Πρόταση απόφασης του Συμβουλίου περί ανακήρυξης του 1997 ως Ευρωπαϊκού έτους κατά του ρατσισμού

(96/C 89/07)

COM(95) 653 τελικό - 95/0355(CNS)

(Υποβλήθηκε από την Επιτροπή στις 22 Ιανουαρίου 1996)

ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

Έχοντας υπόψη:

τη συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, και ιδίως το άρθρο 235,

την πρόταση της Επιτροπής,

τη γνώμη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου,

τη γνώμη της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής,

τη γνώμη της Επιτροπής των Περιφερειών,

Εκτιμώντας:

ότι τα κράτη μέλη στο προοίμιο της Ενιαίας Ευρωπαϊκής Πράξης υπογράμμισαν την ανάγκη να «προωθήσουν από κοινού τη δημοκρατία με βάση τα θεμελιώδη δικαιώματα που αναγνωρίζονται από τα συντάγματα και τους νόμους των κρατών μελών, τη σύμβαση για την προστασία των δικαιωμάτων του ανθρώπου και των θεμελιωδών ελευθεριών και τον ευρωπαϊκό κοινωνικό χάρτη, ιδίως την ελευθερία, την ισότητα και την κοινωνική δικαιοσύνη» 7

ότι το άρθρο ΣΤ παράγραφος 2 της συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση προβλέπει ότι η Ένωση «σέβεται τα θεμελιώδη δικαιώματα, όπως κατοχυρώνονται με την ευρωπαϊκή σύμβαση για την προστασία των δικαιωμάτων του ανθρώπου και των θεμελιωδών ελευθεριών, που υπογράφηκε στη Ρώμη στις 4 Νοεμβρίου 1950, και όπως προκύπτουν από τις κοινές συνταγματικές παραδόσεις των κρατών μελών, ως γενικές αρχές του κοινοτικού δικαίου» 7

ότι η προώθηση σε όλη την Κοινότητα υψηλού επιπέδου απασχόλησης και κοινωνικής προστασίας, η ανύψωση του βιοτικού επιπέδου και της ποιότητας ζωής ανάμεσα στα κράτη μέλη είναι στόχοι της Κοινότητας 7

ότι η προώθηση της οικονομικής και της κοινωνικής προόδου μέσω της ενίσχυσης της οικονομικής και κοινωνικής συνοχής είναι στόχοι της Ευρωπαϊκής Ένωσης 7

ότι η συνεχιζόμενη ύπαρξη του ρατσισμού και των ξενοφοβικών τάσεων θίγει την οικονομική και κοινωνική συνοχή στην Ευρωπαϊκή Ένωση 7

ότι οι ρατσιστικές και ξενοφοβικές απόψεις μπορούν να αποτελέσουν φραγμό στην αποτελεσματική άσκηση των δικαιωμάτων για ελεύθερη κυκλοφορία 7

ότι η αύξηση των οικονομικών δυσκολιών αποκλείει πολλά άτομα στην Ευρωπαϊκή Ένωση από κάθε οικονομική, κοινωνική και πολιτική συμμετοχή και αντιπροσωπεύει ένα φυτώριο για ρατσιστικές και ξενοφοβικές απόψεις 7

ότι ο ρατσισμός, η ξενοφοβία και ο αντισημιτισμός πρέπει να αντιμετωπιστούν κυρίως σε τοπικό, περιφερειακό και εθνικό επίπεδο 7

ότι παρ' όλα αυτά υπάρχει θεμελιώδης ευρωπαϊκή διάσταση του προβλήματος και ότι οι ανταλλαγές εμπειριών και πληροφοριών καθώς και η συνεργασία και οι διαβουλεύσεις σχετικά με τα μέτρα που λαμβάνονται κατά του ρατσισμού και της ξενοφοβίας ανάμεσα στην Επιτροπή, τα κράτη μέλη και τους εκπροσώπους φορέων που συμμετέχουν στην καταπολέμηση του ρατσισμού, είναι σημαντικές για την ανάπτυξη της αλληλεγγύης μέσα στην Κοινότητα 7

ότι τα μέτρα που πρέπει να υλοποιηθούν σε ευρωπαϊκό επίπεδο προορίζονται να συντονίσουν και να συμπληρώσουν τα μέτρα που λαμβάνονται στα κράτη μέλη σε διάφορα επίπεδα 7

ότι στις 5 Απριλίου 1977 μια κοινή δήλωση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής σχετικά με τα θεμελιώδη δικαιώματα όρισε τα θεμελιώδη δικαιώματα όπως συνάγονται ιδίως από τα συντάγματα των κρατών μελών και την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για την Προστασία των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και των Θεμελιωδών Ελευθεριών θα γίνονται σεβαστά από τα θεσμικά ευρωπαϊκά όργανα (1) 7

ότι στις 11 Ιουνίου 1986 το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, οι εκπρόσωποι των κρατών μελών που συνεδρίασαν στο πλαίσιο του Συμβουλίου και η Επιτροπή ενέκριναν την κοινή δήλωση κατά του ρατσισμού και της ξενοφοβίας, η οποία υπογράμμιζε «τη σημασία της κατάλληλης ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης όλων των πολιτών ως προς τους κινδύνους του ρατσισμού και της ξενοφοβίας, και την ανάγκη συνεχώς επαγρύπνησης για την αποφυγή ή καταστολή κάθε πράξης ή μορφής δυσμενούς διάκρισης» (1) 7

ότι στις 29 Μαΐου 1990 το Συμβούλιο και οι εκπρόσωποι των κρατών μελών που συνεδρίασαν στο πλαίσιο του Συμβουλίου ενέκριναν ψήφισμα για την καταπολέμηση του ρατσισμού και της ξενοφοβίας (2) 7

ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επανειλημμένως έχει καταδικάσει το ρατσισμό και την ξενοφοβία, ζήτησε από τα κράτη μέλη να λάβουν αποτελεσματικά μέτρα (3) 7

ότι τον Ιούνιο του 1994 το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Κέρκυρας συμφώνησε να επιταχύνει τις προσπάθειές του για να αναπτυχθεί μια σφαιρική στρατηγική στο επίπεδο της Ένωσης με στόχο την καταπολέμηση του ρατσισμού και της ξενοφοβίας 7

ότι τον Ιούνιο του 1995 το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο των Καννών σχολίασε ευνοϊκά τα συμπεράσματα της τελικής έκθεσης της συμβουλευτικής επιτροπής για το ρατσισμό και την ξενοφοβία, με ημερομηνία 30 Μαΐου 1995 και την έκθεση του συμβουλίου των υπουργών δικαιοσύνης και εσωτερικών 7

ότι, στην έκθεσή της της 23 Ιουλίου 1990, η εξεταστική επιτροπή για το ρατσισμό και την ξενοφοβία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου συνέστησε να ανακηρυχθεί ευρωπαϊκό έτος της φυλετικής αρμονίας 7

ότι τα ψηφίσματα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου κατά του ρατσισμού και της ξενοφοβίας, ιδίως εκείνα με ημερομηνίες 21 Απριλίου 1993, 3 Δεκεμβρίου 1993, 27 Οκτωβρίου 1994, 27 Απριλίου 1995 και 27 Οκτωβρίου 1995, καταδίκασαν το ρατσισμό και την ξενοφοβία με έντονες εκφράσεις (4) 7

ότι στις 19 Ιανουαρίου 1995 στο ψήφισμά του σε απάντηση στο Λευκό Βιβλίο της Επιτροπής για την ευρωπαϊκή κοινωνική πολιτική, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κάλεσε την Επιτροπή να υποβάλει προτάσεις με σκοπό να εξασφαλίζονται ίσες ευκαιρίες στο χώρο εργασίας, ανεξάρτητα από ηλικία, φυλή, φύλο, αναπηρία ή πεποιθήσεις (5) 7

ότι στις 25 Νοεμβρίου 1992 το ψήφισμα της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής με θέμα το ρατσισμό, την ξενοφοβία και τη θρησκευτική μισαλλοδοξία, παρότρυνε τα κράτη μέλη να προβούν σε επείγουσες και αποτελεσματικές ενέργειες και κάλεσε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο να χαράξει κατευθυντήριες γραμμές εν όψει του να προταθεί η έγκριση πρακτικών μέτρων για την καταπολέμηση των ρατσιστικών προκαταλήψεων και βιαιοπραγιών 7

ότι, στα ψηφίσματά τους με θέμα το ρατσισμό και την ξενοφοβία της 5ης και της 23ης Οκτωβρίου 1995, τα Συμβούλια Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων και Παιδείας, αντίστοιχα, σημείωσαν την πρόθεση της Επιτροπής να υποβάλει μελλοντικά προτάσεις για την καταπολέμηση του ρατσισμού και της ξενοφοβίας (6) 7

ότι τα Ηνωμένα Έθνη ανακήρυξαν το 1995 «Διεθνές Έτος της Ανεκτικότητας» και το Συμβούλιο της Ευρώπης διεξήγαγε στη βάση της δήλωσης της Βιέννης της 9ης Οκτωβρίου 1993, ευρωπαϊκή καμπάνια νεολαίας κατά του ρατσισμού, της ξενοφοβίας, του αντισημιτισμού και της μισαλλοδοξίας, ως μέρος των δραστηριοτήτων του στον τομέα αυτό 7

ότι είναι σημαντικό να χρησιμοποιηθεί αυτή η πείρα σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, ιδίως για να αποφευχθεί η επικάλυψη των εργασιών, όπως υπογραμμίστηκε στην τετραμερή συνεδρίαση Ευρωπαϊκής Ένωσης - Συμβουλίου της Ευρώπης, που έγινε στη Μαδρίτη στις 6 Νοεμβρίου 1995 7

ότι στις 21 Οκτωβρίου 1995 στη σύνοδο κορυφής των κοινωνικών εταίρων στη Φλωρεντία, εγκρίθηκε κοινή δήλωση με θέμα την πρόληψη των φυλετικών διακρίσεων και της ξενοφοβίας και την προώθηση της ίσης μεταχείρισης στο χώρο εργασίας 7

ότι η Επιτροπή διαβίβασε ανακοίνωση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο που περιγράφει τις ενέργειές της κατά του ρατσισμού 7

ότι η συνθήκη δεν προβλέπει για την έκδοση αυτής της απόφασης άλλες εξουσίες εκτός από εκείνες του άρθρου 235,

ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΙ

Άρθρο 1

Το 1997 ανακηρύσσεται ως το «Ευρωπαϊκό έτος κατά του ρατσισμού».

Άρθρο 2

Οι στόχοι του ευρωπαϊκού έτους κατά του ρατσισμού είναι:

α) να ευαισθητοποιήσει την κοινή γνώμη όσον αφορά το ρατσισμό, την ξενοφοβία και τον αντισημιτισμό στην Κοινότητα και να διαδώσει πληροφορίες γι' αυτά τα θέματα 7

β) να τονίσει την απειλή που αποτελούν οι διακρίσεις λόγω φυλής, χρώματος, θρησκείας, ιθαγένειας ή εθνικότητας για την οικονομική και κοινωνική συνοχή της Κοινότητας 7

γ) να καταστήσει γνωστά στο κοινό τα οφέλη που απορρέουν από την πολιτική ενσωμάτωσης, ιδίως στους τομείς της εκπαίδευσης, της επαγγελματικής κατάρτισης, της στέγασης και της απασχόλησης 7

δ) να ενθαρρύνει τον προβληματισμό και τις συζητήσεις σχετικά με τις ενέργειες που απαιτούνται για να καταπολεμηθεί ο ρατσισμός, η ξενοφοβία και ο αντισημιτισμός στην Κοινότητα 7

ε) να υποστηρίξει ευρεία διάδοση των πληροφοριών σχετικά με τα μέτρα που λαμβάνονται και τις ενέργειες που διεξάγονται σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο όσον αφορά την καταπολέμηση του ρατσισμού, της ξενοφοβίας και του αντισημιτισμού 7

στ) η προώθηση της αρχής της αλληλεγγύης ανάμεσα σε όλα τα μέλη της κοινωνίας 7

ζ) η συμμετοχή στη διαδικασία της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης των ατόμων που είναι θύματα του ρατσισμού, της ξενοφοβίας και του αντισημιτισμού.

Άρθρο 3

1. Τα μέτρα που σχεδιάζονται για την επίτευξη των στόχων που καθορίζονται στο άρθρο 2 περιλαμβάνουν ιδίως:

- τη χρήση κοινού λογοτύπου και συνθήματος,

- την οργάνωση διαγωνισμών και βραβείων σε κοινοτικό επίπεδο,

- την οργάνωση τοπικών και μετακινούμενων ενημερωτικών εκδηλώσεων για τη διαφώτιση και την προαγωγή των επιτευγμάτων των σχεδίων που αφορούν την κοινωνική ένταξη και εκστρατείες κατά του ρατσισμού, της ξενοφοβίας και του αντισημιτισμού σε εθνικό και κοινοτικό επίπεδο από δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς καθώς και από τους κοινωνικούς εταίρους,

- συνεργασία με τα μέσα μαζικής ενημέρωσης όσον αφορά ενημερωτικές εκστρατείες, ιδίως σχετικά με τη συνεισφορά των μεταναστών και των εθνικών μειονοτήτων στην ευημερία της Κοινότητας,

- τη δημοσίευση πληροφοριών σε εθνικό και κοινοτικό επίπεδο, μεταξύ άλλων για εκδηλώσεις που αφορούν το Ευρωπαϊκό Έτος.

2. Λεπτομέρειες των μέτρων που αναφέρονται στην παράγραφο 1 παρατίθενται στο παράρτημα.

Άρθρο 4

1. Η Επιτροπή επιφορτίζεται με την εφαρμογή της παρούσας απόφασης.

2. Η Επιτροπή επικουρείται από μια επιτροπή συμβουλευτικού χαρακτήρα την οποία αποτελούν αντιπρόσωποι των κρατών μελών και της οποίας προεδρεύει ο αντιπρόσωπος της Επιτροπής.

Ο αντιπρόσωπος της Επιτροπής υποβάλλει στην εν λόγω επιτροπή σχέδιο των μέτρων που πρόκειται να ληφθούν. Η συμβουλευτική επιτροπή διατυπώνει τη γνώμη της για το σχέδιο αυτό μέσα σε προθεσμία που μπορεί να ορίσει ο πρόεδρος ανάλογα με τον επείγοντα χαρακτήρα του θέματος και, αν χρειασθεί, προβαίνει σε ψηφοφορία.

Η γνώμη καταχωρείται στα πρακτικά. Επιπλέον κάθε κράτος μέλος έχει το δικαίωμα να ζητήσει να καταχωρηθεί η θέση του στα πρακτικά.

Η Επιτροπή λαμβάνει ιδιαίτερα υπόψη τη γνώμη της συμβουλευτικής επιτροπής και την ενημερώνει για τον τρόπο με τον οποίο έλαβε υπόψη τη γνώμη αυτή.

3. Με πρωτοβουλία του προέδρου της ή ύστερα από αίτηση ενός από τα μέλη της, η επιτροπή εξετάζει κάθε θέμα που συνδέεται με την εκτέλεση της παρούσας απόφασης και με τα εθνικά μέτρα που λαμβάνονται στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Έτους.

Άρθρο 5

1. Κάθε κράτος μέλος φροντίζει να συσταθεί Εθνική Επιτροπή Συντονισμού ή ισοδύναμη διοικητική υπηρεσία για να οργανώσει τη συμμετοχή του κράτους μέλους - και όπου ενδείκνυται, των αρχών τοπικής και περιφερειακής αυτοδιοίκησης - στο Ευρωπαϊκό Έτος.

2. Η επιτροπή ή υπηρεσία που αναφέρονται στην παράγραφο 1 εξασφαλίζει ότι είναι αντιπροσωπευτική συνόλου των φορέων και οργανώσεων που συμμετέχουν στην καταπολέμηση του ρατσισμού, της ξενοφοβίας και του αντισημιτισμού.

Άρθρο 6

1. Οι αιτήσεις για χρηματοδοτική υποστήριξη των ενεργειών που προβλέπονται σε συμφωνία με το τμήμα Β του παραρτήματος, υποβάλλονται στην Επιτροπή από τα ενδιαφερόμενα κράτη μέλη, ύστερα από διαβουλεύσεις με την Εθνική Επιτροπή Συντονισμού που δημιουργείται δυνάμει του άρθρου 5.

2. Οι αποφάσεις για ενέργειες στα τμήματα Α και Β του παραρτήματος λαμβάνονται από την Επιτροπή σύμφωνα με τη διαδικασία που ορίζεται στο άρθρο 4. Η Επιτροπή εξασφαλίζει την ισόρροπη κατανομή ανάμεσα στα κράτη μέλη και ανάμεσα στις διάφορες οργανώσεις που εργάζονται για την καταπολέμηση του ρατσισμού, της ξενοφοβίας και του αντισημιτισμού.

Άρθρο 7

Η Επιτροπή εξασφαλίζει ότι οι ενέργειες που προβλέπονται από την παρούσα απόφαση, συμβιβάζονται με άλλες κοινοτικές ενέργειες και τις συμπληρώνουν, ιδίως εκπαιδευτικά και επιμορφωτικά προγράμματα, ενέργειες για την καταπολέμηση του κοινωνικού αποκλεισμού, καθώς και δραστηριότητες που αναλαμβάνονται από το Συμβούλιο της Ευρώπης.

Άρθρο 8

Η Επιτροπή ενημερώνει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών για την πρόοδο των εργασιών και τους υποβάλει τελική έκθεση για την εκτέλεση του προγράμματος έως τις 31 Δεκεμβρίου 1998.

(1) ΕΕ αριθ. C 103 της 27. 4. 1977, σ. 1.

(1) ΕΕ αριθ. C 158 της 25. 6. 1986, σ. 1.

(2) ΕΕ αριθ. C 157 της 17. 6. 1990, σ. 1.

(3) Δουβλίνο Ιούνιος 1990, Μάαστριχτ Δεκέμβριος 1992, Εδιμβούργο Δεκέμβριος 1993, Κοπεγχάγη Ιούνιος του 1993.

(4) ΕΕ αριθ. C 150 της 31. 5. 1993, σ. 127, ΕΕ αριθ. C 342 της 20. 12. 1993, σ. 19, ΕΕ αριθ. C 323 της 21. 11. 1994, σ. 154, ΕΕ αριθ. C 126 της 22. 6. 1995, σ. 75. (Το ψήφισμα της 27. 10. 1995 δεν έχει ακόμη δημοσιευθεί) 7

(5) ΕΕ αριθ. C 43 της 20. 2. 1995, σ. 63 (σημείο 24).

(6) ΕΕ αριθ. C 296 της 10. 11. 1995, σ. 13,

ΕΕ αριθ. C 312 της 23. 11. 1995, σ. 1.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΠΟΥ ΑΠΤΟΝΤΑΙ ΤΩΝ ΜΕΤΡΩΝ ΠΟΥ ΠΑΡΑΤΙΘΕΝΤΑΙ ΣΤΟ ΑΡΘΡΟ 3

Α. Σχέδια που θα χρηματοδοτηθούν αποκλειστικά από τον κοινοτικό προϋπολογισμό

1. Οργάνωση σεμιναρίων σε ευρωπαϊκό επίπεδο για την αύξηση της διακρατικής συνεργασίας, συμπεριλαμβανομένων της εναρκτήριας και της τελικής εκδήλωσης για το Έτος.

Εκτιμώμενη δαπάνη: 17 %

2. Εκστρατεία πληροφόρησης και διαφήμισης σε κοινοτικό επίπεδο, που συμπεριλαμβάνει:

- το σχεδιασμό και τη διαφήμιση κοινού λογοτύπου και συνθήματος για το Ευρωπαϊκό Έτος,

- προετοιμασία και διανομή έγγραφου και οπτικοακουστικού υλικού για την τόνωση του δημόσιου ενδιαφέροντος,

- συνεργασία με τα μέσα μαζικής ενημέρωσης.

Εκτιμώμενη δαπάνη: 25 %

3. Βραβεία και διαγωνισμοί, που συμπεριλαμβάνουν:

- την οργάνωση διαγωνισμών σε ευρωπαϊκό επίπεδο, που διαφωτίζουν τα επιτεύγματα στην καταπολέμηση του ρατσισμού,

- απονομή βραβείων στα μέσα μαζικής ενημέρωσης σε ευρωπαϊκό επίπεδο για την επιβράβευση της ανεκτικότητας και της κατανόησης.

Εκτιμώμενη δαπάνη: 25 %

4. Άλλες ενέργειες

Έρευνες και μελέτες για να αυξηθεί η συνειδητοποίηση των θεμάτων που Ευρωπαϊκού Έτους 7 μελέτη αξιολόγησης που αφορά τον αντίκτυπο του Ευρωπαϊκού Έτους.

Εκτιμώμενη δαπάνη: 5 %

5. Διοικητικές δαπάνες για το Ευρωπαϊκό Έτος

Τεχνική βοήθεια για την υλοποίηση των ενεργειών που αναφέρονται στο άρθρο 3 της απόφασης.

Β. Μέτρα που συγχρηματοδοτεί ο κοινοτικός προϋπολογισμός

Σχέδια και εκδηλώσεις σε περιφερειακό ή εθνικό επίπεδο που στρέφονται γύρω από τα θέματα του Ευρωπαϊκού Έτους.

Μπορεί να χορηγηθεί χρηματοδοτική υποστήριξη έως το 50 % των δαπανών αυτών των μέτρων. Οι αιτήσεις για την απόδοση των χρημάτων πρέπει να υποβληθούν στην Επιτροπή από τα κράτη μέλη τα οποία θα προβούν στην αρχική επιλογή των σχεδίων με βάση τη συνεισφορά τους στην επίπτευξη των στόχων αυτής της απόφασης.

Εκτιμώμενη δαπάνη: 28 %

Γ. Μέτρα χωρίς οικονομική συμμετοχή του κοινοτικού προϋπολογισμού

Εκούσιες ενέργειες στις οποίες θα προβούν δημόσιοι και ιδιωτικοί φορείς:

- χρήση του λογοτύπου και του συνθήματος του Ευρωπαϊκού Έτους σε εκστρατείες για την αύξηση της συνειδητοποίησης και διάφορες εκδηλώσεις,

- διάδοση των πληροφοριών σχετικά με το Ευρωπαϊκό Έτος στα μέσα μαζικής ενημέρωσης.