητα να προσαρμοστούν. Στις απλουστεύσεις περιλαμβάνονται οι διαδικασίες που εφαρμόζονται στα σύνορα κατά την εισαγωγή εμπορευμάτων και η χρήση προκαθορισμένων τιμών για τον προσδιορισμό της υποχρέωσης ΜΣΠΑ.

1.5.2.Προστιθέμενη αξία της ενωσιακής παρέμβασης (που μπορεί να προκύπτει από διάφορους παράγοντες, π.χ. οφέλη από τον συντονισμό, ασφάλεια δικαίου, μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα ή συμπληρωματικότητα). Για τους σκοπούς του παρόντος σημείου «προστιθέμενη αξία της ενωσιακής παρέμβασης» είναι η αξία που απορρέει από την ενωσιακή παρέμβαση και η οποία προστίθεται στην αξία που θα είχε δημιουργηθεί αν τα κράτη μέλη ενεργούσαν μεμονωμένα.

Λόγοι για ανάληψη δράσης σε ευρωπαϊκό επίπεδο (εκ των προτέρων) Η μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου αποτελεί, κατά βάση, διασυνοριακό ζήτημα που απαιτεί ουσιαστική δράση στη μεγαλύτερη δυνατή κλίμακα. Ως υπερεθνικός οργανισμός, η ΕΕ είναι σε θέση να θεσπίσει μια αποτελεσματική πολιτική για το κλίμα στην ΕΕ, όπως έπραξε με το ΣΕΔΕ της ΕΕ.

Υπάρχει ήδη εναρμονισμένη τιμή ανθρακούχων εκπομπών σε επίπεδο ΕΕ. Πρόκειται για την τιμή που προκύπτει από το ΣΕΔΕ της ΕΕ για τους τομείς που καλύπτει το σύστημα. Οι τομείς αυτοί είναι ενεργοβόροι και υπόκεινται σε διεθνή ανταγωνισμό. Προκειμένου να εξασφαλιστεί η εύρυθμη λειτουργία της ενιαίας αγοράς καθώς η ΕΕ αυξάνει τη φιλοδοξία της για το κλίμα, είναι απαραίτητο να δημιουργηθούν ίσοι όροι ανταγωνισμού για τους σχετικούς τομείς στην εσωτερική αγορά. Ο μόνος αποτελεσματικός τρόπος για να γίνει αυτό είναι η ανάληψη δράσης σε επίπεδο ΕΕ. Η όποια πρωτοβουλία πρέπει να υλοποιηθεί κατά τρόπο που να παρέχει στους εισαγωγείς, ανεξάρτητα από τη χώρα καταγωγής και τον λιμένα εισόδου ή προορισμού εντός της ΕΕ, ενιαίους όρους και κίνητρα για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, που θα είναι ισοδύναμα με εκείνα για τους εγχώριους παραγωγούς.

Ο μόνος ουσιαστικός τρόπος για να εξασφαλιστεί ισοδυναμία μεταξύ της πολιτικής τιμολόγησης των ανθρακούχων εκπομπών που εφαρμόζεται στην εσωτερική αγορά της ΕΕ και της πολιτικής τιμολόγησης των ανθρακούχων εκπομπών που εφαρμόζεται στις εισαγωγές είναι η ανάληψη δράσης σε επίπεδο Ένωσης.

Αναμενόμενη προστιθέμενη αξία της Ένωσης (εκ των υστέρων): Παράλληλα με το ΣΕΔΕ της ΕΕ, η μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και η προστασία από τον κίνδυνο διαρροής άνθρακα στην ενιαία αγορά της ΕΕ μπορούν να επιτευχθούν κατά τον πλέον κατάλληλο τρόπο σε επίπεδο ΕΕ. Επιπλέον, η ανάγκη για ελάχιστο διοικητικό κόστος επιτυγχάνεται καλύτερα μέσω της θέσπισης συνεπών κανόνων για ολόκληρη την ενιαία αγορά, γεγονός που υπογραμμίζει περαιτέρω την προστιθέμενη αξία μιας παρέμβασης σε επίπεδο ΕΕ.

Η δημόσια διαβούλευση επιβεβαίωσε την προστιθέμενη αξία της ανάληψης δράσης για τον ΜΣΠΑ σε επίπεδο ΕΕ. Συγκεκριμένα, τα ενδιαφερόμενα μέρη συμφωνούν ότι απαιτείται ένας ΜΣΠΑ σε επίπεδο ΕΕ λόγω των υφιστάμενων διαφορών στο επίπεδο φιλοδοξίας μεταξύ της ΕΕ και του υπόλοιπου κόσμου και προκειμένου να υποστηριχθούν οι παγκόσμιες προσπάθειες για το κλίμα. Επιπλέον, λαμβανομένης υπόψη της θέσης της στο διεθνές εμπόριο, εάν η ΕΕ θεσπίσει ΜΣΠΑ, οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις στις διεθνείς φιλοδοξίες για το κλίμα θα είναι πιο σημαντικές και ενδέχεται να αποτελέσουν παράδειγμα προς μίμηση.

Κατά αυτόν τον τρόπο, ο στόχος της μείωσης των εκπομπών και της κλιματικής ουδετερότητας απαιτεί —χωρίς εξίσου φιλόδοξες παγκόσμιες πολιτικές— ανάληψη δράσης από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

1.5.3.Διδάγματα από ανάλογες εμπειρίες του παρελθόντος

Ο ΜΣΠΑ είναι ένας νέος μηχανισμός. Η προτιμώμενη επιλογή στο πλαίσιο της εκτίμησης επιπτώσεων βασίζεται στο σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής αερίων του θερμοκηπίου της ΕΕ και στοχεύει στην υιοθέτηση ορισμένων από τα χαρακτηριστικά του.

1.5.4.Συμβατότητα με το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο και ενδεχόμενες συνέργειες με άλλα κατάλληλα μέσα

Στη διοργανική συμφωνία της 16ης Δεκεμβρίου 2020, η οποία υπογράφηκε στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και η Επιτροπή συμφώνησαν ότι «τα θεσμικά όργανα θα εργαστούν για την εισαγωγή επαρκών νέων ιδίων πόρων με σκοπό την κάλυψη ποσού που αντιστοιχεί στις αναμενόμενες δαπάνες που σχετίζονται με την αποπληρωμή» του «NextGenerationEU» 56 . Στο πλαίσιο της εντολής που έλαβε, η Επιτροπή κλήθηκε να υποβάλει πρόταση για τη θέσπιση ΜΣΠΑ κατά το πρώτο εξάμηνο του 2021, με στόχο τη θέση του σε εφαρμογή το αργότερο έως την 1η Ιανουαρίου 2023.

1.5.5.Αξιολόγηση των διάφορων διαθέσιμων επιλογών χρηματοδότησης, συμπεριλαμβανομένων των δυνατοτήτων ανακατανομής

Το κόστος υλοποίησης για τον ΜΣΠΑ θα χρηματοδοτηθεί από τον προϋπολογισμό της ΕΕ.

1.6.Διάρκεια και δημοσιονομικές επιπτώσεις της πρότασης/πρωτοβουλίας

 περιορισμένη διάρκεια

   με ισχύ από [ΗΗ/MM]ΕΕΕΕ έως [ΗΗ/MM]ΕΕΕΕ

   Δημοσιονομικές επιπτώσεις από το ΕΕΕΕ έως το ΕΕΕΕ για πιστώσεις αναλήψεων υποχρεώσεων και από το ΕΕΕΕ έως το ΕΕΕΕ για πιστώσεις πληρωμών.

× απεριόριστη διάρκεια

Περίοδος σταδιακής εφαρμογής από την 1η Ιανουαρίου 2023

και στη συνέχεια πλήρης εφαρμογή.

1.7.Προβλεπόμενοι τρόποι διαχείρισης 57  

 Άμεση διαχείριση από την Επιτροπή

από τις υπηρεσίες της, συμπεριλαμβανομένου του προσωπικού της στις αντιπροσωπείες της Ένωσης

   από τους εκτελεστικούς οργανισμούς.

Επιμερισμένη διαχείριση με τα κράτη μέλη

 Έμμεση διαχείριση με ανάθεση καθηκόντων εκτέλεσης του προϋπολογισμού:

σε τρίτες χώρες ή οργανισμούς που αυτές έχουν ορίσει

σε διεθνείς οργανισμούς και στις οργανώσεις τους (να προσδιοριστούν)

στην ΕΤΕπ και στο Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων

στους οργανισμούς που αναφέρονται στα άρθρα 70 και 71 του δημοσιονομικού κανονισμού

σε οργανισμούς δημοσίου δικαίου

σε οργανισμούς που διέπονται από ιδιωτικό δίκαιο και έχουν αποστολή δημόσιας υπηρεσίας, στον βαθμό που παρέχουν επαρκείς οικονομικές εγγυήσεις

σε οργανισμούς που διέπονται από το ιδιωτικό δίκαιο κράτους μέλους, στους οποίους έχει ανατεθεί η εκτέλεση σύμπραξης δημόσιου και ιδιωτικού τομέα και οι οποίοι παρέχουν επαρκείς οικονομικές εγγυήσεις

σε πρόσωπα επιφορτισμένα με την εφαρμογή συγκεκριμένων δράσεων στην ΚΕΠΠΑ βάσει του τίτλου V της ΣΕΕ και τα οποία προσδιορίζονται στην αντίστοιχη βασική πράξη

Αν αναφέρονται περισσότεροι του ενός τρόποι διαχείρισης, να διευκρινιστούν στο τμήμα «Παρατηρήσεις».

Παρατηρήσεις

2.ΜΕΤΡΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ 

2.1.Κανόνες παρακολούθησης και υποβολής εκθέσεων 

Να προσδιοριστούν η συχνότητα και οι όροι.

