52003DC0542

Ανακοίνωση της Επιτροπής στο Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο - Τεχνολογίες πληροφοριών και επικοινωνιών για ασφαλή και ευφυή οχήματα (SEC(2003) 963) /* COM/2003/0542 τελικό */


ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΣΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ - Τεχνολογίες πληροφοριών και επικοινωνιών για ασφαλή και ευφυή οχήματα (SEC(2003) 963)

Προλογοσ

Η σύγχρονη κοινωνία εξαρτάται από την κινητικότητα, η οποία παρέχει προσωπική ελευθερία και πρόσβαση σε υπηρεσίες για εργασία και αναψυχή. Από την πλευρά της κοινωνίας, ένα αποτελεσματικό σύστημα μεταφορών αποτελεί κινητήρια δύναμη για την οικονομία μας και ο τομέας των μεταφορών έχει τεράστια οικονομική σημασία δεδομένου ότι απασχολεί περισσότερα από 10 εκατομμύρια άτομα και οι δαπάνες που αναλογούν στον εν λόγω τομέα αντιπροσωπεύουν περισσότερο από το 10% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ) στην Ευρώπη.

Για μεγάλο χρονικό διάστημα, η ζήτηση μεταφορικών υπηρεσιών παρουσιάζει σταθερή αυξητική τάση τόσο για επιβάτες όσο και για αγαθά. Η συνεχιζόμενη άνοδος της οικονομικής δραστηριότητας και η διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα αυξήσουν τις ανάγκες για κινητικότητα και μεταφορικές υπηρεσίες. Το μεγαλύτερο μέρος της αύξησης αυτής αναμένεται να καλυφθεί από τον τομέα των οδικών μεταφορών τη στιγμή κατά την οποία η στενότητα που χαρακτηρίζει τους κρατικούς προϋπολογισμούς αποθαρρύνει τις επενδύσεις σε έργα υποδομής. Η αυξανόμενη κυκλοφορία επιδεινώνει περαιτέρω τα προβλήματα που προκαλούνται από τις οδικές μεταφορές, στα οποία περιλαμβάνονται η συμφόρηση στα κύρια οδικά δίκτυα και στις αστικές περιοχές, οι επιζήμιες συνέπειες στο περιβάλλον και την δημόσια υγεία και, κυρίως, τα ατυχήματα τα οποία προκαλούν θανάτους, τραυματισμούς και υλικές ζημίες.

Επικεφαλής των προσπαθειών για ασφαλέστερες και αποτελεσματικότερες μεταφορές είναι η αυτοκινητοβιομηχανία, μαζί με τους προμηθευτές της και τον αναδυόμενο κλάδο της τηλεματικής, που βασίζονται στο σφρίγος δύο άλλων βιομηχανικών κλάδων, των κινητών τηλεπικοινωνιών και της τεχνολογίας των πληροφοριών. Σαν αποτέλεσμα των προσπαθειών του κλάδου, τα οχήματα σήμερα είναι εκ κατασκευής ασφαλέστερα, καθαρότερα και προσφέρουν μεγαλύτερες δυνατότητες ανακύκλωσης σε σχέση με το παρελθόν. Πλην όμως, το κοινωνικό κόστος των οδικών μεταφορών εξακολουθεί να είναι υπερβολικά υψηλό. Τα 1.300.000 ατυχήματα ετησίως στην Ευρώπη προκαλούν 40.000 θανάτους και 1.700.000 τραυματισμούς, με εκτιμώμενο κόστος 160 δισεκατ. ευρώ, ή 2% του ΑΕΠ στην Ευρώπη. Οι οδικές μεταφορές είναι αναγκαίες για την κινητικότητά μας, πλην όμως απαιτούνται νέα μέτρα για την αντιμετώπιση των αυξανόμενων προβλημάτων που προκαλούν. Η αυτοκινητοβιομηχανία αντιμετωπίζει μια όλο και μεγαλύτερη πρόκληση, καλούμενη αφενός να επιλύσει το πρόβλημα και να συμβάλει αφετέρου στον βασικό στόχο της πολιτικής των μεταφορών της ΕΚ, που είναι η μείωση μέχρι το 2010 κατά το ήμισυ του αριθμού των θανάτων που προκαλούνται από οδικά ατυχήματα.

Η οδική ασφάλεια δεν είναι δυνατόν, ωστόσο, να βελτιωθεί επαρκώς επικεντρώνοντας τις προσπάθειες μόνο στους εμπλεκόμενους βιομηχανικούς κλάδους και τα οχήματα. Ο δημόσιος τομέας πρέπει επίσης να συνεργαστεί με τον ιδιωτικό τομέα, αφενός μεν με την πραγματοποίηση επενδύσεων στα απαιτούμενα έργα υποδομής και με τη λήψη μέτρων που θα καταστήσουν δυνατή την εισαγωγή νέων λύσεων στην αγορά. Σημαντικά αποτελέσματα είναι δυνατόν να επιτευχθούν με τη λήψη απλών μέτρων όπως είναι η εκπαίδευση των οδηγών ώστε να καταστούν περισσότερο υπεύθυνοι, η επιβολή των υφιστάμενων κανόνων οδικής ασφάλειας π.χ. σε σχέση με τη χρήση των ζωνών ασφαλείας, την οδήγηση μετά από κατανάλωση οινοπνευματωδών και την τήρηση των ορίων ταχύτητας όπως και με την βελτίωση των φυσικών οδικών υποδομών. Η ασφάλεια και η αποτελεσματική χρήση των οδών μπορεί επίσης να βελτιωθούν σημαντικά με την εγκατάσταση Ευφυών Συστημάτων Μεταφορών (ITS) για Ευφυείς Υποδομές, όπως είναι τα συστήματα ελέγχου και διαχείρισης της κυκλοφορίας στις πόλεις, και τα συστήματα ελέγχου της κυκλοφορίας και εντοπισμού συμβάντων στους αυτοκινητοδρόμους, η εγκατάσταση των οποίων στηρίζεται χρηματοδοτικά από τα διευρωπαϊκά δίκτυα μεταφορών.

Οι τεχνολογίες πληροφοριών και επικοινωνιών (ΤΠΕ-ICT) χρησιμοποιούνται ήδη σε ευρεία κλίμακα σε όλους τους τομείς της κινητικότητας, κυρίως στα οχήματα, που καθίστανται όλο και περισσότερο ευφυή. Με την ανάπτυξη περισσότερο προηγμένων επεξεργαστών, τεχνολογιών επικοινωνίας, αισθητήρων και ενεργοποιητών, όλο και περισσότερες λειτουργίες ελέγχων, παρακολούθησης και άνεσης των οχημάτων βασίζονται σε ΤΠΕ. Οι τεχνολογίες πληροφοριών και επικοινωνιών (ΤΠΕ-ICT) θεωρούνται επίσης ως τα σημαντικότερα εργαλεία τα οποία παρέχουν στους φορείς του κλάδου τη δυνατότητα να αντιμετωπίσουν την ανωτέρω πρόκληση σχετικά με την οδική ασφάλεια και να συμβάλουν στις προσδοκίες της Ευρώπης για ασφαλέστερη και αποτελεσματικότερη κινητικότητα.

Αναγνωρίζοντας τις δυνατότητες αυτές, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημιούργησε, το 2002, σε συνεργασία με τους εκπροσώπους της αυτοκινητοβιομηχανίας και άλλους ενδιαφερόμενους, μία ομάδα εργασίας eSafety αποτελούμενη από 40 περίπου ειδικούς και με εντολή να προτείνουν μία στρατηγική για την επιτάχυνση της έρευνας, ανάπτυξης, εγκατάστασης και χρήσης ευφυών συστημάτων ασφάλειας βασιζόμενων σε ΤΠΕ, για τη βελτίωση της οδικής ασφάλειας στην Ευρώπη. Το Νοέμβριο 2002, η ομάδα εργασίας δημοσίευσε την Τελική Έκθεση της, η οποία επικυρώθηκε στη συνέχεια κατά τη διάρκεια υψηλού επιπέδου συνόδου όλων των ενδιαφερομένων και αποτέλεσε τη βάση για περαιτέρω ενέργειες με στόχο την προώθηση της χρήσης ΤΠΕ για τη βελτίωση της οδικής ασφάλειας στην Ευρώπη.

Η Τελική Έκθεση της ομάδας εργασίας eSafety παραθέτει 28 λεπτομερείς συστάσεις δράσης, που απευθύνονται στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τα κράτη μέλη, τις αρχές οδικής κυκλοφορίας και ασφάλειας, την αυτοκινητοβιομηχανία, τους φορείς παροχής υπηρεσιών, τις λέσχες αυτοκινήτου, τον ασφαλιστικό κλάδο και άλλους ενδιαφερόμενους. Οι εν λόγω συστάσεις εντάσσονται σε τρεις κύριες κατηγορίες: δράσεις για την ανάπτυξη των βάσεων για ολοκληρωμένη ασφάλεια, δράσεις για την προσαρμογή της νομοθεσίας και της τυποποίησης και δράσεις για την άρση των κοινωνικών και επιχειρηματικών εμποδίων.

Η έκθεση καταλήγει ότι οι μεγαλύτερες δυνατότητες για την εφαρμογή των ΤΠΕ με στόχο την επίλυση των προβλημάτων οδικής ασφάλειας προσφέρονται από τα ευφυή συστήματα ασφάλειας των οχημάτων, που χρησιμοποιούν προηγμένη ΤΠΕ για την παροχή νέων, ευφυών λύσεων βασισμένων στην από κοινού συμμετοχή και δια-δράση μεταξύ του οδηγού, του οχήματος και του οδικού περιβάλλοντος. Στην εν λόγω ολοκληρωμένη και σφαιρική αυτή προσέγγιση της ασφάλειας, τα αυτόνομα συστήματα ασφάλειας που είναι εγκατεστημένα επί των οχημάτων συμπληρώνονται με συνεργαζόμενες τεχνολογίες, που χρησιμοποιούν την επικοινωνία μεταξύ οχημάτων και την επικοινωνία μεταξύ οχημάτων και υποδομής για τη λήψη πληροφοριών σχετικά με το οδικό περιβάλλον ώστε να καταστεί δυνατή η αξιολόγηση των πιθανών κινδύνων και να βελτιστοποιηθεί η λειτουργία των ενσωματωμένων συστημάτων ασφαλείας.

Η παρούσα ανακοίνωση παρουσιάζει τα μέτρα τα οποία σκοπεύει να λάβει η Επιτροπή ώστε να επιταχυνθεί η ανάπτυξη, η εγκατάσταση/διάδοση σε μεγάλη κλίμακα και η χρήση συστημάτων ασφαλείας σε ευφυή οχήματα στην Ευρώπη, με έμφαση στο τμήμα των συστημάτων αυτών που αφορά τα ευφυή οχήματα. Τα μέτρα αυτά έχουν ως στόχο να διευκολύνουν τη βιομηχανία στην ανάπτυξη των συστημάτων αυτών, να καταστήσουν δυνατή την ταχεία εισαγωγή τους στην αγορά με την εξάλειψη των κανονιστικών εμποδίων και των εμποδίων εκείνων που αφορούν την τυποποίηση και να συμβάλουν σε ένα αποδοτικό κοινό εγχείρημα μεταξύ ιδιωτικού και δημόσιου τομέα, που θεωρείται ως απαραίτητη προϋπόθεση για την αποδοχή τους σε ευρεία κλίμακα.

Τα μέτρα αυτά, όταν συμπληρώνονται με συντονισμένο τρόπο από επιμερισμένες δράσεις από τα κράτη μέλη σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, και από την ίδια τη βιομηχανία, αναμένεται να συμβάλουν σημαντικά στη μείωση των θανατηφόρων ατυχημάτων στους ευρωπαϊκούς δρόμους, και να προσφέρουν απάντηση στη βασική ανάγκη των Ευρωπαίων πολιτών για ασφαλή κινητικότητα.

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ

1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ

1.1. Ο Τομεας Των Μεταφορων: Ένας Σημαντικός Οικονομικος Τομεας Που Ικανοποιει Μια Βασικη Αναγκη

1.2. Η Αυξηση Στη Ζητηση Υπηρεσιων Μεταφορας Προκαλει Ολο Και Περισσοτερα Προβληματα

1.3. Επειγοντα Μετρα Που Απαιτουνται Για Την Αντιμετωπιση Των Κοινωνικων Αυτων Προκλησεων

1.4. Προς ευφυη οχηματα και ασφαλεστερη και αποτελεσματικοτερη κινητικοτητα

1.5. Περισσοτερο Ευφυεις Υποδομες

2. ΤΑ ΟΦΕΛΗ ΑΠΟ ΤΙΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΔΙΚΗ ΑΣΦΑΛΕΙΑ

2.1. Από την παθητική ασφάλεια στην ενεργητική ασφάλεια και στην πρόληψη των ατυχημάτων

2.2. Η νεα γενια ευφυων συστηματων ασφαλειας που θα προελθει απο την ερευνα

2.3. Ευφυή συστηματα ασφαλειας οχηματων

2.4. Απαραιτητη προϋποθεση: θετικο επιχειρηματικο εγχειρημα

2.5. Συμβολη στην ασφαλεια των πεζων

3. ΑΙΤΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΚΟΙΝΟΤΙΚΗΣ ΔΡΑΣΗΣ

3.1. Εισαγωγη

3.2. Η Ευρωπαϊκη Επιτροπη αναλαμβανει την ευθυνη για δρασεις του δημοσιου τομεα σε ευρωπαϊκο επιπεδο

3.3. Κοινη δραση σε κοινοτικο, εθνικο και περιφερειακο επιπεδο

4. ΔΡΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ

4.1. Προωθηση συστηματων ασφαλειας για ευφυη οχηματα

4.2. Προσαρμογη των διαταξεων οσον αφορα κανονιστικες ρυθμισεις και τυποποιηση

4.3. Αρση των κοινωνικων και επιχειρηματικων εμποδιων

4.4. Λοιπες δρασεις

5. ΕΚΘΕΣΕΙΣ

ΠΑΡΆΡΤΗΜΑ 1: ΓΛΩΣΣΑΡΙΟ ΟΡΩΝ

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 2: ΣΥΝΟΨΗ ΤΩΝ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΕΩΝ

ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ

1. Εισαγωγη

1.1. Ο τομέας των μεταφορών: ένας σημαντικός οικονομικός τομέας που ικανοποιεί μία βασική ανάγκη

Η κινητικότητα και οι μεταφορές απασχολούν τους πολίτες σε ολόκληρη την Ευρώπη: υπάρχουν 375 εκατομμύρια οδικοί χρήστες στην ΕΕ. Η σύγχρονη κοινωνία εξαρτάται από την κινητικότητα, η οποία προσφέρει προσωπική ελευθερία και πρόσβαση σε υπηρεσίες που αφορούν την εργασία και την αναψυχή. Από την σκοπιά της κοινωνίας, ένα αποτελεσματικό σύστημα μεταφορών αποτελεί την κινητήρια δύναμη της οικονομίας μας, ο δε τομέας των μεταφορών έχει τεράστια οικονομική σημασία, απασχολώντας άνω των 10 εκατομμυρίων ατόμων και με δαπάνες που υπερβαίνουν το 10% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ) στην Ευρώπη.

Ένας κλάδος με ουσιαστική σημασία στον τομέα των μεταφορών είναι ο κλάδος της αυτοκινητοβιομηχανίας, η οποία κατασκευάζει περίπου 17 εκατομμύρια οχήματα ετησίως και απασχολεί με τους προμηθευτές της περίπου 2 εκατομμύρια άτομα στην Ευρώπη, με κύκλο εργασιών 452 δισεκατομμύρια EUR παγκοσμίως [1]. Η αγορά τηλεματικών υπηρεσιών αυτοκινήτου, η οποία περιλαμβάνει πωλήσεις συστημάτων και υπηρεσιών τηλεματικής, παρουσιάζει σήμερα ταχεία ανάπτυξη και προβλέπονται, σύμφωνα με ορισμένες μελέτες αγοράς, ετήσια έσοδα της τάξης των 8,5 δισεκατ.EUR στην Ευρώπη το 2007, σε σχέση με το 1 δισεκατ. EUR το 2000. Με την αύξηση του στόλου των οχημάτων που είναι εξοπλισμένα με συστήματα τηλεματικής, η αγορά θα μετατοπισθεί στις υπηρεσίες [2], συνεχίζοντας περαιτέρω την ενοποίηση της αγοράς αυτοκινήτων με δύο άλλους σημαντικούς βιομηχανικούς κλάδους στην Ευρώπη: τον κλάδο των κινητών επικοινωνιών και τον κλάδο της τεχνολογίας πληροφοριών. Συνολικά, οι τεχνολογίες πληροφοριών και επικοινωνιών (ΤΠΕ-ICT) παίζουν σημαντικό ρόλο στη σύγκλιση των εν λόγω κλάδων προς τη δημιουργία των μελλοντικών Ευφυών Οχημάτων. Η επόμενη γενιά τεχνολογίας κινητών επικοινωνιών θα ενισχύσει περαιτέρω την τάση αυτή.

[1] Πηγές: ACEA και Eurostat, 2001

[2] Πηγή: European Automotive Telematics Market, Frost&Sullivan 2001

1.2. Η αύξηση στη ζήτηση υπηρεσιών μεταφοράς προκαλεί όλο και περισσότερα προβλήματα

Για μεγάλη περίοδο, παρατηρείται σταθερή αύξηση της ζήτησης υπηρεσιών μεταφορών τόσο για επιβάτες όσο και για εμπορεύματα. Το μεγαλύτερο μέρος της αύξησης αυτής παρατηρήθηκε στις οδικές μεταφορές, οι οποίες κατόρθωσαν να αυξήσουν την χωρητικότητα τους και να προσφέρουν ανταγωνιστικές υπηρεσίες. Υπολογίζεται ότι το 80% περίπου των μετακινήσεων, υπολογιζόμενες σε επιβάτες ανά χιλιόμετρο, πραγματοποιούνται με αυτοκίνητο και οι οδικές μεταφορές αντιπροσωπεύουν το 44% της αγοράς εμπορευματικών μεταφορών. Μεταξύ 1970 και 2001, ο αριθμός των οχημάτων στην Κοινότητα αυξήθηκε από 62,5 εκατομμύρια σε άνω των 205 εκατομμυρίων [3], και ο στόλος των αυτοκινήτων αυξάνεται πλέον με ρυθμό άνω των 3 εκατομμυρίων οχημάτων ετησίως.

[3] Πηγή: ACEA, 2001. Ο συνολικός αριθμός των μηχανοκίνητων οχημάτων εν ενεργεία ήταν 205,8 εκατομμύρια, από τα οποία 180,3 εκατομμύρια ήταν επιβατικά αυτοκίνητα.

Η συνεχή αύξηση της οικονομικής δραστηριότητας στην Ευρωπαϊκή Ένωση και η διεύρυνσή της θα αυξήσουν τις ανάγκες για μετακίνηση και μεταφορικές υπηρεσίες, με εκτιμώμενη αύξηση στη ζήτηση μέχρι το 2010 κατά 38% για τις υπηρεσίες μεταφορών εμπορευματικών και 24% για τις υπηρεσίες μεταφορών επιβατών στην ΕΕ των 15. Το μεγαλύτερο μέρος της αύξησης αυτής αναμένεται να απορροφηθεί ουσιαστικά από τις οδικές μεταφορές, γεγονός που επιδεινώνει περαιτέρω την κατάσταση όσον αφορά τα προβλήματα που προκαλούν οι εν λόγω μεταφορές, και στα οποία περιλαμβάνονται η συμφόρηση σε περισσότερα σημεία των κυριότερων οδικών δικτύων και σε αστικές περιοχές, οι επιβλαβείς επιπτώσεις στο περιβάλλον και τη δημόσια υγεία, και κυρίως τα ατυχήματα, τα οποία προκαλούν θανάτους, τραυματισμούς και υλικές ζημιές.

