Βρυξέλλες, 25.5.2016

SWD(2016) 169 final

ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ

ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΤΗΣ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ

που συνοδεύει το έγγραφο

Πρόταση για οδηγία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την τροποποίηση της οδηγίας 2010/13/ΕΕ για τον συντονισμό ορισμένων νομοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών διατάξεων των κρατών μελών σχετικά με την παροχή υπηρεσιών οπτικοακουστικών μέσων ενόψει των μεταβαλλόμενων συνθηκών της αγοράς

{COM(2016) 287 final}
{SWD(2016) 168 final}
{SWD(2016) 170 final}
{SWD(2016) 171 final}


Α. Ανάγκη ανάληψης δράσης

Ποιο είναι το πρόβλημα και γιατί συνιστά πρόβλημα;

Η εκτίμηση επιπτώσεων διενεργήθηκε παράλληλα με την εκ των υστέρων αξιολόγηση της οδηγίας ΥΟΑΜ στο πλαίσιο του προγράμματος ελέγχου της καταλληλότητας και της αποτελεσματικότητας της νομοθεσίας (REFIT).

Το γενικό συμπέρασμα είναι ότι οι στόχοι της οδηγίας ΥΟΑΜ εξακολουθούν να είναι επίκαιροι. 

Η αξιολόγηση REFIT έχει εντοπίσει τρεις κύριες κατηγορίες προβλημάτων:

-ανεπαρκή προστασία των ανηλίκων και των καταναλωτών κατά την κατανάλωση βίντεο σε πλατφόρμες ανταλλαγής βίντεο,

-έλλειψη ίσων όρων ανταγωνισμού μεταξύ της παραδοσιακής τηλεοπτικής μετάδοσης και των κατά παραγγελία υπηρεσιών, καθώς και αδυναμίες της εσωτερικής αγοράς που απορρέουν από το γεγονός ότι ορισμένοι από τους κανόνες της οδηγίας ΥΟΑΜ δεν είναι επαρκώς ακριβείς,

-κανόνες για τις εμπορικές επικοινωνίες που δεν εξυπηρετούν πλέον τον σκοπό τους.

Η αξιολόγηση REFIT κατέληξε επίσης στο συμπέρασμα ότι υπάρχουν περιθώρια απλούστευσης, ιδίως των διαδικασιών για την εφαρμογή του κριτηρίου της χώρας προέλευσης και ορισμένων κανόνων για τις εμπορικές ανακοινώσεις.

Τι θα πρέπει να επιτευχθεί;

Οι γενικοί στόχοι είναι οι εξής:

1.ενίσχυση της προστασίας των καταναλωτών και των ανηλίκων,

2.εξασφάλιση ίσων όρων ανταγωνισμού, διαφύλαξη της ακεραιότητας της εσωτερικής αγοράς και ενίσχυση της ασφάλειας δικαίου,

3.απλούστευση του νομοθετικού πλαισίου

Ποια είναι η προστιθέμενη αξία της δράσης σε επίπεδο ΕΕ;

Η οδηγία ΥΟΑΜ αποτελεί το κανονιστικό πλαίσιο στο οποίο βασίζεται η ευρωπαϊκή ενιαία αγορά του οπτικοακουστικού τομέα. Η ανάπτυξη των κατά παραγγελία υπηρεσιών βίντεο και των πλατφορμών ανταλλαγής βίντεο, καθώς και οι αντίστοιχες μεταβαλλόμενες μορφές θέασης και οι συναφείς κίνδυνοι αποτελούν ένα φαινόμενο που αφορά όλα τα κράτη μέλη.

Η επικείμενη αναθεώρηση της οδηγίας ΥΟΑΜ θεωρείται ότι συμμορφώνεται με την αρχή τόσο της επικουρικότητας όσο και της αναλογικότητας, με το να διατηρεί την προσέγγιση εναρμόνισης και τους μηχανισμούς συνεργασίας που επιτρέπουν στα κράτη μέλη να λαμβάνουν υπόψη τις εθνικές ιδιαιτερότητες.

Β. Λύσεις

Ποιες είναι οι διάφορες επιλογές για την επίτευξη των στόχων; Υπάρχει προτιμώμενη επιλογή ή όχι; Αν όχι, γιατί;

Οι επιλογές ομαδοποιούνται με βάση το συγκεκριμένο πρόβλημα που προτίθενται να αντιμετωπίσουν κατά προτεραιότητα. Για κάθε τμήμα, η προτιμώμενη επιλογή επισημαίνεται με σκίαση.

1.Επιλογές για την αντιμετώπιση του προβλήματος της ανεπαρκούς προστασίας των ανηλίκων και των καταναλωτών στις πλατφόρμες ανταλλαγής βίντεο

Η επιλογή Α ενθαρρύνει την αυτορρύθμιση για την προστασία των ανηλίκων και των καταναλωτών στις πλατφόρμες ανταλλαγής βίντεο

Η επιλογή B επιβάλλει στις πλατφόρμες ανταλλαγής βίντεο την υποχρέωση πρόβλεψης μέσων για την προστασία των ανηλίκων και την αντιμετώπιση της ρητορικής του μίσους, που εφαρμόζεται μέσω της συρρύθμισης.

2.Επιλογές για την αντιμετώπιση του προβλήματος της έλλειψης ίσων όρων ανταγωνισμού και των αδυναμιών της εσωτερικής αγοράς

α) Προώθηση των ευρωπαϊκών έργων

Η επιλογή Α παρέχει μεγαλύτερη ευελιξία τόσο στις τηλεοπτικές μεταδόσεις όσο και στις κατά παραγγελία υπηρεσίες όσον αφορά τον τρόπο εφαρμογής των υποχρεώσεων για την προώθηση των ευρωπαϊκών έργων. 

Η επιλογή Β διατηρεί το ισχύον καθεστώς για τις τηλεοπτικές μεταδόσεις και ενισχύει τους κανόνες για τους παρόχους κατά παραγγελία υπηρεσιών.

β) Προστασία των ανηλίκων στις κατά παραγγελία υπηρεσίες

Η επιλογή A αυξάνει το επίπεδο προστασίας των ανηλίκων για τις κατά παραγγελία υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων, απλουστεύει την έννοια του επιβλαβούς περιεχομένου και ενθαρρύνει τη συρρύθμιση στην ΕΕ για περιγραφικούς δείκτες περιεχομένου.

γ) Η αρχή της χώρας προέλευσης

Η επιλογή A απλουστεύει και βελτιώνει τους κανόνες δικαιοδοσίας και τις διαδικασίες συνεργασίας.

δ) Ανεξαρτησία των ρυθμιστικών αρχών

Η επιλογή A απαιτεί από τα κράτη μέλη να έχουν ανεξάρτητη ρυθμιστική αρχή και καθορίζει σειρά απαιτήσεων για τη στήριξη της ανεξαρτησίας και της αποτελεσματικότητάς της. Ο συντονιστικός και συμβουλευτικός ρόλος της ομάδας ευρωπαϊκών ρυθμιστικών αρχών για τις υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων (ERGA) ενισχύεται και ενσωματώνεται στην οδηγία ΥΟΑΜ.

3.Η επιλογή για την αντιμετώπιση του προβλήματος των κανόνων σχετικά με τις εμπορικές ανακοινώσεις δεν εξυπηρετεί πλέον τον σκοπό της

Η επιλογή A προσδίδει μεγαλύτερη ευελιξία σε ορισμένους κανόνες για τις οπτικοακουστικές εμπορικές ανακοινώσεις.

Ποια είναι τα διάφορα ενδιαφερόμενα μέρη; Ποιος υποστηρίζει την κάθε επιλογή;

Οι ενδιαφερόμενοι που επηρεάζονται περισσότερο από ενδεχόμενες τροποποιήσεις της οδηγίας ΥΟΑΜ είναι οι εξής: εθνικές ρυθμιστικές αρχές, δημόσιοι τηλεοπτικοί οργανισμοί, εμπορικοί τηλεοπτικοί οργανισμοί, κατά παραγγελία υπηρεσίες (υπηρεσίες ετεροχρονισμένης προβολής τηλεοπτικών εκπομπών, υπηρεσίες βίντεο κατά παραγγελία, διαδικτυακές πύλες πληροφόρησης), πλατφόρμες ανταλλαγής βίντεο (επί του παρόντος δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της οδηγίας ΥΟΑΜ), αυτορρυθμιζόμενοι οργανισμοί, καταναλωτές, συμπεριλαμβανομένων των ανηλίκων, διαφημιστές και διαφημιστικές εταιρείες (ιδίως σε σχέση με τις εμπορικές ανακοινώσεις) και ανεξάρτητοι παραγωγοί και διανομείς περιεχομένου (ιδίως όσον αφορά την προώθηση των ευρωπαϊκών έργων).

Τα κύρια στοιχεία που παρατηρήθηκαν εν γένει, σε όλες τις κατηγορίες των ενδιαφερόμενων μερών όσον αφορά τις επιλογές πολιτικής για το μέλλον είναι τα εξής:

-σύγκλιση απόψεων μεταξύ των ενδιαφερομένων ως προς την αναγκαιότητα πιθανής τροποποίησης των κανόνων σχετικά με το πεδίο εφαρμογής της οδηγίας, αν και οι ενδιαφερόμενοι δεν είχαν την ίδια άποψη ούτε σαφή αντίληψη για τη μελλοντική πορεία, καθώς και ως προς την ανεξαρτησία των εθνικών ρυθμιστικών αρχών,

-παροχή στήριξης σε φορείς για τη διατήρηση της υφιστάμενης κατάστασης όσον αφορά την αρχή της χώρας προέλευσης· υποχρέωση μεταφοράς σήματος/ευρεσιμότητα· προσβασιμότητα για άτομα με αναπηρίες· μείζονος σημασίας γεγονότα για την κοινωνία, σύντομες ανταποκρίσεις επικαιρότητας και δικαίωμα απάντησης.

-Δεν υπάρχει σαφής συναίνεση μεταξύ των ενδιαφερόμενων μερών για τις εμπορικές επικοινωνίες, την προστασία των ανηλίκων και την προώθηση ευρωπαϊκών έργων.

Γ. Επιπτώσεις της προτιμώμενης επιλογής

Ποια είναι τα οφέλη της προτιμώμενης επιλογής (εάν υπάρχει, ειδάλλως των κυριότερων επιλογών);

Η προτιμώμενη επιλογή είναι ο συνδυασμός των επιλογών που επισημαίνονται με σκίαση στο τμήμα Β. Τα κυριότερα οφέλη είναι τα εξής:

-ενίσχυση της προστασίας των ανηλίκων, μεταξύ άλλων με τη θέσπιση της υποχρέωσης προστασίας από επιβλαβές περιεχόμενο για τους ανηλίκους και από τη ρητορική μίσους σε πλατφόρμες ανταλλαγής βίντεο,

-διασφάλιση της συμβολής των υπηρεσιών οπτικοακουστικών μέσων στην πολιτιστική πολυμορφία, προσαρμοσμένης σε διάφορα επιχειρηματικά μοντέλα,

-αντιμετώπιση της έλλειψης δίκαιης μεταχείρισης μεταξύ τηλεοπτικών μεταδόσεων και κατά παραγγελία υπηρεσιών, μεταξύ άλλων στους τομείς της προστασίας των ανηλίκων, της προώθησης των ευρωπαϊκών έργων και των εμπορικών ανακοινώσεων,

-διατήρηση σχετικής ευελιξίας ως προς τον τρόπο με τον οποίο τα κράτη μέλη θα εφαρμόσουν την οδηγία ΥΟΑΜ σε σχέση με την αρχή της επικουρικότητας και τις εθνικές ιδιαιτερότητες,

-βελτίωση της εφαρμογής της οδηγίας.

Ποιο είναι το κόστος της προτιμώμενης επιλογής (εάν υπάρχει, ειδάλλως των κυριότερων επιλογών);

Το κύριο κόστος της προτιμώμενης επιλογής θα το επωμιστούν οι κατά παραγγελία υπηρεσίες και οι πλατφόρμες ανταλλαγής βίντεο. Θα αφορά κυρίως την εφαρμογή των διατάξεων που αποσκοπούν στην ενίσχυση της προστασίας των καταναλωτών. Το κόστος αυτό θα μετριαστεί, ωστόσο, από το γεγονός ότι ορισμένα κράτη μέλη έχουν ήδη θεσπίσει αυστηρότερους κανόνες, και οι μεγάλες πλατφόρμες ανταλλαγής βίντεο, σύμφωνα με τις εταιρικές πολιτικές τους, έχουν ήδη λάβει μέτρα, σε προαιρετική βάση, για την προστασία των καταναλωτών.

Θα υπάρξουν σημαντικές επιπτώσεις στους εθνικούς προϋπολογισμούς και τις εθνικές διοικήσεις;

Οι βασικές επιπτώσεις στους εθνικούς προϋπολογισμούς και τη δημόσια διοίκηση θα απορρέουν από την εφαρμογή της συρρύθμισης για την προστασία των ανηλίκων στις πλατφόρμες ανταλλαγής βίντεο και από την καθιέρωση νομικής απαίτησης για ανεξαρτησία των εθνικών ρυθμιστικών αρχών και ελάχιστης σειράς κριτηρίων που θα πρέπει να πληρούν οι ρυθμιστικές αρχές. Στην τελευταία περίπτωση, οι επιπτώσεις θα εξαρτηθούν από το υφιστάμενο επίπεδο συμμόρφωσης των εθνικών ρυθμιστικών αρχών προς τα κριτήρια αυτά.

Θα υπάρξουν άλλες σημαντικές επιπτώσεις;

Όχι

Αναλογικότητα;

Η ελάχιστη εναρμόνιση της οδηγίας θα εξασφαλίσει την αναλογικότητα της δράσης της ΕΕ.

Δ. Παρακολούθηση

Πότε θα επανεξεταστεί η πολιτική;

Η συνεχής παρακολούθηση θα εξασφαλιστεί με την υποβολή περιοδικών εκθέσεων από τα κράτη μέλη προς την Επιτροπή και από την Επιτροπή προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή.