ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
Βρυξέλλες,20.12.2017
COM(2017) 830 final
Σύσταση για
ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ
για τη συμπλήρωση της απόφασης του Συμβουλίου, της 22ας Μαΐου 2017, που επιτρέπει την έναρξη των διαπραγματεύσεων με το Ηνωμένο Βασίλειο της Μεγάλης Βρετανίας και της Βόρειας Ιρλανδίας για σύναψη συμφωνίας που καθορίζει τις λεπτομερείς ρυθμίσεις για την αποχώρησή του από την Ευρωπαϊκή Ένωση
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ
1. ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ
•Αιτιολόγηση και στόχοι της πρότασης
Σύμφωνα με το άρθρο 50 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση, κάθε κράτος μέλος μπορεί να αποφασίσει να αποχωρήσει από την Ένωση, σύμφωνα με τους εσωτερικούς συνταγματικούς του κανόνες και, εφόσον το αποφασίσει, γνωστοποιεί την πρόθεσή του στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Υπό το πρίσμα των προσανατολισμών του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, η Ένωση προβαίνει σε διαπραγματεύσεις και συνάπτει με το εν λόγω κράτος συμφωνία που καθορίζει τις λεπτομερείς ρυθμίσεις για την αποχώρησή του, λαμβάνοντας υπόψη το πλαίσιο των μελλοντικών του σχέσεων με την Ένωση.
Στις 29 Μαρτίου 2017 το Ηνωμένο Βασίλειο γνωστοποίησε στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο την πρόθεσή του να αποχωρήσει από την Ένωση και από την Ευρωπαϊκή Κοινότητα Ατομικής Ενέργειας.
Στις 29 Απριλίου 2017 το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ενέκρινε κατευθυντήριες γραμμές που θέτουν το πλαίσιο των διαπραγματεύσεων βάσει του άρθρου 50 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση και καθορίζουν τις γενικές αρχές που θα προβάλλει η Ένωση καθ’ όλη τη διάρκεια της διαπραγμάτευσης.
Στις 5 Απριλίου 2017 το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εξέδωσε ψήφισμα σχετικά με τις διαπραγματεύσεις με το Ηνωμένο Βασίλειο σε συνέχεια της εκ μέρους του γνωστοποίησης ότι προτίθεται να αποχωρήσει από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Στις 22 Μαΐου 2017 το Συμβούλιο ενέκρινε την έναρξη διαπραγματεύσεων με το Ηνωμένο Βασίλειο για συμφωνία που καθορίζει τις λεπτομερείς ρυθμίσεις για την αποχώρησή του από την Ευρωπαϊκή Ένωση και εξέδωσε οδηγίες για τη διαπραγμάτευση συμφωνίας (εφεξής, η «απόφαση του Συμβουλίου της 22ας Μαΐου 2017»).
Η έναρξη των διαπραγματεύσεων πραγματοποιήθηκε στις 19 Ιουνίου 2017. Σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και τις οδηγίες διαπραγμάτευσης του Συμβουλίου, το πρώτο στάδιο των διαπραγματεύσεων επικεντρώθηκε στα δικαιώματα των πολιτών, τον δημοσιονομικό διακανονισμό, τα θέματα που σχετίζονται με τη νήσο της Ιρλανδίας, άλλα θέματα που αφορούν τον χωρισμό και τη διαχείριση της συμφωνίας αποχώρησης.
Στις 3 Οκτωβρίου 2017 το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εξέδωσε ψήφισμα σχετικά με την πορεία των διαπραγματεύσεων με το Ηνωμένο Βασίλειο.
Στις 20 Οκτωβρίου 2017 το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, επισημαίνοντας την πρόοδο που είχε επιτευχθεί μέχρι τότε, ζήτησε να συνεχιστούν οι εργασίες με στόχο να εδραιωθεί η επιτευχθείσα σύγκλιση και να συνεχιστούν οι διαπραγματεύσεις, έτσι ώστε να μπορέσει να γίνει το συντομότερο δυνατό η μετάβαση στο δεύτερο στάδιο των διαπραγματεύσεων. Με βάση τα ανωτέρω, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ζήτησε από το Συμβούλιο και από την Επιτροπή, ως διαπραγματευτή της Ένωσης, να αρχίσουν εσωτερικές προπαρασκευαστικές συζητήσεις, συμπεριλαμβανομένου σχετικά με ενδεχόμενες μεταβατικές ρυθμίσεις.
Στις 13 Δεκεμβρίου 2017 το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εξέδωσε ψήφισμα σχετικά με την πορεία των διαπραγματεύσεων με το Ηνωμένο Βασίλειο.
Βάσει:
–της σύστασης που διατυπώθηκε με την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 8ης Δεκεμβρίου 2017, σχετικά με την πρόοδο των διαπραγματεύσεων με το Ηνωμένο Βασίλειο βάσει του άρθρου 50 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση 1 ,
–της κοινής έκθεσης των διαπραγματευτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της κυβέρνησης του Ηνωμένου Βασιλείου, της 8ης Δεκεμβρίου 2017, για την πρόοδο κατά το πρώτο στάδιο των διαπραγματεύσεων βάσει του άρθρου 50 ΣΕΕ για την εύτακτη αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση, επί της οποίας στηρίζεται η σύσταση της Επιτροπής,
το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, στις 15 Δεκεμβρίου 2017, εξέφρασε την ικανοποίησή του για την πρόοδο που επιτεύχθηκε κατά τη διάρκεια του πρώτου σταδίου των διαπραγματεύσεων και αποφάσισε ότι αυτή ήταν επαρκής για την έναρξη του δεύτερου σταδίου, το οποίο αφορά τη μετάβαση και το πλαίσιο για τη μελλοντική σχέση. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο κάλεσε την Επιτροπή, ως διαπραγματευτή της Ένωσης, και το Ηνωμένο Βασίλειο να ολοκληρώσουν τις εργασίες για όλα τα ζητήματα που σχετίζονται με την αποχώρηση, μεταξύ άλλων και όσα δεν εξετάστηκαν κατά το πρώτο στάδιο, σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 29ης Απριλίου 2017, να παγιώσουν τα μέχρι τώρα αποτελέσματα και να αρχίσουν την εκπόνηση των αντίστοιχων τμημάτων της συμφωνίας αποχώρησης. Επίσης, υπογράμμισε ότι οι διαπραγματεύσεις κατά το δεύτερο στάδιο μπορούν να προχωρήσουν μόνο στον βαθμό που όλες οι υποχρεώσεις που αναλήφθηκαν κατά τη διάρκεια του πρώτου σταδίου γίνουν πλήρως σεβαστές και μεταφραστούν πιστά σε νομικούς όρους το ταχύτερο δυνατόν.
Κατά τη διάρκεια του δεύτερου σταδίου των διαπραγματεύσεων, δεδομένου του ειδικού χαρακτήρα των ζητημάτων που σχετίζονται με τη νήσο της Ιρλανδίας, οι εργασίες σχετικά με τις λεπτομερείς ρυθμίσεις που απαιτούνται για την εφαρμογή των αρχών και των δεσμεύσεων που καθορίζονται στην κοινή έκθεση θα πρέπει να συνεχιστούν σε διακριτή πτυχή των διαπραγματεύσεων, με ορισμένες από τις ρυθμίσεις αυτές να εντάσσονται στη συμφωνία αποχώρησης, ενώ άλλες θα εντάσσονται στο πλαίσιο για τη μελλοντική σχέση.
•Θεμελιώδη δικαιώματα
Σύμφωνα με το άρθρο 6 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση, η Ένωση αναγνωρίζει τα δικαιώματα, τις ελευθερίες και τις αρχές που περιέχονται στον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ο οποίος έχει το ίδιο νομικό κύρος με τις Συνθήκες. Επιπλέον, τα θεμελιώδη δικαιώματα, όπως κατοχυρώνονται από την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για την Προάσπιση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και των Θεμελιωδών Ελευθεριών και όπως απορρέουν από τις κοινές συνταγματικές παραδόσεις των κρατών μελών, αποτελούν μέρος των γενικών αρχών του δικαίου της Ένωσης.
Αυτά τα δικαιώματα, οι ελευθερίες και οι αρχές θα εξακολουθήσουν να διαφυλάσσονται και να προστατεύονται πλήρως εντός της Ένωσης, τόσο κατά τη διάρκεια της διαδικασίας διαπραγμάτευσης με το Ηνωμένο Βασίλειο βάσει του άρθρου 50 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση, συμπεριλαμβανομένων των τυχόν μεταβατικών ρυθμίσεων, όσο και μετά την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ένωση.
2.ΝΟΜΙΚΗ ΒΑΣΗ
•Νομική βάση
Το Ηνωμένο Βασίλειο έχει γνωστοποιήσει την πρόθεσή του να αποχωρήσει από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Κατά συνέπεια, το άρθρο 50 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελεί τη νομική βάση για τη διαπραγμάτευση και τη σύναψη συμφωνίας αποχώρησης. Μεταβατικές ρυθμίσεις μπορούν να θεσπιστούν μόνο με τη συμφωνία αποχώρησης.
Υπενθυμίζεται ότι, σύμφωνα με το άρθρο 106α της Συνθήκης για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενέργειας, το άρθρο 50 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση εφαρμόζεται και στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα Ατομικής Ενέργειας.
Σύμφωνα με το άρθρο 218 παράγραφος 3 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στο οποίο παραπέμπει το άρθρο 50 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση, η Επιτροπή υποβάλλει συστάσεις στο Συμβούλιο, το οποίο εκδίδει απόφαση που επιτρέπει την έναρξη διαπραγματεύσεων και ορίζει τον διαπραγματευτή της Ένωσης. Η απόφαση του Συμβουλίου για τη συμπλήρωση της απόφασης του Συμβουλίου της 22ας Μαΐου 2017 θα εκδοθεί με την ίδια διαδικασία.
