ΚΑΝΟΝΙΣΜΌΣ (ΕΕ) αριθ. 282/2014 ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΙΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΊΟΥ

σχετικά με τη θέσπιση τρίτου Προγράμματος για τη δράση της Ένωσης στον τομέα της υγείας (2014-2020) και την κατάργηση της απόφασης αριθ. 1350/2007/ΕΚ

(Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)

ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, και ιδίως το άρθρο 168 παράγραφος 5,

Έχοντας υπόψη την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής,

Κατόπιν διαβίβασης του σχεδίου νομοθετικής πράξης στα εθνικά κοινοβούλια,

Έχοντας υπόψη τη γνώμη της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής (1),

Έχοντας υπόψη τη γνώμη της Επιτροπής των Περιφερειών (2),

Αποφασίζοντας σύμφωνα με τη συνήθη νομοθετική διαδικασία (3),

Ο παρών κανονισμός θεσπίζει το τρίτο πολυετές πρόγραμμα δράσης της Ένωσης στον τομέα της υγείας, για την περίοδο από την 1η Ιανουαρίου 2014 έως τις 31 Δεκεμβρίου 2020 («το Πρόγραμμα»).

Οι γενικοί στόχοι του Προγράμματος είναι να συμπληρώσει, να στηρίξει και να προσθέσει αξία στις πολιτικές των κρατών μελών που έχουν ως στόχο να βελτιώσουν την υγεία των πολιτών της Ένωσης και να μειώσουν τις ανισότητες στον τομέα της υγείας, προάγοντας την καλή υγεία, ενθαρρύνοντας την καινοτομία στην υγεία, αυξάνοντας τη βιωσιμότητα των συστημάτων υγείας και προστατεύοντας τους πολίτες της Ένωσης από σοβαρές διασυνοριακές απειλές κατά της υγείας.

Η επίτευξη των γενικών στόχων που αναφέρονται στο άρθρο 2 επιδιώκεται μέσω των ακόλουθων ειδικών στόχων:

Οι ειδικοί στόχοι του Προγράμματος επιτυγχάνονται μέσω των δράσεων σύμφωνα με τις θεματικές προτεραιότητες που απαριθμούνται στο παράρτημα Ι και υλοποιούνται μέσω των ετήσιων προγραμμάτων εργασίας που αναφέρονται στο άρθρο 11.

Το χρηματοδοτικό κονδύλιο για την εκτέλεση του Προγράμματος, για την περίοδο από την 1η Ιανουαρίου 2014 έως τις 31 Δεκεμβρίου 2020, ορίζεται σε 449 394 000 EUR, σε τρέχουσες τιμές.

Οι ετήσιες πιστώσεις εγκρίνονται από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο εντός των ορίων του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου.

Στο Πρόγραμμα μπορούν να συμμετέχουν, σε βάση κόστους, τρίτες χώρες και ιδίως:

1. Σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 966/2012, οι χρηματοδοτικές συνεισφορές της Ένωσης έχουν τη μορφή επιχορηγήσεων ή δημόσιων συμβάσεων ή κάθε άλλης μορφής παρέμβασης που είναι αναγκαία για την επίτευξη των στόχων του Προγράμματος.

2. Επιχορηγήσεις μπορούν να χορηγούνται για να χρηματοδοτηθούν:

3. Οι επιχορηγήσεις που καταβάλλει η Ένωση δεν υπερβαίνουν το 60% των επιλέξιμων δαπανών για δράσεις σχετικές με στόχο του Προγράμματος ή για τη λειτουργία μη κυβερνητικών φορέων. Σε περιπτώσεις εξαιρετικής χρησιμότητας, η συνεισφορά της Ένωσης μπορεί να ανέλθει έως το 80% των επιλέξιμων δαπανών.

