ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
Βρυξέλλες,15.11.2017
COM(2017) 669 final
ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ
ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ, ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ
Έκθεση προόδου σχετικά με το Ευρωπαϊκό Θεματολόγιο Μετανάστευσης
{SWD(2017) 372 final}
1.
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Μετά την έγκριση του Ευρωπαϊκού Θεματολογίου για τη Μετανάστευση τον Μάιο του 2015, η δράση της ΕΕ για την αντιμετώπιση των πολυάριθμων προκλήσεων της προσφυγικής και μεταναστευτικής κρίσης βασίζεται σε μια ολοκληρωμένη προσέγγιση. Τον Σεπτέμβριο του 2017, κατά την ενδιάμεση επανεξέταση του θεματολογίου, η Επιτροπή προέβη σε συνολική αξιολόγηση της προόδου που έχει σημειωθεί όσον αφορά την αντιμετώπιση της κρίσης και την υλοποίηση των δράσεων που προβλέπει το θεματολόγιο. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, κατά τη σύνοδο του Οκτωβρίου του 2017, επισήμανε τα αποτελέσματα που επιτεύχθηκαν σε όλα τα μέτωπα, και τόνισε την ανάγκη εδραίωσης του έργου αυτού.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει αναλάβει περαιτέρω δράση σχετικά με όλους τους τομείς που αναφέρονται στο Ευρωπαϊκό Θεματολόγιο για τη Μετανάστευση. Για την παρακολούθηση της προόδου και τη διενέργεια τεκμηριωμένης αξιολόγησης της υλοποίησης των δεσμεύσεων που έχουν αναλάβει τα θεσμικά όργανα της ΕΕ και τα κράτη μέλη, μεταξύ άλλων και εκείνων που περιλαμβάνονται στα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, η Επιτροπή υποβάλλει τακτικές εκθέσεις προόδου σχετικά με την εφαρμογή της δήλωσης ΕΕ-Τουρκίας, τη μετεγκατάσταση και την επανεγκατάσταση, την έναρξη επιχειρησιακής λειτουργίας της Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής, καθώς και σχετικά με την πρόοδο που έχει σημειωθεί όσον αφορά το πλαίσιο εταιρικής σχέσης με τρίτες χώρες.
Κάθε άξονας δράσης συμβάλλει από την πλευρά του στη συνολική αποτελεσματικότητα της απόκρισης της ΕΕ. Όπως ανακοινώθηκε στην ενδιάμεση επανεξέταση, η παρούσα ενοποιημένη έκθεση αντικατοπτρίζει και ενισχύει την ολοκληρωμένη προσέγγιση μέσω της παράλληλης εξέτασης των διαφόρων πτυχών. Η έκθεση, μαζί με τις πληροφορίες που παρέχονται στα παραρτήματα, παρουσιάζει τις σημαντικότερες εξελίξεις που σημειώθηκαν μετά την τελευταία έκθεση της 6ης Σεπτεμβρίου και προσδιορίζει τις βασικές δράσεις στις οποίες πρέπει να δώσουν συνέχεια οι ενδιαφερόμενοι, ιδίως ενόψει του επόμενου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου τον Δεκέμβριο.
2.
ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΚΑΤΑ ΜΗΚΟΣ ΤΩΝ ΚΥΡΙΩΝ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΤΙΚΩΝ ΟΔΩΝ
Οδός της ανατολικής Μεσογείου
Στην οδό της Ανατολικής Μεσογείου, τα μεταναστευτικά ρεύματα παραμένουν περιορισμένα σε σύγκριση με την περίοδο πριν από την ενεργοποίηση της δήλωσης ΕΕ-Τουρκίας τον Μάρτιο του 2016. Ωστόσο, σημειώθηκε αύξηση των αφίξεων στα ελληνικά νησιά από τις αρχές του καλοκαιριού του 2017, γεγονός που αντανακλά τις εποχιακές τάσεις. Η μεταναστευτική πίεση αυξήθηκε περισσότερο από τα μέσα Αυγούστου, με, κατά μέσο όρο, 198 παράτυπες διελεύσεις την ημέρα τον Σεπτέμβριο και τον Οκτώβριο, έναντι 99 την ίδια περίοδο το 2016. Οι μετανάστες που έχουν φθάσει στα ελληνικά νησιά από τις αρχές του 2017 είναι κυρίως Σύροι (39 %), Ιρακινοί (17 %), Αφγανοί (10 %) και Πακιστανοί (6 %).
Υπήρξαν επίσης ορισμένες περιπτώσεις μεταναστών που προσπάθησαν να εγκαταλείψουν την Τουρκία από άλλες οδούς και όχι από το Αιγαίο Πέλαγος. Παρά το γεγονός ότι οι εντοπισθείσες περιπτώσεις παράτυπης διέλευσης των χερσαίων συνόρων από την Τουρκία προς τη Βουλγαρία παραμένουν λίγες, πρόσφατα σημειώθηκε αύξηση των παράτυπων διελεύσεων από την Τουρκία προς την Ελλάδα μέσω των χερσαίων συνόρων (29 περιπτώσεις εντοπισμού ο ημερήσιος μέσος όρος από τις 4 Σεπτεμβρίου έως τις 9 Νοεμβρίου, έναντι 20 κατά το προηγούμενο εξάμηνο). Το 2017 οι περισσότεροι αφιχθέντες στην ηπειρωτική Ελλάδα κατάγονται μέχρι στιγμής από την Τουρκία (37 %), τη Συρία (27 %), το Πακιστάν (15 %) και το Ιράκ (12 %). Αντιθέτως, φαίνεται ότι προς το παρόν έχουν σταματήσει οι αφίξεις κατά τη θερινή περίοδο από την Τουρκία προς τη Ρουμανία μέσω Εύξεινου Πόντου. Σημειώθηκαν επίσης περιορισμένες, αν και τακτικές, αφίξεις από την Τουρκία προς την Ιταλία (3 676 μέχρι στιγμής το 2017). Καταγράφηκαν επίσης ορισμένες αφίξεις από την Τουρκία στην Κύπρο (917 μέχρι στιγμής το 2017).
Οδός των δυτικών Βαλκανίων
Μολονότι οι εντοπισθείσες περιπτώσεις παράτυπων μεταναστών στα σημεία εισόδου της οδού των Δυτικών Βαλκανίων έχουν σταθεροποιηθεί σε χαμηλά επίπεδα, ορισμένα κράτη μέλη στο τέλος της διαδρομής αναφέρουν ότι εξακολουθεί να φθάνει στο έδαφός τους σημαντικός αριθμός μεταναστών και αιτούντων άσυλο. Το γεγονός ότι πολλά από τα άτομα αυτά δεν έχουν προηγούμενη καταχώριση Eurodac ενισχύει το συμπέρασμα ότι ορισμένοι παράτυποι μετανάστες κατορθώνουν να προχωρούν χωρίς να εντοπίζονται. Η συνεργασία μεταξύ των εν λόγω κρατών μελών, της Ευρωπόλ και του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής είναι καθοριστικής σημασίας για την αντιμετώπιση αυτού του ζητήματος. Απαιτείται συνεχής επαγρύπνηση, μεταξύ άλλων και μέσω της πλήρους χρήσης των δεκαπενθήμερων βιντεοδιασκέψεων υπό την προεδρία της Επιτροπής.
Οδός της κεντρικής Μεσογείου
Η οδός της Κεντρικής Μεσογείου εξακολουθεί να προσελκύει τον μεγαλύτερο αριθμό ατόμων που διασχίζουν τα σύνορα διά θαλάσσης. Το συνολικό μεταναστευτικό φαινόμενο έχει σταθεροποιηθεί τους τελευταίους μήνες, και από τα μέσα Ιουλίου έχει παρατηρηθεί μείωση των ατόμων που αναχωρούν από τη Λιβύη ακολουθώντας αυτή την οδό. Παρόλο που οι αφίξεις στην Ιταλία ήταν αισθητά περισσότερες στις αρχές του καλοκαιριού, οι συνολικές αφίξεις συνεχίζουν την καθοδική τάση που διαπιστώθηκε τον Σεπτέμβριο, και έχουν πλέον μειωθεί κατά 30 % σε σύγκριση με το 2016, αλλά παραμένουν σε υψηλά επίπεδα και, μέχρι στιγμής, υπερβαίνουν συνολικά τις 114 000 τη φετινή χρονιά. Από τους αφικνούμενους μετανάστες, οι περισσότεροι προέρχονται από αυτές τις τρεις χώρες: Νιγηρία (15 %)· Γουινέα (8 %)·
και Ακτή Ελεφαντοστού (8 %). Επιπλέον, έχει καταγραφεί σημαντική αύξηση των αναχωρήσεων από την Τυνησία προς την Ιταλία· πρόκειται για αύξηση επτά φορές μεγαλύτερη το 2017 σε σύγκριση με το 2016, αν και οι αριθμοί είναι πολύ χαμηλότεροι σε σχέση με εκείνους που αφορούν τη Λιβύη. Οι ροές μεταναστών που κατάγονται από δυτικοαφρικανικές χώρες και εγκαταλείπουν τον Νίγηρα με κατεύθυνση τη Λιβύη και την Ευρώπη συνεχίζουν την πτωτική τους τάση, αλλά ορισμένοι εξακολουθούν να χρησιμοποιούν εναλλακτική οδό προς την Αλγερία.
Στη θάλασσα, ο αριθμός των ζωών που χάνονται και των αγνοουμένων εκτιμάται σε 2 750 μέχρι στιγμής το 2017, έναντι 4 581 το 2016. Πάνω από 285 100 μετανάστες διασώθηκαν από ενωσιακές επιχειρήσεις στήριξης της ιταλικής ακτοφυλακής. Εξάλλου, η λιβυκή ακτοφυλακή διέσωσε φέτος, σύμφωνα με εκτιμήσεις της, πάνω από 18 400 άτομα στα λιβυκά χωρικά ύδατα (έως τις 6 Οκτωβρίου), χάρη στην επιστροφή σκαφών που είχαν χρησιμεύσει για την εκπαίδευση μελών του πληρώματος. Το Καταπιστευματικό Ταμείο της ΕΕ για την Αφρική στηρίζει επίσης το έργο του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης και των αρχών του Νίγηρα όσον αφορά τη διενέργεια επιχειρήσεων έρευνας και διάσωσης στην έρημο: το 2017, περισσότεροι από 1 100 μετανάστες οδηγήθηκαν σε ασφαλές μέρος μετά την εγκατάλειψή τους από τους διακινητές.
Οδός της δυτικής Μεσογείου
Τάση αύξησης των παράτυπων ροών καταγράφηκε στη διάρκεια του 2017 στην οδό της Δυτικής Μεσογείου/Ατλαντικού, και ο συνολικός αριθμός των αφίξεων στην Ισπανία ανήλθε σε 22 031, δηλαδή ποσοστό σχεδόν κατά 94 % υψηλότερο σε σχέση με την ίδια περίοδο το 2016. Το 2017, μέχρι το τέλος Αυγούστου, οι τρεις κύριες χώρες καταγωγής των μεταναστών ήταν το Μαρόκο (21 %), η Ακτή Ελεφαντοστού (18 %), και η Γουινέα (14 %).
Τάσεις όσον αφορά την υποβολή αιτήσεων ασύλου
Μέχρι τα τέλη Σεπτεμβρίου 2017, είχαν υποβληθεί 535 609 αιτήσεις ασύλου στην ΕΕ και τις συνδεδεμένες χώρες, έναντι 1 010 839 κατά την ίδια περίοδο του προηγούμενου έτους. Κατά το πρώτο εξάμηνο του 2017, εκδόθηκαν 275 710 θετικές αποφάσεις σε πρώτο βαθμό, έναντι 293 315 κατά την ίδια περίοδο του προηγούμενου έτους.
3.
ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΤΗΣ ΕΕ ΚΑΤΑ ΜΗΚΟΣ ΤΩΝ ΟΔΩΝ
Ακρογωνιαίος λίθος της στήριξης που παρέχει η ΕΕ παραμένει η προσέγγιση των κέντρων υποδοχής και ταυτοποίησης, που έχουν δημιουργηθεί από το 2015. Η Επιτροπή έχει αξιολογήσει τη λειτουργία των κέντρων υποδοχής και ταυτοποίησης στην Ελλάδα και την Ιταλία μέχρι σήμερα και, σε στενή συνεργασία με τους οργανισμούς, έχει συγκεντρώσει τις βέλτιστες πρακτικές σχετικά με την εφαρμογή της εν λόγω προσέγγισης.
