19.2.2016   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 65/40


P7_TA(2013)0246

Η κοινωνική στέγαση στην Ευρωπαϊκή Ένωση

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 11ης Ιουνίου 2013 σχετικά με την κοινωνική στέγαση στην Ευρωπαϊκή Ένωση (2012/2293(INI))

(2016/C 065/04)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ), συγκεκριμένα το άρθρο 3 παράγραφος 3, και τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ), συγκεκριμένα τα άρθρα 9, 14, 148, 151, 153 και 160 και το Πρωτόκολλο 26 για τις υπηρεσίες γενικού συμφέροντος,

έχοντας υπόψη τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, συγκεκριμένα τα άρθρα 34 και 36,

έχοντας υπόψη το Πρωτόκολλο 26 της ΣΛΕΕ για τις υπηρεσίες γενικού συμφέροντος,

έχοντας υπόψη τον αναθεωρημένο Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη, συγκεκριμένα το άρθρο 30 (δικαίωμα προστασίας από τη φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό), το άρθρο 31 (δικαίωμα στη στέγαση) και το άρθρο 16 (δικαίωμα της οικογένειας σε κοινωνική, νομική και οικονομική προστασία),

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 3ης Μαρτίου 2010 με τίτλο «Ευρώπη 2020: μια στρατηγική για έξυπνη, βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη» (COM(2010)2020),

έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1173/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 16ης Νοεμβρίου 2011 για την αποτελεσματική επιβολή της δημοσιονομικής εποπτείας στη ζώνη του ευρώ (1),

έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1175/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 16ης Νοεμβρίου 2011 που τροποποιεί τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1466/97 του Συμβουλίου για την ενίσχυση της εποπτείας της δημοσιονομικής κατάστασης και την εποπτεία και τον συντονισμό των οικονομικών πολιτικών (2),

έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1177/2011 του Συμβουλίου της 8ης Νοεμβρίου 2011 για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1467/97 για την επιτάχυνση και τη διασαφήνιση της εφαρμογής της διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος (3),

έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1174/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 16ης Νοεμβρίου 2011 σχετικά με κατασταλτικά μέτρα για τη διόρθωση των υπερβολικών μακροοικονομικών ανισορροπιών στην ευρωζώνη (4),

έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1176/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Νοεμβρίου 2011, σχετικά με την πρόληψη και τη διόρθωση των υπερβολικών μακροοικονομικών ανισορροπιών (5),

έχοντας υπόψη την οδηγία 2011/85/ΕE του Συμβουλίου της 8ης Νοεμβρίου 2011 σχετικά με τις απαιτήσεις για τα δημοσιονομικά πλαίσια των κρατών μελών (6),

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 18ης Απριλίου 2012 με τίτλο «Στοχεύοντας σε μια ανάκαμψη με άφθονες θέσεις απασχόλησης» (COM(2012)0173),

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής «Ευρωπαϊκή πλατφόρμα για την καταπολέμηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού: ένα ευρωπαϊκό πλαίσιο για κοινωνική και εδαφική συνοχή» (COM(2010)0758), τη γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής, τη γνωμοδότηση της Επιτροπής των Περιφερειών και το ψήφισμά του της 15ης Νοεμβρίου 2011 (7) επί του θέματος,

έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1081/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 5ης Ιουλίου 2006 για το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1784/1999 (8),

έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1083/2006 του Συμβουλίου της 11ης Ιουλίου 2006 περί καθορισμού γενικών διατάξεων για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο και το Ταμείο Συνοχής και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1260/1999 (9),

έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1080/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 5ης Ιουλίου 2006 για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1783/1999 (10),

έχοντας υπόψη την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου περί καθορισμού κοινών διατάξεων για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, το Ταμείο Συνοχής, το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας και Αλιείας, τα οποία καλύπτονται από το κοινό στρατηγικό πλαίσιο, περί καθορισμού γενικών διατάξεων για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο και το Ταμείο Συνοχής και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1083/2006 (COM(2011)0615),

έχοντας υπόψη την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη θέσπιση ειδικών διατάξεων σχετικά με το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και τον στόχο «Επενδύσεις στην ανάπτυξη και την απασχόληση», και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1080/2006 (COM(2011)0614),

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 26ης Νοεμβρίου 2008 με τίτλο «Ένα ευρωπαϊκό σχέδιο για την ανάκαμψη της οικονομίας» (COM(2008)0800),

έχοντας υπόψη την οδηγία 2012/27/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 25ης Οκτωβρίου 2012 σχετικά με την ενεργειακή απόδοση που τροποποιεί τις οδηγίες 2009/125/ΕΚ και 2010/30/ΕΕ και καταργεί τις οδηγίες 2004/8/ΕΚ και 2006/32/ΕΚ (11) και το σχετικό ψήφισμά του της 15ης Δεκεμβρίου 2010 σχετικά με την αναθεώρηση του σχεδίου δράσης για την ενεργειακή απόδοση (12),

έχοντας υπόψη την οδηγία 2006/112/EΚ του Συμβουλίου της 28ης Νοεμβρίου 2006 σχετικά με το κοινό σύστημα φόρου προστιθέμενης αξίας (13),

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 23ης Μαρτίου 2011 με τίτλο «Μεταρρύθμιση των κανόνων της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις στις υπηρεσίες γενικού οικονομικού συμφέροντος» (COM(2011)0146) και το ψήφισμά του της 15ης Νοεμβρίου 2011 (14) επί του θέματος,

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Στρατηγική για την αποτελεσματική εφαρμογή του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων από την Ευρωπαϊκή Ένωση» (COM(2010)0573),

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Πλαίσιο της ΕΕ για εθνικές στρατηγικές ένταξης των Ρομά μέχρι το 2020» (COM(2011)0173),

έχοντας υπόψη τις κατευθυντήριες γραμμές της Επιτροπής της 15ης Μαΐου 2012 σχετικά με τις ορθές πρακτικές για τον περιορισμό, τον μετριασμό και την εξισορρόπηση της στεγανοποίησης του εδάφους (SWD(2012)0101),

έχοντας υπόψη το έγγραφο της Επιτροπής «Employment and Social Developments in Europe Review 2012» (Ανασκόπηση 2012 της απασχόλησης και των κοινωνικών εξελίξεων στην Ευρώπη) της 8ης Ιανουαρίου 2013 (15),

έχοντας υπόψη τη δέσμη μέτρων της Επιτροπής για τις κοινωνικές επενδύσεις της 20ης Φεβρουαρίου 2013,

έχοντας υπόψη τις ευρωπαϊκές στατιστικές σχετικά με την έρευνα για το εισόδημα και τις συνθήκες διαβίωσης (UE-SILC) και το δελτίο Τύπου της Eurostat της 8ης Φεβρουαρίου 2012 (16),

έχοντας υπόψη τις ευρωπαϊκές στατιστικές που ορίζονται σχετικά με την τρίτη έρευνα για την ποιότητα ζωής στην Ευρώπη, συγκεκριμένα το Κεφάλαιο 6 (17),

έχοντας υπόψη την έκθεση του Eurofound «Υπηρεσίες παροχή συμβουλών για χρέη νοικοκυριών στην Ευρωπαϊκή Ένωση» (18),

έχοντας υπόψη την έκθεση του Eurofound σχετικά με τις συνθήκες διαβίωσης των Ρομά: ακατάλληλες συνθήκες στέγασης και υγεία (19),

έχοντας υπόψη την απόφαση της Επιτροπής της 20ής Δεκεμβρίου 2011 για την εφαρμογή του άρθρου 106 παράγραφος 2 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις κρατικές ενισχύσεις υπό μορφή αντιστάθμισης για την παροχή δημόσιας υπηρεσίας που χορηγούνται σε ορισμένες επιχειρήσεις επιφορτισμένες με τη διαχείριση υπηρεσιών γενικού οικονομικού συμφέροντος (20),

έχοντας υπόψη την απόφαση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης της 14ης Μαρτίου 2013 στην υπόθεση C-415/11 (Mohamed Aziz) που προστατεύει τους καταναλωτές με ενυπόθηκο δάνειο από τις καταχρηστικές ρήτρες των συμβάσεων των τραπεζών (21),

έχοντας υπόψη την απόφαση αριθ. 1098/2008/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 22ας Οκτωβρίου 2008 σχετικά με το Ευρωπαϊκό Έτος για την Καταπολέμηση της Φτώχειας και του Κοινωνικού Αποκλεισμού (2010) (22),

έχοντας υπόψη τη δήλωση του Συμβουλίου της 6ης Δεκεμβρίου 2010 με τίτλο «Ευρωπαϊκό έτος για την καταπολέμηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού: συνεργασία για την καταπολέμηση της φτώχειας το 2010 και μετά το 2010 (23),

έχοντας υπόψη την έκθεση της 18ης Φεβρουαρίου 2011 της Επιτροπής Κοινωνικής Προστασίας με θέμα την αξιολόγηση της κοινωνικής διάστασης της Στρατηγικής Ευρώπη 2020 (24),

έχοντας υπόψη το έγγραφο εργασίας της Επιτροπής της 5ης Φεβρουαρίου 2010 με τίτλο «Joint Report on Social Protection and Social Inclusion» (SEC(2010)0098),

έχοντας υπόψη την έκθεση της 15ης Φεβρουαρίου 2010 της Επιτροπής Κοινωνικής Προστασίας με τίτλο «Κοινή έκθεση για την κοινωνική προστασία και την κοινωνική ένταξη 2010» (25),

έχοντας υπόψη την γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής της Επιτροπής με τίτλο «Ζητήματα που τίθενται κατά τον ορισμό της κοινωνικής κατοικίας ως υπηρεσίας γενικού οικονομικού συμφέροντος» (26),

έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Επιτροπής των Περιφερειών «Προς μια ευρωπαϊκή ατζέντα για την κοινωνική στέγαση» (27),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 20ής Νοεμβρίου 2012 σχετικά με το Σύμφωνο Κοινωνικών Επενδύσεων — ως αντίδραση στην κρίση (28),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 16ης Ιουνίου 2010 σχετικά με την ΕΕ 2020 (29),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 20ής Μαΐου 2010 σχετικά με τη συμβολή της πολιτικής συνοχής στην επίτευξη των στόχων της Λισαβόνας και της ΕΕ 2020 (30),

έχοντας υπόψη το νομοθετικό του ψήφισμα της 8ης Σεπτεμβρίου 2010 σχετικά με την πρόταση απόφασης του Συμβουλίου που αφορά τις κατευθυντήριες γραμμές για τις πολιτικές απασχόλησης των κρατών μελών: Μέρος ΙΙ των ολοκληρωμένων κατευθυντήριων γραμμών για την Ευρώπη 2020 (31),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 20ής Οκτωβρίου 2010 σχετικά με τη χρηματοπιστωτική, οικονομική και κοινωνική κρίση: συστάσεις για τα ενδεικνυόμενα μέτρα και πρωτοβουλίες (32),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 5ης Ιουλίου 2011 σχετικά με το μέλλον των κοινωνικών υπηρεσιών γενικού συμφέροντος (33),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 10ης Μαΐου 2007 σχετικά με τη στέγαση και την περιφερειακή πολιτική (34),

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 14ης Σεπτεμβρίου 2011 σχετικά με στρατηγική της ΕΕ για τους αστέγους (35),

έχοντας υπόψη τις γραπτές δηλώσεις της 22ας Απριλίου 2008 σχετικά με την εξάλειψη του προβλήματος των αστέγων (36) και της 16ης Δεκεμβρίου 2010 σχετικά με στρατηγική της ΕΕ για τους αστέγους (37),

έχοντας υπόψη την τρίτη ευρωπαϊκή έρευνα για την ποιότητα ζωής του Eurofound «Ποιότητα ζωής στην Ευρώπη: Επιπτώσεις της κρίσης (38),

έχοντας υπόψη τις τελικές συστάσεις της Ευρωπαϊκής Διάσκεψης Συναίνεσης για την έλλειψη στέγης της 9ης και 10ης Δεκεμβρίου 2010,

έχοντας υπόψη το άρθρο 48 του Κανονισμού του,

έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων και τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Περιφερειακής Ανάπτυξης και της Επιτροπής Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων (A7-0155/2013),

Α.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η πρόσβαση στη στέγαση αποτελεί θεμελιώδες δικαίωμα το οποίο μπορεί να θεωρηθεί προϋπόθεση για την άσκηση άλλων θεμελιωδών δικαιωμάτων και την πρόσβαση σε αυτά όπως και για την πρόσβαση σε αξιοπρεπή διαβίωση· λαμβάνοντας υπόψη ότι η διασφάλιση πρόσβασης σε ευπρεπή και αρμόζουσα στέγαση συνιστά διεθνή υποχρέωση των κρατών μελών, την οποία η Ένωση πρέπει να λαμβάνει υπόψη, δεδομένου ότι το δικαίωμα πρόσβασης σε στέγαση και σε βοήθεια όσον αφορά την κατοικία αναγνωρίζεται στο άρθρο 34 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ, στα άρθρα 30 και 31 του αναθεωρημένου Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Χάρτη που έχει εγκρίνει το Συμβούλιο της Ευρώπης και στο άρθρο 25 της Οικουμενικής Διακήρυξης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, καθώς και ότι εγγράφεται στο σύνταγμα πολλών κρατών μελών·

Β.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εθνικές, περιφερειακές και τοπικές αρχές των κρατών μελών έχουν δικαίωμα και παράλληλα καθήκον να ορίζουν τη δική τους πολιτική στέγασης και να προβαίνουν στις ενέργειες που απαιτούνται για να εξασφαλίζουν υλοποίηση αυτού του θεμελιώδους δικαιώματος εκάστη εντός της αντίστοιχα δικής της αγοράς κατοικίας σύμφωνα με τις ανάγκες των κατοίκων της με σκοπό την παροχή καθολικής πρόσβασης σε αξιοπρεπή και σε προσιτή τιμή κατοικία·

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η σε προσιτή τιμή, αρμόζουσα και ασφαλής στέγη συνιστά κατάλληλο εργαλείο προς επίτευξη κοινωνικής δικαιοσύνης και συνοχής, η δε επένδυση στην σε προσιτή τιμή στέγαση συνιστά προϋπόθεση για την τόνωση της κινητικότητας του εργατικού δυναμικού και την αύξηση των δυνατοτήτων απασχόλησης, ενώ η κατασκευή και ανακαίνιση κοινωνικών κατοικιών είναι ζωτικής σημασίας για την επίτευξη των στόχων της κάλυψης της ζήτησης κατοικιών, της παροχής οικονομικά προσιτής κατοικίας για ευρέα στρώματα του πληθυσμού, της παροχής ώθησης στις οικονομίες, της άσκησης ελέγχου στις φούσκες της αγοράς ακινήτων, της καταπολέμησης της ενεργειακής πενίας και της εξασφάλισης εσόδων από φόρους για τα κράτη μέλη·

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας τα κράτη μέλη διαδραματίζουν ουσιαστικό ρόλο και διαθέτουν ευρεία διακριτική ευχέρεια στην παροχή κοινωνικής στέγασης, την ανάθεση έργων στον τομέα και την οργάνωση της προσφοράς κοινωνικών κατοικιών, και τούτο τόσο παράλληλα προς τη μη υπαγόμενη σε σχεδιασμό και βασιζόμενη στην αγορά προσφορά κατοικιών όσο και επιπρόσθετα προς αυτή· λαμβάνοντας υπόψη ότι η παροχή κοινωνικής στέγασης πρέπει να αντιστοιχεί σε υψηλό επίπεδο ποιότητας, ασφάλειας και προσιτής τιμής και να προάγει την ισότιμη μεταχείριση των χρηστών και των δικαιωμάτων τους·

Ε.

λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχει έλλειψη εγκαταστάσεων κοινωνικής στέγασης και αυξημένη ανάγκη για οικονομικά προσιτές κατοικίες στα περισσότερα κράτη μέλη της ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι το κοινωνικό και οικογενειακό προφίλ των ατόμων που χρησιμοποιούν τις κοινωνικές κατοικίες έχει μεταβληθεί· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι νέοι αυτοί κοινωνικοί παράγοντες θα πρέπει να προσδιορισθούν ώστε τα κράτη μέλη και οι αντίστοιχε τοπικές και περιφερειακές αρχές τους να μπορούν να καθορίσουν ένα εύρος στρατηγικών στέγασης οι οποίες να ανταποκρίνονται ακριβέστερα στις πραγματικές περιστάσεις·

ΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η κοινωνική στεγαστική πολιτική αποτελεί αναπόσπαστο μέρος των υπηρεσιών γενικού οικονομικού συμφέροντος και τούτο διότι συμβάλλει στην κάλυψη των αναγκών στέγασης, τη διευκόλυνση της πρόσβασης στην ιδιοκτησία, την προώθηση της ποιότητας του χώρου διαβίωσης, τη βελτίωση του υπάρχοντος χώρου διαβίωσης και την προσαρμογή των δαπανών για τη στέγαση στην οικογενειακή κατάσταση και τους πόρους των στεγαζομένων, αφήνοντας συγχρόνως πεδίο για την καταβολή προσπάθειας από αυτούς·

Ζ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η κοινωνική στέγαση πρέπει να διέπεται από μια καλή σχέση της ποιότητας και της τιμής αγοράς ή ενοικίασης, να επιτρέπει την εξοικονόμηση ενέργειας και να βρίσκεται σε περιβάλλον που έχει χώρους πρασίνου και να είναι κατάλληλη για τις διάφορες γενιές, λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαίτερες ανάγκες των παιδιών και των ηλικιωμένων·

Η.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, για να αποφευχθεί τόσο η αύξηση του αριθμού των αστέγων όσο και η εμφάνιση κρίσεων στον τομέα της στέγασης στο μέλλον, οι κανόνες για τη λήψη ενυπόθηκων δανείων πρέπει να προστατεύουν τους καταναλωτές και να επιτυγχάνουν τη δίκαιη κατανομή των κινδύνων·

Θ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η κοινωνική στέγαση διαδραματίζει κομβικό ρόλο για την επίτευξη των στόχων της στρατηγικής Ευρώπη 2020 — ειδικότερα του στόχου για τη φτώχεια περιλαμβανομένης και της αποτροπής της μετάδοσης μειονεκτημάτων από τη μία γενεά στην άλλη — καθόσον συμβάλλει στην εξασφάλιση υψηλών επιπέδων απασχόλησης, ένταξης και κοινωνικής συνοχής, την προαγωγή της κινητικότητας του εργατικού δυναμικού στην κατεύθυνση των θέσεων εργασίας και την καταπολέμηση τόσο της αλλαγής του κλίματος όσο και της ενεργειακής πενίας μέσω του εκσυγχρονισμού της κτηριακής υποδομής·

Ι.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η σύμπτωση της χρηματοπιστωτικής και οικονομικής κρίσης, των μέτρων λιτότητας, της ανόδου των τιμών των κατοικιών και της μείωσης των εισοδημάτων των νοικοκυριών έχει αυξηθεί η ανεργία και ο κοινωνικός αποκλεισμό εντός της ΕΕ, ιδίως μεταξύ των πλέον ευάλωτων ομάδων, με συνέπεια την αύξηση του άχθους που βαρύνει τις υπηρεσίες κοινωνικής προνοίας· σημειώνει ότι, παρά το σημαντικό σταθεροποιητικό αποτέλεσμα που έχουν, οι δημόσιες δαπάνες για επενδύσεις στην κοινωνική κατοικία έχουν καταστεί σε μερικά κράτη μέλη θύμα των προσφάτων δημοσιονομικών μέτρων λιτότητας·

ΙΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η οικονομική και κοινωνική κρίση έχει άμεσο αρνητικό αντίκτυπο στη δραστηριότητα και τη χρηματοδοτική στήριξη του τομέα ανέγερσης και του τομέα ανακαίνισης κατοικιών, με τον τομέα της κοινωνικής στέγασης να πλήττεται ιδιαιτέρως, επειδή έσκασαν οι φούσκες του τομέα των ακινήτων, επήλθε περιορισμός στην πίστη, διαπιστώνονται καθυστερήσεις πληρωμών και μειώθηκαν οι νέες παραγγελίες από τον δημόσιο τομέα· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο τομέας των κατασκευών μπορεί να αποτελέσει κινητήρια δύναμη για την εξεύρεση βιώσιμης εξόδου από την κρίση χωρίς αποκλεισμούς και για αντιμετώπιση των σχετιζόμενων με το κλίμα και την ενέργεια προκλήσεων·

ΙΒ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι τα μέτρα δημοσιονομικής λιτότητας και εξυγίανσης πρέπει να συνοδεύονται από μια συνολική στρατηγική επενδύσεων στη βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς αύξηση της οικονομίας σε αναζήτηση της επίτευξης των στόχων της στρατηγικής Ευρώπη 2020, περιλαμβανομένης της καταπολέμησης της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού·

ΙΓ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η κατοικία συνιστά αγαθό πρώτης ανάγκης για το οποίο τα κράτη μέλη ορίζουν, σύμφωνα με τις επιλογές πολιτικής τους, ελάχιστες προδιαγραφές χώρου και άνεσης, συγκεκριμένους κανόνες πολεοδομίας και κατασκευής και ποσοστά μέγιστου εισοδήματος, μερικά κράτη ορίζουν ρυθμιστικές διατάξεις όσον αφορά την αύξηση των τιμών των κατοικιών ή ακόμα και θεσπίζουν μηχανισμούς χορήγησης κοινωνικής αρωγής ή στήριξης φορολογικού χαρακτήρα με σκοπό να βοηθήσουν τα νοικοκυριά σε αυτήν τη κύρια δαπάνη·

ΙΔ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, με δεδομένο ότι η κρίση θα έχει σοβαρό οικονομικό, κοινωνικό και μακράς διαρκείας αντίκτυπο, όχι μόνο στην αύξηση της οικονομική ανάπτυξη, τα ποσοστά απασχόλησης και τα επίπεδα της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού, αλλά επίσης και στη δυνατότητα πρόσβασης των νοικοκυριών στη στέγαση καθώς και στις επενδύσεις σε κοινωνική στέγαση εντός της ΕΕ, είναι απαραίτητο να αναλάβουν τα κράτη μέλη και η Ένωση επείγουσα δράση για να διασφαλίσουν την πρόσβαση σε αξιοπρεπή και σε προσιτή τιμή στέγαση· λαμβάνοντας υπόψη ότι, με δεδομένο ότι η στέγαση αποτελεί τη μεγαλύτερη δαπάνη των νοικοκυριών στην Ευρώπη, η απότομη αύξηση των τιμών που σχετίζονται με την κατοικία (τιμές γης, τιμές τόσο για αγορά όσο και για μίσθωση, τιμές ενέργειας) συνιστά πηγή αστάθειας και άγχους και πρέπει να θεωρείται μείζων παράγοντας ανησυχίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι το εν λόγω στοιχείο σε συνδυασμό με την έκρηξη της ανεργίας στην ΕΕ, που αποτυπώνεται από το ότι το μέσο ποσοστό για την ΕΕ των 27 ανήλθε σε 10,9 % τον Ιανουάριο 2013 ενώ ταυτοχρόνως ο πληθυσμός της Ευρώπης χαρακτηρίζεται από γήρανση, συνιστά μείζονα κίνδυνο αύξησης του χάσματος ανάμεσα στου πλούσιους και τους φτωχούς, του κοινωνικού αποκλεισμού και του αριθμού των αστέγων, με ήδη 80 εκατομμύρια Ευρωπαίους να εκτίθενται στον κίνδυνο της φτώχειας·

ΙΕ.

επισημαίνοντας ότι οι Ρομά τείνουν να ζουν σε πολύ διαχωρισμένες περιοχές, όπου η πρόσβαση σε κοινωνικές υπηρεσίες και υπηρεσίες υγείας είναι προβληματική·

ΙΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχει σαφής σύνδεση ανάμεσα στις ακατάλληλες κατοικίες και την κακή κατάσταση της υγείας: ότι το χρέος λόγω ενυπόθηκων δανείων συνδέεται με την επιδείνωση της ψυχικής υγείας ότι η υπερπλήρωση κατοικιών συνδέεται με ψυχολογικά προβλήματα, φυματίωση, αναπνευστικές λοιμώξεις, αυξημένες πιθανότητες για εκδήλωση πυρκαγιάς και οικιακά ατυχήματα, ότι η διαβίωση σε ακατάλληλες κατοικίες επηρεάζει αρνητικά την υγεία, το αίσθημα της ασφάλειας και αυξάνει την πιθανότητα οικιακών ατυχημάτων, ότι η διαβίωση σε θορυβώδη περιοχή συνδέεται με προβλήματα υπέρτασης και υψηλής αρτηριακής πίεσης, λαμβάνοντας υπόψη ότι η έλλειψη στέγης είναι πηγή άγχους και δυστυχίας που πλήττει την ποιότητα ζωής, την υγεία και την ευημερία·

ΙΖ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες — 24,5 % από τις οποίες διέτρεχαν το 2010 τον κίνδυνο να περιέλθουν σε κατάσταση φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού, συγκεκριμένα οι γυναίκες με χαμηλό εισόδημα, οι μόνες μητέρες, οι γυναίκες σε χαμηλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας, οι μετανάστριες, οι χήρες με εξαρτώμενα τέκνα και οι γυναίκες θύματα ενδοοικογενειακής βίας — αλλά και οι οικογένειες με παιδιά με αρχηγό μόνη ενήλικα γυναίκα, οι νεαρές οικογένειες, οι πολυμελείς οικογένειες, οι φοιτητές, οι νέοι στην αρχή της σταδιοδρομίας τους, τα νεαρά ζευγάρια ανέργων, τα άτομα με αναπηρία, τα άτομα με σωματική ή ψυχιατρική νόσο, τα άτομα από περιθωριοποιημένες κοινότητες περιλαμβανομένων των Ρομά, καθώς και οι ηλικιωμένοι πλήττονται ειδικότερα από την έλλειψη δυνατότητας για κοινωνική στέγαση σε προσιτή τιμή και προσαρμοσμένη στις ανάγκες τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ως άνω κατηγορίες είναι πολύ πιθανότερο να καταλήξουν μεταξύ των αστέγων και συχνά αναγκάζονται να στεγαστούν σε κατοικίες του ιδιωτικού τομέα που δεν πληρούν τις απαιτούμενες προδιαγραφές, στοιχείο το οποίο αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο να εμφανισθούν προβλήματα υγείας· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ως άνω κατηγορίες συχνά επιδιώκουν να εξεύρουν εναλλακτικές λύσεις συζώντας με την οικογένεια, με φίλους ή γνωστούς, εμποδίζοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο την ορθή ανάλυση και τη με διαφάνεια τεκμηρίωση των αστέγων·

ΙΗ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η οικονομική κρίση και οι υψηλές τιμές στην αγορά κατοικίας συνδυάζονται ως παράγοντες και μειώνουν τη δυνατότητα των γυναικών να χωρίσουν ή να θέσουν τέρμα σε μια συγκατοίκηση, περιορίζοντας την ελευθερία τους και καθιστώντας τις περισσότερο ευάλωτες σε ενδοοικογενειακή βία λόγω φύλου·

ΙΘ.

επισημαίνοντας ότι η οικονομικά προσιτή μίσθωση κατοικίας είναι ουσιαστικής σημασίας για τους νέους για να μπορούν να επιδοθούν σε επαγγελματική κατάρτιση, πανεπιστημιακές σπουδές, περιόδους πρακτικής άσκησης ή να έχουν ευκαιρίες απασχόλησης·

Κ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι τα κράτη μέλη προβαίνουν επίσης σε θέσπιση και οργάνωση μιας παράλληλης προσφοράς κοινωνικών κατοικιών, συμπληρωματικώς προς την υφιστάμενη προσφορά στην αγορά που προέρχεται από τον ιδιωτικό τομέα· λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτή η κοινωνική στέγαση τίθεται στη διάθεση του κοινού με ειδικές συνθήκες, από φορείς μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα οι οποίοι δημιουργήθηκαν ειδικώς προς τον σκοπό αυτό· λαμβάνοντας υπόψη ότι 25 εκατομμύρια ευρωπαϊκά νοικοκυριά κατοικούν σε κοινωνικές κατοικίες για τις οποίες οι ισχύουσες απαιτήσεις πολεοδομίας και περιφερειακού σχεδιασμού, οι όροι πρόσβασης και οι τιμές, καθορίζονται απ’ ευθείας από τις δημόσιες αρχές των κρατών μελών· λαμβάνοντας υπόψη ότι λόγω της σταθερότητάς της και του ότι οι τιμές της υπόκεινται σε ρυθμιστικές διατάξεις αυτή η παράλληλη προσφορά κατοικιών συμβάλλει συγκεκριμένα στο να παραμένουν υπό έλεγχο οι κύκλοι της αγοράς ακινήτων και τα φαινόμενα «φούσκας» στον τομέα της στέγασης·

Προώθηση του κοινωνικού και οικονομικού ρόλου της κοινωνικής κατοικίας

1.

σημειώνει ότι, λόγω της οικονομικής και κοινωνικής κρίσης, αφ’ εαυτής η αγορά αδυνατεί διαρκώς περισσότερο να ικανοποιήσει την ανάγκη για κατοικία σε προσιτές τιμές, ειδικότερα στις πυκνοκατοικημένες αστικές περιοχές, και ότι η αύξηση του κόστους των κατοικιών και της ενέργειας επιτείνει τον κίνδυνο των ασθενειών, της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού· σημειώνει την σε πλείονα κράτη μέλη παρατηρούμενη αύξηση του αριθμού των εξώσεων και των κατασχέσεων ιδιοκτησιών από τις τράπεζες· παροτρύνει την ανάληψη μέτρων προς αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων· εκφράζει την ανησυχία του για τον άμεσο και τον έμμεσο αντίκτυπο μερικών μέτρων λιτότητας που λαμβάνονται στο πλαίσιο της παρούσας κοινωνικής και οικονομικής κρίσης — μέτρων όπως είναι η μείωση των στεγαστικών επιδομάτων και των κοινωνικών υπηρεσιών, η φορολόγηση των παρόχων κοινωνικής κατοικίας, η παύση νέων έργων κατοικίας ή ακόμα η πώληση τμήματος της εθνικής κτηριακής υποδομής για κοινωνική στέγαση — αντίκτυπο που θα μπορούσε να επιδεινώσει έναν φαύλο κύκλο μακροχρόνιου κοινωνικού αποκλεισμού και διαχωρισμού·

2.

υπενθυμίζει ότι στην καταπολέμηση της παιδικής φτώχειας οι πολιτικές κοινωνικής στέγασης διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο μέσω της εξάλειψης της οικογενειακής φτώχειας και της αποτροπής της μεταβίβασης των κοινωνικοοικονομικών μειονεκτημάτων από γενεά σε γενεά· σημειώνει ότι, ως συνέπεια των κοινωνικών και δημογραφικών αλλαγών στη δομή της οικογένειας και της αύξησης του αριθμού των θέσεων μη σταθερής και επισφαλούς εργασίας, υπάρχει μεγαλύτερη ανάγκη για κατοικίες σε προσιτή τιμή ακόμα και για τα τμήματα εκείνα του πληθυσμού που είναι κοινωνικώς ενταγμένα·

3.

παροτρύνει συμμόρφωση προς το άρθρο 14 και το πρωτόκολλο 26 της ΣΛΕΕ, δυνάμει των οποίων οι δημόσιες αρχές είναι ελεύθερες να ορίσουν την οργάνωση, τη χρηματοδότηση και την ομάδα-στόχο μεταξύ των νοικοκυριών στην οποία απευθύνεται ο τομέας της κοινωνικής κατοικίας, με σκοπό να ανταποκρίνονται στις ανάγκες του τοπικού πληθυσμού και να εξασφαλίζουν υψηλό επίπεδο ποιότητας, ασφάλειας και προσιτής τιμής, ισότιμης μεταχείρισης και προώθησης των δικαιωμάτων του χρήστη· εκτιμά ότι αυτή η παρέμβαση από τις δημόσιες αρχές συνιστά απόκριση από αυτές στις αδυναμίες της αγοράς με στόχο να εξασφαλίσουν καθολική πρόσβαση σε αξιοπρεπή και σε προσιτή τιμή κατοικία κατ’ εφαρμογή των άρθρων 16, 30 και 31 του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Χάρτη·

Προς μία ευρωπαϊκή πολιτική κοινωνικής στέγασης

4.

υπενθυμίζει στην Επιτροπή, τα κράτη μέλη και τις τοπικές και περιφερειακές αρχές ότι οι δαπάνες κοινωνικής και σε προσιτή τιμή κατοικίας παρέχουν τη δυνατότητα ικανοποίησης επιτακτικών κοινωνικών αναγκών ως στρατηγικής κοινωνικής επένδυσης, βοηθούν κατά βιώσιμο τρόπο στη δημιουργία σε τοπικό επίπεδο θέσεων απασχόλησης που δεν είναι δυνατό να μεταφερθούν, σταθεροποιούν την οικονομία μειώνοντας τον κίνδυνο δημιουργίας «φούσκας» στον τομέα των ακινήτων και υπερχρέωσης των νοικοκυριών, προάγουν την κινητικότητα του εργατικού δυναμικού, αντιστρατεύονται στην αλλαγή του κλίματος, καταπολεμούν την ενεργειακή πενία και μετριάζουν τα προβλήματα υγείας που προκαλούν η υπερπλήρωση των κατοικιών και οι κακές συνθήκες διαβίωσης· ως εκ τούτου εμμένει στο ότι δεν πρέπει οι κοινωνικές κατοικίες να θεωρούνται δαπάνη που πρέπει να περικοπεί αλλά επένδυση η οποία μακροπρόθεσμα αποδίδει βελτιώνοντας την υγεία και την κοινωνική ευημερία, παρέχοντας πρόσβαση στην αγορά εργασίας και προσφέροντας τη δυνατότητα στον πληθυσμό και ειδικότερα στους ηλικιωμένους να ζουν με ανεξαρτησία·

5.

καλεί την Επιτροπή να ορίσει ένα ευρωπαϊκό πλαίσιο δράσης για την κοινωνική στέγαση κατά τρόπο ώστε να εξασφαλίζεται συνέπεια μεταξύ των διαφόρων μηχανισμών πολιτικής που χρησιμοποιούνται στην ΕΕ προς αντιμετώπιση του θέματος (κρατικές ενισχύσεις, διαρθρωτική χρηματοδότηση, ενεργειακή πολιτική, δράση προς καταπολέμηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού, πολιτική υπέρ της υγείας)·

6.

ζητεί από την Επιτροπή να αποσαφηνίσει — στη βάση της ανταλλαγής βέλτιστων πρακτικών και εμπειριών μεταξύ των κρατών μελών και λαμβάνοντας υπόψη ότι η έννοια της κοινωνικής κατοικίας γίνεται αντιληπτή με διαφορετικούς τρόπους και η κοινωνική κατοικία τυγχάνει διαφορετικής διαχείρισης (συχνά λόγω της ευελιξίας με την οποία καθορίζονται οι προτεραιότητες) στα κράτη μέλη, τις περιφέρειες και τις τοπικές κοινότητες — τον ορισμό της κοινωνικής στέγασης·

7.

επισημαίνει ότι οι επενδύσεις στην κοινωνική στέγαση εγγράφονται σε μία ευρύτερη προσπάθεια πολιτικής, που αποσκοπεί στην οργάνωση και τη χρηματοδότηση της παροχής δημόσιων κοινωνικών υπηρεσιών, υπηρεσιών υγείας και υπηρεσιών εκπαίδευσης με σκοπό την εξασφάλιση του ότι γίνεται χρήση των βασικών κοινωνικών δικαιωμάτων και ότι τα δικαιώματα αυτά ανταποκρίνονται στις νέες κοινωνικές ανάγκες και στις αλλαγές των οικονομικών κύκλων·

8.

τονίζει την ανάγκη παρακολούθησης των κοινωνικών επενδύσεων ως μέρους ενός «κοινωνικού συμφώνου επενδύσεων» κατά τα πρότυπα του «Συμφώνου για το Ευρώ +» με σκοπό την ενίσχυση της οικονομικής και δημοσιονομικής διακυβέρνησης της Ένωσης, όπου θα περιλαμβάνονται και οι επενδύσεις στον τομέα των κοινωνικών κατοικιών· τονίζει επίσης την ανάγκη ορισμού στόχων για τις κοινωνικές επενδύσεις, που θα πρέπει να πραγματοποιούν τα κράτη μέλη για να επιτυγχάνουν τους εργασιακούς, κοινωνικούς και εκπαιδευτικούς στόχους της στρατηγικής «Ευρώπη 2020»· χαιρετίζει τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Δεκεμβρίου 2012 όπου τονίζεται ότι «οι δυνατότητες που προσφέρει το υφιστάμενο δημοσιονομικό πλαίσιο της ΕΕ μπορούν να αξιοποιηθούν στο προληπτικό σκέλος του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης, ώστε να εξισορροπηθούν οι ανάγκες παραγωγικών δημόσιων επενδύσεων με τους στόχους δημοσιονομικής πειθαρχίας», στοιχείο που επιβεβαιώνει την ορθότητα της πρότασης· καλεί την Επιτροπή να παρακολουθεί περισσότερο εκ του σύνεγγυς τις εν λόγω κοινωνικές επενδύσεις με τη βοήθεια ενός πίνακα αποτελεσμάτων βάσει δεικτών σχετικά με τις επενδύσεις σε επίπεδο κρατών μελών και σε επίπεδο της ΕΕ, ο οποίος σε σχέση με την επένδυση στην κοινωνική στέγαση να λαμβάνει υπόψη τις αλλαγές που επέρχονται στο κόστος της κοινωνικής κατοικίας και στον αριθμό των αιτούντων που αναμένουν να τους χορηγηθεί κατοικία στα κράτη μέλη· πέραν τούτου καλεί όλα τα κράτη μέλη να επικυρώσουν τον αναθεωρημένο Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη, ιδίως το άρθρο 31·

9.

είναι της γνώμης ότι οι οργανώσεις κατοίκων και ενοικιαστών θα πρέπει να συμμετέχουν στον ορισμό των στρατηγικών στέγασης που είναι προς υλοποίηση από τα κράτη μέλη·

10.

τονίζει την ανάγκη να στηριχθεί η κοινωνική καινοτομία τόσο μέσω της ευρωπαϊκής πλατφόρμας κατά της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού όσο και μέσω του προγράμματος-πλαισίου για την έρευνα για να αναλυθούν οι νέες πολιτικές που αποσκοπούν στη βελτίωση της πρόσβασης στη στέγαση και τη μείωση του αριθμού των αστέγων·

11.

χαιρετίζει την πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 31ης Μαρτίου 2011 (COM(2011)0142) για την επιβολή περιορισμών επί των συμβάσεων πίστης για τα ακίνητα κατοικίας, και ούτως για τον περιορισμό της υπερχρέωσης των νοικοκυριών· ζητεί στις διατάξεις της ΕΕ σχετικά με τα ενυπόθηκα δάνεια να ενσωματώνονται βέλτιστες πρακτικές που ευνοούν όσο το δυνατό περισσότερο τους καταναλωτές· παροτρύνει να περιλαμβάνονται διαδικασίες επαναδιαπραγμάτευσης και αναδιάταξης των καταβολών χρεολυσίων για τους αναξιόχρεους οφειλέτες και οικογένειες· καλεί τα κράτη μέλη να μην επιτρέπουν τα νοικοκυριά που έχουν ήδη υποστεί έξωση να αναγκάζονται να συνεχίσουν να αποπληρώνουν τα ενυπόθηκα δάνειά τους· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να λάβουν μέτρα προς επίλυση της δραματικής κοινωνικής κατάστασης την οποία δημιουργούν για όσους πλήττονται περισσότερο από την οικονομική κρίση και την ανεργία οι εξώσεις και η απώλεια στέγης· σημειώνει ότι τούτο συμβαίνει ενώ αναλαμβάνονται μείζονες πρωτοβουλίες δημόσιων ενισχύσεων που αποσκοπούν στην εξυγίανση του χρηματοπιστωτικού συστήματος· καλεί τα κράτη μέλη να καταβάλουν προσπάθειες για να υπάρξουν εναλλακτικές λύσεις στην επιβολή εξώσεων·

12.

καλεί την Επιτροπή να προειδοποιεί στις ειδικές συστάσεις της ανά χώρα τα κράτη μέλη όταν οι μεταρρυθμίσεις απειλούν τις επενδύσεις στον τομέα της κοινωνικής ή σε προσιτή τιμή στέγασης, και να μην διατυπώνει συστάσεις που να αφορούν το μέγεθος του τομέα κοινωνικής κατοικίας στα κράτη μέλη· επικρίνει το ότι στο πλαίσιο των προγραμμάτων δημοσιονομικής εξυγίανσης και σύμφωνα με τις ειδικές συστάσεις της Επιτροπής σχετικά με τη δράση στην αγορά κατοικίας ορισμένα κράτη μέλη περιορίζουν τις δυνατότητες του τομέα φορολογώντας τους παρόχους κοινωνικής στέγασης· πέραν τούτου εκφράζει ανησυχία σχετικά με τον περιοριστικό ορισμό των κοινωνικών κατοικιών που δόθηκε από την Επιτροπή στο πλαίσιο της πολιτικής ανταγωνισμού, οι οποίες απευθύνονται μόνο σε μειονεκτούσες ομάδες·

13.

καλεί το Συμβούλιο να καλεί σε συνεδρίαση τους αρμόδιους για τη στέγαση υπουργούς των κρατών μελών τουλάχιστον μία φορά ετησίως για να συζητούνται οι επιπτώσεις των διαφόρων πολιτικών της ΕΕ στην πολιτική στέγασης και να εξασφαλίζεται ότι λαμβάνεται καλύτερα υπόψη η οικονομική, κοινωνική και περιβαλλοντική διάσταση του τομέα της κατοικίας στο επίπεδο της ΕΕ συνδέοντας τους ενδιαφερόμενους κύκλους συμφερόντων, όπως είναι οι φορείς κοινωνικής στέγασης, οι οργανώσεις εκπροσώπησης των κατοίκων και οι οργανώσεις που εργάζονται υπέρ της πρόσβασης σε κατοικία·

14.

σημειώνει ότι ο ορισμός των κοινωνικών κατοικιών και των δικαιούχων θα πρέπει να είναι αποτέλεσμα δημοκρατικής διεργασίας διαλόγου για να καταστεί δυνατό να ληφθούν υπόψη οι διαφορετικές παραδόσεις των κρατών μελών επί του θέματος·

15.

καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να δώσουν μεγαλύτερη έμφαση στην πρόσβαση στην κατοικία και τις σχετικές υπηρεσίες στο πλαίσιο της στρατηγικής για την κοινωνική προστασία και την κοινωνική ένταξη, μεταξύ άλλων μέσω πρωτοβουλιών που αποσκοπούν στον περιορισμό του αριθμού των αστέγων και τη μείωση του σχετικού με τη στέγαση αποκλεισμού με βάση κοινούς δείκτες στα κράτη μέλη, και να ενθαρρύνουν την ανταλλαγή ορθών πρακτικών στον τομέα της αποτελεσματικής υλοποίησης του δικαιώματος στην κατοικία·

16.

παροτρύνει τα κράτη μέλη να εντείνουν τις προσπάθειές τους για να περιληφθούν οι επενδύσεις στον τομέα των κοινωνικών κατοικιών στους μεσοπρόθεσμους και μακροπρόθεσμους δημοσιονομικούς στόχους τους, στα εθνικά τους προγράμματα αναμόρφωσης και στους στρατηγικούς άξονες της σύμβασης εταιρικής σχέσης 2014-2020· καλεί το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και την Επιτροπή να παρακολουθούν καλύτερα την εφαρμογή και επίτευξη των κοινωνικών στόχων της στρατηγικής «Ευρώπη 2020»·

17.

σημειώνει ότι χρειάζεται να αναπτυχθούν πολιτικές και προγράμματα στέγασης σε διαβούλευση με τις γυναίκες που διαθέτουν χαμηλό εισόδημα και προέρχονται από διάφορα κοινωνικά περιβάλλοντα, τούτο για να εξευρεθεί ποίες πολιτικές ανταποκρίνονται καλύτερα στις ανάγκες των γυναικών·

Ενθάρρυνση των επενδύσεων για να δοθεί ώθηση στην σε τοπικό επίπεδο απασχόληση και την πράσινη οικονομία

18.

υπογραμμίζει τον οικονομικό αντικυκλικό ρόλο που διαδραματίζει ο τομέας της κατοικίας και ειδικότερα εκείνος της κοινωνικής κατοικίας μέσω της μείωσης της ενεργειακής εξάρτησης, της παροχής στήριξης στον τομέα της κατασκευής και της ανακαίνισης και ούτως στη σε τοπική κλίμακα δημιουργία βιώσιμων θέσεων απασχόλησης που δεν μπορούν να μεταφερθούν σε τρίτες χώρες, κυρίως λόγω των μεγάλων αναγκών του τομέα σε εργατικό δυναμικό, μέσω της ανάπτυξης τμημάτων της πράσινης οικονομίας εντός της τοπικής οικονομίας και μέσω του ότι συμπαρασύρει την υπόλοιπη οικονομία· πιστεύει συνεπώς ότι η επένδυση στην κοινωνική στέγαση πρέπει να θεωρείται όχι μόνον δαπάνη αλλά επίσης και παραγωγική επένδυση· πέραν τούτου ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να δρομολογήσουν διάλογο με τον τομέα των κατασκευών με σκοπό να αναπτυχθεί ένα καλύτερο επιχειρηματικό περιβάλλον καθώς και καλύτερες ρυθμιστικές διατάξεις για τις κοινωνικές κατοικίες, με ιδιαίτερη έμφαση στον καθορισμό στόχων που να διέπουν την ανέγερση των κατοικιών, τη ρύθμιση των δαπανών υποδομής και την παροχή οικοπέδων για την ανέγερση κτηρίων·

19.

τονίζει την προστιθέμενη αξία στην τοπική απασχόληση και τη λειτουργία του τομέα ως σημαντικού μοχλού για τις επενδύσεις που απορρέουν από τον άμεσο αντίκτυπο των διαρθρωτικών ταμείων στον τομέα της κοινωνικής κατοικίας την περίοδο 2007-2013·

20.

είναι της γνώμης ότι τα ποσά που θα διατεθούν στα ταμεία συνοχής δυνάμει του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου (ΠΔΠ) 2014-2020 δεν θα πρέπει να είναι μειωμένα σε σύγκριση με τα ποσά του τρέχοντος ΠΔΠ, ώστε να διασφαλίζεται επαρκής χρηματοδότηση για το ΕΤΠΑ, ειδικότερα για την επενδυτική προτεραιότητα «προώθηση της κοινωνικής ένταξης και καταπολέμηση της φτώχειας — στήριξη για φυσική και οικονομική αναζωογόνηση υποβαθμισμένων αστικών και αγροτικών κοινοτήτων»·

21.

αναγνωρίζει ότι πολλά κράτη μέλη έχουν ήδη θεσπίσει αποτελεσματικές πολιτικές κοινωνικής κατοικίας και πιστεύει ότι ο ρόλος της ΕΕ εν προκειμένω πρέπει να είναι η διευκόλυνση της ανταλλαγής βέλτιστων πρακτικών μεταξύ των κρατών μελών·

22.

σημειώνει τις προτάσεις της Επιτροπής για τη νομοθετική δέσμη ρυθμιστικών διατάξεων σχετικά με την πολιτική συνοχής 2014-2020· υποστηρίζει το να είναι επιλέξιμες από τα διαρθρωτικά ταμεία και το Ταμείο Συνοχής για την παροχή στήριξης οι κατά προτεραιότητα επενδύσεις στην ενεργειακή απόδοση και τη χρησιμοποίηση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στις κοινωνικές και προσιτού κόστους κατοικίες, καθώς και τα ολοκληρωμένα έργα για βιώσιμη αστική και εδαφική ανάπτυξη, για την επί ίσοις όροις πρόσβαση σε κατοικία για τις περιθωριοποιημένες κοινότητες και για την προώθηση των ενδιαφερομένων κύκλων συμφερόντων της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας, όπως είναι οι μη κερδοσκοπικοί στεγαστικοί συνεταιρισμοί και επιχειρήσεις·

23.

ενθαρρύνει τα κράτη μέλη και όλους τους σχετικούς φορείς να θέσουν τόσο την επένδυση υπέρ της κοινωνικής και σε προσιτή τιμή κατοικίας όσο και την ενίσχυση των μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα τομέων στέγασης σε περίοπτη θέση εντός των εθνικών προγραμμάτων αναμόρφωσης και στην στη διαμόρφωση στρατηγικών προτεραιοτήτων δυνάμει συμφωνιών εταιρικής σχέσης για την περίοδο 2014-2020 καθώς και να εξασφαλίσουν ότι οι αντίστοιχες εθνικές στρατηγικές ένταξης των Ρομά αντικατοπτρίζονται στα προγραμματισμένα μέτρα τους υπέρ της στέγασης·

24.

καλεί τα κράτη μέλη να χρησιμοποιούν ευρύτερα τα μέσα ιδιωτικού δικαίου — όπως είναι η μακράς διαρκείας εκμίσθωση — για να διευκολύνουν την παροχή κοινωνικής στέγασης, για είναι δυνατή η κατασκευή χωρίς αγορά του οικοπέδου, και το εμπράγματο δικαίωμα για τον κοινωνικό εκμισθωτή που επιτρέπει στον ιδιώτη να παραμείνει ιδιοκτήτης·

25.

τονίζει ότι τα κτίρια που χρησιμοποιούνται ως κατοικίες ή για εμπορικούς σκοπούς αντιστοιχούν στο 40 % της τελικής κατανάλωσης ενέργειας και των συνολικών εκπομπών CO2 στην Ευρώπη και ότι η περιβαλλοντικά βιώσιμη ανέγερση κτηρίων επιτρέπει τη μείωση του κόστους και του χρόνου κατασκευής, τη δραστική μείωση του περιβαλλοντικού αντίκτυπου και της κατανάλωσης ενεργείας και, κατά συνέπεια, των δαπανών διαχείρισης που συνδέονται με τη στέγαση·

26.

υποστηρίζει έναν επαρκή προϋπολογισμό για το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο 2014-2020 ο οποίος να προσδιορίζει την πολιτική συνοχής ως κινητήρια δύναμη για την ανάκαμψη· υποστηρίζει τα συμπεράσματα στα οποία καταλήγει το ευρωπαϊκό σύμφωνο για την ανάπτυξη και την απασχόληση όσον αφορά την έκκληση που απευθύνει στα κράτη μέλη να διευκολύνουν και να επιταχύνουν την ανακατανομή των αχρησιμοποίητων κονδυλίων από τα διαρθρωτικά ταμεία σε προγράμματα ενεργειακής απόδοσης και ανανεώσιμων πηγών ενέργειας για την περίοδο προγραμματισμού 2007-2013· θεωρεί ότι ο τομέας της κοινωνικής στέγασης πρέπει να ευνοηθεί από αυτή την ανακατανομή πόρων·

27.

καλεί τα κράτη μέλη, τις αρχές διαχείρισής τους και την Επιτροπή να περιλάβουν τους ενδιαφερομένους για τη στέγαση κύκλους συμφερόντων, τις οργανώσεις των κατοίκων και τις οργανώσεις υπέρ της πρόσβασης σε κατοικία στους σημαντικότερους συνομιλητές τους για την εκπόνηση, παρακολούθηση και αποτίμηση των συμφωνιών εταιρικής σχέσης και των επιχειρησιακών προγραμμάτων· τονίζει τη σημασία που έχουν τα νέα μέσα ολοκληρωμένης ανάπτυξης («τοπική ανάπτυξη που εφαρμόζεται από τις κοινότητες» και «ολοκληρωμένες τοπικές επενδύσεις») για τις ολοκληρωμένες στρατηγικές υπέρ της κατοικίας όπου οι οργανώσεις κοινωνικής στέγασης και οι κάτοικοι θα διαδραματίζουν κεντρικό ρόλο· πιστεύει ότι τα διαρθρωτικά ταμεία και το Ταμείο Συνοχής πρέπει να προβούν σε χρήση στην πράξη τόσο της αρχής της εταιρικής σχέσης όσο και της αρχής της διακυβέρνησης σε πολλαπλά επίπεδα και πιστεύει ότι τα κράτη μέλη πρέπει να ενθαρρυνθούν να συνεργάζονται με τις τοπικές και τις περιφερειακές αρχές για τον καθορισμό προτεραιοτήτων και του τρόπου χρήσης της χρηματοδότησης· θεωρεί ότι μια καλύτερη συνεργασία μεταξύ των διαρθρωτικών ταμείων και του Ταμείου Συνοχής θα μπορούσε να ενθαρρύνει τη βιώσιμη ανάπτυξη των μειονεκτουσών ή των αγροτικών περιοχών, προλαμβάνοντας την απομόνωση και την εγκατάλειψή τους από τους κατοίκους τους και αποφεύγοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο τις αρνητικές συνέπειες του κοινωνικού διαχωρισμού και ευνοώντας την ετερογένεια, την κοινωνική συνοχή και την ισότητα των φύλων·

28.

καλεί τα κράτη μέλη, με στόχο να τονώσουν την υψηλών προδιαγραφών ανέγερση και ανακαίνιση κοινωνικής και σε προσιτή τιμή στέγης, να ενισχύσουν ή να αναπτύξουν ειδικούς μηχανισμούς χρηματοδότησης και να ενθαρρύνουν κατά συντονισμένο τρόπο την προσφυγή στις επιχορηγήσεις από το πρόγραμμα «Ορίζοντας 2020» και τη χρησιμοποίηση χρηματοδοτικών μέσων και προγραμμάτων τεχνικής βοήθειας που προτείνονται από τα διαρθρωτικά ταμεία, την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ), την Ευρωπαϊκή Τράπεζα για την Ανασυγκρότηση και την Ανάπτυξη, την Τράπεζα Ανάπτυξης του Συμβουλίου της Ευρώπης και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ενεργειακής Απόδοσης (ΕΕΕF)· καλεί πέραν τούτων τα κράτη μέλη να αναζητήσουν τρόπους εφαρμογής του τροποποιημένου κανονισμού για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης με σκοπό να παρασχεθούν κατοικίες για τις περιθωριοποιημένες κοινότητες·

29.

καλεί την ΕΤΕπ να δώσει σε στενή διαβούλευση με τις αρχές τοπικής και περιφερειακής αυτοδιοίκησης μεγαλύτερη έμφαση στον τομέα της κοινωνικής και σε προσιτή τιμή στέγασης κατά τον ορισμό των επενδυτικών προτεραιοτήτων της, ειδικότερα στα κράτη μέλη όπου δεν υφίστανται δημόσιοι οργανισμοί στέγασης καθιστώντας παράλληλα ολιγότερο απαιτητικούς τους όρους υπό τους οποίους χορηγεί δάνεια· επίσης καλεί την ΕΤΕπ να προσδιορίσει για ποία μέτρα τα ομόλογα χρηματοδότησης έργων μπορούν να χρησιμοποιηθούν επίσης ως μέσο χρηματοδότησης για τις κοινωνικές υποδομές όπως η κατοικία, λαμβάνοντας υπόψη την αποτίμηση της περιόδου πειραματισμού αυτού του μέσου πριν να επεκτείνει τη χρήση του·

30.

παροτρύνει τα κράτη μέλη να στηρίξουν τις δραστηριότητες των στεγαστικών συνεταιρισμών, που αποτελούν πολύτιμο εργαλείο για την αγορά πρώτης κατοικίας σε προσιτή τιμή. επισημαίνει ότι οι συνεταιρισμοί αποτελούν επίσης αποτελεσματικό εργαλείο για την προώθηση πρωτοβουλιών για την ανάπλαση αστικών περιοχών, δημιουργώντας συνεργίες με τις τοπικές κοινωνίες και καταπολεμώντας την εγκατάλειψη των πόλεων·

31.

καλεί την Επιτροπή να θέσει στη διάθεση των κρατών μελών και άλλες δυνάμει πηγές χρηματοδότησης για την ανάπτυξη της προσφοράς και την ανακαίνιση των κοινωνικών κατοικιών ως κοινωνικών επενδύσεων και να ενθαρρύνει τα κράτη μέλη και τις αρχές περιφερειακής και τοπικής αυτοδιοίκησης να χρησιμοποιήσουν στην πράξη τους διαθέσιμους ευρωπαϊκούς πόρους, να μεριμνήσει δε για τη διατήρηση χαμηλών συντελεστών ΦΠΑ στις επενδύσεις αυτές, δεδομένου ότι ο τομέας είναι εντάσεως εργασίας και έχει πολύ περιορισμένον αντίκτυπο στο διασυνοριακό εμπόριο εντός της ΕΕ· παροτρύνει να εξεταστεί το ενδεχόμενο εφαρμογής των ίδιων συντελεστών ΦΠΑ στην κοινωνική στέγαση με εκείνους που εφαρμόζονται στα αγαθά πρώτης ανάγκης· ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να κινητοποιήσουν τις ιδιωτικές αποταμιεύσεις τόσο για να διευκολύνουν την πρόσβαση στην απόκτηση γης όσο και για να ενθαρρύνουν την κατασκευή και ανακαίνιση των κοινωνικών κατοικιών·

32.

ζητεί την υλοποίηση ολοκληρωμένων προτύπων συνεργασίας που συναθροίζουν τους επικεφαλής έργου, τους παρόχους κοινωνικής στέγασης και τις εταιρείες κατασκευών υπέρ της θερμικής ανακαίνισης και της κατασκευής κοινωνικών κατοικιών με χαμηλή κατανάλωση ενέργειας·

33.

χαιρετίζει την ανακοίνωση της Επιτροπής της 31ης Ιουλίου 2012 με θέμα μία ευρωπαϊκή στρατηγική για τη βιώσιμη ανταγωνιστικότητα του κατασκευαστικού τομέα και των επιχειρήσεών του (COM(2012)0433)· είναι της γνώμης ότι ως συμπλήρωμα των μέτρων παροχής φορολογικών κινήτρων και χρηματοδοτικής στήριξης για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας και της καινοτομίας στον συγκεκριμένο τομέα είναι αναγκαίο να ληφθούν μέτρα για τη βελτίωση του επιπέδου των επαγγελματικών δεξιοτήτων του εργατικού δυναμικού για να αντιμετωπισθούν οι προκλήσεις που συνδέονται με την μετάβαση σε μία αποτελεσματική Ευρώπη όσον αφορά τη χρήση των πόρων και μία οικονομία χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, και να επιτευχθούν οι στόχοι που καθορίζονται στην οδηγία σχετικά με την ενεργειακή απόδοση (οδηγία 2012/27/ΕΕ) (39) και την οδηγία σχετικά με την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων (οδηγία 2010/31/ΕΕ) (40)·

34.

καλεί την Επιτροπή να συνεργαστεί πιο στενά με τα κράτη μέλη και τις σχετικές τοπικές αρχές με σκοπό να καταρτισθούν μεσοπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες προβλέψεις ως προς τις δεξιότητες που χρειάζεται η αγορά εργασίας· καλεί τους ενδιαφερόμενους κύκλους συμφερόντων να παρακολουθήσουν τις τάσεις στην απασχόληση με σκοπό να φέρουν τη βασική επαγγελματική κατάρτιση και τη δια βίου μάθηση πλησιέστερα στις ανάγκες· καλεί τα κράτη μέλη και τις σχετικές τοπικές αρχές να προσαρμόσουν γρήγορα τα συστήματα εκπαίδευσης και επιμόρφωσης, περιλαμβανομένης της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης, ενσωματώνοντας κυρίως την έννοια της βιώσιμης οικονομίας, και να εξασφαλίσουν προγράμματα ανάπτυξης δεξιοτήτων ώστε να διευκολύνουν την πρόσβαση των νέων στις νέες «πράσινες» θέσεις απασχόλησης και τους «πράσινους» τομείς· επισημαίνει ότι η προώθηση πράσινων θέσεων εργασίας μπορεί να δημιουργήσει δυνατότητες για ποιοτική και βιώσιμη απασχόληση, να αντιμετωπίσει τη φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό καθώς και να εξασφαλίσει υποστηρικτικές υπηρεσίες απασχόλησης·

35.

σημειώνει ότι αυτός ο «πράσινος» τομέας μπορεί να παρέχει πληθώρα διαφορετικών δυνατοτήτων απασχόλησης από θέσεις εργασίας στο επίπεδο εκκίνησης της σταδιοδρομίας και θέσεις χαμηλών δεξιοτήτων έως θέσεις απασχόλησης με υψηλές απαιτήσεις εξειδικευμένων γνώσεων· εν προκειμένω:

σημειώνει τον σημαντικό ρόλο των μικρών και μεσαίου μεγέθους επιχειρήσεων (ΜΜΕ) στην παροχή απασχόλησης στην πράσινη οικονομία και τονίζει τις δυνατότητες προσφοράς αυτών των ΜΜΕ στον τομέα της κατάρτισης κατά την εργασία, της πρακτικής άσκησης και των προγραμμάτων τοπικής εμβέλειας, που μπορούν να παρέχουν δυνατότητες απασχόλησης σε κοινωνικά μειονεκτούντα άτομα

καλεί τα κράτη μέλη να αποτιμήσουν τη σκοπιμότητα θέσπισης ταμείων μετάβασης με σκοπό τη διαχείριση των αναγκών σε δεξιότητες·

καλεί την Επιτροπή να ενσωματώσει στο πλαίσιο της δια βίου μάθησης μία ένατη βασική ικανότητα σε σχέση με το περιβάλλον, την αλλαγή του κλίματος και τη βιώσιμη ανάπτυξη·

καλεί τα κράτη μέλη και τις τοπικές και περιφερειακές αρχές να χρησιμοποιήσουν το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ) για να επενδύσουν σε δεξιότητες, την απασχόληση, την κατάρτιση και τον επαγγελματικό αναπροσανατολισμό, ειδικότερα σε «πράσινα» επαγγέλματα όπως η θερμική ανακαίνιση των κτιρίων·

καλεί τα κράτη μέλη να υποστηρίξουν την εμφάνιση ατόμων και φορέων με δεξιότητες για να επιδοθούν τόσο στις κοινωνικές όσο και τις τεχνικές πτυχές της εξοικονόμησης ενέργειας, όπως τα επαγγέλματα κοινωνικο-τεχνικής διαμεσολάβησης, καθώς και στις προσπάθειες κατάρτισης επαγγελματιών τεχνητών με μια πιο κοινωνική προσέγγιση του ζητήματος της ενεργειακής απόδοσης, και αντιστρόφως·

36.

χαιρετίζει τη δέσμη μέτρων για τις κοινωνικές επενδύσεις με την οποία η Επιτροπή παρέχει στα κράτη μέλη κατευθυντήριες γραμμές για να επιδοθούν σε περισσότερο αποτελεσματικές και αποδοτικές κοινωνικές πολιτικές που να αποβλέπουν στην αύξηση της οικονομίας και τη συνοχή·

37.

σημειώνει ότι οι εν λόγω επενδύσεις στις κοινωνικές κατοικίες εγγράφονται σε ένα σύνολο πολιτικών ευρύτερης βάσης που αποσκοπεί στην οργάνωση και τη χρηματοδότηση της παροχής δημόσιων κοινωνικών υπηρεσιών και υπηρεσιών υγείας και υπηρεσιών εκπαίδευσης σε μία προσπάθεια παροχής στον πληθυσμό της δυνατότητας να ασκεί τα θεμελιώδη κοινωνικά δικαιώματά του και να αρθεί στο ύψος των εξελισσόμενων κοινωνικών αναγκών·

Καταπολέμηση της φτώχειας και προώθηση της κοινωνικής ένταξης και συνοχής

38.

επισημαίνει ότι η αναγνώριση και η υλοποίηση του δικαιώματος στη στέγαση αποτελούν προϋπόθεση για την υλοποίηση άλλων θεμελιωδών δικαιωμάτων, περιλαμβανομένων πολιτικών και κοινωνικών δικαιωμάτων· υπενθυμίζει ότι το κράτος μέλος ή η αρμόδια δημόσια αρχή φέρει την ευθύνη για την υλοποίηση του εν λόγω δικαιώματος στη στέγαση βελτιώνοντας με τις πολιτικές και τα προγράμματά της την πρόσβαση όλων στην κατοικία, ειδικότερα εκείνων που βρίσκονται σε μειονεκτική θέση, μέσω επαρκούς προσφοράς κατοικιών αξιοπρεπών, υγιεινών και σε προσιτή τιμή·

39.

καλεί τον Οργανισμό Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης να προβεί σε μελέτη για την αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας και των προϋποθέσεων άσκησης του δικαιώματος στη στέγαση και της βοήθειας για στέγαση στα κράτη μέλη, εμπλέκοντας στη διεργασία τους σχετικούς ενδιαφερομένους κύκλους συμφερόντων· καλεί τον Οργανισμό να προωθήσει την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών για την αποτελεσματική υλοποίηση του δικαιώματος στη στέγαση για τις ιδιαίτερα ευάλωτες ομάδες, περιλαμβανομένων των αστέγων· καλεί την Επιτροπή να παρακολουθεί αυτές τις δραστηριότητες εντός της δέσμης για τις κοινωνικές επενδύσεις·

40.

καλεί τα κράτη μέλη και την Επιτροπή να στηρίζουν και να προωθούν τις καινοτόμες ανταλλαγές ορθών πρακτικών όσον αφορά την εφαρμογή του δικαιώματος στη στέγαση για τις ιδιαίτερα ευάλωτες και περιθωριοποιημένες ομάδες, ειδικά προς καταπολέμηση της ενδοοικογενειακής βίας· σημειώνει με λύπη ότι τα θύματα της ενδοοικογενειακής βίας είναι συχνά πιθανότερο να παραμείνουν σε περιβάλλον κακομεταχείρισης εάν δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να βρουν κατάλληλη στέγαση· καλεί τα κράτη μέλη να παρέχουν ολοκληρωμένες κοινωνικές υπηρεσίες για οικογένειες θύματα της ενδοοικογενειακής βίας·

41.

αναμένει από την Επιτροπή να εξετάσει σε ποίον βαθμό η άμεση στήριξη μέσω των επιδομάτων στέγασης ή η έμμεση στήριξη μέσω των ίδιων των κοινωνικών κατοικιών συνιστά αποτελεσματικότερο μέτρο παροχής κατοικιών σε προσιτή τιμή για κοινωνικές ομάδες οι οποίες δεν μπορούν να καλύψουν τις ανάγκες τους για στέγαση στην αγορά κατοικιών·

42.

καλεί την Επιτροπή και τον Οργανισμό Eurofound να πραγματοποιήσουν το 2014 μελέτη σχετικά με το κόστος της μη ανάληψης δράσης σε σχέση με την κακή στέγαση, μελέτη η οποία να εντάσσεται στο πρόγραμμα εργασίας 2014 του Οργανισμού·

43.

σημειώνει με ανησυχία το γεγονός ότι πολλά κράτη μέλη που αντιμετωπίζουν δημοσιονομικές ανισορροπίες αναστέλλουν λειτουργίες φορέων και διακόπτουν προγράμματα και δράσεις (επί παραδείγματι επιδότηση ενοικίου, επιδότηση επιτοκίων στεγαστικών δανείων) που στόχο έχουν τη διευκόλυνση της απόκτησης στέγης, ενώ παράλληλα αύξησαν δυσανάλογα τη φορολογία ακινήτων εν μέσω οξείας οικονομικής κρίσης αφήνοντας έκθετες στη φτώχεια και την ανέχεια πολλές ομάδες του πληθυσμού·

44.

καλεί τα κράτη μέλη να διενεργούν αναλύσεις κοινωνικού αντικτύπου δίδοντας έμφαση στις αναλύσεις με βάση το φύλο και το νοικοκυριό, ως μέρος όλων των πολιτικών και των προγραμμάτων κοινωνικής στέγασης, λαμβάνοντας ιδιαίτερα υπόψη την απόκλιση μεταξύ των φύλων όσον αφορά το εισόδημα και τους οικονομικούς πόρους· τονίζει ότι όλα τα στατιστικά δεδομένα πρέπει να αναλύονται κατά φύλο και κατά είδος νοικοκυριού και ότι χρειάζεται περισσότερη έρευνα για να διαπιστωθεί με ποίον τρόπο ακριβώς οι πολιτικές στέγασης μπορεί να υποστηρίξουν τα άτομα και τις ομάδες που βρίσκονται σε ευάλωτη κατάσταση, όπως είναι οι γυναίκες (έχοντας κατά νου τον πολυσύνθετο ρόλου των γυναικών ως μόνων γονέων και ως παρόχων φροντίδας σε μέλη της οικογένειας και σε άτομα με αναπηρία), οι οικογένειες, οι νέοι, τα άτομα με αναπηρία και οι ηλικιωμένοι·

45.

συνιστά να εκπονήσουν τα κράτη μέλη και οι αρχές περιφερειακής και τοπικής αυτοδιοίκησης των κρατών ολοκληρωμένες πολιτικές προαγωγής της κοινωνικής ένταξης και διασφάλισης καθολικής πρόσβασης σε αξιοπρεπή, υγιή και σε προσιτή τιμή στέγαση· προτείνει αυτές οι πολιτικές να περιλαμβάνουν τα εξής μέτρα:

παροχή ειδικής στήριξης για καλής ποιότητας και υγιή κοινωνική και «ειδική κοινωνική» στέγαση, συγκεκριμένα ορίζοντας ελάχιστες ποσοστώσεις για την παροχή κοινωνικής στέγασης εκεί όπου κρίνεται σκόπιμο, όπως είναι οι πυκνοκατοικημένες περιοχές όπου η ζήτηση είναι μεγαλύτερη, στοιχείο που θα ευνοεί και την ποικιλομορφία·

θέσπιση σαφών ελαχίστων προτύπων ποιότητας της κατοικίας, κυρίως της κοινωνικής κατοικίας·

συνδέσεις ανάμεσα στη διεύρυνση των προγραμμάτων κοινωνικής στέγασης και τις πολιτικές για πρόσβαση σε άλλες βασικές δημόσιες υπηρεσίες και υπηρεσίες γενικού συμφέροντος, όπως είναι η κατασκευή δημοσίων εγκαταστάσεων κοινωνικού χαρακτήρα και εγκαταστάσεων μέριμνας για την υγεία, πολιτιστικών και αθλητικών εγκαταστάσεων (ως μέρος μιας σε τοπική κλίμακα ολοκληρωμένης στρατηγικής) και για συγκράτηση της εξάπλωσης των πόλεων σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές της Επιτροπής προς επίτευξη του στόχου για μηδενική καθαρή κάλυψη εδάφους έως το 2050·

μέτρα προς αντιμετώπιση των δυσκολιών που συχνά αντιμετωπίζουν οι πλέον ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού, όπως είναι οι μετανάστες και οι νέοι, όταν αναζητούν πρόσβαση σε αξιοπρεπή κατοικία·

συστήματα που ενισχύουν την ασφάλεια όσον αφορά τη διάρκεια χρήσης της κατοικίας από τον ένοικό της·

προετοιμασία ειδικών προγραμμάτων για τους αστέγους με βάση αποτιμήσεις της τοπικής κατάστασης λαμβάνοντας υπόψη το πρότυπο της ευρωπαϊκής τυπολογίας για τους αστέγους και τον αποκλεισμό που συνδέεται με την κατοικία (ETHOS) για να υπολογισθεί η έκταση του κοινωνικού αποκλεισμού που σχετίζεται με τη στέγαση, που συνδέεται με τα μέτρα κοινωνικής στήριξης και προσαρμόζεται στην ιδιαίτερη κατάσταση και τις ανάγκες των γυναικών, δίδοντας ιδιαίτερη έμφαση στη στέγαση και τη μακροπρόθεσμη παροχή βοήθειας στα ευάλωτα άτομα και τις περιθωριοποιημένες κοινότητες και όχι απλώς στην παροχή προσωρινής στέγης·

προώθηση και χρηματοδότηση προγραμμάτων ανέγερσης κατοικιών από τους ίδιους τους αιτούντες στέγη·

46.

καλεί τα κράτη μέλη να εξασφαλίσουν ότι όλοι οι πολίτες μπορούν να αντιμετωπίσουν το κόστος στέγασης βασίζοντας την αύξηση των ενοικίων σε ένα αντικειμενικό σύστημα που εξασφαλίζει ήπιες αυξήσεις των τιμών ακινήτων και προσαρμόζοντας τη φορολογική πολιτική για να περιοριστεί η κερδοσκοπία·

47.

καλεί την Επιτροπή να εφαρμόσει χωρίς καθυστέρηση το ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με τη στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το πρόβλημα της έλλειψης στέγης·

48.

τονίζει ότι οι διάφορες πτυχές της έλλειψης στέγασης μεταξύ των γυναικών πρέπει να αντιμετωπίζονται με ολιστικό τρόπο και θα πρέπει να αποτελούν αναπόσπαστο μέρος όλων των πλαισίων πολιτικής της ΕΕ· παροτρύνει την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διεξάγουν συστηματικές αξιολογήσεις αντικτύπου με βάση το φύλο, να παρακολουθούν την ειδική κατάσταση και τις ειδικές ανάγκες των αστέγων γυναικών, να προωθούν έργα ως προς το περιβάλλον υποβοηθούμενης διαβίωσης και την κατασκευή κατοικιών σε προσιτή τιμή, προσαρμοσμένων και ενεργειακά αποδοτικών, και να περιλαμβάνουν τις οικογένειες της μεσαίας τάξης — οι οποίες συχνά αποκλείονται από τέτοια προγράμματα — στα προγράμματα κοινωνικής στέγασης, διότι και αυτές, όπως και άλλα νοικοκυριά, μπορεί να υποφέρουν από στέρηση υλικών αγαθών λόγω της οικονομικής κρίσης·

49.

ζητεί την υλοποίηση ολοκληρωμένων προτύπων συνεργασίας που συναθροίζουν τις κοινωνικές και υγειονομικές υπηρεσίες, τις υπηρεσίες πλαισίωσης ατόμων που βρίσκονται σε μειονεκτική θέση, τους παρόχους κοινωνικής στέγασης και τις σχετικές οργανώσεις, τα οποία να εγγράφονται στις προσπάθειες πλαισίωσης ευάλωτων ατόμων που αναζητούν ή έχουν ήδη κατοικία·

50.

καλεί την Επιτροπή, τα κράτη μέλη και τις υπεύθυνες αρχές να διαθέσουν πόρους των διαρθρωτικών ταμείων στην κατοικία και τη στέγαση περιθωριοποιημένων κοινοτήτων, συγκεκριμένα στην κοινωνική κατοικία, εγγράφοντάς την ως προτεραιότητα στα επιχειρησιακά τους προγράμματα· παροτρύνει συνεπώς την Επιτροπή και τον Οργανισμό Θεμελιωδών Δικαιωμάτων να επιταχύνουν την ανταλλαγή ορθών πρακτικών μεταξύ των τοπικών αρχών βάσει κοινών και διαφανών κριτηρίων·

51.

συνιστά στα κράτη μέλη και τις υπεύθυνες αρχές να επενδύσουν στην κατασκευή και την προσαρμογή κοινωνικών κατοικιών σε προσιτές τιμές για να ανταποκριθούν στην απαρχαιωμένη κατάσταση και τους υγειονομικούς κινδύνους των υποβαθμισμένων κατοικιών, την ποικιλομορφία των οικογενειακών δομών, τη γήρανση του πληθυσμού, την επιθυμία των εξαρτημένων ηλικιωμένων ατόμων που επιλέγουν να παραμένουν στην κατοικία τους, τις ειδικές ανάγκες των ατόμων με αναπηρία και των νέων ειδικότερα όσον αφορά τη στέγαση και την κινητικότητα για επαγγελματικούς λόγους· συνιστά τη χρήση των πόρων των διαρθρωτικών ταμείων για τους σκοπούς αυτούς κατά την προσεχή περίοδο προγραμματισμού (20142020)· εκτιμά ότι τα μέτρα κοινωνικής πλαισίωσης όσον αφορά την πρόσβαση στην κατοικία συμβάλλουν στη δημιουργία «λευκών» θέσεων απασχόλησης, οι οποίες είναι απαραίτητες για την αντιμετώπιση των σύγχρονων και μελλοντικών κοινωνικών προκλήσεων, όπως είναι η γήρανση του πληθυσμού· τονίζει τον θετικό ρόλο που θα μπορούσε να διαδραματίσει το Ευρωπαϊκό Ταμείο Κοινωνικής Επιχειρηματικότητας όσον αφορά έργα κοινωνικής πλαισίωσης και ένταξης μέσω έργων στέγασης·

52.

καλεί τα κράτη μέλη και τις περιφερειακές και τοπικές αρχές να λάβουν αποτελεσματικά μέτρα και να παρέχουν κίνητρα, με βάση τις αναλύσεις για την πρόβλεψη των αναγκών κατοικίας, για να μην μένουν κατοικίες σε μακροπρόθεσμη κλίμακα χωρίς ενοίκους, ειδικότερα σε περιοχές με προβλήματα, και τούτο με σκοπό την καταπολέμηση των κερδοσκοπικών φαινομένων και την αξιοποίηση των εν λόγω κατοικιών χάρις στη μετατροπή τους σε κοινωνικές κατοικίες·

53.

τονίζει τη σημασία ενός συστήματος βαθμολόγησης της υγείας και της ασφάλειας όσον αφορά τη στέγαση, το οποίο να παρέχει μια με βάση την υγεία αξιολόγηση των κινδύνων που σχετίζονται με τη στέγαση·

54.

καλεί τα κράτη μέλη και τις υπεύθυνες αρχές να απλοποιήσουν τις αιτήσεις για κοινωνική στέγαση και να καταστήσουν δικαιότερη, διαφανέστερη και περισσότερο αμερόληπτη τη διεργασία χορήγησης κατοικίας, σύμφωνα με τις ειδικές συνθήκες σε κοινωνικό, οικονομικό και πολιτιστικό επίπεδο εκάστου κράτους μέλους, με σκοπό να εξαλειφθεί κάθε μεταχείριση που εισάγει διάκριση και να αποτραπούν οιαδήποτε φαινόμενα εξαίρεσης των πλέον ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού, φαινόμενα τα οποία οδηγούν σε όξυνση του χωροταξικού διαχωρισμού και δημιουργούν γκέτο· ως προς αυτό επισημαίνει τη συνάφεια ορισμένων διευθετήσεων που ισχύουν σε κάποια κράτη μέλη, όπως είναι ο κατάλογος νόμιμων, σαφών και διαφανών κριτηρίων παροχής για να ευνοεί την κοινωνική ανάμειξη, το ανώνυμο των αιτήσεων για κοινωνική κατοικία, τη διαφήμιση των κενών κατοικιών, τη δημιουργία συστημάτων βαθμολόγησης των φακέλων με αίτηση για στέγαση, τον διαχωρισμό των αρχών που καθορίζουν τα κριτήρια και εκείνων που προχωρούν σε παροχή κατοικιών, ή ακόμα των διευθετήσεων διακυβέρνησης για τη διάθεση κατοικίας με σκοπό να ευνοείται η ευρείας βάσης κοινωνική ανάμειξη·

55.

τονίζει τις προκλήσεις που σχετίζονται με τη γήρανση του πληθυσμού και την ανάγκη παροχής πρόσβασης σε επαρκή, αξιοπρεπή και με εύκολη πρόσβαση στέγαση για τον αυξανόμενο αριθμό των ηλικιωμένων στην ΕΕ· σημειώνει ότι σε όλα τα κράτη μέλη οι ηλικιωμένοι καθίστανται φτωχότεροι και ζητεί γι’ αυτό να περιληφθούν στη νέα ευρωπαϊκή σύμπραξη καινοτομίας για την ενεργό και υγιή γήρανση, η οποία συντονίζει την έρευνα στον τομέα αυτόν, μέτρα που να είναι από οικονομικής απόψεως προσιτά και να είναι σχεδιασμένα για να εξασφαλίζουν ότι παρέχεται στους ηλικιωμένους η δυνατότητα να παραμείνουν στην κατοικία τους όσο το δυνατό περισσότερο· σημειώνει εν προκειμένω ότι η ανάληψη δράσης για καλύτερη δυνατότητα πρόσβασης σε στέγαση είναι τρόπος μείωσης του κοινωνικού αποκλεισμού μέσω μέτρων προς τόνωση της ανεξαρτησίας των ηλικιωμένων· καλεί τα κράτη μέλη να περιλάβουν στις εθνικές μεταρρυθμίσεις τους συγκεκριμένη πρόβλεψη για την ανάπτυξη οικονομικά προσιτών λύσεων για να μπορούν οι ηλικιωμένοι να παραμένουν στις κατοικίες τους για το μέγιστο δυνατό χρονικό διάστημα, λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι επιθυμητή η βελτίωση των συνθηκών πρόσβασης στις υφιστάμενες κατοικίες, βοηθώντας τα άτομα να παραμείνουν στον τόπο κατοικίας τους και διευκολύνοντάς τα να ανακτήσουν την κοινωνική ζωή τους ενισχύοντας την προσωπική ανεξαρτησία τους·

56.

επισημαίνει ότι η κοινωνική στέγαση πρέπει να είναι δομημένη με σκοπό να αποφεύγει τα φαινόμενα τόσο του «αστικού εξευγενισμού» όσο και της «γκετοποίησης»· ζητεί, όπου είναι τούτο σχετικό, οικονομικά κίνητρα που αποσκοπούν στην ανάπτυξη κοινών και μεικτών χώρων ιδιωτικής και κοινωνικής στέγασης προς αποφυγή του κοινωνικού διαχωρισμού·

57.

έχοντας κατά νου τις υφιστάμενες κοινωνικές ανισορροπίες στην Ευρώπη, κυρίως στις χώρες που εντάχθηκαν πρόσφατα στην ΕΕ, δίδει όλως ιδιαίτερη σημασία στις προσπάθειες που καταβάλλει η Ευρωπαϊκή Ένωση προς υποστήριξη των μειονεκτουσών κοινωνικών τάξεων, ιδίως όσον αφορά την εξασφάλιση κατοικίας·

58.

συνιστά τα κράτη μέλη και οι σχετικές αρχές να λάβουν μέτρα για τη βελτίωση της πρόσβασης σε οικονομικά προσιτές κατοικίες μέσω της αύξησης του αριθμού και της ποιότητας των κοινωνικών και οικονομικά προσιτών κατοικιών και της προώθησης της ενσωμάτωσής τους στις με βάση την τοπική κοινότητα υπηρεσίες και τις κοινωνικές υπηρεσίες, αξιοποιώντας το ΕΚΤ και άλλα διαρθρωτικά ταμεία προς επίτευξη αυτού του αποτελέσματος·

59.

ορίζει ότι οι κοινωνικές κατοικίες θα πρέπει, όταν συντονίζονται με βασιζόμενες στην τοπική κοινότητα υπηρεσίες πρόνοιας και άλλες κοινωνικές υπηρεσίες, να βοηθούν στη δημιουργία ικανότητας διαβίωσης με προσωπική ανεξαρτησία, στηρίζοντας τους κοινωνικά ευάλωτους ή μειονεκτούντες στη μετάβασή τους προς έναν περισσότερο ανεξάρτητο τρόπο ζωής, με μικρότερη εξάρτηση από την κοινωνική πρόνοια και μεγαλύτερη προσωπική αυτονομία·

60.

καλεί τις αρμόδιες δημόσιες και ιδιωτικές αρχές να περιλαμβάνουν συστηματικά στα συστήματα κατάρτισης για μηχανικούς, αρχιτέκτονες, πολεοδόμους και κατασκευαστές μαθήματα σχετικά με την προσβασιμότητα του οικοδομημένου περιβάλλοντος και με την αρχή «σχεδιασμός για όλους»·

61.

εκφράζει τη λύπη του για την παγκόσμια τάση περιορισμού της παροχής κοινωνικών κατοικιών και καλεί τα κράτη μέλη να περιλάβουν τη συχνά αποκλειόμενη ομάδα των οικογενειών της μεσαίας τάξης στα προγράμματα παροχής κοινωνικής κατοικίας, διότι ενδέχεται να πλήττονται από στέρηση υλικών αγαθών όπως και άλλα νοικοκυριά ως αποτέλεσμα της οικονομικής κρίσης·

62.

θεωρεί ότι η δέσμευση της Ένωσης για ολοκληρωμένη βιώσιμη αστική ανάπτυξη, κυρίως όσον αφορά την κοινωνική κατοικία, συνιστά αποτελεσματικό μέσο προς καλύτερη ενσωμάτωση των προβληματικών περιοχών στο αστικό περιβάλλον και προς καταπολέμηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού· καλεί συνεπώς τα κράτη μέλη και τις υπεύθυνες αρχές να αυξήσουν τη με ολοκληρωμένο τρόπο χρήση των πόρων των διαρθρωτικών ταμείων (ΕΤΠΑ, ΕΚΤ) και της ΕΤΕπ και άλλων μηχανισμών χρηματοδότησης και να διευκολύνουν τον συντονισμό και τις συνέργιες μεταξύ τους· είναι της γνώμης ότι η παροχή κατάλληλου ρόλου και ευρύτερης εξουσίας λήψης αποφάσεων στους ενοίκους πριν από αλλά και κατά την κατασκευή και την ανακαίνιση κοινωνικών κατοικιών συμβάλλει στην ενίσχυση της ένταξης και της κοινωνικής συνοχής·

63.

καλεί την Επιτροπή εκπονήσει μελέτη σχετικά με την αποτελεσματικότητα των μοντέλων επενδύσεων με κοινωνικό αντίκτυπο στον τομέα της κοινωνικής κατοικίας, η οποία να εστιάζεται στα δυνάμει οφέλη από τα διαρθρωτικά ταμεία όταν χρησιμοποιούνται ως χρηματοδοτικοί μηχανισμοί και ει δυνατόν όταν συνδυάζονται με άλλες πηγές χρηματοδότησης, για να δοθεί ώθηση στις επενδύσεις με κοινωνικό αντίκτυπο, όπως είναι η σε τοπικό επίπεδο δημιουργία θέσεων εργασίας στην πράσινη οικονομία ή η δημιουργία θέσεων εργασίας για τους νέους, και η κοινωνική ένταξη μέσω της παροχής κατοικίας για περιθωριοποιημένες ομάδες·

64.

διαπιστώνει με λύπη ότι τα θύματα της ενδοοικογενειακής βίας είναι συχνά πιθανότερο να παραμείνουν σε περιβάλλον κακομεταχείρισης, εάν είναι οικονομικά εξαρτώμενα από τον δράστη και ως εκ τούτου τους είναι αδύνατον να αναζητήσουν χωριστή, κατάλληλη κατοικία για τα ίδια· καλεί ως εκ τούτου την ΕΕ να προωθήσει ευαίσθητες από πλευράς φύλου πολιτικές, προγράμματα και χρηματοδοτήσεις που να αυξάνουν την πρόσβαση σε ασφαλή και σε προσιτή τιμή στέγαση για τα θύματα της ενδοοικογενειακής βίας, καλεί δε τα κράτη μέλη να εξεύρουν προσιτού κόστους λύσεις σε εναλλακτικές μορφές έκτακτης και προσωρινής στέγασης και να αυξήσουν τον αριθμό των καταφυγίων και των κέντρων αποκατάστασης για τα θύματα, καθώς και άλλων συναφών κοινωνικών υπηρεσιών, όπως είναι οι ολοκληρωμένες υπηρεσίες για οικογένειες (π.χ. κέντρα νομικής στήριξης οικογενειών)·

65.

υπενθυμίζει ότι το 2009 υπήρχαν επτά φορές περισσότερες μόνες μητέρες από ό,τι μόνοι πατέρες· είναι συνεπώς της γνώμης ότι από κοινού με τις ευάλωτες ομάδες ή άτομα, όπως οι μόνοι γονείς, οι νέες οικογένειες, οι μεγάλες οικογένειες, οι νέοι στο ξεκίνημα της επαγγελματικής τους σταδιοδρομίας, οι μετανάστριες, τα άτομα με αναπηρίες και οι ηλικιωμένοι, θα πρέπει να δίδεται και στις μόνες μητέρες προτεραιότητα στην παροχή κοινωνικής κατοικίας· σημειώνει ότι όταν άρχισε η οικονομική κρίση είχε μεγαλύτερο αντίκτυπο στους άνδρες από ό,τι στις γυναίκες, αλλά όσο η κρίση προχωρεί αυξάνεται το ποσοστό ανεργίας των γυναικών περισσότερο από ό,τι εκείνο των ανδρών·

Καταπολέμηση της ενεργειακής πενίας

66.

εκφράζει την ανησυχία του για την αύξηση που σημειώνει η ενεργειακή πενία, η οποία πλήττει 50 έως 125 εκατομμύρια ευρωπαίους, και η οποία είναι κυρίως αποτέλεσμα του συνδυασμού χαμηλού εισοδήματος του νοικοκυριού, χαμηλών προδιαγραφών θέρμανσης και μόνωσης και δυσανάλογα υψηλού κόστους ενέργειας·

67.

καλεί την Επιτροπή να εγκρίνει ανακοίνωση σχετικά με την καταπολέμηση της ενεργειακής πενίας η οποία να παροτρύνει τα κράτη μέλη να ορίσουν την ενεργειακή πενία βάσει κοινών παραμέτρων που να προσαρμόζονται όμως για έκαστο κράτος μέλος για να λαμβάνεται υπόψη η εθνική κατάσταση εκάστου· επαναλαμβάνει ότι η οικονομική προσιτότητα της στέγης πρέπει να εξετάζεται όχι μόνο όσον αφορά το ενοίκιο που καλείται κανείς να καταβάλει αλλά και όσον αφορά τους σχετικούς λογαριασμούς ενέργειας· είναι ωστόσο της γνώμης ότι η ενεργειακή πενία δεν μπορεί να αντιμετωπίζεται μόνον υπό το πρίσμα του επιπέδου των δαπανών για ενέργεια και της τιμής της ενέργειας, διότι έχει επίσης και μια ποιοτική διάσταση που σχετίζεται με τις καταναλωτικές συμπεριφορές και συνήθειες των ανθρώπων·

68.

καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να βεβαιωθούν ότι η εμβάθυνση της εσωτερικής αγοράς ενέργειας θα συνοδεύεται από μέτρα προς προστασία των ευάλωτων καταναλωτών·

69.

πιστεύει ότι το δικαίωμα πρόσβασης στην ενέργεια είναι ουσιαστικής σημασίας για να μπορεί να ζήσει κανείς αξιοπρεπώς· καλεί τα κράτη μέλη να βελτιώσουν τον ορισμό της «αξιοπρεπούς κατοικίας» εγγράφοντας σε αυτόν και πρότυπα ενεργειακής απόδοσης· παροτρύνει τα κράτη μέλη να καταπολεμήσουν την ενεργειακή πενία ιδίως μέσω των δημόσιων ρυθμιστικών αρχών για την ενέργεια και να εγκρίνουν ολοκληρωμένα μέτρα βάσει τοπικών ενεργειακών ελέγχων τόσο στον ιδιωτικό όσο και τον δημόσιο τομέα μεταξύ των οποίων να εγγράφονται:

η θέσπιση ειδικών χρηματοδοτικών συστημάτων για το κόστος της ενέργειας για τα πλέον ευάλωτα νοικοκυριά (όπως είναι η δίκαιη τιμολόγηση της ενέργειας, η παροχή στήριξης σε κατ’ αποκοπή βάση ή εντασσόμενης σε άλλες κοινωνικές ενισχύσεις, η πρόληψη της μη πληρωμής των λογαριασμών, η προστασία από τη διακοπή της τροφοδοσίας)·

η θέσπιση ειδικών εθνικών ή περιφερειακών ταμείων με σκοπό τον περιορισμό της ενεργειακής πενίας, τα οποία να μπορούν να χρηματοδοτούνται μέσω συνεισφοράς από τους παρόχους ενέργειας που να αντικατοπτρίζει την υποχρέωσή τους για μείωση της κατανάλωσης δυνάμει της οδηγίας 2012/27/ΕΕ σχετικά με την ενεργειακή απόδοση·

η παροχή στήριξης σε κίνητρα και μέτρα για να βοηθηθούν οι ένοικοι να εξοικονομούν ενέργεια·

η βελτίωση της ενεργειακής επίδοσης των πλέον ενεργοβόρων κατοικιών με μακροπρόθεσμους αποτελεσματικούς οικονομικούς μοχλούς τόσο στις αστικές όσο και στις αγροτικές περιοχές με παράλληλη εξασφάλιση ότι τούτο δεν οδηγεί σε σημαντική αύξηση του κόστους κατοικίας για τους ενοίκους μετά από αφαίρεση της εξοικονόμησης ενέργειας που επιτεύχθηκε· καλεί την Επιτροπή να συντονίσει αυτές τις προσπάθειες και να εξετάσει τη δυνατότητα θέσπισης κινήτρων·

70.

επισημαίνει ότι ο τομέας της κατοικίας αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα δυναμικά εξοικονόμησης ενέργειας· τονίζει ότι μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα, υπό την προϋπόθεση ότι το κόστος της ενεργειακής ανακαίνισης δεν υπερβαίνει την εξοικονόμηση ενέργειας που επιτυγχάνεται, τα μέτρα ενεργειακής απόδοσης μπορούν να αποφέρουν άμεσα οφέλη στην αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών και να βελτιώσουν το περιβάλλον διαβίωσής τους· τονίζει ότι τα εν λόγω μέτρα οδηγούν επίσης σε μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, δημιουργούν θέσεις εργασίας, παρέχουν στήριξη στην τοπική οικονομία και μειώνουν τις δαπάνες υγείας·

71.

υπογραμμίζει ειδικότερα τα ενδεχόμενα οφέλη των προγραμμάτων επιδότησης των εγκαταστάσεων ενεργειακής απόδοσης και παραγωγής ανανεώσιμης μικροενέργειας εντός των μονάδων κοινωνικών κατοικιών, που επιτρέπουν την επίτευξη εξοικονόμησης στους λογαριασμούς ενέργειας και καθιστούν δυνατό τα οφέλη της ενέργειας που παράγεται να διανέμονται δίκαια μεταξύ των ενοίκων και του στεγαστικού οργανισμού ή του ιδιοκτήτη, με αποτέλεσμα να μειώνεται το ύψος των λογαριασμών για τους ενοίκους και να υπάρχουν για τους ιδιοκτήτες πρόσθετοι πόροι για περαιτέρω ανακαίνιση και βελτιώσεις του συνόλου των κατοικιών·

72.

πιστεύει ότι τα μέτρα ενεργειακής απόδοσης για την καταπολέμηση της ενεργειακής πενίας μπορούν επίσης να συμβάλουν στην πρόληψη προβλημάτων υγείας (αναπνευστικές και καρδιαγγειακές παθήσεις, αλλεργίες, άσθμα, δηλητηριάσεις από τα τρόφιμα και δηλητηριάσεις από μονοξείδιο του άνθρακα, επιπτώσεις στην ψυχική υγεία των ενοίκων)·

73.

επαναλαμβάνει τη σημασία των προγραμμάτων που στοχεύουν στη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης για την αύξηση της οικονομικής προσιτότητας των κοινωνικών κατοικιών και των κατοικιών στον ιδιωτικό τομέα· τονίζει ότι είναι απαραίτητο η Επιτροπή να διευκρινίσει τις κατευθυντήριες γραμμές για τις κρατικές ενισχύσεις όσον αφορά τα εθνικά και ενωσιακά κονδύλια για αυτού του είδους ανακατασκευές και επενδύσεις και να παράσχει μεγαλύτερη ευελιξία, όπου είναι δυνατόν, για να εξασφαλιστεί ότι αυτές οι επενδύσεις από στεγαστικούς οργανισμούς και ιδιώτες ιδιοκτήτες μπορούν να επωφελούνται από τις καταλληλότερες ροές χρηματοδότησης για την επίτευξη αυτού του διττού κοινωνικού και περιβαλλοντικού στόχου, χωρίς να παραβιάζονται οι κανόνες της ΕΕ περί ανταγωνισμού·

74.

χαιρετίζει το ότι τα μέτρα για προαγωγή της ενεργειακής απόδοσης και της χρήσης ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές στον τομέα της στέγασης θα είναι επιλέξιμα στο πλαίσιο του ΕΤΠΑ και του Ταμείου Συνοχής την περίοδο 2014-2020· ενθαρρύνει τα κράτη μέλη, τις τοπικές και περιφερειακές αρχές τους και το σύνολο των σχετικών εταίρων να χρησιμοποιήσουν το ΕΤΠΑ και το Ταμείο Συνοχής για τη χρηματοδότηση μέτρων βελτίωσης της ενεργειακής επίδοσης, δίδοντας προτεραιότητα στα νοικοκυριά που πλήττονται περισσότερο από την ενεργειακή πενία·

75.

τονίζει τον ρόλο που διαδραματίζουν οι πάροχοι ενέργειας όσον αφορά την πρόληψη και την επίλυση διαφορών, ιδίως με την εγκατάσταση ευφυών συστημάτων μέτρησης, τη θέσπιση υπηρεσίας εξυπηρέτησης πελατών και τη βελτίωση της διαφάνειας των τιμών·

76.

καλεί τα κράτη μέλη να ενημερώνουν καλύτερα τα νοικοκυριά μέσω εκστρατειών ενημέρωσης ώστε να καταναλώνουν με πιο υπεύθυνο τρόπο τους πόρους και σχετικά με τις επιχορηγήσεις στις οποίες έχουν πρόσβαση δυνάμει των σχετικών μέτρων κοινωνικής στήριξης, και τα καλεί επίσης να πραγματοποιούν εκστρατείες κατάρτισης και ευαισθητοποίησης κυρίως των επαγγελματιών του τομέα των κοινωνικών υπηρεσιών σχετικά με τα ζητήματα της ενεργειακής πενίας·

77.

ζητεί από τα κράτη μέλη να καταρτίσουν εθνικές βάσεις δεδομένων ενεργειακής πενίας·

ο

ο ο

78.

αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και την Επιτροπή, καθώς και στα εθνικά κοινοβούλια και τις κυβερνήσεις των κρατών μελών.


(1)  ΕΕ L 306 της 23.11.2011, σ. 1.

(2)  ΕΕ L 306 της 23.11.2011, σ. 12.

(3)  ΕΕ L 306 της 23.11.2011, σ. 33.

(4)  ΕΕ L 306 της 23.11.2011, σ. 8.

(5)  ΕΕ L 306 της 23.11.2011, σ. 25.

(6)  ΕΕ L 306 της 23.11.2011, σ. 41.

(7)  Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2011)0495.

(8)  ΕΕ L 210 της 31.7.2006, σ. 12.

(9)  ΕΕ L 210 της 31.7.2006, σ. 25.

(10)  ΕΕ L 210 της 31.7.2006, σ. 1.

(11)  ΕΕ L 315 της 14.11.2012, σ. 1.

(12)  ΕΕ C 169 Ε της 15.6.2012, σ. 66.

(13)  ΕΕ L 347 της 11.12.2006, σ. 1.

(14)  Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2011)0494.

(15)  http://ec.europa.eu/social/main/jsp?cat/d=738€largId=en€pubId=7315.

(16)  http://epp.eurostat.ec.europa.eu/cache/ITY_PUBLIC/3-08022012-BP/EN/3-08022012-BP-EN.PDF

(17)  http://www.eurofound.europa.eu/publications/htmlfiles/ef1264.htm.

(18)  http://www.eurofound.europa.eu/pubdocs/2011/891/en/1/EF11891EN.pdf.

(19)  http://www.eurofound.europa.eu/pubdocs/2012/02/en/1/EFI20EN.pdf.

(20)  ΕΕ L 7 της 11.1.2012, σ. 3.

(21)  http://curia.europa.eu/juris/document/document.jsf?text=&docid=135024&pageIndex=0&doclang=en&mode=lst&dir=&occ=first&part=1&cid=1202581).

(22)  ΕΕ L 298 της 7.11.2008, σ. 20.

(23)  Συμβούλιο της ΕΕ, 3053η σύνοδος του Συμβουλίου «Απασχόληση, κοινωνική πολιτική, υγεία και καταναλωτές», Βρυξέλλες, 6 Δεκεμβρίου 2010—

(24)  Έκθεση της Επιτροπής Κοινωνικής Προστασίας προς το Συμβούλιο, Συμβούλιο της ΕΕ, 6624/11 ADD 1 SOC 135 ECOFIN 76 SAN 30, 18 Φεβρουαρίου 2011.

(25)  Έκθεση της Επιτροπής Κοινωνικής Προστασίας προς το Συμβούλιο, Συμβούλιο της ΕΕ, 6500/10 ADD 115 SOC 101 ECOFIN 8 SAN 31, 15 Φεβρουαρίου 2010.

(26)  EΟΚE, 597/2012-TEN/484, 13 Δεκεμβρίου 2012.

(27)  ΕτΠ 71/2011 τελικό, ECOS-V/014 https://toad.cor.europa.eu/CORWorkInProgress.aspx.

(28)  Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2012)0419.

(29)  ΕΕ C 236 E της 12.8.2011, σ. 57.

(30)  ΕΕ C 161 E της 31.5.2011, σ. 120.

(31)  ΕΕ C 308 E της 20.10.2011, σ. 116.

(32)  ΕΕ C 70 Ε της 8.3.2012, σ. 19.

(33)  ΕΕ C 33 Ε της 5.2.2013, σ. 65.

(34)  ΕΕ C 76 Ε της 27.3.2008, σ. 124.

(35)  ΕΕ C 51 Ε της 22.2.2013, σ. 101.

(36)  ΕΕ C 259 E της 29.10.2009, σ. 19.

(37)  ΕΕ C 169 Ε της 15.6.2012, σ. 139.

(38)  http://www.eurofound.europa.eu/publications/htmlFiles/eFI264.htm.

(39)  ΕΕ L 315 της 14.11.2012, σ. 1.

(40)  ΕΕ L 153 της 18.6.2010, σ. 13.