Η Επιτροπή θα εξασφαλίσει τη θέσπιση μηχανισμών για την παρακολούθηση και την αξιολόγηση της λειτουργίας του ΜΣΠΑ, καθώς και για την αξιολόγησή του σε σχέση με τους κύριους στόχους πολιτικής. Δεδομένου ότι ο ΜΣΠΑ είναι μία από τις προτάσεις πολιτικής στο πλαίσιο της δέσμης «Fit for 55», η παρακολούθηση και η αξιολόγηση μπορούν να διεξάγονται σε ευθυγράμμιση με τις λοιπές πολιτικές της δέσμης.

Το διοικητικό σύστημα θα πρέπει να αξιολογηθεί μετά το πρώτο έτος λειτουργίας για να εντοπιστούν τυχόν ζητήματα, μεταξύ άλλων όσον αφορά τη διακυβέρνηση και να προσδιοριστούν πιθανές βελτιώσεις. Επιπλέον, όταν θα είναι διαθέσιμα περισσότερα στοιχεία, η Επιτροπή θα επανεξετάσει επίσης το πεδίο εφαρμογής του ΜΣΠΑ για να εξετάσει τη δυνατότητα επέκτασής του ώστε να καλύπτει τις εκπομπές πρόσθετων τομέων και επόμενα στάδια της αλυσίδας αξίας. Προς τον σκοπό αυτό, είναι αναγκαία η παρακολούθηση των αποτελεσμάτων του ΜΣΠΑ στους επιλεγμένους τομείς.

2.2.Συστήματα διαχείρισης και ελέγχου 

2.2.1.Αιτιολόγηση των τρόπων διαχείρισης, των μηχανισμών εκτέλεσης της χρηματοδότησης, των όρων πληρωμής και της προτεινόμενης στρατηγικής ελέγχου

Μια δομή παρόμοια με εκείνη του ΣΕΔΕ της ΕΕ που θα βασίζεται στις εθνικές αρμόδιες αρχές θα καταστήσει δυνατή την ταχεία εφαρμογή του ΜΣΠΑ. Επιπλέον, η επιτέλεση περιορισμένου αριθμού λειτουργιών, ιδίως όσον αφορά τις δραστηριότητες ΤΠ σε κεντρικό επίπεδο, αναμένεται να διασφαλίσει τη συνεργασία στην εφαρμογή του ΜΣΠΑ.

2.2.2.Πληροφορίες σχετικά με τους κινδύνους που έχουν εντοπιστεί και τα συστήματα εσωτερικού ελέγχου που έχουν δημιουργηθεί για τον μετριασμό τους

Ο προτεινόμενος ΜΣΠΑ θα βασίζεται σε ένα σύστημα δήλωσης, το οποίο ενέχει τον κίνδυνο μη υποβολής δήλωσης ή υποβολής ψευδούς δήλωσης.

Για να αντιμετωπιστεί ο κίνδυνος μη υποβολής δήλωσης, το σύστημα απαιτεί άδεια πριν από την εισαγωγή εμπορευμάτων που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του κανονισμού. Οι εθνικές τελωνειακές αρχές θα είναι επιφορτισμένες με την εκτέλεση αυτού του κανόνα, μη θέτοντας σε ελεύθερη κυκλοφορία τα συγκεκριμένα εμπορεύματα για όσο διάστημα ο διασαφιστής δεν είναι αδειοδοτημένος σύμφωνα με τον παρόντα κανονισμό.

Για να αντιμετωπιστεί ο κίνδυνος ψευδούς δήλωσης, θα θεσπιστεί ένα σύστημα ελέγχου των κριτηρίων εκτίμησης κινδύνου, καθώς και τυχαίοι έλεγχοι σε συνδυασμό με κυρώσεις που θα καθοριστούν σε αρκετά υψηλό επίπεδο ώστε να έχουν αποτρεπτικό χαρακτήρα. Ο έλεγχος θα πραγματοποιείται τόσο στο επίπεδο της δήλωσης ΜΣΠΑ από τις εθνικές αρχές όσο και στο επίπεδο των δηλώσεων εισαγωγής από τις τελωνειακές αρχές.

2.2.3.Εκτίμηση και αιτιολόγηση της οικονομικής αποδοτικότητας των ελέγχων (λόγος του κόστους του ελέγχου προς την αξία των σχετικών κονδυλίων που αποτελούν αντικείμενο διαχείρισης) και αξιολόγηση του εκτιμώμενου επιπέδου κινδύνου σφάλματος (κατά την πληρωμή και κατά το κλείσιμο) 

Ο ρόλος των εθνικών αρχών θα είναι να ελέγχουν την ορθή εφαρμογή του ΜΣΠΑ, και ιδίως την παράδοση των πιστοποιητικών ΜΣΠΑ και την είσπραξη πόρων. Θα εφαρμοστεί σύστημα διαχείρισης κινδύνων προκειμένου εξασφαλιστούν οικονομικά αποδοτικοί έλεγχοι.

2.3.Μέτρα για την πρόληψη περιπτώσεων απάτης και παρατυπίας 

Να προσδιοριστούν τα ισχύοντα ή τα προβλεπόμενα μέτρα πρόληψης και προστασίας, π.χ. στη στρατηγική για την καταπολέμηση της απάτης.

Τα οικονομικά συμφέροντα της Ένωσης θα πρέπει να προστατεύονται σε όλα τα στάδια του κύκλου των δαπανών με αναλογικά μέτρα που να περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, την πρόληψη, τον εντοπισμό και τη διερεύνηση παρατυπιών, την ανάκτηση απολεσθέντων, αχρεωστήτως καταβληθέντων ή κακώς χρησιμοποιηθέντων κονδυλίων και, όταν ενδείκνυται, την επιβολή διοικητικών και οικονομικών κυρώσεων.

Ο αδειοδοτημένος διασαφιστής που δεν παραδίδει, έως τις 31 Μαΐου κάθε έτους, αριθμό πιστοποιητικών ΜΣΠΑ που αντιστοιχεί στις εκπομπές που ενσωματώνονται σε εμπορεύματα που εισήχθησαν κατά το προηγούμενο έτος ή υποβάλλει στην εθνική αρμόδια αρχή ψευδή στοιχεία σχετικά με τις πραγματικές εκπομπές με σκοπό να λάβει ευνοϊκή ατομική μεταχείριση, υπόκειται στην καταβολή προστίμου.

Το ύψος του προστίμου θα βασίζεται στα πρόστιμα που ισχύουν στο πλαίσιο του ΣΕΔΕ της ΕΕ. Η καταβολή του προστίμου δεν απαλλάσσει τον αδειοδοτημένο διασαφιστή από την υποχρέωση να παραδώσει τον εκκρεμή αριθμό πιστοποιητικών ΜΣΠΑ στην εθνική αρμόδια αρχή.

Σε περίπτωση επανειλημμένων αδικημάτων, η αρμόδια εθνική αρχή μπορεί να αποφασίσει την αναστολή του λογαριασμού του διασαφιστή.

Οι εκτελεστικές πράξεις θα παρέχουν περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με την επιβολή κυρώσεων.

3.ΕΚΤΙΜΩΜΕΝΕΣ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ/ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑΣ 

3.1.Τομείς του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου και γραμμές δαπανών του προϋπολογισμού που επηρεάζονται 

·Υφιστάμενες γραμμές του προϋπολογισμού

Κατά σειρά τομέων του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου και γραμμών του προϋπολογισμού

Τομέας του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου

Γραμμή του προϋπολογισμού

Είδος
δαπάνης

Συμμετοχή

Αριθμός

ΔΠ/ΜΔΠ 58

χωρών ΕΖΕΣ 59

υποψηφίων για ένταξη χωρών 60

τρίτων χωρών

κατά την έννοια του άρθρου 21 παράγραφος 2 στοιχείο β) του δημοσιονομικού κανονισμού

7

20 01 02 01

ΜΔΠ

ΟΧΙ

ΟΧΙ

ΟΧΙ

ΟΧΙ

·Νέες γραμμές του προϋπολογισμού, των οποίων έχει ζητηθεί η δημιουργία

Κατά σειρά τομέων του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου και γραμμών του προϋπολογισμού

Τομέας του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου

Γραμμή του προϋπολογισμού

Είδος
δαπάνης

Συμμετοχή

Αριθμός

ΔΠ/ΜΔΠ

χωρών ΕΖΕΣ

υποψηφίων για ένταξη χωρών

τρίτων χωρών

κατά την έννοια του άρθρου 21 παράγραφος 2 στοιχείο β) του δημοσιονομικού κανονισμού

3

09.20.YY — Μηχανισμός συνοριακής προσαρμογής άνθρακα

ΔΠ

ΟΧΙ

ΟΧΙ

ΟΧΙ

ΟΧΙ

3.2.Εκτιμώμενες επιπτώσεις στις δαπάνες 

3.2.1.Συνοπτική παρουσίαση των εκτιμώμενων επιπτώσεων στις δαπάνες 

σε εκατ. EUR (με τρία δεκαδικά ψηφία): Τρέχουσες τιμές

Τομέας του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου

Αριθμός

3 Φυσικοί πόροι και περιβάλλον

ΓΔ: TAXUD

2022

2023

2024

2025

2026

2027

ΣΥΝΟΛΟ

• Επιχειρησιακές πιστώσεις

Γραμμή του προϋπολογισμού 61

Αναλήψεις υποχρεώσεων

(1α)

1,3

2,25

2,45

1,8

1,65

1,55

11,1

Πληρωμές

(2α)

1,3

2,25

2,45

1,8

1,65

1,55

11,1

ΣΥΝΟΛΟ πιστώσεων για τη ΓΔ TAXUD

Αναλήψεις υποχρεώσεων

=1α

1,3

2,25

2,45

1,8

1,65

1,55

11,1

Πληρωμές

=2α

1,3

2,25

2,45

1,8

1,65

1,55

11,1





Τομέας του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου

7

«Διοικητικές δαπάνες»

σε εκατ. EUR (με τρία δεκαδικά ψηφία): Τρέχουσες τιμές

2023

2024

2025

2026

2027

ΣΥΝΟΛΟ

ΠΔΠ 2021-2027

ΓΔ: TAXUD

• Ανθρώπινοι πόροι

1,064

1,216

1,216

1,216

0,912

5,624

• Άλλες διοικητικές δαπάνες — Αποστολές

ΣΥΝΟΛΟ ΓΔ TAXUD

Πιστώσεις

1,064

1,216

1,216

1,216

0,912

5,624

ΣΥΝΟΛΟ πιστώσεων του ΤΟΜΕΑ 7 του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου 

(Σύνολο αναλήψεων υποχρεώσεων = Σύνολο πληρωμών)

1,064

1,216

1,216

1,216

0,912

5,624

σε εκατ. EUR (με τρία δεκαδικά ψηφία): Τρέχουσες τιμές

2023

2024

2025

2026

2027

ΣΥΝΟΛΟ

ΠΔΠ 2021–2027

ΣΥΝΟΛΟ πιστώσεων των ΤΟΜΕΩΝ 1 έως 7 του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου 

Αναλήψεις υποχρεώσεων

3,114

2,566

2,416

2,316

1,712

12,124

Πληρωμές

3,114

2,566

2,416

2,316

1,712

12,124

3.2.2.Συνοπτική παρουσίαση των εκτιμώμενων επιπτώσεων στις διοικητικές πιστώσεις της Επιτροπής

   Η πρόταση/πρωτοβουλία δεν συνεπάγεται τη χρησιμοποίηση πιστώσεων διοικητικού χαρακτήρα.