•Επιλογή της νομικής πράξης
Σύμφωνα με το άρθρο 50 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση, θα διεξαχθούν διαπραγματεύσεις για τη σύναψη συμφωνίας με το Ηνωμένο Βασίλειο που θα καθορίζει τις λεπτομερείς ρυθμίσεις για την αποχώρησή του από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Το άρθρο 218 παράγραφος 3 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης προβλέπει ότι η Επιτροπή υποβάλλει συστάσεις στο Συμβούλιο, το οποίο εκδίδει απόφαση που ορίζει τον διαπραγματευτή της Ένωσης και επιτρέπει την έναρξη διαπραγματεύσεων. Η κατάλληλη νομική πράξη για τη συμπλήρωση της απόφασης του Συμβουλίου της 22ας Μαΐου 2017 είναι απόφαση του Συμβουλίου.
3.ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ
Η παρούσα σύσταση δεν αναμένεται να έχει άμεσες δημοσιονομικές επιπτώσεις όσον αφορά τη διαπραγματευτική διαδικασία. Υπενθυμίζεται ότι οι δημοσιονομικές επιπτώσεις της συμφωνίας βάσει του άρθρου 50 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση θα παρουσιαστούν όταν υποβληθούν οι σχετικές προτάσεις για την υπογραφή και τη σύναψη της συμφωνίας αποχώρησης.
4.ΛΟΙΠΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
•Αναλυτική επεξήγηση των επιμέρους διατάξεων της πρότασης
Το άρθρο 1 της συνιστώμενης απόφασης του Συμβουλίου συμπληρώνει την απόφαση του Συμβουλίου της 22ας Μαΐου 2017, προκειμένου να εξουσιοδοτηθεί η Επιτροπή να διαπραγματευτεί, στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων για τη σύναψη με το Ηνωμένο Βασίλειο συμφωνίας που καθορίζει τις λεπτομερείς ρυθμίσεις για την αποχώρησή του από την Ένωση, τα εναπομένοντα ζητήματα που σχετίζονται με την εύτακτη αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου και τις τυχόν αναγκαίες μεταβατικές ρυθμίσεις.
•Δημοσίευση της απόφασης και των οδηγιών διαπραγμάτευσης που παρατίθενται στο παράρτημα
Όπως και για τις προηγούμενες οδηγίες διαπραγμάτευσης, η Επιτροπή προτείνει στο Συμβούλιο να δημοσιοποιήσει την απόφαση για τη συμπλήρωση της απόφασης του Συμβουλίου, της 22ας Μαΐου 2017, με την οποία εξουσιοδοτείται η Επιτροπή να αρχίσει διαπραγματεύσεις για συμφωνία με το Ηνωμένο Βασίλειο της Μεγάλης Βρετανίας και της Βόρειας Ιρλανδίας που καθορίζει τις λεπτομερείς ρυθμίσεις για την αποχώρησή του από την Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς και τις συμπληρωματικές οδηγίες διαπραγμάτευσης που παρατίθενται στο παράρτημά της.
Σύσταση για
ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ
για τη συμπλήρωση της απόφασης του Συμβουλίου, της 22ας Μαΐου 2017, που επιτρέπει την έναρξη των διαπραγματεύσεων με το Ηνωμένο Βασίλειο της Μεγάλης Βρετανίας και της Βόρειας Ιρλανδίας για σύναψη συμφωνίας που καθορίζει τις λεπτομερείς ρυθμίσεις για την αποχώρησή του από την Ευρωπαϊκή Ένωση
ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,
Έχοντας υπόψη τις Συνθήκες, και ιδίως το άρθρο 50 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση σε συνδυασμό με το άρθρο 218 παράγραφος 3 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,
Έχοντας υπόψη τις κατευθυντήριες γραμμές του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου,
Έχοντας υπόψη τη σύσταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής,
Εκτιμώντας τα ακόλουθα:
(1)Στις 29 Απριλίου 2017 το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ενέκρινε κατευθυντήριες γραμμές που θέτουν το πλαίσιο των διαπραγματεύσεων βάσει του άρθρου 50 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση και καθορίζουν τις γενικές αρχές που θα προβάλλει η Ένωση καθ’ όλη τη διάρκεια της διαπραγμάτευσης.
(2)Στις 22 Μαΐου 2017 το Συμβούλιο ενέκρινε την έναρξη διαπραγματεύσεων με το Ηνωμένο Βασίλειο της Μεγάλης Βρετανίας και της Βόρειας Ιρλανδίας για συμφωνία που καθορίζει τις λεπτομερείς ρυθμίσεις για την αποχώρησή του από την Ευρωπαϊκή Ένωση και εξέδωσε οδηγίες για τη διαπραγμάτευση της εν λόγω συμφωνίας.
(3)Η έναρξη των διαπραγματεύσεων πραγματοποιήθηκε στις 19 Ιουνίου 2017.
(4)Στις 3 Οκτωβρίου 2017 το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εξέδωσε ψήφισμα σχετικά με την πορεία των διαπραγματεύσεων με το Ηνωμένο Βασίλειο.
(5)Στις 20 Οκτωβρίου 2017 το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, επισημαίνοντας την πρόοδο που είχε επιτευχθεί μέχρι τότε, ζήτησε να συνεχιστούν οι εργασίες με στόχο να εδραιωθεί η επιτευχθείσα σύγκλιση και να συνεχιστούν οι διαπραγματεύσεις, έτσι ώστε να μπορέσει να γίνει το συντομότερο δυνατό η μετάβαση στο δεύτερο στάδιο των διαπραγματεύσεων. Με βάση τα ανωτέρω, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ζήτησε από το Συμβούλιο και από την Επιτροπή, ως διαπραγματευτή της Ένωσης, να αρχίσουν εσωτερικές προπαρασκευαστικές συζητήσεις, συμπεριλαμβανομένου σχετικά με ενδεχόμενες μεταβατικές ρυθμίσεις.
(6)Στις 8 Δεκεμβρίου 2017, με την ανακοίνωσή της σχετικά με την πρόοδο των διαπραγματεύσεων με το Ηνωμένο Βασίλειο βάσει του άρθρου 50 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση, η Επιτροπή συνέστησε στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο να συμπεράνει ότι είχε επιτευχθεί επαρκής πρόοδος κατά το πρώτο στάδιο των διαπραγματεύσεων για την εύτακτη αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση, με αποτέλεσμα να είναι δυνατή η μετάβαση των διαπραγματεύσεων στο δεύτερο στάδιό τους. Η Επιτροπή δήλωσε επίσης έτοιμη να αρχίσει αμέσως να εργάζεται για μεταβατικές ρυθμίσεις, εάν το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο λάβει τέτοια απόφαση.
(7)Η σύσταση της Επιτροπής στηρίχθηκε στην κοινή έκθεση των διαπραγματευτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της κυβέρνησης του Ηνωμένου Βασιλείου, της 8ης Δεκεμβρίου 2017, για την πρόοδο κατά το πρώτο στάδιο των διαπραγματεύσεων βάσει του άρθρου 50 ΣΕΕ για την εύτακτη αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
(8)Στις 13 Δεκεμβρίου 2017 το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εξέδωσε ψήφισμα σχετικά με την πορεία των διαπραγματεύσεων με το Ηνωμένο Βασίλειο.
(9)Στις κατευθυντήριες γραμμές του της 15ης Δεκεμβρίου 2017, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εξέφρασε την ικανοποίησή του για την πρόοδο που επιτεύχθηκε κατά τη διάρκεια του πρώτου σταδίου των διαπραγματεύσεων και αποφάσισε ότι αυτή ήταν επαρκής για την έναρξη του δεύτερου σταδίου, το οποίο αφορά τη μετάβαση και το πλαίσιο για τη μελλοντική σχέση. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο κάλεσε την Επιτροπή, ως διαπραγματευτή της Ένωσης, και το Ηνωμένο Βασίλειο να ολοκληρώσουν τις εργασίες για όλα τα ζητήματα που σχετίζονται με την αποχώρηση, μεταξύ άλλων και όσα δεν εξετάστηκαν κατά το πρώτο στάδιο, σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 29ης Απριλίου 2017 και να παγιώσουν τα μέχρι τώρα αποτελέσματα, ιδίως με την εκπόνηση των αντίστοιχων τμημάτων της συμφωνίας αποχώρησης. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ζήτησε από την Επιτροπή να υποβάλει κατάλληλες συστάσεις για τον σκοπό αυτόν και από το Συμβούλιο να εγκρίνει πρόσθετες οδηγίες διαπραγμάτευσης σχετικά με μεταβατικές ρυθμίσεις.
(10)Επομένως, είναι αναγκαίο να συμπληρωθούν οι οδηγίες διαπραγμάτευσης που παρατίθενται στο παράρτημα της απόφασης του Συμβουλίου της 22ας Μαΐου 2017.
(11)Σύμφωνα με το άρθρο 106α της Συνθήκης για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενέργειας, το άρθρο 50 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση εφαρμόζεται και στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα Ατομικής Ενέργειας.
ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΠΟΦΑΣΗ:
Άρθρο 1
Η Επιτροπή διεξάγει τις διαπραγματεύσεις, εξ ονόματος της Ένωσης, για συμφωνία με το Ηνωμένο Βασίλειο της Μεγάλης Βρετανίας και της Βόρειας Ιρλανδίας που καθορίζει τις λεπτομερείς ρυθμίσεις για την αποχώρησή του από την Ευρωπαϊκή Ένωση και από την Ευρωπαϊκή Κοινότητα Ατομικής Ενέργειας, λαμβάνοντας υπόψη το πλαίσιο της μελλοντικής σχέσης του με την Ένωση, υπό το πρίσμα των κατευθυντήριων γραμμών που εκδόθηκαν από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και σύμφωνα με τις οδηγίες διαπραγμάτευσης που παρατίθενται στο παράρτημα της απόφασης του Συμβουλίου της 22ας Μαΐου 2017, όπως συμπληρώνονται με τις οδηγίες διαπραγμάτευσης που παρατίθενται στο παράρτημα της παρούσας απόφασης.
Άρθρο 2
Η παρούσα απόφαση απευθύνεται στην Επιτροπή.
Βρυξέλλες,
Για το Συμβούλιο
Ο Πρόεδρος
ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
Βρυξέλλες,20.12.2017
COM(2017) 830 final
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ
της
σύστασης για
ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ
για τη συμπλήρωση της απόφασης του Συμβουλίου, της 22ας Μαΐου 2017, που επιτρέπει την έναρξη των διαπραγματεύσεων με το Ηνωμένο Βασίλειο της Μεγάλης Βρετανίας και της Βόρειας Ιρλανδίας για σύναψη συμφωνίας που καθορίζει τις λεπτομερείς ρυθμίσεις για την αποχώρησή του από την Ευρωπαϊκή Ένωση
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ
Συμπληρωματικές οδηγίες για τη διαπραγμάτευση συμφωνίας με το Ηνωμένο Βασίλειο της Μεγάλης Βρετανίας και της Βόρειας Ιρλανδίας που καθορίζει τις λεπτομερείς ρυθμίσεις για την αποχώρησή του από την Ευρωπαϊκή Ένωση
1.Σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 29ης Απριλίου 2017 και τις οδηγίες διαπραγμάτευσης του Συμβουλίου της 22ας Μαΐου 2017, το πρώτο στάδιο των διαπραγματεύσεων επικεντρώθηκε στα δικαιώματα των πολιτών, τον δημοσιονομικό διακανονισμό, τα θέματα που σχετίζονται με τη νήσο της Ιρλανδίας, άλλα θέματα που αφορούν τον χωρισμό και τη διαχείριση της συμφωνίας αποχώρησης.
2.Στις 20 Οκτωβρίου 2017 το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, επισημαίνοντας την πρόοδο που είχε επιτευχθεί μέχρι τότε, ζήτησε να συνεχιστούν οι εργασίες με στόχο να εδραιωθεί η επιτευχθείσα σύγκλιση και να συνεχιστούν οι διαπραγματεύσεις, έτσι ώστε να μπορέσει να γίνει το συντομότερο δυνατό η μετάβαση στο δεύτερο στάδιο των διαπραγματεύσεων. Με βάση τα ανωτέρω, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ζήτησε από το Συμβούλιο και από την Επιτροπή, ως διαπραγματευτή της Ένωσης, να αρχίσουν εσωτερικές προπαρασκευαστικές συζητήσεις, συμπεριλαμβανομένου σχετικά με ενδεχόμενες μεταβατικές ρυθμίσεις.
3.Βάσει:
–της σύστασης που διατυπώθηκε με την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 8ης Δεκεμβρίου 2017, σχετικά με την πρόοδο των διαπραγματεύσεων με το Ηνωμένο Βασίλειο βάσει του άρθρου 50 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση 1 ,
–της κοινής έκθεσης των διαπραγματευτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της κυβέρνησης του Ηνωμένου Βασιλείου, της 8ης Δεκεμβρίου 2017, για την πρόοδο κατά το πρώτο στάδιο των διαπραγματεύσεων βάσει του άρθρου 50 ΣΕΕ για την εύτακτη αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση, επί της οποίας στηρίζεται η σύσταση της Επιτροπής,
το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, στις 15 Δεκεμβρίου 2017, εξέφρασε την ικανοποίησή του για την πρόοδο που επιτεύχθηκε κατά τη διάρκεια του πρώτου σταδίου των διαπραγματεύσεων και αποφάσισε ότι αυτή ήταν επαρκής για την έναρξη του δεύτερου σταδίου, το οποίο αφορά τη μετάβαση και το πλαίσιο για τη μελλοντική σχέση.
4.Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αποσαφήνισε, επίσης, ότι οι διαπραγματεύσεις κατά το δεύτερο στάδιο μπορούν να προχωρήσουν μόνο στον βαθμό που όλες οι υποχρεώσεις που αναλήφθηκαν κατά τη διάρκεια του πρώτου σταδίου γίνουν πλήρως σεβαστές και μεταφραστούν πιστά σε νομικούς όρους το ταχύτερο δυνατόν. Στις διαπραγματεύσεις κατά το δεύτερο στάδιο θα πρέπει, περαιτέρω, να επιτευχθεί μια συνολική συναντίληψη αναφορικά με το πλαίσιο για τη μελλοντική σχέση της Ένωσης με το Ηνωμένο Βασίλειο. Για τον σκοπό αυτόν, θα απαιτηθούν πρόσθετες κατευθυντήριες γραμμές του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
5.Η παρούσα δέσμη οδηγιών διαπραγμάτευσης προορίζεται για το δεύτερο στάδιο των διαπραγματεύσεων· συνεπώς, συμπληρώνει την πρώτη δέσμη οδηγιών διαπραγμάτευσης που εκδόθηκε στις 22 Μαΐου 2017. Οι κατευθυντήριες γραμμές του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 29ης Απριλίου 2017, καθώς και οι γενικές αρχές και οι διαδικαστικές ρυθμίσεις για τη διενέργεια των διαπραγματεύσεων που καθορίστηκαν με τις οδηγίες διαπραγμάτευσης του Συμβουλίου της 22ας Μαΐου 2017 εξακολουθούν να ισχύουν πλήρως στο παρόν στάδιο των διαπραγματεύσεων, μεταξύ των άλλων και όσον αφορά το εδαφικό πεδίο εφαρμογής της συμφωνίας αποχώρησης, συμπεριλαμβανομένων των διατάξεων της εν λόγω συμφωνίας περί μεταβατικών ρυθμίσεων, και του μελλοντικού πλαισίου· επομένως, οι παρούσες οδηγίες διαπραγμάτευσης, όπως και η πρώτη δέσμη οδηγιών διαπραγμάτευσης, θα πρέπει να συνάδουν πλήρως προς τα σημεία 4 και 24 των κατευθυντήριων γραμμών του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 29ης Απριλίου 2017, ιδίως όσον αφορά το Γιβραλτάρ.
6.Κατά τη διάρκεια του δεύτερου σταδίου των διαπραγματεύσεων, δεδομένου του ειδικού χαρακτήρα των ζητημάτων που σχετίζονται με τη νήσο της Ιρλανδίας, οι εργασίες σχετικά με τις λεπτομερείς ρυθμίσεις που απαιτούνται για την εφαρμογή των αρχών και των δεσμεύσεων που καθορίζονται στην κοινή έκθεση θα πρέπει να συνεχιστούν σε διακριτή πτυχή των διαπραγματεύσεων, με ορισμένες από τις ρυθμίσεις αυτές να εντάσσονται στη συμφωνία αποχώρησης, ενώ άλλες θα εντάσσονται στο πλαίσιο για τη μελλοντική σχέση.
I.Ζητηματα που σχετιζονται με την ευτακτη αποχωρηση του Ηνωμενου Βασιλειου από την Ευρωπαϊκη Ενωση
7.Σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 15ης Δεκεμβρίου 2017 και τις οδηγίες διαπραγμάτευσης που προσαρτώνται στην απόφαση του Συμβουλίου της 22ας Μαΐου 2017, όπως συμπληρώνονται με τις παρούσες οδηγίες διαπραγμάτευσης, είναι αναγκαίο να ολοκληρωθούν οι εργασίες για όλα τα ζητήματα που σχετίζονται με την αποχώρηση, συμπεριλαμβανομένων αυτών που δεν εξετάστηκαν κατά το πρώτο στάδιο.
8.Περαιτέρω, στις διαπραγματεύσεις κατά το δεύτερο στάδιο θα πρέπει να μεταφραστούν σε νομικούς όρους τα αποτελέσματα των διαπραγματεύσεων, συμπεριλαμβανομένων αυτών που επιτεύχθηκαν κατά το πρώτο στάδιο, τα οποία, στις περιπτώσεις που συντρέχει σχετική περίπτωση, θα πρέπει να προσαρμοστούν λαμβανομένης υπόψη της ύπαρξης των μεταβατικών ρυθμίσεων που αναφέρονται κατωτέρω. Όπως ορίζεται στην πρώτη δέσμη οδηγιών διαπραγμάτευσης, η συμφωνία αποχώρησης θα πρέπει να υπενθυμίζει ότι το δίκαιο της Ένωσης παύει να εφαρμόζεται κατά την ημερομηνία αποχώρησης στις υπερπόντιες χώρες και εδάφη που διατηρούν ιδιαίτερες σχέσεις με το Ηνωμένο Βασίλειο 2 και στα ευρωπαϊκά εδάφη για τις εξωτερικές σχέσεις των οποίων είναι υπεύθυνο το Ηνωμένο Βασίλειο, στα οποία οι Συνθήκες εφαρμόζονται δυνάμει του άρθρου 355 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
II.Μεταβατικες ρυθμισεις
9.Οι κατευθυντήριες γραμμές του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 29ης Απριλίου 2017 καθορίζουν γενικές βασικές αρχές οι οποίες ισχύουν για οποιαδήποτε συμφωνία με το Ηνωμένο Βασίλειο, καθώς και για οποιεσδήποτε μεταβατικές ρυθμίσεις:
–κάθε συμφωνία θα πρέπει να βασίζεται στην ισορροπία δικαιωμάτων και υποχρεώσεων και να εξασφαλίζει ισοτιμία στις σχέσεις·
–προκειμένου να διατηρηθεί η ακεραιότητα της ενιαίας αγοράς, αποκλείεται μια συμμετοχή σε αυτήν η οποία θα βασίζεται σε μια προσέγγιση ανά τομέα·
–μία χώρα που δεν είναι μέλος της Ένωσης και δεν υπόκειται στις ίδιες υποχρεώσεις με ένα μέλος, δεν μπορεί να απολαύει των ίδιων δικαιωμάτων και να έχει τα ίδια οφέλη με ένα μέλος·
–οι τέσσερις ελευθερίες της ενιαίας αγοράς είναι αδιαίρετες και δεν είναι δυνατόν να εφαρμοστεί «επιλογή κατά το δοκούν»·
–η Ένωση θα διατηρήσει την αυτονομία της όσον αφορά τη λήψη αποφάσεων καθώς και το ρόλο του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 15ης Δεκεμβρίου 2017, αυτό αναφέρεται ιδίως στην αρμοδιότητα του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
10.Επιπρόσθετα στις εν λόγω βασικές αρχές, οι κατευθυντήριες γραμμές του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 29ης Απριλίου 2017 θέτουν ορισμένους όρους που ισχύουν για οποιεσδήποτε τυχόν μεταβατικές ρυθμίσεις. Στον βαθμό που είναι αναγκαίο και νομικώς εφικτό, μπορεί να επιδιωχθεί κατά τις διαπραγματεύσεις ο καθορισμός μεταβατικών ρυθμίσεων που είναι προς το συμφέρον της Ένωσης και, εφόσον αρμόζει, να προβλεφθούν γέφυρες προς το διαφαινόμενο πλαίσιο της μελλοντικής σχέσης, υπό το φως της επιτευχθείσας προόδου. Τυχόν μεταβατικές ρυθμίσεις αυτού του είδους πρέπει να ορίζονται με σαφήνεια, να τελούν υπό επακριβή χρονικό περιορισμό και να υπόκεινται σε αποτελεσματικούς μηχανισμούς επιβολής τους.
11.Οι παρούσες συμπληρωματικές οδηγίες διαπραγμάτευσης βασίζονται σε, και αναπτύσσουν περαιτέρω, τις αρχές και τους όρους που καθορίζονται με τις κατευθυντήριες γραμμές του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 15ης Δεκεμβρίου 2017.
12.Σύμφωνα με τις εν λόγω κατευθυντήριες γραμμές, οποιεσδήποτε μεταβατικές ρυθμίσεις τυχόν προβλέπονται στη συμφωνία αποχώρησης θα πρέπει να καλύπτουν το σύνολο του ενωσιακού κεκτημένου, συμπεριλαμβανομένων των ζητημάτων της Ευρατόμ. Κατά παρέκκλιση από το σημείο 17 των παρουσών οδηγιών διαπραγμάτευσης, το ενωσιακό κεκτημένο θα πρέπει να εφαρμόζεται επί του Ηνωμένου Βασιλείου και εντός αυτού ως εάν να ήταν κράτος μέλος. Κατά τη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου, κάθε αλλαγή στο κεκτημένο θα πρέπει να εφαρμόζεται αυτόματα επί του Ηνωμένου Βασιλείου και εντός αυτού. Όσον αφορά τις πράξεις που θεσπίζονται σύμφωνα με το τρίτο μέρος, τίτλος V, της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με τον χώρο ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης από τις οποίες το Ηνωμένο Βασίλειο δεσμεύεται πριν από την αποχώρησή του, το άρθρο 4α του Πρωτοκόλλου (αριθ. 21) που προσαρτάται στις Συνθήκες θα πρέπει να εξακολουθήσει να εφαρμόζεται κατά τη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου. Ωστόσο, δεν θα πρέπει να επιτρέπεται πλέον στο Ηνωμένο Βασίλειο να ασκήσει το δικαίωμά του δυνάμει του Πρωτοκόλλου (αριθ. 21) να συμμετάσχει σε μέτρα πλην των αναφερόμενων στο άρθρο 4α του εν λόγω Πρωτοκόλλου.
13.Κατά τη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου, το ενωσιακό δίκαιο που θα καλύπτεται από τις εν λόγω μεταβατικές ρυθμίσεις θα πρέπει να αναπτύσσει στο Ηνωμένο Βασίλειο τα ίδια έννομα αποτελέσματα μ’ αυτά που αναπτύσσει εντός της Ένωσης.
14.Σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 29ης Απριλίου 2017, υπενθυμίζεται επίσης ότι, από την ημερομηνία της αποχώρησής του από την Ένωση, το Ηνωμένο Βασίλειο δεν θα επωφελείται πλέον από συμφωνίες που έχουν συναφθεί από την Ένωση ή από κράτη μέλη που ενεργούν εξ ονόματός της ή από την Ένωση και από κράτη μέλη που ενεργούν από κοινού. Στον βαθμό που θα είναι προς το συμφέρον της Ένωσης, η Ένωση μπορεί να εξετάσει εάν και κατά πόσον μπορεί να συμφωνηθούν ρυθμίσεις που θα διατηρούν σε ισχύ τα αποτελέσματα των συμφωνιών έναντι του Ηνωμένου Βασιλείου κατά τη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου· ωστόσο, το Ηνωμένο Βασίλειο δεν θα πρέπει να συμμετέχει πλέον σε οποιαδήποτε όργανα συσταθέντα βάσει των εν λόγω συμφωνιών.
15.Σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 15ης Δεκεμβρίου 2017, η σύναψη οποιωνδήποτε μεταβατικών ρυθμίσεων απαιτεί την εξακολούθηση της συμμετοχής του Ηνωμένου Βασιλείου στην τελωνειακή ένωση και στην ενιαία αγορά (συμπεριλαμβανομένων και των τεσσάρων ελευθεριών) κατά τη διάρκεια της μετάβασης. Το Ηνωμένο Βασίλειο θα πρέπει να λαμβάνει όλα τα αναγκαία μέτρα για τη διαφύλαξη της ακεραιότητας της ενιαίας αγοράς και της τελωνειακής ένωσης. Το Ηνωμένο Βασίλειο θα πρέπει να εξακολουθήσει να συμμορφώνεται με την εμπορική πολιτική της Ένωσης. Επιπλέον, θα πρέπει ιδίως να διασφαλίζει ότι οι τελωνειακές αρχές του εξακολουθούν να ενεργούν σύμφωνα με την αποστολή των τελωνειακών αρχών της ΕΕ, μεταξύ των άλλων και διά της συλλογής των δασμών του κοινού δασμολογίου και της διενέργειας στα σύνορα όλων των ελέγχων που η ενωσιακή νομοθεσία επιβάλλει έναντι άλλων τρίτων χωρών.
16.Σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 29ης Απριλίου 2017 και την πρώτη δέσμη οδηγιών διαπραγμάτευσης της 22ας Μαΐου 2017, κάθε χρονικώς περιορισμένη παράταση του ενωσιακού κεκτημένου απαιτεί την εφαρμογή των υφιστάμενων ενωσιακών κανονιστικών, δημοσιονομικών, εποπτικών, δικαστικών και σχετικών με την επιβολή των κανόνων πράξεων και δομών, συμπεριλαμβανομένης της αρμοδιότητας του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
17.Επομένως, σε σχέση με την εφαρμογή του ενωσιακού κεκτημένου στο Ηνωμένο Βασίλειο, η συμφωνία αποχώρησης θα πρέπει, κατά τη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου, να διατηρεί σε ισχύ τις αρμοδιότητες των θεσμικών (ιδίως, την πλήρη δικαιοδοσία του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης) και λοιπών οργάνων και οργανισμών της Ένωσης όσον αφορά το Ηνωμένο Βασίλειο και τα νομικά ή φυσικά πρόσωπα από το Ηνωμένο Βασίλειο. Σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 15ης Δεκεμβρίου 2017, ωστόσο, το Ηνωμένο Βασίλειο δεν θα πρέπει πλέον να συμμετέχει στα θεσμικά όργανα της ΕΕ, να προτείνει υποψηφιότητες ή να εκλέγει μέλη αυτών ούτε να συμμετέχει στη διαδικασία λήψης αποφάσεων των οργάνων και οργανισμών της Ένωσης.
18.Με την επιφύλαξη του σημείου 17, κατά τη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου, το Ηνωμένο Βασίλειο θα μπορεί ενδεχομένως να καλείται να παραστεί, χωρίς δικαιώματα ψήφου, στις συνεδριάσεις μόνιμων επιτροπών ή ομάδων εμπειρογνωμόνων της Επιτροπής και άλλων παρόμοιων φορέων ή των φορέων και οργανισμών στους οποίους εκπροσωπούνται τα κράτη μέλη και:
–εφόσον η συζήτηση αφορά ατομικές πράξεις που πρόκειται να απευθυνθούν στο Ηνωμένο Βασίλειο ή σε φυσικά ή νομικά πρόσωπα του Ηνωμένου Βασιλείου, ή
–εφόσον η παρουσία του Ηνωμένου Βασιλείου είναι αναγκαία, από ενωσιακή σκοπιά, για την αποτελεσματική εφαρμογή του κεκτημένου κατά τη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου.
19.Η συμφωνία αποχώρησης θα πρέπει να καθορίζει τους λεπτομερείς όρους και το ακριβές πλαίσιο βάσει των οποίων θα πρέπει να επιτρέπεται τέτοια κατ’ εξαίρεση παράσταση.
20.Επιπλέον, θα πρέπει να επιτευχθούν συγκεκριμένες διαδικαστικές ρυθμίσεις οι οποίες να συνάδουν προς τα σημεία 17 και 18 για τον καθορισμό και την κατανομή των αλιευτικών δυνατοτήτων (συνολικό επιτρεπόμενο αλίευμα) κατά τη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου.
21.Οι μεταβατικές ρυθμίσεις θα πρέπει να αρχίσουν να εφαρμόζονται από την ημερομηνία έναρξης της ισχύος της συμφωνίας αποχώρησης και να μη διαρκέσουν πέραν της 31ης Δεκεμβρίου 2020.