31.7.2012   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 229/108


Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής με θέμα «Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή σχετικά με τη στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την προστασία και την καλή διαβίωση των ζώων 2012-2015»

[COM(2012) 6 τελικό]

2012/C 229/20

Εισηγητής: ο κ. José ESPUNY MOYANO

Στις 19 Ιανουαρίου 2012, και σύμφωνα με το άρθρο 304 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε να ζητήσει γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής με θέμα την

Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή σχετικά με τη στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την προστασία και την καλή διαβίωση των ζώων 2012-2015

COM(2012) 6 final.

Το ειδικευμένο τμήμα «Γεωργία, αγροτική ανάπτυξη, περιβάλλον», στο οποίο ανατέθηκαν οι σχετικές προπαρασκευαστικές εργασίες, υιοθέτησε τη γνωμοδότησή του στις 11 Μαΐου 2012.

Κατά την 481η σύνοδο ολομέλειας, της 23ης και 24ης Μαΐου 2012 (συνεδρίαση της 23ης Μαΐου 2012), η Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή υιοθέτησε την ακόλουθη γνωμοδότηση με 146 ψήφους υπέρ, 3 κατά και 9 αποχές.

1.   Συμπεράσματα

1.1   Η ΕΟΚΕ συμφωνεί σε γενικές γραμμές με τη στρατηγική για την καλή διαβίωση των ζώων που παρουσίασε η Επιτροπή, στηρίζοντας την εύλογη προσδοκία των καταναλωτών για την ασφάλεια των τροφίμων και επιδοκιμάζοντας μια ευρωπαϊκή παραγωγική στρατηγική προσανατολισμένη στην ποιότητα.

1.2   Η ΕΟΚΕ διαπιστώνει προβλήματα στην εφαρμογή της ισχύουσας νομοθεσίας, τα οποία οφείλονται στην έλλειψη στήριξης της εφαρμογής τους και στην απώλεια ανταγωνιστικότητας της ευρωπαϊκής παραγωγής.

1.2.1   Δεν υπάρχουν μέσα αντιστάθμισης της απώλειας ανταγωνιστικότητας της ευρωπαϊκής κτηνοτροφίας, καθώς η πρόσθετη επιβάρυνση που συνεπάγεται η πολιτική της ΕΕ για την καλή διαβίωση των ζώων (EUPAW) δεν απορροφάται από την αγορά. Ελλοχεύει ο κίνδυνος ακόμα μεγαλύτερης απώλειας μεριδίου τόσο της εσωτερικής αγοράς όσο και των εξαγωγικών αγορών. Δεν έχουν ληφθεί υπόψη η αγορά εργασίας και οι εργασιακές συνθήκες.

1.2.2   Η ΕΟΚΕ επαναλαμβάνει εκ νέου πως όλα τα εισαγόμενα προϊόντα πρέπει να τηρούν τις ίδιες προδιαγραφές παραγωγής που επιβάλλονται στην παραγωγή της Ένωσης, με έμφαση στην αμοιβαιότητα των εμπορικών συμφωνιών.

1.3   Η συνεχιζόμενη κατάρτιση σε ζητήματα καλής διαβίωσης των ζώων των επαγγελματιών, των εργαζόμενων και των αρχών αποτελεί ζωτικό στοιχείο της στρατηγικής. Η ΕΟΚΕ εφιστά επίσης την προσοχή στη σημασία που έχει η διάθεση μέρους των κονδυλίων συνεργασίας για την κατάρτιση των αρχών, των επιχειρηματιών και των εργαζομένων από τρίτες χώρες σε θέματα καλής διαβίωσης των ζώων.

1.4   Η εφαρμογή ενωσιακών κανόνων προϋποθέτει την επάρκεια των χρηματοοικονομικών πόρων προκειμένου όλοι οι παραγωγοί να προβούν στις απαραίτητες επενδύσεις και να αντισταθμίσουν το πρόσθετο κόστος. Η ΚΓΠ πρέπει να αποτελεί αναπόσπαστο συμπλήρωμα της στρατηγικής, δίνοντάς της την απαιτούμενη σημασία.