Συγχρόνως, η στενότητα που χαρακτηρίζει τους κρατικούς προϋπολογισμούς περιορίζει τις επενδύσεις σε έργα υποδομής. Τα προβλήματα αυτά δεν έχουν μόνο κοινωνικοοικονομικό χαρακτήρα αλλά αφορούν καθένα και όλους τους πολίτες στην καθημερινή τους ζωή. Τα 1.300.000 ατυχήματα που συμβαίνουν ετησίως στην Ευρώπη προκαλούν 40.000 θανάτους και 1.700.000 τραυματισμούς, με εκτιμώμενο κόστος 160 δισεκατ. EUR ή 2% του ΑΕΠ. Σε ατομική βάση, από την ανάλυση των στοιχείων για τα ατυχήματα προκύπτει ότι το ένα τρίτο των Ευρωπαίων πολιτών διατρέχει τον κίνδυνο να τραυματιστεί σε ατύχημα σε κάποια στιγμή της ζωής τους. Η ψυχολογική βλάβη που προκαλείται στα θύματα και τις οικογένειές τους δεν είναι δυνατό να εκτιμηθεί.

1.3. Επείγοντα μέτρα για την αντιμετώπιση των κοινωνικών αυτών προκλήσεων

Οι οδικές μεταφορές αποτελούν μία αναγκαιότητα για την κινητικότητά μας, πλην όμως απαιτούνται νέα μέτρα για την αντιμετώπιση των αυξανόμενων προβλημάτων που συνδέονται με αυτές. Στην πρώτη γραμμή των προσπαθειών για την απόκτηση ασφαλέστερων και αποτελεσματικότερων μεταφορών βρίσκεται η αυτοκινητοβιομηχανία, μαζί με τους προμηθευτές της και τον αναδυόμενο κλάδο της τηλεματικής. Και οι δύο στηρίζονται σε μεγάλο βαθμό στην πρόοδο δύο άλλων βιομηχανικών κλάδων που είναι οι κινητές επικοινωνίες και η τεχνολογία των πληροφοριών.

Χάρη κυρίως στις προσπάθειες της βιομηχανίας, τα οχήματα σήμερα είναι εκ κατασκευής ασφαλέστερα, καθαρότερα και περισσότερο ανακυκλώσιμα σε σχέση με το παρελθόν. Με τις βελτιώσεις που επήλθαν στην αντοχή των οχημάτων στις συγκρούσεις, στις ζώνες ασφαλείας, το σύστημα ABS και άλλες εφευρέσεις, τα οχήματα είναι πλέον τέσσερις φορές ασφαλέστερα σε σχέση με το 1970. το γεγονός αυτό συνέβαλε σε μεγάλο βαθμό στη μείωση κατά 50% του αριθμού των θανάτων στην ΕΕ 15 από το 1970, ενώ η κυκλοφορία τριπλασιάστηκε κατά τη διάρκεια της ίδιας περιόδου.

Ωστόσο, το κόστος των οδικών μεταφορών για την κοινωνία εξακολουθεί να είναι υπερβολικά υψηλό και για το λόγο αυτό έχουν τεθεί νέοι στόχοι. Η αυτοκινητοβιομηχανία, μαζί με τους προμηθευτές της και τους συναφείς βιομηχανικούς κλάδους, αντιμετωπίζει μία όλο και μεγαλύτερη πρόκληση να συμμορφωθεί τόσο με αυστηρότερους περιβαλλοντικούς ελέγχους που απαιτεί η κοινωνία και οι πολίτες, στην προοπτική περισσότερο βιώσιμων μεταφορών [4], και στο αίτημα να συμβάλει στον βασικό στόχο της πολιτικής των μεταφορών της ΕΚ, που είναι η μείωση κατά το ήμισυ του αριθμού των θανάτων από οδικά ατυχήματα μέχρι το 2010 [5]. Όσον αφορά την οδική ασφάλεια, η επίπτωση των τρεχόντων μέτρων φαίνεται να έχει φθάσει στα όριά της και απαιτούνται επειγόντως νέα μέτρα.

[4] Gothenburg Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, 2001

[5] Λευκή Βίβλος για την ευρωπαϊκή πολιτική των μεταφορών με ορίζοντα το 2010, που ενέκρινε η Επιτροπή το Σεπτέμβριο 2001

Για τη σφαιρική αντιμετώπιση του προβλήματος της οδικής ασφάλειας, συμπεριλαμβανομένης της ενίσχυσης των σημερινών μέτρων ασφάλειας τα οποία πρέπει να ληφθούν σε επίπεδο κρατών μελών και σε περιφερειακό επίπεδο, η Επιτροπή έχει δρομολογήσει ένα ευρωπαϊκό πρόγραμμα δράσης για την οδική ασφάλεια [6].

[6] Ευρωπαϊκό πρόγραμμα δράσης για την οδική ασφάλεια: Μείωση στην Ευρωπαϊκή Ένωση του αριθμού των θυμάτων από τροχαία ατυχήματα κατά το ήμισυ έως το 2010: ένα ζήτημα που μας αφορά όλους, COM(2003) 311 τελικό, 2.6.2003

1.4. Προς ευφυή οχήματα και ασφαλέστερη πιο αποτελεσματική κινητικότητα

Οι ΤΠΕ αποτελούν τη λύση για την ασφαλέστερη και αποτελεσματικότερη κινητικότητα

Μακροπρόθεσμα οι τεχνολογίες πληροφοριών και επικοινωνιών (ΤΠΕ) καλούνται να εξασφαλίσουν την κινητικότητα και την οικονομική ανάπτυξη. Η βασική προσφορά των ΤΠΕ στους τομείς των μεταφορών και της κινητικότητας είναι η ανάπτυξη περισσότερο Ευφυών Οχημάτων, περισσότερο τελειοποιημένων υπηρεσιών τηλεματικής καθώς και η εφαρμογή ευφυών συστημάτων μεταφορών (ΕΣΜ-ITS) στα συστήματα ελέγχου και διαχείρισης της κυκλοφορίας προσφέροντας ετσι την ευφυή οδική υποδομή. Η τηλεματική και οι καινοτομίες στην λογιστική των μεταφορών που βασίζονται στις ΤΠΕ μπορούν να συμβάλουν στο να καταστούν αποτελεσματικότερες οι κυκλοφοριακές ροές και να αποφευχθεί η συμφόρηση, ακόμα και στην υπάρχουσα οδική υποδομή.

Περισσότερο ευφυή οχήματα

Όλο και περισσότερο, η ανταγωνιστικότητα του κλάδου της αυτοκινητοβιομηχανίας εξαρτάται από την ικανότητά της να χρησιμοποιεί και να προσαρμόζεται στις τελευταίες εξελίξεις των τεχνολογιών πληροφορίας και επικοινωνιών. Ένας συνεχώς αυξανόμενος αριθμός λειτουργιών των οχημάτων ελέγχεται από επεξεργαστές και λογισμικό, και όλο και περισσότερη προστιθέμενη αξία στα οχήματα προέρχεται από τελειοποιημένα ηλεκτρονικά συστήματα τα οποία έχουν τη δυνατότητα να αντικαταστήσουν ολόκληρα μηχανικά και υδραυλικά υποσυστήματα. Σήμερα, οι ηλεκτρονικοί αισθητήρες, οι ενεργοποιητές και τα υποσυστήματα για τον έλεγχο, την παρακολούθηση, την ασφάλεια και την άνεση του οχήματος περιλαμβάνουν περίπου 30% της προστιθέμενης αξίας του οχήματος. το ποσοστό αυτό αναμένεται να αυξηθεί σε 40% περίπου το 2005.

Κατά τη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας, πραγματοποιήθηκαν στην Ευρώπη σημαντικές επενδύσεις στη χρήση ΤΠΕ σε ενσωματωμένες στο όχημα τεχνολογίες ασφάλειας όπως είναι τα προηγμένα συστήματα υποβοήθησης της οδήγησης (Advanced Driver Assistance Systems - ADAS). Ενώ οι τεχνολογίες αυτές εισάγονται στις αγορές, θα πρέπει να εξακολουθήσουν οι επενδύσεις σε μελλοντικές, προηγμένες τεχνολογίες. Μολονότι οι τεχνολογίες αυτές έχουν ευρύ πεδίο εφαρμογών σε ευφυή οχήματα, συμπεριλαμβανομένων των διαγνωστικών συστημάτων επί του οχήματος [7], η παρούσα ανακοίνωση ασχολείται μόνο με την εφαρμογή των τεχνολογιών αυτών για την οδική ασφάλεια. Το 6ο πρόγραμμα πλαίσιο της ΕΕ για την έρευνα και τεχνολογική ανάπτυξη προσφέρει περαιτέρω δυνατότητες αίτησης χρηματοδότησης στον εν λόγω τομέα [8].

[7] Οδηγία 2001/1/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 22ας Ιανουαρίου 2001 για την τροποποίηση της οδηγίας 70/220/ΕΟΚ του Συμβουλίου σχετικά με μέτρα που πρέπει να ληφθούν κατά την ατμοσφαιρικής ρύπανσης από τις εκπομπές των μηχανοκινήτων οχημάτων. δημοσιεύθηκε στην ΕΕ L 035 της 6.2.2001

[8] Απόφαση αριθ. 1513/2002/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 27ης Ιουνίου 2002 για το έκτο πρόγραμμα πλαίσιο δραστηριοτήτων έρευνας, τεχνολογικής ανάπτυξης και επίδειξης της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, με σκοπό τη συμβολή στη δημιουργία του ευρωπαϊκού χώρου έρευνας και στην καινοτομία (2002-2006). δημοσιεύθηκε στην ΕΕ L 232 της 29.8.2002. και απόφαση αριθ. 2002/834/ΕΚ του Συμβουλίου της 30ής Σεπτεμβρίου 2002 για τη θέσπιση ειδικού προγράμματος έρευνας, τεχνολογικής ανάπτυξης και επίδειξης: "Ολοκλήρωση και ενίσχυση του ευρωπαϊκού χώρου έρευνας" (2002-2006). δημοσιεύθηκε στην ΕΕ L 294 της 29.10.2002.

Περισσότερο τελειοποιημένες τηλεματικές υπηρεσίες

Ο κλάδος τηλεματικής για τα αυτοκίνητα στηρίζεται στις τεχνολογίες πληροφοριών και επικοινωνιών. Οι κυριότερες ΤΠΕ περιλαμβάνουν κινητές τηλεπικοινωνίες, τεχνολογίες εντοπισμού θέσης, ευφυείς αισθητήρες, ενεργοποιητές και διεπαφές, υπολογιστές υψηλών επιδόσεων για αυτοκίνητα και δίκτυα επικοινωνιών υψηλών επιδόσεων εντός των οχημάτων. Καθοριστικό ρόλο στον εν λόγω ταχέως αναπτυσσόμενο τομέα παίζει επίσης η βιομηχανία υπηρεσιών/περιεχομένου, η οποία αναπτύσσεται προς την κατεύθυνση υψηλότερης ποιότητας εξατομικευμένων υπηρεσιών και βιώσιμων επιχειρηματικών μοντέλων. Οι τέσσερις βασικές αγορές για υπηρεσίες τηλεματικής σήμερα είναι η ασφάλεια και προστασία (συμπεριλαμβανομένων των κλήσεων έκτακτης ανάγκης e-Call, της παρακολούθησης του οχήματος), η τηλεματική για οχήματα (συμπεριλαμβανομένης της εξ αποστάσεως διάγνωσης και της προληπτικής συντήρησης), τα συστήματα πλοήγησης και υπολογισμού διαδρομής (συμπεριλαμβανομένης της δυναμικής πλοήγησης, της διαχείρισης των "σημείων ενδιαφέροντος", των πληροφοριών σχετικά με την οδική κυκλοφορία και τα ταξίδια/μετακινήσεις), η διαχείριση του στόλου και οι υπηρεσίες παροχής πληροφοριών/αναψυχής (αναψυχή, πρόσβαση στο Ίντερνετ, υπηρεσίες πληροφοριών, ηλεκτρονικό ταχυδρομείο).

Κινητές επικοινωνίες: ένας μελλοντικές πυλώνας της τηλεματικής

Με την διείσδυση της γενικής πακετικής ραδιοϋπηρεσίας (GPRS) και του παγκόσμιου συστήματος κινητών τηλεπικοινωνιών (UMTS) στις αγορές αυτοκινήτων, βελτιώνονται σημαντικά οι προοπτικές όσον αφορά τις κινητές υπηρεσίες εντοπισμού θέσης. Χάρη στη δυνατότητα μόνιμης σύνδεσης on-line και με την παροχή πολύ υψηλότερου εύρους ζώνης αυξάνεται σημαντικά το πεδίο των παρεχόμενων υπηρεσιών. Στο μέλλον, οι υφιστάμενες υπηρεσίες τηλεματικής που βασίζονται σήμερα στην υπηρεσία μηνυμάτων SMS ή WAP μέσω GSM θα αντικατασταθούν από υπηρεσίες εντοπισμού θέσης που χρησιμοποιούν GPRS/UMTS και DAB/DVB, ενώ οι υπηρεσίες RDS-TMC που χρησιμοποιούν ραδιοφωνία FM θα τελειοποιηθούν και αναμένεται να συνυπάρχουν στις αγορές. Το σχέδιο δράσης eEurope 2005 [9], το οποίο εστιάζεται στην παροχή κινητής και ευρυζωνικής συνδετικότητας καθώς και κινητών υπηρεσιών, θα διευκολύνει περαιτέρω την ανάπτυξη αυτή.

[9] eEurope 2005: Κοινωνία της πληροφορίας για όλους, COM(2002) 263 τελικό, 28.5.2002

Λογιστική των μεταφορών εξαρτώμενη από ΤΠΕ

Ο συνδυασμός λογιστικής των μεταφορών και τηλεματικής που βασίζεται στις τεχνολογίες πληροφοριών και επικοινωνιών αποκτά όλο και μεγαλύτερη σπουδαιότητα στο σύνολο του τομέα των μεταφορών και ειδικότερα στις οδικές. Οι ΤΠΕ χρησιμοποιούνται όλο και περισσότερο στο σχεδιασμό της διαδρομής, στην παρακολούθηση και τον εντοπισμό θέσης, καθώς και στην τιμολόγηση της χρήσης. Οι επιχειρήσεις οδικών μεταφορών εξαρτώνται σήμερα από τις ΤΠΕ για τη διαχείριση του στόλου, με σκοπό τη μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα και τη μείωση του κόστους εξοπλισμού. Ο ρόλος των ΤΠΕ στην λογιστική των μεταφορών θα αυξηθεί με το ηλεκτρονικό εμπόριο και με την τάση για έγκαιρες παραδόσεις.

1.5. Προς περισσότερο ευφυείς υποδομές

Ευφυείς υποδομές και συνεργατικά συστήματα

Πολλές από τις μεγάλες και μεσαίου μεγέθους πόλεις είναι εξοπλισμένες με προηγμένα, ελεγχόμενα από υπολογιστή, επενεργούμενα συστήματα ελέγχου της κυκλοφορίας και συστήματα πληροφοριών. Όλο και μεγαλύτερο μέρος του ευρωπαϊκού δικτύου αυτοκινητοδρόμων εξοπλίζεται με συστήματα ελέγχου της κυκλοφορίας, εντοπισμού συμβάντων και παροχής ταξιδιωτικών πληροφοριών, τα οποία αυξάνουν την ασφάλεια και την άνεση του χρήστη, π.χ. παρέχοντας ενημέρωση σχετικά με τις συνθήκες της κυκλοφορίας και εναλλακτικές διαδρομές σε περίπτωση ατυχήματος.

Η βάση για ένα αποτελεσματικό σύστημα διαχείρισης της κυκλοφορίας είναι η διαθεσιμότητα σε πραγματικό χρόνο κυκλοφοριακών πληροφοριών. Τα στοιχεία αυτά συλλέγονταν ανέκαθεν από αισθητήρες ενσωματωμένους στο οδόστρωμα, εγκατεστημένους σε νευραλγικά σημεία του οδικού δικτύου. Εγκαθίστανται όλο και περισσότεροι αισθητήρες βίντεο και τα δεδομένα τους αναλύονται μέσω τεχνολογιών επεξεργασίας εικόνας. Τα συστήματα της επόμενης γενιάς που θα χρησιμοποιούν δεδομένα από οχήματα εν κινήσει - Floating Vehicle Data (FVD), για παράδειγμα βασιζόμενα στην ανώνυμη καταχώριση πληροφοριών σχετικά με τη θέση και την ταχύτητα των οχημάτων, θα επιτρέψουν τη λήψη περισσότερο ολοκληρωμένων πληροφοριών σχετικά με την κυκλοφορία έναντι πολύ χαμηλότερου κόστους. Η περαιτέρω πρόοδος στην τεχνολογία κινητών επικοινωνιών, στον έλεγχο της κυκλοφορίας, στις τεχνολογίες πληροφοριών και εντοπισμού θέσης, θα επιτρέψουν την αποφυγή συμφορήσεων και θα προσφέρουν νέους καινοτόμους τρόπους διαχείρισης της κυκλοφορίας.

Η συνεργασία μεταξύ ευφυούς υποδομής και ευφυούς οχήματος θα αποβεί πολύτιμη και για τα δύο. Οι πληροφορίες για την κατάσταση του δικτύου είναι αναγκαίες για την καλύτερη δυνατή απόδοση των συστημάτων που περιλαμβάνονται στο όχημα, και η ανατροφοδότηση πληροφοριών είναι ιδιαίτερα σημαντική για την καλύτερη γνώση της κατάστασης εκ μέρους των εμπλεκόμενων φορέων. Τα έργα που αφορούν ευφυή συστήματα μεταφορών (ITS) στο διευρωπαϊκό δίκτυο μεταφορών δίνουν το έναυσμα για την καθιέρωση των υπηρεσιών αυτών.

Galileo: Θεμελιώδης τεχνολογία εντοπισμού θέσης για τις υπηρεσίες τηλεματικής

Οι πληροφορίες σχετικά με τον εντοπισμό θέσης, σε συνδυασμό με τις κινητές επικοινωνίες, επιτρέπουν τη διάθεση μεγάλου αριθμού υπηρεσιών τηλεματικής όπως είναι οι επείγουσες κλήσεις ανάγκης μέσω εντοπισμού της θέσης (e-Call), το σύστημα πλοήγησης που είναι εγκατεστημένο στο όχημα, οι υπηρεσίες "σημεία ενδιαφέροντος" (Points of Interest), η παρακολούθηση του οχήματος, ο εντοπισμός κλεμμένων οχημάτων, κλπ. Τα σημερινά συστήματα που είναι εγκατεστημένα στο όχημα βασίζονται στη δορυφορική πλοήγηση (GPS), λόγω της ανάγκης να λειτουργούν επίσης στην ύπαιθρο όπου η εναλλακτική τεχνολογία εντοπισμού θέσης (βασιζόμενη σε δίκτυο κινητών επικοινωνιών) δεν έχει επαρκείς επιδόσεις.

