ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΕ) 2020/1530 ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

της 21ης Οκτωβρίου 2020

για την τροποποίηση της οδηγίας (ΕΕ) 2016/798, όσον αφορά την εφαρμογή των κανόνων ασφάλειας και διαλειτουργικότητας των σιδηροδρόμων στη σταθερή σύνδεση της Μάγχης

ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως το άρθρο 91,

Έχοντας υπόψη την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής,

Κατόπιν διαβίβασης του σχεδίου νομοθετικής πράξης στα εθνικά κοινοβούλια,

Έχοντας υπόψη τη γνώμη της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής (1),

Αφού ζήτησαν τη γνώμη της Επιτροπής των Περιφερειών,

Αποφασίζοντας σύμφωνα με τη συνήθη νομοθετική διαδικασία (2),

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

(1)

Η οδηγία (ΕΕ) 2016/798 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (3) απαιτεί από κάθε κράτος μέλος να θεσπίσει εθνική αρχή ασφάλειας η οποία θα είναι επιφορτισμένη με τα καθήκοντα που καθορίζονται σε σχέση με την ασφάλεια των σιδηροδρόμων. Σύμφωνα με την εν λόγω οδηγία, εθνική αρχή ασφάλειας μπορεί να είναι ένας φορέας που έχει θεσπιστεί μονομερώς από το οικείο κράτος μέλος ή, εναλλακτικά, ένας φορέας που έχει επιφορτισθεί από διάφορα κράτη μέλη με τα εν λόγω καθήκοντα για τη διασφάλιση ενιαίου καθεστώτος ασφάλειας.

(2)

Η συνθήκη μεταξύ της Γαλλίας και του Ηνωμένου Βασιλείου της Μεγάλης Βρετανίας και της Βόρειας Ιρλανδίας σχετικά με την κατασκευή και τη λειτουργία από ιδιώτες παραχωρησιούχους της σταθερής σύνδεσης της Μάγχης, η οποία υπογράφτηκε στο Canterbury στις 12 Φεβρουαρίου 1986 («συνθήκη του Canterbury»), συνέστησε διακυβερνητική επιτροπή για την εποπτεία όλων των θεμάτων που αφορούν την κατασκευή και τη λειτουργία της σταθερής σύνδεσης της Μάγχης («διακυβερνητική επιτροπή»).

(3)

Έως τη λήξη της μεταβατικής περιόδου που προβλέπεται στη συμφωνία για την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου της Μεγάλης Βρετανίας και της Βόρειας Ιρλανδίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση και την Ευρωπαϊκή Κοινότητα Ατομικής Ενέργειας (4) («μεταβατική περίοδος»), η διακυβερνητική επιτροπή είναι η εθνική αρχή ασφάλειας κατά την έννοια της οδηγίας (ΕΕ) 2016/798 αρμόδια για τη σταθερή σύνδεση της Μάγχης.

(4)

Με τη λήξη της μεταβατικής περιόδου, η διακυβερνητική επιτροπή θα καταστεί φορέας που θα έχει συσταθεί μέσω μίας διεθνούς συμφωνίας μεταξύ ενός κράτους μέλους, συγκεκριμένα της Γαλλίας, και μιας τρίτης χώρας, συγκεκριμένα του Ηνωμένου Βασιλείου της Μεγάλης Βρετανίας και της Βόρειας Ιρλανδίας («Ηνωμένο Βασίλειο»). Εφόσον δεν προβλέπεται διαφορετικά σε διεθνή συμφωνία που δεσμεύει το Ηνωμένο Βασίλειο, δεν θα είναι πλέον εθνική αρχή ασφάλειας βάσει του ενωσιακού δικαίου και το δίκαιο της Ένωσης δεν θα ισχύει πλέον στο τμήμα της σταθερής σύνδεσης της Μάγχης που υπάγεται στη δικαιοδοσία του Ηνωμένου Βασιλείου.

(5)	Για να είναι εγγυημένη η ασφαλής και αποτελεσματική λειτουργία της σταθερής σύνδεσης της Μάγχης, είναι σκόπιμο να διατηρηθεί η διακυβερνητική επιτροπή ως η ενιαία αρχή ασφάλειας που θα είναι αρμόδια για το σύνολο της εν λόγω υποδομής.

(6)

Για τον σκοπό αυτόν, η απόφαση (ΕΕ) 2020/1531 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (5) εξουσιοδοτεί τη Γαλλία, υπό ορισμένες προϋποθέσεις, να διαπραγματευτεί, να υπογράψει και να συνάψει διεθνή συμφωνία, για τη συμπλήρωση της συνθήκης του Canterbury, με την οποία η διακυβερνητική επιτροπή διατηρείται ως η ενιαία αρχή ασφάλειας αρμόδια για την εφαρμογή του δικαίου της Ένωσης στη σταθερή σύνδεση της Μάγχης.

