18.12.2012   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 391/31


Γνωμοδότηση της Επιτροπής των Περιφερειών με θέμα «Το νέο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο για την περίοδο μετά το 2013»

2012/C 391/07

Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ

εκφράζει τις επιφυλάξεις της όσον αφορά την υπόθεση εργασίας που οδηγεί σε αναβολή της συμφωνίας για το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο (ΠΔΠ) πέραν των αρχών του 2013·

επισημαίνει το γεγονός ότι ένα πολύ μεγάλο μέρος των δημοσίων επενδύσεων στα κράτη μέλη εξαρτώνται από τα διαρθρωτικά ταμεία και υπενθυμίζει τις δεσμεύσεις που ανέλαβαν τα κράτη μέλη στα πλαίσια του Συμφώνου ανάπτυξης και απασχόλησης που συνήφθη κατά το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 28ης και 29ης Ιουνίου 2012·

με βάση την τροποποιημένη πρόταση της Επιτροπής, της 6ης Ιουλίου 2012, υποστηρίζει το αίτημα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, σύμφωνα με το οποίο ο προσεχής προϋπολογισμός πρέπει να αντιπροσωπεύει 1,14 % του ΑΕΕ της ΕΕ, (συμπεριλαμβανομένης της ένταξης της Κροατίας)·

εκφράζει τη λύπη της για το γεγονός ότι μεγάλη πλειονότητα των θεμάτων που περιλαμβάνονται στο διαπραγματευτικό πλαίσιο του Συμβουλίου, συμπεριλαμβανομένης οιασδήποτε μορφής μακροοικονομικών προϋποθέσεων, είναι θέματα για τα οποία απαιτείται συναπόφαση και όχι διαδικασία έγκρισης·

κατακρίνει το γεγονός ότι η μέθοδος κατανομής των εθνικών πιστώσεων και οι ανώτατοι συντελεστές σε θέματα των πολιτικών συνοχής και αγροτικής ανάπτυξης έχουν περιληφθεί στο διαπραγματευτικό πλαίσιο του Συμβουλίου· εκτιμά ότι πρόκειται για τομέα που υπόκειται σε συναπόφαση και υποχρεωτική διαβούλευση με την ΕτΠ, η οποία επιφυλάσσεται να προσφύγει στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης εάν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν υποβάλλει νομοθετική πρόταση για την οποία η ΕτΠ θα κληθεί να γνωμοδοτήσει·

εκφράζει την ικανοποίησή της για την τρέχουσα μέθοδο διαπραγμάτευσης στο Συμβούλιο, χάρη στην οποία οι πτυχές των δαπανών και των πόρων εξετάζονται από κοινού εντός του διαπραγματευτικού πλαισίου, και επαναλαμβάνει ότι υποστηρίζει την πρόταση της Επιτροπής για δύο νέους ίδιους πόρους, στηριζόμενους αντίστοιχα στον ΦΠΑ και στον νέο φόρο επί των χρηματοπιστωτικών συναλλαγών (ΦΧΣ)·

υποστηρίζει πλήρως την πρόταση του Συμβουλίου να μετατραπεί η πολιτική συνοχής σε υπο-τομέα μάλλον παρά να οριστεί γι’ αυτήν επιμέρους ανώτατο όριο και επαναλαμβάνει το αίτημά της για αύξηση του προϋπολογισμού της πολιτικής αυτής καθώς και την υποστήριξή της στην πρόταση σύστασης νέας κατηγορίας περιφερειών, των περιφερειών «μετάβασης»·

χαιρετίζει την πρόταση του Συμβουλίου να ενταχθούν τα προγράμματα Galileo, ITER και GMES στον τομέα 1 και επαναλαμβάνει το αίτημά της να ενταχθεί στο ΠΔΠ το Ευρωπαϊκό Ταμείο Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση (ΕΤΠ).

Γενική εισηγήτρια

η κ. Mercedes BRESSO (IT/PSE), Μέλος του περιφερειακού συμβουλίου του Πεδεμοντίου

Έγγραφα αναφοράς

Τροποποιημένη πρόταση κανονισμού του Συμβουλίου για τον καθορισμό του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου για την περίοδο 2014-2020

COM(2012) 388 final

Ανακοίνωση της Επιτροπής στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών: Θεματολόγιο απλούστευσης για το ΠΔΠ 2014-2020

COM(2012) 42 final

Ι.   ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ

Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ

1.

λαμβάνει γνώση της τροποποιημένης πρότασης κανονισμού του Συμβουλίου για τον καθορισμό του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου για την περίοδο 2014-2020, που εξέδωσε η Επιτροπή στις 6 Ιουλίου 2012, όπου λαμβάνεται υπόψη η προσχώρηση της Κροατίας καθώς και υπολογισμοί βάσει των πλέον πρόσφατων στατιστικών (2007-2009)·

2.