×    Η πρόταση/πρωτοβουλία συνεπάγεται τη χρησιμοποίηση πιστώσεων διοικητικού χαρακτήρα, όπως εξηγείται κατωτέρω:

σε εκατ. EUR (με τρία δεκαδικά ψηφία)

Έτος
2021

Έτος
2022

Έτος
2023

Έτος
2024

Έτος
2025

Έτος
2026

Έτος
2027

ΣΥΝΟΛΟ

ΤΟΜΕΑΣ 7
του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου

Ανθρώπινοι πόροι

1,064

1,216

1,216

1,216

0,912

5,624

Άλλες διοικητικές δαπάνες

Μερικό σύνολο του ΤΟΜΕΑ 7
του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου

1,064

1,216

1,216

1,216

0,912

5,624

Εκτός του ΤΟΜΕΑ 7 62
του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου

Ανθρώπινοι πόροι

Άλλες δαπάνες
διοικητικού χαρακτήρα

Μερικό σύνολο
εκτός του ΤΟΜΕΑ 7
του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου

ΣΥΝΟΛΟ

1,064

1,216

1,216

1,216

0,912

5,624

Οι απαιτούμενες πιστώσεις για ανθρώπινους πόρους και άλλες δαπάνες διοικητικού χαρακτήρα θα καλυφθούν από τις πιστώσεις της ΓΔ που έχουν ήδη διατεθεί για τη διαχείριση της δράσης και/ή έχουν ανακατανεμηθεί στο εσωτερικό της ΓΔ, οι οποίες θα συμπληρωθούν, αν χρειαστεί, με τυχόν πρόσθετα κονδύλια που μπορεί να χορηγηθούν στην αρμόδια για τη διαχείριση ΓΔ στο πλαίσιο της ετήσιας διαδικασίας κατανομής και λαμβανομένων υπόψη των υφιστάμενων δημοσιονομικών περιορισμών.

3.2.2.1.Εκτιμώμενες ανάγκες σε ανθρώπινους πόρους

   Η πρόταση/πρωτοβουλία δεν συνεπάγεται τη χρησιμοποίηση ανθρώπινων πόρων.

×    Η πρόταση/πρωτοβουλία συνεπάγεται τη χρησιμοποίηση ανθρώπινων πόρων, όπως εξηγείται κατωτέρω:

Εκτίμηση η οποία πρέπει να εκφράζεται σε μονάδες ισοδυνάμων πλήρους απασχόλησης

2023

2024

2025

2026

2027

Σύνολο

• Θέσεις απασχόλησης του πίνακα προσωπικού (θέσεις μόνιμων και έκτακτων υπαλλήλων)

20 01 02 01 (στην έδρα και στις αντιπροσωπείες της Επιτροπής)

7

8

8

8

6

6

20 01 02 03 (στις αντιπροσωπείες της ΕΕ)

01 01 01 01 (έμμεση έρευνα)

01 01 01 11 (άμεση έρευνα)

Άλλες γραμμές του προϋπολογισμού (να προσδιοριστούν)

Εξωτερικό προσωπικό (σε μονάδα ισοδυνάμου πλήρους απασχόλησης: ΙΠΑ) 63

20 02 01 (AC, END, INT από το συνολικό κονδύλιο)

20 02 03 (AC, AL, END, INT και JED στις αντιπροσωπείες της ΕΕ)

XX 01 xx yy zz   64

— στην έδρα

— στις αντιπροσωπείες της ΕΕ

01 01 01 02 (AC, END, INT — έμμεση έρευνα)

01 01 01 12 (AC, END, INT — άμεση έρευνα)

Άλλες γραμμές του προϋπολογισμού (να προσδιοριστούν)

ΣΥΝΟΛΟ

7

8

8

8

6

6

XX είναι ο σχετικός τομέας πολιτικής ή ο σχετικός τίτλος του προϋπολογισμού.

Οι ανάγκες σε ανθρώπινους πόρους θα καλυφθούν από το προσωπικό της ΓΔ που έχει ήδη διατεθεί για τη διαχείριση της δράσης και/ή έχει ανακατανεμηθεί στο εσωτερικό της ΓΔ, το οποίο θα συμπληρωθεί, αν χρειαστεί, με τυχόν πρόσθετους πόρους που μπορεί να διατεθούν στην αρμόδια για τη διαχείριση ΓΔ στο πλαίσιο της ετήσιας διαδικασίας κατανομής και λαμβανομένων υπόψη των υφιστάμενων δημοσιονομικών περιορισμών.

Περιγραφή των προς εκτέλεση καθηκόντων:

Μόνιμοι και έκτακτοι υπάλληλοι

Ο κανονισμός για τον ΜΣΠΑ απαιτεί από την Επιτροπή να προβεί στην έκδοση διαφόρων κατ’ εξουσιοδότηση και εκτελεστικών πράξεων μόλις εκδοθεί ο κανονισμός για τον ΜΣΠΑ. Θα χρειαστεί επίσης προσωπικό της Επιτροπής για την επανεξέταση και την αξιολόγηση της λειτουργίας του συστήματος ΜΣΠΑ και για την εφαρμογή του συστήματος ΤΠ.

Εξωτερικό προσωπικό

3.2.3.Συμβατότητα με το ισχύον πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο 

   Η πρόταση/πρωτοβουλία είναι συμβατή με το ισχύον πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο.

   Η πρόταση/πρωτοβουλία απαιτεί αναπρογραμματισμό του σχετικού τομέα του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου.

   Η πρόταση/πρωτοβουλία απαιτεί τη χρησιμοποίηση του μηχανισμού ευελιξίας ή την αναθεώρηση του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου 65 .

3.3.Εκτιμώμενες επιπτώσεις στα έσοδα 

   Η πρόταση/πρωτοβουλία δεν έχει δημοσιονομικές επιπτώσεις στα έσοδα.

   Η πρόταση/πρωτοβουλία έχει τις δημοσιονομικές επιπτώσεις που περιγράφονται κατωτέρω:

   στους ιδίους πόρους

    στα λοιπά έσοδα

◻ Να αναφερθεί αν τα έσοδα προορίζονται για γραμμές δαπανών

σε εκατ. EUR (με τρία δεκαδικά ψηφία)

Γραμμή εσόδων του προϋπολογισμού:

Διαθέσιμες πιστώσεις για το τρέχον οικονομικό έτος

Επιπτώσεις της πρότασης/πρωτοβουλίας

2023

2024

2025

2026

2027

2028

2029

2030

Άρθρο ….

0

0

0

1,510

1,660

1,810

1,960

2,110

Σημείωση: Ο ΜΣΠΑ δεν αναμένεται να αποφέρει έσοδα κατά τη μεταβατική περίοδο από το 2023 έως το 2025.

Κατά το οριστικό του στάδιο, δηλαδή από το 2026, τα ετήσια έσοδα από τον ΜΣΠΑ θα εξαρτηθούν από τον βαθμό σταδιακής κατάργησης της δωρεάν κατανομής και της αντίστοιχης σταδιακής εφαρμογής του μέτρου στα σύνορα.

Το 2030 τα συνολικά ετήσια έσοδα μόνο από το μέτρο στα σύνορα αναμένεται να ανέλθουν σε 2,1 δισ. EUR, ενώ αναμένεται προκύψουν 7 δισ. EUR ευρώ από επιπλέον μέτρα.

Ως προς τα έσοδα «για ειδικό προορισμό», να προσδιοριστούν οι γραμμές δαπανών του προϋπολογισμού που επηρεάζονται.

Να προσδιοριστεί η μέθοδος υπολογισμού των επιπτώσεων στα έσοδα.

Για τον υπολογισμό των εσόδων από τον ΜΣΠΑ χρησιμοποιήθηκε το μοντέλο GEM-E3 που ανέπτυξε το Κοινό Κέντρο Ερευνών.