Η τοποθέτηση προσκεκλημένων υπαλλήλων της Ευρωπόλ έχει συμβάλει στον εντοπισμό προφίλ κινδύνου και στην καταπολέμηση των δικτύων των διακινητών. Οι υπάλληλοι αυτοί θα εξακολουθήσουν να διενεργούν τους ελέγχους ασφάλειας δεύτερης γραμμής στα ελληνικά και ιταλικά κέντρα υποδοχής και ταυτοποίησης.
Μια άλλη σημαντική προτεραιότητα των προσπαθειών που καταβάλλει η ΕΕ είναι να εστιάζεται η προσοχή στις ανάγκες των παιδιών κατά τη μεταναστευτική διαδικασία. Οι βέλτιστες πρακτικές σχετικά με την εφαρμογή της προσέγγισης των κέντρων υποδοχής και ταυτοποίησης υπαγορεύουν τη λήψη ειδικών μέτρων για την παροχή βοήθειας σε παιδιά και άλλες ευάλωτες ομάδες. Το 11ο Ευρωπαϊκό Φόρουμ για τα δικαιώματα του παιδιού που πραγματοποιήθηκε στις 7-8 Νοεμβρίου έδωσε την ευκαιρία να διερευνηθεί η ανάγκη εξεύρεσης λύσεων που θα αντικαθιστούν την κράτηση των παιδιών στο πλαίσιο της μετανάστευσης.
Οδός της ανατολικής Μεσογείου
Η υποστήριξη από μέρους του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής, της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Υποστήριξης για το Άσυλο και της Ευρωπόλ υπήρξε καθοριστική για τη θέση σε λειτουργία των κέντρων υποδοχής και ταυτοποίησης στην Ελλάδα, καθώς και για την ανάπτυξη δώδεκα σκαφών στο πλαίσιο ναυτικών επιχειρήσεων. Σε εξέλιξη βρίσκονται οι προσπάθειες διαμόρφωσης ακριβέστερης εικόνας για τον αριθμό και τις ανάγκες των μεταναστών, μεταξύ άλλων στα κέντρα υποδοχής και ταυτοποίησης. Η ελληνική κυβέρνηση αναμένεται να ολοκληρώσει μια πρώτη σύνοψη των εργασιών αυτών έως το τέλος Νοεμβρίου.
Οι διαθέσιμες θέσεις υποδοχήςστα κέντρα υποδοχής και ταυτοποίησης, εξακολουθούν, ωστόσο, να είναι ανεπαρκείς, παρά τις ρυθμίσεις που προβλέπονται στο πλαίσιο του Εθνικού Προγράμματος του Ταμείου Ασύλου, Μετανάστευσης και Ένταξης. Η αυξανόμενη πίεση που προκλήθηκε από τον πρόσφατο υψηλό αριθμό αφίξεων ενδέχεται να δημιουργήσει περαιτέρω πιέσεις. Επείγουσα προτεραιότητα εξακολουθεί να αποτελεί η βελτίωση της διαθεσιμότητας και της ποιότητας των θέσεων υποδοχής, μεταξύ άλλων με την καλύτερη αντιμετώπιση των ειδικών αναγκών των ευάλωτων ομάδων. Η άμεση ανάληψη δράσης από τις ελληνικές αρχές είναι απαραίτητη για την περαιτέρω κάλυψη των ελλείψεων στις εγκαταστάσεις υποδοχής στα νησιά και την προετοιμασία για τις χειμερινές συνθήκες. Η Επιτροπή είναι έτοιμη να χορηγήσει τη δέουσα στήριξη.
Η ΕΕ συνεχίζει επίσης να παρέχει σημαντική χρηματοδοτική στήριξη στην Ελλάδα για την αντιμετώπιση των προκλήσεων της κρίσης. Πάνω από 440 εκατ. EUR έχουν διατεθεί από το μέσο στήριξης έκτακτης ανάγκης εντός της ΕΕ για να στηριχθεί το έργο 15 εταίρων στον τομέα της ανθρωπιστικής βοήθειας. Το εν λόγω μέσο κατόρθωσε, αφενός, να εξασφαλίσει τη διαθεσιμότητα επαρκών θέσεων υποδοχής στην ηπειρωτική χώρα, διαμορφώνοντας τη διαθεσιμότητα ανάλογα με τις ανάγκες έως 40 000 θέσεις συνολικά, και, αφετέρου, να συμβάλει στη δημιουργία δυναμικότητας στα νησιά. Η τρέχουσα προτεραιότητα του έργου αυτού είναι να μεριμνήσουν οι ελληνικές αρχές ώστε να μετακινηθούν όσο το δυνατόν περισσότεροι πρόσφυγες από τους καταυλισμούς σε ενοικιαζόμενα καταλύματα. Έχει επίσης τεθεί σε εφαρμογή πρόγραμμα χρηματικής ενίσχυσης πολλαπλών σκοπών. Ο κύριος στόχος του προγράμματος ενοικίασης καταλυμάτων και χρηματικής ενίσχυσης είναι να παρέχουν αξιοπρεπείς συνθήκες σε εκείνους που έχουν ανάγκη. Μέχρι τις 7 Νοεμβρίου, έχουν δημιουργηθεί 19 447 θέσεις στέγασης – αν και ο αριθμός των προσφύγων που φιλοξενούνται στο πλαίσιο του καθεστώτος ενοικίασης αστικών καταλυμάτων παρουσιάζει διακυμάνσεις, επί του παρόντος ανέρχεται σε 15 458 πρόσφυγες. Σε μηνιαία βάση, κατά μέσο όρο 32 500 πρόσφυγες λαμβάνουν χρηματική στήριξη.
Επί του παρόντος διεξάγονται συζητήσεις με τις ελληνικές αρχές σχετικά με την έγκριση προγράμματος χρηματοδότησης για το 2018, στο οποίο θα προσδιορίζονται οι βασικές ανάγκες και δραστηριότητες και οι αντίστοιχες πηγές χρηματοδότησης. Έχουν ληφθεί περαιτέρω μέτρα για να εξασφαλιστεί περισσότερο διατηρήσιμη στήριξη, με μετάβαση από τη χρηματοδότηση έκτακτης ανάγκης στη χρήση των κονδυλίων που χορηγούνται στο πλαίσιο των εθνικών προγραμμάτων για την Ελλάδα. Για παράδειγμα, η χρηματοδότηση στο πλαίσιο των προγραμμάτων αυτών χρησιμοποιείται για να στηριχθεί η παροχή υπηρεσιών εστίασης, στέγασης και καθαρισμού στα κέντρα υποδοχής και ταυτοποίησης, καθώς και υπηρεσιών σε καταλύματα για ασυνόδευτους ανηλίκους. Τα προγράμματα αυτά χρηματοδοτούν ήδη συμφωνηθείσες προτεραιότητες, συμπεριλαμβανομένων των υπηρεσιών υποδοχής στα νησιά και των καταλυμάτων για ασυνόδευτους ανηλίκους. Η στήριξη της ΕΕ (μέχρι στιγμής περίπου 27 εκατ. EUR) για το πρόγραμμα υποβοηθούμενων οικειοθελών επιστροφών και επανένταξης, το οποίο έθεσε σε εφαρμογή ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης, είναι επίσης εξαιρετικά σημαντική για τον μετριασμό της πίεσης: περισσότερα από 4 800 άτομα έχουν επιστρέψει στη χώρα καταγωγής τους το 2017 μέσω του εν λόγω προγράμματος.
Στην Ελλάδα, ομάδες της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Υποστήριξης για το Άσυλο παρέχουν υποστήριξη στις ελληνικές αρχές για την ταυτοποίηση και την καταγραφή δυνητικών αιτούντων διεθνή προστασία και ενημερώνουν τους μετανάστες σχετικά με το σύστημα διεθνούς προστασίας στην Ελλάδα, καθώς και τη διαδικασία μετεγκατάστασης. Επιπλέον, εμπειρογνώμονες παρέχουν συμβουλές σε ζητήματα εκτίμησης της ιθαγένειας και πιθανού αποκλεισμού και συμβάλλουν στον εντοπισμό πιθανών περιστατικών απάτης σχετικά με τα έγγραφα. Από τις 9 Νοεμβρίου, μέσω της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Υποστήριξης για το Άσυλο, έχουν τοποθετηθεί 18 εμπειρογνώμονες από κράτη μέλη για να υποστηρίξουν τη διαδικασία μετεγκατάστασης, καθώς και ένας εμπειρογνώμονας για την υποστήριξη της ελληνικής Υπηρεσίας Υποδοχής και Ταυτοποίησης. Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής από τις 8 Νοεμβρίου έχει τοποθετήσει 21 εμπειρογνώμονες στα σύνορα μεταξύ Ελλάδας και πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας.
Σημαντική χρηματοδοτική στήριξη χορηγήθηκε επίσης στη Βουλγαρία για την αντιμετώπιση των προκλήσεων της μετανάστευσης. Οι επιχορηγήσεις που δόθηκαν στη Βουλγαρία το φθινόπωρο του 2016 στο πλαίσιο βοήθειας έκτακτης ανάγκης παρατάθηκαν πρόσφατα κατά ένα έτος, ώστε να καταστεί δυνατή η πλήρης υλοποίησή τους. Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής εξακολουθεί να επικουρεί τη Βουλγαρία στον έλεγχο των χερσαίων συνόρων της, με σκοπό επίσης την αποτροπή δευτερογενών μετακινήσεων. Επί του παρόντος έχουν τοποθετηθεί 143 υπάλληλοι, καθώς και ευρύ φάσμα εξοπλισμού. Στο πλαίσιο του εθνικού προγράμματος του Ταμείου Ασύλου, Μετανάστευσης και Ένταξης (2014-2020), στη Βουλγαρία διατέθηκαν 4,5 εκατομμύρια EUR για την κάλυψη των μέτρων επιστροφής, συμπεριλαμβανομένης της υποβοηθούμενης οικειοθελούς επιστροφής, η δε στήριξη έκτακτης ανάγκης συνέβαλε επίσης στην υποβοηθούμενη οικειοθελή επιστροφή 800 ατόμων (έως τις 10 Νοεμβρίου 2017).
Η δήλωση ΕΕ-Τουρκίας
Η εφαρμογή της δήλωσης ΕΕ-Τουρκίας συνέχισε να διαδραματίζει βασικό ρόλο προκειμένου να διασφαλιστεί η αποτελεσματική και από κοινού αντιμετώπιση της πρόκλησης της μετανάστευσης στην Ανατολική Μεσόγειο από μέρους της ΕΕ και της Τουρκίας. Η δήλωση εξακολουθεί να παράγει απτά αποτελέσματα όσον αφορά τη μείωση των παράτυπων και επικίνδυνων διελεύσεων και τη διάσωση ανθρώπινων ζωών στο Αιγαίο. Επιπλέον, μέσω της Διευκόλυνσης για τους πρόσφυγες στην Τουρκία, η δήλωση παρέχει πρακτική υποστήριξη στους Σύρους πρόσφυγες και στις κοινότητες υποδοχής στην Τουρκία, διασφαλίζοντας επίσης την επανεγκατάσταση Σύρων από την Τουρκία προς την Ευρώπη. Η πλήρης και σταθερή εφαρμογή της δήλωσης ΕΕ-Τουρκίας, απαιτεί συνεχείς προσπάθειες και πολιτική βούληση από όλες τις πλευρές.
Η Επιτροπή και οι οργανισμοί της ΕΕ συνεχίζουν τη στοχευμένη δράση τους για την εφαρμογή της δήλωσης (βλ. παράρτημα 2), μεταξύ άλλων και μέσω της παροχής σημαντικής υποστήριξης στην ελληνική Υπηρεσία Ασύλου. Εξακολουθούν, ωστόσο, να υφίστανται οι αδυναμίες που εντοπίστηκαν στις προηγούμενες εκθέσεις. Ειδικότερα, ο ρυθμός των επιστροφών στην Τουρκία βάσει της δήλωσης παραμένει πολύ αργός, αφού έχουν πραγματοποιηθεί μόνο 1 969 επιστροφές από τον Μάρτιο του 2016. Από τις επιστροφές αυτές, μόνο 439 υπήρξαν αποτέλεσμα δευτεροβάθμιας αρνητικής δικαστικής απόφασης που αφορούσε αίτηση ασύλου. Η εξασφάλιση της αποτελεσματικής επιστροφής των μεταναστών μετά την ολοκλήρωση της δικαστικής διαδικασίας αποτελεί βασική συνιστώσα της δήλωσης και, κατά συνέπεια, εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τους πόρους που προβλέπονται για όλα τα σχετικά στάδια του ελληνικού συστήματος ασύλου. Παρά την απόφαση του ελληνικού Συμβουλίου της Επικρατείας, η οποία δημοσιεύθηκε στις 22 Σεπτεμβρίου 2017 και απέρριψε τις προσφυγές δύο Σύρων με το σκεπτικό ότι η Τουρκία είναι ασφαλής χώρα για την επιστροφή μεταναστών στο πλαίσιο της δήλωσης, με την επιφύλαξη ατομικής αξιολόγησης, ο αριθμός των αποφάσεων των επιτροπών προσφυγών δεν έχει αυξηθεί σημαντικά και, κατά συνέπεια, οι επιστροφές παραμένουν σε χαμηλά επίπεδα, εξαιτίας και του αριθμού των επακόλουθων διοικητικών προσφυγών. Αποτέλεσμα αυτών είναι ότι η πίεση που ασκείται στις εγκαταστάσεις και τις επιχειρήσεις που διεξάγονται στα ελληνικά νησιά παραμένει σε υψηλά επίπεδα και εξακολουθεί να αυξάνεται: στις 9 Νοεμβρίου, οι μετανάστες που βρίσκονται στα νησιά ανέρχονταν, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, σε 15 169 περίπου.
Η επανεγκατάσταση από την Τουρκία στο πλαίσιο της δήλωσης συνεχίζεται και είναι σημαντικό να διατηρηθεί ο εντατικός ρυθμός. Από τις 4 Απριλίου 2016, έχουν επανεγκατασταθεί 11 354 άτομα από την Τουρκία. Όσον αφορά το εθελοντικό πρόγραμμα εισδοχής για ανθρωπιστικούς λόγους, η Επιτροπή και η Τουρκία ολοκλήρωσαν τις τυποποιημένες διαδικασίες λειτουργίας, οι οποίες πρέπει τώρα να εγκριθούν από τα κράτη μέλη. Η ταχεία λήψη απόφασης σχετικά με την ενεργοποίησή του θα ενίσχυε την εφαρμογή της δήλωσης, εξασφαλίζοντας στους Σύρους ασφαλή και νόμιμη εναλλακτική λύση στην παράτυπη μετανάστευση προς την ΕΕ.
Συνεχίζεται ο επιχειρησιακός διάλογος με τις τουρκικές αρχές σχετικά με τη μετανάστευση, ειδικότερα σχετικά με τις επιστροφές και την ανταλλαγή πληροφοριών, καθώς και με την επανεγκατάσταση. Όσον αφορά την εφαρμογή του χάρτη πορείας για την ελευθέρωση των θεωρήσεων, η Επιτροπή εξακολουθεί να ενθαρρύνει τις προσπάθειες της Τουρκίας να ολοκληρώσει το συντομότερο δυνατό τις εργασίες προκειμένου να εκπληρώσει όλα τα εκκρεμή κριτήρια αξιολόγησης που προβλέπονται στον χάρτη πορείας.
Ένα άλλο βασικό στοιχείο της δήλωσης είναι η στήριξη μέσω της Διευκόλυνσης για τους πρόσφυγες στην Τουρκία, η οποία επικεντρώνεται στην επίτευξη άμεσου αντικτύπου στην πράξη (βλ. παράρτημα 3). Η ΕΕ προχωρεί, σύμφωνα με το προβλεπόμενο χρονοδιάγραμμα, στη σύναψη συμβάσεων συνολικού ύψους 3 δισ. EUR έως τα τέλη του 2017. Έχουν ήδη υπογραφεί συμβάσεις για 55 έργα ύψους 1,78 δισ. EUR. Έχει δρομολογηθεί η αποτελεσματική εφαρμογή όλων αυτών των συμβάσεων. Το συνολικό εκταμιευθέν ποσό ανέρχεται σε 908 εκατ. EUR. Σε εξέλιξη βρίσκονται έργα για την εκπαίδευση σχεδόν μισού εκατομμυρίου παιδιών από τη Συρία και για την υγειονομική περίθαλψη περίπου δύο εκατομμυρίων ατόμων. Επίτευγμα-ορόσημο αποτέλεσε, τον Σεπτέμβριο του 2017, το ότι πλέον ένα εκατομμύριο από τους πιο ευάλωτους πρόσφυγες λαμβάνουν ηλεκτρονικά μηνιαία ενίσχυση σε μετρητά για την κάλυψη των καθημερινών αναγκών τους.
Ιορδανία και Λίβανος
Η ΕΕ παρέχει επίσης στήριξη σε άλλες χώρες που αντιμετωπίζουν πιέσεις λόγω της κρίσης στη Συρία και ως συνδρομή στη διαχείριση της τεράστιας πρόκλησης της συνεχιζόμενης προσφυγικής κρίσης. Η Ιορδανία και ο Λίβανος εξακολουθούν να στηρίζουν τον βιοπορισμό των προσφύγων, παράλληλα με τις κοινότητες υποδοχής τους. Τόσο η Ιορδανία όσο και ο Λίβανος έχουν πρόσφατα λάβει σημαντικά μέτρα για το άνοιγμα της εκπαίδευσης σε όλα τα παιδιά-πρόσφυγες. Το Περιφερειακό Καταπιστευματικό Ταμείο της ΕΕ για την Αντιμετώπιση της Συριακής Κρίσης έχει μέχρι στιγμής διαθέσει 290 εκατ. EUR σε έργα στον Λίβανο (έχουν υπογραφεί συμβάσεις για 152,3 εκατ. EUR) και 141 εκατ. EUR για έργα στην Ιορδανία (έχουν υπογραφεί συμβάσεις για 96,5 εκατ. EUR). Η ΕΕ θα συνεχίσει να δίνει προτεραιότητα στις δράσεις που εξασφαλίζουν προστασία και βοήθεια στους πλέον ευάλωτους. Η ανάγκη για σημαντική διεθνή χρηματοδοτική στήριξη θα εξακολουθήσει να υπάρχει.
Βασικές μελλοντικές δράσεις
·Για να βελτιωθεί η κατάσταση στα ελληνικά νησιά, οι ελληνικές αρχές θα πρέπει να αυξήσουν επειγόντως το ποσοστό επιστροφής στην Τουρκία των ατόμων που δεν έχουν δικαίωμα να παραμείνουν στην Ελλάδα, σε πλήρη συμμόρφωση με τους ενωσιακούς και τους διεθνείς κανόνες. Αυτό ισχύει και για τις επιστροφές Σύρων μετά την πρόσφατη απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας·
·Να βελτιωθούν οι συνθήκες υποδοχής και η δυναμικότητα στα νησιά·
·Να επιτευχθεί ταχεία συμφωνία σχετικά με το εθελοντικό πρόγραμμα εισδοχής για ανθρωπιστικούς λόγους και την ενεργοποίησή του, σύμφωνα με τις προϋποθέσεις που καθορίζονται στη δήλωση ΕΕ-Τουρκίας·
·Να ολοκληρωθεί η διαδικασία ανάθεσης των υπόλοιπων προγραμμάτων ανθρωπιστικής βοήθειας στο πλαίσιο της Διευκόλυνσης για τους πρόσφυγες στην Τουρκία έως το τέλος του έτους·
·Να συνεχιστεί η παρακολούθηση των τάσεων και η καταπολέμηση της παράνομης διακίνησης στην οδό των δυτικών Βαλκανίων, μεταξύ άλλων μέσω της συνεργασίας μεταξύ των κρατών μελών και των σχετικών οργανισμών·
·Να εξακολουθήσουν τα κράτη μέλη να στηρίζουν τους σχετικούς οργανισμούς της ΕΕ, και οι οργανισμοί να διασφαλίσουν τη βιωσιμότητα των εν εξελίξει επιχειρήσεων·
·Να εξασφαλιστεί επαρκής χρηματοδότηση για τη στήριξη της Ιορδανίας και του Λιβάνου που φιλοξενούν σημαντικό αριθμό προσφύγων, ενόψει και της Διάσκεψης των Βρυξελλών για την κρίση στη Συρία και την ευρύτερη περιοχή, που θα πραγματοποιηθεί την άνοιξη του 2018.
|
Οδός της κεντρικής Μεσογείου
Στα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Οκτωβρίου υπογραμμίστηκε το κοινό συμφέρον όσον αφορά το ζήτημα της οδού της Κεντρικής Μεσογείου και επισημάνθηκε σειρά δράσεων προτεραιότητας. Στις δράσεις αυτές περιλαμβάνεται η ανάληψη αποτελεσματικής δράσης για τις επιστροφές, την επανεγκατάσταση και την εξασφάλιση ανθρώπινων συνθηκών για τους μετανάστες. Η επιχειρησιακή απόκριση της ΕΕ στην Κεντρική Μεσόγειο για τη διάσωση ανθρώπινων ζωών, την καταπολέμηση της παράνομης διακίνησης μεταναστών και τη στήριξη της προστασίας, της σταθεροποίησης των κοινοτήτων και της ανάπτυξης ικανοτήτων έχει επεκταθεί περαιτέρω, σε στενή συνεργασία με τις ιταλικές αρχές. Στο πλαίσιο της θυρίδας για τη Βόρειο Αφρική του Καταπιστευματικού Ταμείου της ΕΕ για την Αφρική, δεσμεύτηκε το συνολικό διαθέσιμο ποσό ύψους 264,58 εκατ. EUR· έχουν υπογραφεί συμβάσεις για ποσό ύψους 131,1 εκατ. EUR, ενώ 57 εκατ. EUR έχουν ήδη εκταμιευτεί (για 11 προγράμματα).
Η Επιτροπή επεξεργάστηκε νέους τρόπους στήριξης της Ιταλίας, σύμφωνα με το σχέδιο δράσης της 4ης Ιουλίου και τις επιστολές που αντηλλάγησαν μεταξύ του Προέδρου Juncker και του πρωθυπουργού Gentiloni τον Αύγουστο του 2017. Ως βραχυπρόθεσμη δράση, η Επιτροπή δήλωσε αμέσως ότι είναι έτοιμη να κινητοποιήσει χρηματοδότηση έως και 35 εκατ. EUR για βοήθεια έκτακτης ανάγκης στο πλαίσιο του Ταμείου Εσωτερικής Ασφάλειας (Σύνορα) για τη στήριξη ορισμένων δράσεων προτεραιότητας που έχει προσδιορίσει το ιταλικό Υπουργείο Εσωτερικών, με επίκεντρο τα κέντρα υποδοχής και ταυτοποίησης, ώστε να βελτιωθεί η αποτελεσματικότητα των διαδικασιών και να υπάρξει μέριμνα για τις ανάγκες των ατόμων που φθάνουν στη χώρα. Εάν κριθεί αναγκαίο, η Επιτροπή είναι έτοιμη να κινητοποιήσει στη συνέχεια επιπλέον χρηματοδότηση έκτακτης ανάγκης ύψους 100 εκατ. EUR στο πλαίσιο του Ταμείου Ασύλου, Μετανάστευσης και Ένταξης. Η χρηματοδότηση αυτή θα επέτρεπε στην Ιταλία να σημειώσει περαιτέρω πρόοδο όσον αφορά τις εσωτερικές πτυχές του σχεδίου δράσης, να επιταχύνει μεταξύ άλλων τις διαδικασίες ασύλου και επιστροφής και να αυξήσει σημαντικά τις δυναμικότητες κράτησης.
Το πέμπτο κέντρο υποδοχής και ταυτοποίησης (το «Κέντρο άμεσης βοήθειας, αρωγής και ταυτοποίησης») άνοιξε στις 30 Σεπτεμβρίου 2017 στη Μεσσίνα, με δυναμικότητα 250 θέσεων, αλλά η συνολική δυναμικότητα υποδοχής στα κέντρα υποδοχής και ταυτοποίησης παραμένει πολύ περιορισμένη. Στην Ιταλία, η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Υποστήριξης για το Άσυλο έχει παρουσία σε περισσότερες από 45 τοποθεσίες εντός και εκτός των περιοχών των κέντρων υποδοχής και ταυτοποίησης. Εμπειρογνώμονες αναλαμβάνουν την παροχή πληροφοριών και την παροχή στήριξης όσον αφορά την καταγραφή των αιτούντων διεθνή προστασία ενόψει της διαδικασίας μετεγκατάστασης. Στις 9 Νοεμβρίου, η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Υποστήριξης για το Άσυλο τοποθέτησε στην Ιταλία 53 εμπειρογνώμονες των κρατών μελών, 55 πολιτισμικούς διαμεσολαβητές και 18 άτομα προσωπικό.
