(1)

Το άρθρο 12 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1380/2013 προβλέπει ότι η Επιτροπή μπορεί να αποφασίζει τη λήψη μέτρων έκτακτης ανάγκης όταν υπάρχουν δεόντως αιτιολογημένοι επιτακτικοί λόγοι που συνιστούν ένδειξη σοβαρής απειλής για τη διατήρηση των θαλάσσιων βιολογικών πόρων. Η Επιτροπή, κατόπιν τεκμηριωμένου αιτήματος ενός κράτους μέλους ή με δική της πρωτοβουλία, μπορεί, για την άμβλυνση των επιπτώσεων της απειλής, να αποφασίζει τη λήψη έκτακτων μέτρων με εκτελεστικές πράξεις άμεσης εφαρμογής για μέγιστη περίοδο έξι μηνών.

(2)

Επιπλέον, το άρθρο 5 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΕ) 2016/1139 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (2) προβλέπει ότι πρέπει να λαμβάνονται διορθωτικά μέτρα όταν, βάσει επιστημονικών γνωμοδοτήσεων, η βιομάζα του αποθέματος αναπαραγωγής ιχθύων που καλύπτεται από τον εν λόγω κανονισμό είναι κατώτερη του σημείου αναφοράς κάτω από το οποίο ενδέχεται να υπάρχει μειωμένη αναπαραγωγική ικανότητα. Τα εν λόγω διορθωτικά μέτρα πρέπει να διασφαλίζουν την ταχεία επάνοδο του σχετικού αποθέματος σε επίπεδα ανώτερα από εκείνο που μπορεί να διασφαλίσει τη μέγιστη βιώσιμη απόδοση (ΜΒΑ).

(3)

Σύμφωνα με επιστημονικές γνωμοδοτήσεις του Διεθνούς Συμβουλίου για την Εξερεύνηση της Θάλασσας (ICES), το απόθεμα γάδου της ανατολικής Βαλτικής (Gadus morhua) πλήττεται από μη βιώσιμα χαμηλά επίπεδα βιομάζας λόγω του συνδυασμού της μειούμενης εισόδου στο απόθεμα, περιβαλλοντικών παραγόντων και αλλαγών στο οικοσύστημα, που έχουν ως αποτέλεσμα υψηλή φυσική θνησιμότητα και υπερβολική θνησιμότητα λόγω αλιείας, δεδομένης της κατάστασης του αποθέματος. Το απόθεμα βρίσκεται σε δυσχερή κατάσταση και αναμένεται να έχει μειωμένο αναπαραγωγικό δυναμικό. Το 2017 η είσοδος στο απόθεμα ήταν στο χαμηλότερο σημείο των χρονοσειρών του ICES, ενώ το 2018 ενδέχεται να ήταν ακόμη χαμηλότερη. Η βιομάζα του αποθέματος αναπαραγωγής βρίσκεται σε ένα από τα χαμηλότερα επίπεδα που έχουν παρατηρηθεί κατά το παρελθόν και η βιομάζα του αποθέματος γάδου εμπορικού μεγέθους βρίσκεται επί του παρόντος στο χαμηλότερο επίπεδο που έχει παρατηρηθεί από τη δεκαετία του 1950. Επιπλέον, σύμφωνα με εκτίμηση του ICES, η βιομάζα θα παραμείνει, μεσοπρόθεσμα, κάτω από το σημείο αναφοράς βιωσιμότητας, ακόμη και χωρίς αλιευτική δραστηριότητα. Ως εκ τούτου, στη γνωμοδότηση του ICES σχετικά με τα αποθέματα για το 2020, προτείνεται τα αλιεύματα να είναι μηδενικά.

(4)

Η διατήρηση του αποθέματος γάδου της ανατολικής Βαλτικής απειλείται σοβαρά, λόγω του κινδύνου σοβαρής διατάραξης της αναπαραγωγικής ικανότητας του εν λόγω αποθέματος, που οφείλεται στην απότομη μείωση της βιομάζας του αποθέματος αναπαραγωγής. Επιπλέον, σύμφωνα με το ICES, οποιοδήποτε επίπεδο αλιείας θα στοχεύσει τα λιγοστά εναπομείναντα αποθέματα γάδου εμπορικού μεγέθους και, ως εκ τούτου, θα επιφέρει περαιτέρω επιδείνωση της δομής του αποθέματος και μείωση του αναπαραγωγικού του δυναμικού, το οποίο βρίσκεται ήδη σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα. Επιπλέον, η εποχή αναπαραγωγής του γάδου της ανατολικής Βαλτικής κορυφώνεται από τον Μάιο έως τον Αύγουστο. Ως εκ τούτου, υπάρχουν δεόντως αιτιολογημένοι επιτακτικοί λόγοι επείγουσας ανάγκης για τη θέσπιση μέτρων έκτακτης ανάγκης, διότι, πρώτον, η βιομάζα του γάδου της ανατολικής Βαλτικής βρίσκεται σε τόσο επικίνδυνα χαμηλά επίπεδα ώστε το απόθεμα να μην είναι πλέον σε θέση να ανασυσταθεί από μόνο του και, ως εκ τούτου, απειλείται με κατάρρευση, δεύτερον, οποιαδήποτε συνέχιση της αλιείας αυξάνει τον κίνδυνο κατάρρευσης του εν λόγω αποθέματος και, τρίτον, η εποχή αναπαραγωγής είναι στην κορύφωσή της.

(5)

Τα μέτρα έκτακτης ανάγκης που λαμβάνουν τα κράτη μέλη σύμφωνα με το άρθρο 13 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1380/2013 δεν θα ήταν επαρκή για την αντιμετώπιση της κατάστασης, δεδομένου ότι δεν θα εξασφάλιζαν ομοιόμορφη προσέγγιση σε όλες τις περιοχές όπου εμφανίζεται το απόθεμα. Επιπλέον, σε αυτό το στάδιο, δεν έχουν όλα τα κράτη μέλη θεσπίσει ή δεν σκοπεύουν να θεσπίσουν τέτοια μέτρα. Τέλος, σε συνεδρίαση της ομάδας κρατών μελών της Βαλτικής θάλασσας (BaltFish), στις 4 Ιουνίου 2019, τα κράτη μέλη δεν ήταν σε θέση να συμφωνήσουν σχετικά με μια κοινή προσέγγιση.

(6)

Ελλείψει επαρκών μέτρων των κρατών μελών και λόγω της επείγουσας ανάγκης να αναληφθεί δράση, προκειμένου να αποφευχθεί περαιτέρω επιδείνωση της δομής του αποθέματος και μείωση του αναπαραγωγικού δυναμικού του, είναι σκόπιμο να προβλεφθούν διορθωτικά μέτρα σε επίπεδο Ένωσης, βάσει του άρθρου 12 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1380/2013.

(7)

Η περιοχή διαχείρισης του γάδου της ανατολικής Βαλτικής περιλαμβάνει τις υποδιαιρέσεις ICES 25-32. Στην υποδιαίρεση ICES 24 εμφανίζεται τόσο ο γάδος από το απόθεμα της ανατολικής Βαλτικής όσο και ο γάδος από το απόθεμα της δυτικής Βαλτικής, αλλά τα περισσότερα αλιεύματα προέρχονται από το απόθεμα της ανατολικής Βαλτικής. Προκειμένου να προστατευθεί επαρκώς το απόθεμα της ανατολικής Βαλτικής και να αποφευχθεί η συγκέντρωση αλιευμάτων γάδου από το απόθεμα της ανατολικής Βαλτικής στην υποδιαίρεση ICES 24, είναι σημαντικό τα μέτρα έκτακτης ανάγκης να καλύπτουν την υποδιαίρεση ICES 24.

(8)

Σύμφωνα με επιστημονικές γνωμοδοτήσεις, είναι σκόπιμη η απαγόρευση των αλιευτικών δραστηριοτήτων για τον γάδο της ανατολικής Βαλτικής μέχρι το τέλος του έτους. Ωστόσο, το εν λόγω μέτρο πρέπει να είναι ανάλογο προς τον σκοπό του.

(9)

Σύμφωνα με το ICES, η αφθονία και τα αλιεύματα του γάδου είναι σε πολύ χαμηλά επίπεδα στις υποδιαιρέσεις ICES 27-32. Δεδομένου ότι η εφαρμογή των μέτρων του παρόντος κανονισμού συνεπάγεται μη αμελητέα επιβάρυνση για τη διοίκηση και τους αλιείς, θα ήταν δυσανάλογο να συμπεριληφθούν στο πεδίο εφαρμογής του παρόντος κανονισμού οι περιοχές στις οποίες ο γάδος της ανατολικής Βαλτικής δεν εμφανίζεται σχεδόν καθόλου.

(10)

Επιπλέον, είναι σκόπιμο να εξαιρεθεί από την απαγόρευση αλιείας στην υποδιαίρεση 24 η αλιεία γάδου σε απόσταση έως έξι ναυτικά μίλια από την ακτή σε περιοχές όπου το βάθος των υδάτων είναι μικρότερο των 20 μέτρων, από σκάφη μήκους μικρότερου των 12 μέτρων, τα οποία χρησιμοποιούν σταθερά αλιευτικά εργαλεία, επειδή στις παράκτιες περιοχές με ρηχά ύδατα της υποδιαίρεσης 24 εμφανίζεται κυρίως γάδος της δυτικής Βαλτικής.

(11)

Επιπλέον, λόγω των δυνητικά σοβαρών κοινωνικοοικονομικών επιπτώσεων της πλήρους διακοπής της αλιευτικής δραστηριότητας, είναι σκόπιμη η εστίαση στην κατευθυνόμενη αλιεία γάδου, όπως η κατευθυνόμενη αλιεία με βενθοπελαγικές τράτες, με την οποία αλιεύεται η μεγαλύτερη ποσότητα γάδου από το απόθεμα της ανατολικής Βαλτικής στις υποδιαιρέσεις 24, 25 και 26. Αντίθετα, είναι σκόπιμο να εξαιρεθούν από την απαγόρευση τα αναπόφευκτα παρεμπίπτοντα αλιεύματα των αλιευτικών δραστηριοτήτων που δεν στοχεύουν στον γάδο και πραγματοποιούνται είτε με ενεργά αλιευτικά εργαλεία με μέγεθος ματιών που δεν υπερβαίνει τα 45 mm στις υποδιαιρέσεις 24, 25 και 26, είτε από σκάφη μήκους μικρότερου των 12 μέτρων τα οποία αλιεύουν με σταθερά αλιευτικά εργαλεία στις υποδιαιρέσεις 25-26 ή, στην υποδιαίρεση 24, σε απόσταση έως έξι ναυτικά μίλια από την ακτή σε περιοχές όπου το βάθος των υδάτων είναι μεγαλύτερο των 20 μέτρων και, ανεξάρτητα από το βάθος των υδάτων, πέραν των έξι ναυτικών μιλίων από την ακτή, λόγω της περιορισμένης σημασίας των εν λόγω αλιευτικών δραστηριοτήτων στα συνολικά επίπεδα των αλιευμάτων γάδου και λαμβανομένης υπόψη της δυσκολίας αλίευσης όλων των αποθεμάτων στο πλαίσιο μεικτής αλιείας με ταυτόχρονη επίτευξη μέγιστης βιώσιμης απόδοσης. Σύμφωνα με εκτιμήσεις του ICES, στην πρώτη περίπτωση η αλιευτική δραστηριότητα αντιπροσωπεύει περίπου 1,5 % των συνολικών ετήσιων εκφορτώσεων γάδου της ανατολικής Βαλτικής. Η ποσότητα του παρεμπίπτοντος αλιεύματος που εκφορτώνεται στη δεύτερη περίπτωση είναι χαμηλή, αλλά, δεδομένου ότι η ακριβής ποσότητα δεν είναι γνωστή, το παρεμπίπτον αλίευμα θα πρέπει να περιορίζεται στο 10 % των εκφορτώσεων κάθε αλιευτικού ταξιδίου.

(12)

Ο αριθμός σκαφών μήκους μικρότερου των 12 μέτρων τα οποία χρησιμοποιούν σταθερά αλιευτικά εργαλεία και αλιεύουν γάδο ως παρεμπίπτον αλίευμα δεν θα πρέπει να αυξηθεί σε σύγκριση με την περίοδο από την 1η Ιανουαρίου 2018 έως την 30ή Ιουνίου 2019. Δεδομένου ότι τα ενωσιακά σκάφη που αλιεύουν με τράτες, δανέζικους γρίπους ή παρόμοια εργαλεία μεγέθους ματιών που δεν υπερβαίνει τα 45 mm δεν μπορούν να αλιεύσουν γάδο, δεν είναι αναγκαίο να περιοριστεί ο αριθμός των σκαφών αυτών.

(13)

Τα μέτρα που προβλέπονται στον παρόντα κανονισμό θα υποβληθούν στην επιτροπή αλιείας και υδατοκαλλιέργειας, ώστε να διατυπωθεί η γνώμη της.

(14)

Για λόγους επείγοντος, ο παρών κανονισμός θα πρέπει να αρχίσει να ισχύει αμέσως μετά τη δημοσίευσή του,