4.6.2021   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 197/1


ΚΑΤ’ ΕΞΟΥΣΙΟΔΟΤΗΣΗ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΕ) 2021/895 ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ

της 24ης Φεβρουαρίου 2021

για τη συμπλήρωση του κανονισμού (EE) 2019/1238 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά τις παρεμβάσεις σχετικά με προϊόντα

(Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)

Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ,

Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

Έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) 2019/1238 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 20ής Ιουνίου 2019, σχετικά με τη θέσπιση πανευρωπαϊκού ατομικού συνταξιοδοτικού προϊόντος (PEPP) (1), και ιδίως το άρθρο 65 παράγραφος 9,

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

(1)

Είναι απαραίτητο η EIOPA να έχει τη δυνατότητα να εφαρμόζει σαφή κριτήρια και παράγοντες κατά τον προσδιορισμό της ύπαρξης σημαντικής ανησυχίας όσον αφορά την προστασία των επενδυτών ή απειλής για την εύρυθμη λειτουργία και ακεραιότητα των χρηματοπιστωτικών αγορών ή τη σταθερότητα του συνόλου ή μέρους του χρηματοπιστωτικού συστήματος της Ένωσης. Επιπλέον, ο παρών κανονισμός προσδιορίζει τα κριτήρια και τους παράγοντες που παρατίθενται ανωτέρω, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που αναφέρονται στο άρθρο 65 παράγραφος 9 δεύτερο εδάφιο στοιχεία α), β), γ) και δ) του κανονισμού (ΕΕ) 2019/1238.

(2)

Είναι απολύτως αναγκαίο να διασφαλιστεί η υιοθέτηση συνεπούς προσέγγισης εντός της Ένωσης, ενώ θα παρέχεται παράλληλα η δυνατότητα λήψης κατάλληλων μέτρων από την Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφαλίσεων και Επαγγελματικών Συντάξεων (EIOPA) όταν προκύπτουν απρόβλεπτα δυσμενή συμβάντα ή εξελίξεις, σύμφωνα με το άρθρο 65 παράγραφος 9 του κανονισμού (ΕΕ) 2019/1238. Η Επιτροπή κάλεσε την EIOPA να παράσχει τεχνικές συμβουλές σχετικά με το πανευρωπαϊκό ατομικό συνταξιοδοτικό προϊόν (PEPP).

(3)

Η ύπαρξη «απειλής», η οποία είναι μία από τις προϋποθέσεις για παρέμβαση της EIOPA με στόχο τη διασφάλιση της εύρυθμης λειτουργίας και της ακεραιότητας των χρηματοπιστωτικών αγορών ή των αγορών βασικών προϊόντων ή της σταθερότητας του χρηματοπιστωτικού συστήματος, απαιτεί κατώτατο όριο εκτίμησης υψηλότερο από την ύπαρξη «σημαντικής ανησυχίας», η οποία αποτελεί προϋπόθεση για παρέμβαση της EIOPA με σκοπό την προστασία των επενδυτών. Η EIOPA θα πρέπει να έχει τη δυνατότητα να παρεμβαίνει όταν τουλάχιστον ένας από τους παράγοντες ή τα κριτήρια του παρόντος κανονισμού συνεπάγεται ανησυχία ή απειλή αυτού του είδους.

(4)

Επίσης, είναι απαραίτητο να ληφθούν υπόψη η ιδιαίτερη κατάσταση και οι συνθήκες του παρόχου PEPP ή του διανομέα PEPP σε σχέση με τη δυνητική συμβολή τους σε ανησυχίες ή απειλές του είδους που προβλέπεται στο άρθρο 65 παράγραφος 9 του κανονισμού (ΕΕ) 2019/1238,

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΟΝ ΠΑΡΟΝΤΑ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ:

Άρθρο 1

Η EIOPA, όταν εξετάζει τον βαθμό πολυπλοκότητας του PEPP, εφαρμόζει τα ακόλουθα κριτήρια και παράγοντες:

α)

τον μακροπρόθεσμο συνταξιοδοτικό χαρακτήρα του PEPΡ·

β)

το είδος και τον βαθμό διαφάνειας των υποκείμενων στοιχείων ενεργητικού·

γ)

τον βαθμό διαφάνειας των δαπανών και των χρεώσεων που συνδέονται με το PEPΡ·

δ)

τη χρήση τεχνικών που εφιστούν την προσοχή των αποταμιευτών PEPP σε μη ουσιώδη χαρακτηριστικά στην παρουσίαση του PEPΡ·

ε)

τη φύση και τη διαφάνεια των κινδύνων·

στ)

τη χρήση ονομασιών προϊόντων ή ορολογίας ή άλλων πληροφοριών που υποδηλώνουν υψηλότερο επίπεδο ασφάλειας ή απόδοσης από εκείνα που είναι πράγματι εφικτά ή πιθανά ή που υποδηλώνουν παραπλανητικά χαρακτηριστικά προϊόντος·

ζ)

το κατά πόσον οι πληροφορίες για το PEPP είναι ανεπαρκείς ή ανεπαρκώς αξιόπιστες προκειμένου οι συμμετέχοντες στην αγορά στην οποία στόχευαν οι πληροφορίες να έχουν τη δυνατότητα να διαμορφώσουν κρίση, λαμβάνοντας υπόψη τη φύση και το είδος του PEPΡ·

η)

την πολυπλοκότητα του υπολογισμού των επιδόσεων, λαμβάνοντας ιδίως υπόψη αν η απόδοση εξαρτάται από τις επιδόσεις ενός ή περισσότερων υποκείμενων στοιχείων ενεργητικού, τα οποία επηρεάζονται με τη σειρά τους από άλλους παράγοντες·

θ)

τη φύση και το μέγεθος των κινδύνων·

ι)

αν το PEPP είναι συνδεδεμένο με άλλα προϊόντα ή υπηρεσίες·

ια)

την πολυπλοκότητα τυχόν όρων και προϋποθέσεων του PEPΡ·

ιβ)

την ύπαρξη και τον βαθμό αναντιστοιχίας μεταξύ της αναμενόμενης απόδοσης του PEPP και του κινδύνου ζημίας, λαμβάνοντας υπόψη τα ακόλουθα:

1)

τη διάρθρωση του κόστους και λοιπές δαπάνες,

2)

την αναντιστοιχία σε σχέση με τον κίνδυνο του παρόχου που διατηρείται από τον πάροχο,

3)

το προφίλ κινδύνου και απόδοσης·

ιγ)

τον καθορισμό της τιμής και τις συναφείς δαπάνες του PEPP, λαμβάνοντας υπόψη τα ακόλουθα:

1)

τη χρήση κρυφών ή δευτερευουσών επιβαρύνσεων,

2)

χρεώσεις που δεν αντανακλούν το επίπεδο των παρεχόμενων υπηρεσιών,

3)

το κόστος των εγγυήσεων ή τις δαπάνες που δεν αντικατοπτρίζουν το πραγματικό κόστος ή την εύλογη αξία της εγγύησης κεφαλαίου στην περίπτωση βασικού PEPΡ·

ιδ)

την ευκολία και το κόστος με τα οποία ο αποταμιευτής PEPP μπορεί να χρησιμοποιήσει τις υπηρεσίες αλλαγής και δυνατότητας μεταφοράς, λαμβάνοντας υπόψη τα ακόλουθα:

1)

τη χρήση υπηρεσιών αλλαγής και δυνατότητας μεταφοράς σε σχέση με τη φάση στην οποία χρησιμοποιείται η υπηρεσία, τις εφαρμοζόμενες προμήθειες και χρεώσεις ή την απώλεια πλεονεκτημάτων και κινήτρων,

2)

το γεγονός ότι η χρήση υπηρεσιών αλλαγής και δυνατότητας μεταφοράς δεν επιτρέπεται ή καθίσταται αντικειμενικά αδύνατη.

Άρθρο 2

Η EIOPA, κατά την εξέταση της σχέσης του PEPP με τον τύπο του αποταμιευτή PEPP για τον οποίο διατίθεται στην αγορά ή πωλείται, εφαρμόζει τα κριτήρια και τους παράγοντες που παρατίθενται κατωτέρω:

α)

στοιχεία που χαρακτηρίζουν τις δεξιότητες και τις ικανότητες του αποταμιευτή PEPP, συμπεριλαμβανομένου του επιπέδου εκπαίδευσης, γνώσεων και πείρας σε σχέση άλλα συνταξιοδοτικά προϊόντα, μακροπρόθεσμα επενδυτικά προϊόντα ή πρακτικές πωλήσεων, καθώς και τον βαθμό στον οποίο είναι ευάλωτος ο αποταμιευτής PEPP,

β)

στοιχεία που χαρακτηρίζουν την οικονομική κατάσταση του αποταμιευτή PEPP, συμπεριλαμβανομένου του εισοδήματος, του πλούτου και του βαθμού εξάρτησης από το PEPP για επαρκές συνταξιοδοτικό εισόδημα,

γ)

τους κύριους οικονομικούς στόχους του αποταμιευτή PEPP, συμπεριλαμβανομένης της συνταξιοδοτικής αποταμίευσης και της ανάγκης κάλυψης των κινδύνων, μεταξύ των οποίων και οι βιομετρικοί κίνδυνοι,

δ)

αν το PEPP πωλείται σε αποταμιευτές PEPP εκτός της προβλεπόμενης αγοράς-στόχου ή αν η αγορά-στόχος δεν έχει προσδιοριστεί επαρκώς,

ε)

την επιλεξιμότητα για κάλυψη από εθνικό καθεστώς εγγυήσεων, όπου υπάρχουν καθεστώτα αυτού του είδους.

Άρθρο 3

Η EIOPA, κατά την εξέταση του βαθμού καινοτομίας του PEPP ή μιας δραστηριότητας ή μιας πρακτικής, εφαρμόζει τα κριτήρια και τους παράγοντες που παρατίθενται κατωτέρω:

α)

τον βαθμό καινοτομίας που συνδέεται με τη διάρθρωση και τα χαρακτηριστικά του PEPP, ιδίως τον βαθμό καινοτομίας των τεχνικών μετριασμού του κινδύνου ή των μορφών πληρωμών ή του σχεδιασμού άλλων παροχών PEPΡ·

β)

την έκταση της διάδοσης της καινοτομίας, μεταξύ άλλων αν το PEPP είναι καινοτόμο για ορισμένες κατηγορίες αποταμιευτών PEPΡ·

γ)

καινοτομία που εμπεριέχει μόχλευση·

δ)

την προηγούμενη εμπειρία της αγοράς από παρεμφερή PEPP ή πρακτικές πωλήσεων για PEPP.

Άρθρο 4

Η EIOPA, κατά την εξέταση της μόχλευσης που παρέχει ένα PEPP ή μια πρακτική, εφαρμόζει τα κριτήρια και τους παράγοντες που παρατίθενται κατωτέρω:

α)

τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των υποκείμενων στοιχείων ενεργητικού του PEPP, λαμβάνοντας υπόψη τη μόχλευση που είναι σύμφυτη με το PEPΡ·

β)

τη μόχλευση που οφείλεται σε χρηματοδότηση·

γ)

τα χαρακτηριστικά των συναλλαγών χρηματοδότησης τίτλων.

Άρθρο 5

Η EIOPA, κατά την εξέταση του μεγέθους ή του συνολικού ποσού του συσσωρευμένου κεφαλαίου του PEPP, εφαρμόζει τα κριτήρια και τους παράγοντες που παρατίθενται κατωτέρω:

α)

το μέγεθος των δυνητικών επιζήμιων επιπτώσεων όσον αφορά τον μεμονωμένο αποταμιευτή PEPP και, στην περίπτωση μεγάλου αριθμού υφιστάμενων και δυνητικών αποταμιευτών PEPP, τις δυνητικές επιζήμιες επιπτώσεις για μια ομάδα αποταμιευτών PEPP, λαμβάνοντας ιδίως υπόψη:

β)

το μέγεθος και το συνολικό ποσό του συσσωρευμένου κεφαλαίου του PEPΡ·

γ)

την ονομαστική αξία του PEPΡ·

δ)

την πιθανότητα, το μέγεθος και τη φύση τυχόν ζημιών, συμπεριλαμβανομένου του ποσού της ζημίας που ενδεχομένως προκλήθηκε·

ε)

την αναμενόμενη διάρκεια των αρνητικών επιπτώσεων·

στ)

τον όγκο των εισφορών·

ζ)

τον αριθμό, καθώς και τις ενδεδειγμένες και κατάλληλες απαιτήσεις των εμπλεκόμενων διαμεσολαβητών·

η)

την ανάπτυξη της αγοράς ή την αύξηση των πωλήσεων·

θ)

το μέσο ποσό που επενδύεται από κάθε αποταμιευτή PEPP στο PEPΡ·

ι)

το επίπεδο κάλυψης που προσδιορίζεται στον νόμο για το εθνικό σύστημα εγγύησης ασφαλίσεων, όπου υπάρχουν συστήματα αυτού του είδους·

ια)

την αξία των τεχνικών προβλέψεων σε σχέση με τα PEPΡ·

ιβ)

αν τα υποκείμενα στοιχεία ενεργητικού του PEPP ενέχουν υψηλό κίνδυνο για την απόδοση των συναλλαγών που πραγματοποιούν οι συμμετέχοντες ή οι αποταμιευτές PEPP στη σχετική αγορά·

ιγ)

αν τα χαρακτηριστικά του PEPP το καθιστούν ιδιαίτερα ευάλωτο στο να χρησιμοποιείται για σκοπούς οικονομικού εγκλήματος, ιδίως το αν τα εν λόγω χαρακτηριστικά θα μπορούσαν να ενθαρρύνουν δυνητικά τη χρήση του PEPP για:

1)

απάτη ή ανεντιμότητα,

2)

παραβάσεις ή κακή χρήση πληροφοριών σε σχέση με χρηματοπιστωτική αγορά,

3)

τη διαχείριση προϊόντων εγκλήματος,

4)

τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας.

Άρθρο 6

Η EIOPA εξετάζει επίσης τους ακόλουθους παράγοντες που μπορούν να επηρεάσουν την εύρυθμη λειτουργία και την ακεραιότητα των χρηματοπιστωτικών αγορών:

α)

αν οι χρηματοοικονομικές δραστηριότητες ή οι χρηματοοικονομικές πρακτικές του παρόχου PEPP ή του διανομέα PEPP ενέχουν ιδιαίτερα υψηλό κίνδυνο για την ανθεκτικότητα ή την ομαλή λειτουργία των αγορών·

β)

αν το PEPP ή οι χρηματοοικονομικές δραστηριότητες ή οι χρηματοοικονομικές πρακτικές του παρόχου PEPP ή του διανομέα PEPP σε σχέση με το PEPP θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε σημαντική και τεχνητή διαφορά μεταξύ των τιμών ενός παραγώγου και εκείνων στην υποκείμενη αγορά·

γ)

αν το PEPP ή οι χρηματοοικονομικές δραστηριότητες ή οι χρηματοοικονομικές πρακτικές του παρόχου PEPP ή του διανομέα PEPP σε σχέση με το PEPP ενέχουν υψηλό κίνδυνο για την αγορά ή την υποδομή των συστημάτων πληρωμών, συμπεριλαμβανομένων των συστημάτων διαπραγμάτευσης, εκκαθάρισης και διακανονισμού·

δ)

αν το PEPP ή οι χρηματοοικονομικές δραστηριότητες ή οι χρηματοοικονομικές πρακτικές του παρόχου PEPP ή του διανομέα PEPP σε σχέση με το PEPP ενδέχεται να κλονίσουν την εμπιστοσύνη των αποταμιευτών PEPP στο χρηματοπιστωτικό σύστημα·

ε)

αν το PEPP ή οι χρηματοπιστωτικές δραστηριότητες ή οι χρηματοοικονομικές πρακτικές του παρόχου PEPP ή του διανομέα PEPP σε σχέση με το PEPP ενέχουν υψηλό κίνδυνο διαταραχής των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων που θεωρούνται σημαντικά για το χρηματοπιστωτικό σύστημα της Ένωσης.

Άρθρο 7

Η EIOPA εξετάζει επίσης τους ακόλουθους παράγοντες που ισχύουν για την ιδιαίτερη κατάσταση και τις συνθήκες του παρόχου PEPP ή του διανομέα PEPP, λαμβάνοντας υπόψη τα ακόλουθα:

α)

την οικονομική κατάσταση και τη φερεγγυότητά του·

β)

τις χρηματοοικονομικές δραστηριότητες ή τις χρηματοοικονομικές πρακτικές του·

γ)

το επιχειρηματικό μοντέλο του, συμπεριλαμβανομένης της βιωσιμότητας και της διαφάνειάς του·

δ)

την καταλληλότητα των ρυθμίσεων αντασφάλισης και εγγύησης σε σχέση με το PEPΡ·

ε)

την εξάρτηση του παρόχου PEPP από τρίτους για σημαντικά χαρακτηριστικά του PEPP, όπως η κάλυψη βιομετρικών κινδύνων, οι εγγυήσεις και η δυνατότητα μεταφοράς του PEPΡ·

στ)

τις πρακτικές πωλήσεων που σχετίζονται με το PEPP, λαμβάνοντας υπόψη:

1)

τους διαύλους επικοινωνίας και διανομής που χρησιμοποιούνται,

2)

το ενημερωτικό, διαφημιστικό ή άλλο προωθητικό υλικό,

3)

τον βαθμό καινοτομίας που συνδέεται με το μοντέλο διανομής, όπως είναι η έκταση της αλυσίδας διαμεσολάβησης ή η εξάρτηση από καινοτόμες τεχνικές για το μοντέλο διανομής.

Άρθρο 8

Ο παρών κανονισμός αρχίζει να ισχύει την εικοστή ημέρα από τη δημοσίευσή του στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ο παρών κανονισμός είναι δεσμευτικός ως προς όλα τα μέρη του και ισχύει άμεσα σε κάθε κράτος μέλος.

Βρυξέλλες, 24 Φεβρουαρίου 2021.

Για την Επιτροπή

Η Πρόεδρος

Ursula VON DER LEYEN


(1)  EE L 198 της 25.7.2019, σ. 1.