Συνεχίστηκαν οι επιχειρήσεις θαλάσσιας επιτήρησης. Επί του παρόντος έχουν αναπτυχθεί οκτώ μέσα για την κοινή επιχείρηση «Τρίτων» και πέντε ναυτικές μονάδες για την επιχείρηση «Σοφία». Χάρη στις δράσεις αυτές, συνελήφθησαν 119 ύποπτοι για παράνομη διακίνηση και εμπορία ανθρώπων και εξουδετερώθηκαν πάνω από 497 μέσα.
Συνεχίστηκαν οι προσπάθειες της ΕΕ για τη στήριξη της λιβυκής ακτοφυλακής. Στη θάλασσα και στις εγκαταστάσεις των κρατών μελών, η επιχείρηση «Σοφία» έχει πλέον ολοκληρώσει αρχικό κύκλο κατάρτισης 142 συνολικά ατόμων, εκ των οποίων 39 είναι προσωπικό πληρωμάτων περιπολικού σκάφους, έχει δε παράσχει και κατάρτιση σε εκπαιδευτές. Έπειτα από ενδελεχή διαδικασία ελέγχου, 66 μέλη προσωπικού από τη Λιβύη άρχισαν πρόσφατα να εκπαιδεύονται στον Τάραντα. Αναμένεται, εντός των προσεχών εβδομάδων, να πραγματοποιηθούν και άλλοι κύκλοι κατάρτισης στην Ισπανία, την Ελλάδα και την Ιταλία. Σημαντικές πρόσφατες εξελίξεις ήταν η πρόσφατη επάνοδος των σκαφών της ακτοφυλακής και η εγκατάσταση συστήματος παρακολούθησης. Σκοπός του συστήματος παρακολούθησης είναι η αξιολόγηση της ανάπτυξης ικανοτήτων και η προσαρμογή των απαιτήσεων εκπαίδευσης, η στήριξη των Λιβύων ώστε να αναλάβουν την ευθύνη για τη διασφάλιση των χωρικών τους υδάτων, καθώς και η ενίσχυση της προστασίας και του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Αρχική έκθεση σχετικά με τις δραστηριότητες παρακολούθησης αναμένεται στις αρχές του 2018. Το πρόγραμμα Seahorse ολοκλήρωσε επίσης προσφάτως την τελευταία του κατάρτιση, με έμφαση στην ενίσχυση των ικανοτήτων της Λιβυκής Ακτοφυλακής ενόψει των μακροπρόθεσμων εργασιών για την εγκαθίδρυση του Μεσογειακού Δικτύου Seahorse.
Ενώ οι πρωτοβουλίες στη θάλασσα εξακολουθούν να αποφέρουν σημαντικά αποτελέσματα, ιδιαίτερη έμφαση έχει δοθεί στις δράσεις στην ξηρά προκειμένου να βελτιωθούν οι συχνά άθλιες συνθήκες με τις οποίες έρχονται αντιμέτωποι οι μετανάστες στη Λιβύη και να υπάρξουν εναλλακτικές λύσεις για τους αποκλεισμένους μετανάστες και τα θύματα εμπορίας ανθρώπων. Δυνάμει του προγράμματος ύψους 90 εκατ. EUR που εγκρίθηκε τον Απρίλιο στο πλαίσιο του Καταπιστευματικού Ταμείου, έχει δρομολογηθεί ειδική δράση για την προστασία των μεταναστών στη Λιβύη. Η Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες και ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης καταβάλλουν προσπάθειες για την ενίσχυση της στήριξης προς τους μετανάστες στα κέντρα κράτησης και στα σημεία αποβίβασης. Σε σχεδόν 4 000 μετανάστες έχει παρασχεθεί ιατρική βοήθεια και βασική στήριξη, ενώ βελτιώνεται η παρακολούθηση του καθεστώτος προστασίας στα κέντρα κράτησης. Η Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες και ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης έχουν επίσης παράσχει στήριξη σε πάνω από 2000 εκτοπισμένες οικογένειες Λιβύων. Ιατρική βοήθεια και συνδρομή παρέχεται σε περισσότερους από 14 000 μετανάστες σε κέντρα κράτησης, μετά τις συγκρούσεις μεταξύ παραστρατιωτικών ομάδων στη Σαμπράθα. Με τον τρόπο αυτό, το Καταπιστευματικό Ταμείο συνεισφέρει ευθέως στην κάλυψη των άμεσων αναγκών των μεταναστών.
Προγραμματίζονται έργα υποδομής που θα συμβάλουν στη δημιουργία θέσεων απασχόλησης για τους πολίτες της Λιβύης και τους μετανάστες, ενώ παρέχεται στήριξη για την ανάπτυξη μικρών επιχειρήσεων και την προώθηση της κοινωνικής ασφάλειας και σταθερότητας. Ιδιαίτερη προσοχή δίνεται επίσης στα παιδιά και καταβάλλονται προσπάθειες για την αποκατάσταση σχολικών κτιρίων, την άτυπη εκπαίδευση για Λίβυους και μετανάστες, την κατάρτιση των εκπαιδευτικών και την παροχή στήριξης σε ιδρύματα μεταβατικής μέριμνας για τα ασυνόδευτα παιδιά και τα παιδιά που έχουν χωριστεί από τις οικογένειές τους. Θα στηριχθούν ή θα δημιουργηθούν φιλικοί για τα παιδιά χώροι, μεταξύ άλλων σε υφιστάμενες δομές και σε κοινοτικά κέντρα. Το πρόγραμμα ασχολείται επίσης με τους ευρύτερους οικονομικούς τομείς, ξεκινώντας με μικρά έργα υποδομής, καθώς και με την ανάπτυξη ικανοτήτων για την τοπική διακυβέρνηση. Το δυσχερές περιβάλλον στη Λιβύη εξακολουθεί να αποτελεί εμπόδιο για την ταχύτερη υλοποίηση της στήριξης της ΕΕ, αλλά η Επιτροπή συνεργάζεται ενεργά επί τόπου με τους εταίρους της ώστε να ελαχιστοποιηθούν οι καθυστερήσεις.
Η αποστολή συνοριακής συνδρομής της ΕΕ στη Λιβύη θα καθιερώσει διακριτική παρουσία στην Τρίπολη πριν από τα τέλη Νοεμβρίου. Θα ακολουθήσει σταδιακή αύξηση του προσωπικού από την άνοιξη του 2018, γεγονός που θα επιτρέψει αυξημένη συνεργασία με τις λιβυκές αρχές που είναι αρμόδιες για τη διαχείριση των συνόρων, την επιβολή του νόμου και την ποινική δικαιοσύνη, συμπεριλαμβανομένης της μη στρατιωτικής αστυνομίας και της ακτοφυλακής. Η αποστολή συμμετέχει επίσης στον σχεδιασμό διερευνητικής αποστολής υπό την Ιταλία στη νότια Λιβύη φέτος το φθινόπωρο, στην οποία συμμετέχουν πλήρως οι λιβυκές συνοριακές αρχές και η οποία επικεντρώνεται στη διαχείριση των συνόρων και στα θέματα μετανάστευσης.
Μια νέα προσπάθεια είναι σε εξέλιξη στα νότια χερσαία σύνορα. Τον Νοέμβριο θα υπογραφεί σύμβαση για πρόγραμμα ύψους 46,3 εκατ. EUR που εγκρίθηκε τον Ιούλιο. Η δραστηριότητα καταπολέμησης της λαθραίας διακίνησης συνοδεύεται από την παροχή οικονομικών εναλλακτικών λύσεων αντί της παράνομης διακίνησης ανθρώπων – πρόκειται για βασικό στόχο της συνιστώσας για σταθεροποίηση των κοινοτήτων στο πλαίσιο προγράμματος ύψους 90 εκατ. EUR που εγκρίθηκε τον Απρίλιο.
Η ΕΕ εξακολουθεί να συνεργάζεται ενεργά με τον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης μέσω της κοινής πρωτοβουλίας για την προστασία και την επανένταξη των μεταναστών. Τα προγράμματα αυτά περιλαμβάνουν στήριξη για υποβοηθούμενη οικειοθελή επιστροφή και συνδρομή για επανένταξη κατά μήκος της οδού της Κεντρικής Μεσογείου. Το 2017, πάνω από 10 000 μετανάστες αποκλεισμένοι στη Λιβύη έχουν μέχρι στιγμής δεχθεί βοήθεια για να επιστρέψουν στη χώρα καταγωγής τους, συγκεκριμένα στη Νιγηρία, τη Σενεγάλη, τη Γουϊνέα, το Μάλι και την Γκάμπια. Αν συμπεριληφθούν και οι μετανάστες που είναι αποκλεισμένοι στον Νίγηρα, το Μάλι και τη Μαυριτανία, ο συνολικός αριθμός υπερβαίνει τις 15 000. Εξάλλου, εντείνονται οι από κοινού προσπάθειες με τις γειτονικές χώρες της Λιβύης ώστε να βοηθηθούν περισσότεροι μετανάστες να επιστρέψουν από τη Λιβύη στην πατρίδα τους ή να επανεγκατασταθούν οι πρόσφυγες από τη διεθνή κοινότητα, με τη συνδρομή της Ύπατης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες. Οι αντιπροσωπείες της ΕΕ στις αντίστοιχες χώρες καταγωγής και διέλευσης έχουν εντείνει τις επαφές για ενίσχυση της προξενικής βοήθειας, διευκολύνοντας έτσι την αύξηση των επιστροφών.
Η ΕΕ παραμένει προσηλωμένη σε μια πολιτική μετάβαση χωρίς αποκλεισμούς, σύμφωνα με τα συμπεράσματα του Συμβουλίου του Ιουλίου 2017, ως προϋπόθεση για σταθερά και διατηρήσιμα αποτελέσματα όσον αφορά τη διαχείριση των μεταναστευτικών ρευμάτων εντός και μέσω της Λιβύης. Με τον τρόπο αυτό θα στηριχθούν οι ενέργειες που αναλαμβάνονται ώστε να εξασφαλιστεί η μόνιμη παρουσία της ΕΕ, σύμφωνα με την έκκληση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, η οποία είναι απαραίτητη για να υπάρξει αποτελεσματική αντιμετώπιση.
Οι αναχωρήσεις μεταναστών από την Αίγυπτο εξακολουθούν να είναι ελάχιστες. Προσφάτως υπεγράφη συμφωνία για τη χρηματοδότηση του προγράμματος ύψους 60 εκατ. EUR για να αντιμετωπιστούν τα οικονομικά αίτια της παράτυπης μετανάστευσης, να βελτιωθεί η απασχολησιμότητα και να αυξηθεί η ανθεκτικότητα των κοινοτήτων που πλήττονται από τη μετανάστευση. Τον Δεκέμβριο αναμένεται να αρχίσει ο διάλογος με την Αίγυπτο όσον αφορά τη μετανάστευση.
Αναπτύσσεται δράση σε συνεργασία με τις ιταλικές αρχές για να αντιμετωπιστεί η αύξηση των αφίξεων από την Τυνησία – με στόχο, αφενός, τον περιορισμό των αφίξεων και, αφετέρου, την αύξηση των επιστροφών. Οι επαφές με την Αλγερία συνεχίζονται, και η ΕΕ εμφανίζεται διατεθειμένη να εντείνει τον διάλογο και τη συνεργασία τόσο σε διμερή όσο και σε περιφερειακά πλαίσια.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στην δέσμευση να εξασφαλιστεί επαρκής και στοχευμένη χρηματοδότηση στη θυρίδα Βόρειας Αφρικής του Καταπιστευματικού Ταμείου της ΕΕ για την Αφρική.
