(1)

Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας, Αλιείας και Υδατοκαλλιέργειας («ΕΤΘΑΥ») θα πρέπει να συσταθεί για την περίοδο από την 1η Ιανουαρίου 2021 έως την 31η Δεκεμβρίου 2027 προκειμένου να ευθυγραμμιστεί η διάρκειά του με εκείνη του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου («ΠΔΠ 2021-2027») όπως καθορίζεται στον κανονισμό (ΕΕ, Ευρατόμ) 2020/2093 του Συμβουλίου (4). Ο παρών κανονισμός θέτει τις προτεραιότητες του ΕΤΘΑΥ, τον προϋπολογισμό του και τους ειδικούς κανόνες για την παροχή ενωσιακής χρηματοδότησης, συμπληρώνοντας τους γενικούς κανόνες που ισχύουν για το ΕΤΘΑΥ βάσει του κανονισμού (ΕΕ) 2021/1060 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (5). Το ΕΤΘΑΥ αποσκοπεί στη χορήγηση χρηματοδότησης από τον προϋπολογισμό της Ένωσης για τη στήριξη της Κοινής Αλιευτικής Πολιτικής (ΚΑΠ), της θαλάσσιας πολιτικής της Ένωσης και των διεθνών δεσμεύσεων της Ένωσης στον τομέα της διακυβέρνησης των ωκεανών. Η χρηματοδότηση αυτή αποτελεί βασικό παράγοντα για τη βιώσιμη εκμετάλλευση και διατήρηση των θαλάσσιων βιολογικών πόρων, για την επισιτιστική ασφάλεια μέσω της προσφοράς θαλασσινών προϊόντων, για την ανάπτυξη μιας βιώσιμης γαλάζιας οικονομίας και για υγιείς, ασφαλείς, προστατευόμενες, καθαρές θάλασσες και ωκεανούς που υπόκεινται σε βιώσιμη διαχείριση.

(2)

Ως παγκόσμιος παράγοντας στους ωκεανούς και ένας από τους μεγαλύτερους παραγωγούς θαλασσινών, η Ένωση έχει μεγάλη ευθύνη για την προστασία, τη διατήρηση και τη βιώσιμη χρήση των ωκεανών και των πόρων τους. Η διατήρηση των θαλασσών και των ωκεανών είναι ζωτική για έναν ταχέως αναπτυσσόμενο παγκόσμιο πληθυσμό. Έχει επίσης κοινωνικοοικονομικό ενδιαφέρον για την Ένωση, ως μια βιώσιμη γαλάζια οικονομία, να ενισχύει τις επενδύσεις, την απασχόληση και την ανάπτυξη, να προωθεί την έρευνα και την καινοτομία, και να συμβάλλει στην ενεργειακή ασφάλεια μέσω της ενέργειας των ωκεανών. Επιπλέον, ο αποτελεσματικός συνοριακός έλεγχος και η παγκόσμια καταπολέμηση της εγκληματικότητας στη θάλασσα είναι στοιχεία βασικά για την ασφάλεια και προστασία των θαλασσών και των ωκεανών παρέχοντας ασφάλεια στον πολίτη.

(3)

Ο κανονισμός (EΕ) 2021/1060 περί κοινών διατάξεων για την περίοδο 2021-2027 έχει εγκριθεί προκειμένου να βελτιωθεί ο συντονισμός και να εναρμονισθεί η στήριξη που παρέχεται από τα Ταμεία υπό επιμερισμένη διαχείριση («Ταμεία»), με κύριο στόχο την συστηματική απλούστευση της υλοποίησης της πολιτικής. Ο εν λόγω κανονισμός ισχύει για το μέρος του ΕΤΘΑΥ υπό επιμερισμένη διαχείριση. Τα Ταμεία επιδιώκουν συμπληρωματικούς στόχους και εφαρμόζουν τον ίδιο τρόπο διαχείρισης. Ως εκ τούτου, ο κανονισμός (EΕ) 2021/1060 καθορίζει μια σειρά κοινών γενικών στόχων και αρχών, όπως η σύμπραξη και η πολυεπίπεδη διακυβέρνηση. Περιλαμβάνει επίσης τα κοινά στοιχεία του στρατηγικού σχεδιασμού και προγραμματισμού, και διατάξεις για τη συμφωνία σύμπραξης που θα συναφθεί με κάθε κράτος μέλος, και καθορίζει κοινή προσέγγιση όσον αφορά τον προσανατολισμό των επιδόσεων των Ταμείων. Κατά συνέπεια, περιλαμβάνει ευνοϊκούς όρους, επανεξέταση των επιδόσεων και ρυθμίσεις παρακολούθησης, υποβολής εκθέσεων και αξιολόγησης. Επίσης, καθορίζονται κοινές διατάξεις όσον αφορά τους κανόνες επιλεξιμότητας και προβλέπονται ειδικές ρυθμίσεις για τα χρηματοδοτικά μέσα, για τη χρήση του InvestEU που θεσπίστηκε με τον κανονισμό (ΕΕ) 2021/523 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (6), για την τοπική ανάπτυξη με πρωτοβουλία των τοπικών κοινοτήτων (ΤΑΠΤΚ) και για τη δημοσιονομική διαχείριση. Ορισμένες ρυθμίσεις διαχείρισης και ελέγχου είναι επίσης κοινές σε όλα τα Ταμεία. Η συμπληρωματικότητα μεταξύ των Ταμείων, του ΕΤΘΑΥ, και άλλων ενωσιακών προγραμμάτων, θα πρέπει να τονίζεται στη συμφωνία σύμπραξης, σύμφωνα με τον κανονισμό (EΕ) 2021/1060.

(4)

Ο κανονισμός (EΕ, Eυρατόμ) 2018/1046 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (7) («δημοσιονομικός κανονισμός») εφαρμόζεται στο ΕΤΘΑΥ. Ο δημοσιονομικός κανονισμός θεσπίζει κανόνες για την εκτέλεση του προϋπολογισμού της Ένωσης, μεταξύ των οποίων κανόνες για τις επιχορηγήσεις, τα βραβεία, τις προμήθειες, την έμμεση διαχείριση, τα χρηματοδοτικά μέσα, τις εγγυήσεις από τον προϋπολογισμό, τη χρηματοδοτική συνδρομή και την αμοιβή εξωτερικών εμπειρογνωμόνων.

(5)

Οι οριζόντιοι δημοσιονομικοί κανόνες που θεσπίστηκαν από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο βάσει του άρθρου 322 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ) εφαρμόζονται στον παρόντα κανονισμό. Οι εν λόγω κανόνες θεσπίστηκαν στον δημοσιονομικό κανονισμό και προσδιορίζουν ιδίως τη διαδικασία για τον καθορισμό και την εκτέλεση του προϋπολογισμού μέσω επιχορηγήσεων, βραβείων, έμμεσης διαχείρισης, χρηματοδοτικών μέσων, εγγυήσεων από τον προϋπολογισμό, χρηματοδοτικής συνδρομής και της αμοιβής εξωτερικών εμπειρογνωμόνων και προβλέπουν ελέγχους σχετικά με την ευθύνη των δημοσιονομικών παραγόντων. Οι κανόνες που θεσπίζονται βάσει του άρθρου 322 ΣΛΕΕ περιλαμβάνουν επίσης γενικό καθεστώς αιρεσιμότητας για την προστασία του προϋπολογισμού της Ένωσης.

(6)

Στο πλαίσιο της άμεσης διαχείρισης, το ΕΤΘΑΥ θα πρέπει να αναπτύξει συνέργειες και συμπληρωματικότητα με άλλα σχετικά Ταμεία και προγράμματα της Ένωσης. Θα πρέπει επίσης να επιτρέπει τη χρηματοδότηση υπό μορφή χρηματοδοτικών μέσων στο πλαίσιο των συνδυαστικών πράξεων που υλοποιούνται σύμφωνα με τον κανονισμό (EΕ) 2021/523.

(7)

Η στήριξη από το ΕΤΘΑΥ θα πρέπει έχει σαφή ευρωπαϊκή προστιθέμενη αξία, μεταξύ άλλων μέσω της αναλογικής αντιμετώπισης αδυναμιών της αγοράς ή ανεπαρκών επενδύσεων χωρίς να επικαλύπτει ούτε να παραγκωνίζει την ιδιωτική χρηματοδότηση ή να νοθεύει τον ανταγωνισμό εντός της εσωτερικής αγοράς.

(8)

Τα άρθρα 107, 108 και 109 ΣΛΕΕ θα πρέπει να εφαρμόζονται στις ενισχύσεις που χορηγούνται από τα κράτη μέλη σε επιχειρήσεις του τομέα της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας στο πλαίσιο του παρόντος κανονισμού. Ωστόσο, ως εκ των ιδιαιτεροτήτων του εν λόγω τομέα, τα εν λόγω άρθρα της ΣΛΕΕ δεν θα πρέπει να εφαρμόζονται στις πληρωμές που πραγματοποιούνται από τα κράτη μέλη δυνάμει του παρόντος κανονισμού και εμπίπτουν στο άρθρο 42 ΣΛΕΕ.

(9)

Τα είδη χρηματοδότησης και οι μέθοδοι υλοποίησης στο πλαίσιο του παρόντος κανονισμού θα πρέπει να επιλέγονται με βάση την ικανότητά τους να επιτυγχάνουν τις προτεραιότητες των δράσεων και να παράγουν αποτελέσματα, ενόψει του κόστους των ελέγχων, του διοικητικού φόρτου και του αναμενόμενου κινδύνου μη συμμόρφωσης. Θα πρέπει να περιλαμβάνεται χρήση κατ’ αποκοπή ποσών, ενιαίων συντελεστών και μοναδιαίου κόστους, καθώς και χρηματοδότηση μη συνδεομένη με τις δαπάνες του άρθρου 125 παράγραφος 1 του δημοσιονομικού κανονισμού.

