31.7.2014   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 228/5


ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΌΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΌΣ (ΕΕ) αριθ. 828/2014 ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΉΣ

της 30ής Ιουλίου 2014

σχετικά με τις απαιτήσεις για την παροχή πληροφοριών στους καταναλωτές όσον αφορά την απουσία ή τη μειωμένη παρουσία γλουτένης στα τρόφιμα

(Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)

Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ,

Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

Έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1169/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 25ης Οκτωβρίου 2011, σχετικά με την παροχή πληροφοριών για τα τρόφιμα στους καταναλωτές (1), και ιδίως το άρθρο 36 παράγραφος 3 στοιχείο δ),

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

(1)

Οι πάσχοντες από κοιλιοκάκη έχουν μόνιμη δυσανεξία στη γλουτένη. Το σιτάρι (δηλαδή όλα τα είδη Triticum, όπως το σκληρό σιτάρι, η όλυρα και ο σίτος khorasan), η σίκαλη και το κριθάρι έχουν χαρακτηριστεί ως σιτηρά για τα οποία υπάρχουν επιστημονικές ενδείξεις ότι περιέχουν γλουτένη. Η γλουτένη που υπάρχει στα ανωτέρω σιτηρά μπορεί να έχει δυσμενή επίδραση στην υγεία των ατόμων με δυσανεξία στη γλουτένη και, επομένως, τα εν λόγω άτομα πρέπει να την αποφεύγουν.

(2)

Οι πληροφορίες σχετικά με την απουσία ή τη μειωμένη παρουσία γλουτένης στα τρόφιμα θα πρέπει να βοηθούν άτομα με δυσανεξία στη γλουτένη να εντοπίζουν και να επιλέγουν μια ποικίλη διατροφή όταν τρώνε μέσα ή έξω από το σπίτι.

(3)

Ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 41/2009 της Επιτροπής (2) καθορίζει εναρμονισμένους κανόνες για τις πληροφορίες που παρέχονται στους καταναλωτές σχετικά με την απουσία («χωρίς γλουτένη») ή τη μειωμένη παρουσία γλουτένης («πολύ χαμηλή ποσότητα γλουτένης») στα τρόφιμα. Οι κανόνες του εν λόγω κανονισμού στηρίζονται σε επιστημονικά στοιχεία και εξασφαλίζουν ότι οι καταναλωτές δεν παραπλανούνται ούτε οδηγούνται σε σύγχυση από τις πληροφορίες που παρέχονται σε διαφορετική μορφή σχετικά με την απουσία ή τη μειωμένη παρουσία γλουτένης στα τρόφιμα.

(4)

Στο πλαίσιο της αναθεώρησης της νομοθεσίας για τα τρόφιμα που προορίζονται για ειδική διατροφή, ο κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 609/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (3) καταργεί τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 41/2009 από τις 20 Ιουλίου 2016. Θα πρέπει να διασφαλίζεται ότι, μετά την ημερομηνία αυτή, η παροχή πληροφοριών σχετικά με την απουσία ή τη μειωμένη παρουσία γλουτένης στα τρόφιμα εξακολουθεί να βασίζεται σε σχετικά επιστημονικά στοιχεία και δεν παρέχεται σε διαφορετική μορφή που θα μπορούσε να παραπλανήσει ή να οδηγήσει σε σύγχυση τους καταναλωτές, σύμφωνα με τις απαιτήσεις που ορίζονται στο άρθρο 36 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1169/2011. Είναι, συνεπώς, απαραίτητο να διατηρηθούν ενιαίοι όροι στην Ένωση όσον αφορά την εφαρμογή των απαιτήσεων αυτών στις πληροφορίες για τα τρόφιμα που παρέχουν οι υπεύθυνοι επιχειρήσεων τροφίμων σχετικά με την απουσία ή τη μειωμένη παρουσία γλουτένης σε τρόφιμα, και οι όροι αυτοί θα πρέπει να βασίζονται στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 41/2009.

(5)

Ορισμένα τρόφιμα παράγονται και προετοιμάζονται ειδικά και/ή υποβάλλονται σε ειδική επεξεργασία για τη μείωση της περιεκτικότητας σε γλουτένη ενός ή περισσοτέρων συστατικών που περιέχουν γλουτένη ή για να υποκατασταθούν τα συστατικά που περιέχουν γλουτένη με άλλα συστατικά εκ φύσεως χωρίς γλουτένη. Άλλα τρόφιμα παρασκευάζονται αποκλειστικά από συστατικά τα οποία είναι εκ φύσεως χωρίς γλουτένη.

(6)

Η αφαίρεση της γλουτένης από τα σιτηρά που περιέχουν γλουτένη συνεπάγεται σημαντικές τεχνικές δυσκολίες και οικονομική επιβάρυνση και, επομένως, η παρασκευή τροφίμων εντελώς απαλλαγμένων από γλουτένη είναι δύσκολη. Συνεπώς, πολλά τρόφιμα που υποβάλλονται σε ειδική επεξεργασία για τη μείωση της περιεκτικότητας σε γλουτένη ενός ή περισσοτέρων συστατικών που περιέχουν γλουτένη στην αγορά μπορεί να περιέχουν χαμηλή ποσότητα καταλοίπων γλουτένης.

(7)

Τα περισσότερα άτομα με δυσανεξία στη γλουτένη μπορούν να περιλάβουν τη βρώμη στη διατροφή τους χωρίς δυσμενή επίδραση στην υγεία τους. Το θέμα αυτό αποτελεί αντικείμενο μελετών και έρευνας που διεξάγονται σήμερα από την επιστημονική κοινότητα. Όμως, σημαντικό λόγο ανησυχίας αποτελεί η επιμόλυνση της βρώμης με σιτάρι, σίκαλη ή κριθάρι, η οποία είναι δυνατή κατά τη διάρκεια της συγκομιδής, της μεταφοράς, της αποθήκευσης και της μεταποίησης. Επομένως, ο κίνδυνος επιμόλυνσης από γλουτένη των προϊόντων που περιέχουν βρώμη θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη για την επισήμανση των εν λόγω προϊόντων από τους υπεύθυνους επιχειρήσεων τροφίμων.

(8)

Άτομα με δυσανεξία στη γλουτένη μπορούν να ανέχονται ποικίλες μικρές ποσότητες γλουτένης μέσα σε ορισμένα όρια. Για να μπορούν τα άτομα αυτά να βρίσκουν στην αγορά ποικιλία τροφίμων κατάλληλων για τις ανάγκες τους και για το επίπεδο ευαισθησίας τους, πρέπει να υπάρχει δυνατότητα επιλογής προϊόντων με διαφορετικά χαμηλά επίπεδα γλουτένης που εμπίπτουν σ' αυτά τα όρια. Είναι σημαντικό, εντούτοις, να επισημαίνονται κατάλληλα τα διάφορα προϊόντα, ούτως ώστε να εξασφαλίζεται η σωστή χρήση τους από τα άτομα με δυσανεξία στη γλουτένη με την υποστήριξη εκστρατειών πληροφόρησης που προωθούνται στα κράτη μέλη.

(9)

Θα πρέπει να είναι δυνατόν για τα τρόφιμα, τα οποία παράγονται και προετοιμάζονται ειδικά και/ή υποβάλλονται σε ειδική επεξεργασία για τη μείωση της περιεκτικότητας σε γλουτένη ενός ή περισσοτέρων συστατικών που περιέχουν γλουτένη ή για να υποκατασταθούν τα συστατικά που περιέχουν γλουτένη με άλλα συστατικά εκ φύσεως χωρίς γλουτένη, να φέρουν ένδειξη για την απουσία («χωρίς γλουτένη») ή τη μειωμένη παρουσία («πολύ χαμηλή ποσότητα γλουτένης») γλουτένης σύμφωνα με τις διατάξεις που καθορίζονται στον παρόντα κανονισμό. Θα πρέπει επίσης να είναι δυνατό τα εν λόγω τρόφιμα να φέρουν δήλωση που να ενημερώνει τους καταναλωτές ότι είναι ειδικά σχεδιασμένα για άτομα με δυσανεξία στη γλουτένη.

(10)

Θα πρέπει επίσης να υπάρχει η δυνατότητα τα τρόφιμα που περιέχουν συστατικά εκ φύσεως χωρίς γλουτένη να φέρουν ένδειξη για την απουσία γλουτένης, σύμφωνα με τις διατάξεις που ορίζονται στον παρόντα κανονισμό και υπό την προϋπόθεση ότι τηρούνται οι γενικοί όροι για τις θεμιτές πρακτικές σχετικά με τις πληροφορίες που καθορίζονται στον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1169/2011. Ειδικότερα, οι πληροφορίες για τα τρόφιμα δεν πρέπει να είναι παραπλανητικές με τον υπαινιγμό ότι το τρόφιμο έχει ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, ενώ, στην πραγματικότητα, όλα τα παρόμοια τρόφιμα έχουν αυτά τα ίδια χαρακτηριστικά.

(11)

Η οδηγία 2006/141/ΕΚ της Επιτροπής (4) απαγορεύει τη χρήση συστατικών που περιέχουν γλουτένη στην παρασκευή παρασκευασμάτων για βρέφη και παρασκευασμάτων δεύτερης βρεφικής ηλικίας. Επομένως, η χρήση της διατύπωσης «πολύ χαμηλή ποσότητα γλουτένης» ή «χωρίς γλουτένη» στην επισήμανση τέτοιων προϊόντων θα πρέπει να απαγορευθεί, εφόσον, σύμφωνα με τον παρόντα κανονισμό, αυτή η επισήμανση χρησιμοποιείται για την ένδειξη περιεκτικότητας σε γλουτένη που δεν υπερβαίνει τα 100 mg/kg και τα 20 mg/kg αντίστοιχα.

(12)

Το πρότυπο του «Κώδικα τροφίμων για τρόφιμα ειδικής διατροφής για άτομα με δυσανεξία στη γλουτένη» (Codex Standard for Foods for Special Dietary Use for Persons Intolerant to Gluten) (5) θα πρέπει να λαμβάνεται δεόντως υπόψη για τους σκοπούς του παρόντος κανονισμού.

(13)

Τα μέτρα που προβλέπονται στον παρόντα κανονισμό είναι σύμφωνα με τη γνώμη της μόνιμης επιτροπής για την τροφική αλυσίδα και την υγεία των ζώων,

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΟΝ ΠΑΡΟΝΤΑ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ:

Άρθρο 1

Πεδίο εφαρμογής και αντικείμενο

Ο παρών κανονισμός εφαρμόζεται στην παροχή πληροφοριών για τους καταναλωτές σχετικά με την απουσία ή τη μειωμένη παρουσία γλουτένης στα τρόφιμα.

Άρθρο 2

Ορισμοί

Για τους σκοπούς του παρόντος κανονισμού, ισχύουν οι ακόλουθοι ορισμοί:

α)

ως «γλουτένη» νοείται ένα πρωτεϊνικό συστατικό του σιταριού, της σίκαλης, του κριθαριού, της βρώμης, των διασταυρωμένων ποικιλιών και των παραγώγων των ανωτέρω, στο οποίο ορισμένα άτομα παρουσιάζουν δυσανεξία και το οποίο είναι αδιάλυτο στο ύδωρ και σε διάλυμα χλωριούχου νατρίου 0,5 Μ·

β)

ως «σιτάρι» νοείται οιοδήποτε είδος Τriticum.

Άρθρο 3

Πληροφορίες για τους καταναλωτές

1.   Όταν χρησιμοποιούνται δηλώσεις για την παροχή πληροφοριών στους καταναλωτές σχετικά με την απουσία ή τη μειωμένη παρουσία γλουτένης στα τρόφιμα, οι πληροφορίες αυτές δίνονται μόνο μέσω των δηλώσεων και σύμφωνα με τους όρους που προβλέπονται στο παράρτημα.

2.   Οι πληροφορίες για τα τρόφιμα που αναφέρονται στην παράγραφο 1 μπορεί να συνοδεύονται από τις δηλώσεις: «κατάλληλο για άτομα με δυσανεξία στη γλουτένη» ή «κατάλληλο για άτομα με κοιλιοκάκη».

3.   Οι πληροφορίες για τα τρόφιμα που αναφέρονται στην παράγραφο 1 μπορεί να συνοδεύονται από τις ακόλουθες δηλώσεις: «ειδικά σχεδιασμένο για άτομα με δυσανεξία στη γλουτένη» ή «ειδικά σχεδιασμένο για άτομα με κοιλιοκάκη», αν το τρόφιμο παράγεται και προετοιμάζεται ειδικά και/ή υποβάλλεται σε ειδική επεξεργασία:

α)

για τη μείωση της περιεκτικότητας σε γλουτένη ενός ή περισσότερων συστατικών που περιέχουν γλουτένη, ή

β)

για να υποκατασταθούν τα συστατικά που περιέχουν γλουτένη με άλλα συστατικά εκ φύσεως χωρίς γλουτένη.

Άρθρο 4

Παρασκευάσματα για βρέφη και παρασκευάσματα δεύτερης βρεφικής ηλικίας

Απαγορεύεται η παροχή πληροφοριών για τα τρόφιμα σχετικά με την απουσία ή τη μειωμένη παρουσία γλουτένης σε παρασκευάσματα για βρέφη και παρασκευάσματα δεύτερης βρεφικής ηλικίας, όπως ορίζονται στην οδηγία 2006/141/ΕΚ.

Άρθρο 5

Έναρξη ισχύος και εφαρμογή

Ο παρών κανονισμός αρχίζει να ισχύει την εικοστή ημέρα από τη δημοσίευσή του στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Εφαρμόζεται από τις 20 Ιουλίου 2016.

Ο παρών κανονισμός είναι δεσμευτικός ως προς όλα τα μέρη του και ισχύει άμεσα σε κάθε κράτος μέλος.

Βρυξέλλες, 30 Ιουλίου 2014.

Για την Επιτροπή

Ο Πρόεδρος

José Manuel BARROSO


(1)  ΕΕ L 304 της 22.11.2011, σ. 18.

(2)  Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 41/2009 της Επιτροπής, της 20ής Ιανουαρίου 2009, σχετικά με τη σύνθεση και την επισήμανση τροφίμων κατάλληλων για άτομα με δυσανεξία στη γλουτένη (ΕΕ L 16 της 21.1.2009, σ. 3).

(3)  Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 609/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 12ης Ιουνίου 2013, για τα τρόφιμα τα οποία προορίζονται για βρέφη και μικρά παιδιά και για τα τρόφιμα που προορίζονται για ειδικούς ιατρικούς σκοπούς, και ως υποκατάστατα του συνόλου του διαιτολογίου για τον έλεγχο του σωματικού βάρους και για την κατάργηση της οδηγίας 92/52/ΕΟΚ του Συμβουλίου, των οδηγιών της Επιτροπής 96/8/ΕΚ, 1999/21/ΕΚ, 2006/125/ΕΚ και 2006/141/ΕΚ, της οδηγίας 2009/39/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου και των κανονισμών της Επιτροπής (ΕΚ) αριθ. 41/2009 και (ΕΚ) αριθ. 953/2009 (ΕΕ L 181 της 29.6.2013, σ. 35).

(4)  Οδηγία 2006/141/ΕΚ της Επιτροπής, της 22ας Δεκεμβρίου 2006, σχετικά με τα παρασκευάσματα για βρέφη και τα παρασκευάσματα δεύτερης βρεφικής ηλικίας και την τροποποίηση της οδηγίας 1999/21/ΕΚ (ΕΕ L 401 της 30.12.2006, σ. 1).

(5)  CODEX STAN 118-1979.


ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

Δηλώσεις σχετικά με την απουσία ή τη μειωμένη παρουσία γλουτένης στα τρόφιμα που επιτρέπεται να γίνουν και σχετικοί όροι

A.   Γενικές απαιτήσεις

ΧΩΡΙΣ ΓΛΟΥΤΕΝΗ

Η ένδειξη «χωρίς γλουτένη» μπορεί να χρησιμοποιείται μόνον όταν τα τρόφιμα, όπως διατίθενται στον τελικό καταναλωτή, δεν περιέχουν περισσότερο από 20 mg/kg γλουτένη.

ΠΟΛΥ ΧΑΜΗΛΗ ΠΟΣΟΤΗΤΑ ΓΛΟΥΤΕΝΗΣ

Η ένδειξη «πολύ χαμηλή ποσότητα γλουτένης» μπορεί να χρησιμοποιείται μόνον όταν τα τρόφιμα, τα οποία αποτελούνται ή περιέχουν ένα ή περισσότερα συστατικά από σιτάρι, σίκαλη, κριθάρι, βρώμη ή διασταυρωμένες ποικιλίες τους και έχουν υποβληθεί σε ειδική επεξεργασία για τη μείωση της γλουτένης, δεν περιέχουν περισσότερο από 100 mg/kg γλουτένη στα τρόφιμα όπως διατίθενται στον τελικό καταναλωτή.

B.   Πρόσθετες απαιτήσεις για τα τρόφιμα που περιέχουν βρώμη

Η βρώμη που περιλαμβάνεται στα τρόφιμα χωρίς γλουτένη ή με πολύ χαμηλή ποσότητα γλουτένης πρέπει να έχει παραχθεί και προετοιμαστεί ειδικά και/ή να έχει υποβληθεί σε ειδική επεξεργασία για να αποφεύγεται η ανάμειξη με σιτάρι, σίκαλη, κριθάρι, ή διασταυρωμένες ποικιλίες τους και η περιεκτικότητα αυτής της βρώμης σε γλουτένη δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 20 mg/kg.