Άμεσο κενό χρηματοδότησης 110 εκατ. EUR εντοπίστηκε συγκεκριμένα όσον αφορά τη συνέχιση του σε εξέλιξη «μεικτού προγράμματος για τη μετανάστευση». Στο πλαίσιο του παραταθέντος προγράμματος θα υπάρξει συνεργασία με την Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες και τον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης για την εκτέλεση εργασιών κρίσιμων για την υποβοηθούμενη οικειοθελή επιστροφή και επανένταξη· για τη βελτίωση των συνθηκών για τους μετανάστες στα κέντρα κράτησης· και για τη σταθεροποίηση των κοινοτήτων και τη στήριξη προς τους δήμους σε τομείς όπως οι νέες ευκαιρίες απασχόλησης και η υποστήριξη των βασικών υπηρεσιών. Δεδομένης της ζωτικής σημασίας που έχουν οι προσπάθειες στη Βόρεια Αφρική για τη συνολική πολιτική της ΕΕ, στη διάρκεια του 2018 θα πρέπει να ακολουθήσουν και άλλα προγράμματα τόσο στη Λιβύη όσο και σε άλλες χώρες της Βόρειας Αφρικής. Η κάλυψη των αναγκών αυτών δεν θα καταστεί δυνατή χωρίς πρόσθετες συνεισφορές των κρατών μελών στο Καταπιστευματικό Ταμείο. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα αξιολογήσει την επιτευχθείσα πρόοδο σχετικά με την εν λόγω δέσμευση τον Δεκέμβριο του 2017.
Οδός της Δυτικής Μεσογείου
Λόγω των αυξημένων αφίξεων που παρατηρούνται σε αυτή την οδό, έχουν ενταθεί οι επαφές με το Μαρόκο. Σε ειδική συνεδρίαση των Υπουργών Εσωτερικών της G6, τον Οκτώβριο, η Επιτροπή δήλωσε ότι είναι έτοιμη να παράσχει περαιτέρω βοήθεια για τη διαχείριση της μετανάστευσης.
Βασικές μελλοντικές δράσεις
·Να αυξηθούν οι συνεισφορές των κρατών μελών στη θυρίδα για τη Βόρεια Αφρική του Καταπιστευματικού Ταμείου με επιπλέον ποσό 110 εκατ. EUR για τη Λιβύη προκειμένου να καλυφθούν οι άμεσες ανάγκες. Να καταρτιστούν περαιτέρω βασικά προγράμματα για το 2018·
·Να καθιερωθεί μόνιμη παρουσία της ΕΕ στη Λιβύη, μόλις το επιτρέψουν οι συνθήκες ασφάλειας·
·Να συνεχιστεί η συνεργασία με τις αφρικανικές χώρες καταγωγής και διέλευσης εντός του πλαισίου εταιρικής σχέσης, συμπεριλαμβανομένων των νότιων συνόρων της Λιβύης, με αναβάθμιση της συνεργασίας με τις γειτονικές χώρες της Λιβύης, ώστε να αυξηθούν οι επιστροφές και οι επανεγκαταστάσεις·
·Να παρακολουθούνται οι μεταναστευτικές ροές από την Τυνησία και να αξιολογηθεί η αναγκαιότητα ενδεχόμενων δράσεων και στήριξης·
·Να παρακολουθούνται οι εξελίξεις στην οδό της Δυτικής Μεσογείου και να προετοιμαστεί ενδεχόμενη στήριξη.
|
4.
ΔΡΑΣΗ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΝΟΜΗΣ ΔΙΑΚΙΝΗΣΗΣ ΜΕΤΑΝΑΣΤΩΝ
Σημαντικές προσπάθειες έχουν καταβληθεί για να εξαρθρωθεί το επιχειρηματικό μοντέλο των διακινητών σε όλες τις κύριες μεταναστευτικές οδούς προς την Ευρώπη. Στα Δυτικά Βαλκάνια, η υπό την αιγίδα της Ευρωπόλ υπηρεσία κοινών επιχειρήσεων στη Βιέννη διευκόλυνε τα κράτη μέλη στην πραγματοποίηση σειράς δράσεων, οι οποίες, από την έναρξη λειτουργίας της υπηρεσίας, έχουν οδηγήσει σε 185 συλλήψεις. Τον Οκτώβριο, το Ευρωπαϊκό Κέντρο κατά της Παράνομης Διακίνησης Μεταναστών της Ευρωπόλ συντόνισε ημερίδα κοινής δράσης με τα κράτη μέλη και τις γειτονικές χώρες στα Δυτικά Βαλκάνια: η πρωτοβουλία αυτή είχε ως αποτέλεσμα τον εντοπισμό άνω των 760 παράτυπων μεταναστών και τη σύλληψη 24 υπόπτων για παράνομη διακίνηση.
Η αντιμετώπιση της παράνομης διακίνησης αποτελεί βασική συνιστώσα της προσέγγισης του πλαισίου εταιρικής σχέσης. Η στήριξη της ΕΕ προς την ισχυρή δέσμευση της κυβέρνησης του Νίγηρα οδήγησε στη μείωση του αριθμού των παράτυπων μεταναστών που διέρχονται από το Αγκαντέζ από 340 ημερησίως κατά μέσο όρο το 2016 σε 40 - 50 ημερησίως το 2017. Σε εξέλιξη βρίσκεται πιλοτικό έργο του καταπιστευματικού ταμείου της ΕΕ για την Αφρική με σκοπό την ενίσχυση των επιχειρησιακών και δικαστικών ικανοτήτων της αστυνομίας του Νίγηρα (Κοινή Ομάδα Έρευνας). Κατά το πρώτο εξάμηνο του 2017, συνελήφθησαν 101 άτομα και παραπέμφθηκαν ενώπιον δικαστηρίου· 66 οχήματα και 8 μοτοσυκλέτες κατασχέθηκαν και σφραγίστηκαν (ακόμη, 79 άτομα συνελήφθησαν για εγκλήματα που συνδέονται με την εμπορία ανθρώπων). Το μοντέλο αυτό θα επεκταθεί και σε άλλες χώρες, όπως ζήτησε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τον Οκτώβριο του 2017. Παράλληλα, για να υπάρξουν εναλλακτικές πηγές εισοδήματος αντί της παράνομης διακίνησης, η ΕΕ παρέχει εισοδηματική στήριξη σε τοπικές κοινότητες στον βόρειο Νίγηρα.
Η ΕΕ θα διοργανώσει στις Βρυξέλλες διεθνή διάσκεψη υψηλού επιπέδου για την ασφάλεια και την ανάπτυξη στο Σαχέλ. Σκοπός της διάσκεψης είναι να δοθεί έμφαση στη σταθερότητα και τη σταθεροποίηση των περιφερειακών, διασυνοριακών και ευαίσθητων περιοχών του Σαχέλ. Σε συνέχεια της στήριξής της προς την κοινή δύναμη G5 Σαχέλ (50 εκατ. EUR μέσω της Αφρικανικής Διευκόλυνσης για την Ειρήνη), η ΕΕ θα συμβάλει στην κινητοποίηση διεθνούς στήριξης προς την κοινή δύναμη, με σκοπό να ενισχυθεί η καταπολέμηση της τρομοκρατίας, των ναρκωτικών, της παράνομης διακίνησης μεταναστών και της εμπορίας ανθρώπων. Επιπλέον, η Ευρωπαϊκή Ένωση διευρύνει τις δραστηριότητές της στον τομέα της κατάρτισης και παροχής συμβουλών ώστε να ενισχυθούν οι ικανότητες των τοπικών δυνάμεων ασφαλείας. Η μη στρατιωτική αποστολή της κοινής πολιτικής ασφάλειας και άμυνας «EUCAP Sahel Niger» εξακολουθεί, αφενός, να αυξάνει τις επιτόπιες επισκέψεις της στις διάφορες περιοχές για την υλοποίηση έργων, την παροχή κατάρτισης, τον εντοπισμό περαιτέρω αναγκών των αρχών επιβολής του νόμου και, αφετέρου, να συμβάλει στη χαρτογράφηση των παράτυπων μεταναστευτικών ροών. Τον Σεπτέμβριο του 2017, πραγματοποίησε δεύτερη επίσκεψη στην περιοχή Madama, η οποία αποτελεί σημαντικό κόμβο για την εμπορία ανθρώπων. Η αποστολή θα ενισχυθεί περαιτέρω και μεγαλύτερη έμφαση θα δοθεί στη στήριξη της καταπολέμησης της παράνομης διακίνησης μεταναστών και της εμπορίας ανθρώπων, ναρκωτικών και όπλων, καθώς και στην περαιτέρω στήριξη των δυνάμεων ασφαλείας και άμυνας του Νίγηρα και στην περαιτέρω ανάπτυξη των αποκεντρωμένων δραστηριοτήτων σε ολόκληρη τη χώρα.
Η συνεργασία είναι ζωτικής σημασίας για την καταπολέμηση της παράνομης διακίνησης και την αντιμετώπιση της εμπορίας ανθρώπων. Το κέντρο ανταλλαγής πληροφοριών της Ευρωπόλ σχετικά με την παράνομη διακίνηση μεταναστών συστάθηκε τον Σεπτέμβριο. Έχει ήδη συμμετάσχει στην επιχείρηση «Σοφία» και λαμβάνει στήριξη από πέντε κράτη μέλη (αποσπασμένοι εθνικοί εμπειρογνώμονες από τη Γερμανία, την Ελλάδα, την Ιταλία, την Ισπανία και το Ηνωμένο Βασίλειο) και αναμένεται να ακολουθήσουν και άλλα. Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής και η Ιντερπόλ σκοπεύουν να συνδεθούν μέσω αξιωματικών συνδέσμων έως το τέλος Νοεμβρίου. Ιδιαίτερες προσπάθειες καταβάλλονται για την παροχή βοήθειας στους προξενικούς υπαλλήλους της ΕΕ σχετικά με την αντιμετώπιση της παράνομης διακίνησης μέσω της απάτης στον τομέα των θεωρήσεων. Στη Νιγηρία και το Πακιστάν έχει ήδη δρομολογηθεί η χρήση πλατφορμών συνεργασίας της ΕΕ σχετικά με την παράνομη διακίνηση μεταναστών για την αποτελεσματικότερη στοχοθέτηση των παρεμβάσεων σε τοποθεσίες υψηλής προτεραιότητας. Η διεύρυνση της προσέγγισης αυτής ώστε να συμπεριληφθούν και άλλες τοποθεσίες θα πλαισιωθεί με επιχειρησιακό σχέδιο δράσης κατά της διευκόλυνσης της παράνομης μετανάστευσης, το οποίο θα εγκριθεί από τα κράτη μέλη στο πλαίσιο του κύκλου πολιτικής για το οργανωμένο έγκλημα έως το τέλος Νοεμβρίου.
Βασικές μελλοντικές δράσεις
·Βελτίωση της ανταλλαγής πληροφοριών εντός της ΕΕ, μεταξύ των κρατών μελών, των οργανισμών της ΕΕ, των αποστολών και επιχειρήσεων της ΚΠΑΑ και επέκταση των επιχειρησιακών κοινών ομάδων έρευνας, με τους βασικούς εταίρους της Δυτικής Αφρικής·
·Υποστήριξη της ανάπτυξης της κοινής δύναμης της ομάδας G5 Σαχέλ.
|
5.
ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΩΝ ΒΑΘΥΤΕΡΩΝ ΑΙΤΙΩΝ ΤΗΣ ΠΑΡΑΤΥΠΗΣ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ
Με τις τρεις θυρίδες του για το Σαχέλ και τη Λίμνη Τσαντ, το Κέρας της Αφρικής και τη Βόρεια Αφρική, το Καταπιστευματικό Ταμείο της ΕΕ για την Αφρική έχει δώσει νέα έμφαση στη μετανάστευση. Έχουν εγκριθεί 117 προγράμματα συνολικού ύψους σχεδόν 2 δισ. EUR και έχουν υπογραφεί συμβάσεις που υπερβαίνουν κατά τι το 1,3 δισ. EUR. Μολονότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο προσδιόρισε τη θυρίδα της Βόρειας Αφρικής ως την πλέον επείγουσα προτεραιότητα, ζωτική σημασία έχει επίσης η προώθηση των εργασιών και για τις άλλες θυρίδες του Καταπιστευματικού Ταμείου.
Στο Κέρας της Αφρικής, έργα του καταπιστευματικού ταμείου που έχουν ήδη δρομολογηθεί θα δημιουργήσουν πάνω από 44 000 θέσεις εργασίας σε ολόκληρη την Αιθιοπία, την Κένυα και τη Σομαλία και θα χρηματοδοτήσουν άμεσα 30 000 επιπλέον θέσεις απασχόλησης στο Νότιο Σουδάν. Τα έργα στηρίζουν την παροχή βασικών κοινωνικών υπηρεσιών προς 1,6 και πλέον εκατομμύρια δικαιούχους. Στη Δυτική Αφρική και το Σαχέλ, οι εν εξελίξει εργασίες στοχεύουν στη δημιουργία 114 000 θέσεων εργασίας και στη στήριξη περίπου 10 000 πολύ μικρών, μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων. Τα περισσότερα από τα μέτρα αυτά περιλαμβάνουν στήριξη για την επιστροφή των μεταναστών, προκειμένου να τους παρασχεθούν ευκαιρίες επανένταξης.
Όσον αφορά την Ασία, τον Σεπτέμβριο η Επιτροπή ενέκρινε ειδικό μέτρο ύψους 196 εκατ. EUR για να αντιμετωπιστούν οι προκλήσεις που θέτουν ο παρατεταμένος αναγκαστικός εκτοπισμός και η μετανάστευση στην Ασία και τη Μέση Ανατολή. Το μέτρο, το οποίο αφορά το Αφγανιστάν, το Πακιστάν, το Ιράν, το Ιράκ και το Μπαγκλαντές, θα είναι συμπληρωματικό ως προς τον διάλογο για τη μετανάστευση που διεξάγει η ΕΕ με καθεμία από τις πέντε χώρες-στόχους. Οι κύριοι στόχοι του μέτρου είναι να ενισχύσει την ανθεκτικότητα και την αυτάρκεια, μεταξύ άλλων για τις τοπικές κοινότητες και τις κοινότητες υποδοχής, να στηρίξει τα βιώσιμα μέσα βιοπορισμού, να ενισχύσει την προστασία των δικαιωμάτων τους και να εξασφαλίσει τη βιώσιμη επανένταξη.
Επιπλέον, μακροπρόθεσμα επενδυτικά έργα που συμβάλλουν στην αντιμετώπιση των βαθύτερων αιτίων θα μπορούν σύντομα να επωφελούνται από το Εξωτερικό Επενδυτικό Σχέδιο, συμπεριλαμβανομένου του Ευρωπαϊκού Ταμείου για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη, το οποίο τέθηκε σε ισχύ στις 28 Σεπτεμβρίου 2017. Το σχέδιο αποσκοπεί στην προώθηση καινοτόμων οικονομικών εταιρικών σχέσεων στην Αφρική και στις γειτονικές χώρες ώστε να προωθούνται η χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη, η δημιουργία θέσεων εργασίας και η βιώσιμη ανάπτυξη. Σε εξέλιξη βρίσκονται οι εργασίες ώστε το Ταμείο να καταστεί γρήγορα λειτουργικό, η δε Επιτροπή θα λάβει απόφαση καθορισμού πέντε ειδικών επενδυτικών θυρίδων ενόψει των συνόδων κορυφής της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης και της Αφρικανικής Ένωσης με την ΕΕ, ανοίγοντας τον δρόμο για την πρώτη πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος πριν από το τέλος του έτους.
Για την αντιμετώπιση της μακροχρόνιας πρόκλησης της μετανάστευσης χρειάζεται μια πραγματικά παγκόσμια προσέγγιση. Το παγκόσμιο σύμφωνο για τη μετανάστευση βρίσκεται επί του παρόντος στα μέσα της διετούς διάρκειας διαδικασίας του. Η φάση των διαβουλεύσεων, η οποία ολοκληρώνεται τον Δεκέμβριο του 2017, θα αποτελέσει το πρώτο βήμα για την έγκριση του Συμφώνου σε διακυβερνητική διάσκεψη που θα συγκληθεί το 2018. Η φάση της άτυπης θεματικής συζήτησης για το παγκόσμιο σύμφωνο για τους πρόσφυγες αναμένεται να ολοκληρωθεί τον Νοέμβριο του 2017. Ο διάλογος του Ύπατου Αρμοστή του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες σχετικά με τις προκλήσεις στον τομέα της προστασίας, που πραγματοποιείται στη Γενεύη στις 12 Δεκεμβρίου, θα είναι αφιερωμένος στην αξιολόγηση της προόδου που έχει σημειωθεί και στον προσδιορισμό των διδαγμάτων που αντλήθηκαν κατά τις προπαρασκευαστικές εργασίες, καθώς και στην προετοιμασία του εδάφους για το παγκόσμιο σύμφωνο για τους πρόσφυγες.
Οι εργασίες αυτές θα υπογραμμίσουν τη σημασία της μετανάστευσης στο πλαίσιο της συνόδου κορυφής ΕΕ-Αφρικανικής Ένωσης στα τέλη Νοεμβρίου. Η σύνοδος κορυφής θα βασιστεί στη συνέχεια που δίνεται στις αποφάσεις της Διάσκεψης Κορυφής της Βαλέτας, με ισορροπημένη σχέση απαραίτητη για την αντιμετώπιση των βαθύτερων αιτίων, την παροχή αναπτυξιακής βοήθειας, την καταπολέμηση της παράνομης διακίνησης και της εμπορίας ανθρώπων, καθώς και την προώθηση της νόμιμης μετανάστευσης και της αποτελεσματικής επανεισδοχής και επανένταξης.
Βασικές μελλοντικές δράσεις
·Συμφωνία τον Δεκέμβριο σχετικά με νέο γύρο έργων στο πλαίσιο των θυρίδων για το Σαχέλ και τη λίμνη Τσαντ και για το Κέρας της Αφρικής του Καταπιστευματικού Ταμείου της ΕΕ για την Αφρική·
·Σύνοδος κορυφής ΕΕ-Αφρικανικής Ένωσης για την προώθηση της προσέγγισης της εταιρικής σχέσης με στόχο την από κοινού διαχείριση της μετανάστευσης με χώρες της Αφρικής·
·Πρώτη πρόσκληση υποβολής προτάσεων στο πλαίσιο του Εξωτερικού Επενδυτικού Σχεδίου μέχρι το τέλος του 2017.
|
6.
ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΕΠΑΝΕΙΣΔΟΧΗ
Όπως αποτυπώνεται στα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του περασμένου μήνα, η βελτίωση του ποσοστού επιστροφής των ατόμων που δεν έχουν δικαίωμα παραμονής αποτελεί μέρος του ευρωπαϊκού θεματολογίου για τη μετανάστευση. Πρόκειται για μια πρόκληση που απαιτεί τη δέσμευση όλων: των κρατών μελών που είναι υπεύθυνα για τη λήψη μεμονωμένων αποφάσεων επιστροφής και των οποίων οι εργασίες για την εφαρμογή της σύστασης και του ανανεωμένου σχεδίου δράσης για τις επιστροφές είναι απαραίτητες για να εξασφαλιστεί ότι για τα άτομα που λαμβάνονται αποφάσεις επιστροφής πραγματοποιείται όντως επιστροφή· του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής, που διαθέτει πλέον ειδική εντολή για την υποστήριξη αυτού του έργου· και των τρίτων χωρών, οι οποίες πρέπει να τηρήσουν τις υποχρεώσεις τους όσον αφορά την επανεισδοχή.
Όπως ανακοινώθηκε τον Σεπτέμβριο κατά την ενδιάμεση επανεξέταση της υλοποίησης του Ευρωπαϊκού Θεματολογίου για τη Μετανάστευση, η Επιτροπή θα υποβάλλει τακτικά εκθέσεις σχετικά με τη σημειούμενη πρόοδο. Η παρούσα έκθεση παρέχει την πρώτη ευκαιρία για τον σκοπό αυτό, η δε Επιτροπή προτίθεται να αναπτύξει περαιτέρω την παρακολούθηση και την ανατροφοδότηση στον τομέα αυτό.
Μία σημαντική πτυχή αυτής της προσπάθειας είναι η ανάγκη παροχής έγκαιρων και καλής ποιότητας δεδομένων. Για τον σκοπό αυτό, είναι σημαντική η πλήρης υποστήριξη των κρατών μελών όσον αφορά την εφαρμογή για τη διαχείριση της παράτυπης μετανάστευσης (IRMA), προκειμένου η εφαρμογή αυτή να επιτύχει τους στόχους της, να εξασφαλίσει δηλαδή την αξιόπιστη και τακτική επισκόπηση της κατάστασης όσον αφορά την επιστροφή. Επιπλέον, η Eurostat θα αρχίσει να αυξάνει τη συχνότητα της συλλογής δεδομένων σχετικά με τις επιστροφές, από ετήσια σε τριμηνιαία, ώστε να καταστεί δυνατή η πιο έγκαιρη παρακολούθηση.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στα συμπεράσματά του του Οκτωβρίου 2017, έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στις εργασίες του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής. Ο Οργανισμός θα αποφασίσει στα τέλη Νοεμβρίου σχετικά με τα επόμενα επιχειρησιακά μέτρα που θα λάβει για να ενισχύσει τη στήριξή του προς τα κράτη μέλη στον τομέα της επιστροφής. Παράλληλα με την παροχή κατάρτισης και τη διάδοση βέλτιστων πρακτικών, το έργο του Οργανισμού θα αποκτήσει περισσότερο προορατικό χαρακτήρα όσον αφορά τις επιστροφές από τα κράτη μέλη, γεγονός που θα του επιτρέψει να λειτουργήσει ως εστιακό σημείο για τις επιχειρησιακές προσπάθειες στον τομέα των επιστροφών. Η πλήρης υποστήριξη και δέσμευση των κρατών μελών στο πλαίσιο υλοποίησης των επιστροφών του Οργανισμού έχει καθοριστική σημασία για την επιτυχία του. Σε αυτή τη βάση, τα επιχειρησιακά σχέδια θα πρέπει να έχουν εκπονηθεί έως τα τέλη του πρώτου τριμήνου του 2018.
Συνδρομή του Οργανισμού σε επιχειρήσεις επιστροφής
Συνολικός αριθμός των επιχειρήσεων επιστροφής τις οποίες συντονίζει
|
279: Από τις επιχειρήσεις αυτές, το 54 % παρακολουθείτο με τη φυσική παρουσία παρατηρητή (έναντι 41 % κατά την ίδια περίοδο το 2016). Κατά την περίοδο αναφοράς, ο Οργανισμός χρησιμοποίησε 70 παρατηρητές από την εφεδρεία παρατηρητών αναγκαστικής επιστροφής για 70 επιχειρήσεις.
|
Συνολικός αριθμός των ατόμων που επέστρεψαν με τη στήριξη του Οργανισμού
|
11 698
|
Πέντε κύριες τρίτες χώρες επιστροφής
|
1. Αλβανία: 87 επιχειρήσεις, 3416 επιστρέφοντες
2. Τυνησία: 47 επιχειρήσεις, 1187 επιστρέφοντες
3. Κοσσυφοπέδιο
: 46 επιχειρήσεις, 1597 επιστρέφοντες
4. Σερβία: 36 επιχειρήσεις, 1508 επιστρέφοντες
5. πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας: 26 επιχειρήσεις, 962 επιστρέφοντες
|
Πέντε κύριοι προορισμοί των επιχειρήσεων επιστροφής, με εξαίρεση τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων
|
1. Τυνησία: 47 επιχειρήσεις, 1187 επιστρέφοντες
2. Γεωργία: 16 επιχειρήσεις, 502 επιστρέφοντες
3. Αφγανιστάν: 16 επιχειρήσεις, 237 επιστρέφοντες
4. Νιγηρία: 14 επιχειρήσεις, 522 επιστρέφοντες
5. Αρμενία: 9 επιχειρήσεις, 168 επιστρέφοντες
|
Τα 10 πρώτα κράτη μέλη βάσει της συμμετοχής σε επιχειρήσεις επιστροφής (ανεξάρτητα από τον αριθμό των ατόμων που επιστρέφουν)
|
1. Γερμανία: 103 επιχειρήσεις
2. Ιταλία: 51 επιχειρήσεις
3. Γαλλία: 39 επιχειρήσεις
4. Αυστρία: 29 επιχειρήσεις
5. Σουηδία: 10 επιχειρήσεις
6. Ισπανία: 8 επιχειρήσεις
7. Βέλγιο: 8 επιχειρήσεις
8. Ελλάδα: 7 επιχειρήσεις
9. Ισλανδία: 6 επιχειρήσεις
10. Φινλανδία: 6 επιχειρήσεις
|
Από το καλοκαίρι και μετά σημειώθηκε μεγαλύτερη πρόοδος για την καθιέρωση περισσότερο διαρθρωμένης πρακτικής συνεργασίας για την επιστροφή με ορισμένες τρίτες χώρες. Οι τυποποιημένες διαδικασίες λειτουργίας που συμφωνήθηκαν με το Μπανγκλαντές τον Σεπτέμβριο εγκρίθηκαν από το Συμβούλιο στις 25 Σεπτεμβρίου 2017 και τα κράτη μέλη διαθέτουν πλέον ένα σαφές πλαίσιο για να εργαστούν συστηματικά με μια χώρα που είναι μέχρι στιγμής η πέμπτη μεγαλύτερη πηγή μεταναστών για το τρέχον έτος. Η Επιτροπή βρίσκεται σε διαδικασία προώθησης παρόμοιων ρυθμίσεων με ορισμένους βασικούς Αφρικανούς εταίρους. Προκειμένου οι ρυθμίσεις αυτές να έχουν πρακτική αποτελεσματικότητα, τα κράτη μέλη πρέπει να κάνουν πλήρη χρήση των ορθών πρακτικών και των επιχειρησιακών συμφωνιών που έχουν συναφθεί. Στις 28 Νοεμβρίου θα πραγματοποιηθεί νέος γύρος διαπραγματεύσεων για τη σύναψη της συμφωνίας επανεισδοχής με την Τυνησία, παράλληλα με τη διαπραγμάτευση της συμφωνίας για την απλούστευση της έκδοσης θεωρήσεων.