(7)

Προς τούτο, θα πρέπει να θεσπιστούν ειδικοί κανόνες σχετικά με τις ειδικές αρχές ασφάλειας, καθώς και σχετικά με τα καθήκοντα του ενδιαφερόμενου κράτους μέλους που θα πρέπει να λάβει όλα τα αναγκαία μέτρα για να διασφαλίζει ότι το ενωσιακό δίκαιο εφαρμόζεται ανά πάσα στιγμή από την ειδική αρχή ασφάλειας ή, άλλως, από τη δική του εθνική αρχή ασφάλειας.

(8)

Η επίλυση διαφορών μεταξύ του ενδιαφερόμενου κράτους μέλους και της τρίτης χώρας στον τομέα της ασφάλειας των σιδηροδρόμων μπορεί να εγείρει ερωτήματα ερμηνείας του δικαίου της Ένωσης. Κατά συνέπεια, το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα πρέπει να καταστεί αρμόδιο για την έκδοση προδικαστικών αποφάσεων επί των ερωτημάτων αυτών.

(9)	Η οδηγία (ΕΕ) 2016/798 θα πρέπει, επομένως, να τροποποιηθεί αναλόγως.

(10)

Δεδομένου ότι ο στόχος του παρόντος κανονισμού, δηλαδή η διασφάλιση της ασφαλούς και αποτελεσματικής λειτουργίας της σταθερής σύνδεσης της Μάγχης μετά τη λήξη της μεταβατικής περιόδου, δεν είναι δυνατό να επιτευχθεί επαρκώς από τα κράτη μέλη, μπορεί όμως, εξαιτίας της κλίμακας και των επιπτώσεων της προτεινόμενης δράσης, να επιτευχθεί καλύτερα στο επίπεδο της Ένωσης, η Ένωση μπορεί να λάβει μέτρα σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας, όπως ορίζεται στο άρθρο 5 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας όπως διατυπώνεται στο ίδιο άρθρο, ο παρών κανονισμός δεν υπερβαίνει τα αναγκαία όρια για την επίτευξη του εν λόγω στόχου.

(11)	Ο παρών κανονισμός θα πρέπει να αρχίσει να ισχύει επειγόντως την επομένη της δημοσίευσής του στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

ΕΞΕΔΩΣΑΝ ΤΟΝ ΠΑΡΟΝΤΑ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ:

Άρθρο 1

Τροποποιήσεις στην οδηγία (ΕΕ) 2016/798

Η οδηγία (ΕΕ) 2016/798 τροποποιείται ως εξής:

Στο άρθρο 3, το σημείο 7) αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

«7)

“εθνική αρχή ασφάλειας”:

α)	ο εθνικός φορέας ο οποίος αναλαμβάνει τα καθήκοντα που αφορούν την ασφάλεια των σιδηροδρόμων σύμφωνα με την παρούσα οδηγία·

β)	κάθε φορέας στον οποίο διάφορα κράτη μέλη έχουν αναθέσει τα καθήκοντα που αναφέρονται στο στοιχείο α), ώστε να διασφαλίζεται ενοποιημένο καθεστώς ασφάλειας·

γ)

κάθε φορέας στον οποίο ένα κράτος μέλος και μια τρίτη χώρα έχουν αναθέσει τα καθήκοντα που αναφέρονται στο στοιχείο α), ώστε να διασφαλίζεται ενοποιημένο καθεστώς ασφάλειας, υπό την προϋπόθεση ότι η Ένωση έχει συνάψει σχετική συμφωνία με την οικεία τρίτη χώρα ή ότι το εν λόγω κράτος μέλος έχει συνάψει την εν λόγω συμφωνία σύμφωνα με την εξουσιοδότηση που έχει χορηγήσει για τον σκοπό αυτό η Ένωση·».

Στο άρθρο 16, προστίθενται οι ακόλουθες παράγραφοι:

«4.

Όταν ένα ενιαίο τμήμα της τεχνικής κατασκευής βρίσκεται εν μέρει σε τρίτη χώρα και εν μέρει σε κράτος μέλος, το εν λόγω κράτος μέλος μπορεί να ορίσει, επιπλέον της εθνικής αρχής ασφάλειας που είναι άλλως αρμόδια για το έδαφός του, και σύμφωνα με το άρθρο 3 σημείο 7) στοιχείο γ), καθώς και με διεθνή συμφωνία που έχει συνάψει η Ένωση ή τη σύναψη της οποίας έχει επιτρέψει η Ένωση, αρχή ασφάλειας αρμόδια για τη συγκεκριμένη τεχνική κατασκευή και για όλα τα άλλα στοιχεία της σιδηροδρομικής υποδομής που συνδέονται με αυτήν (“ειδική αρχή ασφάλειας”). Σύμφωνα με την εν λόγω διεθνή συμφωνία, η εθνική αρχή ασφάλειας μπορεί να αναλάβει προσωρινά αρμοδιότητα για το τμήμα της τεχνικής κατασκευής που βρίσκεται στο εν λόγω κράτος μέλος.

Στο πλαίσιο τυχόν διεθνούς συμφωνίας που αναφέρεται στο πρώτο εδάφιο, το ενδιαφερόμενο κράτος μέλος λαμβάνει όλα τα μέτρα που έχει στη διάθεσή του βάσει της εν λόγω διεθνούς συμφωνίας, ώστε να διασφαλίζει τη συμμόρφωση της συγκεκριμένης αρχής ασφάλειας με το δίκαιο της Ένωσης. Προς τον σκοπό αυτό και όταν είναι αναγκαίο για λόγους ασφάλειας των σιδηροδρόμων, το ενδιαφερόμενο κράτος μέλος κάνει χρήση, χωρίς καθυστέρηση, του δικαιώματος που χορηγείται από την εν λόγω διεθνή συμφωνία, βάσει του οποίου η εθνική αρχή ασφάλειας έχει δικαίωμα να αναλάβει την αποκλειστική αρμοδιότητα για το τμήμα της τεχνικής κατασκευής που βρίσκεται στο εν λόγω κράτος μέλος.

Όταν διαφορά που υποβάλλεται σε διαιτησία σύμφωνα με διεθνή συμφωνία εγείρει ερώτημα ερμηνείας του δικαίου της Ένωσης, το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (“Δικαστήριο”) είναι αρμόδιο να εκδίδει προδικαστική απόφαση επί του ερωτήματος κατόπιν αιτήματος του διαιτητικού δικαστηρίου που έχει συσταθεί για την επίλυση διαφορών στο πλαίσιο της εν λόγω διεθνούς συμφωνίας.

Οι διατάξεις του δικαίου της Ένωσης που διέπουν τις διαδικασίες ενώπιον του Δικαστηρίου σύμφωνα με το άρθρο 267 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης εφαρμόζονται, τηρουμένων των αναλογιών, στις αιτήσεις ενώπιον του Δικαστηρίου για την έκδοση προδικαστικής απόφασης δυνάμει του πρώτου εδαφίου.

Εάν το διαιτητικό δικαστήριο δεν συμμορφωθεί με απόφαση του Δικαστηρίου που έχει εκδοθεί σύμφωνα με το πρώτο εδάφιο, το ενδιαφερόμενο κράτος μέλος κάνει αμέσως χρήση του δικαιώματος που χορηγεί η διεθνής συμφωνία, βάσει του οποίου η εθνική αρχή ασφάλειας έχει δικαίωμα να αναλάβει την αποκλειστική αρμοδιότητα για το τμήμα της τεχνικής κατασκευής που βρίσκεται στο εν λόγω κράτος μέλος.».

Άρθρο 2

Έναρξη ισχύος

Ο παρών κανονισμός αρχίζει να ισχύει την επομένη της δημοσίευσής του στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ο παρών κανονισμός είναι δεσμευτικός ως προς όλα τα μέρη του και ισχύει άμεσα σε κάθε κράτος μέλος.

Βρυξέλλες, 21 Οκτωβρίου 2020.

Για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

Ο Πρόεδρος

D. M. SASSOLI

Για το Συμβούλιο

Ο Πρόεδρος

M. ROTH

(1) Γνώμη της 16ης Σεπτεμβρίου 2020 (δεν έχει δημοσιευθεί ακόμη στην Επίσημη Εφημερίδα).

(2) Θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 8ης Οκτωβρίου 2020 (δεν έχει ακόμη δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα) και απόφαση του Συμβουλίου της 14ης Οκτωβρίου 2020.

(3) Οδηγία (ΕΕ) 2016/798 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Μαΐου 2016, για την ασφάλεια των σιδηροδρόμων (ΕΕ L 138 της 26.5.2016, σ. 102).

(4) ΕΕ L 29 της 31.1.2020, σ. 7.

(5) Απόφαση (ΕΕ) 2020/1531 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 21ης Οκτωβρίου 2020, με την οποία εξουσιοδοτείται η Γαλλία να διαπραγματευθεί, να υπογράψει και να συνάψει διεθνή συμφωνία για τη συμπλήρωση της συνθήκης μεταξύ της Γαλλίας και του Ηνωμένου Βασιλείου της Μεγάλης Βρετανίας και της Βόρειας Ιρλανδίας σχετικά με την κατασκευή και λειτουργία από ιδιώτες παραχωρησιούχους της σταθερής σύνδεσης της Μάγχης (βλέπε σελίδα 4 της παρούσας Επίσημης Εφημερίδας).