1.5   Πρέπει να χαραχθεί επικοινωνιακή στρατηγική που θα επικεντρώνεται στις ανησυχίες της κοινωνίας και θα λαμβάνει υπόψη τις μελέτες και την επιστημονική πρόοδο καθώς και τις διαφορετικές απόψεις των παραγωγών, των εργαζομένων και των καταναλωτών. Η επικοινωνία δεν μπορεί να βασίζεται μόνο στην υποχρεωτική επισήμανση. Πρέπει να υπάρχουν προγράμματα ενημέρωσης του καταναλωτή που θα έχουν συνοχή και θα τον βοηθούν να αποφασίζει με τα περισσότερα δυνατά κριτήρια επιλογής. Οι πόροι για την προώθηση των γεωργικών προϊόντων διαδραματίζουν βασικό ρόλο για την ενεργό συμμετοχή των παραγωγικών κλάδων στο έργο αυτό.

1.6   Η ΕΟΚΕ φρονεί ότι στο δίκτυο ευρωπαϊκών κέντρων αναφοράς πρέπει να συμμετέχουν όλοι οι κοινωνικοί φορείς και οι καταναλωτές και ότι το Δίκτυο επιτελεί καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη της στρατηγικής για την καλή διαβίωση των ζώων:

α)

συντονίζοντας τα διαφορετικά ερευνητικά κέντρα της ΕΕ,

β)

διευκολύνοντας την εφαρμογή των κανόνων (ανάπτυξη πρακτικών δεικτών, κατάρτιση επαγγελματιών, εργαζομένων και αρχών),

γ)

συμβάλλοντας στην εκτίμηση του κοινωνικοοικονομικού αντικτύπου και στην ανταγωνιστικότητα των ρυθμίσεων,

δ)

υποστηρίζοντας τις δράσεις ενημέρωσης και επικοινωνίας.

1.7   Η ενίσχυση των πιο αδύναμων κρίκων της διατροφικής αλυσίδας θα χρησιμεύσει στη δικαιότερη κατανομή του πρόσθετου κόστους που συνεπάγεται η εφαρμογή των κανόνων για την καλή διαβίωση των ζώων, προστατεύοντας έτσι τον παραγωγικό ιστό και την αγροτική ανάπτυξη.

1.8   Η αξιέπαινη προσπάθεια της Επιτροπής για την απλούστευση των κανόνων δεν συνάδει με την πρόθεσή της να διευρύνει το πεδίο εφαρμογής σε περισσότερα είδη και να εμβάθυνση τους υφιστάμενους κανόνες.

2.   Κύρια σημεία της ανακοίνωσης της Επιτροπής

2.1   Η ανακοίνωση της Επιτροπής αποσκοπεί στη χάραξη των κατευθυντήριων γραμμών της EUPAW σε συνέχεια του σχεδίου δράσης 2006-2010.

2.2   Το έγγραφο επιβεβαιώνει πως η ΕΕ έχει καταβάλει σημαντικές προσπάθειες για τη στήριξη της καλής διαβίωσης των ζώων. Διαπιστώνεται πως η εφαρμογή της EUPAW δεν είναι ομοιόμορφη σε όλα τα κράτη μέλη και πως δεν έχουν τεθεί σε εφαρμογή οι υποχρεωτικές ρυθμίσεις εντός των προβλεπόμενων προθεσμιών. Ωστόσο, πρέπει να προβληματιστούμε σχετικά με το κατά πόσο μια γενικευμένη προσέγγιση μπορεί να οδηγήσει σε καλύτερα αποτελέσματα όσον αφορά την καλή διαβίωση των ζώων.

2.3   Από την αξιολόγηση της πολιτικής της ΕΕ στον τομέα της καλής διαβίωσης των ζώων προέκυψε ότι τα πρότυπα καλής διαβίωσης έχουν αυξήσει το κόστος στους τομείς της κτηνοτροφίας και των πειραματόζωων.

2.4   Διαπιστώνεται επίσης πως οι αγοραστικές επιλογές των καταναλωτών καθορίζονται πρωτίστως από την τιμή και πως η καλή διαβίωση των ζώων αποτελεί απλά ένα ακόμη κριτήριο επιλογής προϊόντος.

2.5   Στο έγγραφο επιβεβαιώνεται η ανάγκη απλούστευσης της νομοθεσίας, ενώ αναφέρεται πως πρέπει να θιγούν ζητήματα όπως οι ικανότητες των ατόμων που μεταχειρίζονται ζώα τα οποία ανήκουν σε συγκεκριμένα είδη ή εμπίπτουν σε ορισμένα συστήματα παραγωγής, και η κατάρτιση των επιθεωρητών και των τεχνικών των κρατών μελών. Διαπιστώνεται επίσης ότι οι ρυθμίσεις για την ευζωία καλύπτουν ορισμένα και όχι όλα τα είδη.

2.6   Σε σχέση με όλα αυτά, παρουσιάζονται στρατηγικές δράσεις με δύο κατευθύνσεις:

την απλούστευση της νομοθεσίας και τη διευκόλυνση της εφαρμογής της,

την ενίσχυση των υφιστάμενων δράσεων της Επιτροπής.

3.   Γενικές παρατηρήσεις

3.1   Η ΕΟΚΕ επιδοκιμάζει το έγγραφο στρατηγικής και την πρόθεση της Επιτροπής να βελτιώσει τις πτυχές που μπορούν να συμβάλουν στην επίτευξη των σχετικών στόχων της ΕΕ.

3.2   Η ΕΟΚΕ στηρίζει την εύλογη προσδοκία των καταναλωτών για διατροφική ασφάλεια και τάσσεται υπέρ μιας ευρωπαϊκής παραγωγικής στρατηγικής βασιζόμενης στην ποιότητα. Ωστόσο, καλεί την Επιτροπή να συνειδητοποιήσει ότι η αύξηση του κόστους που επιβάλλει η στρατηγική καλής διαβίωσης των ζώων στους παραγωγούς σπάνια αντισταθμίζεται από την αύξηση της τιμής πώλησης. Επιπλέον, η ευρωπαϊκή κτηνοτροφία πλήττεται από την έλλειψη αμοιβαιότητας των εμπορικών συμφωνιών με τρίτες χώρες.

3.3   Η ΕΟΚΕ εκφράζει τη λύπη της για το γεγονός ότι στην Ανακοίνωση η Επιτροπή δεν αναφέρεται σαφώς στις συνθήκες απασχόλησης των εργαζομένων οι οποίοι σε τελική ανάλυση είναι υπεύθυνοι για τη μεταχείριση των ζώων. Επιπλέον πρέπει να προωθηθεί σθεναρά η δια βίου μάθηση και η απόκτηση των νέων δεξιοτήτων που απαιτούνται για τις αλλαγές που πηγάζουν από την πρόταση.

3.4   Επιδοκιμάζει την απλούστευση της κοινοτικής νομοθεσίας για την καλή διαβίωση των ζώων, καθώς και τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της γεωργίας της ΕΕ. Ωστόσο, η στρατηγική δεν εξετάζει επαρκώς ορισμένα από τα κύρια σημεία που θίγονται στην έκθεση αξιολόγησης της πολιτικής της ΕΕ για την καλή διαβίωση των ζώων και τα οποία θα έπρεπε να αποτελούν προτεραιότητες για την περίοδο 2012-2015.

3.5   Η Επιτροπή αναγνωρίζει ορισμένες από τις ελλείψεις στα αποτελέσματα του σχεδίου δράσης και της EUPAW, επισημαίνοντας τις «συνήθεις αιτίες που επηρεάζουν την κατάσταση της καλής διαβίωσης των ζώων»· ωστόσο, δεν πραγματοποιεί ενδελεχή διάγνωση και κατά συνέπεια δεν παρέχει κατάλληλες λύσεις για τα προβλήματα που έχουν διαπιστωθεί.

3.5.1   Παρατηρείται πως τα κράτη μέλη δεν εφαρμόζουν πλήρως τις διατάξεις «παρά τις ευρείες μεταβατικές περιόδους και τις ενισχύσεις». Ωστόσο, δεν αναλύεται κριτικά η κοινωνικοοικονομική και παραγωγική πραγματικότητα στις διάφορες χώρες της ΕΕ, παρά αναφέρεται απλά η «πολιτιστική θεώρηση των διαφόρων θεμάτων της καλής διαβίωσης των ζώων» ως παράγοντας διαφοροποίησης μεταξύ των κρατών μελών. Η Επιτροπή παραλείπει να αναφέρει στο κείμενο την πολυμορφία των συστημάτων κτηνοτροφίας, την καταναλωτική ζήτηση, τα εμπορικά πλεονεκτήματα της εφαρμογής των ελάχιστων προδιαγραφών καλής διαβίωσης των ζώων ή τις ενισχύσεις για προσαρμογή, που διαφέρουν από περιοχή σε περιοχή της ΕΕ.

3.5.2   Η πολιτική της ΕΕ για την καλή διαβίωση των ζώων πρέπει να βασίζεται πολύ περισσότερο τόσο στην αγορά όσο και στην ασφάλεια των καταναλωτών. Έχει ζωτική σημασία η αποζημίωση των παραγωγών για το πρόσθετο κόστος της παραγωγής και η ενημέρωση των καταναλωτών για τις βελτιώσεις και τις προσπάθειες των παραγωγών, καθώς και για την υψηλότερη προστιθέμενη αξία των τροφίμων που παράγονται με ευρωπαϊκές προδιαγραφές, καθώς και η αντιμετώπιση του προβλήματος της ανύπαρκτης σήμερα ισορροπίας της τροφικής αλυσίδας.

3.5.3   Η δηλούμενη στην ανακοίνωση πρόθεση της Επιτροπής να απλοποιήσει τους κανόνες για την καλή διαβίωση των ζώων δεν συνάδει με την αναφορά στην ανάγκη διεύρυνσης του πεδίου εφαρμογής των υφιστάμενων κανόνων σε περισσότερα είδη και με λεπτομερέστερο τρόπο. Δεν ενσωματώνεται στη στρατηγική η σύσταση του εγγράφου αξιολόγησης της EUPAW για τη διερεύνηση μη νομοθετικών διαύλων για τη συμπλήρωση της υφιστάμενης νομοθεσίας, μέσω π.χ. συμφωνιών μεταξύ φορέων του κλάδου ή μεταξύ κρίκων της αξιακής αλυσίδας, κοινωνικών εταίρων και οργανώσεων καταναλωτών και αρχών, οι οποίες θα μπορούσαν να οδηγήσουν στα επιθυμητά αποτελέσματα χωρίς να δημιουργούν μεγαλύτερη κανονιστική επιβάρυνση.

4.   Ειδικές παρατηρήσεις

4.1   Ο προϋπολογισμός που διατίθεται από την ΕΕ για τη στήριξη της καλής διαβίωσης των ζώων (70 εκατομμύρια EUR το χρόνο) είναι πολύ μικρός σε σχέση με τα ποσά των επενδύσεων που είναι αναγκαίες στην υλοποίησή της, πολλώ δε μάλλον το κόστος της νομοθεσίας στην κτηνοτροφία (2800 εκατομμύρια EUR, σύμφωνα με την αξιολόγηση της EUPAW). Δεν υφίστανται στη στρατηγική προτάσεις συγκεκριμένων και ρεαλιστικών μέτρων για την αντιμετώπιση της αύξησης του κόστους και της έλλειψης ενισχύσεων για την υλοποίηση των μέτρων.

4.2   Για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των παραγωγών πρέπει να βελτιστοποιηθούν οι συνεργίες της EUPAW με την Κοινή Γεωργική Πολιτική. Στην ΚΓΠ μετά το 2013, η ΕΕ πρέπει να υιοθετήσει ισορροπημένη προσέγγιση για την καλή διαβίωση των ζώων. Πρέπει να διασφαλιστεί πως οι κτηνοτρόφοι και οι επαγγελματίες του κλάδου θα έχουν πρόσβαση σε μέτρα στήριξης με επαρκείς πόρους προκειμένου να υλοποιήσουν την EUPAW. Θα ληφθούν υπόψη οι οικονομικές συνέπειες στο πρόσθετο κόστος για τους παραγωγούς και θα προβλεφθεί ικανή στήριξη των εισοδημάτων μέσω της πολιτικής τιμών και αγορών και/ή άμεσων ενισχύσεων.

4.3   Η ΕΟΚΕ συμφωνεί με την ανάγκη απλούστευσης των κανονισμών. Εάν αυτή προχωρήσει επαρκώς, θα στηρίξει την υλοποίηση της EUPAW. Προς τούτο, στις μελλοντικές δράσεις στο πλαίσιο της EUPAW πρέπει να μελετάται ο αντίκτυπος των προτεινόμενων μέτρων και ο κίνδυνος απώλειας του παραγωγικού ιστού που ενέχει κάθε ένα εξ αυτών, καθώς και οι αποζημιώσεις που απαιτούνται σε περίπτωση εφαρμογής τους, ενώ θα πρέπει επίσης να τονίζεται η αξία που έχει για την ΕΕ η υγεία και η ασφάλεια των καταναλωτών.

4.4   Η ενσωμάτωση επιστημονικών δεικτών βασιζόμενων σε αποτελέσματα και όχι σε συντελεστές της παραγωγής θα επιτρέψει την απλούστευση και την ευελιξία που απαιτούνται για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των κτηνοτρόφων της ΕΕ, εφόσον λαμβάνονται υπόψη οι κοινωνικοοικονομικές συνέπειες βάσει της γενικής κατάστασης της κτηνοτροφίας και όχι βάσει μεμονωμένων γεγονότων. Οι δείκτες πρέπει να αναπτυχθούν σε συνεργασία με τους επαγγελματίες του κλάδου, να είναι απλοί, πρακτικοί και εύχρηστοι και να μην επιβαρύνουν περαιτέρω τους κτηνοτρόφους. Πρέπει δε να μπορούν να εφαρμοστούν σε διάφορα είδη και συστήματα παραγωγής, να ερμηνεύονται εύκολα και να μπορούν να αναπαραχθούν (να μην είναι υποκειμενικοί και να μην υπόκεινται στην ανθρώπινη αντίληψη περί καλής διαβίωσης των ζώων).

4.5   Το έργο στα πλαίσια του προγράμματος Welfare Quality είναι ενδιαφέρον ως σημείο αναφοράς, ωστόσο πρέπει να βελτιωθούν και να απλοποιηθούν οι δείκτες καλής διαβίωσης των ζώων προκειμένου να είναι εφαρμόσιμοι στην κτηνοτροφία. Η ερμηνεία και η εφαρμογή των κριτηρίων πρέπει να εναρμονιστεί στα διάφορα κράτη μέλη προκειμένου να διασφαλισθεί η εγκυρότητά τους και η βιωσιμότητα της εφαρμογής τους σε κάθε περίπτωση.

4.6   Ένας από τους στόχους που θα πρέπει να επιδιώξει η στρατηγική είναι η βελτίωση του συντονισμού, της ιχνηλασιμότητας, της διαφάνειας και της επικοινωνίας όσον αφορά την καλή διαβίωση των ζώων στην ΕΕ μέσω της συμμετοχής των αρχών, των κοινωνικοοικονομικών φορέων και των καταναλωτών, πράγμα που θα οδηγήσει στην καλύτερη γνώση, την επαρκέστερη ενημέρωση και την ορθή εφαρμογή των κανόνων. Τα κέντρα αναφοράς μπορούν και πρέπει να διαδραματίσουν καθοριστικό ρόλο προς τον σκοπό αυτό. Η δραστηριότητά τους πρέπει να συνίσταται, πέραν όσων αναφέρονται στο έγγραφο (στήριξη των αρχών, κατάρτιση και διάδοση), στον συντονισμό, την εποπτεία και την ανταλλαγή πληροφοριών. Πρέπει να αξιοποιηθούν οι υφιστάμενες δομές προκειμένου να αποφευχθεί η πρόσθετη επιβάρυνση.

4.7   Τα κέντρα αναφοράς μπορούν επίσης να εκτιμήσουν και να αξιολογήσουν την πρακτική εφαρμογή των κανόνων για την ευζωία. Η επιστημονική έρευνα πρέπει να προστεθεί στην εφαρμοσμένη έρευνα για τη διατύπωση συστάσεων. Υπό το φως των εργασιών της επιστημονικής επιτροπής της ΓΔ SANCO και της επιστημονικής ομάδας την υγεία και την καλή διαβίωση των ζώων, της Ευρωπαϊκής Αρχής για την Ασφάλεια των Τροφίμων, το εν λόγω δίκτυο πρέπει να συντονίσει τις δοκιμές νέων τεχνικών και να αξιολογήσει τον αντίκτυπο των προδιαγραφών καλής διαβίωσης των ζώων. Οι επαγγελματίες του κλάδου συνεισφέρουν σημαντικά στην εφαρμοσμένη έρευνα. Οφείλουν δε να διαθέτουν χωριστό ρόλο όσον αφορά τις χρηματοδοτούμενες από την ΕΕ κανονιστικές και ερευνητικές προτεραιότητες στον τομέα της καλής μεταχείρισης των ζώων.

4.8   Στην αξιολόγηση της EUPAW συνιστάται «η ανάπτυξη σχεδίου δεσμεύσεων με τους ενδιαφερόμενους φορείς για κάθε πτυχή της πολιτικής της ΕΕ για την καλή διαβίωση των ζώων» και «σε συμφωνία με τις ενδιαφερόμενες ομάδες, να εκτιμηθεί η ανάγκη ανάπτυξης νέων μορφών δέσμευσης σε βάθος χρόνου». Είναι σημαντικό να θεσπιστεί χάρτης πορείας για τις αρμόδιες αρχές και τους αρμόδιους φορείς ώστε να επιτραπεί η προοδευτική εφαρμογή των κανόνων πριν την υποχρεωτική ισχύ τους και να διευκολυνθεί ο έγκαιρος συντονισμός και η επίλυση των προβλημάτων. Πρέπει να συμπεριληφθούν επίσης οι δράσεις εκ των υστέρων, επιθεώρησης και ελέγχου, καθώς και η κατάρτιση και η ενημέρωση των επαγγελματιών και των αρμόδιων φορέων των κρατών μελών για την κατάλληλη εφαρμογή των κανόνων.

4.9   Η υποστήριξη της διεθνούς συνεργασίας έχει ζωτική σημασία για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της ευρωπαϊκής παραγωγής. Προς τούτο, πρέπει να καθοριστούν συγκεκριμένες δράσεις στη στρατηγική 2012-2015 που θα εγγυώνται ότι η καλή διαβίωση των ζώων συμπεριλαμβάνεται στις διμερείς εμπορικές συμφωνίες που συνάπτει η ΕΕ και ο ΠΟΕ. Μεταξύ άλλων πρέπει να ληφθούν υπόψη τα εξής:

4.9.1   Στην αξιολόγηση αναφέρεται πως πρέπει να θεσπιστούν μηχανισμοί που θα συνδράμουν τους πιο ευάλωτους τομείς της ΕΕ στις εισαγωγές ή στην ενδεχόμενη απώλεια μεριδίου της αγοράς, ιδίως όσον αφορά τον τομέα των αυγών και των συναφών προϊόντων. Η στρατηγική δεν προτείνει λύσεις για την απώλεια ανταγωνιστικότητας σε σχέση με τις εισαγωγές από τρίτες χώρες που δεν πληρούν τις ίδιες προδιαγραφές παραγωγής με την ΕΕ.

4.9.2   Η ΕΕ πρέπει να διαθέσει μέρος των κονδυλίων συνεργασίας για την κατάρτιση των αρχών, των επιχειρηματιών και των εργαζομένων από τρίτες χώρες σε θέματα καλής διαβίωσης των ζώων.

4.10   Πρέπει να καταρτιστεί επικοινωνιακή στρατηγική που θα λαμβάνει υπόψη τα σημεία που αναφέρονται στην αξιολόγηση της EUPAW. Σε αυτήν θα συμπεριλαμβάνεται σοβαρό και αντικειμενικό σχέδιο κατάρτισης, ενημέρωσης και επικοινωνίας το οποίο θα αρχίζει από το σχολείο, ώστε τόσο οι σημερινοί όσο και οι αυριανοί καταναλωτές να γνωρίζουν τις υψηλές προδιαγραφές καλής διαβίωσης των ζώων που επιβάλλει η EUPAW, αρχής γενομένης από την υφιστάμενη νομοθεσία. Αυτό θα τους επιτρέπει να επιλέγουν τις αγορές τους βάσει επακριβούς ενημέρωσης για την καλή διαβίωση των ζώων.

4.10.1   Η συνεργασία έγκυρων και αναγνωρισμένων φορέων (όπως το Δίκτυο κέντρων αναφοράς) σε αυτό το εγχείρημα είναι ζωτικής σημασίας προκειμένου ο καταναλωτής να γνωρίζει και να εκτιμά τα πλεονεκτήματα της EUPAW καθώς και το κόστος παραγωγής σύμφωνα με το ευρωπαϊκό πρότυπο.

4.10.2   Η ενημέρωση του καταναλωτή για την καλή διαβίωση των ζώων δεν πρέπει να περιορίζεται στην επισήμανση ή στη διαφήμιση των προϊόντων, αλλά να επεκταθεί στις εκστρατείες προώθησης των τομεακών οργανώσεων και οργανισμών, ώστε να αναδείξει τις προσπάθειες που καταβάλλονται και τις συνέπειές τους στο κόστος παραγωγής. Οι μηχανισμοί και τα κονδύλια προώθησης των γεωργικών προϊόντων στην εσωτερική αγορά αποτελούν ιδανικά μέσα ενημέρωσης για την EUPAW.

4.11   Πέραν των μέτρων που εξετάζονται στην πρόταση της Επιτροπής, πρέπει να διερευνηθούν άλλα εξίσου σημαντικά μέτρα που αναφέρονται στην αξιολόγηση της EUPAW, όπου ζητείται «η εγγύηση επαρκούς αύξησης της χρηματοδότησης της EUPAW κατά την επόμενη περίοδο, σύμφωνα με τις αυξανόμενες ανάγκες της πολιτικής και προκειμένου να καλυφθούν οι ανάγκες που εντοπίζονται στην παρούσα αξιολόγηση. Στις τελευταίες συμπεριλαμβάνεται η υποστήριξη της πρακτικής εφαρμογής της νέας νομοθεσίας.»

4.11.1   Ο αρνητικός αντίκτυπος της πολιτικής για την καλή διαβίωση των ζώων στην ανταγωνιστικότητα αποτελεί έναν από τους κυριότερους φραγμούς στην εφαρμογή των κανόνων και στη διατήρηση της ανάπτυξης και της απασχόλησης στις αγροτικές περιοχές, ιδίως λόγω της δυσκολίας της μετακύλισης του αυξημένου κόστους παραγωγής (και της προστιθέμενης αξίας) από τον παραγωγό στους επόμενους κρίκους της διατροφικής αλυσίδας. Η στρατηγική δεν εξετάζει τρόπους επίλυσης των δυσλειτουργιών της διατροφικής αλυσίδας ούτε τις επιπτώσεις των κανόνων στην ανταγωνιστικότητα τομέων ή αγορών που δεν καλύπτονται άμεσα από αυτούς (εστίαση, βιομηχανία, εξαγωγές).

4.11.2   Όσον αφορά τους πόρους για την αγροτική ανάπτυξη, τα κύρια ζητήματα είναι:

η ενίσχυση της χρηματοδότησης των προγραμμάτων αγροτικής ανάπτυξης για τη στήριξη της καλής διαβίωσης των ζώων (τόσο για επενδύσεις όσο και την κάλυψη της αύξησης των τρεχόντων εξόδων)·

η διευκόλυνση της στήριξης κατά την εφαρμογή των υποχρεωτικών κανόνων για την ευζωία με ενισχύσεις που θα ορίζονται από την ΕΕ στο πλαίσιο της ΚΓΠ και οι οποίες θα είναι υποχρεωτικές για τα κράτη μέλη.

4.11.3   Επίσης, πρέπει να ενισχυθεί η συνοχή της πολιτικής για την καλή διαβίωση των ζώων σε σχέση με την περιβαλλοντική πολιτική, την πολιτική για την υγεία των ζώων και την πολιτική αειφορίας, συμπεριλαμβανομένης της ανταγωνιστικότητας. Αυτές οι πολιτικές πρέπει να είναι στενά συνυφασμένες, χωρίς να παραβλέπονται τα οφέλη για τους καταναλωτές, τους εργαζομένους και τους επιχειρηματίες. Αυτά τα σημεία πρέπει να συμπεριληφθούν στο έγγραφο της στρατηγικής.

4.12   Δεδομένης της πρόθεσης απλούστευσης που διαπνέει τη Στρατηγική 2012-2015, καθώς και της πρόθεσης κατάρτισης κανονισμού που θα συγκεντρώνει τις βασικές ρυθμίσεις για την καλή μεταχείριση των ζώων στα διάφορα είδη και συστήματα παραγωγής, δεν κρίνεται σκόπιμη σε αυτήν τη συγκυρία η ανάπτυξη νέων κανόνων ή η εμβάθυνση των υφιστάμενων εφόσον δεν έχει ακόμα αποφασιστεί ο δρόμος που θα ακολουθηθεί και το εάν θα συνυπολογιστούν στη νέα κατεύθυνση τα υδρόβια ζώα ή άλλα είδη.

4.13   Όσον αφορά το ευαίσθητο ζήτημα των τελετουργικών σφαγών, η ΕΟΚΕ δράττεται της ευκαιρίας για να επαναλάβει τη θέση που εξέφρασε στη γνωμοδότηση (1), στην οποία επιβεβαίωνε πως η εξαίρεση για την τελετουργική σφαγή δεν συνάδει με το γενικό στόχο (της βελτίωσης της προστασίας των ζώων). Η καινοτόμος τεχνολογία με την οποία λειτουργεί η συσκευή «Stun Assurance Monitor» (ελεγκτής διασφάλισης αναισθητοποίησης) δίνει τη δυνατότητα σε αυτούς που επιθυμούν να προβούν σε θανάτωση ζώων με προηγούμενη ηλεκτρική αναισθησία, σύμφωνα με τους κανόνες Halal, να ελέγχουν με ακρίβεια το ηλεκτρικό φορτίο που διοχετεύεται στο ζώο. Με αυτόν τον τρόπο διασφαλίζεται ότι το ζώο έχει αναισθητοποιηθεί επαρκώς, αλλά είναι ακόμη ζωντανό πριν τη σφαγή. Η συσκευή καταγράφει κάθε αναισθητοποίηση και την τάση που διοχετεύεται στο ζώο. Μπορεί να συμβάλει ουσιαστικά στη καλή μεταχείριση των ζώων. Επιπλέον, η θέσπιση συστήματος επισήμανσης που θα αναφέρει τη μέθοδο θανάτωσης θα ενθαρρύνει τη χρήση της συσκευής «Stun Assurance Monitor». Είναι σημαντικό η Επιτροπή να στηρίξει ενεργά την έρευνα για συστήματα που θα πείσουν τις θρησκευτικές ομάδες να προβαίνουν σε αναισθητοποίηση.

Βρυξέλλες, 23 Μαΐου 2012.

Ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής

Staffan NILSSON


(1)  ΕΕ C 218 της 11.9.2009, σ. 65.