(10)

Το ΠΔΠ 2021-2027 προβλέπει ότι ο προϋπολογισμός της Ένωσης θα συνεχίσει να στηρίζει τις αλιευτικές και θαλάσσιες πολιτικές. Ο προϋπολογισμός του ΕΤΘΑΥ θα ανέρχεται, σε τρέχουσες τιμές, σε 6 108 000 000 EUR. Οι πόροι του ΕΤΘΑΥ πρέπει να κατανέμονται μεταξύ της επιμερισμένης διαχείρισης και της άμεσης και έμμεσης διαχείρισης. Διατίθενται 5 311 000 000 EUR για τη στήριξη υπό επιμερισμένη διαχείριση και 797 000 000 EUR για τη στήριξη υπό άμεση και έμμεση διαχείριση. Χάριν σταθερότητος, ιδίως όσον αφορά την επίτευξη των στόχων της ΚΑΠ, ο ορισμός των εθνικών κονδυλίων υπό επιμερισμένη διαχείριση για την περίοδο προγραμματισμού 2021-2027 θα πρέπει να βασίζεται στην κατανομή για την περίοδο 2014-2020 στο πλαίσιο του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 508/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας και Αλιείας (8) («ΕΤΘΑ»). Τα ειδικά ποσά θα πρέπει να προορίζονται για τις εξόχως απόκεντρες περιοχές, για τον έλεγχο και την επιβολή, και για τη συλλογή και επεξεργασία δεδομένων για τη διαχείριση της αλιείας και για επιστημονικούς σκοπούς, ενώ τα ποσά για ορισμένες επενδύσεις σε αλιευτικά σκάφη και για οριστική και προσωρινή παύση των αλιευτικών δραστηριοτήτων δεν θα πρέπει να υπερβαίνουν ένα ανώτατο όριο.

(11)

Ο ναυτιλιακός τομέας της Ευρώπης δημιουργεί πάνω από 5 εκατομμύρια άτομα που αποφέρουν σχεδόν 750 000 000 000 EUR σε κύκλο εργασιών και 218 000 000 000 EUR σε ακαθάριστη προστιθέμενη αξία ετησίως, με δυνατότητα δημιουργίας πολλών περισσότερων θέσεων εργασίας. Η παραγωγή της παγκόσμιας οικονομίας των ωκεανών εκτιμάται σήμερα σε 1 300 000 000 000 EUR, ποσό το οποίο θα μπορούσε να υπερδιπλασιαστεί έως το 2030. Η ανάγκη να επιτευχθούν οι στόχοι για τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, να αυξηθεί η αποδοτικότητα των πόρων και να μειωθεί το περιβαλλοντικό αποτύπωμα της γαλάζιας οικονομίας αποτέλεσε σημαντική κινητήρια δύναμη για καινοτομία σε άλλους τομείς, όπως ο ναυτικός εξοπλισμός, η ναυπηγική βιομηχανία, η παρατήρηση των ωκεανών, η βυθοκόρηση, η παράκτια προστασία και η ναυπηγική. Οι επενδύσεις στη θαλάσσια οικονομία παρέχονται από τα διαρθρωτικά ταμεία της Ένωσης, ιδίως από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) και το ΕΤΘΑΥ. Μπορούν να χρησιμοποιηθούν νέα επενδυτικά εργαλεία, όπως το InvestEU, για την κάλυψη του αναπτυξιακού δυναμικού του θαλάσσιου τομέα.

(12)

Το ΕΤΘΑΥ θα πρέπει να βασίζεται σε τέσσερις προτεραιότητες: προώθηση της βιώσιμης αλιείας και της αποκατάστασης και διατήρησης των υδρόβιων βιολογικών πόρων· προώθηση δραστηριοτήτων βιώσιμης υδατοκαλλιέργειας και μεταποίησης και εμπορίας προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας, και, κατά συνέπεια, συμβολή στην επισιτιστική ασφάλεια στην Ένωση· ενθάρρυνση μιας βιώσιμης γαλάζιας οικονομίας σε παράκτιες και νησιωτικές περιοχές καθώς και σε περιοχές εσωτερικών υδάτων, και προώθηση της ανάπτυξης κοινοτήτων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας· ενίσχυση της διεθνούς διακυβέρνησης των ωκεανών και καθιέρωση ασφαλών, προστατευόμενων και καθαρών θαλασσών και ωκεανών που υπόκεινται σε βιώσιμη διαχείριση. Αυτές οι προτεραιότητες θα πρέπει να επιδιωχθούν μέσω επιμερισμένης, άμεσης και έμμεσης διαχείρισης.

(13)

Το ΕΤΘΑΥ θα πρέπει να βασίζεται σε μια απλή δομή χωρίς προκαθορισμό μέτρων και λεπτομερών κανόνων επιλεξιμότητας σε επίπεδο Ένωσης με υπερβολικά περιοριστικό τρόπο. Αντ’ αυτού, θα πρέπει να περιγράφονται ευρείς ειδικοί στόχοι σε κάθε προτεραιότητα. Συνεπώς, τα κράτη μέλη θα πρέπει να καταρτίσουν το πρόγραμμά τους, υποδεικνύοντας τα καταλληλότερα μέσα για την επίτευξη αυτών των στόχων. Ποικίλα μέτρα που προσδιορίζονται από τα κράτη μέλη στα εν λόγω προγράμματα ενδέχεται να στηριχθούν σύμφωνα με τους κανόνες που ορίζονται στον παρόντα κανονισμό και στον κανονισμό (EΕ) 2021/1060, εφόσον καλύπτονται από τους ειδικούς στόχους του παρόντος κανονισμού. Ωστόσο, είναι απαραίτητη η κατάρτιση ενός καταλόγου μη επιλέξιμων δράσεων, ώστε να μην θιγεί η διατήρηση της αλιείας. Επιπλέον, οι επενδύσεις και η αποζημίωση για τον στόλο πρέπει να εξαρτώνται αυστηρά από το αν τηρούν τους στόχους διατήρησης της ΚΑΠ.

(14)

Η Ατζέντα 2030 των Ηνωμένων Εθνών για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη («Ατζέντα 2030») προσδιόρισε τη διατήρηση και τη βιώσιμη χρήση των ωκεανών ως έναν από τους 17 «Στόχους για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη» (SDGs) και συγκεκριμένα ΣΒΑ 14 («Διατήρηση και βιώσιμη χρήση των ωκεανών, των θαλασσών και των θαλάσσιων πόρων στο πλαίσιο της βιώσιμης ανάπτυξης»). Η Ένωση δεσμεύεται πλήρως για αυτόν τον στόχο και την εφαρμογή του. Στο πλαίσιο αυτό, έχει αναλάβει τη δέσμευση να προωθήσει μια βιώσιμη γαλάζια οικονομία η οποία θα είναι συνεπής με τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό, τη διατήρηση των βιολογικών πόρων και την επίτευξη μιας καλής περιβαλλοντικής κατάστασης όπως ορίζεται στην οδηγία 2008/56/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (9), καθώς και την απαγόρευση ορισμένων μορφών αλιευτικών επιδοτήσεων που συμβάλλουν στην πλεονάζουσα αλιευτική ικανότητα και την υπεραλίευση, την εξάλειψη των επιδοτήσεων που συμβάλλουν στην παράνομη, λαθραία και άναρχη αλιεία (IUU) και την αποφυγή χορήγησης νέων επιδοτήσεων. Αυτό το αποτέλεσμα θα πρέπει να προκύψει από τις διαπραγματεύσεις για τις επιδοτήσεις στον τομέα της αλιείας του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου. Επιπλέον, κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου στην Παγκόσμια Διάσκεψη Κορυφής για την Βιώσιμη Ανάπτυξη του 2002 και στη Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη (Rio+20) του 2012, η Ένωση δεσμεύτηκε να εξαλείψει τις επιδοτήσεις που συμβάλλουν στην πλεονάζουσα αλιευτική ικανότητα και στην υπεραλίευση.

(15)

Για να αντιμετωπιστεί η κλιματική αλλαγή, σύμφωνα με τις δεσμεύσεις της Ένωσης για την εφαρμογή της συμφωνίας του Παρισιού και την προσήλωση στους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών, οι δράσεις του παρόντος κανονισμού θα πρέπει να επιδιώκουν να διατεθεί το 30 % όλων των δαπανών του ΠΔΠ 2021-2027 στην ενσωμάτωση των στόχων που αφορούν το κλίμα, και το 7,5 % των ετήσιων δαπανών του ΠΔΠ 2021-2027 σε στόχους βιοποικιλότητας το 2024 και το 10 % των ετήσιων δαπανών του ΠΔΠ 2021-2027 σε στόχους βιοποικιλότητας το 2026 και 2027, έχοντας υπόψη τις αλληλεπικαλύψεις μεταξύ των στόχων για το κλίμα και τη βιοποικιλότητα.

(16)

Το ΕΤΘΑΥ θα πρέπει να συμβάλλει στην επίτευξη των στόχων της Ένωσης για τον μετριασμό της περιβαλλοντικής και κλιματικής αλλαγής και την προσαρμογή σε αυτή. Αυτό θα πρέπει να παρακολουθείται μέσω ενωσιακών περιβαλλοντικών και κλιματικών δεικτών και να υποβάλλεται τακτικά σχετική έκθεση σύμφωνα με τον κανονισμό (EΕ) 2021/1060.

(17)

Σύμφωνα με το άρθρο 42 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1380/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (10), η χρηματοδοτική συνδρομή της Ένωσης στο πλαίσιο του ΕΤΘΑΥ θα πρέπει να εξαρτάται από την τήρηση των κανόνων της ΚΑΠ. Οι αιτήσεις των επιχειρήσεων που έχουν διαπράξει σοβαρές παραβιάσεις των κανόνων της ΚΑΠ δεν θα πρέπει να είναι παραδεκτές.

