15.11.2012 |
EL |
Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης |
C 351/42 |
Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής με θέμα «Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή: Άρση των εμποδίων στη φορολογία διασυνοριακών κληρονομιών εντός της ΕΕ»
COM(2011) 864 final
2012/C 351/09
Εισηγητής: ο κ. FARRUGIA
Στις 15 Δεκεμβρίου 2011, και σύμφωνα με το άρθρο 304 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε να ζητήσει τη γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής με θέμα την:
Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή: Άρση των εμποδίων στη φορολογία διασυνοριακών κληρονομιών εντός της ΕΕ
COM(2011) 864 final
Το ειδικευμένο τμήμα «Οικονομική και Νομισματική Ένωση, Οικονομική και Κοινωνική Συνοχή», στο οποίο ανατέθηκαν οι σχετικές προπαρασκευαστικές εργασίες, υιοθέτησε τη γνωμοδότησή του στις 4 Σεπτεμβρίου 2012.
Κατά την 483η σύνοδο ολομέλειας της 18ης και 19ης Σεπτεμβρίου 2012 (συνεδρίαση της 18ης Σεπτεμβρίου 2012), η Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή υιοθέτησε με 135 ψήφους υπέρ, 1 κατά και 11 αποχές την ακόλουθη γνωμοδότηση.
1. Συμπεράσματα και συστάσεις
1.1 |
Οι πολίτες ενός κράτους μέλους της ΕΕ που κληρονομούν περιουσιακά στοιχεία προερχόμενα από άλλα κράτη μέλη της ΕΕ συχνά καλούνται να καταβάλουν τον σχετικό φόρο σε δύο ή και περισσότερα κράτη μέλη (διπλή ή πολλαπλή φορολογία) και υφίστανται φορολογικές διακρίσεις. Το αποτέλεσμα είναι να προκύπτουν αναίτια προσκόμματα για τους πολίτες και να παρακωλύεται η προσπάθεια επίτευξης των στόχων της στρατηγικής «Ευρώπη 2020». Προκειμένου να αντιμετωπιστούν αυτά τα προβλήματα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσιοποίησε εντός του 2011 σχετική ανακοίνωση και μια συνοδευτική σύσταση. |
1.2 |
Η ΕΟΚΕ τάσσεται υπέρ της άρσης της διπλής ή πολλαπλής φορολογίας που συνοδεύεται από αρνητικές διακρίσεις, επιδοκιμάζει την επιλογή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να σεβαστεί την εθνική κυριαρχία των κρατών μελών σε θέματα φορολογίας, αλλά παράλληλα ζητά να υπάρξει καλύτερη διασύνδεση των εθνικών φορολογικών συστημάτων. |
1.3 |
Ωστόσο, κατά την ΕΟΚΕ, η προσπάθεια της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την επίτευξη του απώτερου σκοπού της μπορεί να γίνει ακόμα πιο αποτελεσματική εφόσον:
|
1.4 |
Το Παρατηρητήριο Φορολογίας της ΕΕ – τη σύσταση του οποίου, υπό την αιγίδα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, είχε εισηγηθεί η ΕΟΚΕ σε γνωμοδοτήσεις (1) της με θέμα την πολλαπλή και διαφορετική φορολογία – θα μπορούσε να αποτελέσει τον δίαυλο για την εφαρμογή των ανωτέρω συστάσεων. |
2. Περιεχόμενο και ιστορικό πλαίσιο της πρότασης
2.1 |
Οι πολίτες της ΕΕ που κληρονομούν περιουσιακά στοιχεία από το εξωτερικό καλούνται συχνά να καταβάλουν φόρους σε πάνω από ένα κράτος μέλος (πολλαπλή φορολογία). Συν τοις άλλοις, αρκετά κράτη μέλη επιβάλλουν βαρύτερο φόρο κληρονομίας όταν αυτή προέρχεται από την αλλοδαπή (διακριτική φορολογία). Σε αυτές τις περιπτώσεις παρεμβάλλονται ενίοτε αναίτια προσκόμματα στους πολίτες που καθίστανται κληρονόμοι. Πιο συγκεκριμένα, υπάρχουν μικρές επιχειρήσεις οι οποίες δυσκολεύονται να ολοκληρώσουν τη μεταφορά κυριότητας μετά τον θάνατο των ιδιοκτητών τους. |
2.2 |
Μολονότι υφίστανται ήδη ένδικα μέσα για την προστασία των πολιτών από τη διακριτική φορολογία, συχνά δεν χρησιμοποιούνται λόγω του σχετικού απαγορευτικού κόστους. Ωστόσο, απουσιάζουν τα ένδικα μέσα για την προστασία των πολιτών από την πολλαπλή φορολογία, λόγω του δικαιώματος αρκετών κρατών μελών να επιβάλλουν φόρους (2). |
2.3 |
Αυτά συμβαίνουν παράλληλα με την άνοδο από τα 3 στα 12,3 εκατομμύρια του αριθμού των πολιτών της ΕΕ που μετακινήθηκαν από το ένα κράτος μέλος στο άλλο μεταξύ των ετών 2005 και 2010, καθώς και με την αύξηση των ιδιοκτητών ακινήτων σε άλλα κράτη μέλη κατά 50 % μεταξύ των ετών 2002 και 2010 (3). Σημαντική αύξηση έχει σημειωθεί και στις υπερεθνικές επενδύσεις χαρτοφυλακίου. Μολονότι ο κάθε πολίτης συχνά πλήττεται σημαντικά από την πολλαπλή ή διακριτική επιβολή φόρου κληρονομίας, τα έσοδα των κρατών μελών από την είσπραξη αυτών των φόρων αντιστοιχούν σε λιγότερο από το 0,5 % των συνολικών τους φορολογικών εσόδων και ακόμα λιγότερα είναι αυτά που αναλογούν στις περιπτώσεις από την αλλοδαπή. |
2.4 |
Η κατάσταση αυτή συνιστά σοβαρό πρόσκομμα για την ελεύθερη κυκλοφορία ατόμων και κεφαλαίου εντός της Ενιαίας Αγοράς και ως εκ τούτου βλάπτει τους στόχους της στρατηγικής «Ευρώπη 2020»· εξάλλου, αντίκειται σαφώς στα δικαιώματα του πολίτη της ΕΕ. |
2.5 |
Στην προσπάθειά της να δώσει λύση σε αυτά τα προβλήματα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, μέσω της ανακοίνωσης και της σύστασης που εξέδωσε, επιδιώκει τα εξής:
|
3. Γενικές παρατηρήσεις
3.1 |
Η ΕΟΚΕ τάσσεται υπέρ της επίλυσης του προβλήματος της πολλαπλής και διακριτικής φορολογίας με σκοπό την υπεράσπιση των δικαιωμάτων των πολιτών και την προαγωγή της Ενιαίας Αγοράς. Πρόκειται για μια θέση που το όργανο έχει υπογραμμίσει σε αρκετές γνωμοδοτήσεις του, στις οποίες προτείνει αφενός μεν την άρση της επιβολής πολλαπλών και διαφορετικών φόρων στους πολίτες, αφετέρου δε την περαιτέρω διοικητική απλοποίηση σε περιπτώσεις που υπερβαίνουν τα εθνικά σύνορα (5). |
3.2 |
Ως απόρροια αυτού, η ΕΟΚΕ επιδοκιμάζει την ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με θέμα την «Άρση των εμποδίων στη φορολογία διασυνοριακών κληρονομιών εντός της ΕΕ» καθότι σε αυτή:
|
3.3 |
Επίσης, η ΕΟΚΕ επικροτεί την επιλογή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να σεβαστεί την εθνική κυριαρχία των κρατών μελών σε θέματα φορολογίας και παράλληλα τα συμβουλεύει να επιδιώξουν την καλύτερη διασύνδεση των φορολογικών συστημάτων τους, αίροντας τη διακριτική φορολογία. |
4. Ειδικές παρατηρήσεις
4.1 |
Ωστόσο, κατά την ΕΟΚΕ, η προσπάθεια της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την επίτευξη του απώτερου σκοπού της μπορεί να γίνει ακόμα πιο αποτελεσματική με τις ακόλουθες ενέργειες:
|
4.2 |
Επίσης, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα μπορούσε να εξετάσει το ενδεχόμενο αυτά τα καθήκοντα να συμπεριληφθούν στις αρμοδιότητες του Παρατηρητηρίου Φορολογίας της ΕΕ, τη σύσταση του οποίου – υπό την αιγίδα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής – είχε εισηγηθεί η ΕΟΚΕ σε γνωμοδοτήσεις της με θέμα την πολλαπλή και διακριτική φορολογία (6). Το Παρατηρητήριο θα μπορούσε να συμβάλλει, σε μόνιμη βάση, στην αποτελεσματικότερη επίλυση ζητημάτων φόρου κληρονομίας μέσω έρευνας και μελετών και να αποτελεί δίαυλο παροχής συμβουλών, συνεργασίας και συναίνεσης των διαφόρων εθνικών φορολογικών αρχών. |
Βρυξέλλες, 18 Σεπτεμβρίου 2012
Ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής
Staffan NILSSON
(1) Βλ., μεταξύ άλλων, τις γνωμοδοτήσεις της ΕΟΚΕ με θέμα την «Πρόταση οδηγίας του Συμβουλίου σχετικά με την εφαρμογή της κοινής ενοποιημένης φορολογικής βάσης για τις εταιρείες (ΚΕΒΦΕ)», ΕΕ C 24, της 28/01/2012, σ. 63, την «Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή - Κατάργηση των διασυνοριακών φορολογικών εμποδίων για τους πολίτες της ΕΕ», ΕΕ C 318, της 29/10/2011, σ. 95, καθώς και τη «Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή - Διπλή φορολόγηση στην ενιαία αγορά», ΕΕ C 181, 21.6.2012, σελ.. 40 (ECO/304).
(2) Βλ. υπόθεση Block (C-67/08).
(3) μελέτη της εταιρείας Copenhagen Economics με θέμα "Inheritance Taxes in EU Member States and Possible Mechanisms to Resolve problems of Double Inheritance Taxation in the EU" («Φόροι κληρονομίας στα κράτη μέλη της ΕΕ και πιθανοί μηχανισμοί επίλυσης προβλημάτων διπλής επιβολής φόρου κληρονομίας στην ΕΕ»), Αύγουστος 2010.
(4) SEC(2011) 1488.
(5) Βλ. υποσημείωση 1.
(6) Βλ. υποσημείωση 1.