(1)

Στις 29 Μαρτίου 2017, το Ηνωμένο Βασίλειο γνωστοποίησε στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο την πρόθεσή του να αποχωρήσει από την Ένωση δυνάμει του άρθρου 50 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ). Στις 21 Μαρτίου 2019, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συμφώνησε για παράταση της περιόδου που προβλέπεται στο άρθρο 50 παράγραφος 3 ΣΕΕ έως τις 22 Μαΐου 2019, υπό την προϋπόθεση ότι η τη Βουλή των Κοινοτήτων του Ηνωμένου Βασιλείου θα εγκρίνει τη συμφωνία για την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου της Μεγάλης Βρετανίας και της Βόρειας Ιρλανδίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση και της Ευρωπαϊκή Κοινότητα Ατομικής Ενέργειας (2) («η συμφωνία αποχώρησης»). Στην περίπτωση που η Βουλή των Κοινοτήτων του Ηνωμένου Βασιλείου δεν εγκρίνει τη συμφωνία αποχώρησης, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συμφώνησε για παράταση έως τις 12 Απριλίου 2019.

(2)

Σύμφωνα με το άρθρο 21 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ) και την οδηγία 2004/38/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (3), οι πολίτες της Ένωσης έχουν το δικαίωμα να κυκλοφορούν και να διαμένουν ελεύθερα στο έδαφος των κρατών μελών, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος να εισέρχονται στο έδαφος των κρατών μελών χωρίς θεώρηση ή ισοδύναμες διατυπώσεις.

(3)

Ως συνέπεια της αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ένωση, οι Συνθήκες και η οδηγία 2004/38/ΕΚ, καθώς και το δικαίωμα εισόδου στο έδαφος των κρατών μελών χωρίς θεώρηση ή ισοδύναμες διατυπώσεις, θα παύσουν να εφαρμόζονται στους υπηκόους του Ηνωμένου Βασιλείου που είναι Βρετανοί πολίτες. Ως εκ τούτου, είναι αναγκαίο να συμπεριληφθεί το Ηνωμένο Βασίλειο σε ένα από τα παραρτήματα του κανονισμού (ΕΕ) 2018/1806 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (4). Το παράρτημα Ι περιλαμβάνει κατάλογο των τρίτων χωρών οι υπήκοοι των οποίων υπόκεινται στην υποχρέωση θεώρησης για τη διέλευση των εξωτερικών συνόρων των κρατών μελών, και το παράρτημα ΙΙ περιλαμβάνει κατάλογο των τρίτων χωρών οι υπήκοοι των οποίων απαλλάσσονται από την υποχρέωση αυτή.

(4)

Το Γιβραλτάρ δεν αποτελεί τμήμα του Ηνωμένου Βασιλείου. Μέχρι σήμερα, το ενωσιακό δίκαιο εφαρμοζόταν στο Γιβραλτάρ στον βαθμό που προβλέπεται από την πράξη προσχώρησης του 1972, μόνο δυνάμει του άρθρου 355 παρ.3 της ΣΛΕΕ. Η προσθήκη του Ηνωμένου Βασιλείου στο μέρος 1 του παραρτήματος ΙΙ του κανονισμού (ΕΕ) 2018/1806 δεν θα καλύπτει τους πολίτες των βρετανικών υπερπόντιων εδαφών που απέκτησαν την ιδιότητα του πολίτη λόγω δεσμού τους με το Γιβραλτάρ. Κατά συνέπεια, το Γιβραλτάρ θα πρέπει να περιλαμβάνεται στα βρετανικά υπερπόντια εδάφη που απαριθμούνται στο μέρος 3 του παραρτήματος ΙΙ του κανονισμού (ΕΕ) 2018/1806.

(5)

Τα κριτήρια που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη κατά τον καθορισμό, βάσει αξιολόγησης κατά περίπτωση, των τρίτων χωρών οι υπήκοοι των οποίων υπόκεινται στην υποχρέωση θεώρησης ή απαλλάσσονται από την υποχρέωση αυτή, καθορίζονται στο άρθρο 1 του κανονισμού (ΕΕ) 2018/1806. Τα εν λόγω κριτήρια περιλαμβάνουν την παράνομη μετανάστευση, τη δημόσια τάξη και ασφάλεια, τα οικονομικά οφέλη, ιδίως όσον αφορά τον τουρισμό και το εξωτερικό εμπόριο, και τις εξωτερικές σχέσεις της Ένωσης με τις οικείες τρίτες χώρες συμπεριλαμβανομένων, ειδικότερα, ζητημάτων που άπτονται των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών, καθώς και τις επιπτώσεις σε θέματα περιφερειακής συνοχής και αμοιβαιότητας.

(6)

Λαμβάνοντας υπόψη όλα τα κριτήρια που απαριθμούνται στο άρθρο 1 του κανονισμού (EΕ) 2018/1806, κρίνεται σκόπιμη η απαλλαγή των υπηκόων του Ηνωμένου Βασιλείου που είναι Βρετανοί πολίτες από την υποχρέωση θεώρησης όταν ταξιδεύουν στο έδαφος των κρατών μελών. Λαμβάνοντας υπόψη τη γεωγραφική εγγύτητα, τη σύνδεση μεταξύ των οικονομιών, το επίπεδο του εμπορίου και την έκταση των βραχυχρόνιων μετακινήσεων προσώπων μεταξύ του Ηνωμένου Βασιλείου και της Ένωσης για επιχειρηματική δραστηριότητα, αναψυχή ή άλλους σκοπούς, τα ταξίδια χωρίς υποχρέωση θεώρησης αναμένεται να διευκολύνουν τον τουρισμό και την οικονομική δραστηριότητα, παρέχοντας έτσι οφέλη στην Ένωση.

(7)

Συνεπώς, το Ηνωμένο Βασίλειο θα πρέπει να συμπεριληφθεί στο παράρτημα ΙΙ του κανονισμού (ΕΕ) 2018/1806 όσον αφορά τους Βρετανούς πολίτες.

(8)

Ο παρών κανονισμός βασίζεται στην προσδοκία ότι, για λόγους διατήρησης στενών σχέσεων, το Ηνωμένο Βασίλειο θα χορηγήσει πλήρη αμοιβαιότητα στον τομέα των θεωρήσεων για τους υπηκόους όλων των κρατών μελών. Σε περίπτωση που το Ηνωμένο Βασίλειο καθιερώσει στο μέλλον υποχρέωση θεώρησης για τους υπηκόους τουλάχιστον ενός κράτους μέλους, θα πρέπει να εφαρμοστεί ο μηχανισμός αμοιβαιότητας που προβλέπεται στο άρθρο 7 του κανονισμού (ΕΕ) 2018/1806. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, η Επιτροπή και τα κράτη μέλη θα πρέπει να ενεργήσουν αμελλητί για την εφαρμογή του μηχανισμού αμοιβαιότητας Η Επιτροπή θα πρέπει να παρακολουθεί σε συνεχή βάση την τήρηση της αρχής της αμοιβαιότητας και θα ενημερώνει πάραυτα το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο για τυχόν εξελίξεις που θα μπορούσαν να θέσουν σε κίνδυνο την τήρηση της εν λόγω αρχής.

(9)

Όσον αφορά την Ισλανδία και τη Νορβηγία ο παρών κανονισμός αποτελεί ανάπτυξη των διατάξεων του κεκτημένου του Σένγκεν, κατά την έννοια της συμφωνίας που έχει συναφθεί από το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τη Δημοκρατία της Ισλανδίας και το Βασίλειο της Νορβηγίας για τη σύνδεση των εν λόγω κρατών με την υλοποίηση, την εφαρμογή και την ανάπτυξη του κεκτημένου του Σένγκεν (5), οι οποίες εμπίπτουν στον τομέα του άρθρου 1 σημείο Β της απόφασης 1999/437/ΕΚ του Συμβουλίου (6).

(10)

Όσον αφορά την Ελβετία, ο παρών κανονισμός αποτελεί ανάπτυξη των διατάξεων του κεκτημένου του Σένγκεν, κατά την έννοια της συμφωνίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και της Ελβετικής Συνομοσπονδίας σχετικά με τη σύνδεση της Ελβετικής Συνομοσπονδίας προς τη θέση σε ισχύ, την εφαρμογή και την ανάπτυξη του κεκτημένου του Σένγκεν (7), που εμπίπτει στον τομέα που αναφέρεται στο άρθρο 1 στοιχεία Β και Γ της απόφασης 1999/437/ΕΚ, σε συνδυασμό με το άρθρο 3 της απόφασης 2008/146/ΕΚ του Συμβουλίου (8).

(11)

Όσον αφορά το Λιχτενστάιν, ο παρών κανονισμός συνιστά ανάπτυξη των διατάξεων του κεκτημένου του Σένγκεν, κατά την έννοια του πρωτοκόλλου που υπεγράφη μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, της Ελβετικής Συνομοσπονδίας και του Πριγκιπάτου του Λιχτενστάιν για την προσχώρηση του Πριγκιπάτου του Λιχτενστάιν στη συμφωνία που συνήφθη μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και της Ελβετικής Συνομοσπονδίας σχετικά με τη σύνδεση της Ελβετικής Συνομοσπονδίας με την υλοποίηση, την εφαρμογή και την ανάπτυξη του κεκτημένου Σένγκεν (9), που εμπίπτει στον τομέα που αναφέρεται στο άρθρο 1, στοιχεία Β και Γ της απόφασης 1999/437/ΕΚ, σε συνδυασμό με το άρθρο 3 της απόφασης 2011/350/ΕΕ του Συμβουλίου (10).

(12)

Ο παρών κανονισμός αποτελεί ανάπτυξη των διατάξεων του κεκτημένου του Σένγκεν στις οποίες δεν συμμετέχει το Ηνωμένο Βασίλειο, σύμφωνα με την απόφαση 2000/365/ΕΚ του Συμβουλίου (11)· ως εκ τούτου, το Ηνωμένο Βασίλειο δεν συμμετέχει στη θέσπιση του παρόντος κανονισμού και δεν δεσμεύεται από αυτόν ούτε υπόκειται στην εφαρμογή του.

(13)

Ο παρών κανονισμός συνιστά ανάπτυξη των διατάξεων του κεκτημένου Σένγκεν στις οποίες δεν συμμετέχει η Ιρλανδία, σύμφωνα με την απόφαση 2002/192/ΕΚ του Συμβουλίου (12)· ως εκ τούτου, η Ιρλανδία δεν συμμετέχει στη θέσπιση του παρόντος κανονισμού και δεν δεσμεύεται από αυτόν ούτε υπόκειται στην εφαρμογή του.

(14)

Ο παρών κανονισμός συνιστά πράξη που βασίζεται στο κεκτημένο του Σένγκεν ή συνδέεται άλλως με αυτό, κατά την έννοια, αντιστοίχως, του άρθρου 3 παράγραφος 1 της πράξης προσχώρησης του 2003, του άρθρου 4 παράγραφος 1 της πράξης προσχώρησης του 2005 και του άρθρου 4 παράγραφος 1 της πράξης προσχώρησης του 2011.

(15)

Ο παρών κανονισμός θα πρέπει να αρχίσει να ισχύει την επομένη της ημερομηνίας κατά την οποία το ενωσιακό δίκαιο παύει να εφαρμόζεται στο Ηνωμένο Βασίλειο.

(16)

Ο κανονισμός (ΕΕ) 2018/1806 θα πρέπει, συνεπώς, να τροποποιηθεί,