(18)

Προκειμένου να καλυφθούν οι ειδικοί όροι της ΚΑΠ που αναφέρονται στον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1380/2013 και να ενισχυθεί η συμμόρφωση με τους κανόνες της ΚΑΠ, θα πρέπει να θεσπιστούν πρόσθετες διατάξεις σχετικά με τους κανόνες διακοπής, αναστολής και δημοσιονομικών διορθώσεων όπως καθορίζονται στον κανονισμό (EΕ) 2021/1060. Όταν ένα κράτος μέλος δεν τηρεί τις υποχρεώσεις του βάσει της ΚΑΠ ή όταν η Επιτροπή διαθέτει αποδεικτικά στοιχεία που υποδηλώνουν τέτοια έλλειψη συμμόρφωσης, θα πρέπει να επιτρέπεται στην Επιτροπή, ως προληπτικό μέτρο, να διακόψει τις προθεσμίες πληρωμής. Εκτός από τη δυνατότητα διακοπής της προθεσμίας πληρωμής και προκειμένου να αποφευχθεί ο προφανής κίνδυνος καταβολής μη επιλέξιμων δαπανών, θα πρέπει να επιτραπεί στην Επιτροπή να αναστείλει τις πληρωμές και να επιβάλει δημοσιονομικές διορθώσεις σε περιπτώσεις σοβαρής μη συμμόρφωσης με τους κανόνες της ΚΑΠ από κάποιο κράτος μέλος.

(19)

Έχουν ληφθεί μέτρα τα τελευταία χρόνια με στόχο την επαναφορά των αλιευτικών αποθεμάτων σε υγιή επίπεδα, την αύξηση της κερδοφορίας του αλιευτικού κλάδου της Ένωσης και τη διατήρηση των θαλάσσιων οικοσυστημάτων. Ωστόσο, παραμένουν σημαντικά προβλήματα στην επίτευξη των κοινωνικοοικονομικών και περιβαλλοντικών στόχων της ΚΑΠ, ιδίως τους στόχους αποκατάστασης και διατήρησης του πληθυσμού των αλιευόμενων ειδών πάνω από τα επίπεδα που μπορούν να εξασφαλίσουν τη μέγιστη βιώσιμη απόδοση (MSY), την εξάλειψη των ανεπιθύμητων αλιευμάτων και τον ορισμό περιοχών αποκατάστασης των ιχθυαποθεμάτων. Η επίτευξη των στόχων αυτών απαιτεί συνεχή στήριξη μετά το 2020, ιδίως σε θαλάσσιες λεκάνες όπου η πρόοδος ήταν βραδύτερη.

(20)

Το ΕΤΘΑΥ θα πρέπει να συμβάλλει στην επίτευξη των περιβαλλοντικών, οικονομικών, κοινωνικών στόχων και των στόχων απασχόλησης της ΚΑΠ, όπως ορίζεται στο άρθρο 2 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1380/2013, ιδίως όσον αφορά τους στόχους αποκατάστασης και διατήρησης του πληθυσμού των αλιευόμενων ειδών πάνω από τα επίπεδα που μπορούν να εξασφαλίσουν τη MSY, την αποφυγή και μείωση, όσο το δυνατόν, των ανεπιθύμητων αλιευμάτων και την ελαχιστοποίηση των αρνητικών επιπτώσεων των αλιευτικών δραστηριοτήτων στο θαλάσσιο οικοσύστημα. Μέσω της στήριξης αυτής θα πρέπει να διασφαλίζεται ότι οι αλιευτικές δραστηριότητες είναι περιβαλλοντικά βιώσιμες μακροπρόθεσμα και ότι υπόκεινται σε διαχείριση με τρόπο που είναι συμβατός με τους στόχους που ορίζονται στο άρθρο 2 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1380/2013 για την επίτευξη οικονομικών, κοινωνικών οφελών και οφελών για την απασχόληση, συμβάλλοντας παράλληλα στη διαθεσιμότητα υγιούς επισιτιστικού εφοδιασμού και στην εξασφάλιση επαρκούς επιπέδου διαβίωσης για όσους εξαρτώνται από τις αλιευτικές δραστηριότητες, λαμβάνοντας υπόψη την παράκτια αλιεία και τις κοινωνικοοικονομικές πτυχές. Η στήριξη αυτή πρέπει να περιλαμβάνει καινοτομία και επενδύσεις σε χαμηλού αντίκτυπου, επιλεκτικές πρακτικές και τεχνικές αλιείας, που είναι ανθεκτικές στην κλιματική αλλαγή και έχουν χαμηλές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα.

(21)

Η αλιεία είναι ζωτικής σημασίας για τη διαβίωση και την πολιτιστική κληρονομιά πολλών παράκτιων κοινοτήτων στην Ένωση, ιδίως όπου η παράκτια αλιεία μικρής κλίμακας διαδραματίζει σημαντικό ρόλο. Δεδομένου ότι η μέση ηλικία σε πολλές αλιευτικές κοινότητες είναι άνω των 50 ετών, η ανανέωση των γενεών και η διαφοροποίηση των δραστηριοτήτων εξακολουθούν να αποτελούν πρόκληση. Ειδικότερα, η δημιουργία και ανάπτυξη νέων οικονομικών δραστηριοτήτων στον αλιευτικό τομέα από αλιείς νεαρής ηλικίας παρουσιάζει προκλήσεις από οικονομικής πλευράς και αποτελεί ζήτημα που πρέπει να ληφθεί υπόψη κατά τη χορήγηση και στόχευση των κονδυλίων στο πλαίσιο του ΕΤΘΑY. Η ανάπτυξη αυτή είναι ουσιώδης για την ανταγωνιστικότητα του αλιευτικού τομέα στην Ένωση. Κατά συνέπεια, θα πρέπει να παρέχεται στήριξη σε νέους αλιείς που ξεκινούν αλιευτικές δραστηριότητες προκειμένου να διευκολύνεται η ίδρυση της επιχείρησής τους. Προκειμένου να εξασφαλιστεί η βιωσιμότητα των νέων οικονομικών δραστηριοτήτων που λαμβάνουν στήριξη στο πλαίσιο του ΕΤΘΑΥ, η στήριξη αυτή θα πρέπει να εξαρτάται από την απόκτηση επαρκούς εμπειρίας ή προσόντων. Σε περίπτωση που παρέχεται στήριξη για νεοφυείς επιχειρήσεις με σκοπό την απόκτηση αλιευτικού σκάφους, θα πρέπει να συνεισφέρει μόνο στην απόκτηση του πρώτου αλιευτικού σκάφους ή πλειοψηφικού μεριδίου τέτοιου σκάφους.

(22)

Η αποφυγή ανεπιθύμητων αλιευμάτων αποτελεί μία από τις κύριες προκλήσεις της ΚΑΠ. Στο πλαίσιο αυτό, η νόμιμη υποχρέωση εκφόρτωσης όλων των αλιευμάτων είχε ως συνέπεια μεγάλες και σημαντικές αλλαγές στις αλιευτικές πρακτικές του τομέα, ορισμένες φορές με σημαντικό οικονομικό κόστος. Ως εκ τούτου, το ΕΤΘΑΥ θα πρέπει να είναι σε θέση να στηρίζει την καινοτομία και τις επενδύσεις που συμβάλλουν στην πλήρη υλοποίηση της υποχρέωσης εκφόρτωσης, καθώς και την ανάπτυξη και εφαρμογή μέτρων διατήρησης που συμβάλλουν στην επιλεκτικότητα. Όσον αφορά τις επενδύσεις σε επιλεκτικά αλιευτικά εργαλεία, στη βελτίωση των λιμενικών υποδομών και στην εμπορία ανεπιθύμητων αλιευμάτων, θα πρέπει να υπάρχει η δυνατότητα χορήγησης ποσοστού έντασης ενίσχυσης υψηλότερου από το εφαρμοζόμενο για τις άλλες δράσεις. Θα πρέπει επίσης να υπάρχει η δυνατότητα χορήγησης ενός ποσοστού έντασης ενίσχυσης ύψους 100 % στον σχεδιασμό, την ανάπτυξη, την παρακολούθηση, την αξιολόγηση και τη διαχείριση διαφανών συστημάτων για την ανταλλαγή αλιευτικών δυνατοτήτων μεταξύ των κρατών μελών («ανταλλαγή ποσοστώσεων»), προκειμένου να μετριαστεί το φαινόμενο αλίευσης ειδών με περιοριστική ποσόστωση που προκαλείται από την υποχρέωση εκφόρτωσης.

(23)

Το ΕΤΘΑΥ θα πρέπει να στηρίζει την καινοτομία και τις επενδύσεις επί των αλιευτικών σκαφών της Ένωσης. Η εν λόγω στήριξη θα πρέπει να περιλαμβάνει δράσεις οι οποίες στοχεύουν στη βελτίωση των συνθηκών υγείας, ασφάλειας και εργασίας, της ενεργειακής απόδοσης και της ποιότητας των αλιευμάτων. Δεν θα πρέπει να περιλαμβάνει την απόκτηση εξοπλισμού που αυξάνει την ικανότητα ενός αλιευτικού σκάφους να εντοπίζει αλιεύματα. Επίσης, η στήριξη δεν θα πρέπει να έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση της αλιευτικής ικανότητας δεδομένων σκαφών, εκτός εάν απορρέει άμεσα από την αύξηση της ολικής χωρητικότητας αλιευτικού σκάφους που απαιτείται για τη βελτίωση της ασφάλειας, των συνθηκών εργασίας ή της ενεργειακής απόδοσης. Στις περιπτώσεις αυτές, η αύξηση της αλιευτικής ικανότητας του συγκεκριμένου σκάφους θα πρέπει να αντισταθμίζεται με προηγούμενη αφαίρεση αλιευτικής ικανότητας τουλάχιστον κατά την ίδια ποσότητα χωρίς δημόσιες ενισχύσεις, από το ίδιο τμήμα του στόλου ή από τμήμα του στόλου στο οποίο η αλιευτική ικανότητα δεν είναι ανάλογη με τις αλιευτικές δυνατότητες, προκειμένου να μην προκληθεί αύξηση της αλιευτικής ικανότητας σε επίπεδο στόλου. Επιπλέον, η εκπλήρωση των απαιτήσεων που καθίστανται υποχρεωτικές βάσει του ενωσιακού δικαίου δεν θα πρέπει να είναι η μόνη προϋπόθεση για τη χορήγηση στήριξης, με εξαίρεση τις απαιτήσεις που επιβάλλονται από κράτος μέλος για την εφαρμογή προαιρετικών διατάξεων στο πλαίσιο της οδηγίας (ΕΕ) 2017/159 του Συμβουλίου (11) και σχετικά με την αγορά, εγκατάσταση και διαχείριση συγκεκριμένου εξοπλισμού για σκοπούς ελέγχου. Στο πλαίσιο διάρθρωσης χωρίς περιοριστικά μέτρα, θα πρέπει να εναπόκειται στα κράτη μέλη να καθορίσουν τους ακριβείς κανόνες επιλεξιμότητας για αυτές τις επενδύσεις. Όσον αφορά την υγεία, την ασφάλεια και τις συνθήκες εργασίας επί των αλιευτικών σκαφών, θα πρέπει να χορηγείται υψηλότερο ποσοστό έντασης ενίσχυσης από το εφαρμοζόμενο σε άλλες δράσεις.