Η ευρωπαϊκή υποδομή δορυφορικής πλοήγησης Galileo [10] θα παράσχει ένα σύνολο υπηρεσιών πλοήγησης και εντοπισμού θέσης που επιτρέπει την ανάπτυξη ευρέος φάσματος καινοτόμων εφαρμογών. Το Galileo, σε συνδυασμό με τις επικείμενες νέες νομοθετικές ρυθμίσεις στον τομέα της κινητής τηλεφωνίας (νομοθεσία Ε-112), στον τομέα των οδικών μεταφορών και σε άλλους τομείς, θα δημιουργήσει νέες επιχειρηματικές δυνατότητες και νέες εφαρμογές. Η αυξημένη ακρίβεια και η εγγυημένη υπηρεσία που παρέχεται από το Galileo θα βελτιώσουν τις επιδόσεις των υπηρεσιών ΤΠΕ. Το Galileo θα τεθεί σε λειτουργία το 2008 και μέχρι τότε το Ευρωπαϊκό Σύστημα Πλοήγησης με Υπέρθεση Γεωστατικών Δορυφόρων (EGNOS [11]) θα παράσχει παρόμοιες υπηρεσίες υψηλής ακρίβειας από το 2004 και μετά.

[10] Συμπεράσματα του Συμβουλίου για το GALILEO, 25/25 Μαρτίου 2002, europa.eu.int/comm/dgs/energy_transport/galileo/index_en.htm

[11] Ανακοίνωση της Επιτροπής στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο "Ενσωμάτωση του προγράμματος EGNOS στο πρόγραμμα GALILEO", COM(2003) 123 τελικό, 19.3.2003

2. Αποκομίζοντας οφελη απο τισ Τεχνολογιεσ Πληροφοριων και Επικοινωνιων για την οδικη ασφαλεια

2.1. Από την παθητική ασφάλεια στην ενεργητική ασφάλεια και στην πρόληψη των ατυχημάτων

Κάθε χρόνο στην Ευρώπη, 1.300.000 οδικά ατυχήματα προκαλούν 40.000 θανάτους και 1.700.000 τραυματισμούς. Κατά τη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας, η Ευρωπαϊκή Ένωση, τα κράτη μέλη και η αυτοκινητοβιομηχανία συμμετείχαν ενεργά στην προσπάθεια βελτίωσης της οδικής ασφάλειας μέσω της πρόληψης των ατυχημάτων και της μείωσης των τραυματισμών. Τα περισσότερα από τα μέτρα για την πρόληψη των ατυχημάτων εστιάστηκαν στον οδηγό, ενώ τα μέτρα για τη μείωση των επιπτώσεων από τα ατυχήματα εστιάστηκαν κυρίως στο όχημα, μέσω βελτιωμένης παθητικής ασφάλειας όπως είναι η καλύτερη αντίσταση στις συγκρούσεις, οι ζώνες ασφαλείας και οι αερόσακοι και τα συμβατικά συστήματα ενεργητικής ασφάλειας όπως το σύστημα πέδησης και φωτισμού.

Τα μέτρα παθητικής ασφάλειας αποδείχθηκαν πολύ αποτελεσματική μέθοδος για τη μείωση των τραυματισμών λόγω αυτοκινητιστικών ατυχημάτων. Αυτό φαίνεται, για παράδειγμα, από τα στοιχεία που παρείχαν οι γερμανικές αρχές σχετικά με τα ατυχήματα. Για την περίοδο μεταξύ 1970-1987 ο αριθμός των ατυχημάτων στο γερμανικό οδικό δίκτυο αυξήθηκε κατά περίπου 40%, καθώς η κυκλοφορία, μετρούμενη ως διανυθέντα χιλιόμετρα, αυξήθηκε κατά 72%. Κατά την ίδια περίοδο, ωστόσο, ο αριθμός των τραυματισμών από οδικά ατυχήματα μειώθηκε κατά 20% και ο αριθμός των θανάτων κατά περίπου 50%. Το συμπέρασμα ήταν ότι η εν λόγω μείωση οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στα μέτρα πρόληψης των τραυματισμών, όπως οι σημαντικές βελτιώσεις στην αντοχή των οχημάτων σε συγκρούσεις και η χρήση ζώνης ασφαλείας [12].

[12] Verletzungsfolgekosten nach Strassenverkehrsunfallen". Schriftenreihe des Hauptver ban des der gewerblichen Berufsgenossenschaften e.V. A. Sutter Druckerei GmbH, Essen

Το συνδυασμένο αποτέλεσμα των μέτρων αυτών συνέβαλε στη συνεχή μείωση του αριθμού των θανάτων στα ευρωπαϊκά οδικά δίκτυα. Ο αριθμός των θανάτων στην Ευρώπη των 15 μειώθηκε κατά το ήμισυ από το 1970, ενώ ο όγκος της κυκλοφορίας τριπλασιάστηκε κατά τη διάρκεια της ίδιας περιόδου [13]. Ωστόσο, ο αριθμός των οδικών ατυχημάτων και ο αριθμός των θυμάτων εξακολουθούν να κινούνται σε απαράδεκτα υψηλά επίπεδα στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Επιπλέον, η συμβολή πολλών από τα εν λόγω "συμβατικά" μέτρα ασφάλειας έχει φθάσει πλέον στα όριά της και οι περαιτέρω βελτιώσεις στην ασφάλεια μέσω των μέτρων αυτών καθίστανται όλο και δυσκολότερες με κάποιο λογικό κόστος. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η εντός του οχήματος παθητική ασφάλεια πρέπει να συμπληρωθεί με την εισαγωγή στην αγορά περισσότερο προηγμένων εντός του οχήματος και συνεργατικών συστημάτων ενεργητικής ασφάλειας.

[13] http://europa.eu.int/comm/transport/home/ care/index_en.htm

2.2. Η νέα γενιά ευφυών συστημάτων ασφάλειας που θα προέλθει από την έρευνα

Στη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας στην Ευρώπη, τόσο η βιομηχανία όσο και ο δημόσιος τομέας έχουν επενδύσει σημαντικά στην έρευνα και ανάπτυξη (ΕΤΑ) όσον αφορά τη χρήση τεχνολογιών πληροφορίας και επικοινωνιών (ΤΠΕ-ICT) σε τεχνολογίες και υποσυστήματα ασφάλειας εγκατεστημένα στο όχημα. Ενώ το μεγαλύτερο μέρος από τις εργασίες αυτές αφορά τον ιδιωτικό τομέα, τα ερευνητικά προγράμματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης συνέβαλαν στην υλοποίηση πρωτοπόρων τεχνολογιών, συστημάτων και εφαρμογών.

Η ΕΕ έχει παίξει σημαντικό ρόλο στην έρευνα αυτή από το πρόγραμμα DRIVE το 1988. Στο τέταρτο πρόγραμμα πλαίσιο της ΕΕ για την έρευνα, τεχνολογική ανάπτυξη και επίδειξη (1994-1998), το πρόγραμμα εφαρμογών τηλεματικής συνέβαλε στην υλοποίηση συστημάτων και εφαρμογών αιχμής. Το πρόγραμμα τεχνολογιών της κοινωνίας των πληροφοριών (ΚΤΠ-IST) [14] συνεχίζει τις έρευνες σε τεχνολογίες και συστήματα εφαρμογών με σκοπό τις ασφαλέστερες, καθαρότερες και περισσότερο αποτελεσματικές μεταφορές, με ιδιαίτερη σημασία στα ευφυή συστήματα και στα προηγμένα συστήματα υποβοήθησης της οδήγησης και σε τεχνολογίες υποστήριξης. Το τμήμα του προγράμματος ΚΤΠ που αφορά τα ευφυή οχήματα συγκεντρώνει άνω των 40 έργων, με συνολικό προϋπολογισμό που υπερβαίνει τα 150 εκατ. EUR και περιλαμβάνει κοινοτική συνδρομή που ανέρχεται σε άνω των 80 εκατ. EUR. Διεξάγονται επίσης έρευνες στο πλαίσιο του προγράμματος «ανταγωνιστική και αειφόρος ανάπτυξη» (5ο Πρόγραμμα Πλαίσιο) [15].

[14] Το πρόγραμμα τεχνολογιών της κοινωνίας των πληροφοριών εντάσσεται στο Πέμπτο Πρόγραμμα Πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Έρευνα και Τεχνολογική Ανάπτυξη (ΕΤΑ), που καλύπτει την περίοδο 1998-2002

[15] Βλέπε www.europa.eu.int/comm/research/growth/gcc/menu-researchthemes.html

Η ανάπτυξη κατάλληλων αισθητήρων, ενεργοποιητών και επεξεργαστών έχει ήδη επιτρέψει την ευρεία εφαρμογή συστημάτων τα οποία βοηθούν τον οδηγό να διατηρεί τον έλεγχο του οχήματος ακόμα και όταν έχει υπερβεί τα «κανονικά» όρια χειρισμού. Παραδείγματα τέτοιων συστημάτων είναι τα συστήματα αντι-εμπλοκής κατά την πέδηση (ABS) και διατήρησης της ευστάθειας του οχήματος («Electronic Stability Programme»). Τα εν λόγω συστήματα συμβάλλουν ήδη σημαντικά στην οδική ασφάλεια. Σε συνδυασμό με τις βελτιώσεις στην παθητική ασφάλεια, τα οχήματα είναι πλέον τέσσερις φορές ασφαλέστερα σε σχέση με το 1970.

Πολλά ατυχήματα είναι δυνατό να αποφευχθούν εάν οι οδηγοί λάβουν τα κατάλληλα μέτρα. Κάτι τέτοιο είναι εφικτό υπό την προϋπόθεση ότι ο οδηγός διατηρεί τον έλεγχο της διεύθυνσης του οχήματος. Ωστόσο, εάν οι τροχοί ακινητοποιούνται κατά την πέδηση ο οδηγός παύει να έχει πλέον τον έλεγχο αυτό. Τα συστήματα αντιεμπλοκής κατά την πέδηση (ABS) ενεργοποιούνται σε περίπτωση πιθανής εμπλοκής των τροχών του οχήματος και απελευθερώνουν ελαφρά τα φρένα στους τροχούς αυτούς, εξασφαλίζοντας την πρόσφυση με το οδόστρωμα. Έτσι, σε περίπτωση επείγουσας πέδησης ή ολισθηρότητας του οδοστρώματος, ο οδηγός ενός οχήματος που είναι εξοπλισμένο με ABS είναι δυνατό να αποφύγει το ατύχημα παρακάμπτοντάς το και να διατηρήσει τον έλεγχο του οχήματος.

Είναι πολύ πιο δύσκολο να εξασφαλιστεί η προστασία των επιβαινόντων από πλευρικές συγκρούσεις σε σχέση με μετωπικές συγκρούσεις, ιδιαίτερα εάν το αντικείμενο με το οποίο έρχεται σε επαφή το όχημα κατά τη σύγκρουση είναι στενό όπως κάποιος στύλος ή δένδρο, που αποτελεί τη συνήθη περίπτωση όταν το όχημα ολισθαίνει ή εξέρχεται περιστρεφόμενο από το οδόστρωμα. Για το λόγο αυτό, οι κατασκευαστές αυτοκινήτων και συστημάτων πέδησης ανέπτυξαν συστήματα τα οποία είναι ευρέως γνωστά ως Electronic Stability Programmes - ESP (προγράμματα ηλεκτρονικής ευστάθειας) που εντοπίζουν την έναρξη της ολίσθησης και εφαρμόζουν αυτόματα τα φρένα στους μεμονωμένους τροχούς για τη διόρθωση της ολίσθησης και την αποφυγή περιστροφικής μετατόπισης. Τα ESP θα είναι χρήσιμα ακόμα και στην πλέον απαισιόδοξη υπόθεση κατά την οποία δεν αποφεύγεται μεν το ατύχημα, αλλά η σύγκρουση μετατρέπεται απλώς από πλευρική σε μετωπική. Τα ESP είναι πλέον προαιρετικά ή αποτελούν μέρος του μόνιμου εξοπλισμού πολλών από τα σημερινά επιβατικά αυτοκίνητα. Σύμφωνα με τις στατιστικές ενός κατασκευή αυτοκινήτων, το 2001 σημειώθηκε μείωση κατά 4% των ατυχημάτων, σε σχέση με το προηγούμενο έτος, που μπορεί να αποδοθεί άμεσα στα ESP. Η μείωση των ατυχημάτων λόγω ανατροπής χάρη στα ESP εκτιμήθηκε επίσης σε 12%.

Η περαιτέρω ανάπτυξη ευφυών συστημάτων ενεργητικής ασφάλειας θα απαιτήσει σημαντικές προσπάθειες ΕΤΑ. Το τρέχον Έκτο Πρόγραμμα Πλαίσιο Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξη (2002-2006)8 θα προσφέρει νέες χρηματοδοτικές δυνατότητες για ΕΤΑ σε ευφυή ολοκληρωμένα συστήματα ασφάλειας, συμπεριλαμβανομένης της μελέτης των ατυχημάτων και των προηγμένων συστημάτων και τεχνολογιών υποβοήθησης της οδήγησης. Το νέο μέσο, το Ολοκληρωμένο Έργο, που έχει ως στόχο την παραγωγή των γνώσεων που απαιτούνται για την αντιμετώπιση των κυριότερων κοινωνικών προκλήσεων, θα είναι ιδιαίτερα κατάλληλο για την έρευνα στο εν λόγω πεδίο. Στόχος των Ολοκληρωμένων Έργων είναι η δημιουργία μιας κρίσιμης μάζας δραστηριοτήτων και πόρων που απαιτούνται για την επίτευξη φιλόδοξων, σαφώς καθορισμένων επιστημονικών και τεχνολογικών στόχων. Τα έργα αυτά είναι σημαντικού μεγέθους, η δε διάρκειά τους είναι κατά γενικό κανόνα από τρία έως πέντε χρόνια.

2.3. Ευφυή συστήματα ασφάλειας οχημάτων

Γνωρίζουμε ότι σχεδόν 95% των ατυχημάτων οφείλονται τουλάχιστον εν μέρει στον ανθρώπινο παράγοντα. Στα τρία τέταρτα σχεδόν των περιπτώσεων, η ανθρώπινη συμπεριφορά αποτελεί τη μοναδική αιτία. Η εμφανής αυτή διαφορά μεταξύ δεξιοτήτων του οδηγού και πολυπλοκότητας των καταστάσεων μπορεί να αντιμετωπιστεί επιδρώντας σε τρεις παράγοντες: στον οδηγό (εκπαίδευση και κατάρτιση), στο περιβάλλον (ευφυείς υποδομές) και στο όχημα (εγκατεστημένα στο όχημα συστήματα ασφάλειας).

Τα ευφυή συστήματα ασφάλειας οχημάτων χρησιμοποιούν τεχνολογίες πληροφοριών και επικοινωνιών για την παροχή λύσεων με σκοπό τη βελτίωση της οδικής ασφάλειας ιδιαίτερα στη φάση που προηγείται της σύγκρουσης όταν το ατύχημα είναι δυνατό ακόμα να αποφευχθεί ή τουλάχιστον να μειωθεί σημαντικά η σοβαρότητά του. Με τα συστήματα αυτά, τα οποία είναι δυνατό να λειτουργήσουν είτε αυτόνομα επί του οχήματος ή να βασίζονται στην επικοινωνία από όχημα σε όχημα ή από όχημα στην υποδομή (συνεργατικά συστήματα), ο αριθμός των ατυχημάτων και η σοβαρότητά τους είναι δυνατόν να μειωθούν, οδηγώντας παράλληλα σε μείωση του αριθμού των θανάτων και των τραυματισμών.

Οι συγκρούσεις κατά τη διάρκεια αλλαγής λωρίδας και ακούσιας εξόδου από μία λωρίδα είναι δύο από τις σημαντικότερες αιτίες ατυχημάτων. Το πρόβλημα αυτό απαιτεί την εγκατάσταση τεχνολογιών εντός του οχήματος οι οποίες βοηθούν στον εντοπισμό και την προειδοποίηση οδηγών οχημάτων σε παρακείμενες λωρίδες ή όταν το όχημα πρόκειται ακούσια να εξέλθει από τη λωρίδα. Σύμφωνα με τον Εθνικό Οργανισμό Ασφάλειας της Κυκλοφορίας στους αυτοκινητοδρόμους (National Highway Traffic Safety Agency - NHTSA) στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι συγκρούσεις λόγω αλλαγής ή συγχώνευσης λωρίδων είναι δυνατό να μειωθούν κατά το ήμισυ με τις νέες τεχνολογίες. Στην Ευρώπη, σύμφωνα με μια ολλανδική μελέτή αναμένεται μείωση κατά 37% σε όλες τις πλευρικές συγκρούσεις και μείωση κατά 24% του αριθμού των ατυχημάτων στα οποία εμπλέκεται ένα και μόνο όχημα, χάρη σε συστήματα αποφυγής σύγκρουσης λόγω εξόδου από λωρίδα.

Οι υπηρεσίες επειγουσών κλήσεων με εντοπισμό της θέσης όπως είναι τα εγκατεστημένα επί του οχήματος συστήματα e-Call, έχουν σημαντική προσφορά προς το κοινωνικό σύνολο με τη διάσωση ζωών και προσφέρουν αυξημένη αίσθηση ασφάλειας. Αυτό επιτυγχάνεται με τις βελτιώσεις στην προώθηση των κλήσεων που επιτρέπουν τη λήψη ταχύτερων και καλύτερων πληροφοριών για την αποστολή των απαιτούμενων μέσων και, κυρίως, καλύτερων πληροφοριών για τον εντοπισμό του καλούντος. Το σημαντικότερο στην περίπτωση αυτή είναι ότι παρέχονται το συντομότερο δυνατό τα αναγκαία μέσα στο άτομο που έχει ανάγκη, γεγονός που μπορεί να μειώσει κατά 10% τους θανάτους. Το αυξημένο αίσθημα ασφάλειας έχει ιδιαίτερη σημασία για τους ευρωπαίους πολίτες που ταξιδεύουν στο εξωτερικό. Τα δευτερογενή οφέλη είναι δυνατό να ποικίλουν και περιλαμβάνουν μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στις υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης, τη μείωση του στρες, τη μικρότερή εξάρτηση από την προφορική επικοινωνία και τη μείωση της κυκλοφοριακής συμφόρησης [16].

[16] Caller Location in Telecommunication Networks in view of enhancing 112 Emergency Services: Recommendations towards a European policy and implementation plan. 30 April 2002, Helios Technology Ltd

Κατά την ανάπτυξη και διάδοση των ευφυών συστημάτων ασφάλειας οχημάτων, πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στα συστήματα που προσφέρουν τις καλύτερες προοπτικές. Η ομάδα εργασίας eSafety [17]εντόπισε ορισμένα από τα συστήματα αυτά, παραδείγματος χάρη εκείνα που επιτρέπουν τη διατήρηση ταχύτητας ασφαλείας, την διατήρηση της λωρίδας κυκλοφορίας, τη διατήρηση απόστασης ασφαλείας μεταξύ των οχημάτων, την προστασία των πεζών, τη βελτίωση της ορατότητας, την παρακολούθηση των οδηγών και την προστασία στις διασταυρώσεις. Καθένα από τα συστήματα αυτά εξαρτάται από αισθητήρες, υποσυστήματα και τεχνολογίες με διαφορετικό βαθμό ωρίμανσης, ορισμένα από τα οποία βρίσκονται ακόμα στο στάδιο ΕΤΑ και άλλα έχουν ήδη εν μέρει εισαχθεί στην αγορά.

[17] Τελική έκθεση της ομάδας εργασίας eSafety για την οδική ασφάλεια, Νοέμβριος 2002.