Ενώ με ορισμένες νευραλγικές χώρες έχει σημειωθεί πρόοδος, άλλες χώρες εξακολουθούν να παρουσιάζουν δυσκολίες. Η ενισχυμένη συνεργασία με τη Νιγηρία, την Ακτή Ελεφαντοστού, τη Σενεγάλη και το Μάλι, όπου δεν έχει σημειωθεί καμία πρόοδος σχετικά με τη διαχείριση της μετανάστευσης και την επανεισδοχή, θα συνεχιστεί. Σε όλες τις περιπτώσεις, η χρησιμοποίηση κινήτρων και μοχλεύσεων σε επίπεδο ΕΕ και σε εθνικό επίπεδο θα εξακολουθήσει να διερευνάται ενεργά και να εφαρμόζεται ανάλογα με τις ανάγκες.
Βασικές μελλοντικές δράσεις
·Στο προσεχές διοικητικό συμβούλιο ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής θα υποβάλει τα επόμενα μέτρα για ένα ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης των επιστροφών·
·Τα κράτη μέλη πρέπει να συγκεντρώνουν και να παρέχουν δεδομένα για τις επιστροφές, ώστε να καταστεί δυνατή η καλύτερη αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας των επιστροφών σε επίπεδο ΕΕ·
·Η Eurostat πρέπει να εκδίδει τα δεδομένα σχετικά με τις επιστροφές σε τριμηνιαία και όχι σε ετήσια βάση·
·Τα κράτη μέλη πρέπει να εφαρμόζουν στην πράξη τις ρυθμίσεις που θεσπίζονται με τρίτες χώρες για τη διευκόλυνση των επιστροφών· Η Επιτροπή πρέπει να παρακολουθεί την εφαρμογή των εν λόγω ρυθμίσεων·
·Πρέπει να ολοκληρωθούν το συντομότερο δυνατό οι επιχειρησιακές συμφωνίες με τις κυριότερες χώρες καταγωγής, καθώς και οι διαπραγματεύσεις για τη σύναψη της συμφωνίας επανεισδοχής με τη Νιγηρία και την Τυνησία.
|
7.
ΜΕΤΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ, ΕΠΑΝΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΝΟΜΙΜΕΣ ΟΔΟΙ
Η μετεγκατάσταση των επιλέξιμων αιτούντων από τα κράτη μέλη εξακολούθησε να είναι πολύτιμος τρόπος για να παρέχεται βοήθεια στα άτομα που χρήζουν σαφώς διεθνούς προστασίας και για να αμβλυνθεί η πίεση επί των συστημάτων ασύλου της Ιταλίας και της Ελλάδας. Από τις 9 Νοεμβρίου, 31 503 άτομα έχουν μετεγκατασταθεί (10 265 από την Ιταλία και 21 238 από την Ελλάδα), εκ των οποίων 3 807 μετά την τελευταία έκθεση για τη μετεγκατάσταση και την επανεγκατάσταση. Η Κύπρος, η Εσθονία, η Κροατία και η Λιθουανία εξακολούθησαν να δηλώνουν τη υποστήριξή τους όσον αφορά τη μετεγκατάσταση αναλαμβάνοντας δεσμεύσεις μετά τις 26 Σεπτεμβρίου. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να ολοκληρώσουν τη μετεγκατάσταση των υπόλοιπων επιλέξιμων αιτούντων με τη διαδικασία του επείγοντος.
Συνολικά 758 αιτούντες απομένουν προς μετεγκατάσταση από την Ελλάδα (εκ των οποίων 369 στην Ιρλανδία). Ενώ όσον αφορά την Ελλάδα οι τρέχουσες δεσμεύσεις είναι επαρκείς, τα κράτη μέλη θα πρέπει να ολοκληρώσουν τη μετεγκατάσταση των υπόλοιπων επιλέξιμων αιτούντων με τη διαδικασία του επείγοντος. Ειδικότερα, η Ιρλανδία θα πρέπει να εξασφαλίσει καταλύματα και να μεταφέρει ήδη κοινοποιηθείσες περιπτώσεις από την Ελλάδα, ενώ η Γερμανία και η Ελβετία θα πρέπει να απαντήσουν στα αιτήματα μετεγκατάστασης που έχει υποβάλει η Ελλάδα. Όλα τα άλλα κράτη μέλη με περιπτώσεις που έχουν ήδη ελεγχθεί και κοινοποιηθεί θα πρέπει να επιταχύνουν τις μεταφορές από την Ελλάδα.
3 110 αιτούντες απομένουν προς μετεγκατάσταση από την Ιταλία. Ωστόσο, η Ιταλία συνέχισε την καταγραφή των υπολοίπων επιλέξιμων υποψηφίων και θα πρέπει να περατώσει τις εργασίες το συντομότερο δυνατό για τη σταθεροποίηση του αριθμού αυτού. Η Γερμανία, η Ελβετία, η Γαλλία και η Αυστρία θα πρέπει να επισπεύσουν τις απαντήσεις στις αιτήσεις μετεγκατάστασης από την Ιταλία και όλα τα κράτη μέλη θα πρέπει να επιταχύνουν τη μεταφορά από την Ιταλία των περιπτώσεων που έχουν ήδη ελεγχθεί και κοινοποιηθεί. Τα κράτη μέλη θα πρέπει επίσης να απαντήσουν επειγόντως στις 190 εκκρεμείς αιτήσεις για ασυνόδευτους ανηλίκους τις οποίες υπέβαλε η Ιταλία και να εξασφαλίσουν τουλάχιστον 200 πρόσθετες θέσεις για τη μετεγκατάσταση επιλέξιμων ασυνόδευτων ανηλίκων που έχουν εγκριθεί αλλά δεν μπορούν να ανατεθούν ακόμη σε κανένα κράτος μέλος ελλείψει διαθέσιμων δεσμεύσεων.
Στις τακτικές εκθέσεις της για τη μετεγκατάσταση και την επανεγκατάσταση, η Επιτροπή έχει επανειλημμένα υπενθυμίσει σε όλα τα κράτη μέλη τις νομικές τους υποχρεώσεις που απορρέουν από τις αποφάσεις του Συμβουλίου και έχει καλέσει τα κράτη μέλη που δεν έχουν ακόμη αναλάβει καμία δέσμευση ούτε έχουν προβεί σε καμία μετεγκατάσταση από την Ελλάδα και την Ιταλία να το πράξουν αμέσως. Δυστυχώς, παρά τις επανειλημμένες εκκλήσεις της Επιτροπής, η Ουγγαρία και η Πολωνία δεν έχουν ακόμη πραγματοποιήσει καμία μετεγκατάσταση, ενώ η Τσεχική Δημοκρατία έχει μετεγκαταστήσει ελάχιστα άτομα και δεν έχει αναλάβει δεσμεύσεις επί ένα έτος και πλέον. Ως εκ τούτου, στις 14 Ιουνίου 2017 η Επιτροπή αποφάσισε να κινήσει διαδικασίες επί παραβάσει κατά των τριών αυτών κρατών μελών. Μετά τις απαντήσεις τους στην προειδοποιητική επιστολή, η Επιτροπή αποφάσισε, στις 26 Ιουλίου 2017, να εγκρίνει, ως επόμενο βήμα, την έκδοση αιτιολογημένων γνωμών. Η απόφαση του Δικαστηρίου της ΕΕ της 6ης Σεπτεμβρίου 2017 επιβεβαίωσε την εγκυρότητα της δεύτερης απόφασης του Συμβουλίου για τη μετεγκατάσταση και η Επιτροπή ανέμενε ότι τα τρία κράτη μέλη θα αναλάβουν δράση. Δυστυχώς, η Τσεχική Δημοκρατία, η Ουγγαρία και η Πολωνία δεν έχουν μέχρι στιγμής λάβει κανένα μέτρο για να αντιμετωπίσουν τις αιτιάσεις που περιλαμβάνονται στην αιτιολογημένη γνώμη· ως εκ τούτου, οι εν λόγω διαδικασίες επί παραβάσει εξακολουθούν να βρίσκονται σε εξέλιξη.
Μολονότι τα ισχύοντα καθεστώτα πλησιάζουν προς το τέλος τους, η ΕΕ θα πρέπει να εξακολουθήσει να επιδεικνύει αλληλεγγύη προς την Ιταλία και την Ελλάδα. Τα κράτη μέλη καλούνται συνεπώς να συνεχίσουν τη μετεγκατάσταση από την Ιταλία και την Ελλάδα και πέραν των ισχυόντων καθεστώτων. Η Επιτροπή είναι πρόθυμη να παράσχει χρηματοδοτική στήριξη σε αυτά τα κράτη μέλη για τη συνέχιση των προσπαθειών μετεγκατάστασης. Θα συνεχιστεί επίσης η βοήθεια που παρέχεται από τους οργανισμούς της ΕΕ προς την Ιταλία και την Ελλάδα και, εφόσον κριθεί αναγκαίο, θα ενισχυθεί περαιτέρω.
Η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Υποστήριξης για το Άσυλο έχει διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην εφαρμογή του προγράμματος μετεγκατάστασης, από την έναρξή του τον Σεπτέμβριο του 2015, μεταξύ άλλων με την τοποθέτηση εμπειρογνωμόνων των κρατών μελών, με την ανάπτυξη εργαλείων για να υποστηριχθούν τα συγκεκριμένα στάδια της διαδικασίας μετεγκατάστασης, καθώς και με την εφαρμογή δέσμης ανακοινώσεων σχετικά με τη μετεγκατάσταση· συνεπώς η συνεχής στήριξη της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Υποστήριξης για το Άσυλο από τα κράτη μέλη είναι ζωτικής σημασίας.
Η επανεγκατάσταση επιτρέπει στην ΕΕ και τα κράτη μέλη της, αφενός, τη διασφάλιση της επιτακτικής ανάγκης παροχής βοήθειας στα άτομα που χρήζουν διεθνούς προστασίας, και, αφετέρου, τη μείωση των κινήτρων για παράτυπη μετανάστευση. Από τις 22 504 επανεγκαταστάσεις που συμφωνήθηκαν το 2015, πάνω από το 81 % έχει ολοκληρωθεί. Από τις 10 Νοεμβρίου 2017, 18 366 άτομα έχουν επανεγκατασταθεί σε 20 κράτη μέλη και σε τέσσερα συνδεδεμένα κράτη, κυρίως από την Τουρκία, την Ιορδανία και τον Λίβανο. Δεδομένου ότι ορισμένες χώρες με μεγάλη ποσόστωση έχουν ήδη εκπληρώσει τις οικείες δεσμεύσεις επανεγκατάστασης ή βρίσκονται πολύ κοντά στην εκπλήρωσή τους, οι προσπάθειες εξακολουθούν να κατευθύνονται κυρίως σε επανεγκαταστάσεις στο πλαίσιο της δήλωσης ΕΕ-Τουρκίας. Ο συνολικός αριθμός των ατόμων που επανεγκαταστάθηκαν μετά τη δρομολόγηση των δύο προγραμμάτων επανεγκατάστασης της ΕΕ ανέρχεται σε 25 739.
Μετά τη σύσταση της Επιτροπής με την οποία καλούνταν τα κράτη μέλη να προσφέρουν τουλάχιστον 50 000 θέσεις επανεγκατάστασης έως τις 31 Οκτωβρίου 2017, 16 κράτη μέλη έχουν δεσμευθεί για θέσεις επανεγκατάστασης που υπερβαίνουν συνολικά τις 34 400. Η Επιτροπή χαιρετίζει τις δεσμεύσεις που ανελήφθησαν από το Βέλγιο, τη Βουλγαρία, την Κροατία, την Κύπρο, τη Φινλανδία, τη Γαλλία, την Ιρλανδία, την Ιταλία, τη Λιθουανία, το Λουξεμβούργο, την Πορτογαλία, τη Ρουμανία, τη Σλοβενία, την Ισπανία, τη Σουηδία και το Ηνωμένο Βασίλειο. Αρκετά άλλα κράτη μέλη ανακοίνωσαν τις επικείμενες δεσμεύσεις τους και ορισμένα άλλα που είχαν ήδη αναλάβει δεσμεύσεις ενδέχεται να αυξήσουν τις δεσμεύσεις τους. Η Επιτροπή ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να υποβάλουν περαιτέρω δεσμεύσεις το συντομότερο δυνατό, ιδίως εκείνα που δεν το έχουν πράξει, προκειμένου να επιτευχθεί τουλάχιστον ο στόχος των 50 000 θέσεων και να δοθεί στην ΕΕ η δυνατότητα να αρχίσει τον σχεδιασμό συγκεκριμένων διαδικασιών επανεγκατάστασης, συμπεριλαμβανομένης της εκκένωσης από τη Λιβύη σε συνεργασία με την Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες.
Όπως είχε εξαγγελθεί στην ενδιάμεση επανεξέταση του Σεπτεμβρίου, έχει ήδη σημειωθεί πρόοδος όσον αφορά πιλοτικά σχέδια με τρίτες χώρες σχετικά με τη νόμιμη μετανάστευση. Τα περισσότερα κράτη μέλη εξέφρασαν την ικανοποίησή τους για την ιδέα και αρκετά είναι έτοιμα να προωθήσουν αυτή την προσπάθεια.
Βασικές μελλοντικές δράσεις
·Η Ιταλία θα πρέπει να ολοκληρώσει την καταγραφή των επιλέξιμων αιτούντων για μετεγκατάσταση·
·Τα κράτη μέλη να ολοκληρώσουν επειγόντως τη μετεγκατάσταση των υπόλοιπων επιλέξιμων αιτούντων από την Ιταλία και την Ελλάδα, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στις πρόσθετες θέσεις για τη μετεγκατάσταση επιλέξιμων ασυνόδευτων ανηλίκων στην Ιταλία· η Επιτροπή είναι έτοιμη να συνεχίσει τη στήριξή της προς εκείνα τα κράτη μέλη που συνεχίζουν τη μετεγκατάσταση από την Ιταλία και την Ελλάδα πέραν των ισχυόντων καθεστώτων·
·Τα κράτη μέλη να υποβάλουν δεσμεύσεις προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος των 50 000 τουλάχιστον θέσεων για επανεγκατάσταση·
·Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους πρόσφυγες να οριστικοποιήσουν το σχέδιο εκκένωσης των προσφύγων από τη Λιβύη με σκοπό την επανεγκατάσταση·
·Μαζί με τα ενδιαφερόμενα κράτη μέλη, να καθοριστεί το πεδίο εφαρμογής των πιλοτικών έργων για τη νόμιμη μετανάστευση, και να προσδιοριστούν οι τρίτες χώρες που ενδέχεται να συμμετάσχουν.
|
8.
ΣΥΝΕΧΙΣΗ ΤΗΣ ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ ΤΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΤΩΝ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ ΣΥΝΟΡΩΝ
Ένα χρόνο μετά την ίδρυσή του, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής υποστηρίζει σήμερα τα κράτη μέλη μέσω κοινών επιχειρήσεων κατά μήκος των κυριότερων μεταναστευτικών οδών στην Ανατολική, Κεντρική και Δυτική Μεσόγειο και στα Δυτικά Βαλκάνια, με την τοποθέτηση περισσότερων από 1 500 συνοριοφυλάκων και λοιπού προσωπικού. Λόγω της αύξησης των αφίξεων στην Ισπανία, η επιχείρηση Indalo, η οποία κατά κανόνα ενεργοποιείται μόνο κατά τις θερινές περιόδους αιχμής, παρατάθηκε μέχρι το τέλος του 2017. Ένας άλλος τομέας στήριξης είναι η κατάρτιση των αξιολογήσεων τρωτότητας και η έκδοση συναφών συστάσεων προς τα κράτη μέλη.
Εξακολουθούν, ωστόσο, να υπάρχουν κενά στις εν εξελίξει κοινές επιχειρήσεις για τη στήριξη των κρατών μελών που υφίστανται πιέσεις. Οι δεσμεύσεις εξακολουθούν να έχουν υπερβολικά σύντομη διάρκεια και να είναι ανεπαρκώς προσαρμοσμένες στις προδιαγραφές, αποδεικνύονται δε ανεπαρκείς σε κλίμακα. Ο μοναδικός τομέας στον οποίο δεν αναμένονται κενά έως τα μέσα Νοεμβρίου είναι η κοινή επιχείρηση «Ποσειδών».
Παρόλο που έχει επιτευχθεί περαιτέρω πρόοδος όσον αφορά τη δημιουργία μόνιμης ικανότητας ταχείας αντίδρασης, έως τις 9 Νοεμβρίου 2017, 26 κράτη μέλη είχαν διορίσει συνοριοφύλακες, οι οποίοι ανέρχονταν στο 74 % της απαιτούμενης σύνθεσης της εφεδρείας (1 110 από 1 500 υπαλλήλους). Από τον Σεπτέμβριο δεν έχει σημειωθεί περαιτέρω πρόοδος σχετικά με την εφεδρεία εξοπλισμού ταχείας αντίδρασης και παραμένουν σημαντικά κενά για τα περισσότερα είδη εξοπλισμού - μόνο 14 κράτη μέλη συνεισφέρουν, ενώ από τον Απρίλιο δεν έχουν παραληφθεί νέες δεσμεύσεις. Για να στηρίξει τον εξοπλισμό που έχει τεθεί στη διάθεση του Οργανισμού, η Επιτροπή διέθεσε τον Αϋγουστο του 2017 επιπλέον ποσό ύψους 76 εκατ. EUR στο πλαίσιο των ειδικών δράσεων του Ταμείου Εσωτερικής Ασφάλειας, για την αγορά θαλάσσιων μέσων από τα κράτη μέλη. Το ποσό αυτό προστίθεται στα 132 εκατ. EUR που διατέθηκαν για τον σκοπό αυτό το 2015. Τα κράτη μέλη θα πρέπει πλέον να εντείνουν τις προσπάθειές τους για την υλοποίηση αυτών των έργων, ώστε τα μέσα αυτά να τεθούν στη διάθεση του Οργανισμού. . Επιπλέον, ο Οργανισμός ενέκρινε στρατηγική για την απόκτηση ίδιων μέσων κατά την περίοδο 2017-2020 και επί του παρόντος καταρτίζει μακροπρόθεσμη στρατηγική για την περίοδο έως το 2027.
Ένας βασικός τομέας των εργασιών του Οργανισμού είναι η κατάρτιση των αξιολογήσεων τρωτότητας προκειμένου να εντοπίζονται πιθανές ελλείψεις κατά τους συνοριακούς ελέγχους των κρατών μελών. Το επόμενο βήμα πρέπει να είναι να εφαρμόσουν τα κράτη μέλη τις συστάσεις του Ιουλίου του 2017 και να θέσει ο Οργανισμός σε εφαρμογή αποτελεσματικό μηχανισμό παρακολούθησης για να διασφαλιστεί η εφαρμογή των σχεδίων δράσης που υπέβαλαν τα κράτη μέλη τον Σεπτέμβριο του 2017. Ο Οργανισμός σύντομα θα ολοκληρώσει τις αξιολογήσεις έπειτα από ασκήσεις προσομοίωσης. Η διαδικασία αυτή μπορεί επίσης να οδηγήσει σε συμπληρωματικές συστάσεις. Η κοινή μεθοδολογία για τις αξιολογήσεις τρωτότητας αναμένεται να αναθεωρηθεί κατά την προσεχή συνεδρίαση του διοικητικού συμβουλίου, στις 22-23 Νοεμβρίου 2017. Επιπλέον, λαμβάνονται μέτρα για την έναρξη της τοποθέτησης αξιωματικών συνδέσμων στα κράτη μέλη και η διαδικασία αυτή θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί από τον Οργανισμό έως τον Φεβρουάριο του 2018.
Η συνεργασία με τρίτες χώρες είναι ουσιώδης για τη λειτουργία του Οργανισμού. Σε εξέλιξη βρίσκονται οι διαπραγματεύσεις με τη Σερβία και την πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας για την ολοκλήρωση των συμφωνιών σχετικά με το καθεστώς. Στις 16 Οκτωβρίου 2017, το Συμβούλιο έδωσε το πράσινο φως για τη διαπραγμάτευση παρόμοιων συμφωνιών με την Αλβανία, το Μαυροβούνιο και τη Βοσνία και Ερζεγοβίνη.
Η κατάρτιση της ευρωπαϊκής στρατηγικής ολοκληρωμένης διαχείρισης των συνόρων με στόχο τον συντονισμό των εργασιών σε εθνικό και ενωσιακό επίπεδο αποτέλεσε το αντικείμενο ειδικής συνεδρίασης με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τα κράτη μέλη στις 17 Οκτωβρίου 2017. Τα αποτελέσματα της συνεδρίασης θα τροφοδοτήσουν τις περαιτέρω εργασίες για τον καθορισμό των βασικών στοιχείων της κοινής στρατηγικής ολοκληρωμένης διαχείρισης των συνόρων για την ΕΕ στο σύνολό της.
Βασικές μελλοντικές δράσεις
·Ολοκλήρωση από τα κράτη μέλη των υποχρεώσεων συμβολής στις εφεδρείες ταχείας αντίδρασης που έχουν συσταθεί από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής·
·Έγκαιρη εφαρμογή από τα κράτη μέλη των συστάσεων που διατυπώθηκαν βάσει της αξιολόγησης τρωτότητας και αποτελεσματική παρακολούθησή τους από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής·
·Πλήρης αξιοποίηση από τα κράτη μέλη κάθε δυνατής υποστήριξης που παρέχει ο Οργανισμός.
|
9.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ ΚΑΙ ΕΠΟΜΕΝΑ ΒΗΜΑΤΑ
Η παρούσα έκθεση συγκεντρώνει τους διάφορους άξονες δράσης που προωθούνται στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού θεματολογίου για τη μετανάστευση. Αναδεικνύει τη συνολική φύση των εργασιών και την επιτακτική ανάγκη να διατηρηθεί η ένταση των προσπαθειών της ΕΕ σε όλους τους τομείς. Η Επιτροπή θα διατηρήσει στο μέλλον την προσέγγιση της εκπόνησης ενιαίας εκτενούς έκθεσης, στην οποία θα υπογραμμίζονται τα ζητήματα που απαιτούν ιδιαίτερη προσοχή.
Η παρούσα έκθεση προσδιορίζει τις βασικές επιχειρησιακές δράσεις οι οποίες είναι αναγκαίες για να διασφαλιστεί η αποτελεσματικότητα της απόκρισης της ΕΕ στην τρέχουσα μεταναστευτική πρόκληση. Οι δράσεις αυτές απαιτούν την άμεση προσοχή και τη διαρκή δέσμευση των κρατών μελών, των θεσμικών οργάνων και των οργανισμών της ΕΕ. Συμβάλλουν επίσης στην προετοιμασία του εδάφους για τη σύγκλιση προς μια συμφωνία για τη μεταρρύθμιση του Κοινού Ευρωπαϊκού Συστήματος Ασύλου. Σε αυτό το πλαίσιο, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Δεκεμβρίου θα είναι μια ευκαιρία για απολογισμό της προόδου που έχει επιτευχθεί και για να προσδιοριστεί η μελλοντική πορεία σύμφωνα με το Θεματολόγιο των Ηγετών που εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Οκτωβρίου.