(24)

Είναι απαραίτητο να θεσπιστούν ειδικοί κανόνες επιλεξιμότητας για ορισμένες άλλες επενδύσεις στον αλιευτικό στόλο που στηρίζονται από το ΕΤΘΑΥ, ώστε να αποτραπεί η συμβολή των εν λόγω επενδύσεων στην πλεονάζουσα αλιευτική ικανότητα και την υπεραλίευση. Ειδικότερα, η στήριξη για την πρώτη απόκτηση μεταχειρισμένου σκάφους από νέους αλιείς και για την αντικατάσταση ή τον εκσυγχρονισμό κινητήρα αλιευτικού σκάφους θα πρέπει να υπόκειται σε προϋποθέσεις, συμπεριλαμβανομένης της προϋπόθεσης να ανήκει το σκάφος σε τμήμα στόλου ανάλογο με τις αλιευτικές δυνατότητες που διατίθενται στο εν λόγω τμήμα και η ισχύς του νέου ή εκσυγχρονισμένου κινητήρα να μην υπερβαίνει σε κιλοβάτ (kW) την ισχύ του υπό αντικατάσταση κινητήρα.

(25)

Οι επενδύσεις σε ανθρώπινο κεφάλαιο παίζουν καθοριστικό ρόλο για την ανταγωνιστικότητα και την οικονομική αποδοτικότητα των τομέων της αλιείας, της υδατοκαλλιέργειας και της ναυτιλίας. Ως εκ τούτου, το ΕΤΘΑΥ θα πρέπει να έχει τη δυνατότητα να στηρίζει τις συμβουλευτικές υπηρεσίες, τη συνεργασία μεταξύ επιστημόνων και αλιέων, την επαγγελματική κατάρτιση, τη δια βίου μάθηση, καθώς και την προώθηση του κοινωνικού διαλόγου και τη διάδοση της γνώσης.

(26)

Ο έλεγχος της αλιείας είναι υψίστης σημασίας για την εφαρμογή της ΚΑΠ. Ως εκ τούτου, το ΕΤΘΑΥ θα πρέπει να στηρίζει, στο πλαίσιο της επιμερισμένης διαχείρισης, την ανάπτυξη και την εφαρμογή ενός ενωσιακού συστήματος ελέγχου της αλιείας, όπως ορίζεται στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1224/2009 του Συμβουλίου (12). Ορισμένες υποχρεώσεις που ορίζονται στον εν λόγω κανονισμό ελέγχου δικαιολογούν ειδική στήριξη από το ΕΤΘΑΥ, και συγκεκριμένα την υποχρεωτική παρακολούθηση σκαφών και τα ηλεκτρονικά συστήματα υποβολής εκθέσεων, υποχρεωτικά συστήματα ηλεκτρονικής παρακολούθησης εξ αποστάσεως και την υποχρεωτική συνεχή μέτρηση και καταγραφή της ισχύος πρόωσης του κινητήρα. Επιπλέον, οι επενδύσεις των κρατών μελών σε συσκευές ελέγχου μπορούν επίσης να χρησιμοποιούνται για τους σκοπούς της θαλάσσιας επιτήρησης και της συνεργασίας στο πλαίσιο καθηκόντων ακτοφυλακής.

(27)

Η επιτυχία της ΚΑΠ εξαρτάται από τη διαθεσιμότητα επιστημονικών συμβουλών για τη διαχείριση της αλιείας και, συνεπώς, από τη διαθεσιμότητα δεδομένων για την αλιεία. Υπό το πρίσμα των προκλήσεων και των δαπανών για την απόκτηση αξιόπιστων και πλήρων στοιχείων, είναι απαραίτητο να στηριχθούν οι δράσεις των κρατών μελών για τη συλλογή και επεξεργασία δεδομένων σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) 2017/1004 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (13) και να υπάρξει συνεισφορά στις βέλτιστες διαθέσιμες επιστημονικές συμβουλές. Η εν λόγω στήριξη αναμένεται ότι θα καταστήσει δυνατές συνέργειες με τη συλλογή και επεξεργασία άλλων τύπων δεδομένων για τη θάλασσα.

(28)

Το ΕΤΘΑΥ θα πρέπει να στηρίζει μια αποτελεσματική, βασισμένη στη γνώση υλοποίηση και διακυβέρνηση της ΚΑΠ υπό άμεση και έμμεση διαχείριση μέσω της παροχής επιστημονικών συμβουλών, της περιφερειακής συνεργασίας για τα μέτρα διατήρησης, της ανάπτυξης και της εφαρμογής ενός ενωσιακού συστήματος ελέγχου της αλιείας, της λειτουργίας συμβουλευτικών συμβουλίων και εθελοντικών συνεισφορών σε διεθνείς οργανισμούς.

(29)

Για την ενίσχυση οικονομικά, κοινωνικά και περιβαλλοντικά βιώσιμων αλιευτικών δραστηριοτήτων, το ΕΤΘΑΥ θα πρέπει να είναι σε θέση να στηρίζει δράσεις για τη διαχείριση της αλιείας και των αλιευτικών στόλων σύμφωνα με τα άρθρα 22 και 23 και το παράρτημα ΙΙ του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1380/2013, καθώς και τις προσπάθειες των κρατών μελών να βελτιστοποιήσουν την κατανομή της διαθέσιμης αλιευτικής τους ικανότητας, λαμβάνοντας υπόψη τις ανάγκες του στόλου τους, και χωρίς να αυξήσουν τη συνολική αλιευτική τους ικανότητα.

(30)

Δεδομένων των προκλήσεων για την επίτευξη των στόχων διατήρησης της ΚΑΠ, η στήριξη για την προσαρμογή του στόλου παραμένει, σε ορισμένες περιπτώσεις, αναγκαία όσον αφορά ορισμένα τμήματα του στόλου και ορισμένες θαλάσσιες λεκάνες. Η στήριξη αυτή θα πρέπει να επικεντρώνεται αυστηρά στην καλύτερη διαχείριση του στόλου και στη διατήρηση και τη βιώσιμη εκμετάλλευση των θαλάσσιων βιολογικών πόρων, και να στοχεύει στην επίτευξη ισορροπίας μεταξύ της αλιευτικής ικανότητας και των διαθέσιμων αλιευτικών δυνατοτήτων. Ως εκ τούτου, θα πρέπει το ΕΤΘΑΥ να μπορεί να στηρίζει την οριστική παύση των αλιευτικών δραστηριοτήτων σε τμήματα του στόλου όπου δεν υπάρχει ισορροπία μεταξύ αλιευτικής ικανότητας και διαθέσιμων αλιευτικών δυνατοτήτων. Η εν λόγω στήριξη θα πρέπει να αποτελέσει εργαλείο για τα σχέδια δράσης για την προσαρμογή των τμημάτων του στόλου με εντοπισμένο διαρθρωτικό πλεόνασμα, όπως προβλέπεται στο άρθρο 22 παράγραφος 4 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1380/2013, και θα πρέπει να υλοποιηθεί είτε μέσω της διάλυσης του αλιευτικού σκάφους ή μέσω του παροπλισμού και της μετασκευής του για άλλες δραστηριότητες. Αν η μετασκευή οδηγήσει σε αυξημένη πίεση της ερασιτεχνικής αλιείας στο θαλάσσιο οικοσύστημα, η στήριξη θα πρέπει να χορηγείται μόνον εάν είναι σύμφωνη με την ΚΑΠ και με τους στόχους των σχετικών πολυετών σχεδίων.

(31)

Με στόχο τη συμβολή στην επίτευξη των στόχων συντήρησης της ΚΑΠ ή στον μετριασμό ορισμένων εξαιρετικών περιστάσεων, το ΕΤΘΑΥ θα πρέπει να είναι σε θέση να στηρίξει την χορήγηση αποζημίωσης για προσωρινή παύση των αλιευτικών δραστηριοτήτων που προκαλείται από την εφαρμογή ορισμένων μέτρων διατήρησης, από μέτρα έκτακτης ανάγκης, από τη διακοπή για λόγους ανωτέρας βίας της εφαρμογής συμφωνίας σύμπραξης βιώσιμης αλιείας, από φυσική καταστροφή, από περιβαλλοντικό συμβάν ή από υγειονομική κρίση. Η στήριξη σε περίπτωση προσωρινής παύσης που προκαλείται από ορισμένα μέτρα διατήρησης θα πρέπει να χορηγείται μόνον εφόσον η μείωση της αλιευτικής προσπάθειας κρίνεται, με βάση επιστημονικές γνωμοδοτήσεις, αναγκαία για την επίτευξη των στόχων που ορίζονται στο άρθρο 2 παράγραφος 2 και στο άρθρο 2 παράγραφος 5 στοιχείο α) του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1380/2013.

(32)

Καθώς οι αλιείς εκτίθενται σε αυξανόμενους οικονομικούς και περιβαλλοντικούς κινδύνους, μεταξύ άλλων λόγω της κλιματικής αλλαγής και της αστάθειας των τιμών, το ΕΤΘΑΥ θα πρέπει να έχει τη δυνατότητα να στηρίζει δράσεις που ενισχύουν την ανθεκτικότητα του τομέα της αλιείας, μεταξύ άλλων μέσω αμοιβαίων κεφαλαίων, ασφαλιστικών μέσων και άλλων συλλογικών συστημάτων που βελτιώνουν την ικανότητα του κλάδου να διαχειρίζεται τους κινδύνους και να αντιδρά σε ανεπιθύμητα συμβάντα.

