20.5.2008 |
EL |
Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης |
CE 122/19 |
ΚΟΙΝΉ ΘΈΣΗ (ΕΚ) αριθ. 13/2008
που καθορίστηκε από το Συμβούλιο στις 18 Απριλίου 2008
για την έκδοση οδηγίας 2008/…/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της …, για τροποποίηση της οδηγίας 2003/87/ΕΚ ώστε να ενταχθούν οι αεροπορικές δραστηριότητες στο σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής αερίων θερμοκηπίου εντός της Κοινότητας
(2008/C 122 E/03)
TO ΕΥΡΩΠAΪKO KOΙNOBOΥΛΙO KAΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,
Έχοντας υπόψη:
τη συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, και ιδίως το άρθρο 175 παράγραφος 1,
την πρόταση της Επιτροπής,
τη γνώμη της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής (1),
τη γνώμη της Επιτροπής των Περιφερειών (2),
Αποφασίζοντας σύμφωνα με τη διαδικασία του άρθρου 251 της συνθήκης (3),
Εκτιμώντας τα ακόλουθα:
(1) |
Με την οδηγία 2003/87/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Οκτωβρίου 2003, σχετικά με τη θέσπιση συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής αερίων θερμοκηπίου εντός της Κοινότητας (4), καθιερώθηκε σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής αερίων θερμοκηπίου εντός της Κοινότητας ώστε να προωθηθεί η μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου κατά τρόπο αποτελεσματικό σε σχέση με το κόστος και οικονομικά αποδοτικό. |
(2) |
Απώτερος στόχος της σύμβασης πλαισίου των Ηνωμένων Εθνών για την Αλλαγή του Κλίματος (UNFCCC), που εγκρίθηκε εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Κοινότητας με την απόφαση 94/69/EK του Συμβουλίου (5), είναι η σταθεροποίηση των συγκεντρώσεων των αερίων θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα σε επίπεδα τα οποία αποτρέπουν τις επικίνδυνες ανθρωπογενείς παρεμβάσεις στο κλιματικό σύστημα. |
(3) |
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο των Βρυξελλών, της 8ης και 9ης Μαρτίου 2007, υπογράμμισε τη θεμελιώδη σημασία της επίτευξης του στρατηγικού στόχου του περιορισμού της παγκόσμιας μέσης αύξησης της θερμοκρασίας το πολύ σε 2 °C σε σχέση με τα επίπεδα της προβιομηχανικής εποχής. Τα τελευταία επιστημονικά ευρήματα που ανέφερε η Διακυβερνητική Ομάδα για την Αλλαγή του Κλίματος (IPCC) στην τέταρτη έκθεση αξιολόγησής της καταδεικνύουν ακόμη σαφέστερα ότι οι αρνητικές επιπτώσεις της αλλαγής του κλίματος δημιουργούν διαρκώς μεγαλύτερους κινδύνους για τα οικοσυστήματα και την παραγωγή τροφίμων, για την επίτευξη αειφόρου ανάπτυξης και των αναπτυξιακών στόχων της χιλιετηρίδας, καθώς και για την ανθρώπινη υγεία και ασφάλεια. Για να εξακολουθήσει να υφίσταται η δυνατότητα επίτευξης του στόχου των 2 °C απαιτείται η σταθεροποίηση των συγκεντρώσεων αερίων του θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα σε περίπου 450 ppmv ισοδυνάμου CO2, πράγμα που προϋποθέτει ότι οι παγκόσμιες εκπομπές αερίων θερμοκηπίου θα κορυφωθούν κατά τα επόμενα 10 έως 15 έτη και θα μειωθούν σημαντικά παγκοσμίως έως το 2050 κατά 50 % τουλάχιστον σε σχέση με το επίπεδο του 1990. |
(4) |
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τόνισε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση δεσμεύεται να μετατρέψει την Ευρώπη σε μια ιδιαίτερα αποδοτική από ενεργειακή άποψη οικονομία με χαμηλές εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και, έως ότου συναφθεί παγκόσμια και συνολική συμφωνία για τη μετά το 2012 περίοδο, ανέλαβε σθεναρή ανεξάρτητη δέσμευση ώστε η ΕΕ να επιτύχει μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 20 % τουλάχιστον έως το 2020 σε σχέση με τα επίπεδα του 1990. Ο περιορισμός των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου από τις αεροπορικές δραστηριότητες αποτελεί σημαντική συμβολή που συνάδει με την παρούσα δέσμευση. |
(5) |
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τόνισε ότι η ΕΕ δεσμεύεται για παγκόσμια και συνολική συμφωνία για μειώσεις των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου για τη μετά το 2012 περίοδο, ανταποκρινόμενη κατά τρόπο αποτελεσματικό, αποδοτικό και δίκαιο στον βαθμό που απαιτείται για την αντιμετώπιση των προκλήσεων της αλλαγής του κλίματος. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υιοθετεί το στόχο της ΕΕ για μείωση κατά 30 % των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου ως το 2020 σε σχέση με το 1990, ώστε να συμβάλει στην επίτευξη παγκόσμιας και συνολικής συμφωνίας για τη μετά το 2012 περίοδο, υπό τον όρο ότι και άλλες ανεπτυγμένες χώρες θα δεσμευθούν για ανάλογες μειώσεις εκπομπών και ότι οι πιο προηγμένες οικονομικά αναπτυσσόμενες χώρες θα συμβάλουν καταλλήλως ανάλογα με τις ευθύνες τους και τις αντίστοιχες δυνατότητές τους. Η ΕΕ συνεχίζει να κατέχει την πρωτοπορία στις διαπραγματεύσεις για μια φιλόδοξη διεθνή συμφωνία που θα επιτύχει τον στόχο του περιορισμού της αύξησης της παγκόσμιας θερμοκρασίας σε 2 °C και ενθαρρύνεται από την πρόοδο που σημειώθηκε προς την επίτευξη του στόχου αυτού κατά τη 13η Διάσκεψη των Συμβαλλομένων Μερών της UNFCCC στο Μπαλί τον Δεκέμβριο του 2007. Η ΕΕ θα επιδιώξει να διασφαλίσει ότι η παγκόσμια αυτή συμφωνία θα περιλαμβάνει μέτρα για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από τις αεροπορικές μεταφορές και, στην περίπτωση αυτή, η Επιτροπή θα πρέπει να εξετάσει ποιες τροποποιήσεις της παρούσας οδηγίας είναι απαραίτητες για την εφαρμογή της στους φορείς αεροπορικών μεταφορών. |
(6) |
Η UNFCCC επιβάλλει σε όλα τα συμβαλλόμενα μέρη την υποχρέωση να καταρτίσουν και να εφαρμόσουν εθνικά και, κατά περίπτωση, περιφερειακά προγράμματα μέτρων με σκοπό τον μετριασμό της αλλαγής του κλίματος. |
(7) |
Το προσαρτημένο στην UNFCCC πρωτόκολλο του Κιότο, που εγκρίθηκε εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Κοινότητας με την απόφαση 2002/358/ΕΚ του Συμβουλίου (6), επιβάλλει στις ανεπτυγμένες χώρες την υποχρέωση να επιδιώξουν, μέσω της Διεθνούς Οργάνωσης Πολιτικής Αεροπορίας (ΔΟΠΑ/ICAO), τον περιορισμό ή τη μείωση των μη ελεγχόμενων βάσει του Πρωτοκόλλου του Μοντρεάλ εκπομπών αερίων θερμοκηπίου από αεροπορικές μεταφορές. |
(8) |
Μολονότι η Κοινότητα δεν συγκαταλέγεται μεταξύ των μερών της σύμβασης του Σικάγου του 1944 για τη Διεθνή Πολιτική Αεροπορία (σύμβαση του Σικάγου), όλα τα κράτη μέλη είναι μέρη της και μέλη της ΔΟΠΑ. Τα κράτη μέλη εξακολουθούν να υποστηρίζουν τη συνεργασία με άλλα κράτη στα πλαίσια της ΔΟΠΑ για την ανάπτυξη μέτρων, καθώς και προσανατολισμένων στην αγορά μέσων, για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων των αεροπορικών μεταφορών στην αλλαγή του κλίματος. Στην έκτη συνεδρίαση της επιτροπής της ΔΟΠΑ για την προστασία του περιβάλλοντος στις αεροπορικές μεταφορές, το 2004, υπήρξε συμφωνία ως προς το ότι η καθιέρωση ειδικού συστήματος εμπορίας εκπομπών για την αεροπορία, βασισμένου σε νέο νομικό μέσο υπό την αιγίδα της ΔΟΠΑ, δεν ήταν τότε αρκετά ελκυστική ώστε να επιδιωχθεί περαιτέρω. Κατόπιν αυτού, το ψήφισμα αριθ. Α35-5 της Συνέλευσης της ΔΟΠΑ που διεξήχθη τον Σεπτέμβριο του 2007 δεν πρότεινε νέο νομικό μέσο αλλά, αντ' αυτού, επικρότησε την ανοικτή εμπορία εκπομπών και την ευχέρεια των κρατών να εντάσσουν τις εκπομπές των διεθνών αεροπορικών μεταφορών στα οικεία συστήματα εμπορίας εκπομπών. Στο προσάρτημα L του ψηφίσματος Α36-22 της 36ης Συνέλευσης της ΔΟΠΑ που διεξήχθη τον Σεπτέμβριο του 2007, καλούνται τα Συμβαλλόμενα Μέρη να μην εφαρμόσουν σύστημα εμπορίας εκπομπών στους φορείς αεροπορικών μεταφορών άλλων Συμβαλλομένων Μερών εκτός αν υπάρχουν αμοιβαίες συμφωνίες μεταξύ των κρατών αυτών. Υπενθυμίζοντας ότι η Σύμβαση του Σικάγου αναγνωρίζει ρητά το δικαίωμα κάθε Συμβαλλόμενου Μέρους να εφαρμόζει χωρίς διακρίσεις στα αεροσκάφη όλων των κρατών τους οικείους νόμους και κανονισμούς περί αεροπορικών μεταφορών, τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και δεκαπέντε άλλα ευρωπαϊκά κράτη διατύπωσαν επιφύλαξη για το εν λόγω ψήφισμα και επιφυλάχθηκαν του δικαιώματος, δυνάμει της Σύμβασης του Σικάγου, να θέσουν σε ισχύ και να εφαρμόσουν χωρίς διακρίσεις μέτρα προσανατολισμένα στην αγορά σε όλους τους φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών όλων των κρατών που παρέχουν υπηρεσίες προς, από και στο εσωτερικό της επικρατείας τους. |