Η δυνητική συμβολή της εισαγωγής ευφυών συστημάτων ασφάλειας οχημάτων για την ενίσχυση της οδικής ασφάλειας και προστασίας έχει ήδη καταδειχθεί από τη βιομηχανία σε αρκετά ευρωπαϊκά έργα έρευνας και τεχνολογικής ανάπτυξης (ΕΤΑ). Ωστόσο, για να υλοποιηθούν τα δυνητικά αυτά οφέλη, τα νέα συστήματα θα πρέπει να διαδοθούν σε ευρεία κλίμακα στην αγορά. Κατά συνέπεια, έχει ιδιαίτερη σημασία η συνεργασία μεταξύ του ιδιωτικού και του δημόσιου τομέα για την επιτάχυνση της ανάπτυξης και διάδοσης των ευφυών αυτών συστημάτων ασφαλείας των οχημάτων στην Ευρώπη. Η συνεργατική αυτή προσέγγιση αναμένεται να οδηγήσει στην ταχύτερη δυνατή διείσδυση των συστημάτων αυτών στην αγορά. Σύμφωνα με τη νομοθεσία για την προστασία των δεδομένων και το δικαίωμα στην κινητικότητα, άλλες τεχνολογίες, όπως είναι η αυξημένη παρακολούθηση της κατάστασης και της επίδοσης των οδηγών, αρχεία καταγραφής δεδομένων για τα ατυχήματα και η ηλεκτρονική ταυτοποίηση των οχημάτων, θα πρέπει επίσης να μελετηθούν, όπως περιγράφεται στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα δράσης για την οδική ασφάλεια.

2.4. Απαραίτητη προϋπόθεση: ένα αποδοτικό εγχείρημα

Από τη σκοπιά των κατασκευαστών, η εισαγωγή ευφυών συστημάτων ασφαλείας οχημάτων τα οποία βασίζονται σε δαπανηρούς αισθητήρες, ενεργοποιητές, ηλεκτρονικά συστατικά στοιχεία και υποσυστήματα αυξάνουν το κόστος κατασκευής, την κατανάλωση ενέργειας και το βάρος των οχημάτων, καθιστώντας όλο και δυσχερέστερη τη δυνατότητα ανταπόκρισης στις περιβαλλοντικές απαιτήσεις που επιβάλλονται στην παραγωγή νέων οχημάτων. Παράλληλα, πρέπει να λυθούν προβλήματα που αφορούν στην αξιοπιστία ενσωματωμένων ηλεκτρονικών στοιχείων και ιδιαίτερα του λογισμικού. Η εισαγωγή στην αγορά νέων λειτουργικών δυνατοτήτων απαιτεί την αντιμετώπιση θεμάτων αναφορικά με την ευθύνη, την έγκριση τύπου των οχημάτων και τη διάδραση μεταξύ ανθρώπου και μηχανής (Human-Machine Interaction - HMI), καθώς και την πραγματοποίηση επενδύσεων σε υποδομή.

Ο ιδιωτικός τομέας έχει αποδείξει την ικανότητά του όσον αφορά την καινοτομία και την εισαγωγή στην αγορά συστημάτων ενεργητικής ασφάλειας, όπως συνέβη με την περίπτωση των ABS και ESP. Η εισαγωγή τέτοιων τεχνολογιών αποτελεί ένα πολύ καλό παράδειγμα σχετικά με τα δύο κύρια προβλήματα που αντιμετωπίζει η βιομηχανία για την εμπορία νέων συστημάτων.

Αρχικά, εάν ο ρυθμός εισαγωγής στην αγορά υπαγορεύεται αποκλειστικά από τους νόμους της αγοράς και του ανταγωνισμού, η καθυστέρηση μπορεί να είναι πολύ μεγάλη. Το ABS πρωτοεμφανίστηκε στη δεκαετία του 1970 και σήμερα, 30 χρόνια αργότερα, μόνο το 91% των νέων οχημάτων είναι εξοπλισμένα με ABS, με ποσοστό διείσδυσης 66% για το σύνολο του στόλου των οχημάτων στην Ευρώπη. Η εισαγωγή των ESP ακολούθησε ελαφρώς ταχύτερους ρυθμούς, επιτυγχάνοντας 38% διείσδυση σε νέα οχήματα που πωλήθηκαν και 16% για το σύνολο του στόλου των οχημάτων πέντε χρόνια μετά την εισαγωγή τους [18].

[18] Πηγή: Έρευνα του ομίλου Volkswagen , 2001, γερμανική αγορά.

Δεύτερον, εάν η εισαγωγή στην αγορά εξαρτάται μόνο από την ανάλυση αποδοτικότητας εκ μέρους των κατασκευαστών αυτοκινήτων, η εισαγωγή των νέων λειτουργικών δυνατοτήτων ασφαλείας θα αρχίσει από τα αυτοκίνητα πολυτελείας, στη συνέχεια θα ακολουθήσουν τα αυτοκίνητα μεσαίας κατηγορίας και τέλος τα μικρά αυτοκίνητα και τα αυτοκίνητα της κατηγορίας compact. Αυτό είναι εύκολα κατανοητό εάν συγκρίνει κανείς την τιμή των προηγμένων συστημάτων ασφαλείας, για παράδειγμα 2000 EUR για ένα σύστημα μείωσης των επιπτώσεων σύγκρουσης ή ένα σύστημα προσαρμοζόμενου ελέγχου πορείας, με την τιμή των οχημάτων. Κατά συνέπεια, οι οδηγοί που διατρέχουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο, δηλαδή οι νέοι, θα επωφεληθούν τελευταίοι, καθώς οδηγούν τα παλαιότερα και μικρότερα αυτοκίνητα.

Παράλληλα, τα περισσότερο εξελιγμένα λογισμικά και ηλεκτρονικά συστήματα υποβοήθησης τείνουν να καθιστούν πολυπλοκότερη την επισκευή και συντήρηση των οχημάτων. Δεδομένου ότι το κόστος επισκευής και συντήρησης αντιπροσωπεύει γενικά το 40% του συνολικού κόστους καθόλη τη διάρκεια ζωής του οχήματος, που ισοδυναμεί με την τιμή αγοράς, το θέμα αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία για τους καταναλωτές.

Βάσει των ανωτέρω, είναι σαφές ότι η γενικευμένη διάδοση των ευφυών συστημάτων ασφάλειας των οχημάτων δεν μπορεί να εξαρτάται μόνο από την ανάλυση της απόδοσης του εγχειρήματος εκ μέρους του ιδιωτικού τομέα και χρειάζεται την πλήρη υποστήριξη του δημόσιου τομέα, συμβάλλοντας σε μία αποδοτική συνεργασία μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα. Η ανάλυση του εγχειρήματος αυτού πρέπει να πραγματοποιηθεί από κοινού με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, τους κατασκευαστές αυτοκινήτων, τους προμηθευτές εξοπλισμού, τους φορείς εκμετάλλευσης των αυτοκινητοδρόμων, τους φορείς εκμετάλλευσης τηλεπικοινωνιών, τους παρόχους υπηρεσιών, τους παρόχους υπηρεσιών μετά την πώληση, τον ασφαλιστικό κλάδο, τους οργανισμούς οδικής ασφάλειας και τις οργανώσεις των χρηστών, τις αρμόδιες αρχές οδικής κυκλοφορίας, τους φορείς παροχής υπηρεσιών έκτακτης ανάγκης, τα κράτη μέλη και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Ο δημόσιος και ο ιδιωτικός τομέας πρέπει να συμφωνήσουν να συνεργαστούν, να αποφασίσουν για το ρόλο και τις αρμοδιότητες κάθε εταίρου και να λάβουν τα κατάλληλα μέτρα.

Ο κυριότεροι μηχανισμοί επέμβασης του δημόσιου τομέα για το εν λόγω εγχείρημα είναι: προώθηση της τυποποίησης, που επιτρέπει την εναρμόνιση της αγοράς και την αύξηση της παραγωγής με μικρότερο κόστος κατασκευής, την προώθηση της ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης ώστε να υπάρξει αυξημένη ζήτηση συστημάτων ασφαλείας και μεγαλύτερη προθυμία των καταναλωτών να καταβάλουν το τίμημα για προηγμένα συστήματα ασφαλείας. και η συνεργασία με τους ενδεδειγμένους εταίρους (του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα) για την καθιέρωση οικονομικών κινήτρων για τους αγοραστές οχημάτων που είναι εφοδιασμένα με προηγμένα συστήματα ασφαλείας. Η νομοθεσία για την έγκριση τύπου των οχημάτων πρέπει να προσαρμοστεί, όπου είναι αναγκαίο, ώστε να επιτραπεί ή και να καταστεί, εφόσον κριθεί ενδεδειγμένο, υποχρεωτική η εγκατάσταση των συστημάτων αυτών.

Η εισαγωγή ευφυών συστημάτων ασφάλειας οχημάτων απαιτεί την ύπαρξη ενός δικτύου συντήρησης και επισκευής που να εγγυάται διαχρονικά την ορθή λειτουργία των συστημάτων αυτών. Οι καταναλωτές θα πρέπει να είναι σε θέση να επιλέγουν μεταξύ περισσοτέρων παρόχων υπηρεσιών συντήρησης και επισκευής. Προς το σκοπό αυτό, η αυτοκινητοβιομηχανία και οι προμηθευτές εξοπλισμού θα πρέπει να συμμορφώνονται με τον κανονισμό της Επιτροπής ο οποίος προβλέπει τη δυνατότητα πρόσβασης των ανεξάρτητων φορέων σε τεχνικές πληροφορίες, εκπαίδευση, εργαλεία και εξοπλισμό [19].

[19] Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1400/2002 της Επιτροπής της 31 Ιουλίου 2002

Τέλος, επιπλέον της τυποποίησης, οι δημόσιες αρχές πρέπει να αναλάβουν ειδικό ρόλο στην υλοποίηση των κατάλληλων υποδομών, συμπεριλαμβανομένων των ευφυών διατάξεων, και να προτείνουν την αναγκαία νομοθεσία που να εξασφαλίζει την ευρεία διάδοση των ΤΠΕ.

2.5. Συμβολή στην ασφάλεια των πεζών

Το 2001, ο κλάδος της ευρωπαϊκής αυτοκινητοβιομηχανίας (εκπροσωπούμενος από την ACEA) δεσμεύτηκε να μειώσει τον κίνδυνο θανατηφόρων αυτοκινητιστικών ατυχημάτων ή τραυματισμών για τους πεζούς. Η δέσμευση αυτή αποτελούσε μια καινοτόμο προσέγγιση της οδικής ασφάλειας, δεδομένου ότι περιελάμβανε στοιχεία τόσο παθητικής όσο και ενεργητικής ασφάλειας, και προέβλεπε για τον κλάδο την υποχρέωση προοδευτικής εγκατάστασης συμπληρωματικών διατάξεων ενεργητικής ασφάλειας, συμπεριλαμβανομένων στοιχείων ΤΠΕ. Μολονότι συμφωνήθηκε στη συνέχεια ότι τα στοιχεία παθητικής ασφάλειας θα έπρεπε να υποστηριχθούν με οδηγία [20], οι συμπληρωματικές διατάξεις ενεργητικής ασφάλειας και τα στοιχεία ΤΠΕ εξακολουθούν να υπόκεινται στη δέσμευση του κλάδου της αυτοκινητοβιομηχανίας.

[20] Πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με την προστασία των πεζών και άλλων ανεπαρκώς προστατευομένων χρηστών των οδών στην περίπτωση σύγκρουσης με μηχανοκίνητο όχημα και για την τροποποίηση της οδηγίας 70/156/ΕΟΚ, COM(2003) 67 τελικό, 19.2.2003

3. Αιτιολογηση τησ κοινοτικησ δρασησ

3.1. Εισαγωγή

Οι τεχνολογίες πληροφοριών και επικοινωνιών (ICT/ΤΠΕ), με βάση τις οποίες είναι δυνατή η κατασκευή ευφυών οχημάτων για ευφυείς οδούς, θα συμβάλουν ώστε η Ευρώπη να ανταποκριθεί στους στόχους της όσον αφορά κινητικότητα και οικονομική μεγέθυνση. Με τις ΤΠΕ προσφέρεται μια δέσμη εργαλείων που παρέχει στους συντελεστές του κλάδου τη δυνατότητα να ανταποκριθούν στις προκλήσεις που θέτει η οδική ασφάλεια. Τα ευφυή συστήματα ασφάλειας οχημάτων πρώτης γενιάς, όπως το ABS (σύστημα αντι-εμπλοκής των τροχών κατά την πέδηση) και το ESP (ηλεκτρονικό πρόγραμμα ευστάθειας-αντιολισθητικό) συμβάλλουν ήδη στη μείωση του αριθμού των ατυχημάτων και των θυμάτων.

Η αυτοκινητοβιομηχανία έχει μείζονα ευθύνη για την εισαγωγή ευφυών συστημάτων ασφαλείας νέας γενιάς στα οχήματα, συστήματα τα οποία η ίδια αναπτύσσει σε συνεργασία με τους προμηθευτές της, τον κλάδο της τηλεματικής και με υποστήριξη δύο άλλων κύριων βιομηχανικών τομέων, των τηλεπικοινωνιών και των βιομηχανιών ΤΠ.

Ο κλάδος δεν μπορεί, ωστόσο, να δράσει μεμονωμένα. Ο δημόσιος τομέας πρέπει να συνεργαστεί με τον ιδιωτικό, με συντονισμένο τρόπο. Ιδιαίτερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρέπει να αναλάβει δράση σε σχέση με τις αρμοδιότητές της, όπως η κοινοτική ΕΤΑ, οι διαδικασίες έγκρισης τύπου οχημάτων, η κανονιστική ρύθμιση στις τηλεπικοινωνίες και τις μεταφορές, καθώς και η αντιμετώπιση και επίλυση θεμάτων που αφορούν την ευθύνη, την τυποποίηση και λοιπών εμποδίων στην εισαγωγή ευφυών συστημάτων ασφαλείας για οχήματα.

Οι πολίτες της Ευρώπης θα πρέπει να είναι σε θέση να αναμένουν το ίδιο επίπεδο ασφάλειας και υποστήριξης της οδικής υποδομής όσον αφορά την κινητικότητά τους σε ολόκληρη την έκταση της Ευρώπης, όπως ακριβώς συμβαίνει και με τα χαρακτηριστικά ασφάλειας των οχημάτων τους. Απαιτείται ανάληψη περαιτέρω δράσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο για τον καθορισμό και την εναρμόνιση των τεχνικών απαιτήσεων των κρατών μελών, καθώς και των επενδύσεων σε οδική και επικοινωνιακή υποδομή, ιδίως όσων απαιτούνται από τα μελλοντικά συλλογικά συστήματα οδικής ασφάλειας.

Σε πολλές περιπτώσεις, απουσιάζει το επιχειρηματικό κίνητρο για τον ιδιωτικό τομέα όσον αφορά την εισαγωγή συστημάτων ασφαλείας, ενώ απαιτείται περαιτέρω παρέμβαση του δημόσιου τομέα υπό μορφή φορολογικών και ασφαλιστικών κινήτρων για την επιτάχυνση της ανάπτυξης και εγκατάστασης των εν λόγω συστημάτων.

3.2. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναλαμβάνει την ευθύνη για δράσεις του δημόσιου τομέα σε ευρωπαϊκό επίπεδο

Με την παρούσα ανακοίνωση προτείνονται τα μέτρα που προτίθεται να αναλάβει η Επιτροπή για την προώθηση της ανάπτυξης και εγκατάστασης ευφυών συστημάτων ασφαλείας για οχήματα, καθώς και για την άρση των φραγμών που παρεμποδίζουν την εισαγωγή και αφομοίωσή τους σε ευρεία κλίμακα στην Ευρώπη.

Οι προτεινόμενες κοινοτικές δράσεις εμπίπτουν στις ακόλουθες τρεις κατηγορίες:

(1) Προώθηση ευφυών συστημάτων ασφαλείας για οχήματα

(2) Προσαρμογή των διατάξεων όσον αφορά κανονιστικές ρυθμίσεις και τυποποίηση

(3) Άρση των κοινωνικών και επιχειρηματικών εμποδίων

Με τις δράσεις αυτές επιδιώκει η Επιτροπή να διευκολύνει την ανάπτυξη και εγκατάσταση σε ευρεία κλίμακα ευφυών συστημάτων ασφαλείας για οχήματα στην Ευρώπη, κατά τρόπο που παρέχει τη δυνατότητα στην ευρωπαϊκή αυτοκινητοβιομηχανία να διατηρήσει αλλά και να αυξήσει την ανταγωνιστικότητά της σε παγκόσμια κλίμακα, ενώ παράλληλα θα επωφεληθεί η κοινωνία από τον περιορισμό του αριθμού των οδικών ατυχημάτων και θυμάτων. Τα συστήματα αυτά, εφόσον εγκατασταθούν σε επαρκώς ευρεία κλίμακα, αναμένεται ότι θα έχουν μείζονα συμβολή στον περιορισμό των θυμάτων στους δρόμους της Ευρώπης, και ότι θα εκπληρώσουν τη βασική ανάγκη των ευρωπαίων πολιτών: την ασφαλή κινητικότητα.

Συντονισμένες προσπάθειες με χρήση τεχνικών που αναφέρονται στην παρούσα ανακοίνωση θα συμβάλλουν επίσης για τη βέλτιστη αξιοποίηση, προς όφελος της Ευρώπης, από την εγκατάσταση διαχείρισης υποδομών για την επίτευξη των τριών στόχων της Λευκής Βίβλου για την ευρωπαϊκή πολιτική μεταφορών, της αειφόρου ανάπτυξης, του περιορισμού της συμφόρησης και της εξασφάλισης αποτελεσματικότερης χρήσης των διαθέσιμων τρόπων μεταφοράς, ιδίως διευκολύνοντας μεγαλύτερο βαθμό διατροπικότητας μεταξύ μέσων μεταφοράς.

3.3. Κοινή δράση σε κοινοτικό, εθνικό και περιφερειακό επίπεδο

Μολονότι η ΕΕ διαθέτει ευρύ πεδίο δράσης για την οδική ασφάλεια, η επίτευξη των στόχων που ορίσθηκαν στην Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή πολιτική μεταφορών δεν μπορεί να αποτελέσει αποκλειστική αρμοδιότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Απαιτείται ανάληψη κοινής και επιμερισμένης δράσης που θα καλύπτει όλους τους τύπους των μέτρων ασφαλείας και όλους τους συντελεστές σε κοινοτικό, εθνικό και περιφερειακό επίπεδο. Η ευρωπαϊκή στρατηγική για εταιρική προσέγγιση και τα προτεινόμενα μέτρα για βελτίωση της οδικής ασφάλειας διατυπώθηκαν στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα δράσης για την οδική ασφάλεια: υποδιπλασιασμός, έως το 2010, του αριθμού των θυμάτων από οδικά ατυχήματα στην Ευρωπαϊκή Ένωση: ένα ζήτημα κοινής ευθύνης.

Σειρά μέτρων που προτείνονται στο εν λόγω σχέδιο συμβάλλουν επίσης στους στόχους της παρούσας ανακοίνωσης. Παραδείγματα των μέτρων αυτών είναι η υποστήριξη στο EuroNCAP όσον αφορά την πρόοδο σε νέες μεθόδους και διάθεση πληροφοριών στους καταναλωτές, περαιτέρω ανάπτυξη της βάσης δεδομένων ατυχημάτων CARE και συμπλήρωσή της με δεδομένα αιτίων ατυχημάτων, επεξεργασία κοινών προδιαγραφών για καταγραφή ατυχημάτων και βελτίωση μεθόδων συλλογής στατιστικών στοιχείων που αφορούν ατυχήματα στα κράτη μέλη, καθώς και η μελέτη μαζί με τα κράτη μέλη της ανάγκης για συμπερίληψη νέων ηλεκτρονικών συστημάτων στο πλαίσιο των τεχνικών επιθεωρήσεων και ελέγχων των οχημάτων.