χαιρετίζει την υιοθέτηση, στις 13 Ιουνίου 2012, από την Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (ΕΚ), ψηφίσματος σχετικά με το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο και τους ίδιους πόρους και εκφράζει την ικανοποίησή της για την έμφαση που δίδεται στο ότι ο προϋπολογισμός της ΕΕ συνιστά πράγματι κατά 94 % προϋπολογισμό επενδύσεων και ότι οι διοικητικές δαπάνες του είναι αναλογικά πολύ χαμηλές· τονίζει τα πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα και το αποτέλεσμα μόχλευσης των επενδύσεων αυτών μέσω της δημόσιας και ιδιωτικής συγχρηματοδότησης σε τοπικό, περιφερειακό και εθνικό επίπεδο· επισημαίνει τον αναντικατάστατο ρόλο που διαδραματίζει ο προϋπολογισμός της ΕΕ ως σταθερός πολυετής δημόσιος πόρος για τη στήριξη της ανάπτυξης και της απασχόλησης·

Τρέχουσες διοργανικές διαπραγματεύσεις

3.

εκφράζει εντονότατες ανησυχίες για τις εξελίξεις της διαπραγμάτευσης στο Συμβούλιο —όσον αφορά το συνολικό ύψος του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου (ΠΔΠ), το περιεχόμενο των πολιτικών και τους πόρους—, οι οποίες ενδέχεται μάλιστα να θέσουν σε κίνδυνο τη διατήρηση των ταμείων για κάθε μία από τις τρεις κατηγορίες περιφερειών που καθορίζονται στα πλαίσια της πολιτικής συνοχής. Ελπίζει, λοιπόν, ότι η διαπραγμάτευση θα έχει θετική έκβαση έως την έκτακτη σύνοδο της ΕΕ της 22ας και 23ης Νοεμβρίου 2012· θα μπορούσαν έτσι να ξεπεραστούν τα αδιέξοδα ανάμεσα στους δύο συν-νομοθέτες, να αποφευχθούν καθυστερήσεις επιβλαβείς για την Ευρωπαϊκή Ένωση και να επιτευχθεί η εμπρόθεσμη υλοποίηση της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» για έξυπνη, βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη·

4.

επ’ αυτού, τονίζει την προφανή ασυνέπεια ανάμεσα στις δεσμεύσεις που ανέλαβαν τα κράτη μέλη στα πλαίσια του Συμφώνου ανάπτυξης και απασχόλησης —που συνήφθη κατά το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 28ης και 29ης Ιουνίου 2012— και ορισμένες από τις θέσεις που υποστηρίζουν στις διαπραγματεύσεις·

5.

υπενθυμίζει ότι η σοβαρότητα της οικονομικής και κοινωνικής κρίσης που πλήττει την ΕΕ καθιστά εξαιρετικά επείγουσα την έναρξη του προγραμματισμού το 2014, καθώς μόνον αυτή θα προσφέρει τη δυνατότητα χορήγησης ευρωπαϊκών πόρων, καίριων για την υλοποίηση των επενδύσεων στα κράτη μέλη, τις περιφέρειες και τους δήμους·

6.

τονίζει τη συρρίκνωση του ύψους του προϋπολογισμού της ΕΕ σε σχέση με τους εθνικούς προϋπολογισμούς, τη στιγμή που οι αρμοδιότητες και τα καθήκοντα που εκχωρούνται στην Ένωση έχουν διευρυνθεί δυνάμει της Συνθήκης της Λισαβόνας, ιδίως δε όσον αφορά την εξωτερική δράση (άρθρο 27 παρ. 3 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση), την κλιματική αλλαγή (άρθρο 191 ΣΛΕΕ), την ενέργεια (άρθρο 194 ΣΛΕΕ), τον αθλητισμό (άρθρο 165 ΣΛΕΕ), το διάστημα (άρθρο 189 ΣΛΕΕ), τον τουρισμό (άρθρο 195 ΣΛΕΕ) και την πολιτική προστασία (άρθρο 196 ΣΛΕΕ)·

7.

επισημαίνει το γεγονός ότι ένα πολύ μεγάλο μέρος των δημοσίων επενδύσεων στα κράτη μέλη εξαρτώνται από τα διαρθρωτικά ταμεία, τα οποία αντιπροσωπεύουν σε 13 κράτη μέλη πάνω από το 30 % και σε 6 κράτη μέλη πάνω από το 60 % των δημόσιων επενδύσεων·

8.

αναγνωρίζει ότι οι Συνθήκες (άρθρο 312 ΣΛΕΕ) προβλέπουν ειδικές διατάξεις για την περίπτωση μη υιοθέτησης του ΠΔΠ πριν από τη λήξη, στο τέλος του 2013, των νομικών βάσεων όλων των πολυετών προγραμμάτων δαπανών της ΕΕ – εξαιρουμένου του πρώτου πυλώνα της κοινής γεωργικής πολιτικής (ΚΓΠ). Υπογραμμίζει ότι μεταξύ των ειδικών διατάξεων της Συνθήκης υπάρχει η νομική υποχρέωση για τα μέρη της αρμόδιας για τον προϋπολογισμό αρχής να συνεχίσουν τη διαπραγμάτευση. Τονίζει, ωστόσο, ότι οι επιλογές είτε υιοθέτησης νέων τομεακών προγραμμάτων χωρίς κανονισμό ΠΔΠ είτε παράτασης της διάρκειας των υφιστάμενων προγραμμάτων θα αποδειχθούν εξαιρετικά περίπλοκες·

9.