(33)

H παράκτια αλιεία μικρής κλίμακας πραγματοποιείται από αλιευτικά σκάφη για θαλάσσια και εσωτερικά ύδατα με συνολικό μήκος κάτω των 12 μέτρων που δεν χρησιμοποιούν συρόμενα αλιευτικά εργαλεία, και από πεζούς αλιείς, συμπεριλαμβανομένων των συλλεκτών οστράκων. Ο τομέας αντιπροσωπεύει σχεδόν το 75 % όλων των αλιευτικών σκαφών που είναι νηολογημένα στην Ένωση και σχεδόν το ήμισυ όλων των απασχολουμένων στον τομέα της αλιείας. Οι επιχειρήσεις παράκτιας αλιείας μικρής κλίμακας εξαρτώνται ιδιαίτερα από τα υγιή αλιευτικά αποθέματα τα οποία αποτελούν την κύρια πηγή εισοδήματός τους. Προκειμένου να ενθαρρύνονται οι βιώσιμες αλιευτικές πρακτικές, το ΕΤΘΑΥ θα πρέπει κατά συνέπεια να μπορεί να παρέχει στους εν λόγω φορείς προτιμησιακή μεταχείριση, με μέγιστο ποσοστό έντασης ενίσχυσης 100 %, εξαιρουμένων δράσεων που αφορούν την πρώτη απόκτηση αλιευτικού σκάφους, την αντικατάσταση ή τον εκσυγχρονισμό κινητήρα και δράσεων που αυξάνουν την ολική χωρητικότητα αλιευτικού σκάφους με στόχο τη βελτίωση της ασφάλειας, των συνθηκών εργασίας ή της ενεργειακής απόδοσης. Επιπλέον, τα κράτη μέλη θα πρέπει να συνεκτιμήσουν στο πρόγραμμά τους τις ειδικές ανάγκες της παράκτιας αλιείας μικρής κλίμακας και να περιγράφουν τα είδη δράσεων που εξετάζονται για την ανάπτυξη της παράκτιας αλιείας μικρής κλίμακας.

(34)

Το μέγιστο ποσοστό συγχρηματοδότησης του ΕΤΘΑΥ ανά ειδικό στόχο είναι 70 % της επιλεξίμου δημοσίας δαπάνης, εξαιρουμένης της αντιστάθμισης του πρόσθετου κόστους στις εξόχως απόκεντρες περιοχές για την οποία θα πρέπει να είναι 100 %.

(35)

Το μέγιστο ποσοστό έντασης ενίσχυσης θα πρέπει να είναι 50 % της συνολικής επιλέξιμης δαπάνης, με δυνατότητα ορισμού ποσοστών κατά παρέκκλιση σε ορισμένες περιπτώσεις.

(36)

Οι εξόχως απόκεντρες περιοχές αντιμετωπίζουν συγκεκριμένες προκλήσεις που συνδέονται με τη μεγάλη απόσταση, τη μορφολογία και το κλίμα, όπως αναφέρεται στο άρθρο 349 ΣΛΕΕ, και έχουν επίσης συγκεκριμένα πλεονεκτήματα για την ανάπτυξη μιας βιώσιμης γαλάζιας οικονομίας. Ως εκ τούτου, για κάθε εξόχως απόκεντρη περιοχή θα πρέπει να επισυναφθεί στο πρόγραμμα των ενδιαφερομένων κρατών μελών σχέδιο δράσης για την ανάπτυξη της βιώσιμης γαλάζιας οικονομίας, συμπεριλαμβανομένης της βιώσιμης εκμετάλλευσης της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας, και θα πρέπει να διατεθεί χρηματοδοτική ενίσχυση για τη στήριξη της εφαρμογής αυτών των σχεδίων δράσης. Το ΕΤΘΑΥ θα πρέπει να μπορεί επίσης να στηρίζει την αντιστάθμιση του πρόσθετου κόστους με το οποίο επιβαρύνονται οι οικονομικοί φορείς των εξόχως απόκεντρων περιοχών λόγω της θέσης ή του νησιωτικού χαρακτήρα των εν λόγω περιοχών. Η στήριξη αυτή δεν θα πρέπει να υπερβαίνει ένα ανώτατο όριο ως ποσοστό της εν λόγω συνολικής χρηματοδοτικής ενίσχυσης. Επιπλέον, στις εξόχως απόκεντρες περιοχές θα πρέπει να εφαρμόζεται υψηλότερο ποσοστό έντασης ενίσχυσης από το εφαρμοζόμενο σε άλλες δράσεις. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να χορηγούν πρόσθετη χρηματοδότηση για την υλοποίηση της στήριξης. Ως κρατική ενίσχυση, μια τέτοια χρηματοδότηση θα πρέπει να κοινοποιείται στην Επιτροπή, η οποία έχει τη δυνατότητα να την εγκρίνει ως μέρος της στήριξης στο πλαίσιο του παρόντος κανονισμού.

(37)

Στο πλαίσιο της επιμερισμένης διαχείρισης, το ΕΤΘΑΥ θα πρέπει να έχει τη δυνατότητα να στηρίζει την προστασία και την αποκατάσταση της υδρόβιας βιοποικιλότητας και των υδρόβιων οικοσυστημάτων, συμπεριλαμβανομένων των εσωτερικών υδάτων. Για τον σκοπό αυτό, θα πρέπει να διατίθεται στήριξη από το ΕΤΘΑΥ για την παροχή αποζημίωσης, μεταξύ άλλων για την παθητική συλλογή από τους αλιείς απολεσθέντος αλιευτικού εξοπλισμού και θαλάσσιων απορριμμάτων από τη θάλασσα, συμπεριλαμβανομένων των σαργασσών, και για την πραγματοποίηση των επενδύσεων σε λιμένες ώστε να διατίθενται κατάλληλες εγκαταστάσεις υποδοχής για τον απολεσθέντα αλιευτικό εξοπλισμό και τα θαλάσσια απορρίμματα. Θα πρέπει επίσης να παρέχεται στήριξη για δράσεις με σκοπό την επίτευξη ή τη διατήρηση της καλής περιβαλλοντικής κατάστασης του θαλάσσιου περιβάλλοντος, όπως προβλέπεται στην οδηγία 2008/56/ΕΚ, με σκοπό την εφαρμογή των μέτρων προστασίας του θαλάσσιου χώρου που θεσπίστηκαν δυνάμει της εν λόγω οδηγίας, για τη διαχείριση, αποκατάσταση και παρακολούθηση των τόπων του Natura 2000, σύμφωνα με πλαίσια δράσης προτεραιότητας που θεσπίστηκαν σύμφωνα με την οδηγία 92/43/ΕΟΚ του Συμβουλίου (14), για την προστασία των ειδών, ιδίως βάσει της οδηγίας 92/43/ΕΟΚ και της οδηγίας 2009/147/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (15), καθώς και για την αποκατάσταση των εσωτερικών υδάτων σύμφωνα με το πρόγραμμα μέτρων που θεσπίστηκε βάσει του άρθρου 11 της οδηγίας 2000/60/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (16). Στο πλαίσιο της άμεσης διαχείρισης, το ΕΤΘΑΥ θα πρέπει να στηρίζει την προώθηση καθαρών και υγιών θαλασσών και την εφαρμογή της ευρωπαϊκής στρατηγικής για τις πλαστικές ύλες σε μια κυκλική οικονομία που αναπτύχθηκε στην ανακοίνωση της Επιτροπής της 16ης Ιανουαρίου 2018, σύμφωνα με τον στόχο επίτευξης ή διατήρησης της καλής περιβαλλοντικής κατάστασης του θαλάσσιου περιβάλλοντος.

(38)

Η αλιεία και η υδατοκαλλιέργεια συμβάλλουν στην επισιτιστική ασφάλεια και τη διατροφή. Ωστόσο, εκτιμάται ότι η Ένωση εισάγει σήμερα περισσότερο από το 60 % του εφοδιασμού της σε αλιευτικά προϊόντα και, ως εκ τούτου, εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις τρίτες χώρες. Μια σημαντική πρόκληση είναι να ενθαρρυνθεί η κατανάλωση πρωτεϊνών ιχθύων που παράγονται στην Ένωση με υψηλά ποιοτικά πρότυπα και διατίθενται στους καταναλωτές σε προσιτές τιμές.

(39)

Το ΕΤΘΑΥ θα πρέπει να μπορεί να υποστηρίζει την προώθηση και τη βιώσιμη ανάπτυξη της υδατοκαλλιέργειας, συμπεριλαμβανομένης της υδατοκαλλιέργειας γλυκών υδάτων, για την εκτροφή υδρόβιων ζώων και φυτών για την παραγωγή τροφίμων και άλλων πρώτων υλών. Στα κράτη μέλη εξακολουθούν να υφίστανται πολύπλοκες διοικητικές διαδικασίες, όπως εμπόδια πρόσβασης στον θαλάσσιο χώρο και επαχθείς διαδικασίες αδειοδότησης που δυσκολεύουν τον τομέα να βελτιώσει την εικόνα και την ανταγωνιστικότητα των εκτρεφόμενων θαλασσινών. Η στήριξη ΕΤΘΑΥ πρέπει να είναι συνεπής με τα πολυετή εθνικά στρατηγικά σχέδια για την υδατοκαλλιέργεια που αναπτύσσονται βάσει του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1380/2013. Ειδικότερα θα πρέπει να είναι επιλέξιμη η στήριξη της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας, των παραγωγικών επενδύσεων, της καινοτομίας, της απόκτησης επαγγελματικών δεξιοτήτων, της βελτίωσης των συνθηκών εργασίας και της λήψης αντισταθμιστικών μέτρων για την παροχή κρίσιμης σημασίας υπηρεσιών διαχείρισης της γης και της φύσης. Θα πρέπει επίσης να είναι επιλέξιμες οι δράσεις στον τομέα της δημόσιας υγείας, τα προγράμματα ασφάλισης αποθεμάτων υδατοκαλλιέργειας και οι δράσεις για την υγεία και την καλή διαβίωση των ζώων.

(40)

Η επισιτιστική ασφάλεια βασίζεται σε αποτελεσματικές και καλά οργανωμένες αγορές, οι οποίες βελτιώνουν τη διαφάνεια, τη σταθερότητα, την ποιότητα και την ποικιλομορφία της αλυσίδας εφοδιασμού, καθώς και την ενημέρωση των καταναλωτών. Για τον σκοπό αυτό, το ΕΤΘΑΥ θα πρέπει να μπορεί να στηρίζει την εμπορία προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας, σύμφωνα με τους στόχους που καθορίζονται στον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1379/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (17). Ειδικότερα, θα πρέπει να διατίθεται στήριξη για τη δημιουργία οργανώσεων παραγωγών, την εφαρμογή σχεδίων παραγωγής και εμπορίας, την προώθηση νέων εμπορικών διεξόδων και την ανάπτυξη και διάδοση πληροφοριών σχετικά με την αγορά.

(41)

Η μεταποιητική βιομηχανία παίζει επίσης ρόλο στη διαθεσιμότητα και την ποιότητα των προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας. Το ΕΤΘΑΥ θα πρέπει να μπορεί να στηρίζει στοχευμένες επενδύσεις στον εν λόγω κλάδο, με την προϋπόθεση ότι συμβάλλουν στην επίτευξη των στόχων της κοινής οργάνωσης αγοράς. Για επιχειρήσεις άλλες πλην των μικρών και μεσαίων (ΜΜΕ), η στήριξη αυτή θα πρέπει να παρέχεται μόνο μέσω χρηματοδοτικών μέσων ή μέσω του InvestEU και όχι μέσω επιχορηγήσεων.

(42)

Το ΕΤΘΑΥ θα πρέπει να μπορεί να στηρίζει τη χορήγηση αποζημίωσης σε επιχειρήσεις του τομέα της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας σε περίπτωση διατάραξης των αγορών λόγω έκτακτων συμβάντων.

(43)

Η δημιουργία θέσεων απασχόλησης στις παράκτιες περιοχές εξαρτάται από την τοπική ανάπτυξη μιας βιώσιμης γαλάζιας οικονομίας που αναβιώνει τον κοινωνικό ιστό των εν λόγω περιφερειών. Οι βιομηχανίες και οι υπηρεσίες του ωκεανού είναι πιθανό να υπερβούν την ανάπτυξη της παγκόσμιας οικονομίας και να συμβάλουν σημαντικά στην απασχόληση και την ανάπτυξη έως το 2030. Για να είναι βιώσιμη, η γαλάζια ανάπτυξη εξαρτάται από την καινοτομία και τις επενδύσεις σε νέες θαλάσσιες επιχειρήσεις και στη βιοοικονομία, συμπεριλαμβανομένων των μοντέλων του τουρισμού, της ανανεώσιμης ενέργειας με βάση τον ωκεανό, των καινοτόμων ναυπηγείων υψηλών προδιαγραφών και των νέων λιμενικών υπηρεσιών, που μπορούν να δημιουργήσουν θέσεις εργασίας και ταυτόχρονα να ενισχύσουν την τοπική ανάπτυξη. Αν και οι δημόσιες επενδύσεις στη βιώσιμη γαλάζια οικονομία πρέπει να ενσωματωθούν σε ολόκληρο τον προϋπολογισμό της Ένωσης, η στήριξη από το ΕΤΘΑΥ θα πρέπει να επικεντρωθεί ειδικά στις συνθήκες για την ανάπτυξη βιώσιμης γαλάζιας οικονομίας και στην εξάλειψη των σημείων συμφόρησης για τη διευκόλυνση των επενδύσεων και την ανάπτυξη νέων αγορών, τεχνολογιών ή υπηρεσιών. Η στήριξη για την ανάπτυξη της βιώσιμης γαλάζιας οικονομίας θα πρέπει να παρέχεται μέσω επιμερισμένης, άμεσης και έμμεσης διαχείρισης.

(44)

Η ανάπτυξη μιας βιώσιμης γαλάζιας οικονομίας εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από συμπράξεις μεταξύ τοπικών φορέων που συμβάλλουν στη ζωτικότητα των παράκτιων κοινοτήτων και οικονομιών καθώς και των κοινοτήτων και οικονομιών εσωτερικών υδάτων. Το ΕΤΘΑΥ πρέπει να παρέχει τα εφόδια για την ενθάρρυνση τέτοιων συμπράξεων. Για τον σκοπό αυτό, η υποστήριξη μέσω ΤΑΠΤΚ θα πρέπει να είναι διαθέσιμη υπό επιμερισμένη διαχείριση. Αυτή η προσέγγιση ενισχύει πράγματι την οικονομική διαφοροποίηση σε τοπικό επίπεδο μέσω της ανάπτυξης της παράκτιας και εσωτερικής αλιείας, της υδατοκαλλιέργειας και μιας βιώσιμης γαλάζιας οικονομίας. Οι στρατηγικές της ΤΑΠΤΚ πρέπει να εξασφαλίσουν ότι οι τοπικές κοινότητες σε περιοχές αλιείας και υδατοκαλλιέργειας εκμεταλλεύονται καλύτερα και επωφελούνται από τις ευκαιρίες που προσφέρει η βιώσιμη γαλάζια οικονομία, αξιοποιώντας και ενισχύοντας τους περιβαλλοντικούς, πολιτιστικούς, κοινωνικούς και ανθρώπινους πόρους. Κάθε τοπική σύμπραξη πρέπει, ως εκ τούτου, να αντικατοπτρίζει το κύριο μέλημα της στρατηγικής της, εξασφαλίζοντας ισορροπημένη συμμετοχή και εκπροσώπηση όλων των ενδιαφερομένων μερών από την τοπική βιώσιμη γαλάζια οικονομία.

(45)

Στο πλαίσιο της επιμερισμένης διαχείρισης, το ΕΤΘΑΥ θα πρέπει να μπορεί να στηρίζει την ενίσχυση της βιώσιμης διαχείρισης θαλασσών και ωκεανών μέσω της συλλογής, διαχείρισης και χρήσης δεδομένων για τη βελτίωση των γνώσεων σχετικά με την κατάσταση του θαλάσσιου περιβάλλοντος. Η στήριξη αυτή θα πρέπει να αποσκοπεί στην εκπλήρωση των απαιτήσεων των οδηγιών 92/43/ΕΟΚ και 2009/147/ΕΚ, στη στήριξη του θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού, στη βελτίωση της ποιότητας και της ανταλλαγής δεδομένων μέσω του Ευρωπαϊκού Δικτύου Θαλάσσιων Παρατηρήσεων και Δεδομένων.

(46)

Στο πλαίσιο της άμεσης και έμμεσης διαχείρισης, η στήριξη μέσω ΕΤΘΑΥ θα πρέπει να επικεντρωθεί στη δημιουργία προϋποθέσεων που επιτρέπουν μια βιώσιμη γαλάζια οικονομία μέσω της προώθησης της ολοκληρωμένης διακυβέρνησης και διαχείρισης της θαλάσσιας πολιτικής, της ενίσχυσης της μεταφοράς και της αξιοποίησης της έρευνας, της καινοτομίας και της μεταφοράς τεχνολογίας στη βιώσιμη γαλάζια οικονομία, της βελτίωσης των θαλάσσιων δεξιοτήτων, του ωκεανογραφικού γραμματισμού και της ανταλλαγής κοινωνικοοικονομικών δεδομένων σχετικά με τη βιώσιμη γαλάζια οικονομία, της προώθησης μιας βιώσιμης γαλάζιας οικονομίας με χαμηλές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα και ανθεκτικής στην κλιματική αλλαγή και της δημιουργίας δεξαμενών έργων και καινοτόμων χρηματοδοτικών μέσων. Πρέπει να ληφθεί δεόντως υπόψη η ιδιαίτερη κατάσταση των εξόχως απόκεντρων περιοχών σε σχέση με τους προαναφερθέντες τομείς.

(47)

Το 60 % των ωκεανών βρίσκεται πέραν των ορίων της εθνικής δικαιοδοσίας. Αυτό συνεπάγεται κοινή διεθνή ευθύνη. Τα περισσότερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ωκεανοί είναι διασυνοριακά, όπως η υπερεκμετάλλευση, η αλλαγή του κλίματος, η οξίνιση των ωκεανών, η ρύπανση και η φθίνουσα βιοποικιλότητα και, ως εκ τούτου, απαιτείται κοινή αντιμετώπιση. Σύμφωνα με τη σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας, στην οποία η Ένωση είναι συμβαλλόμενο μέρος δυνάμει της απόφασης 98/392/ΕΚ του Συμβουλίου (18), δημιουργήθηκαν πολλά δικαιοδοτικά δικαιώματα, θεσμοί και ειδικά πλαίσια για τη ρύθμιση και τη διαχείριση της ανθρώπινης δραστηριότητας στους ωκεανούς. Τα τελευταία χρόνια έχει επιτευχθεί παγκόσμια συναίνεση ως προς το ότι το θαλάσσιο περιβάλλον και οι θαλάσσιες ανθρώπινες δραστηριότητες θα πρέπει να αποτελούν αντικείμενο αποτελεσματικότερης διαχείρισης για την αντιμετώπιση των αυξανόμενων πιέσεων στους ωκεανούς.

(48)

Ως παγκόσμιος παράγοντας, η Ένωση είναι απόλυτα αποφασισμένη να προωθήσει τη διεθνή διακυβέρνηση των ωκεανών, σύμφωνα με την κοινή ανακοίνωση της Επιτροπής και του Ύπατου Εκπροσώπου της Ένωσης για θέματα εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφάλειαςτης 10ης Νοεμβρίου 2016 με τίτλο «Διεθνής διακυβέρνηση των ωκεανών: ένα θεματολόγιο για το μέλλον των ωκεανών μας». Η πολιτική διακυβέρνησης των ωκεανών της Ένωσης καλύπτει τους ωκεανούς με ολοκληρωμένο τρόπο. Η διεθνής διακυβέρνηση των ωκεανών δεν αποτελεί μόνο βασικό στοιχείο για την επίτευξη της «Ατζέντας 2030» και ειδικότερα του ΣΒΑ 14, αλλά και για την εξασφάλιση ασφαλών, προστατευόμενων, καθαρών θαλασσών και ωκεανών που υπόκεινται σε βιώσιμη διαχείριση για τις μελλοντικές γενιές. Η Ένωση πρέπει να ανταποκριθεί στις εν λόγω διεθνείς δεσμεύσεις της και να αποτελέσει κινητήρια δύναμη για μια καλύτερη διεθνή διακυβέρνηση των ωκεανών σε διμερές, περιφερειακό και πολυμερές επίπεδο, συμπεριλαμβανομένης της πρόληψης, αποτροπής και εξάλειψης της IUU, της βελτίωσης του διεθνούς πλαισίου διακυβέρνησης των ωκεανών, της μείωσης των πιέσεων στους ωκεανούς και τις θάλασσες, της δημιουργίας των προϋποθέσεων για μια βιώσιμη γαλάζια οικονομία και της ενίσχυσης της διεθνούς έρευνας και των δεδομένων για τους ωκεανούς.

(49)

Οι δράσεις που προωθούν τη διεθνή διακυβέρνηση των ωκεανών στο πλαίσιο του ΕΤΘΑΥ έχουν ως στόχο τη βελτίωση του γενικού πλαισίου των διεθνών και περιφερειακών διαδικασιών, συμφωνιών, κανόνων και θεσμών για τη ρύθμιση και τη διαχείριση της ανθρώπινης δραστηριότητας στους ωκεανούς. Το ΕΤΘΑΥ θα πρέπει να χρηματοδοτεί τις διεθνείς συμφωνίες που έχει συνάψει η Ένωση σε τομείς που δεν καλύπτονται από τις συμφωνίες σύμπραξης βιώσιμης αλιείας (ΣΣΒΑ) που έχουν συναφθεί με διάφορες τρίτες χώρες, καθώς και την υποχρεωτική συνεισφορά μέλους της Ένωσης στις περιφερειακές οργανώσεις διαχείρισης της αλιείας (ΠΟΔΑ). Οι ΣΣΒΑ και οι ΠΟΔΑ θα εξακολουθήσουν να χρηματοδοτούνται από διαφορετικά κονδύλια του προϋπολογισμού της Ένωσης.

(50)

Όσον αφορά τη ναυτιλιακή ασφάλεια και την άμυνα, είναι απαραίτητη η βελτίωση της προστασίας των συνόρων και της θαλάσσιας ασφάλειας. Στο πλαίσιο της στρατηγικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη ναυτιλιακή ασφάλεια που εγκρίθηκε από το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις 24 Ιουνίου 2014 και του σχεδίου δράσης της που εγκρίθηκε στις 16 Δεκεμβρίου 2014, η ανταλλαγή πληροφοριών και συνεργασία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Ελέγχου της Αλιείας, του Ευρωπαϊκού Οργανισμού για την Ασφάλεια στη Θάλασσα και του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής είναι καθοριστικής σημασίας για την επίτευξη των εν λόγω στόχων. Συνεπώς, το ΕΤΘΑΥ θα πρέπει να στηρίζει τη θαλάσσια επιτήρηση και τη συνεργασία στα καθήκοντα ακτοφυλακής τόσο υπό επιμερισμένη όσο και υπό άμεση διαχείριση, μεταξύ άλλων με την εξασφάλιση πόρων για θαλάσσιες δραστηριότητες πολλαπλών σκοπών. Θα πρέπει επίσης να επιτρέπει στους αρμόδιους οργανισμούς να υλοποιούν τη στήριξη στον τομέα της θαλάσσιας επιτήρησης και της ασφάλειας μέσω έμμεσης διαχείρισης.

(51)

Στο πλαίσιο της επιμερισμένης διαχείρισης, κάθε κράτος μέλος θα πρέπει να προετοιμάσει ένα ενιαίο πρόγραμμα το οποίο θα πρέπει να εγκριθεί από την Επιτροπή. Η Επιτροπή θα πρέπει να αξιολογήσει τα σχέδια προγραμμάτων λαμβάνοντας υπόψη τη μεγιστοποίηση της συμβολής τους στην επίτευξη των προτεραιοτήτων του ΕΤΘΑΥ και των στόχων ανθεκτικότητας, πράσινης και ψηφιακής μετάβασης. Κατά την αξιολόγηση των προγραμμάτων, η Επιτροπή θα πρέπει επίσης να λάβει υπόψη τη συμβολή τους στην ανάπτυξη της βιώσιμης παράκτιας αλιείας μικρής κλίμακας, στην περιβαλλοντική, οικονομική και κοινωνική βιωσιμότητα, στην αντιμετώπιση των περιβαλλοντικών και κοινωνικοοικονομικών προκλήσεων της ΚΑΠ, στις κοινωνικοοικονομικές επιδόσεις της βιώσιμης γαλάζιας οικονομίας, στη διατήρηση και την αποκατάσταση των θαλάσσιων οικοσυστημάτων, στη μείωση των θαλάσσιων απορριμμάτων και στον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής και στην προσαρμογή σε αυτήν.

(52)

Στο πλαίσιο της περιφερειοποίησης και με σκοπό να ενθαρρυνθούν τα κράτη μέλη να ακολουθήσουν μια περισσότερο στρατηγική προσέγγιση κατά την προετοιμασία των προγραμμάτων, η Επιτροπή θα πρέπει να αξιολογήσει τα σχέδια προγραμμάτων λαμβάνοντας υπόψη, κατά περίπτωση, την ανάλυση των περιφερειακών θαλάσσιων λεκανών που έχει εκπονήσει, αναφέροντας τα κοινά πλεονεκτήματα και τις αδυναμίες όσον αφορά την επίτευξη των στόχων της ΚΑΠ. Η ανάλυση αυτή θα πρέπει να καθοδηγήσει τόσο τα κράτη μέλη όσο και την Επιτροπή κατά τη διαπραγμάτευση κάθε προγράμματος, λαμβάνοντας υπόψη τις περιφερειακές δυσκολίες και ανάγκες.

(53)

Οι επιδόσεις του ΕΤΘΑΥ στα κράτη μέλη θα πρέπει να αξιολογούνται βάσει δεικτών. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να υποβάλουν αναφορές σχετικά με τη σημειωθείσα πρόοδο ως προς τα προκαθορισμένα ορόσημα και τους στόχους βάσει του κανονισμού (EΕ) 2021/1060. Για τον σκοπό αυτό θα πρέπει να θεσπιστεί ένα πλαίσιο παρακολούθησης και αξιολόγησης.

(54)

Θα πρέπει να καθοριστεί μία μεθοδολογία με βάση τα είδη παρέμβασης, προκειμένου να παρέχονται πληροφορίες σχετικά με τη στήριξη από το ΕΤΘΑΥ για την επίτευξη περιβαλλοντικών και κλιματικών στόχων σύμφωνα με τον κανονισμό (EΕ) 2021/1060. Η εν λόγω μεθοδολογία θα πρέπει να συνίσταται στον καθορισμό συγκεκριμένου συντελεστή στάθμισης για τη στήριξη που παρέχεται σε επίπεδο που να αντικατοπτρίζει τον βαθμό στον οποίο η στήριξη αυτή συμβάλλει στην επίτευξη των περιβαλλοντικών και κλιματικών στόχων.

(55)

Σύμφωνα με τα σημεία 22 και 23 της διοργανικής συμφωνίας της 13ης Απριλίου 2016 για τη βελτίωση του νομοθετικού έργου (19), το παρόν ΕΤΘΑΥ θα πρέπει να αξιολογείται με βάση πληροφορίες που θα συλλέγονται σύμφωνα με ειδικές απαιτήσεις παρακολούθησης, ενώ παράλληλα θα αποφεύγεται ο διοικητικός φόρτος, ιδίως για τα κράτη μέλη, και η υπερβολική ρύθμιση. Οι εν λόγω απαιτήσεις θα πρέπει, εφόσον συντρέχει περίπτωση, να περιλαμβάνουν μετρήσιμους δείκτες ως βάση για την αξιολόγηση των επιπτώσεων που θα έχει το ΕΤΘΑΥ στην πράξη.

(56)

Η Επιτροπή θα πρέπει να υλοποιεί δράσεις ενημέρωσης και επικοινωνίας σχετικά με το ΕΤΘΑΥ και τις δράσεις και τα αποτελέσματά του. Οι χρηματοδοτικοί πόροι που διατίθενται στο ΕΤΘΑΥ θα πρέπει να συμβάλλουν επίσης στην εταιρική προβολή των πολιτικών προτεραιοτήτων της Ένωσης, στο μέτρο που συνδέονται με τις προτεραιότητες του ΕΤΘΑΥ.

(57)

Σύμφωνα με τον δημοσιονομικό κανονισμό, τον κανονισμό (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 883/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (20), τον κανονισμό (Ευρατόμ, ΕΚ) αριθ. 2988/95 του Συμβουλίου (21), τον κανονισμό (Ευρατόμ, ΕΚ) αριθ. 2185/96 του Συμβουλίου (22) και τον κανονισμό (ΕΕ) 2017/1939 του Συμβουλίου (23), τα οικονομικά συμφέροντα της Ένωσης πρέπει να προστατεύονται μέσω αναλογικών μέτρων, συμπεριλαμβανομένων μέτρων σχετικά με την πρόληψη, τον εντοπισμό, τη διόρθωση και τη διερεύνηση παρατυπιών, μεταξύ των οποίων απάτες, την ανάκτηση των απολεσθέντων, αχρεωστήτως καταβληθέντων ή μη ορθώς χρησιμοποιηθέντων κονδυλίων και, όταν συντρέχει περίπτωση, την επιβολή διοικητικών κυρώσεων. Ειδικότερα, σύμφωνα με τους κανονισμούς (Ευρατόμ, ΕΚ) αριθ. 2185/96 και (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 883/2013, η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF) έχει την εξουσία να διενεργεί έρευνες, μεταξύ των οποίων και επιτόπιους ελέγχους και εξακριβώσεις, με στόχο να διαπιστωθεί αν υπήρξε απάτη, διαφθορά ή οποιαδήποτε άλλη παράνομη δραστηριότητα σε βάρος των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης. Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία έχει την εξουσία, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) 2017/1939, να διερευνά και να διώκει αξιόποινες πράξεις που θίγουν τα οικονομικά συμφέροντα της Ένωσης κατά τα οριζόμενα στην οδηγία (ΕΕ) 2017/1371 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (24). Σύμφωνα με τον δημοσιονομικό κανονισμό, κάθε πρόσωπο ή οντότητα που είναι αποδέκτης κονδυλίων της Ένωσης υποχρεούται να συνεργάζεται πλήρως για την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης, να παρέχει τα αναγκαία δικαιώματα και πρόσβαση στην Επιτροπή, στην OLAF, στο Ελεγκτικό Συνέδριο και, όσον αφορά τα κράτη μέλη που συμμετέχουν στην ενισχυμένη συνεργασία σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) 2017/1939, στην Ευρωπαϊκή Εισαγγελία, και να διασφαλίζει ότι κάθε τρίτος που συμμετέχει στην εκτέλεση κονδυλίων της Ένωσης παρέχει ισοδύναμα δικαιώματα. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να προλαμβάνουν, να εντοπίζουν και να αντιμετωπίζουν αποτελεσματικά τυχόν παρατυπίες, συμπεριλαμβανομένης της απάτης, που διαπράττουν οι δικαιούχοι. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να ενημερώνουν την Επιτροπή σχετικά με τυχόν διαπιστωθείσες παρατυπίες, συμπεριλαμβανομένης της απάτης, και τη συνέχεια που έχουν εν προκειμένω δώσει σχετικά με τέτοιες παρατυπίες, καθώς και σχετικά με την επακολούθηση τυχόν ερευνών της OLAF.

(58)

Για να ενισχυθεί η διαφάνεια όσον αφορά τη χρήση των κονδυλίων της Ένωσης και η δημοσιονομική τους διαχείριση, ενισχύοντας ιδίως τον δημόσιο έλεγχο των χρησιμοποιηθέντων κονδυλίων, ορισμένα στοιχεία σχετικά με τις δράσεις που χρηματοδοτούνται από το ΕΤΘΑΥ θα πρέπει να δημοσιεύονται σε ιστότοπο ενός κράτους μέλους σύμφωνα με τον κανονισμό (EΕ) 2021/1060. Όταν ένα κράτος μέλος δημοσιεύει στοιχεία για τις δράσεις που χρηματοδοτήθηκαν από το ΕΤΘΑΥ, πρέπει να τηρούνται οι κανόνες για την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα που θεσπίζονται στον κανονισμό (ΕΕ) 2016/679 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (25).

(59)

Προκειμένου να συμπληρωθούν ορισμένα μη ουσιώδη στοιχεία του παρόντος κανονισμού, θα πρέπει να ανατεθεί στην Επιτροπή η εξουσία να εκδίδει κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις σύμφωνα με το άρθρο 290 ΣΛΕΕ όσον αφορά τον προσδιορισμό του κατωφλίου έναρξης απαραδέκτου και του χρονικού διαστήματος απαραδέκτου όσον αφορά τα κριτήρια παραδεκτού των αιτήσεων, τις ρυθμίσεις για την επιστροφή ενισχύσεων που έχουν χορηγηθεί σε περίπτωση σοβαρών παραβιάσεων, τις σχετικές ημερομηνίες έναρξης και λήξης της περιόδου απαραδέκτου και τους όρους για μειωμένη περίοδο απαραδέκτου, καθώς και τον καθορισμό των κριτηρίων για τον υπολογισμό του πρόσθετου κόστους λόγω των ειδικών μειονεκτημάτων των εξόχως απόκεντρων περιοχών. Προκειμένου να τροποποιηθούν ορισμένα μη ουσιώδη στοιχεία του παρόντος κανονισμού, θα πρέπει επίσης να ανατεθεί στην Επιτροπή η εξουσία να εκδίδει κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις σύμφωνα με το άρθρο 290 ΣΛΕΕ προκειμένου να καταστεί δυνατή η εισαγωγή επιπλέον βασικών δεικτών επιδόσεων. Προκειμένου να διευκολυνθεί η ομαλή μετάβαση από το καθεστώς που θεσπίστηκε με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 508/2014 στο καθεστώς που θεσπίζεται με τον παρόντα κανονισμό, η εξουσία έκδοσης κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων σύμφωνα με το άρθρο 290 ΣΛΕΕ θα πρέπει επίσης να ανατεθεί στην Επιτροπή όσον αφορά τον καθορισμό μεταβατικών προβλέψεων. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό η Επιτροπή να διεξάγει, κατά τις προπαρασκευαστικές της εργασίες, τις κατάλληλες διαβουλεύσεις, μεταξύ άλλων σε επίπεδο εμπειρογνωμόνων, οι οποίες να πραγματοποιούνται σύμφωνα με τις αρχές που ορίζονται στη διοργανική συμφωνία της 13ης Απριλίου 2016 για την καλή νομοθέτηση. Πιο συγκεκριμένα, προκειμένου να εξασφαλιστεί η ίση συμμετοχή στην προετοιμασία των κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο λαμβάνουν όλα τα έγγραφα κατά τον ίδιο χρόνο με τους εμπειρογνώμονες των κρατών μελών, και οι εμπειρογνώμονές τους έχουν συστηματικά πρόσβαση στις συνεδριάσεις των ομάδων εμπειρογνωμόνων της Επιτροπής που ασχολούνται με την προετοιμασία των κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων.

(60)

Προκειμένου να εξασφαλισθούν ενιαίες προϋποθέσεις για την εφαρμογή του παρόντος κανονισμού, θα πρέπει να ανατεθούν εκτελεστικές αρμοδιότητες στην Επιτροπή όσον αφορά τα προγράμματα εργασίας, τον προσδιορισμό ενεργειακά αποδοτικών τεχνολογιών και τον καθορισμό μεθοδολογικών στοιχείων για τη μέτρηση μειώσεων εκπομπών διοξειδίου από κινητήρες αλιευτικών σκαφών, τη συνδρομή έκτακτων συμβάντων, τον ορισμό περιπτώσεων μη συμμόρφωσης κρατών μελών που μπορούν να προκαλέσουν τη διακοπή της προθεσμίας πληρωμής, την αναστολή πληρωμών λόγω σοβαρής μη συμμόρφωσης κράτους μέλους, δημοσιονομικές διορθώσεις και τον προσδιορισμό σχετικών δεδομένων εφαρμογής σε επίπεδο πράξης και την παρουσίασή τους. Οι εν λόγω αρμοδιότητες θα πρέπει να ασκούνται σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 182/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (26), με εξαίρεση τα προγράμματα εργασίας και την τεχνική βοήθεια και τη συνδρομή έκτακτων συμβάντων.

(61)

Σύμφωνα με το άρθρο 193 παράγραφος 2 του δημοσιονομικού κανονισμού, θα πρέπει να μπορεί να χορηγηθεί επιχορήγηση για ενέργεια που έχει ήδη αρχίσει, υπό την προϋπόθεση ότι ο αιτών μπορεί να αποδείξει την ανάγκη έναρξης της ενέργειας πριν από την υπογραφή της συμφωνίας επιχορήγησης. Ωστόσο, οι δαπάνες που πραγματοποιήθηκαν πριν από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης επιχορήγησης δεν είναι επιλέξιμες, εκτός από δεόντως αιτιολογημένες εξαιρετικές περιπτώσεις. Προκειμένου να αποφευχθεί οποιαδήποτε διαταραχή της ενωσιακής στήριξης που θα μπορούσε να είναι επιζήμια για τα συμφέροντα της Ένωσης, θα πρέπει να είναι δυνατόν να προβλέπεται στην απόφαση χρηματοδότησης, για περιορισμένο χρονικό διάστημα στην αρχή του ΠΔΠ 2021-2027, και μόνο σε δεόντως αιτιολογημένες περιπτώσεις, η επιλεξιμότητα των δραστηριοτήτων και των δαπανών από την αρχή του οικονομικού έτους 2021, ακόμη και αν αυτές υλοποιήθηκαν και πραγματοποιήθηκαν πριν από την υποβολή της αίτησης επιχορήγησης. Όσον αφορά τις επιδοτήσεις λειτουργίας, για τους ίδιους λόγους και υπό τις ίδιες προϋποθέσεις, είναι απαραίτητη η παρέκκλιση από το άρθρο 193 παράγραφος 4 του εν λόγω δημοσιονομικού κανονισμού.

(62)

Δεδομένου ότι οι στόχοι του παρόντος κανονισμού δεν μπορούν να επιτευχθούν ικανοποιητικά από τα κράτη μέλη, μπορούν όμως, εξαιτίας της κλίμακας και των επιπτώσεών τους, να επιτευχθούν καλύτερα σε επίπεδο Ένωσης, η Ένωση δύναται να λάβει μέτρα σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας του άρθρου 5 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας του ιδίου άρθρου, ο παρών κανονισμός δεν υπερβαίνει τα αναγκαία για την επίτευξη των στόχων αυτών.

(63)

Προκειμένου να διασφαλιστεί η συνέχεια στην παροχή στήριξης στον σχετικό τομέα πολιτικής και να καταστεί δυνατή η υλοποίηση από την αρχή του ΠΔΠ 2021-2027, είναι αναγκαίο να προβλεφθεί η εφαρμογή του παρόντος κανονισμού, με αναδρομική ισχύ, όσον αφορά τη στήριξη υπό άμεση και έμμεση διαχείριση από την 1η Ιανουαρίου 2021. Ως εκ τούτου, ο παρών κανονισμός θα πρέπει να αρχίσει να ισχύει επειγόντως την επομένη της δημοσίευσής του στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης,