27.3.2010   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 79/33

1.

υπενθυμίζει ότι η παρούσα γνωμοδότηση σχετικά με την προτεινόμενη απλοποίηση της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής (ΚΓΠ) εκπονείται σε ένα πολύ ιδιαίτερο οικονομικό πλαίσιο και σε μία ενδιάμεση χρονική στιγμή μεταξύ του διαγνωστικού ελέγχου της ισχύουσας ΚΓΠ και της διαμόρφωσης της εξελικτικής πορείας της ΚΓΠ μετά το 2013 με τις μελλοντικές δημοσιονομικές προοπτικές στο επίκεντρο·

2.

τονίζει ότι η εξέλιξη της παγκόσμιας οικονομίας και η αλλαγή του κλίματος καθιστούν υποχρεωτική τη δημιουργία σαφούς πλαισίου για κοινές πολιτικές υποστήριξης ενός κλάδου δραστηριότητας όπως η γεωργία, προκειμένου να εξασφαλισθούν κατά τρόπον αποτελεσματικότερο οι όροι κανονιστικής ρύθμισης του συγκεκριμένου κλάδου σε όλα τα είδη παραγωγής και σε όλες τις εδαφικές περιοχές, και να αποτελέσουν έτσι τα ίδια τα θεμέλια της πολιτικής αυτής·

3.

εκτιμά ότι σε αυτό το πλαίσιο η κοινοτική προτίμηση, χωρίς να φθάνει ως τον προστατευτισμό, και η αγορά τοπικών προϊόντων αποκτούν όλη τη σημασία τους και αποτελούν απαντήσεις στο φλέγον ζήτημα των όρων κάλυψης του συνόλου των παγκόσμιων διατροφικών αναγκών·

4.

σημειώνει ότι η Κοινή Γεωργική Πολιτική πρέπει να λάβει υπόψη την παραγωγή τροφίμων ποιότητας, αλλά και τους όρους που αφορούν συγκεκριμένα βασικές στρατηγικές, όπως η χρήση της γης και η ανάπτυξη της υπαίθρου (δασική στρατηγική, ζώνες με μειονεκτήματα κ.λπ.). Η εν λόγω πολιτική πρέπει επίσης να ανταποκρίνεται στους στόχους της εδαφικής συνοχής για τις γεωγραφικά μεγάλες ηπειρωτικές ενότητες και τις εξόχως απόκεντρες περιοχές της ΕΕ·

5.

θεωρεί ότι, σύμφωνα με τις προηγούμενες γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής των Περιφερειών, η απλοποίηση της ΚΓΠ πρέπει να προσανατολίζεται προς όλους τους επαγγελματικούς φορείς, αλλά και να έχει ως στόχο την καλύτερη κατανόηση των πολιτών σχετικά με την αναγκαιότητα της ύπαρξης της ΚΓΠ και την προάσπιση ενός από τους πυλώνες της ευρωπαϊκής οικονομίας·

6.

φρονεί ότι η ΚΓΠ πρέπει να στραφεί προς το μέλλον: όπως συνιστά η ΕτΠ στο σχετικό ψήφισμα που υιοθετήθηκε από την ολομέλειά της τον Ιούνιο του 2009, ενόψει της διάσκεψης κορυφής του ΟΗΕ για την αλλαγή του κλίματος, που θα διεξαχθεί στην Κοπεγχάγη, η αλλαγή του κλίματος είναι μια διάσταση που πρέπει να ενσωματωθεί στη γεωργία, και να επιδειχθεί μέριμνα για τη μείωση της κατανάλωσης και της παραγωγής αερίων του θερμοκηπίου·

7.

διευκρινίζει ότι η απλοποιημένη ΚΓΠ πρέπει να είναι κατανοητή, ευανάγνωστη και εύληπτη τόσο από τους γεωργούς όσο και από όλους τους θεσμικούς και οικονομικούς φορείς και τους πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης·

8.

εφιστά την προσοχή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (εφεξής «Επιτροπή») και των κρατών μελών στο γεγονός ότι η απλοποίηση της ΚΓΠ δεν συνεπάγεται τη μεταρρύθμιση της ΚΓΠ με αλλαγή των κανόνων εφαρμογής της. Η απλοποίηση θα πρέπει να νοείται ως εξέλιξη. Συγκεκριμένα, θα πρέπει να εξασφαλισθεί ότι οι κανόνες της ΚΓΠ δεν θα μπορούν να αλλάξουν σε δεδομένα χρονικά διαστήματα χωρίς να λαμβάνονται υπόψη όλοι οι κύκλοι παραγωγής γεωργικών προϊόντων·

9.

κρίνει επιθυμητό η Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εκμεταλλευτούν την ευκαιρία απλοποίησης της ΚΓΠ για μια πιο ουσιαστική, ολοκληρωμένη και αντικειμενική ενημέρωση των ευρωπαίων πολιτών και των γεωργών, υπενθυμίζοντας διαρκώς τους στόχους, τα μέσα που χρησιμοποιούνται, καθώς και το πρόγραμμα δράσης για την ΚΓΠ·

10.

υπενθυμίζει ότι «μία απλοποιημένη ΚΓΠ για όλους πρέπει να είναι μία ΚΓΠ κατανοητή από όλους»·

11.

επισημαίνει στην Επιτροπή ότι οι γεωργοί και οι πολίτες στις διάφορες περιοχές δεν είναι ενήμεροι για την απλοποίηση, η οποία έχει ωστόσο ξεκινήσει ήδη από το 2005·

12.

διερωτάται εάν η «εκκαθάριση» της γεωργικής νομοθεσίας είναι πραγματικά σημαντική δεδομένου ότι αφορά μόνον τους κανόνες για τα γαλακτοκομικά προϊόντα. Εκφράζει την έκπληξή της για το γεγονός ότι η Επιτροπή περιορίζει την επιχειρηματολογία της μόνο σε αυτόν τον τομέα, αν και ο τομέας αυτός χρήζει ιδιαίτερης προσοχής·

13.

υποστηρίζει ότι, στο πλαίσιο της τρέχουσας οικονομικής κρίσης, πρέπει να επιτρέπεται η χορήγηση κρατικών ενισχύσεων στην ευρωπαϊκή γεωργία η οποία αποτελεί αντικείμενο κοινής πολιτικής και μάλιστα οι ενισχύσεις να προσαρμόζονται σε καταστάσεις κρίσης (κλιματικής, υγειονομικής, οικονομικής), ενώ παράλληλα διατηρούνται και επιβεβαιώνονται τα θεμέλια της ΚΓΠ (βλ. προηγούμενες γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής των Περιφερειών)·

14.

θεωρεί ότι πέραν της σύστασης ομάδας εμπειρογνωμόνων εκ μέρους της Επιτροπής, τα κράτη μέλη, καθώς και οι τοπικές και περιφερειακές αρχές, οφείλουν επίσης να ενθαρρύνουν τις ανταλλαγές εμπειριών, να διεξάγουν συγκριτικές μελέτες και να εντοπίζουν τα καλύτερα αποτελέσματα, ιδιαίτερα όσον αφορά τη μείωση των διοικητικών δαπανών. Κάθε κράτος μέλος πρέπει, ακριβώς όπως και η Επιτροπή, να επιδιώκει τη συμμετοχή των επαγγελματιών γεωργών στην επικράτειά του·

15.

επισημαίνει στην Επιτροπή ότι, με την πρόφαση της απλοποίησης, πραγματοποίησε τελικά μια μεταρρύθμιση η οποία επέφερε σημαντικές ανακατατάξεις σε όλες τις περιοχές·

16.

διερωτάται αν οι γεωργοί αντιλαμβάνονται τον «φιλικό» προς τους γεωργούς χαρακτήρα του καθεστώτος ενιαίας ενίσχυσης, φρονεί δε ότι η συνεκτίμηση στοιχείων, όπως οι φράχτες και οι τοίχοι, αποτελεί μέτρο γενικού ενδιαφέροντος για όλους·

17.

εκφράζει την ικανοποίησή της επειδή η Επιτροπή αναγνωρίζει ότι είναι αναγκαίο να διεξάγονται τακτικά εκτιμήσεις επιπτώσεων και αξιολογήσεις. Η διαδικασία αυτή πρέπει να ακολουθηθεί επίσης κατά τον προσανατολισμό μιας ΚΓΠ καλύτερα προσαρμοσμένης στις περιφέρειες και τους επαγγελματίες του κλάδου με ορίζοντα το 2013, ως απόρροια του «διαγνωστικού ελέγχου» και της απλοποίησης·

18.

υπενθυμίζει τη σημασία της καλύτερης διαβούλευσης με τις τοπικές και τις περιφερειακές αρχές και την αναγκαία ένταξη της ΚΓΠ στη δυναμική της πολυεπίπεδης διακυβέρνησης όπως διατυπώνεται από την Επιτροπή των Περιφερειών στη Λευκή της Βίβλο, για λόγους μεγαλύτερης αποτελεσματικότητας, ισότητας και αυξημένης συμμετοχής όλων στις διαδικασίες της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης·

19.

τονίζει την ανάγκη να διατίθενται σε όλα τα επίπεδα της Επιτροπής δεδομένα πληροφορικής σχετικά με τη γεωργική δραστηριότητα τα οποία να μπορούν να αξιοποιηθούν σε τοπικό επίπεδο. Η ηλεκτρονική ανταλλαγή πληροφοριών πρέπει να συμπεριλαμβάνει όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη·

20.

εκφράζει την έκπληξή της για τις προτεραιότητες που τίθενται στο σχέδιο δράσης και εκφράζει την ελπίδα ότι θα ταξινομηθούν κατά σειρά σπουδαιότητας και θα υποβληθούν σταδιακά·

21.

ζητεί από την Επιτροπή να λάβει τα κατάλληλα μέτρα, προκειμένου να εξασφαλισθεί ότι η πολλαπλή συμμόρφωση παραμένει βασική αρχή του συστήματος άμεσων πληρωμών της ΚΓΠ. Πιστεύει, ωστόσο, παράλληλα ότι και η απλοποίηση ως ένα βαθμό είναι αναγκαία και συνηγορεί υπέρ της θέσπισης ορθολογικών απαιτήσεων για τους παραγωγούς που μπορούν κατ' επέκταση να αξιολογηθούν αντικειμενικά από τις διοικήσεις που διαχειρίζονται τις πληρωμές αυτές·

22.

προτρέπει την Επιτροπή να καταδείξει ότι η ενιαία ΚΟΑ (κοινή οργάνωση των γεωργικών αγορών), με το σύνολο των κανόνων εφαρμογής που θεσπίζει για τα κράτη μέλη και τις περιφέρειες, συνιστά πραγματικά επωφελή απλοποίηση για τους επαγγελματίες του κλάδου, τους πολίτες και τις περιοχές·

23.

επαναλαμβάνει ότι η μείωση του διοικητικού φόρτου θα πρέπει να είναι επωφελής για τις περιοχές, τους πολίτες και τους γεωργούς και να εφαρμόζεται σε όλα τα είδη παραγωγής. Η ΕτΠ τονίζει εξάλλου ότι η μείωση των επιβαρύνσεων πρέπει επίσης να ανταποκρίνεται στους στόχους της ΚΓΠ·

24.

διατηρεί επιφυλάξεις ως προς τους ισχυρισμούς της Επιτροπής σχετικά με τα καθεστώτα συνδεδεμένης στήριξης και την ερωτά εάν ο προσανατολισμός της ΚΓΠ προς τη μεγαλύτερη αποσύνδεση αποτελεί πράγματι απλοποίηση που σέβεται την ποικιλομορφία των περιοχών. Η ΕτΠ επιθυμεί, επίσης, η απλοποίηση της ΚΓΠ μέσω του «διαγνωστικού ελέγχου» να έχει ως απτό αποτέλεσμα μια καλύτερη ΚΓΠ για όλους, μια δικαιότερη ΚΓΠ που θα κατανέμει σε πιο ισότιμη βάση τις ενισχύσεις μεταξύ των εκμεταλλεύσεων, των τομέων και των περιοχών·

25.

εφιστά για μία ακόμη φορά την προσοχή της Επιτροπής στην ανάγκη να ληφθούν υπόψη όλοι οι τομείς παραγωγής γεωργικών προϊόντων με τους εκάστοτε κύκλους τους·

26.

επιθυμεί, σε κάθε περίπτωση και ως ζήτημα προτεραιότητας, να εναρμονισθούν οι κανόνες της πολλαπλής συμμόρφωσης σε όλες τις περιοχές της Ένωσης με βάση τον ελάχιστο κοινό παρονομαστή·

27.

επισημαίνει στην Επιτροπή την ανάγκη να είναι η ανακοίνωσή της κατανοητή, πλήρης και ευανάγνωστη για τους πολίτες και τους γεωργούς·

28.

υποστηρίζει ότι η ποιότητα πρέπει να αποτελέσει θεμέλιο της ΚΓΠ και ότι δεν πρέπει να εγκαταλειφθεί·

29.

διευκρινίζει ότι είναι σκόπιμη η συμμετοχή των τοπικών και των περιφερειακών αρχών στην ανταλλαγή ορθών πρακτικών και στην αναζήτηση μεθόδων απλοποίησης·

30.

επιθυμεί την ενίσχυση των πολιτικών για ακόμη πιο επαγγελματικά ευρωπαϊκά δίκτυα παραγωγής που θα επιτρέψουν στην ευρωπαϊκή βιομηχανία γεωργικών ειδών διατροφής, έναν από τους οικονομικούς πυλώνες της Ευρώπης, να ενισχυθεί, να συνεχίσει να αναπτύσσεται και να προσαρμόζεται στις αλλαγές του κλίματος και της παγκόσμιας οικονομίας·

31.

ζητά τα εργαλεία της ΚΓΠ να ανταποκρίνονται ακόμη ταχύτερα στις ανάγκες της παραγωγής σε περιόδους κρίσης (της αγοράς, κλιματικές, κοινωνικές και υγειονομικές κ.λπ.). Ένας αποτελεσματικός θεσμοθετημένος μηχανισμός πρέπει να περιέχει απλά εργαλεία που θα επιτρέπουν, με τη συγκέντρωση των μέσων προς όφελος της παραγωγής, την εγγύηση αξιοπρεπούς εισοδήματος για τους γεωργούς που βρίσκονται αντιμέτωποι με την εκάστοτε κρίση·

32.

υποστηρίζει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην προσπάθειά της να προτρέψει τα κράτη μέλη να προβούν σε μεγαλύτερη απλοποίηση με στόχο την επίτευξη μεγαλύτερης αποτελεσματικότητας κατά την άσκηση των αρμοδιοτήτων τους στα πλαίσια της κοινής πολιτικής. Η επικουρικότητα δεν πρέπει να επιφέρει πολυπλοκότητα και πολλαπλασιασμό των διοικητικών διαδικασιών που θα μπορούσαν να θέσουν σε κίνδυνο τον σεβασμό ενός ευρωπαϊκού προτύπου γεωργικών προϊόντων διατροφής·

33.

επαναλαμβάνει ότι η προτεραιότητα που δίδεται στην αγροτική ανάπτυξη πρέπει να θεωρείται ότι παρέχει προστιθέμενη αξία στις περιφέρειες και όχι ότι αντικαθιστά τις πολιτικές των κρατών μελών ή των τοπικών αρχών. Η αγροτική ανάπτυξη πρέπει να αποτελεί μέρος των μεγάλων ευρωπαϊκών στρατηγικών (ΛΙΣΣΑΒΟΝΑ-GOTEBORG) και να πλαισιώνεται από γενικές αρχές όπως η εδαφική συνοχή και η αλληλεγγύη που τη συμπληρώνει, αλλά και από τις μεγάλες πολιτικές που είναι απαραίτητες για τον σχεδιασμό χρήσεων γης στην ευρωπαϊκή ήπειρο. Παράλληλα η γεωργική και παραγεωργική πολιτική πρέπει να εξακολουθήσει να αναπτύσσεται στο πλαίσιο συμπράξεων του τύπου LEADER·

34.

επιθυμεί να επιβεβαιώσει την προσήλωσή της στη διατήρηση μιας Κοινής Γεωργικής Πολιτικής και την απόρριψη κάθε μορφής επανεθνικοποίησης. Η πολιτική αυτή, η οποία δεν πρέπει να λησμονείται ότι εφαρμόζεται σε ένα πλαίσιο οικονομικής κρίσης, αποτελεί δίκαιη ρύθμιση των αγορών. Κατά τη μελλοντική της εξέλιξη, οφείλει να ανταποκρίνεται στις ανάγκες όλων των κλάδων παραγωγής σε καθεμία από τις περιοχές της Ένωσης με γνώμονα την αειφόρο ανάπτυξη. Κρίνεται δε απαραίτητο να συμπεριληφθεί η εν λόγω προσέγγιση σε μία ΚΓΠ προσαρμοσμένη στον ορίζοντα του 2013 και στο πλαίσιο των ευρωπαϊκών δημοσιονομικών προοπτικών·

35.

διερωτάται κατά πόσον η απλοποίηση της ΚΓΠ που προτείνεται από την Επιτροπή, ανταποκρίνεται πλήρως στους στόχους των πρόσφατων συζητήσεων σχετικά με τον «διαγνωστικό έλεγχο» και στους προσανατολισμούς που προκύπτουν από αυτές, συνιστά δε να συνεχισθούν σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο και σε στενή συνεργασία με τις τοπικές και τις περιφερειακές αρχές, οι προσπάθειες για τη βελτίωση των συνθηκών εφαρμογής της καίριας αυτής κοινοτικής πολιτικής από τους επαγγελματικούς φορείς και της κατανόησής της από τους πολίτες που είναι και καταναλωτές·

36.

επισημαίνει, επιπλέον, ότι η επιδιωκόμενη αναγκαία απλοποίηση πρέπει να μεγιστοποιήσει τη δυνατότητα αντίδρασης για την αντιμετώπιση των κρίσεων στις αγορές γεωργικών προϊόντων, καθώς και των απρόβλεπτων κλιματολογικών και υγειονομικών συμβάντων· ειδικά η σημερινή κρίση του γαλακτοκομικού τομέα απαιτεί ταχεία δράση και την θέσπιση απλών και ευέλικτων μέτρων προσανατολισμού της αγοράς·

37.

θεωρεί επιτακτική την ανάγκη καλύτερης ενημέρωσης σχετικά με την υφιστάμενη ΚΓΠ, ούτως ώστε όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη (πολίτες, καταναλωτές, γεωργοί, τοπικές και περιφερειακές αρχές) να μπορούν να ταυτιστούν καλύτερα με την εν λόγω πολιτική·

38.

επιθυμεί να αποφασίσει η Ευρώπη τη μετεξέλιξη της γεωργικής αυτής πολιτικής σε μια πιο φιλόδοξη κοινή γεωργική και επισιτιστική πολιτική που θα μπορούσε να ονομασθεί ΚΓΕΠ. Κατ' αυτόν τον τρόπο, η πολιτική αυτή θα έχει θετικό αντίκτυπο τόσο στο εσωτερικό της Ένωσης όσο και στον υπόλοιπο κόσμο. Η επιτυχία της πολιτικής αυτής θα διευκολύνει την αποκατάσταση των απαραίτητων μεγάλων ισορροπιών και της σταθερότητας παγκοσμίως·

39.

προσδοκά ότι, έως το 2013, τα κράτη μέλη, το Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο θα θέσουν ως στόχο να χαράξουν παρόμοια πολιτική με δημοσιονομικές προοπτικές, συμβατή με τους στόχους και τους κανόνες εφαρμογής που ισχύουν σε όλα τα επίπεδα.