εκφράζει τις επιφυλάξεις της όσον αφορά την υπόθεση εργασίας που οδηγεί σε αναβολή της συμφωνίας για το ΠΔΠ πέραν των αρχών του 2013, καθότι θα καθιστούσε αδύνατο τον προγραμματισμό και την κατανομή των πιστώσεων του κοινού στρατηγικού πλαισίου μετά το 2014 και, συνεπώς, θα είχε αρνητικό αντίκτυπο στην οικονομική, κοινωνική και εδαφική συνοχή της Ευρώπης· πιστεύει ότι μια αναβολή της συμφωνίας για το ΠΔΠ πέρα από τις αρχές του 2013 θα έθετε επίσης υπό αμφισβήτηση την προγραμματική περίοδο 2014-2020, που προτείνουν μέχρι σήμερα η Επιτροπή, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, και θα απαιτούσε την επανεξέταση ειδικότερα της επιλογής που πρότεινε αρχικά η ΕτΠ, δηλαδή μια περίοδο προγραμματισμού 5+5 ετών μετά από μια μεταβατική περίοδο ενός ή δύο ετών·

10.

επαναλαμβάνει την προηγούμενη θέση της σύμφωνα με την οποία η ΕΕ οφείλει να διαθέτει αξιόπιστο προϋπολογισμό ύψους τουλάχιστον 1 % του ακαθάριστου εθνικού εισοδήματος (ΑΕΕ), προκειμένου να είναι σε θέση να υλοποιήσει μείζονες στόχους της Ένωσης, σύμφωνα τόσο με τους στόχους της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» όσο και με τις ανάγκες του τοπικού και περιφερειακού επιπέδου· υπενθυμίζει ότι, το 2000, το Συμβούλιο έθεσε ως ανώτατο όριο για τους ίδιους πόρους το 1,29 % του ΑΕΕ για τις πιστώσεις ανάληψης υποχρεώσεων και το 1,23 % για τις πιστώσεις πληρωμών· υπογραμμίζει ότι, έκτοτε, η διαφορά μεταξύ των ανώτατων ορίων για τους ίδιους πόρους και των ορίων για το ΠΔΠ διευρύνεται σταθερά και ανέρχεται σήμερα σε 25 %· επίσης, τονίζει ότι το ΠΔΠ θέτει μόνο ανώτατα όρια δαπανών, ενώ ο ετήσιος προϋπολογισμός της ΕΕ παρέμεινε πάντα σε επίπεδα πολύ χαμηλότερα από τα όρια αυτά, όσον αφορά τόσο τις πιστώσεις ανάληψης υποχρεώσεων όσο και τις πιστώσεις πληρωμών· κατά συνέπεια, με βάση την τροποποιημένη πρόταση της Επιτροπής, της 6ης Ιουλίου 2012, υποστηρίζει το αίτημα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, σύμφωνα με το οποίο ο προσεχής προϋπολογισμός πρέπει να αντιπροσωπεύει 1,14 % του ΑΕΕ της ΕΕ, (συμπεριλαμβανομένης της ένταξης της Κροατίας)·

11.

χαιρετίζει το γεγονός ότι, στο διαπραγματευτικό πλαίσιο της 18ης Σεπτεμβρίου 2012, καταργείται η πρόταση να τεθεί τέλος στο πρόγραμμα επισιτιστικής βοήθειας για τους φτωχούς· αποδοκιμάζει ωστόσο την αβεβαιότητα που περιβάλλει το θέμα της εγγραφής του προγράμματος αυτού στον προϋπολογισμό και επαναλαμβάνει τη θέση της υπέρ της διατήρησής του στο τμήμα 2 του ΠΔΠ·

12.

χαιρετίζει ορισμένες πτυχές της θεματικής έκθεσης της Κυπριακής Προεδρίας (30 Αυγούστου 2012), ωστόσο εκφράζει την έντονη ανησυχία της σχετικά με τις προτάσεις προς συζήτηση για την πολιτική συνοχής, ιδίως δε σχετικά με την επιλεξιμότητα, το εύρος και την εμβέλεια των «διχτυών ασφαλείας» για τις περιφέρειες και τα κράτη μέλη· απορρίπτει δε τις δυσανάλογες τροποποιήσεις που προβλέπονται για τις περιφέρειες μετάβασης και τις πιο ανεπτυγμένες περιφέρειες·

Τομείς συναπόφασης

13.

εκφράζει τη λύπη της για το γεγονός ότι μεγάλη πλειονότητα των θεμάτων που περιλαμβάνονται στο διαπραγματευτικό πλαίσιο του Συμβουλίου (έκδοση της 19ης Ιουνίου 2012), ειδικότερα δε τα σημεία 21 έως 47 και 53 έως 78, είναι θέματα για τα οποία απαιτείται συναπόφαση και όχι διαδικασία έγκρισης και τονίζει ότι το ΕΚ πρέπει να έχει πλήρη συμμετοχή στις τρέχουσες διαπραγματεύσεις·

14.

κατακρίνει το γεγονός ότι η μέθοδος κατανομής των εθνικών πιστώσεων και οι ανώτατοι συντελεστές σε θέματα των πολιτικών συνοχής και αγροτικής ανάπτυξης έχουν περιληφθεί στο διαπραγματευτικό πλαίσιο του Συμβουλίου (σημεία 30 έως 45), αλλά δεν εμφανίζονται στην πρόταση κανονισμού περί καθορισμού κοινών διατάξεων για τα Ταμεία που καλύπτονται από το κοινό στρατηγικό πλαίσιο· εκπλήσσεται εξάλλου με το γεγονός ότι το σημείο 35 του διαπραγματευτικού πλαισίου της 18ης Σεπτεμβρίου 2012 αποδίδει στους στόχους της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» τη λειτουργία κατανομής των διαρθρωτικών πόρων μεταξύ των κρατών μελών. Εγείρεται συνεπώς το ερώτημα κατά πόσο οι στόχοι αυτοί είναι πραγματικά αναγκαίοι για την περιφερειακή ανάπτυξη, αλλά και ουσιαστικά ερωτήματα όσον αφορά τη διακυβέρνηση και τη μεθοδολογία, καθώς η αναδιανεμητική αυτή λειτουργία δεν προβλεπόταν όταν τέθηκαν οι στόχοι αυτοί, το 2010·

15.

εκτιμά ότι, σύμφωνα με το άρθρο 177 της ΣΛΕΕ, όχι μόνο πρόκειται για τομέα που υπόκειται σε συναπόφαση, αλλά επιπλέον για τομέα υποχρεωτικής διαβούλευσης με την ΕτΠ, η οποία κατά συνέπεια, προκειμένου να υπεραμυνθεί των προνομίων της όπως ορίζονται στο άρθρο 263 τρίτο εδάφιο της ΣΛΕΕ, θα αξιολογήσει περαιτέρω το νομικό πλαίσιο του ζητήματος και επιφυλάσσεται να προσφύγει στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης εάν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν υποβάλλει νομοθετική πρόταση για την οποία η ΕτΠ θα κληθεί να γνωμοδοτήσει·

16.

δίδοντας συνέχεια στις γνωμοδοτήσεις που έχει υιοθετήσει από τις αρχές του 2012 για τις διάφορες νομοθετικές προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, επαναλαμβάνει τα εξής:

α.

Όσον αφορά τον υποτομέα 1β και τα Ταμεία που καλύπτονται από το κοινό στρατηγικό πλαίσιο (ΚΣΠ), υποστηρίζει τα εξής: την πρόταση σύστασης νέας κατηγορίας περιφερειών, των περιφερειών «μετάβασης», καθώς και την ανάγκη να ληφθεί υπόψη η ιδιαίτερη και μοναδική κατάσταση των εξόχως απόκεντρων περιφερειών κατά την πρόσβαση στους πόρους, σύμφωνα με όσα προβλέπονται στο άρθρο 349 της ΣΛΕΕ (σημείο 25 του διαπραγματευτικού πλαισίου)· τον ορισμό ανώτατου ορίου 300 km για την ευρωπαϊκή εδαφική συνεργασία, με εξαίρεση τις εξόχως απόκεντρες περιφέρειες για τις οποίες δεν εφαρμόζεται το κριτήριο της απόστασης (σημείο 27, αυτόθι)· τη θέσπιση, για τις περιφέρειες που δεν θα υπόκεινται πλέον στον στόχο της σύγκλισης, ενός «διχτυού ασφαλείας» ύψους τουλάχιστον ίσου με τα δύο τρίτα της στήριξης που δικαιούνταν κατά την περίοδο 2007-2013 (σημείο 44, αυτόθι)· τις προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής όσον αφορά τα ποσοστά συγχρηματοδότησης, με εξαίρεση την αύξηση σε 85 % για τα προγράμματα βάσει του στόχου «ευρωπαϊκή εδαφική συνεργασία», αν και υποστηρίζει την αύξηση του ποσοστού συγχρηματοδότησης για τη διαπεριφερειακή συνεργασία στις εξόχως απόκεντρες περιφέρειες από 50 % σε 85 % (σημείο 46, αυτόθι)· τη διατήρηση του προγράμματος επισιτιστικής βοήθειας για άτομα σε κατάσταση ανέχειας εντός του τομέα 2 του ΠΔΠ και όχι την υπαγωγή του στο πεδίο δράσης του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου εντός του τομέα 1 (σημείο 48, αυτόθι)· τη θέσπιση ποσοστού συγχρηματοδότησης προσαυξημένου κατά 10 εκατοστιαίες μονάδες για τα κράτη μέλη που αντιμετωπίζουν προσωρινές δημοσιονομικές δυσχέρειες (σημείο 47, επιλογή α, αυτόθι)· τη δημιουργία ενός ΚΣΠ για τα δύο Διαρθρωτικά Ταμεία, το Ταμείο Συνοχής, το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ) και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας και Αλιείας (ΕΤΘΑ) (σημείο 65, αυτόθι)· τον ορισμό των ποσοστών προχρηματοδότησης σε 2 % για το 2014, 3 % για το 2015 και 3 % για το 2016 (σημείο 75, αυτόθι)· τον ορισμό του μη ανακτήσιμου ΦΠΑ ως επιλέξιμης δαπάνης για τον υπολογισμό της συνεισφοράς από τα Ταμεία του ΚΣΠ (σημείο 78, επιλογή γ, αυτόθι)·

β.

Όσον αφορά τον τομέα 2, υποστηρίζει τα εξής: την ταχύτερη σύγκλιση, με ακριβές χρονοδιάγραμμα για τη σύγκλιση μεταξύ κρατών μελών (σημείο 53, αυτόθι)· τον καθορισμό ανώτατου ορίου 200 000 ευρώ για τις άμεσες ενισχύσεις, αντί των 300 000 ευρώ, συμπεριλαμβανομένης της οικολογικής διάστασης και τη σταδιακή απομείωση που θα αρχίζει από 100 000 ευρώ, αντί των 200 000 ευρώ (σημείο 54, αυτόθι)· τον καθορισμό ποσοστού 30 % για την οικολογική διάσταση (σημείο 56, αυτόθι)· τη δυνατότητα μεταφοράς κονδυλίων από τον 1ο προς τον 2ο πυλώνα (σημείο 57, αυτόθι), αλλά απορρίπτει οιαδήποτε μεταφορά προς την αντίθετη κατεύθυνση, λαμβάνοντας υπόψη τις ανάγκες επανεξισορρόπησης μεταξύ των δύο πυλώνων της ΚΓΠ (σημείο 58, αυτόθι)· υποστηρίζει επίσης την υπαγωγή των περιφερειών μετάβασης στον κανονισμό για την αγροτική ανάπτυξη (σημείο 62, αυτόθι), ενώ αντιτάσσεται στη δημιουργία, όπως προτείνεται, ενός νέου αποθεματικού για την αντιμετώπιση κρίσεων στον κλάδο της γεωργίας (σημείο 64, αυτόθι)·

17.

όσον αφορά τους πόρους που προβλέπονται για τον στόχο της ευρωπαϊκής εδαφικής συνεργασίας, επαναλαμβάνει την πρότασή της να διανέμονται ανά πρόγραμμα συνεργασίας και όχι ανά κράτος μέλος. Ζητά, συνεπώς, αναθεώρηση του σημείου 40 του διαπραγματευτικού πλαισίου της 18ης Σεπτεμβρίου 2012, διότι, όπως έχουν τα πράγματα επί του παρόντος, η διαπραγμάτευση αποκλειστικά για την κατανομή των πόρων που αφορούν τις συνιστώσες της διασυνοριακής και της διεθνικής συνεργασίας έχει ως αποτέλεσμα να θεωρείται η διαπεριφερειακή συνεργασία απλώς το υπόλοιπο των δύο άλλων συνιστωσών·

18.

υποστηρίζει την πρόταση περί συχνότερης προσφυγής σε δάνεια και όχι κατά κύριο λόγο σε μη επιστρεπτέες επιδοτήσεις, προκειμένου να ενισχυθεί η προσωπική δέσμευση των δικαιούχων· φρονεί επίσης ότι οι επιστροφές των δανείων θα πρέπει στη συνέχεια να αναδιατίθενται, με τη χρήση μηχανισμών κεφαλαίων κίνησης·

Νέοι ίδιοι πόροι

19.

επαναλαμβάνει την επιθυμία της για μεταρρύθμιση του ισχύοντος συστήματος για τους ίδιους πόρους, ώστε να μειωθούν οι άμεσες εισφορές των κρατών μελών στον προϋπολογισμό της ΕΕ, με παράλληλη αύξηση των ιδίων πόρων της ΕΕ που διατίθενται για την αντιμετώπιση των μελλοντικών προκλήσεων (1) και να καλυφθεί η ανάγκη κατάργησης των ισχυουσών δημοσιονομικών διορθώσεων και εξαιρέσεων· συνεπώς, εκτιμά ότι, για λόγους διαφάνειας, ισορροπίας και βιωσιμότητας, το νέο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο πρέπει οπωσδήποτε να στηριχθεί σε μια συμφωνία σχετικά με νέους ίδιους πόρους, όπως έχει δηλώσει και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο·

20.

εκφράζει την ικανοποίησή της για την τρέχουσα μέθοδο διαπραγμάτευσης στο Συμβούλιο, χάρη στην οποία οι πτυχές των δαπανών και των πόρων εξετάζονται από κοινού εντός του διαπραγματευτικού πλαισίου, και επαναλαμβάνει ότι υποστηρίζει την πρόταση της Επιτροπής για δύο νέους ίδιους πόρους, στηριζόμενους αντίστοιχα στον ΦΠΑ και στον νέο φόρο επί των χρηματοπιστωτικών συναλλαγών (ΦΧΣ)·

21.

επί του προκειμένου, ζητά από ορισμένα κράτη μέλη να μην ζημιώνουν τον πληθυσμό τους, τις επιχειρήσεις τους και τους ΟΤΑ αρνούμενα να δεσμευθούν υπέρ του νέου φόρου επί των χρηματοπιστωτικών συναλλαγών, εφόσον η άρνησή τους θα οδηγήσει στην εφαρμογή ενισχυμένης συνεργασίας και τη δημιουργία μιας Ευρώπης δύο ταχυτήτων από δημοσιονομική άποψη·

22.

εκτιμά ότι ο ΦΧΣ, εάν εφαρμοσθεί βάσει ενισχυμένης συνεργασίας, είναι δυνατόν από νομική άποψη να χρησιμεύσει ως βάση για νέο ίδιο πόρο της ΕΕ, καθώς θα μπορούσαν τα συμμετέχοντα κράτη να μεταφέρουν στον προϋπολογισμό της ΕΕ ένα μέρος των σχετικών εσόδων. Ωστόσο, η μεταφορά αυτή θα πρέπει να αφαιρείται από τη συνεισφορά τους στον προϋπολογισμό της ΕΕ βάσει του ΑΕΕ, χωρίς να επηρεάζονται οι κανόνες που εφαρμόζονται για τον υπολογισμό της εθνικής συνεισφοράς των μη συμμετεχόντων κρατών·

23.

επαναλαμβάνει ότι τάσσεται υπέρ της απλούστευσης του εξαιρετικά περίπλοκου συστήματος εκπτώσεων και διορθωτικών μέτρων και της αντικατάστασης του ισχύοντος συστήματος εκπτώσεων από έναν γενικό διορθωτικό μηχανισμό·

Μακροοικονομικοί όροι

24.

εκφράζει την έκπληξή της για το γεγονός ότι η υποτιθέμενη «τεχνική» τροποποίηση της πρότασης κανονισμού του Συμβουλίου εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής περιλαμβάνει ένα εξαιρετικά καίριο στοιχείο: την επέκταση των μακροοικονομικών προϋποθέσεων από το Ταμείο Συνοχής αποκλειστικά, στο σύνολο των πέντε Ταμείων του Κοινού Στρατηγικού Πλαισίου (βλ. άρθρο 8 της τροποποιημένης πρότασης)·

25.

επαναλαμβάνει την σαφή και κατηγορηματική αντίθεσή της σε οποιαδήποτε μορφή μακροοικονομικών προϋποθέσεων και δεν κρίνει εύστοχη την επιλογή της επέκτασης των προϋποθέσεων αυτών σε όλες τις γραμμές του προϋπολογισμού, όπως ζητούν ορισμένα κράτη μέλη·

26.

υπενθυμίζει ότι πρόκειται για τομέα που υπάγεται σε διαδικασία συναπόφασης και πρέπει να αποφασιστεί στα πλαίσια του κανονισμού περί θέσπισης κοινών διατάξεων για τα πέντε Ταμεία του ΚΣΠ·

Διάρθρωση, διάρκεια και ευελιξία του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου

27.

υποστηρίζει πλήρως την πρόταση του Συμβουλίου να μετατραπεί η πολιτική συνοχής σε υπο-τομέα μάλλον παρά να οριστεί γι’ αυτήν επιμέρους ανώτατο όριο, επιμένει όμως να μην υπαχθεί το χρηματοδοτικό μέσο «Συνδέοντας την Ευρώπη» στον προτεινόμενο υπο-τομέα, λόγω της διαφορετικής του φύσεως· εξακολουθεί να θεωρεί λυπηρό ότι δεν αξιοποιήθηκε η ευκαιρία για να συγκεντρωθούν σε ένα και τον αυτό τομέα όλες οι χρηματοδοτήσεις της ΕΕ υπέρ της εδαφικής ανάπτυξης (δηλαδή, τα πέντε Ταμεία του ΚΣΠ)·

28.

επαναλαμβάνει το αίτημά της για ευελιξία στο εσωτερικό του εκάστοτε τομέα και για δημιουργία ενός αποθεματικού ευελιξίας, στο οποίο θα μεταφέρονται οι πιστώσεις ή τα περιθώρια που δεν έχουν χρησιμοποιηθεί στα μέσα της περιόδου, αντί να επιστρέφονται στα κράτη μέλη· φρονεί ότι ένα τέτοιο αποθεματικό ευελιξίας θα μπορούσε να χρησιμεύει ιδίως για μακροοικονομικές και δημοσιονομικές παρεμβάσεις που θα επιτρέπουν την πρόληψη των ασύμμετρων κλονισμών στο εσωτερικό της Ευρωπαϊκής Ένωσης·

29.

επισημαίνει και πάλι ότι η υπό εξέταση πρόταση προβλέπει «αξιολόγηση» της εκτέλεσης του δημοσιονομικού πλαισίου το 2016 και δηλώνει εκ νέου ότι, αντ’ αυτής, θα ήταν προτιμότερο να διενεργηθεί πλήρης ενδιάμεση αναθεώρηση το 2017 (μέρος της οποίας θα συνιστά η προτεινόμενη αξιολόγηση)·

Καθορισμός ανώτατων ορίων για τις αναλήψεις υποχρεώσεων και τις πληρωμές

30.

όσον αφορά το ύψος των κονδυλίων των κύριων υπο-τομέων του ΠΔΠ, επαναλαμβάνει τα εξής:

α.

την υποστήριξή της προς τις προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με το χρηματοδοτικό μέσο «Συνδέοντας την Ευρώπη» (50 δις ευρώ), το πρόγραμμα Ορίζων 2020 (80 δις ευρώ), τους δύο πρώτους πυλώνες της ΚΓΠ (372 δις ευρώ σε σταθερές τιμές), το πρόγραμμα «Δημιουργική Ευρώπη» (1,6 δις ευρώ) και τα μέσα χρηματοδότησης της εξωτερικής δράσης της ΕΕ (70 δις ευρώ)·

β.

το αίτημά της για αύξηση του προϋπολογισμού που διατίθεται για την πολιτική συνοχής (σε επίπεδο τουλάχιστον ίσο με το προβλεπόμενο στις δημοσιονομικές προοπτικές 2007-2013, σε σταθερές τιμές), για το ΕΤΘΑ και για το πρόγραμμα LIFE, καθώς και το αίτημά της για αναπροσαρμογή του προϋπολογισμού μεταξύ των δύο πυλώνων της ΚΓΠ, υπέρ της αγροτικής ανάπτυξης·

Προγράμματα εκτός πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου

31.

επαναλαμβάνει το αίτημά της να διατηρηθεί το Ευρωπαϊκό Ταμείο Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση (ΕΤΠ) και να ενταχθεί στο ΠΔΠ, όμως, όπως και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, επιμένει ότι, λόγω του αστάθμητου χαρακτήρα του, θα πρέπει να εγγραφεί στον προϋπολογισμό με πιστώσεις ανώτερες από το ανώτατο όριο του σχετικού τίτλου. Επίσης, αντιτάσσεται στη διεύρυνση του πεδίου εφαρμογής του ώστε να περιλάβει την αντιστάθμιση των επιπτώσεων των διμερών ή πολυμερών εμπορικών συμφωνιών επί της γεωργικής δραστηριότητας (σημείο 95, αυτόθι)·

32.

χαιρετίζει την πρόταση του Συμβουλίου να ενταχθούν τα προγράμματα Galileo, ITER και GMES στον τομέα 1 του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου (παράρτημα Ι, αυτόθι), όπως ζητούσε και η ίδια στη γνωμοδότησή της για το νέο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο μετά το 2013·

33.

επιμένει να μεταφερθούν επίσης εντός του ΠΔΠ οι πιστώσεις που αντιστοιχούν στους προαναφερόμενους μηχανισμούς αποθεματικού·

Θεματολόγιο απλούστευσης

34.

εκτιμά ότι το ζήτημα της βελτίωσης της ποιότητας των δαπανών, την οποία επικαλούνται και τα κράτη μέλη και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, προς το παρόν δεν λαμβάνει ικανοποιητική λύση, δεδομένου ότι εκφράζεται με προσθήκη νέων διαδικασιών ελέγχου, με αύξηση της πολυπλοκότητας των διαδικασιών, με υπερβολική έμφαση στην ποσοτική επίδοση και απορρόφηση, εις βάρος της ποιότητας των στρατηγικών, και, τέλος, καταλήγει σε αυξανόμενο συγκεντρωτισμό που αποβαίνει εις βάρος των κατώτερων επιπέδων διακυβέρνησης έναντι των ανώτερων·

35.

ευελπιστεί ότι η ανακοίνωση περί ποιότητας των δαπανών, την οποία έχει αναγγείλει η Επιτροπή, θα προσφέρει τη δυνατότητα διαφοροποίησης του καταλογισμού των δαπανών δημοσίων επενδύσεων βάσει του Συμφώνου σταθερότητας·

36.

διαμαρτύρεται για την κατά κόρον προσφυγή σε κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις της Επιτροπής, όπως προτείνεται π.χ. για τις ενδεικτικές δράσεις του Κοινού Στρατηγικού Πλαισίου, η οποία θα οδηγήσει στον αποκλεισμό της ΕτΠ από τη συμβουλευτική διαδικασία και τη διαδικασία λήψεως αποφάσεων, ενώ μπορεί να πρόκειται για τομείς που έχουν καθοριστική σημασία για τους ΟΤΑ·

37.

αντιθέτως, δηλώνει ότι συμφωνεί πλήρως με την Επιτροπή ότι η απλούστευση σε επίπεδο ΕΕ δεν είναι δυνατόν να αποφέρει αποτελέσματα εάν δεν συνοδεύεται από αντίστοιχες προσπάθειες σε εθνικό και υπο-εθνικό επίπεδο, τονίζει δε ότι οι κύριες προσπάθειες πρέπει να καταβληθούν σε εθνικό επίπεδο·

38.

χαιρετίζει τον εξορθολογισμό των προγραμμάτων που προτείνεται βάσει του νέου πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου, ειδικότερα δε την μείωση του αριθμού των προτεινόμενων δημοσιονομικών προγραμμάτων και την ομαδοποίηση προγραμμάτων και υπο-προγραμμάτων σε πολλούς τομείς·

39.

ζητά στενότερη συμμετοχή της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων στην υλοποίηση των προγραμμάτων που χρηματοδοτούνται από τα Διαρθρωτικά Ταμεία.

II.   ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΕΣ ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΕΣ

Τροπολογία 1

COM(2012) 388 final

Αιτιολογική σκέψη 3

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία της ΕτΠ

Ειδικοί μηχανισμοί, όπως το Αποθεματικό Επείγουσας Βοήθειας, το Ταμείο Αλληλεγγύης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ο Μηχανισμός Ευελιξίας, το Ευρωπαϊκό Ταμείο Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση, το Αποθεματικό για τις κρίσεις στον γεωργικό τομέα και το Περιθώριο για απρόβλεπτες ανάγκες είναι απαραίτητα για να μπορεί η Ένωση να αντιδράσει σε συγκεκριμένες απρόβλεπτες περιστάσεις ή για να μπορούν να χρηματοδοτηθούν σαφώς προσδιορισμένες δαπάνες οι οποίες δεν είναι δυνατόν να χρηματοδοτηθούν στο πλαίσιο των διαθέσιμων ανώτατων ορίων ενός ή περισσότερων τομέων όπως καθορίζονται στο δημοσιονομικό πλαίσιο. Συνεπώς, πρέπει να προβλεφθεί η δυνατότητα εγγραφής στον προϋπολογισμό πιστώσεων ανάληψης υποχρεώσεων πάνω από τα ανώτατα όρια που καθορίζονται στο δημοσιονομικό πλαίσιο όπου είναι απαραίτητο να χρησιμοποιηθούν οι ειδικοί μηχανισμοί.

(3) Ειδικοί μηχανισμοί, όπως το Αποθεματικό Επείγουσας Βοήθειας, το Ταμείο Αλληλεγγύης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ο Μηχανισμός Ευελιξίας, και το Περιθώριο για απρόβλεπτες ανάγκες είναι απαραίτητα για να μπορεί η Ένωση να αντιδράσει σε συγκεκριμένες απρόβλεπτες περιστάσεις ή για να μπορούν να χρηματοδοτηθούν σαφώς προσδιορισμένες δαπάνες οι οποίες δεν είναι δυνατόν να χρηματοδοτηθούν στο πλαίσιο των διαθέσιμων ανώτατων ορίων ενός ή περισσότερων τομέων όπως καθορίζονται στο δημοσιονομικό πλαίσιο. Συνεπώς, πρέπει να προβλεφθεί η δυνατότητα εγγραφής στον προϋπολογισμό πιστώσεων ανάληψης υποχρεώσεων πάνω από τα ανώτατα όρια που καθορίζονται στο δημοσιονομικό πλαίσιο όπου είναι απαραίτητο να χρησιμοποιηθούν οι ειδικοί μηχανισμοί.

Αιτιολογία

Δεδομένου ότι το μεν ΕΤΠ πρέπει να ενταχθεί στο ΠΔΠ, ενώ η σύσταση αποθεματικού για τις κρίσεις στον γεωργικό τομέα θα πρέπει να απορριφθεί εις όφελος μιας πραγματικής ρύθμισης, τα δύο αυτά χρηματοδοτικά μέσα πρέπει να διαγραφούν από τον κατάλογο.

Τροπολογία 2

COM(2012) 388 final

Άρθρο 8

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία της ΕτΠ

Εφόσον αρθεί η αναστολή των δημοσιονομικών δεσμεύσεων που αφορούν το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, το Ταμείο Συνοχής, το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας και Αλιείας στο πλαίσιο των μακροοικονομικών προϋποθέσεων σχετικά με τον συντονισμό των οικονομικών πολιτικών των κρατών μελών, το Συμβούλιο αποφασίζει, σύμφωνα με τη Συνθήκη και τηρώντας τη σχετική βασική πράξη, για τη μεταφορά στα επόμενα οικονομικά έτη των δεσμεύσεων που έχουν ανασταλεί. Οι δεσμεύσεις του έτους ν που έχουν ανασταλεί δεν μπορούν να επανεγγραφούν στον προϋπολογισμό πέραν του οικονομικού έτους ν+2.

Εφόσον αρθεί η αναστολή των δημοσιονομικών δεσμεύσεων που αφορούν το Ταμείο Συνοχής στο πλαίσιο των μακροοικονομικών προϋποθέσεων σχετικά με τον συντονισμό των οικονομικών πολιτικών των κρατών μελών, το Συμβούλιο αποφασίζει, σύμφωνα με τη Συνθήκη και τηρώντας τη σχετική βασική πράξη, για τη μεταφορά στα επόμενα οικονομικά έτη των δεσμεύσεων που έχουν ανασταλεί. Οι δεσμεύσεις του έτους ν που έχουν ανασταλεί δεν μπορούν να επανεγγραφούν στον προϋπολογισμό πέραν του οικονομικού έτους ν+2.

Αιτιολογία

Οι διατάξεις που αφορούν τις μακροοικονομικές προϋποθέσεις πρέπει να εξακολουθήσουν να αφορούν αποκλειστικά το Ταμείο Συνοχής, όπως ισχύει από την ίδρυσή του.

Βρυξέλλες, 9 Οκτωβρίου 2012

Ο Πρόεδρος της Επιτροπής των Περιφερειών

Ramón Luis VALCÁRCEL SISO


(1)  Βλ. σημείο 65 της γνωμοδότησης της ΕτΠ με θέμα «Νέο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο μετά το 2013», που υιοθετήθηκε κατά την 93η σύνοδο ολομέλειας της 14ης και 15ης Δεκεμβρίου 2011 (ΕΕ C 54 της 23.2.2012, σ. 40).