Η ανάληψη κοινής και επιμερισμένης δράσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, των κρατών μελών, του κλάδου και λοιπών ενδιαφερομένων από τον δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα αποτελεί επίσης προαπαιτούμενο για την προώθηση της ανάπτυξης, της εγκατάστασης και της χρήσης συστημάτων ασφαλείας για ευφυή οχήματα. Στην τελική έκθεση της ομάδας εργασίας eSafety προσδιορίστηκαν συνολικά 28 δράσεις, στις περισσότερες από τις οποίες αναμένεται ότι θα συμμετέχουν τα κράτη μέλη. Εκτός από τις δράσεις που συνιστούν την παρούσα ανακοίνωση περιλαμβάνονται οι ακόλουθες:

* Παγίωση αναλύσεων από τα υφιστάμενα δεδομένα οδικών ατυχημάτων της ΕΕ, των κρατών μελών και του κλάδου που παρέχουν πληροφορίες σχετικά με τα αίτια και τις περιστάσεις των ατυχημάτων.

* Καθορισμός κοινού μορφότυπου και διάρθρωσης όσον αφορά την καταχώριση δεδομένων ατυχημάτων στις χώρες της ΕΕ. Κοινή επεξεργασία και κατάρτιση ευρωπαϊκής βάσης δεδομένων για τα αίτια των ατυχημάτων.

* Κατάρτιση συντονισμένου πλαισίου επικύρωσης για επιχειρησιακές δοκιμές ενεργών συστημάτων ασφαλείας στα κράτη μέλη.

* Κατάρτιση διαγραμμάτων πορείας του δημόσιου τομέα που θα περιλαμβάνουν τις απαιτούμενες επενδύσεις για βελτιώσεις στα οδικά δίκτυα και στην υποδομή πληροφοριών με βάση τα διαγράμματα πορείας της βιομηχανίας, καθώς και τους χειρισμούς των απαιτούμενων φάσεων για την άρση των κανονιστικών φραγμών.

* Εντοπισμός υφιστάμενων προδιαγραφών και κατά περίπτωση εκπόνηση νέων για πανευρωπαϊκές τυποποιημένες διαλειτουργικές διεπαφές και πρωτόκολλα επικοινωνιών όσον αφορά επικοινωνίες οχήματος-οχήματος και οχήματος-υποδομής για την υποστήριξη διαλογικών, συνεργαζόμενων συστημάτων και υπηρεσιών ασφάλειας.

* Συγκρότηση εθνικών ομάδων συνδέσμων για συντονισμό της υλοποίησης συγκρότησης των υπηρεσιών γύρω από τον ευρωπαϊκό αριθμό κλήσης έκτακτης ανάγκης Ε-112.

* Παρακίνηση και υποστήριξη αυτοκινητιστών και ιδιοκτητών στόλων οχημάτων να αγοράζουν οχήματα που διαθέτουν ευφυείς λειτουργίες οδικής ασφάλειας και να χρησιμοποιούν τις συναφείς με την ασφάλεια υπηρεσίες μέσω παροχής κινήτρων όπως φορολογικές εκπτώσεις, μείωση ασφαλίστρων και προτιμησιακής μεταχείρισης.

* Εκπόνηση και εκτέλεση δράσεων ευαισθητοποίησης για να επεξηγηθούν στους καταναλωτές τα οφέλη, η λειτουργία και η χρήση των συστημάτων ασφαλείας για ευφυή οχήματα.

4. Δρασεισ της Ευρωπαϊκησ Επιτροπησ

Η Επιτροπή, σε στενή συνεργασία με άλλους ενδιαφερόμενους, προτείνει την ανάληψη των ακόλουθων δράσεων για προώθηση της ανάπτυξης, εγκατάστασης και χρήσης ευφυών ολοκληρωμένων συστημάτων ασφάλειας στην Ευρώπη, καθώς και για την άρση των φραγμών που εμποδίζουν την εισαγωγή και αφομοίωσή τους σε ευρεία κλίμακα.

4.1. Προώθηση ευφυών συστημάτων ασφαλείας για οχήματα

Για την οδική ασφάλεια απαιτείται η ανάληψη συντονισμένης δράσης από όλους τους ενδιαφερόμενους: την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, την αυτοκινητοβιομηχανία και τους φορείς εκμετάλλευσης, τους παρόχους εξοπλισμού και υπηρεσιών, τους φορείς εκμετάλλευσης των αυτοκινητοδρόμων, τις υπεύθυνες αρχές για την οδική ασφάλεια, τις ασφαλιστικές εταιρείες, τους οργανισμούς οδικής ασφάλειας και χρηστών καθώς και άλλους. Για διευκόλυνση της συνεργασίας πρόκειται η Επιτροπή να συνεχίσει να υποστηρίζει την κοινή πλατφόρμα για όλους τους ενδιαφερόμενους στην οδική ασφάλεια, αποκαλούμενη φόρουμ eSafety. Στόχος του φόρουμ είναι η προώθηση και παρακολούθηση της υλοποίησης των συστάσεων που διατυπώνει η ομάδα εργασίας eSafety, καθώς και η υποστήριξη της ανάπτυξης, εγκατάστασης και χρήσης ευφυών συστημάτων ασφαλείας για οχήματα. Το φόρουμ θα λειτουργήσει ως βήμα για την ενθάρρυνση και ανασκόπηση της προόδου των δράσεων όλων των ενδιαφερομένων, συμπεριλαμβανομένου του κλάδου και των κρατών μελών, και θα υποβάλλει εκθέσεις στην Επιτροπή.

Για τη μελλοντική ανάπτυξη των προαναφερόμενων λειτουργιών ασφαλείας απαιτείται ανάληψη περαιτέρω ΕΤΑ σε διάφορες τεχνολογίες. Ο γενικός στόχος για την Ευρώπη, όπως συμφωνήθηκε στο Συμβούλιο Έρευνας της Βαρκελώνης το 2002, είναι η επίτευξη έως το 2010 επένδυσης ποσοστού 3% του ΑΕγχΠ για την έρευνα. Οι αυξημένες αυτές προσπάθειες, όπου δύο τρίτα της χρηματοδότησης προέρχονται από τον ιδιωτικό τομέα, αναμένεται ότι θα αντιμετωπίσουν τα ευφυή συστήματα ασφάλειας για οχήματα ως ένα από τα πεδία προτεραιότητας. Η Επιτροπή προτίθεται να χρησιμοποιήσει το 6ο της πρόγραμμα πλαίσιο έρευνας και τεχνολογικής ανάπτυξης (2002-2006) για υποστήριξη της έρευνας στο πεδίο αυτό, σε συντονισμό με εθνικά ερευνητικά προγράμματα και αξιοποιώντας τον ευρωπαϊκό χώρο έρευνας (ΕΧΕ) και τη διεθνή συνεργασία. Καθοριστικής σημασίας καθήκον, όπου το φόρουμ eSafety μπορεί να διαδραματίσει ρόλο, είναι ο καθορισμός των προτεραιοτήτων για την περαιτέρω έρευνα, βάσει ανάλυσης δεδομένων σχετικά με τα αίτια των ατυχημάτων καθώς και του αντίκτυπου δυνητικών αντιμέτρων. Η διεθνής συνεργασία αναμένεται να αντιμετωπίσει ιδιαίτερα την αλληλεπίδραση ανθρώπου-μηχανής, μεθοδολογία και διαδικασίες πιστοποίησης και δοκιμών, εναρμόνιση και τυποποίηση, νομικά ζητήματα, ανάλυση του αντίκτυπου και του κοινωνικοοικονομικού οφέλους καθώς και συγκριτική αξιολόγηση/βέλτιστη πρακτική.

Η αλληλεπίδραση ανθρώπου-μηχανής στα διαρκώς πολυπλοκότερα συστήματα επί οχημάτων αποτελεί μείζον μέλημα. Για την αντιμετώπιση του σημαντικού αυτού θέματος, η Επιτροπή δημοσίευσε το 2000 σύσταση για ασφαλή και αποτελεσματικά συστήματα πληροφοριών και επικοινωνιών επί οχημάτων [21], που έχει σε μεγάλο βαθμό υιοθετηθεί από τον κλάδο. Η Επιτροπή προτείνει τώρα την αποτίμηση της κατάστασης υπό το φως της τεχνικής προόδου, συμπεριλαμβανομένων των αποτελεσμάτων από την εισαγωγή νομαδικών διατάξεων στα οχήματα, σε συνεργασία με τον κλάδο και τα κράτη μέλη. Στη συνέχεια, εφόσον κριθεί απαραίτητο, θα προταθούν περαιτέρω μέτρα. Σημαντικό μέρος της εργασίας αυτής αποτελεί η ανάπτυξη μεθοδολογίας και διαδικασιών για την εκτίμηση της καταπόνησης, τις δοκιμασίες και την πιστοποίηση όσον αφορά σύνθετα περιβάλλοντα εργασίας επί οχημάτων, που συνεπάγονται διεπαφή με διατάξεις επί οχημάτων για έλεγχο του οχήματος, υποστήριξη του οδηγού και παροχή ενημερωτικών και ψυχαγωγικών πληροφοριών.

[21] Σύσταση της Επιτροπής, της 21ης Δεκεμβρίου 1999, για ασφαλή και αποτελεσματικά συστήματα πληροφοριών και επικοινωνιών επί οχημάτων: Ευρωπαϊκή δήλωση αρχών όσον αφορά τη διεπαφή ανθρώπου-μηχανής, κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ (κοινοποιημένος αριθμός εγγράφου C(1999) 4786), δημοσιεύθηκε στην ΕΕ L 19, της 25.1.2000

Σε περιπτώσεις εμπλοκής οχήματος σε ατύχημα, μπορεί αυτομάτως να ενεργοποιηθεί αυτομάτως κλήση έκτακτης ανάγκης (e-Call) και θα διαβιβασθούν στην υπηρεσία για κλήσεις έκτακτης ανάγκης (PSAP) συμπληρωματικές πληροφορίες συναφείς με την ασφάλεια. Οι πληροφορίες αυτές επισπεύδουν εντυπωσιακά τους χρόνους απόκρισης σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης, σώζοντας ζωές και περιορίζοντας τις συνέπειες από σοβαρούς τραυματισμούς, ενώ ταυτόχρονα παρέχουν τη δυνατότητα ορθής αντίδρασης σε περιπτώσεις ατυχημάτων όπου περιλαμβάνονται επικίνδυνα εμπορεύματα. Βασιζόμενη στη διάταξη της λεγόμενης νομοθεσίας Ε-112, που περιλαμβάνεται στη νέα οδηγία για τις ηλεκτρονικές επικοινωνίες [22], η Επιτροπή προτείνει ολοκληρωμένη στρατηγική για πανευρωπαϊκές υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης. Οι εν λόγω υπηρεσίες θα βασίζονται στις υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης ακριβούς εντοπισμού που εφαρμόζονται στα κράτη μέλη με βάση τις εργασίες της κοινής ομάδας CGALIES [23], του κλάδου και του δημόσιου τομέα, καθώς και στην πρόσφατα εγκεκριμένη σύσταση σχετικά με την υλοποίηση του Ε-112 [24], θα περιλαμβάνουν όμως διατάξεις για ακριβείς πληροφορίες εντοπισμού θέσης και συμπληρωματικές πληροφορίες ασφάλειας. Προς τούτο απαιτείται καθορισμός των διεπαφών μεταξύ των οχημάτων και του τηλεπικοινωνιακού δικτύου, καθώς και μεταξύ του τηλεπικοινωνιακού δικτύου και των PSAP, όπως και επίλυση των συναφών θεμάτων ασφάλειας και ευθύνης.

[22] Οδηγία 2002/21/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 7ης Μαρτίου 2002, σχετικά με κοινό κανονιστικό πλαίσιο για δίκτυα και υπηρεσίες ηλεκτρονικών επικοινωνιών (οδηγία πλαίσιο) - ΕΕ L 108 της 24.4.2002. οδηγία 2002/22/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 7ης Μαρτίου 2002, για την καθολική υπηρεσία και τα δικαιώματα των χρηστών όσον αφορά δίκτυα και υπηρεσίες ηλεκτρονικών επικοινωνιών (οδηγία για την καθολική υπηρεσία) - ΕΕ L 108 της 24.4.2002. οδηγία 2002/58/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 12ης Ιουλίου 2002, σχετικά με την επεξεργασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και την προστασία της ιδιωτικής ζωής στον τομέα των ηλεκτρονικών επικοινωνιών (οδηγία για την προστασία της ιδιωτικής ζωής στις ηλεκτρονικές επικοινωνίες) - ΕΕ L 201 της 31.7.2002.

[23] Βλέπε την τελική έκθεση της CGALIES (Συντονιστική ομάδα για την πρόσβαση υπηρεσιών έκτακτης ανάγκης σε πληροφορίες εντοπισμού θέσης), http://www.telematica.de/cgalies/

[24] Σύσταση της Επιτροπής της 25.7.2003 για την επεξεργασία πληροφοριών εντοπισμού θέσης καλούντος σε δίκτυα ηλεκτρονικών επικοινωνιών με σκοπό τον ακριβέστερο εντοπισμό της προέλευσης κλήσεων έκτακτης ανάγκης, C(2003) 2657 τελικό

Πληροφορίες σε πραγματικό χρόνο για την κυκλοφορία και τις μετακινήσεις (RTTI). έχουν μεγάλη συμβολή στην ασφάλεια. Για διευκόλυνση της πρόσβασης στα δεδομένα του δημόσιου τομέα, καθώς και για να δοθεί η δυνατότητα στον ιδιωτικό και το δημόσιο τομέα να συνεργαστούν στην παροχή των υπηρεσιών, η Επιτροπή δημοσίευσε το 2001 σύσταση για την αξιοποίηση υπηρεσιών για την κυκλοφορία και τις μετακινήσεις στην Ευρώπη [25]. Η Επιτροπή προτείνει τώρα περαιτέρω ανάλυση και συστάσεις για επιτάχυνση της αφομοίωσης των μέτρων για την πρόσβαση στα δεδομένα του δημόσιου τομέα, παρέχοντας τη δυνατότητα συγκρότησης εταιρικής συνεργασίας δημοσίου-ιδιωτών, και την παροχή αξιόπιστων υπηρεσιών RTTI υψηλής ποιότητας στην Ευρώπη. Η Επιτροπή ενδέχεται, περαιτέρω, να περιλάβει, στην ομάδα εργασίας ITS για τα ΤΕΝ/ΔΔ, συστάσεις ή νομοθετικά μέτρα που στοχεύουν στην επιτάχυνση της εγκατάστασης πληροφοριών σε πραγματικό χρόνο για την κυκλοφορία και τις μετακινήσεις στην Ευρώπη.

[25] Σύσταση της Επιτροπής για την ανάπτυξη νομικού και επιχειρηματικού πλαισίου για συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα στην αξιοποίηση τηλεματικών υπηρεσιών πληροφοριών για την κυκλοφορία και τις μετακινήσεις (TTI) στην Ευρώπη, ΕΕ L 199/20, της 24.7.2001

Δράσεις της Επιτροπής:

* Για τη διευκόλυνση της συνεργασίας όλων των ενδιαφερομένων, πρόκειται η Επιτροπή να συνεχίσει να υποστηρίζει το φόρουμ eSafety, με στόχο τη δημιουργία αυτοδύναμης πλατφόρμας.

Το φόρουμ eSafety θα προωθεί και θα προβαίνει σε ανασκόπηση της προόδου σχετικά με την υλοποίηση των συστάσεων της ομάδας εργασίας eSafety, θα υποστηρίζει την ανάπτυξη, εγκατάσταση και χρήση συστημάτων ασφαλείας για ευφυή οχήματα. Το φόρουμ θα προωθήσει επίσης την ανάπτυξη ανοιχτών πλατφορμών, αρχιτεκτονικής ανοικτών συστημάτων και την ευαισθητοποίηση των χρηστών σχετικά με ευφυή συστήματα ασφαλείας οχημάτων. Κατά περίπτωση, το φόρουμ θα συγκροτεί επιμέρους ομάδες εργασίας [26].

[26] Πρόκειται για νέες ομάδες εργασίας του φόρουμ. Δεν θα πρέπει να συγχέονται με την ομάδα εργασίας eSafety που συγκροτήθηκε τον Απρίλιο του 2002 και δημοσίευσε την τελική της έκθεση με 28 συστάσεις το Νοέμβριο του 2002.

Κατά τη διάρκεια διετούς αρχικής χρονικής περιόδου, η Επιτροπή θα παρέχει στο φόρουμ την απαραίτητη στήριξη. Κατά τη διάρκεια της εν λόγω περιόδου ο κλάδος και τα κράτη μέλη θα συγκροτήσουν την αυτοδύναμη πλατφόρμα, με σκοπό, στο τέλος του 2004 να μετατεθεί η ευθύνη σε βιομηχανικούς εταίρους.

* Η Επιτροπή θα καθορίσει σαφείς στόχους και προτεραιότητες για περαιτέρω ΕΤΑ στους κόλπους του 6ου προγράμματος πλαισίου, και θα επιδιώξει τον συντονισμό με εθνικά προγράμματα.

Η Επιτροπή θα καλέσει το φόρουμ να αναλύσει υφιστάμενα δεδομένα πρόκλησης ατυχημάτων και να προσδιορίσει σαφείς στόχους και προτεραιότητες για περαιτέρω ΕΤΑ σε ευφυή συστήματα ασφαλείας οχημάτων στη βιομηχανική έρευνα, στην κοινοτική έρευνα (ολοκληρωμένα έργα στο 6ο ΠΠ) και σε εθνικά ερευνητικά προγράμματα.

Η Επιτροπή θα ακολουθήσει, περαιτέρω, διεθνή συνεργασία στην ανάπτυξη ευφυών ολοκληρωμένων τεχνολογιών οδικής ασφάλειας.

* Η Επιτροπή θα καθορίσει τις απαιτούμενες περαιτέρω δράσεις όσον αφορά τη διεπαφή ανθρώπου-μηχανής (ΗΜΙ).

Η Επιτροπή θα καλέσει το φόρουμ eSafety να συστήσει ομάδα εργασίας που, λαμβάνοντας υπόψη τις εκθέσεις των κρατών μελών και την ταχεία ανάπτυξη του εν λόγω πεδίου, θα επεξεργαστεί περαιτέρω συστάσεις στο θέμα της ΗΜΙ. Με βάση τις συστάσεις αυτές πρόκειται η Επιτροπή να εξετάσει εάν απαιτείται ανάληψη περαιτέρω δράσεων.

Περαιτέρω, η Επιτροπή θα προωθήσει, μέσω της χρηματοδότησης και συνεργασίας ΕΤΑ, την ανάπτυξη μεθοδολογίας και διαδικασιών εκτίμησης της καταπόνησης, δοκιμασιών και πιστοποίησης για σύνθετα περιβάλλοντα εργασίας επί οχημάτων.

* Η Επιτροπή θα προωθήσει την εναρμονισμένη, πανευρωπαϊκή υπηρεσία κλήσεων έκτακτης ανάγκης επί οχήματος (e-Call) που βασίζεται στην κλήση έκτακτης ανάγκης ακριβέστερου εντοπισμού, E-112.

Για το σκοπό αυτό καλείται το φόρουμ eSafety να συστήσει ομάδα εργασίας για την επίτευξη συναίνεσης στο θέμα της πανευρωπαϊκής κλήσης έκτακτης ανάγκης επί οχήματος (e-Call), με βάση την πρόσφατα δημοσιευθείσα σύσταση και τα αποτελέσματα των εκτελούμενων δράσεων ΕΤΑ.

Περαιτέρω, η Επιτροπή ενθαρρύνει τον κλάδο για την καθιέρωση απαιτήσεων σχετικά με δεδομένα, πρωτοκόλλων μεταβίβασης δεδομένων, προδιαγραφών για διεπαφές καθώς και διαδικασιών δρομολόγησης και επεξεργασίας για βελτιωμένα συστήματα κλήσεων επί οχήματος (e-Calls) καθώς επίσης και τυποποίησης στο πλαίσιο του ETSI και της CEN.

* Η Επιτροπή θα αναλύσει την πρόοδο σχετικά με την παροχή πληροφοριών σε πραγματικό χρόνο για την κυκλοφορία και τις μετακινήσεις (RTTI) στην Ευρώπη και θα προτείνει περαιτέρω δράσεις.

Η Επιτροπή θα καλέσει το φόρουμ eSafety να αναλύσει τον αντίκτυπο των υπηρεσιών RTTI για την οδική ασφάλεια, συμπεριλαμβανομένων των νεοεμφανιζόμενων υπηρεσιών που βασίζονται σε ραδιοεκπομπές και κινητές επικοινωνίες, λαμβάνοντας υπόψη τις αντιδράσεις των κρατών μελών στην ανακοίνωση TTI. Ιδιαίτερη προσοχή θα δοθεί σε πανευρωπαϊκές υπηρεσίες και αειφόρα επιχειρηματικά μοντέλα.

Βάσει της εν λόγω ανάλυσης και των συστάσεων, η Επιτροπή θα εξετάσει την ανάγκη υποβολής έκθεσης προόδου προς το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με σκοπό να παραμείνει εστιασμένη η προσοχή στα θέματα αυτά καθώς και για την πρόταση λήψης περαιτέρω μέτρων εφόσον αυτό απαιτηθεί.

4.2. Προσαρμογή των διατάξεων όσον αφορά κανονιστικές ρυθμίσεις και τυποποίηση

Το ραντάρ μικρής εμβέλειας (SRR) που βασίζεται σε τεχνολογία υπερευρείας ζώνης (UWB) και λειτουργεί στα 24 GHz θεωρείται ως καίρια τεχνολογική λύση για την ταχεία και οικονομικά αποδοτική εισαγωγή πολλών συστημάτων ασφάλειας για ευφυή οχήματα. Τα συστήματα SRR αυτού του τύπου μπορούν να επιτύχουν σχετικά γρήγορα την επιχειρησιακή εφαρμογή αρχών ενεργού ασφάλειας, ώστε να δοθεί χρόνος ωρίμανσης σε άλλες τεχνολογίες. Παραμένουν, ωστόσο, κανονιστικοί φραγμοί για την εισαγωγή της τεχνολογίας αυτής στην αγορά, ιδίως όσον αφορά την πρόσβαση σε κατάλληλο εναρμονισμένο ραδιοφάσμα στην ΕΕ. Τα εμπόδια αυτά θα επηρεάσουν την έγκαιρη επίτευξη των κοινοτικών στόχων που αφορούν την οδική ασφάλεια εάν δεν επιλυθούν σε συνεργασία με τα κράτη μέλη της ΕΕ, στο πλαίσιο της πανευρωπαϊκής επιτροπής ηλεκτρονικών επικοινωνιών (ECC) της CEPT [27]. Η Επιτροπή προτείνει τώρα την ανάληψη των απαραίτητων ενεργειών για την άρση των κανονιστικών φραγμών όσον αφορά την χρονικά περιορισμένη χρήση του φάσματος των 24 GHz για το ραντάρ μικρής εμβέλειας για οχήματα, καθώς και για την υποστήριξη της τυποποίησης συστημάτων SRR στο πλαίσιο του ETSI.

[27] Conference Europιenne des Administrations des postes et des tιlιcommunications

Προτού διατεθούν στην αγορά της Ευρωπαϊκής Ένωσης, πρέπει τα νέα επιβατικά οχήματα και οι μοτοσικλέτες να διαθέτουν πλήρη έγκριση τύπου ΕΕ για οχήματα, με την οποία βεβαιώνεται η συμμόρφωση προς τις απαιτήσεις σειράς χωριστών κοινοτικών οδηγιών. Οι οδηγίες αυτές μπορούν να χρησιμοποιηθούν επίσης και για άλλους τύπους οχημάτων, π.χ. φορτηγά και λεωφορεία κλπ., ως βάση για έγκριση της πρόσβασης στην ευρωπαϊκή αγορά. Η Επιτροπή αναγνωρίζει, μολοντούτο, ότι θα πρέπει να υπάρξουν πρωτοβουλίες της αγοράς μη νομοθετικού χαρακτήρα ώστε να σημειωθούν βελτιώσεις στα οχήματα. Η Επιτροπή επιδιώκει να αναθεωρήσει την υφιστάμενη κατάσταση όσον αφορά την εισαγωγή συστημάτων ασφαλείας για ευφυή οχήματα, να καθορίσει τις νομοθετικές και μη νομοθετικές δράσεις που ενδεχομένως απαιτηθούν και, όπου κρίνεται απαραίτητο, να προβεί σε προσαρμογή των απαιτήσεων στις νέες τεχνολογίες.

Ενώ τα οχήματα εξοπλίζονται με διαρκώς μεγαλύτερο αριθμό ηλεκτρονικών υποσυστημάτων, πλατφορμών τηλεματικής ή/και φορητών τερματικών, καθίσταται εξαιρετικά σημαντική η ανάγκη για μια προσαρμοστική διαδικασία τυποποίησης. Οι τυποποιημένες λύσεις εγγυώνται ευρύτερη αποδοχή από την αγορά, μεγαλύτερο όγκο πωλήσεων και μικρότερες δαπάνες, προς όφελος τόσο των κατασκευαστών όσο και των καταναλωτών. Η Επιτροπή προτείνει τη λήψη περαιτέρω μέτρων, μέσω εντολής τυποποίησης και σε συνεργασία με τον κλάδο, με σκοπό την ενεργοποίηση διαδικασίας στους κόλπους των ευρωπαϊκών οργανισμών τυποποίησης για την ανάλυση των συγκεκριμένων αναγκών και προτεραιοτήτων των συστημάτων ασφαλείας για ευφυή οχήματα όσον αφορά την επιταχυνόμενη τυποποίηση, στον ISO, την CEN και το ETSI, των νέων επικοινωνιακών πρωτοκόλλων οχήματος-οχήματος και οχήματος-υποδομής, καθώς και για την προώθηση της ανάπτυξης ανοικτών πλατφορμών, αρχιτεκτονικής ανοικτών συστημάτων και τυποποιημένου λογισμικού, πρωτοκόλλων επικοινωνιών, υπηρεσιών και αλληλεπίδρασης ανθρώπου-μηχανής.

Δράσεις της Επιτροπής:

* Η Επιτροπή θα λάβει τα απαραίτητα μέτρα για να υποστηρίξει την άρση των νομικών φραγμών για χρονικά περιορισμένη χρήση του ραντάρ μικρής εμβέλειας UWB στα 24 GHz, ιδίως όσον αφορά την εναρμόνιση, εντός της ΕΕ, της πρόσβασης στο ραδιοφάσμα.

Η Επιτροπή θα συντονίσει, μέσω των ενδεδειγμένων κοινοτικών μηχανισμών (επιτροπή ραδιοφάσματος και μηχανισμός εκτίμησης της συμμόρφωσης στις τηλεπικοινωνίες [28]) καθώς και με την CEPT, τη διερεύνηση πιθανών κανονιστικών λύσεων που θα καταστήσουν δυνατή, για μιαν αρχική χρονική περίοδο, την ταχεία εγκατάσταση ραντάρ μικρού βεληνεκούς στα 24 GHz, παρέχοντας κατάλληλη προστασία σε άλλες, δυνητικά θιγόμενες ραδιοϋπηρεσίες. Αναμένεται μακροχρόνια μετάβαση της λειτουργίας των ραντάρ στα 77 GHz.

[28] Αντίστοιχα, η μόνιμη κανονιστική επιτροπή της απόφασης για το ραδιοφάσμα (676/2002/ΕΚ) καθώς και για την οδηγία ραδιοεξοπλισμού και τηλεπικοινωνιακού τερματικού εξοπλισμού (1999/5/ΕΚ)

Περαιτέρω, η Επιτροπή απηύθυνε πρόσφατα εντολή τυποποίησης (M329) στους ευρωπαϊκούς οργανισμούς τυποποίησης, καλώντας τους να καταρτίσουν εναρμονισμένα πρότυπα που θα αναγνωριστούν βάσει της οδηγίας 1999/5/ΕΚ (η οδηγία για τον ραδιοεξοπλισμό και τον τηλεπικοινωνιακό τερματικό εξοπλισμό). Οι εργασίες που ανατέθηκαν θα εκτελεστούν από το ETSI.

Στην εντολή προβλέπεται, σε πρώτη φάση, η κατάρτιση προγράμματος εργασιών που θα συζητηθεί περαιτέρω με τα κράτη μέλη στη μόνιμη επιτροπή που καθιερώνει η οδηγία. Οι ευρωπαϊκοί οργανισμοί τυποποίησης θα αναπτύξουν στη συνέχει πρότυπα σύμφωνα με προτεραιότητες που θα οριστούν από τα κράτη μέλη.

* Η Επιτροπή θα αναθεωρήσει την υφιστάμενη νομοθεσία έγκρισης τύπου ΕΚ για τα οχήματα.

Η Επιτροπή θα καθορίσει ποιες δράσεις (νομοθετικές και μη) ενδέχεται να απαιτηθούν για την επίτευξη βελτιώσεων στην οδική ασφάλεια, με τα ευφυή συστήματα ασφαλείας για οχήματα.

* Η Επιτροπή θα καλέσει τους ευρωπαϊκούς οργανισμούς τυποποίησης θα προσδιορίσουν προτεραιότητες και να καταρτίσουν πρόγραμμα τυποποίησης.

Η Επιτροπή θα καλέσει τους ευρωπαϊκούς οργανισμούς τυποποίησης, μέσω εντολής τυποποίησης, να προσδιορίσουν την τρέχουσα φάση εργασιών τυποποίησης, σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο, για την υποστήριξη ευφυών συστημάτων ασφαλείας για οχήματα, να προσδιορίσουν επιμέρους πρόσθετες ανάγκες και προτεραιότητες για τυποποίηση και, ακολούθως, να προετοιμάσουν κοινό πρόγραμμα εργασιών τυποποίησης, συνεκτιμώντας την ανάγκη διατήρησης της συνοχής με δραστηριότητες όπως η τυποποίηση για την υποστήριξη που αφορά την eEurope και η τυποποίηση για υποστήριξη των τεχνολογιών, σύμφωνα με την προτεινόμενη οδηγία για διαλειτουργικότητα στα ηλεκτρονικά συστήματα είσπραξης διοδίων στις ευρωπαϊκές οδούς.

4.3. Άρση των κοινωνικών και επιχειρηματικών εμποδίων

Στη Λευκή Βίβλο της Επιτροπής περιλαμβάνεται εκτίμηση του κόστους από οδικά ατυχήματα με νεκρούς, τραυματίες και υλικές ζημίες. Επίσης, σε διάφορες έρευνες, έχει εκτιμηθεί το όφελος από συγκεκριμένες εφαρμογές/λειτουργίες ασφάλειας, χωρίς όμως να υπάρχουν πρόσφατα σφαιρικά στοιχεία. Τα δεδομένα σχετικά με τα κοινωνικά οφέλη και την ανάλυση κόστους/οφέλους είναι ελλιπή και δεν παρακολουθούν τις τελευταίες τεχνολογικές εξελίξεις. Η Επιτροπή προτείνει συνεπώς να ληφθούν μέτρα για την εκτίμηση του κοινωνικού οφέλους που θα επιτευχθεί με τον περιορισμό των ατυχημάτων, των σοβαρών τραυματισμών και των υλικών ζημιών, συμπεριλαμβανομένης ανάλυσης της εξοικονόμησης ιατρικής περίθαλψης και λοιπών δαπανών στα κράτη μέλη και τις χώρες προσχώρησης, καθώς και οφέλη όπως μείωση του χρόνου των μετακινήσεων, περιορισμός της κυκλοφοριακής συμφόρησης και του περιβαλλοντικού αντικτύπου.

Τα νομικά και τα θέματα ευθύνης από την εισαγωγή στην αγορά συστημάτων ασφαλείας για ευφυή οχήματα είναι ιδιαίτερα σύνθετα, περιλαμβάνοντας νέους κινδύνους για τους πελάτες, την κοινωνία και ιδίως για τους κατασκευαστές όσον αφορά την ευθύνη για τα προϊόντα και αυξημένους οικονομικούς κινδύνους, όπως σε περιπτώσεις μαζικής ανάκλησης προϊόντων. Οι κίνδυνοι όσον αφορά την ευθύνη για τα προϊόντα δεν είναι μόνο τεχνολογικού χαρακτήρα, αλλά περιλαμβάνουν και ανθρώπινους παράγοντες, όπως η αξιοπιστία, η ελεγξιμότητα, η σαφήνεια, η προβλεψιμότητα και η ανθεκτικότητα έναντι εσφαλμένης χρήσης. Η Επιτροπή προτείνει μέτρα για την κατάρτιση μεθοδολογίας όσον αφορά την εκτίμηση κινδύνου/οφέλους, για την επίτευξη κλαδικής και κοινωνικής συναίνεσης σχετικά με ευρωπαϊκό κώδικα ορθής πρακτικής, καθώς και για την καθιέρωση κατευθυντήριων γραμμών για την εισαγωγή στην αγορά ευφυών συστημάτων ασφαλείας για οχήματα.

Η εισαγωγή στην αγορά ευφυών συστημάτων ασφαλείας για οχήματα περιλαμβάνει πτυχές πολιτικές, τεχνολογικές, κοινωνικές, επιστημονικές, νομικές και πτυχές που αφορούν τους καταναλωτές. Η αυτοκινητοβιομηχανία προβαίνει στην εισαγωγή νέων προϊόντων στην αγορά με βάση ίδιες εκτιμήσεις ως προς την τεχνολογική ετοιμότητα, την κατάσταση της αγοράς και τον ανταγωνισμό, καθώς και σχετικά με την ύπαρξη υποδομής υποστήριξης και κινήτρων. Από τη σκοπιά του δημόσιου τομέα πρέπει να είναι δυνατή η εκτίμηση του χρονοδιαγράμματος εισαγωγής στην αγορά και να χρησιμοποιούνται οι σχετικές πληροφορίες για τον προγραμματισμό επενδύσεων και για τον καθορισμό λοιπών απαιτούμενων μέτρων (κινήτρων, άρσης κανονιστικών φραγμών) ώστε να καταστεί δυνατή η αφομοίωση. Τα μέτρα αυτά πρέπει, περαιτέρω, να εγγυώνται ίδιο επίπεδο ασφάλειας και υποστήριξης εκ μέρους της οδικής υποδομής σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες. Η Επιτροπή προτείνει να προωθηθεί η κατάρτιση διαγραμμάτων πορείας για τον κλάδο και, με βάση αυτούς και με τα κράτη μέλη, να γίνει επεξεργασία διαγραμμάτων πορείας για το δημόσιο τομέα, όπου θα προβλέπεται η ανάπτυξη και εγκατάσταση προϊόντων και θα επισημαίνονται οι απαιτούμενες επενδύσεις για βελτιώσεις στα οδικά δίκτυα και στην υποδομή πληροφοριών, και επίσης θα προσδιορίζονται τα απαιτούμενα βήματα για την άρση των κανονιστικών φραγμών.

Δράσεις της Επιτροπής:

* Η Επιτροπή θα εκτιμήσει τα κοινωνικοοικονομικά οφέλη.

Η Επιτροπή θα αναλάβει μελέτη για την εκτίμηση των κοινωνικοοικονομικών οφελών που μπορούν να προκύψουν από την εισαγωγή ευφυών συστημάτων ασφάλειας οχημάτων. Στη μελέτη αυτή θα συμπεριληφθούν όλοι οι συντελεστές στο πεδίο της κινητικότητας.

* Η Επιτροπή θα υποστηρίξει την κατάρτιση ευρωπαϊκού κώδικα ορθής πρακτικής.

Η Επιτροπή, μέσω της χρηματοδότησης της ΕΤΑ και της συνεργασίας, θα προωθήσει την ανάπτυξη μεθοδολογίας για την εκτίμηση κινδύνων και ωφελειών από τα ευφυή συστήματα ασφάλειας οχημάτων.

Περαιτέρω, η Επιτροπή θα καλέσει μια ομάδα εργασίας από το φόρουμ eSafety να επιδιώξει την επίτευξη κλαδικής και κοινωνικής συναίνεσης επί ενός ευρωπαϊκού κώδικα ορθής πρακτικής, που θα ισχύει τόσο για προδιαγραφές σχεδιασμού συστημάτων όσο και για διαδικασίες επικύρωσης, καθώς και για τη διατύπωση πρακτικών κατευθυντήριων γραμμών που διευκολύνουν την εισαγωγή των ευφυών συστημάτων ασφάλειας οχημάτων στην αγορά.

* Η Επιτροπή θα προωθήσει την επεξεργασία κλαδικών διαγραμμάτων πορείας καθώς και των αντίστοιχων διαγραμμάτων πορείας για τον δημόσιο τομέα.

Η Επιτροπή θα καλέσει το φόρουμ eSafety για την επεξεργασία διαγραμμάτων πορείας όσον αφορά την ανάπτυξη και εγκατάσταση ευφυών συστημάτων ασφάλειας οχημάτων. Περαιτέρω, η Επιτροπή θα αρχίσει διαβουλεύσεις με τα κράτη μέλη και με άλλους συντελεστές του δημόσιου τομέα σχετικά με τα εν λόγω κλαδικά διαγράμματα πορείας και, με βάση τα αποτελέσματα των διαβουλεύσεων αυτών, και μαζί με τα κράτη μέλη θα καταρτίσει τακτικά επικαιροποιημένα διαγράμματα πορείας για το δημόσιο τομέα, όπου θα ορίζεται και θα επισημαίνεται το χρονοδιάγραμμα για τις απαιτούμενες επενδύσεις και λοιπά μέτρα του δημόσιου τομέα.

Επίσης, η Επιτροπή θα προβαίνει σε τακτική ανασκόπηση της διαδικασίας και θα προτείνει τη λήψη περαιτέρω μέτρων εφόσον κρίνεται απαραίτητο, ιδίως σε περιπτώσεις καθυστέρησης της αφομοίωσης στην αγορά.

4.4. Λοιπές δράσεις

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα συμβάλει επίσης προς την κατεύθυνση των ακόλουθων δράσεων που αναλαμβάνει ο κλάδος.

* Ο κλάδος θα αναπτύξει μεθοδολογία για να εκτιμηθεί ο δυνητικός αντίκτυπος από την εισαγωγή των ευφυών συστημάτων ασφάλειας οχημάτων και σχετικών τεχνολογιών στην Ευρώπη, βάσει των δεδομένων πρόκλησης ατυχημάτων και συμπεριλαμβάνοντας την ανάλυση συνδυασμένων συστημάτων (συνένωση αισθητήρων, ολοκλήρωση και κοινή χρήση πολλαπλών συστημάτων ενεργού ασφάλειας).

Η Επιτροπή θα υποστηρίξει την εν λόγω εξέλιξη με χρηματοδότηση ΕΤΑ, καθώς και ενθαρρύνοντας τη συγκρότηση ομάδας εργασίας για την εκτίμηση του αντίκτυπου.

* Ο κλάδος θα καταρτίσει μεθοδολογία επικύρωσης και διαδικασίες για οχήματα που είναι εξοπλισμένα με ευφυή συστήματα ασφάλειας οχημάτων.

Στα εν εξελίξει έργα ΕΤΑ έχουν πραγματοποιηθεί τα πρώτα βήματα προς την κατεύθυνση κατάρτισης μεθοδολογίας επικύρωσης. Η Επιτροπή θα υποστηρίξει την περαιτέρω ανάπτυξη της μεθοδολογίας και των προτύπων επικύρωσης για το σχεδιασμό και τη χρήση ευφυών συστημάτων για την ασφάλεια των οχημάτων, με βάση τον κώδικα ορθής πρακτικής (βλ. 4.3) μέσω επακόλουθων δράσεων.

* Ο κλάδος θα ορίσει, παράγει, διατηρεί και πιστοποιεί ευρωπαϊκή βάση ψηφιακού χάρτη με χαρακτηριστικά οδικής ασφάλειας.

Η Επιτροπή προσφέρει προς χρήση του κλάδου τα αποτελέσματα υφιστάμενης έρευνας που έχει υποστηριχθεί από την Κοινότητα, όπου ορίζονται προκαταρκτικές απαιτήσεις που αφορούν ευρωπαϊκή βάση δεδομένων για ψηφιακό οδικό χάρτη. Με βάση τα αποτελέσματα αυτά ο δημόσιος τομέας και ο κλάδος θα αποφασίσουν από κοινού σχετικά με την ανάγκη συμπληρωματικών χαρακτηριστικών οδικής ασφάλειας για υποστήριξη του οδηγού με σκοπό πληροφόρησης και προειδοποίησής του, όπως πληροφορίες σχετικά με όρια ταχύτητας και οδικά χαρακτηριστικά.

Η Επιτροπή θα υποστηρίξει επίσης, μέσω του φόρουμ eSafety, τις προσπάθειες που καταβάλλει ο κλάδος για τη δημιουργία εταιρικής συνεργασίας δημοσίου-ιδιωτών με σκοπό την παραγωγή, διατήρηση, πιστοποίηση και διανομή της εν λόγω βάσης δεδομένων για ψηφιακό οδικό χάρτη.

5. Εκθεσεισ

Η παρακολούθηση της προόδου των συστάσεων της ομάδας εργασίας eSafety θα αποτελέσει σημαντικό μέρος της δραστηριότητας. Το φόρουμ eSafety, όπου περιλαμβάνονται όλοι οι ενδιαφερόμενοι, είναι το πλέον ενδεδειγμένο για την εκτέλεση της σημαντικής αυτής λειτουργίας.

* Το φόρουμ eSafety, ως σημαντικό μέρος της δραστηριότητας αυτής, θα παρακολουθεί και θα υποβάλλει εκθέσεις προς την Επιτροπή σχετικά με την υλοποίηση των δράσεων και συστάσεων της ομάδας εργασίας eSafety.

* Η Επιτροπή θα υποστηρίζει τη δραστηριότητα αυτή μέσω χρηματοδότησης της ΕΤΑ (δράσεις ειδικής στήριξης).

Η Επιτροπή θα εξετάσει τις συστάσεις του φόρουμ eSafety και, εφόσον απαιτηθεί, θα απευθύνει έκθεση προς το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σχετικά με την επιτευχθείσα πρόοδο και τις απαιτούμενες περαιτέρω ενέργειες για υποστήριξη της ανάπτυξης και εγκατάστασης ευφυών συστημάτων ασφάλειας οχημάτων.

Παράρτημα 1: ΓΛΩΣΣΑΡΙΟ ΟΡΩΝ

ABS // Σύστημα αντι-εμπλοκής κατά την πέδηση: Ηλεκτρονικά ελεγχόμενο σύστημα πέδησης που αποτρέπει την εμπλοκή των τροχών κατά την πέδηση σε γλιστερό οδόστρωμα

ACEA // Association des Constructeurs Europιens d' Automobiles (Ευρωπαϊκή Ένωση Κατασκευαστών Αυτοκινήτων)

ADAS // Advanced Driver Assistant Systems (Προηγμένα συστήματα υποστήριξης οδηγού)

ΑΕγχΠ // Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν

CARE // Community Road Accident Database (Κοινοτική βάση δεδομένων για οδικά ατυχήματα)

CEN // Comitι Europιen de Standardisation (Ευρωπαϊκή επιτροπή τυποποίησης)

CEPT // Confιrence Europιenne des Postes et des Tιlιcommunications (Ευρωπαϊκή Συνδιάσκεψη των Διοικήσεων Ταχυδρομείων και Τηλεπικοινωνιών)

CGALIES // Co-ordination Group on Access to Location Information by Emergency Services (Συντονιστική ομάδα για την πρόσβαση υπηρεσιών έκτακτης ανάγκης σε πληροφορίες εντοπισμού θέσης)

DAB // Digital Audio Broadcast (Ψηφιακή ακουστική εκπομπή)

DVB // Digital Video Broadcast (Ψηφιακή βιντεοεκπομπή)

E-112 // Βελτιωμένος εντοπισμός όλων των κλήσεων έκτακτης ανάγκης. Νέα νομική διάταξη βάσει της οποίας από τον Ιούλιο του 2003 υποχρεούνται όλοι οι φορείς εκμετάλλευσης κινητής και σταθερής τηλεφωνίας να διαθέτουν πληροφορίες εντοπισμού θέσης για κάθε κλήση έκτακτης ανάγκης

e-Call // Κλήση έκτακτης ανάγκης από όχημα. Οι κλήσεις αυτές βασίζονται στη δομή του E-112 και περιλαμβάνουν ακριβή εντοπισμό κλήσης και λοιπές πληροφορίες σχετικές με την ασφάλεια που διαβιβάζονται στα κέντρα κλήσεων έκτακτης ανάγκης

ECC // Electronic Communication Committee (Επιτροπή ηλεκτρονικών επικοινωνιών)

EGNOS // European Geo-stationary Navigation Overlay System (Ευρωπαϊκό σύστημα πλοήγησης με υπέρθεση γεωστατικών δορυφόρων)

ΕΟΧ // Ευρωπαϊκός Χώρος Έρευνας

ESP // Electronic Stability Programme (Ηλεκτρονικό πρόγραμμα ευστάθειας/αντιολισθητικό)

ETSI // European Telecommunication Standard Institute (Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Τηλεπικοινωνιακών Προτύπων)

ΕΕ // Ευρωπαϊκή Ένωση

EuroNCAP // European New Car Assessment Programme (Ευρωπαϊκό πρόγραμμα αξιολόγησης νέων οχημάτων)

FVD // Floating Vehicle Data (Άντληση στοιχείων από οχήματα εν κινήσει)

GALILEO // Ευρωπαϊκή δορυφορική υποδομή ραδιοπλοήγησης που, από το 2008, θα παρέχει υπηρεσίες πλοήγησης και εντοπισμού θέσης

GPS // Global Positioning System (Παγκόσμιο Σύστημα Εντοπισμού)

GPRS // General Packet Radio Service (Γενική πακετική ραδιοϋπηρεσία)

GSM // Global System for Mobile telecommunications (Παγκόσμιο σύστημα κινητών επικοινωνιών)

HMI // Human Machine Interaction (Αλληλεπίδραση ανθρώπου-μηχανής)

ICT/ΤΠΕ // Information and Communications Technologies (Τεχνολογίες Πληροφοριών και Επικοινωνιών)

ISO // International Organisation for Standardisation (Διεθνής Οργανισμός Τυποποίησης)

IST/ΤΚΠ // Information Society Technologies/Τεχνολογίες της Κοινωνίας της Πληροφορίας

ITS // Intelligent Transport Systems (Ευφυή συστήματα μεταφορών)

NHTSA // National Highway Traffic Safety Agency (Εθνική υπηρεσία των ΗΠΑ για την ασφάλεια των αυτοκινητοδρόμων)

PSAP // Public Service Answering Point (υπηρεσία για κλήσεις έκτακτης ανάγκης, σταθερής και κινητής τηλεφωνίας)

RDS-TMC // Το Traffic Message Channel (TMC, κανάλι μηνυμάτων για την κυκλοφορία) είναι ειδική εφαρμογή του Radio Data System (RDS) για την εκπομπή σε πραγματικό χρόνο πληροφοριών σχετικών με την κυκλοφορία και τις μετεωρολογικές συνθήκες

ΕΤΑ // Έρευνα και Τεχνολογική Ανάπτυξη

RTTI // Real-Time Traffic and Travel Information (Πληροφορίες σε πραγματικό χρόνο για την κυκλοφορία και τις μετακινήσεις)

SMS // Short Message Text (Υπηρεσία μικρών μηνυμάτων)

SRR // Short Range Radar (Ραντάρ μικρής εμβέλειας)

TEN/ΔΕΔ // Trans European Networks/Διευρωπαϊκά Δίκτυα

UMTS // Universal mobile Telecommunication Systems (Παγκόσμιο σύστημα κινητών τηλεπικοινωνιών)

UWB // Ultra Wide Band (Υπερευρεία ζώνη)

WAP // Wireless Application (Ασυρματική εφαρμογή)

Παραρτημα 2: Συνοψη των διαβουλευσεων

Ζητήθηκε η γνώμη από το σύνολο των σημαντικών εμπλεκομένων στην οδική ασφάλεια. Η διαδικασία διαβούλευσης, το βάρος της οποίας δόθηκε σε κλαδικά ζητήματα, ολοκληρώθηκε με δύο συνεδριάσεις υψηλού επιπέδου eSafety και μία ομάδα εργασίας eSafety με περίπου 40 εμπειρογνώμονες. Η γνώμη των κρατών μελών ζητήθηκε μέσω της ομάδας υψηλού επιπέδου για την οδική ασφάλεια, σε συνεργασία με την ΓΔ TREN.

Οι συνεδριάσεις υψηλού επιπέδου eSafety και η ομάδα εργασίας eSafety

Τον Απρίλιο του 2002, η Επιτροπή, από κοινού με την αυτοκινητοβιομηχανία και άλλους εμπλεκόμενους, διοργάνωσε συνεδρίαση υψηλού επιπέδου eSafety.

Στην εν λόγω συνεδρίαση παρέστησαν εκπρόσωποι από τα ακόλουθα εμπλεκόμενα μέρη: αυτοκινητοβιομηχανίες, προμηθευτές εξοπλισμού, φορείς εκμετάλλευσης αυτοκινητοδρόμων, τηλεπικοινωνιακοί φορείς εκμετάλλευσης, πάροχοι υπηρεσιών, ασφαλιστικός κλάδος, οργανισμοί οδικής ασφάλειας και λέσχες αυτοκινήτου, αρχές οδικής κυκλοφορίας και ασφάλειας, πάροχοι υπηρεσιών έκτακτης ανάγκης, κράτη μέλη και Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Ως αποτέλεσμα της εν λόγω συνεδρίασης, τα κράτη μέλη αποφάσισαν τη συγκρότηση ομάδας εργασίας eSafety αποτελούμενης από 40 περίπου εμπειρογνώμονες, και της ανέθεσαν τη διατύπωση στρατηγικής για την επιτάχυνση της έρευνας, ανάπτυξης, εγκατάστασης και χρήσης ευφυών συστημάτων ενεργού ασφάλειας, βάσει ΤΚΠ για βελτίωση της οδικής ασφάλειας στην Ευρώπη. Η εν λόγω ομάδα εργασίας είχε περιορισμένο αριθμό μελών, περιλαμβάνονταν ωστόσο όλοι οι σημαντικοί εμπλεκόμενοι.

Η ομάδα εργασίας eSafety ολοκλήρωσε τις εργασίες της το Νοέμβριο του 2002 και δημοσίευσε την τελική της έκθεση όπου περιλαμβάνονταν 28 συστάσεις. Η έκθεση αυτή συζητήθηκε κατά την δεύτερη συνεδρίαση της ομάδας υψηλού επιπέδου eSafety, το Νοέμβριο του 2002.

Στη δεύτερη αυτή συνεδρίαση, όπου συμμετείχαν περίπου 60 εκπρόσωποι από τον κλάδο, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και άλλες δημόσιες αρχές, εξετάστηκε η τελική έκθεση της ομάδας εργασίας eSafety και διατυπώθηκαν τα ακόλουθα συμπεράσματα:

(1) Εγκρίθηκε η τελική έκθεση ως βάση για τα επόμενα βήματα της πρωτοβουλίας eSafety του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα

(2) Αποφασίστηκε η συγκρότηση φόρουμ eSafety ως μόνιμου φορέα για την προώθηση της eSafety και την παρακολούθηση της προόδου

(3) Η κλήση έκτακτης ανάγκης e-Call κατέστη πρώτη προτεραιότητα της eSafety

(4) Επιβεβαιώθηκε η πρόθεση της Επιτροπής να υποβάλει εντός του 2003 ανακοίνωση με τις κοινοτικές δράσεις

(5) Κατά τη δεύτερη συνεδρίαση υψηλού επιπέδου διατυπώθηκαν επίσης συστάσεις αναφορικά με την ανάληψη κοινής δράσης σε θέματα eSafety, το ρόλο των κρατών μελών, την κλήση e-Call, την αλληλεπίδραση ανθρώπου-μηχανής, τις ανάγκες των χρηστών στο πεδίο της eSafety, το φόρουμ eSafety και τα επόμενα βήματα.

Η ομάδα υψηλού επιπέδου για την οδική ασφάλεια

Η ομάδα υψηλού επιπέδου για την οδική ασφάλεια, αποτελούμενη από εκπροσώπους των κρατών μελών, ενημερώθηκε πλήρως σχετικά με την πρωτοβουλία eSafety το Νοέμβριο του 2002. Εξάλλου, η συνεδρίαση για την 'οδική πλατφόρμα', αποτελούμενη κυρίως από αρχές οδικής κυκλοφορίας και ασφάλειας των κρατών μελών και φορείς εκμετάλλευσης οδικών υποδομών, ενημερώθηκε σχετικά με την πρωτοβουλία το Μάρτιο το 2003. Και στις δύο συνεδριάσεις τα κράτη μέλη χαιρέτισαν την πρωτοβουλία eSafety και διατύπωσαν την επιθυμία να προτείνει η Επιτροπή περαιτέρω μέτρα επί του θέματος (στην ανακοίνωσή της).

Συνοψη των αποτελεσματων της διαβουλευσησ

* Η δεύτερη συνεδρίαση υψηλού επιπέδου eSafety ενέκρινε την τελική έκθεση ως βάση για περαιτέρω δράσεις προώθησης της χρήσης ΤΚΠ για βελτίωση της οδικής ασφάλειας στην Ευρώπη και χαιρέτισε την πρόθεση της Επιτροπής να προτείνει τη λήψη περαιτέρω μέτρων.

* Τα κράτη μέλη χαιρέτισαν την πρωτοβουλία eSafety και διατύπωσαν την επιθυμία η Επιτροπή να διατυπώσει περαιτέρω μέτρα πολιτικής όσον αφορά την eSafety.

ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ

Τομέας πολιτικής: Τεχνολογίες της κοινωνίας της πληροφορίας

Δραστηριότητα : Έρευνα

Ονομασία της δράσης: Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σχετικά με τεχνολογίες πληροφοριών και επικοινωνιών για ασφαλή και ευφυή οχήματα

1. ΚΟΝΔΥΛΙΟ ΤΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ + ΤΙΤΛΟΣ

B6-6120 Επιχειρησιακές πιστώσεις (ABB 09 04 01)

2. ΣΥΝΟΛΙΚΑ ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ

2.1. Συνολικό κονδύλιο της δράσης (Μέρος B):

8,162 EUR εκατ. ευρώ για τις θέσεις ανάληψης υποχρεώσεων

2.2. Περίοδος υλοποίησης:

2004-2006

2.3. Συνολική πολυετής εκτίμηση δαπανών:

(α) Χρονοδιάγραμμα πιστώσεων ανάληψης υποχρεώσεων/πιστώσεων πληρωμών (οικονομική παρέμβαση) (βλ. σημείο 6.1.1)

εκατ. EUR (με ακρίβεια τριών δεκαδικών ψηφίων)

>ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ>

(β) Τεχνική και διοικητική συνδρομή και δαπάνες στήριξης (βλ. σημείο 6.1.2)

>ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ>

>ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ>

(γ) Γενικές οικονομικές επιπτώσεις των ανθρώπινων πόρων και άλλων δαπανών διοικητικής λειτουργίας (βλ. σημεία 7.2 και 7.3)

>ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ>

>ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ>

2.4. Συμβατότητα με τον οικονομικό προγραμματισμό και τις οικονομικές προοπτικές

Η πρόταση είναι συμβατή με τον υφιστάμενο οικονομικό προγραμματισμό.

2.5. Οικονομικές επιπτώσεις επί των εσόδων: [29]

[29] Για περαιτέρω πληροφορίες βλέπε χωριστό επεξηγηματικό σημείωμα.

Η πρόταση δεν έχει οικονομικές επιπτώσεις (αφορά τεχνικές πτυχές που σχετίζονται με την εφαρμογή του μέτρου.

3. ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ

>ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ>

4. ΝΟΜΙΚΗ ΒΑΣΗ

Άρθρο 71 της συνθήκης ΕΚ.

Απόφαση αριθ. 1513/2002/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 27ης Ιουνίου 2002, για το έκτο πρόγραμμα πλαίσιο δραστηριοτήτων έρευνας, τεχνολογικής ανάπτυξης και επίδειξης της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, με σκοπό τη συμβολή στη δημιουργία του Ευρωπαϊκού Χώρου Έρευνας και στην καινοτομία (2002-2006)· δημοσιεύθηκε στην ΕΕ L 232 της 29.8.2002· και απόφαση αριθ. 2002/834/ΕΚ, της 30ής Σεπτεμβρίου 2002, για τη θέσπιση ειδικού προγράμματος έρευνας και τεχνολογικής ανάπτυξης και επίδειξης: ολοκλήρωση και ενίσχυση του Ευρωπαϊκού Χώρου Έρευνας (2002-2006), δημοσιεύθηκε στην ΕΕ L 294 της 29.10.2002.

5. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΚΑΙ ΑΙΤΙΟΛΟΓΗΣΗ

5.1. Αναγκαιότητα κοινοτικής παρέμβασης [30]

[30] Για περαιτέρω πληροφορίες βλέπε χωριστό επεξηγηματικό σημείωμα.

Η ζήτηση μεταφορικών υπηρεσιών παρουσιάζει για μεγάλο χρονικό διάστημα συνεχή αύξηση, τόσο για επιβάτες όσο και για τα εμπορεύματα. Η συνεχιζόμενη μεγέθυνση της οικονομικής δραστηριότητας και η διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα δημιουργήσουν, σχεδόν αυτόματα, μεγαλύτερη ανάγκη κινητικότητας και υπηρεσιών μεταφορών. Το μεγαλύτερο μέρος της αύξησης αυτής αναμένεται ότι θα επιβαρύνει τον τομέα των οδικών μεταφορών σε μία εποχή που οι περιορισμοί των δημόσιων κονδυλίων γίνονται αισθητοί στις επενδύσεις υποδομής. Ο αυξανόμενος όγκος της κυκλοφορίας επιδεινώνει περαιτέρω την κατάσταση όσον αφορά τα γνωστά προβλήματα που προκαλούν οι οδικές μεταφορές:

- συμφόρηση στο κύριο οδικό δίκτυο και στις αστικές περιοχές·

- επιβλαβή αποτελέσματα για το περιβάλλον και τη δημόσια υγεία·

- ατυχήματα που προκαλούν θανάτους, τραυματισμούς και υλικές ζημίες.

Η κυκλοφοριακή συμφόρηση καθίσταται μείζον πρόβλημα, όχι μόνον στους κύριους οδικούς άξονες και στις μεγάλες πόλεις. Ο τομέας των μεταφορών οφείλεται για ποσοστό 28% των εκπομπών CO2, του κύριου αερίου που είναι υπεύθυνο για τη δημιουργία του φαινομένου του θερμοκηπίου. Τα 1 300 000 ατυχήματα που συμβαίνουν κάθε χρόνο στην Ευρώπη συνεπάγονται 40 000 νεκρούς και 1 700 000 τραυματίες, με υπολογιζόμενη επιβάρυνση ύψους 160 000 εκατομμυρίων EUR ή ποσοστό 2% του ΑΕγχΠ στην Ευρώπη. Ιδιαίτερα ο αυξημένος αριθμός θανατηφόρων ατυχημάτων έχει καταστεί κοινωνικά απαράδεκτος.

Οι οδικές μεταφορές είναι ανάγκη για την δυνατότητα μετακίνησης μας. Απαιτείται όμως η λήψη δραστικών μέτρων για την αντιμετώπιση των εν λόγω επιδεινούμενων προβλημάτων.

Ως αποτέλεσμα των προσπαθειών που έχει καταβάλει η βιομηχανία, τα σημερινά οχήματα είναι εγγενώς ασφαλέστερα, καθαρότερα και σε μεγαλύτερο βαθμό ανακυκλώσιμα από ο,τι κατά το παρελθόν. Το κοινωνικό κόστος των οδικών μεταφορών παραμένει, ωστόσο, πολύ υψηλό, έχουν τεθεί νέοι στόχοι.

5.1.1. Επιδιωκόμενοι στόχοι

Οι τεχνολογίες των πληροφοριών και των επικοινωνιών (ICT/ΤΠΕ) που καθιστούν δυνατή την κατασκευή ευφυών οχημάτων για ευφυείς οδούς θα συμβάλλουν ώστε η Ευρώπη να ανταποκριθεί στις προσδοκίες της όσον αφορά την κινητικότητα και την οικονομική μεγέθυνση. Οι ΤΠΕ παρέχουν σειρά εργαλείων δίνοντας στους συντελεστές του κλάδου τη δυνατότητα να ανταποκριθούν στις παραπάνω προκλήσεις, ιδίως αυτές που αφορούν την οδική ασφάλεια.

Στο βαθμό που αυξάνεται ο αριθμός οχημάτων με δυνατότητες τηλεματικής, η αγορά θα μετακινηθεί προς την κατεύθυνση των υπηρεσιών, με περαιτέρω ολοκλήρωση της αγοράς αυτοκινήτου με δύο άλλους κύριους βιομηχανικούς τομείς στην Ευρώπη, τις κινητές επικοινωνίες και την τεχνολογία πληροφοριών.

Το μεγαλύτερο δυναμικό στην εφαρμογή τεχνολογιών πληροφοριών και επικοινωνιών για την επίλυση προβλημάτων στις μεταφορές παρέχουν τα ευφυή συστήματα ασφάλειας οχημάτων που χρησιμοποιούν προηγμένη ΤΠΕ για την παροχή νέων, ευφυών λύσεων βελτίωσης της οδικής ασφάλειας. Με τα συστήματα αυτά μπορεί να μειωθεί ο αριθμός και η έκταση των ατυχημάτων, με επακόλουθη μείωση των θανάτων. Η πρόκληση συνίσταται στην εγκατάσταση των συστημάτων αυτών στην αγορά, σε επαρκείς ποσότητες.

5.1.2. Μέτρα που λαμβάνονται σχετικά με την εκ των προτέρων αξιολόγηση

Το 2001, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, μαζί με την αυτοκινητοβιομηχανία και άλλους ενδιαφερόμενους, συγκρότησε την ομάδα εργασίας eSafety αποτελούμενη από 40 περίπου εμπειρογνώμονες, με την εντολή να προτείνει ευρωπαϊκή στρατηγική για την επιτάχυνση της έρευνας και ανάπτυξης, εγκατάστασης και χρήσης ευφυών συστημάτων για την ασφάλεια των οχημάτων, συμπεριλαμβανομένων προηγμένων συστημάτων υποστήριξης οδηγού (ADAS).

Το Νοέμβριο του 2001, η ομάδα εργασίας δημοσίευσε, στην τελική της έκθεση, τη βάση για περαιτέρω δράσεις πρόθεσης της χρήσης των ΤΠΕ για βελτίωσης της οδικής ασφάλειας στην Ευρώπη. Στην έκθεση περιλαμβάνονται 28 λεπτομερείς συστάσεις για δράσεις, που απευθύνονται στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τα κράτη μέλη, τις αρμόδιες αρχές για το οδικό δίκτυο και την ασφάλεια, την αυτοκινητοβιομηχανία, τους παρόχους υπηρεσιών, τις λέσχες αυτοκινήτου, τον ασφαλιστικό κλάδο και άλλους ενδιαφερόμενους.

Μολονότι η ΕΕ διαθέτει ευρύ πεδίο δράσης για την οδική ασφάλεια, η επίτευξη των στόχων της Λευκής Βίβλου δεν μπορεί να αποτελέσει αποκλειστική αρμοδιότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Απαιτούνται επιμερισμένες δράσεις που θα καλύπτουν όλους τους τύπους των μέτρων ασφαλείας και όλους τους συντελεστές σε κοινοτικό, εθνικό και περιφερειακό επίπεδο. Η ευρωπαϊκή στρατηγική για εταιρική προσέγγιση και τα προτεινόμενα μέτρα για βελτίωση της οδικής ασφάλειας παρουσιάζονται στο σχέδιο δράσης για την οδική ασφάλεια 2002-2010.

Σειρά μέτρων που περιλαμβάνονται στο εν λόγω σχέδιο συμβάλει επίσης για την επίτευξη των στόχων της παρούσας ανακοίνωσης. Παραδείγματα των μέτρων αυτών είναι η υποστήριξη στο EuroNCAP όσον αφορά την πρόοδο στην κατεύθυνση νέων μεθόδων και πληροφοριών για τους καταναλωτές, περαιτέρω ανάπτυξης της βάσης δεδομένων CARE και συμπλήρωσής της με δεδομένα σχετικά με την πρόκληση ατυχημάτων, επεξεργασία κοινών προδιαγραφών για καταγραφή ατυχημάτων και βελτίωση των μεθόδων συλλογής στατιστικών στοιχείων σχετικά με ατυχήματα στα κράτη μέλη, καθώς και η μελέτη, μαζί με τα κράτη μέλη, της ανάγκης συμπερίληψης νέων ηλεκτρικών συστημάτων στο πλαίσιο του τεχνικού ελέγχου.

5.2. Προβλεπόμενη δράση και ρυθμίσεις οικονομικής παρέμβασης

5.2.1 Προώθηση ευφυών συστημάτων για την ασφάλεια των οχημάτων:

- Η Επιτροπή θα συγκροτήσει φόρουμ eSafety, θα καθορίσει τους στόχους του, το πρόγραμμα εργασιών, τα μέλη και την οργάνωσή του.

- Η Επιτροπή θα καθορίσει σαφείς στόχους και προτεραιότητες για περαιτέρω ΕΤΑ, στο 6ο πρόγραμμα πλαίσιο, και θα συνεχίσει τη συνεργασία με εθνικά προγράμματα καθώς και σε διεθνές επίπεδο.

- Η Επιτροπή θα καθορίσει τις απαιτούμενες περαιτέρω δράσεις σχετικά με τη διεπαφή ανθρώπου-μηχανής και θα αναπτύξει μεθόδους εκτίμησης, δοκιμών και πιστοποίησης για σύνθετα περιβάλλοντα εργασίας.

- Η Επιτροπή θα προωθήσει εναρμονισμένη, πανευρωπαϊκή υπηρεσία κλήσεων έκτακτης ανάγκης (e-Call) από οχήματα, που θα συνεργάζεται με την κλήση έκτακτης ανάγκης με ακριβή εντοπισμό, E-112.

- Η Επιτροπή θα αναλύσει την πρόοδο όσον αφορά την παροχή πληροφοριών για την κυκλοφορία και τις μετακινήσεις σε πραγματικό χρόνο (RTTI) στην Ευρώπη και θα προτείνει την ανάληψη περαιτέρω δράσεων. Με βάση την εν λόγω ανάλυση και τις συστάσεις, οι δράσεις της Επιτροπής θα υποβάλουν έκθεση προόδου προς το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο προτείνοντας, εφόσον απαιτηθεί, τη λήψη περαιτέρω μέτρων.

5.2.2 Προσαρμογή των κανονιστικών διατάξεων και των διατάξεων τυποποίησης:

- Η Επιτροπή θα αναλάβει τα απαραίτητα βήματα για την άρση των νομικών φραγμών όσον αφορά τη χρήση του ραντάρ μικρής εμβέλειας UWB στα 24 GHz.

- Η Επιτροπή θα αναθεωρήσει τα σχετικά μέρη στο σύνολο της νομοθεσίας για την έγκριση τύπου οχημάτων και θα καθορίσει τις (νομοθετικές και μη νομοθετικές) δράσεις που ενδεχομένως απαιτηθούν για την ταχεία προώθηση των βελτιώσεων στην οδική ασφάλεια που μπορούν να επιτευχθούν χάρη στην εγκατάσταση ευφυών συστημάτων για την ασφάλεια των οχημάτων.

- Η Επιτροπή θα αναλύσει τις ανάγκες και προτεραιότητες τυποποίησης στον ISO, την CEN και το ETSI και θα πραγματοποιήσει μελέτη για τις επιμέρους ανάγκες και προτεραιότητες με βάση την έκθεση της ομάδας εργασίας eSafety και τα τρέχοντα προγράμματα εργασιών των οργανισμών τυποποίησης.

5.2.3 Άρση των κοινωνικών και επιχειρηματικών εμποδίων

- Η Επιτροπή θα εκτιμήσει τα κοινωνικοοικονομικά οφέλη και θα πραγματοποιήσει μελέτη για την εκτίμηση των κοινωνικοοικονομικών οφελών που μπορούν να προκύψουν από τον περιορισμό των θανάτων, των τραυματισμών και των υλικών ζημιών χάρη στην εισαγωγή ευφυών συστημάτων για την ασφάλεια των οχημάτων.

- Η Επιτροπή θα υποστηρίξει την ανάπτυξη ευρωπαϊκού κώδικα ορθής πρακτικής.

- Η Επιτροπή θα εκπονήσει χάρτες πορείας για το δημόσιο τομέα όσον αφορά τις απαραίτητες επενδύσεις υποδομής και άλλα μέτρα του δημόσιου τομέα. Η Επιτροπή θα αναπτύξει, μαζί με τα κράτη μέλη, χάρτες πορείας για το δημόσιο τομέα, οι οποίοι θα επικαιροποιούνται τακτικά. Επίσης, η Επιτροπή θα πραγματοποιεί τακτική ανασκόπηση της προόδου και θα επιδιώκει την υποστήριξη των λοιπών θεσμικών οργάνων, προτείνοντας τη λήψη περαιτέρω μέτρων, εφόσον απαιτηθεί.

5.2.4 Λοιπές δράσεις:

- Ο κλάδος θα εκπονήσει μεθοδολογία για την εκτίμηση του δυνητικού αντίκτυπου από την εισαγωγή των ευφυών συστημάτων και τεχνολογιών για την ασφάλεια των οχημάτων στην Ευρώπη, με βάση δεδομένα για την πρόκληση ατυχημάτων, συμπεριλαμβάνοντας ανάλυση συνδυασμένων συστημάτων (συγχώνευση αισθητήρων, ολοκλήρωση και κοινή χρήση πολλαπλών συστημάτων ενεργού ασφάλειας).

- Η Επιτροπή θα υποστηρίξει την εν λόγω δράση μέσω χρηματοδότησης ΕΤΑ, μελετών καθώς και με τη συγκρότηση καθοδηγούμενης από τον κλάδο ομάδας εργασίας του φόρουμ eSafety για την εκτίμηση του αντίκτυπου.

- Ο κλάδος θα καταρτίσει μεθοδολογία και διαδικασίες επικύρωσης για οχήματα εξοπλισμένα με ευφυή συστήματα ασφάλειας. Η Επιτροπή θα υποστηρίξει τη δράση αυτή μέσω επακόλουθων δράσεων.

- Ο κλάδος θα καθορίσει, παράγει, συντηρήσει και πιστοποιήσει ευρωπαϊκή βάση δεδομένων ψηφιακής χαρτογραφίας με χαρακτηριστικά οδικής ασφάλειας. Η Επιτροπή θα προσφέρει προς χρήση του κλάδου τα αποτελέσματα υφιστάμενων ερευνών με κοινοτική υποστήριξη, όπου καθορίζονται προκαταρκτικές απαιτήσεις για ευρωπαϊκή βάση δεδομένων ψηφιακής οδικής χαρτογραφίας. Η Επιτροπή θα υποστηρίξει τη δράση αυτή μέσω του φόρουμ eSafety.

5.3. Μέθοδοι υλοποίησης

Η Επιτροπή προτείνει τη δημιουργία κοινής πλατφόρμας για το σύνολο των εμπλεκομένων στην οδική ασφάλεια, με τη συγκρότηση του φόρουμ eSafety. Στόχος του φόρουμ είναι η προαγωγή και παρακολούθηση της υλοποίησης των συστάσεων που θα διατυπώσει η ομάδα εργασίας eSafety, καθώς και η υποστήριξη της ανάπτυξης, εγκατάστασης και χρήσης ευφυών συστημάτων για την ασφάλεια των συστημάτων. Το φόρουμ θα αποτελέσει πλατφόρμα ενθάρρυνσης και παρακολούθησης των δράσεων όλων των εμπλεκομένων, συμπεριλαμβανομένης της Επιτροπής, του κλάδου και των κρατών μελών.

Για τη μελλοντική ανάπτυξη των λειτουργιών ασφαλείας που προαναφέρθηκαν απαιτείται πραγματοποίηση περαιτέρω ΕΤΑ σε ορισμένες τεχνολογίες. Η Επιτροπή προτίθεται να χρησιμοποιήσει το 6ο πρόγραμμα πλαίσιό της για υποστήριξη της έρευνας στο εν λόγω πεδίο, σε συντονισμό με εθνικά ερευνητικά προγράμματα και εκμεταλλευόμενα του ΕΧΕ και τη διεθνή συνεργασία. Καθοριστικό καθήκον όπου το φόρουμ eSafety μπορεί να διαδραματίσει ρόλο είναι ο καθορισμός των προτεραιοτήτων της περαιτέρω έρευνας με βάση ανάλυση των δεδομένων πρόκλησης ατυχημάτων και του αντίκτυπου των ενδεχόμενων αντιμέτρων.

6. ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ

6.1. Συνολικές οικονομικές επιπτώσεις στο Μέρος B - (για ολόκληρη την περίοδο προγραμματισμού)

(Η μέθοδος υπολογισμού των συνολικών ποσών του παρακάτω πίνακα πρέπει να επεξηγείται από την κατανομή του πίνακα 6.2.)

6.1.1. Οικονομική παρέμβαση

Πιστώσεις ανάληψης υποχρεώσεων (σε εκατ. EUR, με ακρίβεια τριών δεκαδικών ψηφίων)

>ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ>

6.2. Υπολογισμός του κόστους ανά προβλεπόμενο μέτρο στο Μέρος Β (για ολόκληρη την περίοδο προγραμματισμού) [31]

[31] Για περαιτέρω πληροφορίες βλέπε χωριστό επεξηγηματικό σημείωμα.

(Εφόσον πρόκειται για περισσότερες από μία δράσεις, να δοθούν επαρκή στοιχεία για τα επιμέρους μέτρα που θα ληφθούν για κάθε δράση ώστε να είναι δυνατή η εκτίμηση του όγκου και της δαπάνης των αποτελεσμάτων.)

Πιστώσεις (σε εκατ. EUR, με ακρίβεια τριών δεκαδικών ψηφίων)

>ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ>

Εφόσον απαιτείται, να εξηγείται ο τρόπος υπολογισμού.

7. ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΣΤΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΔΑΠΑΝΕΣ

7.1. Επιπτώσεις στους ανθρώπινους πόρους

>ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ>

7.2. Συνολικές οικονομικές επιπτώσεις των ανθρώπινων πόρων

>ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ>

Τα ποσά αντιστοιχούν σε συνολικές δαπάνες δώδεκα μηνών.

7.3. Άλλες δαπάνες διοικητικής λειτουργίας που απορρέουν από τη δράση

1 Να προσδιοριστεί ο τύπος της επιτροπής και η ομάδα στην οποία ανήκει.

>ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ>

8. ΕΠΑΚΟΛΟΥΘΑ ΜΕΤΡΑ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

8.1. Επακόλουθα μέτρα

Προκειμένου να κατοχυρωθεί η αποτελεσματική χρησιμοποίηση των κοινοτικών κεφαλαίων, η Επιτροπή διασφαλίζει ότι οι δραστηριότητες που προβλέπονται στην παρούσα ανακοίνωση διεξάγονται μόνο με αυστηρή τήρηση των ισχυουσών χρηματοοικονομικών και συμβατικών διαδικασιών, καθώς και ότι πραγματοποιείται κατάλληλη παρακολούθηση και αξιολόγηση των δραστηριοτήτων.

8.2. Ρυθμίσεις και χρονοδιάγραμμα για την προβλεπόμενη αξιολόγηση

Καταρτίζεται ετήσια έκθεση από την Επιτροπή προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο σχετικά με την πρόοδο που επιτυγχάνεται κατά την υλοποίηση των εν λόγω δράσεων συμπεριλαμβανομένων προτάσεων για ανάληψη δράσεων που κρίνονται απαραίτητες.

9. ΜΕΤΡΑ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗΣ ΤΗΣ ΑΠΑΤΗΣ

Ο έλεγχος των πληρωμών για κάθε υπηρεσία, σύμβαση ή μελέτη που έχει ζητηθεί διεξάγεται από τις υπηρεσίες της Επιτροπής πριν από την καταβολή των πληρωμών, λαμβάνοντας υπόψη τις όποιες συμβατικές υποχρεώσεις, τις οικονομικές αρχές και την ορθή οικονομική και διαχειριστική πρακτική. Οι διατάξεις περί καταπολέμησης της απάτης (εποπτεία, απαιτήσεις υποβολής εκθέσεων κλπ.) περιλαμβάνονται σε όλες τις συμφωνίες και τις συμβάσεις που συνάπτει η Επιτροπή με τους δικαιούχους των πληρωμών.

Επιπλέον, είναι δυνατή η διεξαγωγή εσωτερικών η εξωτερικών ανεξάρτητων ελέγχων από τις υπηρεσίες της Επιτροπής ή από το Ελεγκτικό Συνέδριο, σύμφωνα με τη συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας.