(1)

Ο πυρετός της κοιλάδας του Rift (RVF) είναι νεοεμφανιζόμενη ζωοανθρωπονόσος που μεταδίδεται με διαβιβαστές σε άγρια και οικόσιτα μηρυκαστικά, η οποία είναι ιογενής και συνιστά δυνητική διασυνοριακή απειλή. Ο RVF χαρακτηρίζεται από υψηλά ποσοστά αποβολής και νεογνικής θνησιμότητας στα οικόσιτα μηρυκαστικά. Στον άνθρωπο, η νόσος αναπτύσσεται κυρίως ως γριπώδης συνδρομή, ενώ μια μειονότητα ασθενών μπορεί να εμφανίσει εγκεφαλίτιδα ή ακόμη και σοβαρή ηπατική νόσο με αιμορραγικές εκδηλώσεις. Ο RVF περιλαμβάνεται στον κατάλογο των νόσων των ζώων που πρέπει να δηλώνονται υποχρεωτικά (2), του Παγκόσμιου Οργανισμού για την Υγεία των Ζώων (OIE).

(2)

Τον Μάρτιο του 2019 το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ECDC) δημοσίευσε ταχεία εκτίμηση κινδύνου στην οποία εξεταζόταν ο κίνδυνος εισόδου του ιού RVF και περαιτέρω εξάπλωσης του ιού εντός της Ένωσης και του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΕΟΧ) σε σχέση με την αύξηση των κρουσμάτων που αναφέρθηκαν στη Μαγιότ (3). Η εκτίμηση κατέδειξε ότι, μολονότι ο κίνδυνος από αυτές τις εστίες ήταν πολύ χαμηλός για την Ένωση και τον ΕΟΧ, όσον αφορά την εισαγωγή του ιού RVF μέσω του νόμιμου εμπορίου ζώων και ζωικών προϊόντων, η παράνομη μεταφορά νωπού κρέατος, μη παστεριωμένου γάλακτος και μη επεξεργασμένων προϊόντων από μολυσμένα μηρυκαστικά μέσα σε προσωπικές αποσκευές συνιστά ενδεχόμενο κίνδυνο. Το ECDC κατέληξε στο συμπέρασμα ότι αν ο ιός εισαχθεί στο ηπειρωτικό τμήμα της Ένωσης και του ΕΟΧ, δεν θα μπορεί να αποκλειστεί η περαιτέρω μετάδοση με διαβιβαστές στα ζώα.

(3)

Επιπλέον, στις 23 Ιανουαρίου 2020 η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA) εξέδωσε επιστημονική γνώμη σχετικά με τον RVF (4), στην οποία αναφέρεται ότι δεν θα πρέπει να αγνοηθούν ο κίνδυνος εξάπλωσης του RVF σε χώρες που γειτνιάζουν με την Ένωση και ο κίνδυνος πιθανής εισόδου μολυσμένων διαβιβαστών στην Ένωση.

(4)

Ο κίνδυνος εισόδου του RVF στην Ένωση σημαίνει ότι η Ένωση θα πρέπει να θεσπίσει επαρκή μέτρα επιτήρησης και ελέγχου για την καταπολέμηση της νόσου αυτής, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) 2016/429 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (5), με τον οποίο θεσπίζεται το νομικό πλαίσιο για την πρόληψη και την καταπολέμηση καταγεγραμμένων νόσων. Σύμφωνα με το παράρτημα του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) 2018/1882 της Επιτροπής (6), ο RVF θεωρείται νόσος κατηγορίας Α, Δ και Ε, για την οποία πρέπει να ληφθούν άμεσα μέτρα εκρίζωσης μόλις εντοπιστεί.

(5)

Η Ένωση έχει θεσπίσει επαρκή μέτρα επιτήρησης και ελέγχου νόσων για την καταπολέμηση του RVF, ώστε να διασφαλίσει την άμεση εκρίζωσή του σε περίπτωση εισόδου της νόσου στην Ένωση. Προκειμένου τα μέτρα αυτά να εξακολουθήσουν να είναι αποτελεσματικά, θα πρέπει επίσης να περιλαμβάνουν την κατάλληλη ετοιμότητα και διαθέσιμους πόρους για την καταπολέμηση της νόσου, λαμβάνοντας επίσης υπόψη το ζωονοσογόνο δυναμικό της νόσου. Στο πλαίσιο αυτό, κρίνεται αναγκαία η εξασφάλιση επαρκούς ικανότητας εργαστηριακών δοκιμών, δεδομένου ότι η ικανότητα διεξαγωγής δοκιμών καλής ποιότητας είναι απαραίτητη για την εφαρμογή των μέτρων επιτήρησης και καταπολέμησης νόσων και, επομένως, για την αποφυγή της εισόδου της νόσου στην Ένωση.

(6)

Μέχρι στιγμής, η Ένωση δεν έχει ορίσει εργαστήριο αναφοράς της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τον RVF. Ο ορισμός εργαστηρίου αναφοράς είναι απαραίτητος για την εφαρμογή μέτρων επιτήρησης και ελέγχου νόσων σε επιστημονική βάση και με ομοιογενή τρόπο σε ολόκληρη την επικράτεια της Ένωσης.

(7)

Ως εκ τούτου, ο παρών κανονισμός θα πρέπει να θεσπίσει εργαστήριο αναφοράς της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τον RVF, το οποίο θα συμβάλει στη διασφάλιση της αποτελεσματικότητας των επίσημων ελέγχων και στον συντονισμό της βοήθειας προς τα επίσημα εργαστήρια,