(1)    Άρθρο 2 παράγραφος 1 στοιχείο α) της συμφωνίας του Παρισιού.
(2)    Ανακοίνωση της Επιτροπής, της 11ης Δεκεμβρίου 2019, με θέμα «Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία» [COM(2019) 640 final, σ. 4].
(3)    Η Επιτροπή, τροποποιώντας την αρχική της πρόταση σχετικά με τον ευρωπαϊκό νόμο για το κλίμα, υπέβαλε την πρόταση COM(2020) 563 final που περιλαμβάνει τον αναθεωρημένο ενωσιακό στόχο για μείωση των εκπομπών κατά τουλάχιστον 55 % έως το 2030. Στις 10 και 11 Δεκεμβρίου 2020, στα συμπεράσματά του, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τάχθηκε υπέρ του υψηλότερου αυτού ενωσιακού στόχου.
(4)    Ανακοίνωση της Επιτροπής, της 17ης Σεπτεμβρίου 2020, με θέμα «Ενίσχυση της κλιματικής φιλοδοξίας της Ευρώπης για το 2030» [COM(2020) 562 final: μέρος 1/2].
(5)    Συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 11ης Δεκεμβρίου 2020 (EUCO 22/20 CO EUR 17 CONCL 8).
(6)    Γερμανική προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ (2020). Επικαιροποίηση της εθνικά καθορισμένης συνεισφοράς της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών μελών της.
(7)    Κανονισμός (ΕΕ) 2021/1119 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 30ής Ιουνίου 2021, για τη θέσπιση πλαισίου με στόχο την επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας και για την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΚ) αριθ. 401/2009 και (ΕΕ) 2018/1999 («ευρωπαϊκό νομοθέτημα για το κλίμα») (ΕΕ L 243 της 9.7.2021, σ. 1).
(8)    Πρόγραμμα εργασίας της Επιτροπής για το 2021 [COM(2020) 690 final]. Στο παράρτημα Ι παρατίθενται όλα τα μέσα που περιέχονται στη δέσμη.
(9)    Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, της 10ης Μαρτίου 2021, προς έναν ενωσιακό μηχανισμό συνοριακής προσαρμογής άνθρακα που είναι συμβατός με τον ΠΟΕ.
(10)    Ανακοίνωση της Επιτροπής, της 12ης Μαΐου 2021, με θέμα «Πορεία προς έναν υγιή πλανήτη για όλους» [COM(2021) 400 final].
(11)    Άρθρο 191 παράγραφος 2 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
(12)    Ανακοίνωση της Επιτροπής (2019) Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία [COM(2019) 640 final], σ. 4.
(13)    Οδηγία 2003/87/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Οκτωβρίου 2003, σχετικά με τη θέσπιση συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής αερίων θερμοκηπίου εντός της Ένωσης και την τροποποίηση της οδηγίας 96/61/ΕΚ του Συμβουλίου (ΕΕ L 275 της 25.10.2003, σ. 32).
(14)    Άρθρο 4 παράγραφος 3 της συμφωνίας του Παρισιού.
(15)    [Υπηρεσία Εκδόσεων: να προστεθεί ο αριθμός της προτεινόμενης αναθεώρησης του ΣΕΔΕ της ΕΕ όταν θα είναι διαθέσιμος]
(16)    Ομιλία της προέδρου κ. φον ντερ Λάιεν για την κατάσταση της Ένωσης στην ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στις 16 Σεπτεμβρίου 2020. https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/el/SPEECH_20_1655
(17)    Άρθρο 191 παράγραφος 2 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
(18)    Ανακοίνωση της Επιτροπής (2021) Πορεία προς έναν υγιή πλανήτη για όλους. (COM(2021) 400 final).
(19)    Κανονισμός (ΕΟΚ) αριθ. 2658/87 του Συμβουλίου, της 23ης Ιουλίου 1987, για τη δασμολογική και στατιστική ονοματολογία και το κοινό δασμολόγιο (ΕΕ L 256 της 7.9.1987, σ. 1).
(20)     https://ec.europa.eu/info/law/better-regulation/have-your-say/initiatives/12228-EU-Green-Deal-carbon-border-adjustment-mechanism-_el
(21)     https://ec.europa.eu/info/law/better-regulation/have-your-say/initiatives/12228-EU-Green-Deal-carbon-border-adjustment-mechanism-_el  
(22)    [Υπηρεσία Εκδόσεων: να προστεθεί ο σύνδεσμος προς την εκτίμηση επιπτώσεων μετά τη δημοσίευση]
(23)    [Υπηρεσία Εκδόσεων: να προστεθεί ο σύνδεσμος προς τη μελέτη μετά τη δημοσίευσή της]
(24)    [Υπηρεσία Εκδόσεων: να εισαχθούν σύνδεσμοι προς τη συνοπτική παρουσίαση και τη θετική γνώμη της επιτροπής ρυθμιστικού ελέγχου μετά τη δημοσίευσή τους.]
(25)    ΕΕ C 326 της 26.10.2012, σ. 391.
(26)    Απόφαση (ΕΕ, Ευρατόμ) 2020/2053 του Συμβουλίου, της 14ης Δεκεμβρίου 2020, για το σύστημα των ιδίων πόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και για την κατάργηση της απόφασης 2014/335/ΕΕ, Ευρατόμ (ΕΕ L 424 της 15.12.2020, σ. 1).
(27)    Βλέπε Συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, 17-21 Ιουλίου 2020 .
(28)    Διοργανική Συμφωνία, της 16ης Δεκεμβρίου 2020, μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη δημοσιονομική πειθαρχία, τη συνεργασία σε δημοσιονομικά θέματα και τη χρηστή δημοσιονομική διαχείριση, καθώς και τους νέους ιδίους πόρους, συμπεριλαμβανομένου ενός οδικού χάρτη για την εισαγωγή νέων ιδίων πόρων (ΕΕ L 433I της 22.12.2020, σ. 28).
(29)    ΕΕ C … της …, σ. …. [Υπηρεσία Εκδόσεων: να προστεθεί ο αριθμός της γνώμης]
(30)    ΕΕ C … της …, σ. …. [Υπηρεσία Εκδόσεων: να προστεθεί ο αριθμός της γνώμης]
(31)    Ανακοίνωση της Επιτροπής, της 11ης Δεκεμβρίου 2019, με θέμα «Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία» [COM(2019) 640 final].
(32)    Ανακοίνωση της Επιτροπής, της 12ης Μαΐου 2021, με θέμα «Πορεία προς έναν υγιή πλανήτη για όλους» [COM(2021) 400 final].
(33)    ΕΕ L 282 της 19.10.2016, σ. 4.
(34)     Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ST/14222/1/20/REV1.
(35)    Κανονισμός (ΕΕ) 2021/1119 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 30ής Ιουνίου 2021, για τη θέσπιση πλαισίου με στόχο την επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας και για την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΚ) αριθ. 401/2009 και (ΕΕ) 2018/1999 («ευρωπαϊκό νομοθέτημα για το κλίμα») (ΕΕ L 243 της 9.7.2021, σ. 1).
(36)    IPCC, 2018: Global Warming of 1.5°C. An IPCC Special Report on the impacts of global warming of 1.5°C above pre-industrial levels and related global greenhouse gas emission pathways, in the context of strengthening the global response to the threat of climate change, sustainable development, and efforts to eradicate poverty [Masson-Delmotte, V., P. Zhai, H.-O. Pörtner, D. Roberts, J. Skea, P.R. Shukla, A. Pirani, W. Moufouma-Okia, C. Péan, R. Pidcock, S. Connors, J.B.R. Matthews, Y. Chen, X. Zhou, M.I. Gomis, E. Lonnoy, T. Maycock, M. Tignor, και T. Waterfield (eds.)].
(37)    Οδηγία 2003/87/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Οκτωβρίου 2003, σχετικά με τη θέσπιση συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής αερίων θερμοκηπίου εντός της Ένωσης και την τροποποίηση της οδηγίας 96/61/ΕΚ του Συμβουλίου (ΕΕ L 275 της 25.10.2003, σ. 32).
(38)    Κανονισμός (ΕΕ) 2018/842 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 30ής Μαΐου 2018, για τις δεσμευτικές ετήσιες μειώσεις των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου από τα κράτη μέλη από το 2021 έως το 2030, στο πλαίσιο της συμβολής στη δράση για το κλίμα για την τήρηση των δεσμεύσεων που απορρέουν από τη συμφωνία του Παρισιού και για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 525/2013 (ΕΕ L 156 της 19.6.2018, σ. 26).
(39)    Κανονισμός (ΕΕ) 2018/841 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 30ής Μαΐου 2018, σχετικά με τη συμπερίληψη των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου και των απορροφήσεων από δραστηριότητες χρήσης γης, αλλαγής χρήσης γης και δασοπονίας στο πλαίσιο για το κλίμα και την ενέργεια έως το 2030, καθώς και για την τροποποίηση του κανονισμού (EE) αριθ. 525/2013 και της απόφασης αριθ. 529/2013/ΕΕ (ΕΕ L 156 της 19.6.2018, σ. 1).
(40)    Σύμβαση για το δίκαιο της θάλασσας, Μοντέγκο Μπέϊ, 10 Δεκεμβρίου 1982.
(41)    Κανονισμός (ΕΟΚ) αριθ. 2658/87 του Συμβουλίου, της 23ης Ιουλίου 1987, για τη δασμολογική και στατιστική ονοματολογία και το κοινό δασμολόγιο (ΕΕ L 256 της 7.9.1987, σ. 1).
(42)    Κατ’ εξουσιοδότηση απόφαση (ΕΕ) 2019/708 της Επιτροπής, της 15ης Φεβρουαρίου 2019, για τη συμπλήρωση της οδηγίας 2003/87/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά τον προσδιορισμό των τομέων και υποτομέων που θεωρείται ότι εκτίθενται σε κίνδυνο διαρροής άνθρακα για την περίοδο 2021 έως 2030 (ΕΕ L 120 της 8.5.2019, σ. 2).
(43)    Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 765/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 9ης Ιουλίου 2008, για τον καθορισμό των απαιτήσεων διαπίστευσης και εποπτείας της αγοράς όσον αφορά την εμπορία των προϊόντων και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 339/93 του Συμβουλίου (ΕΕ L 218 της 13.8.2008, σ. 30).
(44)    Εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) 2018/2067 της Επιτροπής, της 19ης Δεκεμβρίου 2018, σχετικά με την επαλήθευση των δεδομένων και τη διαπίστευση των ελεγκτών σύμφωνα με την οδηγία 2003/87/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ L 334 της 31.12.2018, σ. 94).
(45)    Απόφαση 2006/500/ΕΚ του Συμβουλίου, της 29ης Μαΐου 2006, για τη σύναψη από την Ευρωπαϊκή Κοινότητα της συνθήκης για την Ενεργειακή Κοινότητα (ΕΕ L 198 της 20.7.2006, σ. 15).
(46)    Κανονισμός (ΕΕ) 2015/1222 της Επιτροπής, της 24ης Ιουλίου 2015, σχετικά με τον καθορισμό κατευθυντήριων γραμμών για την κατανομή της δυναμικότητας και τη διαχείριση της συμφόρησης (ΕΕ L 197 της 25.7.2015, σ. 24).
(47)    Σύσταση 2013/179/ΕΕ της Επιτροπής, της 9ης Απριλίου 2013, σχετικά με τη χρήση κοινών μεθόδων για τη μέτρηση και τη γνωστοποίηση των περιβαλλοντικών επιδόσεων κατά τον κύκλο ζωής των προϊόντων και των οργανισμών (ΕΕ L 124 της 4.5.2013, σ. 1).
(48)    Κανονισμός (ΕΕ) 2016/679 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 27ης Απριλίου 2016, για την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και για την ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων αυτών και την κατάργηση της οδηγίας 95/46/ΕΚ (Γενικός Κανονισμός για την Προστασία Δεδομένων) (ΕΕ L 119 της 4.5.2016, σ. 1).
(49)    Κανονισμός (ΕΕ) 2018/1725 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 23ης Οκτωβρίου 2018, για την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα από τα θεσμικά και λοιπά όργανα και τους οργανισμούς της Ένωσης και την ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων αυτών, και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 45/2001 και της απόφασης αριθ. 1247/2002/ΕΚ (ΕΕ L 295 της 21.11.2018, σ. 39).
(50)    Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 515/97 του Συμβουλίου, της 13ης Μαρτίου 1997, περί της αμοιβαίας συνδρομής μεταξύ των διοικητικών αρχών των κρατών μελών και της συνεργασίας των αρχών αυτών με την Επιτροπή με σκοπό τη διασφάλιση της ορθής εφαρμογής των τελωνειακών και γεωργικών ρυθμίσεων (ΕΕ L 82 της 22.3.1997, σ. 1).
(51)    Διοργανική συμφωνία μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη βελτίωση του νομοθετικού έργου (ΕΕ L 123 της 12.5.2016, σ. 1).
(52)    Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 182/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Φεβρουαρίου 2011, για τη θέσπιση κανόνων και γενικών αρχών σχετικά με τους τρόπους ελέγχου από τα κράτη μέλη της άσκησης των εκτελεστικών αρμοδιοτήτων από την Επιτροπή (ΕΕ L 55 της 28.2.2011, σ. 13).
(53)    Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 952/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 9ης Οκτωβρίου 2013, για τη θέσπιση του ενωσιακού τελωνειακού κώδικα (ΕΕ L 269 της 10.10.2013, σ. 1).
(54)    Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1031/2010 της Επιτροπής, της 12ης Νοεμβρίου 2010, για τον χρόνο διεξαγωγής, τη διαχείριση και τις λοιπές πτυχές των πλειστηριασμών δικαιωμάτων εκπομπής αερίων θερμοκηπίου κατ’ εφαρμογήν της οδηγίας 2003/87/ΕΚ (ΕΕ L 302 της 18.11.2010, σ. 1).
(55)    Όπως αναφέρεται στο άρθρο 58 παράγραφος 2 στοιχεία α) ή β) του δημοσιονομικού κανονισμού.
(56)    Διοργανική συμφωνία, της 16ης Δεκεμβρίου 2020, μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη δημοσιονομική πειθαρχία, τη συνεργασία σε δημοσιονομικά θέματα και τη χρηστή δημοσιονομική διαχείριση, καθώς και τους νέους ιδίους πόρους, συμπεριλαμβανομένου ενός οδικού χάρτη για την εισαγωγή νέων ιδίων πόρων (ΕΕ L 433I της 22.12.2020, σ. 28).
(57)    Οι λεπτομέρειες σχετικά με τους τρόπους διαχείρισης και οι παραπομπές στον δημοσιονομικό κανονισμό είναι διαθέσιμες στον δικτυακό τόπο BudgWeb: https://myintracomm.ec.europa.eu/budgweb/EL/man/budgmanag/Pages/budgmanag.aspx  
(58)    ΔΠ = Διαχωριζόμενες πιστώσεις / ΜΔΠ = Μη διαχωριζόμενες πιστώσεις.
(59)    ΕΖΕΣ: Ευρωπαϊκή Ζώνη Ελεύθερων Συναλλαγών.
(60)    Υποψήφιες χώρες και, κατά περίπτωση, δυνάμει υποψήφια μέλη της ΕΕ από τα Δυτικά Βαλκάνια.
(61)    Σύμφωνα με την επίσημη ονοματολογία του προϋπολογισμού.
(62)    Τεχνική και/ή διοικητική βοήθεια και δαπάνες στήριξης της εφαρμογής προγραμμάτων ή/και δράσεων της ΕΕ (πρώην γραμμές «BA»), έμμεση έρευνα, άμεση έρευνα.
(63)    AC = Συμβασιούχος υπάλληλος· AL = Τοπικός υπάλληλος· END = Αποσπασμένος εθνικός εμπειρογνώμονας· INT = Προσωρινό προσωπικό· JPD = Νέος επαγγελματίας σε αντιπροσωπεία της ΕΕ.
(64)    Επιμέρους ανώτατο όριο εξωτερικού προσωπικού που καλύπτεται από επιχειρησιακές πιστώσεις (πρώην γραμμές «BA»).
(65)    Βλ. άρθρα 12 και 13 του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 2093/2020 του Συμβουλίου, της 17ης Δεκεμβρίου 2020, για τον καθορισμό του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου για τα έτη 2021 έως 2027.

Βρυξέλλες, 14.7.2021

COM(2021) 564 final

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ

ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

για τη θέσπιση μηχανισμού συνοριακής προσαρμογής άνθρακα

{SEC(2021) 564 final} - {SWD(2021) 643 final} - {SWD(2021) 644 final} - {SWD(2021) 647 final}


ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ I
Κατάλογος εμπορευμάτων και αερίων του θερμοκηπίου

1.Για τους σκοπούς του προσδιορισμού των εμπορευμάτων, ο παρών κανονισμός εφαρμόζεται στα εμπορεύματα που απαριθμούνται στους κατωτέρω τομείς και εμπίπτουν επί του παρόντος στους κωδικούς της συνδυασμένης ονοματολογίας (στο εξής: ΣΟ), οι οποίοι απαριθμούνται κατωτέρω και είναι εκείνοι του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 2658/87 του Συμβουλίου ( 1 ).

2.Για τους σκοπούς του παρόντος κανονισμού, τα αέρια του θερμοκηπίου που σχετίζονται με τα εμπορεύματα που εμπίπτουν στους κατωτέρω τομείς είναι εκείνα που απαριθμούνται κατωτέρω για κάθε είδος εμπορευμάτων.

Τσιμέντο

Κωδικός ΣΟ

Αέριο του θερμοκηπίου

2523 10 00 – Τσιμέντα που δεν είναι σε σκόνη, με την ονομασία «clinkers»

Διοξείδιο του άνθρακα

2523 21 00 – Τσιμέντα Portland άσπρα, έστω και τεχνητά χρωματισμένα

Διοξείδιο του άνθρακα

2523 29 00 – Άλλα τσιμέντα Portland

Διοξείδιο του άνθρακα

2523 90 00 – Άλλα υδραυλικά τσιμέντα

Διοξείδιο του άνθρακα

Ηλεκτρική ενέργεια

Κωδικός ΣΟ

Αέριο του θερμοκηπίου

2716 00 00 – Ηλεκτρική ενέργεια

Διοξείδιο του άνθρακα

Λιπάσματα

Κωδικός ΣΟ

Αέριο του θερμοκηπίου

2808 00 00 – Νιτρικό οξύ. Νιτροθειικά οξέα

Διοξείδιο του άνθρακα και οξείδιο του αζώτου

2814 – Αμμωνία άνυδρη ή σε υδατικό διάλυμα (υγρή αμμωνία)

Διοξείδιο του άνθρακα

2834 21 00 - Νιτρικά καλίου

Διοξείδιο του άνθρακα και οξείδιο του αζώτου

3102 – Λιπάσματα ορυκτά ή χημικά αζωτούχα

Διοξείδιο του άνθρακα και οξείδιο του αζώτου

3105 – Λιπάσματα ορυκτά ή χημικά που περιέχουν δύο ή τρία λιπαντικά στοιχεία: άζωτο, φωσφόρο και κάλιο. Άλλα λιπάσματα. Προϊόντα του κεφαλαίου αυτού που παρουσιάζονται είτε σε δισκία ή παρόμοια σχήματα, είτε σε συσκευασίες με μεικτό βάρος που δεν υπερβαίνει τα 10 kg

-Εκτός από: 3105 60 00 – Λιπάσματα ορυκτά ή χημικά που περιέχουν τα δύο λιπαντικά στοιχεία: φωσφόρο και κάλιο

Διοξείδιο του άνθρακα και οξείδιο του αζώτου



Σίδηρος και χάλυβας

Κωδικός ΣΟ

Αέριο του θερμοκηπίου

72 – Σίδηρος και χάλυβας

Εκτός από:

7202 – Σιδηροκράματα

7204 – Απορρίμματα και θραύσματα χυτοσιδήρου, σιδήρου ή χάλυβα (παλιοσίδερα). Απορρίμματα πλινθωμένα (σε τύπους) από σίδηρο ή χάλυβα

Διοξείδιο του άνθρακα

7301- Πάσσαλοι πλατυσμένοι από σίδηρο ή χάλυβα, έστω και διάτρητοι ή που γίνονται από συναρμολογημένα στοιχεία. Είδη με καθορισμένη μορφή που λαμβάνονται με συγκόλληση, από σίδηρο ή χάλυβα

Διοξείδιο του άνθρακα

7302 – Στοιχεία σιδηροδρομικών γραμμών, από χυτοσίδηρο, σίδηρο ή χάλυβα: σιδηροτροχιές, αντιτροχιές και οδοντωτές τροχιές, κλειδιά, καρδιές διασταυρώσεων, ράβδοι χειρισμού των κλειδιών και άλλα στοιχεία διασταύρωσης ή αλλαγής τροχιών, στρωτήρες, συνδετήρες, στηρίγματα, σφήνες, πλάκες στήριξης, πλάκες σύσφιγξης, πλάκες και ράβδοι για τη ρύθμιση του πλάτους και άλλα τεμάχια ειδικά κατασκευασμένα για την τοποθέτηση, τη σύζευξη ή τη στερέωση των σιδηροτροχιών

Διοξείδιο του άνθρακα

7303 00 – Σωλήνες κάθε είδους και είδη με καθορισμένη μορφή κοίλα, από χυτοσίδηρο

Διοξείδιο του άνθρακα

7304 – Σωλήνες κάθε είδους και είδη με καθορισμένη μορφή κοίλα, χωρίς συγκόλληση, από σίδηρο ή χάλυβα

Διοξείδιο του άνθρακα

7305 – Άλλοι σωλήνες κάθε είδους (π.χ. συγκολλημένοι ή πριτσινωμένοι), κυκλικής διατομής με εξωτερική διάμετρο που υπερβαίνει τα 406,4 mm, από σίδηρο ή χάλυβα

Διοξείδιο του άνθρακα

7306 – Άλλοι σωλήνες κάθε είδους και είδη με καθορισμένη μορφή κοίλα (π.χ. συγκολλημένα, βιδωμένα, θηλυκωμένα ή με άκρα που απλώς πλησιάζουν), από σίδηρο ή χάλυβα

Διοξείδιο του άνθρακα

7307 – Εξαρτήματα σωληνώσεων (π.χ. συνδέσεις, γωνίες, περιβλήματα), από χυτοσίδηρο, σίδηρο ή χάλυβα

Διοξείδιο του άνθρακα

7308 – Κατασκευές και μέρη κατασκευών (π.χ. γέφυρες και στοιχεία γεφυρών, υδροφραχτικές πόρτες, πύργοι, πυλώνες, στύλοι, σκελετοί, στέγες, πόρτες και παράθυρα και τα πλαίσιά τους, περβάζια και κατώφλια, φράγματα, κιγκλιδώματα), από χυτοσίδηρο, σίδηρο ή χάλυβα, με εξαίρεση τα προκατασκευασμένα κτίρια της κλάσης 9406 . Λαμαρίνες, ράβδοι, είδη με καθορισμένη μορφή, σωλήνες και παρόμοια, από χυτοσίδηρο, σίδηρο ή χάλυβα, προετοιμασμένα για να χρησιμοποιηθούν σε κατασκευές

Διοξείδιο του άνθρακα

7309 – Δεξαμενές, βαρέλια, κάδοι και παρόμοια δοχεία, για όλες τις ύλες (με εξαίρεση τα πιεσμένα ή υγροποιημένα αέρια), από χυτοσίδηρο, σίδηρο ή χάλυβα, με χωρητικότητα που υπερβαίνει τα 300 l, χωρίς μηχανικές ή θερμικές διατάξεις, έστω και με εσωτερική επένδυση ή θερμομόνωση

Διοξείδιο του άνθρακα

7310 – Δεξαμενές, βαρέλια, τύμπανα, μπιτόνια, κουτιά και παρόμοια δοχεία, για όλες τις ύλες (με εξαίρεση τα πιεσμένα ή υγροποιημένα αέρια), από χυτοσίδηρο, σίδηρο ή χάλυβα, με χωρητικότητα που δεν υπερβαίνει τα 300 l, χωρίς μηχανικές ή θερμικές διατάξεις, έστω και με εσωτερική επένδυση ή θερμομόνωση

Διοξείδιο του άνθρακα

7311 – Δοχεία για πιεσμένα ή υγροποιημένα αέρια, από χυτοσίδηρο, σίδηρο ή χάλυβα

Διοξείδιο του άνθρακα

Αλουμίνιο

Κωδικός ΣΟ

Αέριο του θερμοκηπίου

7601 – Αργίλιο σε ακατέργαστη μορφή

Διοξείδιο του άνθρακα και υπερφθοράνθρακες

7603 – Σκόνες και ψήγματα αργιλίου

Διοξείδιο του άνθρακα και υπερφθοράνθρακες

7604 – Ράβδοι και είδη καθορισμένης μορφής από αργίλιο

Διοξείδιο του άνθρακα και υπερφθοράνθρακες

7605 – Σύρματα από αργίλιο

Διοξείδιο του άνθρακα και υπερφθοράνθρακες

7606 – Πλάκες, ταινίες και φύλλα, από αργίλιο, με πάχος που υπερβαίνει τα 0,2 mm

Διοξείδιο του άνθρακα και υπερφθοράνθρακες

7607 – Φύλλα και ταινίες, λεπτά, από αργίλιο (έστω και τυπωμένα ή επικολλημένα σε χαρτί, χαρτόνι, πλαστικές ύλες ή παρόμοια υποθέματα), με πάχος που δεν υπερβαίνει τα 0,2 mm (μη περιλαμβανομένου του υποθέματος)

Διοξείδιο του άνθρακα και υπερφθοράνθρακες

7608 – Σωλήνες κάθε είδους από αργίλιο

Διοξείδιο του άνθρακα και υπερφθοράνθρακες

7609 00 00 – Εξαρτήματα σωληνώσεων (π.χ. σύνδεσμοι, γωνίες, περιβλήματα) από αργίλιο

Διοξείδιο του άνθρακα και υπερφθοράνθρακες

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙ
Χώρες και εδάφη που δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του παρόντος κανονισμού

1.Τμήμα Α – Χώρες και εδάφη που δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του παρόντος κανονισμού

Ο παρών κανονισμός δεν εφαρμόζεται στα εμπορεύματα που κατάγονται από τις ακόλουθες χώρες:

Ισλανδία

Λιχτενστάιν

Νορβηγία

Ελβετία

Ο παρών κανονισμός δεν εφαρμόζεται στα εμπορεύματα που κατάγονται από τα ακόλουθα εδάφη:

Μπίζινγκεν

Ελιγολάνδη

Λιβίνιο

Θέουτα

Μελίγια

2.Τμήμα Β – Χώρες και εδάφη που δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του παρόντος κανονισμού όσον αφορά την εισαγωγή ηλεκτρικής ενέργειας στο τελωνειακό έδαφος της Ένωσης

[Currently empty]



ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ III
Μέθοδοι υπολογισμού ενσωματωμένων εκπομπών

1.Ορισμοί

Για τους σκοπούς του παρόντος παραρτήματος και του παραρτήματος IV, ισχύουν οι ακόλουθοι ορισμοί:

(a)«απλά εμπορεύματα»: εμπορεύματα που παράγονται σε παραγωγική διαδικασία, για την οποία απαιτούνται αποκλειστικά υλικά εισροής και καύσιμα με μηδενικές ενσωματωμένες εκπομπές·

(b)«σύνθετα εμπορεύματα»: εμπορεύματα για τα οποία απαιτείται η εισροή άλλων απλών εμπορευμάτων στην παραγωγική τους διαδικασία·

(c)«συγκεκριμένες ενσωματωμένες εκπομπές»: εκπομπές ενσωματωμένες σε έναν τόνο εμπορευμάτων, εκφρασμένες σε τόνους εκπομπών CO2e ανά τόνο εμπορευμάτων·

(d)«συντελεστής εκπομπών CO2»: σταθμισμένος μέσος όρος της έντασης CO2 της ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται από ορυκτά καύσιμα σε δεδομένη γεωγραφική περιοχή. Ο συντελεστής εκπομπών CO2 προκύπτει από τη διαίρεση των δεδομένων εκπομπών CO2 του τομέα ενέργειας με τη μεικτή παραγωγή ενέργειας από ορυκτά καύσιμα. Εκφράζεται σε τόνους CO2 ανά μεγαβατώρα·

(e)«συμφωνία αγοράς ενέργειας»: συμφωνία, στο πλαίσιο της οποίας ένα πρόσωπο συμφωνεί να αγοράζει ηλεκτρική ενέργεια απευθείας από παραγωγό ενέργειας·

(f)«διαχειριστής συστήματος μεταφοράς»: διαχειριστής όπως ορίζεται στο άρθρο 2 παράγραφος 35 της οδηγίας (ΕΕ) 2019/944 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου ( 2 ).

2.Προσδιορισμός των πραγματικών άμεσων ενσωματωμένων εκπομπών σε απλά εμπορεύματα

Για τον προσδιορισμό των συγκεκριμένων πραγματικών ενσωματωμένων εκπομπών σε απλά εμπορεύματα που παράγονται σε δεδομένη εγκατάσταση, λαμβάνονται υπόψη μόνο οι άμεσες εκπομπές. Για τον σκοπό αυτό, εφαρμόζεται η ακόλουθη εξίσωση:

Όπου SEEg είναι οι συγκεκριμένες ενσωματωμένες εκπομπές εμπορευμάτων g εκφρασμένες σε CO2e ανά τόνο, AttrEmg είναι οι αποδιδόμενες εκπομπές εμπορευμάτων g και ALg είναι το επίπεδο δραστηριότητας των εμπορευμάτων. Το επίπεδο δραστηριότητας είναι η ποσότητα των εμπορευμάτων που παράγεται κατά την περίοδο αναφοράς στην εν λόγω εγκατάσταση.

«Αποδιδόμενες εκπομπές» είναι το μέρος των άμεσων εκπομπών της εγκατάστασης κατά τη διάρκεια της περιόδου αναφοράς που προκύπτουν από τη διαδικασία παραγωγής εμπορευμάτων g, όταν εφαρμόζονται τα όρια συστήματος της διαδικασίας που ορίζονται στις εκτελεστικές πράξεις που εκδίδονται σύμφωνα με το άρθρο 7 παράγραφος 6. Οι αποδιδόμενες εκπομπές υπολογίζονται με την ακόλουθη εξίσωση:

Όπου DirEm είναι οι άμεσες εκπομπές που προκύπτουν από τη διαδικασία παραγωγής, εκφρασμένες σε τόνους CO2e, στο πλαίσιο των ορίων συστήματος που αναφέρονται στην εκτελεστική πράξη σύμφωνα με το άρθρο 7 παράγραφος 6.

3.Προσδιορισμός των πραγματικών άμεσων ενσωματωμένων εκπομπών σε σύνθετα εμπορεύματα

Για τον προσδιορισμό των συγκεκριμένων πραγματικών ενσωματωμένων εκπομπών σε σύνθετα εμπορεύματα που παράγονται σε δεδομένη εγκατάσταση, λαμβάνονται υπόψη μόνο οι άμεσες εκπομπές. Σε αυτήν την περίπτωση, εφαρμόζεται η ακόλουθη εξίσωση:

Όπου AttrEmg είναι οι αποδιδόμενες εκπομπές των εμπορευμάτων g, ALg είναι το επίπεδο δραστηριότητας των εμπορευμάτων, δηλαδή η ποσότητα εμπορευμάτων που παράγονται κατά την περίοδο αναφοράς στην εν λόγω εγκατάσταση, και EEInpMatείναι οι ενσωματωμένες εκπομπές των υλικών εισροής (πρόδρομων υλών) που καταναλώνονται στην παραγωγική διαδικασία. Λαμβάνονται υπόψη μόνο τα υλικά εισροής που απαριθμούνται ως συναφή με τα όρια συστήματος της παραγωγικής διαδικασίας, όπως αυτά ορίζονται στην εκτελεστική πράξη που εκδίδεται σύμφωνα με το άρθρο 7 παράγραφος 6. Οι σχετικές EEInpMat υπολογίζονται ως εξής:

Όπου Mi είναι η μάζα του υλικού εισροής i που χρησιμοποιείται στη διαδικασία παραγωγής και SEEi οι συγκεκριμένες ενσωματωμένες εκπομπές του υλικού εισροής. Για τις SEEi, ο φορέας εκμετάλλευσης της εγκατάστασης χρησιμοποιεί την τιμή εκπομπών που προκύπτουν από την εγκατάσταση στην οποία παρήχθη το υλικό εισροής, υπό την προϋπόθεση ότι τα δεδομένα της εγκατάστασης μπορούν να μετρηθούν επαρκώς.

4.Προσδιορισμός των προκαθορισμένων τιμών που αναφέρονται στο άρθρο 7 παράγραφοι 2 και 3

Εάν τα πραγματικά δεδομένα παρακολούθησης για τις άμεσες εκπομπές σύμφωνα με τα σημεία 2 και 3 δεν είναι δυνατό να παρασχεθούν επαρκώς, εφαρμόζεται προκαθορισμένη τιμή.

Για τους σκοπούς του προσδιορισμού των προκαθορισμένων τιμών, χρησιμοποιούνται μόνο πραγματικές τιμές για τον προσδιορισμό των ενσωματωμένων εκπομπών. Εάν δεν υπάρχουν πραγματικά δεδομένα, μπορούν να χρησιμοποιούνται τιμές της βιβλιογραφίας. Η Επιτροπή δημοσιεύει κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με την προσέγγιση που ακολουθείται για τη διόρθωση των απαερίων ή των αερίων θερμοκηπίου που χρησιμοποιούνται ως εισροές διεργασίας προτού συλλεχθούν τα δεδομένα που απαιτούνται για τον καθορισμό των σχετικών προκαθορισμένων τιμών για κάθε είδος εμπορευμάτων που απαριθμείται στο παράρτημα Ι. Οι προκαθορισμένες τιμές καθορίζονται με βάση τα βέλτιστα διαθέσιμα δεδομένα. Αναθεωρούνται περιοδικά μέσω εκτελεστικών πράξεων με βάση τις πλέον επικαιροποιημένες και αξιόπιστες πληροφορίες, μεταξύ άλλων βάσει των πληροφοριών που παρέχονται από τρίτη χώρα ή ομάδα τρίτων χωρών.

4.1.Προκαθορισμένες τιμές που αναφέρονται στο άρθρο 7 παράγραφος 2

Όταν οι πραγματικές εκπομπές δεν μπορούν να προσδιοριστούν επαρκώς από τον εγκεκριμένο διασαφιστή, χρησιμοποιούνται προκαθορισμένες τιμές. Οι τιμές αυτές ορίζονται στο επίπεδο της μέσης έντασης εκπομπών κάθε χώρας εξαγωγής και για καθένα από τα εμπορεύματα που απαριθμούνται στο παράρτημα Ι εκτός της ηλεκτρικής ενέργειας, με προσαύξηση που καθορίζεται στις εκτελεστικές πράξεις του παρόντος κανονισμού. Όταν αξιόπιστα δεδομένα για τη χώρα εξαγωγής δεν μπορούν να εφαρμοστούν για ένα είδος εμπορευμάτων, οι προκαθορισμένες τιμές βασίζονται στη μέση ένταση εκπομπών του 10 % των εγκαταστάσεων της ΕΕ με τις χειρότερες επιδόσεις για το συγκεκριμένο είδος εμπορευμάτων.

4.2.Προκαθορισμένες τιμές για την εισαγόμενη ηλεκτρική ενέργεια στο άρθρο 7 παράγραφος 3

Οι προκαθορισμένες τιμές για την εισαγόμενη ηλεκτρική ενέργεια καθορίζονται είτε βάσει συγκεκριμένων προκαθορισμένων τιμών για κάθε τρίτη χώρα, ομάδα τρίτων χωρών ή περιοχή τρίτης χώρας, είτε, εάν οι τιμές αυτές δεν είναι διαθέσιμες, βάσει προκαθορισμένων τιμών της ΕΕ για παρόμοια παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας εντός της ΕΕ, σύμφωνα με το σημείο 4.2.2.

4.2.1.Συγκεκριμένες προκαθορισμένες τιμές για τρίτη χώρα, ομάδα τρίτων χωρών ή περιοχή τρίτης χώρας

Οι συγκεκριμένες προκαθορισμένες τιμές βασίζονται στα βέλτιστα δεδομένα που έχει στη διάθεσή της η Επιτροπή για τον προσδιορισμό του μέσου συντελεστή εκπομπών CO2 σε τόνους CO2 ανά μεγαβατώρα των πηγών τιμολόγησης στην τρίτη χώρα, ομάδα τρίτων χωρών ή περιοχή τρίτης χώρας.

Όταν καθορίζονται συγκεκριμένες προκαθορισμένες τιμές για τρίτη χώρα, ομάδα τρίτων χωρών ή περιοχή τρίτης χώρας και ηλεκτρική ενέργεια εισάγεται από άλλη τρίτη χώρα ή άλλη περιοχή προς την τρίτη χώρα ή άλλη ομάδα τρίτων χωρών ή περιοχή τρίτης χώρας με σκοπό την επανεξαγωγή της προς την Ένωση, δεν χρησιμοποιείται η ίδια συγκεκριμένη προκαθορισμένη τιμή.

4.2.2.Εναλλακτικές προκαθορισμένες τιμές

Όταν δεν έχει καθοριστεί συγκεκριμένη προκαθορισμένη τιμή για τρίτη χώρα, ομάδα τρίτων χωρών ή περιοχή τρίτης χώρας, η προκαθορισμένη τιμή για την ηλεκτρική ενέργεια αντιπροσωπεύει τον συντελεστή εκπομπών CO2 στην ΕΕ σε τόνους CO2 ανά μεγαβατώρα. Πρόκειται δηλαδή για τον σταθμισμένο μέσο όρο της έντασης CO2 της ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται από ορυκτά καύσιμα στην ΕΕ. Ο συντελεστής στάθμισης αντανακλά το μείγμα παραγωγής ορυκτών καυσίμων στην ΕΕ. Ο συντελεστής CO2 προκύπτει από τη διαίρεση των δεδομένων εκπομπών CO2 της ενεργειακής βιομηχανίας με τη μεικτή παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ορυκτά καύσιμα σε μεγαβατώρες.

Όταν για εμπορεύματα καταγωγής τρίτης χώρας ή ομάδας τρίτων χωρών με σημαντική ανταλλαγή ηλεκτρικής ενέργειας με την ΕΕ μπορεί να αποδειχθεί, βάσει αξιόπιστων δεδομένων, ότι ο μέσος συντελεστής εκπομπών CO2 των πηγών τιμολόγησης στην εν λόγω τρίτη χώρα ή ομάδα τρίτων χωρών είναι χαμηλότερος από εκείνον της ΕΕ ή χαμηλότερος από τη συγκεκριμένη προκαθορισμένη τιμή, ορίζεται εναλλακτική προκαθορισμένη τιμή για την εν λόγω χώρα ή ομάδα χωρών με βάση τον εν λόγω μέσο συντελεστή εκπομπών CO2.

Όταν ορίζονται εναλλακτικές προκαθορισμένες τιμές για τρίτη χώρα, περιοχή τρίτης χώρας, ομάδα τρίτων χωρών ή περιοχές τρίτων χωρών και ηλεκτρική ενέργεια εισάγεται από άλλη τρίτη χώρα, άλλη περιοχή τρίτης χώρας, άλλη ομάδα τρίτων χωρών ή άλλες περιοχές τρίτων χωρών προς την τρίτη χώρα που υπόκειται στην εναλλακτική προκαθορισμένη τιμή, δεν μπορεί να χρησιμοποιείται η ίδια εναλλακτική προκαθορισμένη τιμή.

5.Προϋποθέσεις για την εφαρμογή πραγματικών ενσωματωμένων εκπομπών στην ηλεκτρική ενέργεια

Ο εξουσιοδοτημένος διασαφιστής μπορεί να ζητήσει την εφαρμογή πραγματικών ενσωματωμένων εκπομπών αντί προκαθορισμένων τιμών για τον υπολογισμό που αναφέρεται στο άρθρο 7 παράγραφος 3, εφόσον πληρούνται τα ακόλουθα σωρευτικά κριτήρια:

(a)ο εξουσιοδοτημένος διασαφιστής έχει συνάψει συμφωνία αγοράς ενέργειας με παραγωγό ηλεκτρικής ενέργειας που βρίσκεται σε τρίτη χώρα, για ποσότητα ηλεκτρικής ενέργειας ισοδύναμη με την ποσότητα για την οποία ζητείται η χρήση συγκεκριμένης τιμής·

(b)η εγκατάσταση παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας είτε είναι άμεσα συνδεδεμένη με το σύστημα μεταφοράς της ΕΕ είτε μπορεί να αποδειχθεί ότι, κατά τη στιγμή της εξαγωγής, δεν υπήρχε φυσική συμφόρηση σε κανένα σημείο του δικτύου μεταξύ της εγκατάστασης και του συστήματος μεταφοράς της ΕΕ·

(c)ποσότητα ηλεκτρικής ενέργειας ισοδύναμη με την ηλεκτρική ενέργεια για την οποία ζητείται η χρήση πραγματικών ενσωματωμένων εκπομπών έχει οριστεί σαφώς στην κατανεμημένη δυναμικότητα διασύνδεσης από όλους τους υπεύθυνους διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς στη χώρα προέλευσης, στη χώρα προορισμού και, κατά περίπτωση, σε κάθε τρίτη χώρα διέλευσης, και η ορισθείσα δυναμικότητα και η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από την εγκατάσταση που αναφέρεται στο στοιχείο β) αφορούν την ίδια χρονική περίοδο, η οποία δεν υπερβαίνει τη μία ώρα·

(d)η εκπλήρωση των ανωτέρω κριτηρίων πιστοποιείται από διαπιστευμένο ελεγκτή. Ο ελεγκτής λαμβάνει τουλάχιστον μηνιαίες ενδιάμεσες εκθέσεις που αποδεικνύουν τον τρόπο με τον οποίο πληρούνται τα ανωτέρω κριτήρια.

6.Προσαρμογή των προκαθορισμένων τιμών με βάση τα ειδικά χαρακτηριστικά της περιοχής

Οι προκαθορισμένες τιμές μπορούν να προσαρμόζονται σε συγκεκριμένες περιφέρειες και περιοχές χωρών όπου επικρατούν ειδικά χαρακτηριστικά όσον αφορά αντικειμενικούς παράγοντες όπως η γεωγραφία, οι φυσικοί πόροι, οι συνθήκες της αγοράς, το ενεργειακό μείγμα ή η βιομηχανική παραγωγή. Όταν υπάρχουν διαθέσιμα δεδομένα προσαρμοσμένα στα εν λόγω ειδικά τοπικά χαρακτηριστικά και μπορούν να οριστούν πιο στοχευμένες προκαθορισμένες τιμές, οι εν λόγω τιμές μπορούν να χρησιμοποιούνται αντί των προκαθορισμένων τιμών που βασίζονται σε εγκαταστάσεις της ΕΕ.

Όταν οι διασαφιστές εμπορευμάτων καταγωγής τρίτης χώρας ή ομάδας τρίτων χωρών μπορούν να αποδείξουν, βάσει αξιόπιστων δεδομένων, ότι οι εναλλακτικές τιμές που προκύπτουν από την προσαρμογή των προκαθορισμένων τιμών στα ειδικά τοπικά χαρακτηριστικά είναι χαμηλότερες από τις προκαθορισμένες τιμές που ορίζονται από την Επιτροπή, μπορούν να χρησιμοποιούνται οι εναλλακτικές τιμές.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙV
Απαιτήσεις καταγραφής των δεδομένων που χρησιμοποιούνται για τον υπολογισμό των ενσωματωμένων εκπομπών

1.Ελάχιστα δεδομένα που πρέπει να τηρούνται από τους εγκεκριμένους διασαφιστές για εισαγόμενα εμπορεύματα:

1.Στοιχεία ταυτοποίησης του εγκεκριμένου διασαφιστή:

(a)όνομα/επωνυμία·

(b)μοναδικός αναγνωριστικός κωδικός που χορηγείται από την αρμόδια εθνική αρχή·

2.Στοιχεία για τα εισαγόμενα εμπορεύματα:

(a)είδος και ποσότητα κάθε είδους εμπορευμάτων·

(b)χώρα καταγωγής·

(c)πραγματικές εκπομπές ή προκαθορισμένες τιμές.

2.Ελάχιστα δεδομένα που πρέπει να τηρούνται από τους εγκεκριμένους διασαφιστές για τις ενσωματωμένες εκπομπές σε εισαγόμενα εμπορεύματα με βάση τις πραγματικές εκπομπές

Για κάθε είδος εμπορευμάτων στο οποίο εφαρμόζεται ο παρών κανονισμός, πρέπει να τηρούνται τα ακόλουθα πρόσθετα στοιχεία:

(a)ταυτοποίηση της εγκατάστασης στην οποία παρήχθησαν τα εμπορεύματα·

(b)στοιχεία επικοινωνίας του φορέα εκμετάλλευσης της εγκατάστασης στην οποία παρήχθησαν τα εμπορεύματα·

(c)έκθεση επαληθευμένων εκπομπών, συμπεριλαμβανομένων των δεδομένων σχετικά με τις ενσωματωμένες εκπομπές κάθε είδους δηλωθέντων εμπορευμάτων, όπως ορίζονται στο παράρτημα V·

(d)συγκεκριμένες ενσωματωμένες εκπομπές των εμπορευμάτων.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ V
Αρχές επαλήθευσης και περιεχόμενο έκθεσης επαλήθευσης

1.Αρχές επαλήθευσης

Για τις επαληθεύσεις που ζητούνται σύμφωνα με το άρθρο 8 ισχύουν οι ακόλουθες αρχές:

(a)οι ελεγκτές διενεργούν επαληθεύσεις τηρώντας στάση επαγγελματικής επιφυλακτικότητας·

(b)μια έκθεση εκπομπών θεωρείται επαληθευμένη και κατάλληλη για τον σκοπό για τον οποίο προορίζεται μόνον εάν ο ελεγκτής διαπιστώσει με εύλογη βεβαιότητα ότι η έκθεση δεν περιέχει ουσιώδεις ανακρίβειες και ουσιώδεις ελλείψεις συμμόρφωσης με τους κανόνες υπολογισμού του παραρτήματος III·

(c)οι επιθεωρήσεις των εγκαταστάσεων από τον ελεγκτή είναι υποχρεωτικές, εκτός εάν πληρούνται συγκεκριμένα κριτήρια για την απαλλαγή από την υποχρέωση επιθεώρησης της εγκατάστασης·

(d)ο ελεγκτής χρησιμοποιεί τα όρια που καθορίζονται στις εκτελεστικές πράξεις που εκδίδονται σύμφωνα με το άρθρο 8 για να αποφασίζει κατά πόσον οι ανακρίβειες ή οι ελλείψεις συμμόρφωσης είναι ουσιώδεις.

Για τις παραμέτρους για τις οποίες δεν έχουν καθοριστεί τέτοια όρια, ο ελεγκτής χρησιμοποιεί εισήγηση εμπειρογνώμονα σχετικά με το κατά πόσον οι ανακρίβειες, μεμονωμένες ή σε συνδυασμό με άλλες ανακρίβειες, με βάση το μέγεθος και τη φύση τους, πρέπει να θεωρηθούν ουσιώδεις και κατά πόσον μπορούν να επηρεάσουν τη χρήση της έκθεσης από τους χρήστες για τους οποίους προορίζεται, ιδίως τις αρμόδιες εθνικές αρχές.

2.Περιεχόμενο έκθεσης επαλήθευσης

Μια έκθεση επαλήθευσης περιλαμβάνει τουλάχιστον τις ακόλουθες πληροφορίες:

(a)ταυτοποίηση της εγκατάστασης στην οποία παρήχθησαν τα εμπορεύματα·

(b)στοιχεία επικοινωνίας του φορέα εκμετάλλευσης της εγκατάστασης στην οποία παρήχθησαν τα εμπορεύματα·

(c)εφαρμοστέα περίοδο αναφοράς·

(d)ονοματεπώνυμο και στοιχεία επικοινωνίας του ελεγκτή:

(e)ταυτότητα διαπίστευσης, ονομασία του φορέα διαπίστευσης·

(f)ημερομηνία επιθεώρησης της εγκατάστασης, κατά περίπτωση, ή λόγοι μη διεξαγωγής της επιθεώρησης της εγκατάστασης·

(g)ποσότητες κάθε είδους δηλωθέντων εμπορευμάτων που παρήχθησαν κατά την περίοδο αναφοράς·

(h)άμεσες εκπομπές της εγκατάστασης κατά την περίοδο αναφοράς·

(i)περιγραφή του τρόπου με τον οποίο οι εκπομπές της εγκατάστασης κατανέμονται στα διαφορετικά είδη εμπορευμάτων·

(j)ποσοτικές πληροφορίες σχετικά με τα εμπορεύματα, τις εκπομπές και τις ενεργειακές ροές που δεν σχετίζονται με τα εν λόγω εμπορεύματα·

(k)στην περίπτωση σύνθετων εμπορευμάτων:

i.ποσότητες χρησιμοποιηθέντων υλικών εισροής (πρόδρομων ουσιών)·

ii.συγκεκριμένες ενσωματωμένες εκπομπές·

iii.σε περίπτωση που χρησιμοποιούνται πραγματικές εκπομπές: ταυτοποίηση της εγκατάστασης στην οποία παρήχθη το υλικό εισροής και πραγματικές εκπομπές από την παραγωγή του εν λόγω υλικού.

(l)γνωμάτευση επαλήθευσης·

(m)κατά περίπτωση, πληροφορίες σχετικά με ουσιώδεις ανακρίβειες που διαπιστώθηκαν και δεν διορθώθηκαν·

(n)κατά περίπτωση, πληροφορίες σχετικά με περιπτώσεις μη συμμόρφωσης με τους κανόνες υπολογισμού που καθορίζονται στο παράρτημα III.

(1)    Κανονισμός (ΕΟΚ) αριθ. 2658/87 του Συμβουλίου, της 23ης Ιουλίου 1987, για τη δασμολογική και στατιστική ονοματολογία και το κοινό δασμολόγιο (ΕΕ L 256 της 7.9.1987, σ. 1).
(2)    Οδηγία (ΕΕ) 2019/944 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 5ης Ιουνίου 2019, σχετικά με τους κοινούς κανόνες για την εσωτερική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και την τροποποίηση της οδηγίας 2012/27/ΕΕ (ΕΕ L 158 της 14.6.2019, σ. 125).