(9) |
Το έκτο πρόγραμμα δράσης για το περιβάλλον, που θεσπίστηκε με την απόφαση 1600/2002/EΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (7), προέβλεπε τον προσδιορισμό και την ανάληψη ειδικών δράσεων από την Κοινότητα για τη μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου από τα αεροσκάφη, εφόσον δεν είχε συμφωνηθεί ανάλογη δράση στα πλαίσια της ΔΟΠΑ μέχρι το 2002. Στα συμπεράσματα του Οκτωβρίου 2002, του Δεκεμβρίου 2003 και του Οκτωβρίου 2004, το Συμβούλιο ζήτησε επανειλημμένα από τη Επιτροπή να προτείνει μέτρα για τον περιορισμό των επιπτώσεων των διεθνών αεροπορικών μεταφορών στην αλλαγή του κλίματος. |
(10) |
Για να προκύψουν οι αναγκαίες μειώσεις, θα πρέπει να εφαρμοστούν πολιτικές και μέτρα σε εθνικό και κοινοτικό επίπεδο σε όλους τους τομείς της οικονομίας της Κοινότητας. Εάν οι επιπτώσεις του κλάδου των αερομεταφορών στην αλλαγή του κλίματος εξακολουθήσουν να εντείνονται με το σημερινό ρυθμό, θα υπονομεύσουν σε μεγάλο βαθμό τις μειώσεις που έχουν επιτύχει άλλοι κλάδοι για την καταπολέμηση της αλλαγής του κλίματος. |
(11) |
Με την ανακοίνωση που εξέδωσε στις 27 Σεπτεμβρίου 2005 προς το Συμβούλιο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών, με τίτλο «Περιορισμός του αντίκτυπου των αερομεταφορών στην αλλαγή του κλίματος», η Επιτροπή ενέκρινε στρατηγική για τον περιορισμό των επιπτώσεων των αερομεταφορών στην αλλαγή του κλίματος. Η στρατηγική προτείνει, ως μέρος μιας ολοκληρωμένης δέσμης μέτρων, την υπαγωγή των αερομεταφορών στο κοινοτικό σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής και προβλέπει τη σύσταση ομάδας εργασίας για τις αερομεταφορές με ευρεία συμμετοχή ενδιαφερομένων, στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Προγράμματος για την Αλλαγή του Κλίματος, η οποία θα αναλάβει τη μελέτη τρόπων υπαγωγής των αερομεταφορών στο κοινοτικό σύστημα. Με τα συμπεράσματα της 2ας Δεκεμβρίου 2005, το Συμβούλιο αναγνωρίζει ότι, από οικονομική και περιβαλλοντική άποψη, η ένταξη του τομέα των αεροπορικών μεταφορών στο σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών φαίνεται να αποτελεί την καλύτερη προοπτική και προτρέπει την Επιτροπή να υποβάλει νομοθετική πρόταση έως το τέλος του 2006. Με το ψήφισμά του της 4ης Ιουλίου 2006 σχετικά με τον περιορισμό του αντικτύπου των αερομεταφορών στην αλλαγή του κλίματος (8), το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αναγνωρίζει ότι η εμπορία δικαιωμάτων εκπομπών μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στο πλαίσιο ολοκληρωμένης δέσμης μέτρων για την αντιμετώπιση του αντίκτυπου των αερομεταφορών στο κλίμα, με την προϋπόθεση ότι έχει σχεδιαστεί κατάλληλα. |
(12) |
Στόχος των τροποποιήσεων που επιφέρει η παρούσα οδηγία στην οδηγία 2003/87/ΕΚ είναι ο περιορισμός των επιπτώσεων των αεροπορικών μεταφορών στην αλλαγή του κλίματος με την ένταξη των εκπομπών που προέρχονται από αεροπορικές δραστηριότητες στο κοινοτικό σύστημα. |
(13) |
Οι φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών ασκούν αμεσότερο έλεγχο ως προς τον τύπο του χρησιμοποιούμενου αεροσκάφους και τον τρόπο εκτέλεσης των πτήσεων και, για το λόγο αυτό, θα πρέπει να είναι υπεύθυνοι για την εκπλήρωση των υποχρεώσεων που επιβάλλει η παρούσα οδηγία, περιλαμβανομένης της υποχρέωσης να καταρτίσουν σχέδιο παρακολούθησης και να παρακολουθούν και να αναφέρουν τις εκπομπές σύμφωνα με το εν λόγω σχέδιο. Η ταυτότητα των φορέων εκμετάλλευσης αεροσκαφών μπορεί να προσδιοριστεί με τη χρήση κωδικών της ΔΟΠΑ ή άλλων αναγνωρισμένων κωδικών αναγνώρισης πτήσεων. Εάν δεν είναι γνωστή η ταυτότητα του φορέα εκμετάλλευσης αεροσκαφών, θα πρέπει να θεωρείται ως φορέας εκμετάλλευσης αεροσκαφών ο ιδιοκτήτης του αεροσκάφους, εκτός εάν αυτός υποδείξει άλλο πρόσωπο ως φορέα. |
(14) |
Στο κοινοτικό σύστημα θα πρέπει να ενταχθούν από το 2012 οι εκπομπές από όλες τις πτήσεις προς και από κοινοτικά αεροδρόμια. Με τον τρόπο αυτό, το κοινοτικό σύστημα μπορεί να λειτουργήσει ως υπόδειγμα για την παγκόσμια χρησιμοποίηση του συστήματος εμπορίας εκπομπών. Εάν τρίτη χώρα θεσπίσει μέτρα για τον περιορισμό των κλιματικών επιπτώσεων των πτήσεων προς την Κοινότητα, η Επιτροπή θα πρέπει να εξετάσει τις επιλογές που υφίστανται για τη βέλτιστη αλληλεπίδραση μεταξύ του κοινοτικού συστήματος και των μέτρων αυτής της χώρας, έπειτα από διαβούλευση με την εν λόγω χώρα. |
(15) |
Σύμφωνα με την αρχή της βελτίωσης της νομοθεσίας, ορισμένες πτήσεις θα πρέπει να εξαιρούνται από το σύστημα. Προς περαιτέρω αποφυγή δυσανάλογου διοικητικού φόρτου, οι φορείς εμπορικής εκμετάλλευσης αεροπορικών μεταφορών που πραγματοποιούν, κατά τη διάρκεια τριών διαδοχικών τετράμηνων περιόδων, λιγότερες από 243 πτήσεις ανά περίοδο θα εξαιρούνται από την εφαρμογή του συστήματος. Από τη ρύθμιση αυτή θα ωφεληθούν οι αερογραμμές που πραγματοποιούν περιορισμένες υπηρεσίες στα πλαίσια του πεδίου εφαρμογής του κοινοτικού συστήματος, περιλαμβανομένων των αερογραμμών από αναπτυσσόμενες χώρες. |
(16) |
Οι αεροπορικές μεταφορές έχουν επίπτωση στην αλλαγή του κλίματος μέσω της έκλυσης διοξειδίου του άνθρακα, οξειδίων του αζώτου, υδρατμών και σωματιδίων θειικών ενώσεων και αιθάλης. Η IPCC υπολόγισε ότι η συνολική επίπτωση των αερομεταφορών είναι, σήμερα, διπλάσια έως τετραπλάσια εκείνης που προκύπτει μόνον από τις έως τώρα εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα από αυτές. Από τα αποτελέσματα πρόσφατων ερευνών που διεξήχθησαν στην Κοινότητα προκύπτει ότι η συνολική επίπτωση των αερομεταφορών ενδέχεται να είναι περίπου διπλάσια της επίπτωσης μόνο του διοξειδίου του άνθρακα. Σε καμία όμως από τις εκτιμήσεις αυτές δεν έχουν ληφθεί υπόψη οι επιδράσεις επί των θυσάνων, για τις οποίες υπάρχει μεγάλη αβεβαιότητα. Σύμφωνα με το άρθρο 174, παράγραφος 2, της Συνθήκης, η κοινοτική πολιτική στον τομέα του περιβάλλοντος πρέπει να βασίζεται στην αρχή της προφύλαξης. Εν αναμονή επίτευξης επιστημονικής προόδου, θα πρέπει να καλυφθούν κατά το δυνατόν όλες οι επιπτώσεις των αεροπορικών μεταφορών. Οι εκπομπές οξειδίων του αζώτου θα αποτελέσουν το αντικείμενο άλλης νομοθετικής πράξης την οποία θα προτείνει η Επιτροπή το 2008. |
(17) |
Για να αποφευχθεί η στρέβλωση του ανταγωνισμού, θα πρέπει να καθοριστεί εναρμονισμένη μέθοδος κατανομής των δικαιωμάτων για τον καθορισμό της συνολικής ποσότητας των δικαιωμάτων που θα εκχωρηθούν και για την διανομή των δικαιωμάτων στους αεροπορικούς φορείς. Ένα ποσοστό των δικαιωμάτων θα κατανέμεται με πλειστηριασμό σύμφωνα με κανόνες που θα καθοριστούν από την Επιτροπή. Ένα ειδικό αποθεματικό δικαιωμάτων θα πρέπει να τεθεί κατά μέρος για να εξασφαλίζεται η πρόσβαση νέων φορέων εκμετάλλευσης αεροσκαφών στην αγορά και να διευκολύνονται οι αεροπορικοί φορείς που αυξάνουν ραγδαία τον αριθμό των τονοχιλιομέτρων που εκτελούν. Στους φορείς εκμετάλλευσης που παύουν τις δραστηριότητές τους πρέπει να συνεχίζεται η εκχώρηση δικαιωμάτων μέχρι το τέλος της περιόδου για τη οποία έχουν ήδη κατανεμηθεί δικαιώματα δωρεάν. |
(18) |
Είναι σκόπιμη η πλήρης εναρμόνιση του ποσοστού δικαιωμάτων που παρέχονται δωρεάν σε όλους τους φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών που συμμετέχουν στο σύστημα προκειμένου να διασφαλιστούν ίσοι όροι για τους εν λόγω φορείς, δεδομένου ότι κάθε φορέας εκμετάλλευσης αεροσκαφών θα εποπτεύεται από ένα και μόνο κράτος μέλος σε ό,τι αφορά όλες τις δραστηριότητές του προς, από και εντός της ΕΕ και δεδομένων των νομοθετικών διατάξεων κατά των διακρίσεων που περιέχουν οι διμερείς συμφωνίες αεροπορικών υπηρεσιών με τρίτες χώρες. |
(19) |
Οι αεροπορικές μεταφορές έχουν μερίδιο στο συνολικό αντίκτυπο των ανθρωπίνων δραστηριοτήτων στην αλλαγή του κλίματος, ο δε περιβαλλοντικός αντίκτυπος των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από τα αεροσκάφη μπορεί να μετριαστεί με μέτρα για την αντιμετώπιση της αλλαγής του κλίματος στην ΕΕ και σε τρίτες χώρες και για τη χρηματοδότηση έρευνας και ανάπτυξης με αντικείμενο τον μετριασμό και την προσαρμογή. Οι αποφάσεις για τα θέματα εθνικών δημόσιων δαπανών εμπίπτουν στη δικαιοδοσία των κρατών μελών, σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας. Με την επιφύλαξη της θέσης αυτής, τα έσοδα από τον εκπλειστηριασμό των δικαιωμάτων ή ένα ισοδύναμο ποσό οσάκις το απαιτούν οι προεξάρχουσες δημοσιονομικές αρχές των κρατών μελών, όπως η αρχή της ενότητας και της καθολικότητας, θα πρέπει να χρησιμοποιούνται για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, για την προσαρμογή στις επιπτώσεις της αλλαγής του κλίματος στην ΕΕ και σε τρίτες χώρες, για την χρηματοδότηση της έρευνας και ανάπτυξης με αντικείμενο τον περιορισμό και την προσαρμογή, και για την κάλυψη του κόστους διαχείρισης του συστήματος. Αυτό θα μπορούσε να περιλαμβάνει και μέτρα για την προώθηση φιλοπεριβαλλοντικών τρόπων μεταφοράς. Ειδικότερα, με τα έσοδα από τον πλειστηριασμό θα πρέπει να χρηματοδοτούνται οι συνεισφορές στο Παγκόσμιο Ταμείο Ενεργειακής Απόδοσης και Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, καθώς και τα μέτρα για την αποτροπή της αποδάσωσης και τη διευκόλυνση της προσαρμογής των αναπτυσσόμενων χωρών. Οι διατάξεις της παρούσας οδηγίας που αφορούν τη χρησιμοποίηση εσόδων δεν θα πρέπει να προδικάζουν τυχόν απόφαση για τη χρησιμοποίηση εσόδων από τον εκπλειστηριασμό των δικαιωμάτων στο ευρύτερο πλαίσιο της γενικής επανεξέτασης της οδηγίας 2003/87/ΕΚ. |
(20) |
Οι διατάξεις για τη χρήση των εσόδων από τον εκπλειστηριασμό θα πρέπει να κοινοποιούνται στην Επιτροπή. Η κοινοποίηση αυτή δεν απαλλάσσει τα κράτη μέλη από την υποχρέωσή τους να κοινοποιούν ορισμένα εθνικά μέτρα, η οποία απορρέει από το άρθρο 88 παράγραφος 3 της Συνθήκης. Η παρούσα οδηγία δεν θα πρέπει να προδικάζει την έκβαση τυχόν μελλοντικών διαδικασιών ως προς κρατικές ενισχύσεις, οι οποίες μπορεί να κινηθούν σύμφωνα με τα άρθρα 87 και 88 της Συνθήκης. |
(21) |
Για να βελτιωθεί η αποτελεσματικότητα του συστήματος σε σχέση με το κόστος του, οι φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών θα πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να χρησιμοποιούν πιστοποιημένες μειώσεις εκπομπών (CER) και μονάδες μείωσης των εκπομπών (ERU) από δραστηριότητες έργων για την εκπλήρωση των υποχρεώσεων παράδοσης (επιστροφής) δικαιωμάτων, μέχρι ένα εναρμονισμένο όριο. Η χρήση CER και ERU θα πρέπει να είναι συνεπής με τα κριτήρια αποδοχής που χρησιμοποιούνται στο σύστημα εμπορίας που ορίζει η παρούσα οδηγία. |
(22) |
Για να περιοριστεί η διοικητική επιβάρυνση των φορέων εκμετάλλευσης αεροσκαφών, για κάθε φορέα εκμετάλλευσης αεροσκαφών θα πρέπει να είναι υπεύθυνο ένα κράτος μέλος. Κάθε κράτος μέλος θα πρέπει να υποχρεωθεί να εξασφαλίζει την τήρηση των απαιτήσεων της παρούσας οδηγίας από τους φορείς εκμετάλλευσης στους οποίους έχει χορηγηθεί άδεια εκμετάλλευσης στο εν λόγω κράτος μέλος και τους φορείς εκμετάλλευσης που δεν διαθέτουν άδεια ή προέρχονται από τρίτη χώρα, αλλά των οποίων οι εκπομπές στη διάρκεια ενός έτους αναφοράς μπορούν να αποδοθούν κατά κύριο λόγο στο συγκεκριμένο κράτος μέλος. Σε περίπτωση που ένας φορέας εκμετάλλευσης αεροσκαφών δεν συμμορφώνεται με τις απαιτήσεις της παρούσας οδηγίας και όταν άλλα μέτρα εφαρμογής του εντεταλμένου κράτους μέλους δεν εξασφαλίζουν τη συμμόρφωση, τα κράτη μέλη θα πρέπει να δρουν με αλληλεγγύη. Συνεπώς, το εντεταλμένο κράτος μέλος θα πρέπει να μπορεί να ζητήσει από την Επιτροπή, ως ύστατη λύση, να αποφασίσει την επιβολή απαγόρευσης λειτουργίας για τον συγκεκριμένο φορέα εκμετάλλευσης αεροσκαφών σε κοινοτικό επίπεδο. |
(23) |
Για να διατηρηθεί η ακεραιότητα του λογιστικού συστήματος που χρησιμοποιείται στο κοινοτικό σύστημα, αν ληφθεί υπόψη το γεγονός ότι οι εκπομπές από τις διεθνείς αεροπορικές μεταφορές δεν έχουν συμπεριληφθεί στις δεσμεύσεις των κρατών μελών βάσει του πρωτοκόλλου του Κιότο, τα δικαιώματα που κατανέμονται στον κλάδο των αερομεταφορών θα πρέπει να μπορούν να χρησιμοποιηθούν μόνο για την εκπλήρωση των υποχρεώσεων παράδοσης δικαιωμάτων, τις οποίες υπέχουν οι φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών βάσει της παρούσας οδηγίας. |
(24) |
Για τη διασφάλιση της περιβαλλοντικής ακεραιότητας του συστήματος, οι μονάδες που παραδίδονται από φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών θα πρέπει να υπολογίζονται μόνο στα πλαίσια στόχων μείωσης των αερίων του θερμοκηπίου που συνυπολογίζουν τις εκπομπές αυτές. |
(25) |
Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός για την Ασφάλεια της Αεροναυτιλίας (Eurocontrol) ενδέχεται να διαθέτει στοιχεία που μπορούν να βοηθήσουν τα κράτη μέλη ή την Επιτροπή στην εκπλήρωση των υποχρεώσεων που επιβάλλει η παρούσα οδηγία. |
(26) |
Οι διατάξεις του κοινοτικού συστήματος που αφορούν την παρακολούθηση, την αναφορά και την εξακρίβωση των εκπομπών, καθώς και την επιβολή κυρώσεων σε φορείς εκμετάλλευσης, θα πρέπει να εφαρμόζονται και στους φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών. |
(27) |
Η Επιτροπή θα πρέπει να επανεξετάσει τη λειτουργία της οδηγίας 2003/87/ΕΚ σε σχέση με τις αεροπορικές δραστηριότητες υπό το φως της εμπειρίας από την εφαρμογή της και κατόπιν να υποβάλει έκθεση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο. |
(28) |
Κατά την επανεξέταση της λειτουργίας της οδηγίας 2003/87/ΕΚ σε σχέση με τις αεροπορικές δραστηριότητες θα πρέπει να ληφθεί υπόψη η διαρθρωτική εξάρτηση από τις αεροπορικές μεταφορές των χωρών οι οποίες δεν διαθέτουν επαρκείς και εφάμιλλους εναλλακτικούς τρόπους μεταφοράς και συνεπώς εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τις αεροπορικές μεταφορές ενώ ο τομέας του τουρισμού συμβάλλει με μεγάλο ποσοστό στο ΑΕγχΠ των εν λόγω χωρών. Ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δοθεί στην άμβλυνση ή ακόμη και την εξάλειψη τυχόν προβλημάτων πρόσβασης και ανταγωνιστικότητας για τις εξόχως απόκεντρες περιοχές, όπως προσδιορίζονται στο άρθρο 299, παράγραφος 2, της Συνθήκης, και προβλημάτων τα οποία οφείλονται στις υποχρεώσεις παροχής δημόσιας υπηρεσίας σε συνάρτηση με την εφαρμογή της παρούσας οδηγίας. |
(29) |
Η Υπουργική Δήλωση για τον αερολιμένα του Γιβραλτάρ, η οποία συμφωνήθηκε στην Κόρδοβα στις 18 Σεπτεμβρίου 2006, κατά την πρώτη υπουργική σύνοδο του Φόρουμ Διαλόγου για το Γιβραλτάρ, θα αντικαταστήσει την Κοινή Δήλωση για τον αερολιμένα που έγινε στο Λονδίνο στις 2 Δεκεμβρίου 1987, και η πλήρης συμμόρφωση προς αυτήν θα θεωρείται ότι συνιστά συμμόρφωση προς τη Δήλωση του 1987. |
(30) |
Τα αναγκαία μέτρα για την εφαρμογή της παρούσας οδηγίας πρέπει να θεσπίζονται σύμφωνα με την απόφαση 1999/468/ΕΚ του Συμβουλίου, της 28ης Ιουνίου 1999, για τον καθορισμό των όρων άσκησης των εκτελεστικών αρμοδιοτήτων που ανατίθενται στην Επιτροπή (9). |
(31) |
Ειδικότερα, η Επιτροπή θα πρέπει να εξουσιοδοτηθεί να θεσπίζει μέτρα για τον εκπλειστηριασμό δικαιωμάτων που δεν απαιτείται να κατανεμηθούν δωρεάν, να θεσπίζει λεπτομερείς κανόνες ως προς τη λειτουργία του ειδικού αποθεματικού για ορισμένους αεροπορικούς φορείς και ως προς τις διαδικασίες σε σχέση με αιτήματα προς την Επιτροπή ώστε να αποφασίζει σχετικά με την επιβολή απαγόρευσης της λειτουργίας αεροπορικού φορέα, καθώς και για την τροποποίηση των αεροπορικών δραστηριοτήτων που απαριθμούνται στο Παράρτημα Ι, σε περίπτωση που μια τρίτη χώρα λάβει μέτρα για τον περιορισμό των επιπτώσεων των αεροπορικών μεταφορών στην αλλαγή του κλίματος. Δεδομένου ότι τα μέτρα αυτά είναι γενικής εμβέλειας και έχουν ως αντικείμενο την τροποποίηση μη ουσιωδών στοιχείων της παρούσας οδηγίας, μεταξύ άλλων διά της συμπληρώσεώς της με νέα μη ουσιώδη στοιχεία, πρέπει να θεσπίζονται με την κανονιστική διαδικασία με έλεγχο που προβλέπεται στο άρθρο 5α της απόφασης 1999/468/EΚ. |
(32) |
Δεδομένου ότι ο στόχος της παρούσας οδηγίας είναι αδύνατον να επιτευχθεί επαρκώς με τη μεμονωμένη δράση των κρατών μελών και, επομένως, μπορεί να επιτευχθεί πληρέστερα σε κοινοτικό επίπεδο, λόγω της κλίμακας και των αποτελεσμάτων της δράσης, η Κοινότητα δύναται να θεσπίσει μέτρα σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας του άρθρου 5 της Συνθήκης. Σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας του ίδιου άρθρου, η παρούσα οδηγία δεν υπερβαίνει το αναγκαίο για την επίτευξη του συγκεκριμένου στόχου μέτρο. |
(33) |
Σύμφωνα με την παράγραφο 34 της διοργανικής συμφωνίας για τη βελτίωση της νομοθεσίας (10), τα κράτη μέλη παροτρύνονται να καταρτίζουν, προς ιδία χρήση και προς όφελος της Κοινότητας, και να δημοσιοποιούν τους δικούς τους πίνακες, οι οποίοι αποτυπώνουν, στο μέτρο του δυνατού, την αντιστοιχία της οδηγίας με τα μέτρα μεταφοράς στο εθνικό δίκαιο. |
(34) |
Θα πρέπει, συνεπώς, να τροποποιηθεί αναλόγως η οδηγία 2003/87/ΕΚ, |
ΕΞΕΔΩΣAN ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΟΔΗΓΙΑ:
Άρθρο 1
Τροποποιήσεις της οδηγίας 2003/87/EΚ
Η οδηγία 2003/87/ΕΚ τροποποιείται ως εξής:
1. |
Πριν από το άρθρο 1 παρεμβάλλεται ο ακόλουθος τίτλος: |
2. |
Στο άρθρο 2 προστίθεται η ακόλουθη παράγραφος: «3. Η εφαρμογή της παρούσας οδηγίας στον αερολιμένα του Γιβραλτάρ τελεί υπό την επιφύλαξη των νομικών θέσεων που έχουν υιοθετήσει σχετικά το Βασίλειο της Ισπανίας και το Ηνωμένο Βασίλειο, όσον αφορά τη διαμάχη ως προς την κυριαρχία επί του εδάφους όπου βρίσκεται ο εν λόγω αερολιμένας.». |
3. |
Το άρθρο 3 τροποποιείται ως εξής:
|
4. |
Μετά το άρθρο 3 παρεμβάλλεται το ακόλουθο Κεφάλαιο: «ΚΕΦΑΛΑΙΟ II Αεροπορικές μεταφορές Άρθρο 3α Πεδίο εφαρμογής Οι διατάξεις του παρόντος Κεφαλαίου εφαρμόζονται στην κατανομή και την εκχώρηση δικαιωμάτων εκπομπής για τις αεροπορικές δραστηριότητες του παραρτήματος I. Άρθρο 3β Αεροπορικές δραστηριότητες Έως τις … (11), η Επιτροπή καταρτίζει, σύμφωνα με την κανονιστική διαδικασία του άρθρου 23 παράγραφος 2, κατευθυντήριες γραμμές για τη λεπτομερή ερμηνεία των αεροπορικών δραστηριοτήτων του παραρτήματος Ι και, ειδικότερα, των πτήσεων που σχετίζονται με την έρευνα και τη διάσωση, τις πυροσβεστικές πτήσεις, τις πτήσεις για ανθρωπιστικούς σκοπούς, τις πτήσεις για την παροχή ιατρικών υπηρεσιών επείγουσας ανάγκης και τις πτήσεις που εκτελούνται από φορείς εμπορικής εκμετάλλευσης αεροπορικών μεταφορών που πραγματοποιούν, για τρεις διαδοχικές τετράμηνες περιόδους, λιγότερες από 243 πτήσεις ανά περίοδο. Άρθρο 3γ Συνολική ποσότητα δικαιωμάτων για τις αεροπορικές μεταφορές 1. Για την περίοδο από 1ης Ιανουαρίου 2012 έως 31 Δεκεμβρίου 2012, η συνολική ποσότητα δικαιωμάτων προς κατανομή σε φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών ισοδυναμεί με το 100 % των ιστορικών εκπομπών αεροπορικών μεταφορών. 2. Για την αναφερόμενη στο άρθρο 11, παράγραφος 2, περίοδο που αρχίζει την 1η Ιανουαρίου 2013 και, ελλείψει τροποποιήσεων συνεπεία της επανεξέτασης που προβλέπει το άρθρο 30, παράγραφος 4, για κάθε περίοδο που ακολουθεί, η συνολική ποσότητα δικαιωμάτων προς κατανομή σε φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών ισοδυναμεί με το 100 % του γινομένου των ιστορικών εκπομπών των αεροπορικών μεταφορών επί τον αριθμό ετών της περιόδου. 3. Η Επιτροπή επανεξετάζει τη συνολική ποσότητα δικαιωμάτων προς κατανομή σε φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών κατά τα προβλεπόμενα στο άρθρο 30, παράγραφος 4. 4. Έως τις … (11), η Επιτροπή αποφασίζει σχετικά με τις ιστορικές εκπομπές των αεροπορικών μεταφορών, βασιζόμενη στα βέλτιστα διαθέσιμα δεδομένα και, μεταξύ άλλων, σε εκτιμήσεις βάσει των υφιστάμενων πληροφοριών για την κυκλοφορία. Η απόφαση αυτή εξετάζεται στα πλαίσια της επιτροπής που προβλέπει το άρθρο 23, παράγραφος 1. Άρθρο 3δ Μέθοδος κατανομής των δικαιωμάτων για τις αεροπορικές μεταφορές μέσω πλειστηριασμού 1. Κατά την περίοδο που αναφέρεται στο άρθρο 3γ, παράγραφος 1, το 10 % των δικαιωμάτων τίθεται σε πλειστηριασμό. 2. Για τις μελλοντικές περιόδους, το προβλεπόμενο στην παράγραφο 1 προς πλειστηριασμό ποσοστό μπορεί να αυξηθεί στα πλαίσια της γενικής επανεξέτασης της παρούσας οδηγίας. 3. Θα εκδοθεί κανονισμός με λεπτομερείς διατάξεις για τον εκπλειστηριασμό από τα κράτη μέλη δικαιωμάτων που δεν απαιτείται να κατανεμηθούν δωρεάν σύμφωνα με τις παραγράφους 1 και 2 του παρόντος άρθρου ή το άρθρο 3στ, σημείο 8. Ο αριθμός τον εκπλειστηριαζόμενων δικαιωμάτων από κάθε κράτος μέλος σε κάθε περίοδο είναι ανάλογος με το μερίδιό του στο σύνολο των αποδιδόμενων στην αεροπορία εκπομπών για όλα τα κράτη μέλη για το έτος αναφοράς, οι οποίες έχουν αποτελέσει αντικείμενο έκθεσης σύμφωνα με το άρθρο 14, παράγραφος 3, και εξακρίβωσης σύμφωνα με το άρθρο 15. Για την περίοδο που ορίζει το άρθρο 3γ, παράγραφος 1, το έτος αναφοράς είναι το 2010 ενώ για κάθε μετέπειτα περίοδο που ορίζει το άρθρο 3γ, έτος αναφοράς είναι το ημερολογιακό έτος που λήγει 24 μήνες πριν από την έναρξη της περιόδου την οποία αφορά ο πλειστηριασμός. Δεδομένου ότι ο προαναφερόμενος κανονισμός έχει ως αντικείμενο την τροποποίηση μη ουσιωδών στοιχείων της παρούσας οδηγίας διά συμπληρώσεώς της, εκδίδεται σύμφωνα με την κανονιστική διαδικασία με έλεγχο του άρθρου 23, παράγραφος 3. 4. Εναπόκειται στα κράτη μέλη να καθορίζουν τον τρόπο με τον οποίο χρησιμοποιούνται τα έσοδα από τον εκπλειστηριασμό των δικαιωμάτων. Τα έσοδα αυτά θα πρέπει να χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση της αλλαγής του κλίματος στην ΕΕ και σε τρίτες χώρες και για την κάλυψη των δαπανών που συνεπάγεται η παρούσα οδηγία για το εντεταλμένο κράτος μέλος. 5. Οι πληροφορίες που παρέχονται στην Επιτροπή σύμφωνα με την παρούσα οδηγία δεν απαλλάσσουν τα κράτη μέλη από την υποχρέωση κοινοποίησης που υπέχουν από το άρθρο 88, παράγραφος 3, της Συνθήκης. Άρθρο 3ε Κατανομή και εκχώρηση δικαιωμάτων σε φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών 1. Για κάθε περίοδο που ορίζει το άρθρο 3γ, κάθε φορέας εκμετάλλευσης αεροσκαφών δύναται να καταθέσει αίτηση για δικαιώματα που πρόκειται να κατανεμηθούν δωρεάν. Η αίτηση αυτή μπορεί να κατατεθεί με την υποβολή στην αρμόδια αρχή του εντεταλμένου κράτους μέλους εξακριβωμένων τονοχιλιομετρικών δεδομένων για τις αεροπορικές δραστηριότητες του παραρτήματος Ι που άσκησε ο εν λόγω φορέας εκμετάλλευσης αεροσκαφών κατά το έτος παρακολούθησης. Για τους σκοπούς του παρόντος άρθρου, το έτος παρακολούθησης είναι το ημερολογιακό έτος που λήγει 24 μήνες πριν από την έναρξη της περιόδου την οποία αφορά η αίτηση σύμφωνα με τα παραρτήματα IV και V, ή, όσον αφορά την περίοδο που αναφέρεται στο άρθρο 3γ παράγραφος 1, το έτος 2010. Οι αιτήσεις υποβάλλονται τουλάχιστον 21 μήνες πριν από την έναρξη της περιόδου την οποία αφορούν, ή, όσον αφορά την περίοδο που αναφέρεται στο άρθρο 3γ, παράγραφος 1, έως τις 31 Μαρτίου 2011. 2. Τα κράτη μέλη υποβάλλουν στη Επιτροπή τις αιτήσεις που λαμβάνουν βάσει της παραγράφου 1, τουλάχιστον 18 μήνες πριν από την έναρξη της περιόδου την οποία αφορούν ή, όσον αφορά την περίοδο που αναφέρεται στο άρθρο 3γ, παράγραφος 1, έως τις 30 Ιουνίου 2011. 3. Τουλάχιστον 15 μήνες πριν από την έναρξη κάθε περιόδου από τις οριζόμενες στο άρθρο 3γ, παράγραφος 2, ή, όσον αφορά την περίοδο που ορίζει το άρθρο 3γ, παράγραφος 1, έως τις 30 Σεπτεμβρίου 2011, η Επιτροπή υπολογίζει και λαμβάνει απόφαση σχετικά με:
Ο αναφερόμενος στο στοιχείο ε) συντελεστής σύγκρισης, εκπεφρασμένος ως δικαιώματα ανά τονοχιλιόμετρο, υπολογίζεται με διαίρεση του αριθμού δικαιωμάτων που αναφέρεται στο στοιχείο δ) διά του αθροίσματος των τονοχιλιομετρικών δεδομένων που περιλαμβάνονται στις αιτήσεις οι οποίες υποβλήθηκαν στην Επιτροπή σύμφωνα με την παράγραφο 2. 4. Εντός τριών μηνών από την ημερομηνία έκδοσης απόφασης της Επιτροπής δυνάμει της παραγράφου 3, κάθε εντεταλμένο κράτος μέλος υπολογίζει και δημοσιεύει:
5. Η αρμόδια αρχή του εντεταλμένου κράτους μέλους εκχωρεί σε κάθε φορέα εκμετάλλευσης αεροσκαφών, μέχρι τις 28 Φεβρουαρίου 2012 και τις 28 Φεβρουαρίου κάθε επόμενου έτους, τον αριθμό δικαιωμάτων που του αναλογεί βάσει της κατανομής για το δεδομένο έτος, δυνάμει των διατάξεων του παρόντος άρθρου ή του άρθρου 3στ. Άρθρο 3στ Ειδικό αποθεματικό για ορισμένους φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών 1. Σε κάθε περίοδο προβλεπόμενη στο άρθρο 3γ, παράγραφος 2, το 3 % του συνολικού αριθμού δικαιωμάτων προς κατανομή εγγράφεται σε ειδικό αποθεματικό για τους φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών:
και των οποίων η δραστηριότητα που προβλέπεται στο σημείο α) ή η πρόσθετη δραστηριότητα που προβλέπεται στο σημείο β) δεν αποτελεί, είτε εξ ολοκλήρου είτε εν μέρει, τη συνέχιση αεροπορικής δραστηριότητας που εκτελούσε προηγουμένως άλλος φορέας εκμετάλλευσης αεροσκαφών. 2. Ο φορέας εκμετάλλευσης αεροσκαφών που είναι επιλέξιμος δυνάμει της παραγράφου 1 μπορεί να ζητήσει δωρεάν κατανομή δικαιωμάτων από το ειδικό αποθεματικό υποβάλλοντας αίτηση στην αρμόδια αρχή του οικείου εντεταλμένου κράτους μέλους. Οι αιτήσεις υποβάλλονται μέχρι τις 30 Ιουνίου του τρίτου έτους της σχετικής περιόδου του άρθρου 3γ, παράγραφος 2. 3. Η αίτηση της παραγράφου 2:
4. Το αργότερο 6 μήνες από την προθεσμία υποβολής αίτησης δυνάμει της παραγράφου 2, τα κράτη μέλη υποβάλλουν στην Επιτροπή τις αιτήσεις που παρέλαβαν δυνάμει των διατάξεων της εν λόγω παραγράφου. 5. Το αργότερο 12 μήνες από την προθεσμία υποβολής αίτησης δυνάμει της παραγράφου 2, η Επιτροπή αποφασίζει για τον συντελεστή σύγκρισης που θα χρησιμοποιηθεί για την κατανομή δωρεάν δικαιωμάτων σε φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών που υπέβαλαν αιτήσεις προς την Επιτροπή σύμφωνα με την παράγραφο 4. Με την επιφύλαξη της παραγράφου 6, ο συντελεστής σύγκρισης υπολογίζεται με διαίρεση του αριθμού δικαιωμάτων του ειδικού αποθεματικού διά του αθροίσματος:
6. Ο συντελεστής σύγκρισης που προβλέπει η παράγραφος 5 δεν οδηγεί σε ετήσια κατανομή ανά τονοχιλιόμετρο μεγαλύτερη της ετήσιας κατανομής ανά τονοχιλιόμετρο που παρέχεται σε φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών δυνάμει του άρθρου 3ε, παράγραφος 4. 7. Εντός 3 μηνών από την ημερομηνία κατά την οποία η Επιτροπή εκδίδει απόφαση δυνάμει της παραγράφου 5, κάθε εντεταλμένο κράτος μέλος υπολογίζει και δημοσιεύει:
8. Όσα δικαιώματα του ειδικού αποθεματικού δεν κατανεμηθούν εκπλειστηριάζονται από τα κράτη μέλη. 9. Η Επιτροπή δύναται να θεσπίσει λεπτομερείς κανόνες για τη λειτουργία του ειδικού αποθεματικού που προβλέπει το παρόν άρθρο, μεταξύ των οποίων η αξιολόγηση της συμμόρφωσης προς τα κριτήρια επιλεξιμότητας της παραγράφου 1. Τα μέτρα αυτά, τα οποία έχουν ως αντικείμενο την τροποποίηση μη ουσιωδών στοιχείων της παρούσας οδηγίας διά συμπληρώσεώς της, θεσπίζονται σύμφωνα με την κανονιστική διαδικασία με έλεγχο του άρθρου 23, παράγραφος 3. Άρθρο 3ζ Σχέδια παρακολούθησης και υποβολής εκθέσεων Το εντεταλμένο κράτος μέλος μεριμνά ώστε κάθε φορέας εκμετάλλευσης αεροσκαφών να υποβάλλει στην αρμόδια αρχή του κράτους αυτού σχέδιο παρακολούθησης στο οποίο καθορίζονται μέτρα για την παρακολούθηση και την υποβολή σχετικής έκθεσης όσον αφορά τις εκπομπές και τα τονοχιλιομετρικά δεδομένα, προκειμένου για αιτήσεις του άρθρου 3δ, και ώστε τα σχέδια αυτά να εγκρίνονται από την αρμόδια αρχή σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές που θεσπίζονται σύμφωνα με το άρθρο 14.». |
5. |
Παρεμβάλλονται ο ακόλουθος τίτλος και το ακόλουθο άρθρο: «ΚΕΦΑΛΑΙΟ III Σταθερές εγκαταστάσεις Άρθρο 3η Πεδίο εφαρμογής Οι διατάξεις του παρόντος Κεφαλαίου εφαρμόζονται στις άδειες εκπομπής αερίων θερμοκηπίου και στην κατανομή και εκχώρηση δικαιωμάτων για τις δραστηριότητες του παραρτήματος I, εκτός των αεροπορικών δραστηριοτήτων.». |
6. |
Το στοιχείο ε) του άρθρου 6, παράγραφος 2, αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:
|
7. |
Μετά το άρθρο 11 παρεμβάλλεται ο ακόλουθος τίτλος: |
8. |
Στο άρθρο 11α παρεμβάλλεται η ακόλουθη παράγραφος: «1α. Με την επιφύλαξη της παραγράφου 3, τα κράτη μέλη επιτρέπουν σε κάθε φορέα εκμετάλλευσης αεροσκαφών, για καθεμία από τις οριζόμενες στο άρθρο 3γ περιόδους, να χρησιμοποιεί CER και ERU από δραστηριότητες έργων. Κατά την περίοδο του άρθρου 3γ, παράγραφος 1, οι φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών μπορούν να χρησιμοποιούν CER και ERU σε ποσοστό έως 15 % του αριθμού δικαιωμάτων που υποχρεούνται να παραδώσουν σύμφωνα με το άρθρο 12, παράγραφος 2α. Για τις επόμενες περιόδους, το ποσοστό αποφασίζεται με τη διαδικασία προσδιορισμού της χρησιμοποίησης CER και ERU από δραστηριότητες έργων, στα πλαίσια της επανεξέτασης της παρούσας οδηγίας και λαμβανομένης υπόψη της ανάπτυξης του διεθνούς καθεστώτος για την αλλαγή του κλίματος. Η Επιτροπή δημοσιεύει το ανωτέρω ποσοστό τουλάχιστον έξι μήνες πριν από την έναρξη κάθε περιόδου του άρθρου 3γ.». |
9. |
Στο άρθρο 11β, παράγραφος 2, η λέξη «εγκαταστάσεις» αντικαθίσταται από τη λέξη «δραστηριότητες». |
10. |
Το άρθρο 12 τροποποιείται ως εξής:
|
11. |
Στο άρθρο 13, παράγραφος 3, οι λέξεις «άρθρο 12, παράγραφος 3» αντικαθίστανται από τις λέξεις «άρθρο 12, παράγραφος 2α ή 3». |
12. |
Το άρθρο 14 τροποποιείται ως εξής:
|
13. |
Το άρθρο 15 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο: «Άρθρο 15 Διακρίβωση Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι οι εκθέσεις που υποβάλλουν οι φορείς εκμετάλλευσης και φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών βάσει του άρθρου 14, παράγραφος 3, ελέγχονται σύμφωνα με τα κριτήρια που εκτίθενται στο παράρτημα V και στις λεπτομερείς διατάξεις που ενδεχομένως θεσπίζονται από την Επιτροπή σύμφωνα με το παρόν άρθρο, και ότι ενημερώνεται η αρμόδια αρχή. Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι φορέας εκμετάλλευσης και φορέας εκμετάλλευσης αεροσκαφών η έκθεση του οποίου δεν έχει κριθεί ως ικανοποιητική σύμφωνα με τα κριτήρια του παραρτήματος V και των λεπτομερών διατάξεων που ενδεχομένως θεσπίζονται από την Επιτροπή σύμφωνα με το παρόν άρθρο, έως τις 31 Μαρτίου κάθε έτους, όσον αφορά τις εκπομπές κατά τη διάρκεια του προηγούμενου έτους, δεν θα μπορεί να πραγματοποιεί περαιτέρω μεταβιβάσεις δικαιωμάτων μέχρις ότου η έκθεσή του κριθεί ικανοποιητική. Η Επιτροπή μπορεί να θεσπίζει, σύμφωνα με την κανονιστική διαδικασία του άρθρου 23, παράγραφος 2, λεπτομερείς διατάξεις για τη διακρίβωση των εκθέσεων και των αιτήσεων που υποβάλλονται από φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών δυνάμει του άρθρου 14, παράγραφος 3, και των άρθρων 3δ και 3στ, αντίστοιχα.». |
14. |
Το άρθρο 16 τροποποιείται ως εξής:
|
15. |
Παρεμβάλλονται τα ακόλουθα άρθρα: «Άρθρο 18a Εντεταλμένο κράτος μέλος 1. Το εντεταλμένο κράτος μέλος ως προς έναν φορέα εκμετάλλευσης αεροσκαφών είναι:
2. Εάν, κατά τα πρώτα δύο έτη περιόδου προβλεπόμενης στο άρθρο 3γ, ένας φορέας εκμετάλλευσης αεροσκαφών που εμπίπτει στις διατάξεις της παραγράφου 1, στοιχείο β), του παρόντος άρθρου δεν έχει παραδώσει στο οικείο εντεταλμένο κράτος μέλος κανένα κατανεμημένο δικαίωμα εκπομπής από πτήσεις που έχει εκτελέσει, ο φορέας εκμετάλλευσης αεροσκαφών μεταβιβάζεται σε άλλο εντεταλμένο κράτος μέλος για την επόμενη περίοδο. Το νέο εντεταλμένο κράτος μέλος είναι το κράτος μέλος με τις περισσότερες κατ' εκτίμηση παραδιδόμενες εκπομπές από πτήσεις που έχει εκτελέσει ο εν λόγω φορέας εκμετάλλευσης αεροσκαφών κατά τα δύο πρώτα έτη της προηγούμενης περιόδου. 3. Η Επιτροπή, βασιζόμενη στα βέλτιστα διαθέσιμα στοιχεία:
4. Για τους σκοπούς της παραγράφου 1, ως έτος αναφοράς νοείται, στην περίπτωση φορέα εκμετάλλευσης αεροσκαφών που άρχισε να λειτουργεί στην Κοινότητα μετά την 1η Ιανουαρίου 2006, το πρώτο ημερολογιακό έτος λειτουργίας, σε όλες δε τις άλλες περιπτώσεις, το ημερολογιακό έτος που άρχισε την 1η Ιανουαρίου 2006. Άρθρο 18β Βοήθεια από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό για την Ασφάλεια της Αεροναυτιλίας (Eurocontrol) Για την εκπλήρωση των υποχρεώσεων που υπέχει από το άρθρο 3γ, παράγραφος 4, και από το άρθρο 18α, η Επιτροπή μπορεί να ζητεί τη βοήθεια του Eurocontrol και να συνάπτει προς τούτο κάθε ενδεδειγμένη συμφωνία με τον εν λόγω οργανισμό. |
16. |
Το άρθρο 19 παράγραφος 3 τροποποιείται ως εξής:
|
17. |
Στο άρθρο 23, η παράγραφος 3 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο: «3. Στις περιπτώσεις που γίνεται μνεία της παρούσας παραγράφου, εφαρμόζονται το άρθρο 5α παράγραφοι 1 έως 4 και το άρθρο 7 της απόφασης 1999/468/ΕΚ, τηρουμένων των διατάξεων του άρθρου 8 της ίδιας απόφασης.». |
18. |
Παρεμβάλλεται το ακόλουθο άρθρο: «Άρθρο 25α Μέτρα τρίτων χωρών για τον περιορισμό των επιπτώσεων των αεροπορικών μεταφορών στην αλλαγή του κλίματος 1. Εάν τρίτη χώρα θεσπίσει μέτρα για τον περιορισμό των επιπτώσεων στην αλλαγή του κλίματος των πτήσεων από τη χώρα αυτή προς την Κοινότητα, η Επιτροπή, κατόπιν διαβουλεύσεως με την εν λόγω τρίτη χώρα και τα κράτη μέλη στα πλαίσια της επιτροπής που προβλέπεται στο άρθρο 23, παράγραφος 1, εξετάζει τις διαθέσιμες επιλογές με σκοπό να δημιουργηθεί η καλύτερη δυνατή αλληλεπίδραση του κοινοτικού συστήματος με τα μέτρα των τρίτων χωρών. Εφόσον χρειάζεται, η Επιτροπή μπορεί να υιοθετεί τροποποιήσεις, ώστε οι πτήσεις από την εν λόγω τρίτη χώρα να εξαιρεθούν από τις αεροπορικές δραστηριότητες του παραρτήματος Ι ή ώστε να επέλθει κάθε άλλη αναγκαία τροποποίηση στις αεροπορικές δραστηριότητες του παραρτήματος Ι με συμφωνία δυνάμει του τέταρτου εδαφίου. Τα μέτρα αυτά τα οποία αποσκοπούν στην τροποποίηση μη ουσιωδών στοιχείων της παρούσας οδηγίας διά συμπληρώσεώς της, θεσπίζονται σύμφωνα με την κανονιστική διαδικασία με έλεγχο του άρθρου 23, παράγραφος 3. Η Επιτροπή δύναται να προτείνει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο οιαδήποτε άλλη τροποποίηση στην παρούσα οδηγία. Η Επιτροπή δύναται επίσης, εφόσον κρίνεται αναγκαίο, να υποβάλλει συστάσεις προς το Συμβούλιο σύμφωνα με το άρθρο 300, παράγραφος 1, της Συνθήκης για την έναρξη διαπραγματεύσεων με σκοπό τη σύναψη συμφωνίας με την ενδιαφερόμενη τρίτη χώρα. 2. Η Κοινότητα και τα κράτη μέλη της εξακολουθούν να επιδιώκουν συμφωνία για παγκόσμια μέτρα μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από τις αεροπορικές μεταφορές. Με την προοπτική οποιασδήποτε τέτοιας συμφωνίας, η Επιτροπή θα εξετάσει εάν χρειάζονται τροποποιήσεις της παρούσας οδηγίας, όπως εφαρμόζεται στους φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών.». |
19. |
Το άρθρο 28 τροποποιείται ως εξής:
|
20. |
Στο άρθρο 30 προστίθεται η ακόλουθη παράγραφος: «4. Έως την 1η Ιουνίου του 2015, η Επιτροπή επανεξετάζει, βάσει της παρακολούθησης και της πείρας από την εφαρμογή της, τη λειτουργία της παρούσας οδηγίας σε σχέση με τις αεροπορικές δραστηριότητες του παραρτήματος Ι και ενδεχομένως υποβάλλει προτάσεις. Η Επιτροπή λαμβάνει ειδικότερα υπόψη τα εξής:
Η Επιτροπή υποβάλλει στη συνέχεια έκθεση προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο. |
21. |
Μετά το άρθρο 30 παρεμβάλλεται ο ακόλουθος τίτλος: |
22. |
Τα παραρτήματα I, IV και V τροποποιούνται σύμφωνα με το παράρτημα της παρούσας οδηγίας. |
Άρθρο 2
Μεταφορά στο εσωτερικό δίκαιο
1. Τα κράτη μέλη θέτουν σε ισχύ τις αναγκαίες νομοθετικές, κανονιστικές και διοικητικές διατάξεις για να συμμορφωθούν με την παρούσα οδηγία το αργότερο στις … (14). Ενημερώνουν αμέσως την Επιτροπή σχετικά.
Όταν τα κράτη μέλη θεσπίζουν τις ανωτέρω διατάξεις, αυτές περιέχουν αναφορά στην παρούσα οδηγία ή συνοδεύονται από την αναφορά αυτή κατά την επίσημη δημοσίευσή τους. Ο τρόπος της αναφοράς αυτής αποφασίζεται από τα κράτη μέλη.
2. Τα κράτη μέλη ανακοινώνουν στην Επιτροπή το κείμενο των ουσιωδών διατάξεων εσωτερικού δικαίου τις οποίες θεσπίζουν στον τομέα που διέπεται από την παρούσα οδηγία. Η Επιτροπή πληροφορεί τα άλλα κράτη μέλη σχετικά.
Άρθρο 3
Έναρξη ισχύος
Η παρούσα οδηγία αρχίζει να ισχύει την εικοστή ημέρα από τη δημοσίευσή της στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Άρθρο 4
Αποδέκτες
Η παρούσα οδηγία απευθύνεται στα κράτη μέλη.
…,
Για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο
Ο Πρόεδρος
…
Για το Συμβούλιο
Ο Πρόεδρος
…
(1) ΕΕ C 175 της 27.7.2007, σ. 47.
(2) ΕΕ C 305 της 15.12.2007, σ. 15.
(3) Γνώμη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, της 13ης Νοεμβρίου 2007 (δεν έχει δημοσιευθεί ακόμη στην Επίσημη Εφημερίδα), κοινή θέση του Συμβουλίου, της 18ης Απριλίου 2008, και θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της … (δεν έχει δημοσιευθεί ακόμη στην Επίσημη Εφημερίδα). Απόφαση του Συμβουλίου της …
(4) ΕΕ L 275 της 25.10.2003, σ. 32. Οδηγία όπως τροποποιήθηκε με την οδηγία 2004/101/EΚ (ΕΕ L 338 της 13.11.2004, σ. 18).
(5) ΕΕ L 33 της 7.2.1994, σ. 11.
(6) ΕΕ L 130 της 15.5.2002, σ. 1.
(7) ΕΕ L 242 της 10.9.2002, σ. 1.
(8) ΕΕ C 303 E της 13.12.2006, σ. 119.
(9) ΕΕ L 184 της 17.7.1999, σ. 23. Απόφαση όπως τροποποιήθηκε με την απόφαση 2006/512/EΚ (ΕΕ L 200 της 22.7.2006, σ. 11).
(10) ΕΕ C 321 της 31.12.2003, σ. 1.
(11) Έξι μήνες από την έναρξη ισχύος της παρούσας οδηγίας.
(12) ΕΕ L 240 της 24.8.1992, σ. 1».
(13) ΕΕ L 240 της 24.8.1992, σ. 8. Κανονισμός όπως τροποποιήθηκε τελευταία με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1791/2006 (ΕΕ L 363 της 20.12.2006, σ. 1)».
(14) 18 μήνες μετά την έναρξη ισχύος της παρούσας οδηγίας.
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ
Τα παραρτήματα I, IV και V της οδηγίας 2003/87/ΕΚ τροποποιούνται ως εξής:
1. |
Το Παράρτημα Ι τροποποιείται ως εξής:
|
2. |
Το Παράρτημα IV τροποποιείται ως εξής:
|
3. |
Το Παράρτημα V τροποποιείται ως εξής:
|
ΣΚΕΠΤΙΚΟ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ
Ι. ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Τον Δεκέμβριο του 2006 η Επιτροπή εξέδωσε την πρότασή (1) της για οδηγία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την τροποποίηση της οδηγίας 2003/87/EΚ ώστε να ενταχθούν οι αεροπορικές δραστηριότητες στο σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής αερίων θερμοκηπίου εντός της Κοινότητας. Η πρόταση αυτή διαβιβάστηκε στο Συμβούλιο στις 22 Σεπτεμβρίου 2006.
To Eυρωπαϊκό Κοινοβούλιο γνωμοδότησε σε πρώτη ανάγνωση στις 13 Νοεμβρίου 2007.
Η Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή εξέφερε γνώμη στις 30 Μαΐου 2007 (2).
Η Επιτροπή των Περιφερειών έδωσε τη γνώμη της στις 10 Οκτωβρίου 2007 (3).
Το Συμβούλιο υιοθέτησε την κοινή του θέση στις 18 Aπριλίου 2008.
ΙΙ. ΣΤΟΧΟΣ
Βασικός στόχος της προτεινόμενης οδηγίας είναι να μειωθούν οι επιπτώσεις των κλιματικών μεταβολών που αποδίδονται στις αεροπορικές δραστηριότητες δεδομένης της αύξησης των εκπομπών στον τομέα της αεροπλοΐας, με το να συμπεριληφθούν ειδικότερα οι αεροπορικές δραστηριότητες στο κοινοτικό σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής (ETS).
Η πρόταση έχει μορφή τροποποίησης της οδηγίας 2003/87/ΕΚ (Οδηγία ETS).
ΙΙΙ. ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΗΣ ΚΟΙΝΗΣ ΘΕΣΗΣ
Γενικά
H κοινή θέση συμπεριλαμβάνει ορισμένες τροπολογίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σε πρώτη ανάγνωση είτε κατά λέξη, είτε εν μέρει ή κατά το πνεύμα. Οι τροπολογίες αυτές βελτιώνουν ή αποσαφηνίζουν το κείμενο της προτεινόμενης οδηγίας. Άλλες τροπολογίες ωστόσο δεν αποτυπώνονται στην κοινή θέση διότι το Συμβούλιο έκρινε ότι ήσαν είτε περιττές και/είτε ανεφάρμοστες, δεδομένου ότι δεν υποστηρίζονται επαρκώς από την τρέχουσα επιστημονική γνώση και ότι η εφαρμογή τους συνεπιφέρει αυξημένες και δυσανάλογες διοικητικές δαπάνες.
H κοινή θέση περιλαμβάνει επίσης ορισμένες αλλαγές πέραν εκείνων που ζητά η γνώμη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σε πρώτη ανάγνωση όπως, σε μερικές περιπτώσεις, τη συμπλήρωση διατάξεων της αρχικής πρότασης της Επιτροπής με νέα στοιχεία ή την καθολική αναδιατύπωσή τους, καθώς και την προσθήκη κάποιων εντελώς νέων διατάξεων.
Επί πλέον, ορισμένες συντακτικές αλλαγές απλώς επιζητούν να αποσαφηνιστεί το κείμενο ή να εξασφαλιστεί η εν γένει συνοχή της οδηγίας.
Ειδικά
1. Ημερομηνία έναρξης και πεδίο εφαρμογής του συστήματος
Το Συμβούλιο, συμφωνώντας με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, απέρριψε την προσέγγιση των δύο φάσεων που πρότεινε η Επιτροπή και επέλεξε μια και μοναδική ημερομηνία έναρξης για όλες τις πτήσεις που θα συμπεριληφθούν στο σύστημα. Αυτό κρίθηκε απαραίτητο προκειμένου να εξασφαλιστεί η ενισχυμένη περιβαλλοντική επίπτωση του συστήματος και συγχρόνως να ελαχιστοποιηθεί η στρέβλωση του αναταγωνισμού. Ωστόσο το Συμβούλιο έκρινε εύλογο — εν αντιθέσει προς την Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο που πρότειναν και οι δύο το 2011 ως έτος έναρξης — να μετατεθεί το σύστημα κατά ένα έτος, ήτοι το 2012, λόγω των διαδικαστικών ενεργειών που συνεπάγεται η έκδοση της νομοθεσίας, της περιπλοκότητας του συστήματος και της απαραίτητης πρόβλεψης ορισμένων εκτελεστικών μέτρων.
2. Κατανομή
Όπως το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έτσι και το Συμβούλιο θεωρεί το ζήτημα της κατανομής των δικαιωμάτων νευραλγικής σημασίας για τη λειτουργία του συστήματος. Το Συμβούλιο εισήγαγε εν προκειμένω έναν αριθμό αλλαγών στην πρόταση της Επιτροπής, οι οποίες καθιστούν το περιεχόμενό της πιστότερο προς το πνεύμα των τροπολογικών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και τις οποίες ωστόσο δεν συμπεριλαμβάνει κατά λέξη στο κείμενο της κοινής θέσης.
Ενώ λοιπόν το Συμβούλιο διατηρεί, όπως η πρόταση της Επιτροπής, το 100 % ως ανώτατο όριο των ιστορικών εκπομπών, αφήνει παρά ταύτα να εννοηθεί κάποια ενδεχόμενη μελλοντική μείωση με βάση την επανεξέταση της λειτουργίας της οδηγίας σε σχέση με τις αεροπορικές δραστηριότητες, η οποία θα πρέπει να πραγματοποιηθεί έως το 2015 (άρθρο 30 παράγραφος 4).
Το Συμβούλιο συμφώνησε με την Επιτροπή στην επιλογή μηχανισμού κατανομής που θα λειτουργεί εν μέρει με κατανομή δωρεάν δικαιωμάτων, βάσει απλού συντελεστή σύγκρισης, και εν μέρει με εκπλειστηριασμό.
Το Συμβούλιο προέβη ωστόσο σε ελαφρά επικαιροποίηση του συντελεστή σύγκρισης, επιφέροντας τροποποιήσεις του ωφέλιμου φορτίου (το οποίο αύξησε σε 110 kg για κάθε επιβάτη και τις ελεγμένες του αποσκευές) και της απόστασης (με προσθήκη 95 km στην απόσταση ορθοδρομίας) που χρησιμοποιούνται για τον υπολογισμό της αεροπορικής δραστηριότητας (τονοχιλιόμετρα) κάθε φορέα εκμετάλλευσης αεροσκαφών.
Όσον αφορά τα εκπλειστηριαζόμενα ποσοστά, το Συμβούλιο απέρριψε την πρόταση της Επιτροπής για χρησιμοποίηση ποσοστού αντίστοιχου προς το μέσο ποσοστό που προτείνουν όσα κράτη μέλη θα συμπεριλάβουν τον πλειστηριασμό στα εθνικά τους σχέδια κατανομής (NAPs), επιλέγοντας αντ'αυτού πάγιο ποσοστό 10 %. Επί πλέον, το Συμβούλιο εισήγαγε συγκεκριμένη δυνατότητα αύξησης του ποσοστού αυτού στα πλαίσια της γενικής επανεξέτασης της οδηγίας ΕΤS. Κατ'αυτόν τον τρόπο και μολονότι δεν συμπεριλαμβάνει την τροπολογία 74 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, η κοινή θέση συμφωνεί κατ'ουσίαν προς το γενικό πνεύμα της, διότι παραδέχεται τη σκοπιμότητα μιας (βαθμιαίας) αύξησης του εκπλειστηριαζόμενου ποσοστού. Η επιλογή ενός αρχικά χαμηλότερου ποσοστού εκπλειστηρίασης σε συνδυασμό με τη δυνατότητα μελλοντικών αυξήσεων κρίθηκε από το Συμβούλιο προτιμότερη, ως συνετότερη προσέγγιση, η οποία εξ άλλου φροντίζει να μην έχουν οι αεροπορικές δραστηριότητες πολύ διαφορετική μεταχείριση από άλλους τομείς που υπάγονται στο ΕΤS, ενώ ταυτόχρονα προβλέπει μια καλύτερη προσαρμογή στην όλη λειτουργία του κοινοτικού συστήματος.
Όσον αφορά τη χρησιμοποίηση των εσόδων από τους πλειστηριασμούς, το Συμβούλιο υιοθετεί ελαφρώς διαφοροποιημένη θέση από εκείνη της Επιτροπής και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Σύμφωνα με την τρέχουσα διατύπωση του άρθρου 3δ παράγραφος 4, εναπόκειται στα κράτη μέλη να αποφασίσουν πώς θα χρησιμοποιούνται τα έσοδα αυτά. Ωστόσο, το άρθρο 3δ παράγραφος 4 ορίζει ότι τα έσοδα αυτά θα πρέπει να χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση των κλιματικών αλλαγών τόσο εντός της ΕΕ όσο και σε τρίτες χώρες, επίσης δε για να καλύπτουν τις διοικητικές δαπάνες της εφαρμογής του συστήματος. Σκοπούμενο της τροποποίησης αυτής είναι να διαφυλαχθεί το προβάδισμα των συνταγματικών και/ή δημοσιονομικών επιταγών στην εσωτερική έννομη τάξη ορισμένων κρατών μελών.
Ένα από τα σπουδαιότερα νέα στοιχεία που έχει εισαγάγει στην πρόταση της Επιτροπής το Συμβούλιο σχετίζεται με τη δημιουργία ειδικού αποθέματος για τους νεοπροσερχόμενους ή τους γοργά αναπτυσσόμενους φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών (ήτοι φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών που μπορούν να επιδείξουν ρυθμό αύξησης 18 % ετησίως κατά τα έτη που ακολουθούν το έτος που χρησιμεύει ως βάση για την κατανομή δικαιωμάτων). Σύμφωνα με το άρθρο 3στ, ένα ορισμένο ποσοστό (3 %) δικαιωμάτων θα κατακρατείται για να κατανεμηθεί σε επιλέξιμους φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών βάσει ενός συστήματος συντελεστών σύγκρισης παρόμοιου με το σύστημα που χρησιμοποιήθηκε στην αρχική κατανομή. Με την εισαγωγή της διάταξης αυτής θα εξασφαλίζεται ότι οι νέοι φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών ή οι φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών σε κράτη μέλη με πολύ χαμηλά (πλην ήδη αυξανόμενα) ποσοστά κινητικότητας στην αρχή δεν θα τιμωρούνται από το σύστημα. Το Συμβούλιο εξουδετερώνει κάθε πιθανή στρέβλωση της αγοράς προσδίδοντας εφάπαξ χαρακτήρα στην κατανομή δικαιωμάτων δυνάμει του ειδικού αποθέματος και προνοώντας για διάταξη που ορίζει ότι η προκύπτουσα ετήσια κατανομή ανά τονοχιλιόμετρο σε επιλέξιμους φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών δεν υπερβαίνει την ετήσια κατανομή ανά τονοχιλιόμετρο σε φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών που υπάγονται στην κύρια κατανομή (άρθρο 3στ παράγραφος 6). Το Συμβούλιο ακολουθεί έτσι κατ'ουσίαν την ίδια κατεύθυνση με τις τροπολογίες 22, 28 και 33 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Οπωσδήποτε, η λειτουργία του ειδικού αποθεματικού όπως προβλέπεται στην κοινή θέση θα συνεπάγεται μικρότερο διοικητικό κόστος και δεν θα προξενεί σημαντικές στερβλώσεις της αγοράς.
3. Εξαιρέσεις
Το Συμβούλιο διετύπωσε λεπτομερέστερα ορισμένες εξαιρέσεις από το σύστημα, λαμβάνοντας υπ'όψη τις αντίστοιχες τροπολογίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (ήτοι τις τροπολογίες 51, 52, 53, 70 και 79). Αποφάσισε κατά συνέπεια να μην εξαιρεθούν από το σύστημα οι πτήσεις των αρχηγών κρατών της ΕΕ, επέλεξε όμως να συμπεριλάβει εξαιρέσεις για πτήσεις που σχετίζονται με έρευνα και διάσωση, πτήσεις πυρόσβεσης, ανθρωπιστικές πτήσεις και πτήσεις έκτακτων ιατρικών περιστατικών. Εξαιρούνται επίσης οι πτήσεις που εκτελούνται αποκλειστικά και μόνο χάριν ελέγχου, δοκιμασίας ή πιστοποίησης αεροσκαφών και εξοπλισμών, είτε αερομεταφερόμενων είτε ευρισκόμενων στο έδαφος.
Η κοινή θέση εισήγαγε μια ακόμα εξαίρεση από το σύστημα, ήτοι μια ρήτρα de minimis η οποία συνεπάγεται την εξαίρεση πτήσεων που εκτελούν φορείς εμπορικής εκμετάλλευσης αεροπορικών μεταφορών οι οποίοι, κατά τη διάρκεια τριών διαδοχικών τετράμηνων περιόδων, πραγματοποιούν λιγότερες από 243 πτήσεις ανά περίοδο. Το Συμβούλιο συνδύασε την εξαίρεση αυτή με αντίστοιχο ορισμό του «φορέα εμπορικής εκμετάλλευσης αεροπορικών μεταφορών» και με αιτιολογική παράγραφο που επιδιώκει να εξασφαλιστεί ότι οι φορείς με πολύ χαμηλά επίπεδα μεταφορών, και ιδίως οι φορείς εκμετάλλευσης αναπτυσσομένων χωρών, δεν θα αντιμετωπίζουν δυσανάλογο διοικητικό κόστος. Με τον τρόπο αυτόν εκπέμπεται ένα ισχυρό πολιτικό μήνυμα προς τις αναπτυσσόμενες χώρες, ενώ ταυτόχρονα μειώνονται οι περιττές διοικητικές επιβαρύνσεις και λοιπά διοικητικά εμπόδια που σχετίζονται με την διαχείριση του συστήματος. Οι πιθανές παρανέργειες στην αγορά λαμβάνονται υπ' όψη με την επιλογή ενός ουδέτερου κριτηρίου για την εξαίρεση που βασίζεται στην «καθαρή» δραστηριότητα.
Όπως το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, έτσι και το Συμβούλιο έλαβε υπ'όψη τις ειδικές ανάγκες των εξόχως απόκεντρων περιοχών και το ειδικό καθεστώς των πτήσεων που εκτελούνται δυνάμει υποχρεώσεων δημόσιας υπηρεσίας (ΥΔΥ). Η κοινή θέση εξαιρεί από το σύστημα πτήσεις που εκτελούνται στα πλαίσια υποχρεώσεων δημόσιας υπηρεσίες σε δρομολόγια εντός εξόχως απόκεντρων περιοχών ή σε δρομολόγια με χωρητικότητα που δεν υπερβαίνει τις 30 000 θέσεις ετησίως, προβλέπει δε επίσης την αντίστοιχη αιτιολογική παράγραφο. Από αυτή συνεπώς την άποψη το βεληνεκές της κοινής θέσης είναι μεγαλύτερο από της τροπολογίας 78.
4. Άλλα ζητήματα
Προστίθεται νέο άρθρο (άρθρο 3ζ) που επιβάλλει στα κράτη μέλη την πρόσθετη υποχρέωση να μεριμνούν προκειμένου οι φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών να υποβάλλουν στην ενδιαφερόμενη αρμόδια αρχή σχέδια παρακολούθησης και υποβολής εκθέσεων στα οποία θα καθορίζονται μέτρα για την παρακολούθηση και την υποβολή σχετικής έκθεσης όσον αφορά τις εκπομπές και τα τονοχιλιομετρικά δεδομένα, με σκοπό την υποβολή αίτησης για εκχώρηση δικαιωμάτων.
Προστίθενται ορισμένες παράγραφοι στο περί εφαρμογής άρθρο της οδηγίας ΕΤS (άρθρο 16), που ορίζουν ότι ένα εντεταλμένο κράτος μέλος μπορεί να ζητήσει από την Επιτροπή να επιβάλει απαγόρευση λειτουργίας σε φορέα εκμετάλλευσης αεροσκαφών που δεν συμμορφώνεται με τις προδιαγραφές της οδηγίας. Παρότι η απαγόρευση λειτουργίας αντιμετωπίζεται ως το έσχατο εκτελεστικό μέτρο που μπορεί να επιβληθεί, η συμπερίληψή της κρίθηκε αναγκαία προκειμένου να εξασφαλίζεται η πλήρης συμμόρφωση των φορέων εκμετάλλευσης αεροσκαφών προς το σύστημα, ζήτημα στο οποίο το Συμβούλιο αποδίδει ύψιστη σημασία.
Πέραν αυτού, το Συμβούλιο τροποποίησε την πρόταση της Επιτροπής όσον αφορά την μετατροπή δικαιωμάτων και την επακόλουθη χρησιμοποίησή τους για διεθνείς δεσμεύσεις, επιλέγοντας ένα «ημιανοικτό» σύστημα και απαλείφοντας την διάταξη της πρότασης της Επιτροπής που έδινε στους φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών τη δυνατότητα να μετατρέπουν τα δικαιώματά τους σε δικαιώματα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν από άλλους φορείς. Επειδή αναγνωρίζεται ότι οι δεσμεύσεις των κρατών μελών για την πρώτη περίοδο δεσμεύσεων δυνάμει του Πρωτοκόλλου του Κυότο περιλαμβάνουν τις εγχώριες (και όχι τις διεθνείς) αεροπορικές δραστηριότητες, προστίθεται νέα παράγραφος στο τρέχον άρθρο 19 της οδηγίας ΕΤS, σύμφωνα με την οποία ο κανονισμός για τα μητρώα θα εξασφαλίζει την αποκλειστική μεταφορά των δικαιωμάτων, των CER και των ERU στους λογαριασμούς απόσυρσης των κρατών μελών για την πρώτη περίοδο δεσμεύσεων του Πρωτοκόλλου του Κυότο μόνον εφ'όσον αντιστοιχούν στις εκπομπές που περιλαμβάνονται στα εθνικά σύνολα των εθνικών απογραφών των κρατών μελών κατά την ίδια περίοδο.
Το Συμβούλιο τροποποίησε επίσης ουσιωδώς το άρθρο 25α, το οποίο επιδιώκει πλέον τη διευκρίνηση των διάφορων θεσμικών διαδικασιών που έχει στη διάθεσή της η Επιτροπή για να προσαρμόζει, να επικαιροποιεί ή να τροποποιεί την οδηγία κατόπιν διαβουλεύσεων ή σύναψης νέων συμφωνιών με τρίτες χώρες. Τονίζεται ότι προέχει η αναζήτηση παγκόσμιας λύσης στο θέμα της μείωσης των εκπομπών από αεροπορικές δραστηριότητες, επίσης δε ότι θα πρέπει να επιδιωχθεί η καλύτερη δυνατή αλληλεπίδραση μεταξύ του κοινοτικού συστήματος και των ισοδύναμων συστημάτων τρίτων χωρών. Μολονότι το Συμβούλιο επέλεξε εν προκειμένω να μην συμπεριλάβει επί λέξει την αντίστοιχη τροπολογία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (τροπολογία 49), το πνεύμα της κοινής θέσης ακολουθεί πιστά τη συλλογιστική της.
Τέλος, στην υφιστάμενη ρήτρα επανεξέτασης της οδηγίας ΕΤS (άρθρο 30) προστίθενται ορισμένα σημεία για να χρησιμεύσουν ως «λίστα ελέγχου» στην επανεξέταση της λειτουργίας της οδηγίας σε σχέση με τις αεροπορικές δραστηριότητες, και για την αντιμετώπιση τυχόν προβλημάτων που θεωρείται βέβαιο ότι θα προκύψουν από την συμπερίληψη των δραστηριοτήτων αυτών στο γενικό ΕΤS.
IV. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
Το Συμβούλιο φρονεί ότι η κοινή θέση αποτελεί ισορροπημένη δέσμη μέτρων που θα συντελέσουν στη μείωση των εκπομπών από αεροπορικές δραστηριότητες με τρόπο συνάδοντα προς τις πολιτικές και τους στόχους της ΕΕ, όπως έχει άλλωστε δηλωθεί στα πλαίσια της UNFCCC (Σύμβασης πλαισίου των Ηνωμένων Εθνών για τις κλιματικές μεταβολές), ενώ ταυτόχρονα εξασφαλίζει την εφαρμογή του συστήματος σε όλους τους φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών χωρίς διακρίσεις εθνικότητας και ότι ως εκ τούτου η συμπερίληψη των αεροπορικών δραστηριοτήτων στο κοινοτικό ΕΤS δεν θα πρέπει να οδηγήσει σε στρεβλώσεις του ανταγωνισμού.
Το Συμβούλιο αναμένει εποικοδομητικές συζητήσεις με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, προκειμένου για την έγκαιρη έκδοση της οδηγίας.
(1) Έγγρ. 5154/07 — COM (2006) 818 τελικό.