Για τις δράσεις που αναφέρονται στην παράγραφο 2 στοιχείο α), θεωρείται ότι επιτυγχάνεται εξαιρετική χρησιμότητα, μεταξύ άλλων, όταν:

4. Κατά παρέκκλιση από το άρθρο 130 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 966/2012, και σε δεόντως αιτιολογημένες περιπτώσεις, η Επιτροπή μπορεί, στα ετήσια προγράμματα εργασίας για το 2014, να θεωρεί τις δαπάνες που συνδέονται άμεσα με την υλοποίηση των υποστηριζόμενων δραστηριοτήτων ως επιλέξιμες για χρηματοδότηση από 1ης Ιανουαρίου 2014, ακόμη και αν είχαν πραγματοποιηθεί από τον δικαιούχο πριν από την υποβολή της αίτησης επιχορήγησης.

1. Οι επιχορηγήσεις για τις δράσεις που αναφέρονται στο άρθρο 7 παράγραφος 2 στοιχεία α) και β) μπορούν να χορηγηθούν σε φορείς που έχουν συσταθεί νόμιμα, σε δημόσιες αρχές, σε οργανισμούς του δημόσιου τομέα, και ιδίως σε ερευνητικά και υγειονομικά ιδρύματα, σε πανεπιστήμια και ιδρύματα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.

2. Οι επιχορηγήσεις για τη λειτουργία των φορέων που αναφέρονται στο άρθρο 7 παράγραφος 2 στοιχείο γ) μπορούν να χορηγηθούν σε φορείς που πληρούν όλα τα ακόλουθα κριτήρια:

Το χρηματοδοτικό κονδύλιο του Προγράμματος μπορεί επίσης να καλύψει δαπάνες που αφορούν δράσεις προετοιμασίας, παρακολούθησης, ελέγχου, λογιστικού ελέγχου και αξιολόγησης, οι οποίες είναι αναγκαίες για τη διαχείριση του Προγράμματος και για την επίτευξη των στόχων του, και συγκεκριμένα μελέτες, συνεδριάσεις, δράσεις ενημέρωσης και επικοινωνίας, συμπεριλαμβανομένης της εταιρικής επικοινωνιακής προβολής των πολιτικών προτεραιοτήτων της Ένωσης, στο βαθμό που αφορούν τους γενικούς στόχους του Προγράμματος, δαπάνες που σχετίζονται με τα δίκτυα πληροφορικής που εστιάζονται στην ανταλλαγή πληροφοριών, καθώς επίσης και κάθε άλλη δαπάνη τεχνικής και διοικητικής υποστήριξης που μπορεί να πραγματοποιήσει η Επιτροπή για τη διαχείριση του Προγράμματος.

Η Επιτροπή έχει την ευθύνη για την υλοποίηση του Προγράμματος σύμφωνα με τις μεθόδους διαχείρισης που καθορίζονται στον κανονισμό (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 966/2012.

1. Η Επιτροπή υλοποιεί το Πρόγραμμα, θεσπίζοντας ετήσια προγράμματα εργασίας σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 966/2012 και τα κριτήρια αξιολόγησης που καθορίζονται στο παράρτημα ΙΙ του παρόντος κανονισμού.

2. Η Επιτροπή εκπονεί, με εκτελεστικές πράξεις, τα ετήσια προγράμματα εργασίας, στα οποία εκτίθενται, ιδίως, οι δράσεις οι οποίες θα αναληφθούν,, συμπεριλαμβανομένης της κατανομής των χρηματοδοτικών πόρων. Οι εν λόγω εκτελεστικές πράξεις εκδίδονται σύμφωνα με τη διαδικασία εξέτασης στην οποία παραπέμπει το άρθρο 17 παράγραφος 2.

3. Κατά την υλοποίηση του Προγράμματος, η Επιτροπή, σε συνεργασία με τα κράτη μέλη, εξασφαλίζει την τήρηση όλων των σχετικών νομικών διατάξεων περί προστασίας των προσωπικών δεδομένων και, όπου απαιτείται, την καθιέρωση μηχανισμών για την διασφάλιση της εμπιστευτικότητας και της ασφάλειας αυτών των δεδομένων.

Συνοχή και συμπληρωματικότητα με άλλες πολιτικές

Η Επιτροπή, σε συνεργασία με τα κράτη μέλη, εξασφαλίζει την εν γένει συνοχή και συμπληρωματικότητα μεταξύ του Προγράμματος και των άλλων πολιτικών, μέσων και δράσεων της Ένωσης, καθώς και των σχετικών οργανισμών της Ένωσης.

Παρακολούθηση, αξιολόγηση και διάδοση των αποτελεσμάτων

1. Η Επιτροπή, σε στενή συνεργασία με τα κράτη μέλη, παρακολουθεί την εφαρμογή των δράσεων του Προγράμματος, με γνώμονα τους στόχους και τους δείκτες του, συμπεριλαμβανομένης της παροχής των διαθέσιμων πληροφοριών για το ύψος των σχετικών με το κλίμα δαπανών. Υποβάλλει σχετική έκθεση στην επιτροπή του άρθρου 17 παράγραφος 1 και ενημερώνει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο.

2. Κατόπιν αιτήματος της Επιτροπής, τα κράτη μέλη παρέχουν τις διαθέσιμες πληροφορίες για την υλοποίηση και τον αντίκτυπο του Προγράμματος. Τέτοιου είδους αιτήματα για πληροφορίες είναι αναλογικά και δεν πρέπει να αυξάνουν αδικαιολόγητα τον διοικητικό φόρτο εργασίας στα κράτη μέλη.

3. Όταν συμπληρωθεί η μισή διάρκεια του Προγράμματος, όμως όχι αργότερα από τις 30 Ιουνίου 2017, η Επιτροπή συντάσσει και υποβάλλει, στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, ενδιάμεση έκθεση αξιολόγησης σχετικά με την επίτευξη των στόχων του Προγράμματος, την πορεία υλοποίησης των θεματικών προτεραιοτήτων που ορίζονται στο παράρτημα Ι και την αποδοτικότητα της χρήσης των πόρων και την προστιθέμενη αξία του Προγράμματος για την Ένωση, με σκοπό τη λήψη απόφασης σχετικά με την ανανέωση, την τροποποίηση ή την αναστολή των θεματικών του προτεραιοτήτων. Η ενδιάμεση έκθεση αξιολόγησης απαντά επίσης στην έκταση της απλούστευσης, την εσωτερική και εξωτερική συνοχή του Προγράμματος, τη διατήρηση της συνάφειας όλων των στόχων, καθώς και τη συμβολή των δράσεων στην επίτευξη των στόχων που ορίζονται στο άρθρο 168 ΣΛΕΕ. Λαμβάνει υπόψη τα αποτελέσματα της αξιολόγησης για τον μακροπρόθεσμο αντίκτυπο του προηγούμενου προγράμματος.

Στην ενδιάμεση έκθεση αξιολόγησης, η Επιτροπή αναφέρει ειδικότερα τα εξής:

Οι μακροχρόνιες επιπτώσεις και η βιωσιμότητα των αποτελεσμάτων του Προγράμματος αξιολογούνται έτσι ώστε να τροφοδοτούν την απόφαση για την ενδεχόμενη ανανέωση, τροποποίηση ή αναστολή του επακόλουθου προγράμματος.

4. Η Επιτροπή δημοσιοποιεί τα αποτελέσματα των δράσεων που υλοποιούνται σύμφωνα με τον παρόντα κανονισμό και εξασφαλίζει την ευρεία διάδοσή τους με σκοπό να συμβάλει στη βελτίωση της υγείας στην Ένωση.

Παρακολούθηση έως την ενδιάμεση έκθεση αξιολόγησης

1. Όταν η ενδιάμεση έκθεση αξιολόγησης εντοπίζει ότι μία ή περισσότερες από τις θεματικές προτεραιότητες δεν μπορούν να υλοποιηθούν και να επιτευχθούν σύμφωνα με τους στόχους του Προγράμματος και κατά τη διάρκεια του Προγράμματος, ανατίθεται στην Επιτροπή η εξουσία να εκδώσει, το αργότερο μέχρι τις 31 Αυγούστου 2017, κατ’ εξουσιοδότηση πράξη σύμφωνα με το άρθρο 18, ώστε να διαγράψει τη σχετική θεματική προτεραιότητα ή τις σχετικές θεματικές προτεραιότητες από το παράρτημα I. Μία μόνο κατ’ εξουσιοδότηση πράξη για τη διαγραφή μίας ή περισσοτέρων θεματικών προτεραιοτήτων μπορεί να τεθεί σε ισχύ σύμφωνα με το άρθρο 18 καθ’ όλη τη διάρκεια του Προγράμματος.

2. Όταν η ενδιάμεση έκθεση αξιολόγησης εντοπίζει μία ή περισσότερες ειδικές, σημαντικές θεματικές προτεραιότητες οι οποίες δεν απαριθμούνται στο Παράρτημα Ι και οι οποίες έχουν καταστεί αναγκαίες για την επίτευξη των γενικών και ειδικών στόχων του Προγράμματος, ανατίθεται στην Επιτροπή η εξουσία να εκδώσει, το αργότερο μέχρι τις 31 Αυγούστου 2017, κατ’ εξουσιοδότηση πράξη σύμφωνα με το άρθρο 18, ώστε να προσθέσει τη σχετική θεματική προτεραιότητα ή τις σχετικές θεματικές προτεραιότητες στο παράρτημα I. Μια θεματική προτεραιότητα πρέπει να είναι δυνατό να επιτευχθεί κατά τη διάρκεια του Προγράμματος. Μία μόνο κατ’ εξουσιοδότηση πράξη για την προσθήκη μίας ή περισσοτέρων θεματικών προτεραιοτήτων μπορεί να τεθεί σε ισχύ σύμφωνα με το άρθρο 18 καθ’ όλη τη διάρκεια του Προγράμματος.

3. Κάθε τέτοια αφαίρεση ή προσθήκη θεματικών προτεραιοτήτων είναι σύμφωνη με τους γενικούς στόχους και με τους σχετικούς ειδικούς στόχους του Προγράμματος.

Τα κράτη μέλη ορίζουν εθνικά σημεία επαφής τα οποία επικουρούν την Επιτροπή στην προώθηση του Προγράμματος, και, ενδεχομένως, στη διάδοση των αποτελεσμάτων του Προγράμματος και των διαθέσιμων πληροφοριών για τον αντίκτυπο του Προγράμματος, όπως αναφέρεται στο άρθρο 13 παράγραφος 2.

Προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης

1. Κατά την υλοποίηση δράσεων χρηματοδοτούμενων βάσει του παρόντος κανονισμού, η Επιτροπή λαμβάνει κατάλληλα μέτρα που εξασφαλίζουν την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης με την εφαρμογή προληπτικών μέτρων κατά της απάτης, της διαφθοράς και κάθε άλλης παράνομης δραστηριότητας με την επιβολή αποτρεπτικών διοικητικών και οικονομικών κυρώσεων.

2. Η Επιτροπή, ή οι εκπρόσωποί της, και το Ελεγκτικό Συνέδριο ασκούν την εξουσία λογιστικού ελέγχου που διαθέτουν, βάσει εγγράφων και επιτόπου, προς όλους τους δικαιούχους επιδοτήσεων, τα συμβαλλόμενα μέρη και τους υπεργολάβους που έλαβαν χρηματοδότηση από την Ένωση βάσει του παρόντος κανονισμού.

3. Η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF) μπορεί να διενεργεί έρευνες, συμπεριλαμβανομένων επιτόπιων ελέγχων και επιθεωρήσεων, σύμφωνα με τις διατάξεις και τις διαδικασίες του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 883/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (23) και του κανονισμού (Ευρατόμ, ΕΚ) αριθ. 2185/96 του Συμβουλίου (24), για τη διαπίστωση απάτης, διαφθοράς ή άλλης παράνομης δραστηριότητας κατά των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης, σε σχέση με συμφωνία ή απόφαση επιχορήγησης ή σύμβαση που χρηματοδοτείται δυνάμει του παρόντος κανονισμού.

4. Με την επιφύλαξη των παραγράφων 1, 2 και 3, οι συμφωνίες συνεργασίας με τρίτες χώρες και διεθνείς οργανισμούς, οι συμβάσεις, οι συμφωνίες επιχορήγησης και οι αποφάσεις και συμβάσεις επιχορήγησης, καθώς και οι συμβάσεις που προκύπτουν από την εφαρμογή του παρόντος κανονισμού, περιέχουν διατάξεις οι οποίες εξουσιοδοτούν ρητά την Επιτροπή, το Ελεγκτικό Συνέδριο και την OLAF να διεξάγουν τους εν λόγω λογιστικούς ελέγχους και επιθεωρήσεις, σύμφωνα με τις αντίστοιχες αρμοδιότητές τους.

1. Η Επιτροπή επικουρείται από επιτροπή. Πρόκειται για επιτροπή κατά την έννοια του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 182/2011.

2. Όποτε γίνεται παραπομπή στην παρούσα παράγραφο, εφαρμόζεται το άρθρο 5 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 182/2011.

3. Εάν η επιτροπή δεν εκδώσει γνώμη, η Επιτροπή δεν εκδίδει το σχέδιο εκτελεστικής πράξης και εφαρμόζεται το άρθρο 5 παράγραφος 4 τρίτο εδάφιο του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 182/2011.

1. Ανατίθεται στην Επιτροπή η εξουσία έκδοσης κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων σύμφωνα τους όρους του παρόντος άρθρου.

2. Η προβλεπόμενη στο άρθρο 14 παράγραφοι 1 και 2 εξουσία έκδοσης κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων ανατίθεται στην Επιτροπή για τη διάρκεια του Προγράμματος.

3. Η προβλεπόμενη στο άρθρο 14 παράγραφοι 1 και 2 εξουσιοδότηση μπορεί να ανακληθεί, ανά πάσα στιγμή, από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ή το Συμβούλιο. Η απόφαση ανάκλησης περατώνει την ανάθεση αρμοδιότητας που προσδιορίζεται στην εν λόγω απόφαση. Τίθεται σε ισχύ την επόμενη ημέρα της δημοσίευσης της απόφασης στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή σε μεταγενέστερη ημερομηνία που ορίζεται σε αυτήν. Δεν επηρεάζει την εγκυρότητα τυχόν κατ’ εξουσιοδότηση πράξης που ισχύει ήδη.

4. Η Επιτροπή, μόλις εκδώσει κατ’ εξουσιοδότηση πράξη, την κοινοποιεί συγχρόνως στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο.

5. Η κατ’ εξουσιοδότηση πράξη που εκδίδεται σύμφωνα με το άρθρο 14 παράγραφοι 1 και 2 τίθεται σε ισχύ μόνον εάν δεν έχουν διατυπωθεί αντιρρήσεις από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ή από το Συμβούλιο εντός δύο μηνών από την κοινοποίηση της πράξης στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, ή εάν, πριν από τη λήξη της προθεσμίας αυτής, τόσο το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο όσο και το Συμβούλιο ενημερώσει την Επιτροπή ότι δεν θα διατυπώσει αντιρρήσεις. Η εν λόγω προθεσμία παρατείνεται κατά δύο μήνες με πρωτοβουλία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ή του Συμβουλίου.

1. Το χρηματοδοτικό κονδύλιο του Προγράμματος μπορεί επίσης να καλύψει τις δαπάνες τεχνικής και διοικητικής υποστήριξης που απαιτούνται για την εξασφάλιση της μετάβασης ανάμεσα στο Πρόγραμμα και στα μέτρα που θεσπίστηκαν με την απόφαση αριθ. 1350/2007/ΕΚ.

2. Αν είναι απαραίτητο, μπορούν να εγγραφούν στον προϋπολογισμό πιστώσεις πέραν του 2020, με σκοπό την κάλυψη των δαπανών που προβλέπονται στο άρθρο 9, ώστε να καταστεί εφικτή η διαχείριση δράσεων που δεν θα έχουν ολοκληρωθεί έως τις 31 Δεκεμβρίου 2020.

Η απόφαση αριθ. 1350/2007/ΕΚ καταργείται με ισχύ από την 1η Ιανουαρίου 2014.

Ο παρών κανονισμός αρχίζει να ισχύει την επόμενη ημέρα από τη δημοσίευσή του στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

(3) Θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 26ης Φεβρουαρίου 2014 (δεν έχει δημοσιευθεί ακόμη στην Επίσημη Εφημερίδα) και απόφαση του Συμβουλίου της 11ης Μαρτίου 2014.

(4) Απόφαση αριθ. 1786/2002/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 23ης Σεπτεμβρίου 2002, για τη θέσπιση προγράμματος κοινοτικής δράσης στον τομέα της δημόσιας υγείας (2003-2008) (ΕΕ L 271 της 9.10.2002, σ. 1).

(5) Απόφαση αριθ. 1350/2007/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 23ης Οκτωβρίου 2007, που αφορά τη θέσπιση προγράμματος κοινοτικής δράσης στον τομέα της υγείας για την περίοδο 2008-2013 (ΕΕ L 301 της 20.11.2007, σ. 3).

(6) Συμπεράσματα του Συμβουλίου για τις κοινές αξίες και αρχές στα συστήματα υγείας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ C 146 της 22.6.2006, σ. 1).

(7) Απόφαση αριθ. 1082/2013/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 22ας Οκτωβρίου 2013, σχετικά με σοβαρές διασυνοριακές απειλές κατά της υγείας και για την κατάργηση της απόφασης αριθ. 2119/98/ΕΚ (ΕΕ L 293 της 5.11.2013, σ. 1).

(8) Κανονισμός (ΕΚ) αριθ.851/2004 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβούλιου, της 21ης Απριλίου 2004, για την ίδρυση του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ΕΕ L 142 της 30.4.2004, σ. 1).

(9) Απόφαση 2008/721/ΕΚ της Επιτροπής, της 5ης Αυγούστου 2008, για τη σύσταση μιας συμβουλευτικής δομής επιστημονικών επιτροπών και εμπειρογνωμόνων στον τομέα της ασφάλειας των καταναλωτών, της δημόσιας υγείας και του περιβάλλοντος και για την κατάργηση της απόφασης 2004/210/ΕΚ (ΕΕ L 241 της 10.9.2008, σ. 21).

(10) Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1291/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Δεκεμβρίου 2013, για τη θέσπιση του προγράμματος -πλαισίου «Ορίζων 2020» για την έρευνα και την καινοτομία (2014-2020) και την κατάργηση της απόφασης αριθ. 1982/2006/ΕΚ (ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 104).

(11) Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1296/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Δεκεμβρίου 2013, για τη θέσπιση προγράμματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την απασχόληση και την κοινωνική καινοτομία («EaSI») και την τροποποίηση της απόφασης αριθ. 283/2010/ΕΕ για τη δημιουργία Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Μικροχρηματοδοτήσεων Progress για την απασχόληση και την κοινωνική ένταξη (ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 238).

(12) Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 2012/2002 του Συμβουλίου, της 11ης Νοεμβρίου 2002, για την ίδρυση του Ταμείου Αλληλεγγύης της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ L 311 της 14.11.2002, σ. 3).

(13) Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1287/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Δεκεμβρίου 2013, για τη θέσπιση προγράμματος για την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις (COSME) (2014–2020) και για την κατάργηση της απόφασης αριθ. 1639/2006/ΕΚ (ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 33).

(14) Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1293/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Δεκεμβρίου 2013, σχετικά με τη θέσπιση Προγράμματος για το Περιβάλλον και τη Δράση για το Κλίμα (LIFE) και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 614/2007 (ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 185).

(15) Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1382/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Δεκεμβρίου 2013, για τη θέσπιση του Προγράμματος «Δικαιοσύνη», για την περίοδο 2014-2020 (ΕΕ L 354 της 28.12.2013, σ. 73).

(16) Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1288/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Δεκεμβρίου 2013, για τη θέσπιση του προγράμματος «Erasmus+»: το πρόγραμμα της Ένωσης για την εκπαίδευση, την κατάρτιση, τη νεολαία και τον αθλητισμό και για την κατάργηση των αποφάσεων αριθ. 1719/2006/EK, αριθ. 1720/2006/ΕΚ και αριθ. 1298/2008/ΕΚ (ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 50).

(17) Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 99/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 15ης Ιανουαρίου 2013, για το ευρωπαϊκό στατιστικό πρόγραμμα 2013-2017 (ΕΕ L 39 της 9.2.2013, σ. 12).

(18) Κανονισμός (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 1311/2013, της 2ας Δεκεμβρίου 2013, για τον καθορισμό του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου για την περίοδο 2014-2020 (ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 884).

(20) Κανονισμός (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 966/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 25ης Οκτωβρίου 2012, σχετικά με τους δημοσιονομικούς κανόνες που εφαρμόζονται στον γενικό προϋπολογισμό της Ένωσης και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 1605/2002 του Συμβουλίου (ΕΕ L 298 της 26.10.2012, σ. 1).

(21) Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 182/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Φεβρουαρίου 2011, για τη θέσπιση κανόνων και γενικών αρχών σχετικά με τους τρόπους ελέγχου από τα κράτη μέλη της άσκησης των εκτελεστικών αρμοδιοτήτων από την Επιτροπή (ΕΕ L 55 της 28.2.2011, σ. 13).

(22) Οδηγία 2011/24/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 9ης Μαρτίου 2011, περί εφαρμογής των δικαιωμάτων των ασθενών στο πλαίσιο της διασυνοριακής υγειονομικής περίθαλψης (ΕΕ L 88 της 4.4.2011, σ. 45).

(23) Κανονισμός (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 883/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Σεπτεμβρίου 2013, σχετικά με τις έρευνες που πραγματοποιούνται από την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (ΟΛΑΦ) και τη κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1073/1999 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου και του κανονισμού (Ευρατόμ) αριθ.1074/1999 του Συμβουλίου (ΕΕ L 248 της 18.9.2013, σ. 1).

(24) Κανονισμός (Ευρατόμ, ΕΚ) αριθ. 2185/96 του Συμβουλίου, της 11ης Νοεμβρίου 1996,σχετικά με τους ελέγχους και εξακριβώσεις που διεξάγει επιτοπίως η Επιτροπή με σκοπό την προστασία των οικονομικών συμφερόντων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων από απάτες και λοιπές παρατυπίες (ΕΕ L 292 της 15.11.1996, σ. 2).

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ I

ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΕΣ

1. Προαγωγή της υγείας, πρόληψη των νόσων και προώθηση σε υποστηρικτικά περιβάλλοντα για υγιείς τρόπους ζωής, λαμβάνοντας υπόψη την αρχή «η υγεία σε όλες τις πολιτικές»

1.1.

Οικονομικώς αποδοτικά μέτρα προώθησης και πρόληψης σύμφωνα, συγκεκριμένα, με τις στρατηγικές της Ένωσης για το αλκοόλ και τη διατροφή και τα οποία περιλαμβάνουν δράσεις στήριξης της ανταλλαγής τεκμηριωμένων και καλών πρακτικών για την αντιμετώπιση παραγόντων κινδύνου, όπως η χρήση καπνού και το παθητικό κάπνισμα, η βλαβερή κατανάλωση οινοπνευματωδών, οι ανθυγιεινές διατροφικές συνήθειες και η έλλειψη σωματικής άσκησης, λαμβάνοντας υπόψη τις πτυχές της δημόσιας υγείας υποκείμενων παραγόντων κοινωνικού και περιβαλλοντικού χαρακτήρα, με έμφαση στην προστιθέμενη αξία για την Ένωση.

1.2.	Μέτρα που συμπληρώνουν τη δράση των κρατών μελών για τη μείωση της βλάβης που προκαλούν στην υγεία τα ναρκωτικά, συμπεριλαμβανομένης της ενημέρωσης και της πρόληψης.

1.3.	Στήριξη αποτελεσματικών δράσεων για την αντιμετώπιση μεταδοτικών νόσων, όπως το HIV/AIDS, η φυματίωση και η ηπατίτιδα μέσα από τον προσδιορισμό, τη διάδοση και την υιοθέτηση τεκμηριωμένων και καλών πρακτικών οικονομικώς αποδοτικής πρόληψης, διάγνωσης, θεραπείας και περίθαλψης.

1.4.

Στήριξη της συνεργασίας και δικτύωσης στην Ένωση σε σχέση με την πρόληψη και τη βελτίωση της απάντησης στα χρόνια νοσήματα, συμπεριλαμβανομένου του καρκίνου, των νόσων που συνδέονται με το γήρας και των νευροεκφυλιστικών νόσων, μέσω της ανταλλαγής γνώσεων και καλών πρακτικών και της ανάπτυξης κοινών δράσεων στον τομέα της πρόληψης, του έγκαιρου εντοπισμού και της διαχείρισης (συμπεριλαμβανομένης της βελτίωσης των γνώσεων στον τομέα της υγείας και της αυτοδιαχείρισης). Έχουν ήδη αναληφθεί εργασίες παρακολούθησης των δράσεων που αφορούν τον καρκίνο, μεταξύ άλλων σχετικών δράσεων τις οποίες εισηγείται η Ευρωπαϊκή Σύμπραξη Δράσης κατά του Καρκίνου.

1.5.

Δράσεις που απαιτούνται ή συμβάλλουν στην εφαρμογή της νομοθεσίας της Ένωσης για τα προϊόντα καπνού, τη διαφήμιση και την εμπορία τους. Η δράση αυτή μπορεί να περιλαμβάνει δραστηριότητες που αποσκοπούν στη διασφάλιση της εκτέλεσης, της εφαρμογής, της παρακολούθησης και της αναθεώρησης αυτής της νομοθεσίας.

1.6.

Προώθηση ενός συστήματος πληροφόρησης και γνώσης για τον τομέα της υγείας, ώστε να υποστηρίζεται η λήψη τεκμηριωμένων αποφάσεων, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης υφιστάμενων εργαλείων και, κατά περίπτωση, της περαιτέρω ανάπτυξης τυποποιημένης ενημέρωσης για θέματα υγείας και εργαλείων παρακολούθησης της υγείας, της συγκέντρωσης και ανάλυσης στοιχείων για την υγεία και τις ευρείας διάδοσης των αποτελεσμάτων του Προγράμματος.

2. Προστασία των πολιτών της Ένωσης από σοβαρές διασυνοριακές απειλές κατά της υγείας

2.1.	Ενίσχυση των εκτιμήσεων επικινδυνότητας και κάλυψη των κενών όσον αφορά την ικανότητα εκτίμησης της επικινδυνότητας, μέσω της αύξησης των δυνατοτήτων επιστημονικής εμπειρογνωμοσύνης και της «χαρτογράφησης» των υφιστάμενων εκτιμήσεων.

2.2.

Στήριξη της δημιουργίας ικανοτήτων κατά των απειλών για την υγεία στα κράτη μέλη και, μεταξύ άλλων, όπου είναι δυνατόν, συνεργασία με γειτονικές χώρες: ανάπτυξη σχεδίων προγραμματισμού σε θέματα ετοιμότητας και αντιμετώπισης, λαμβάνοντας υπόψη και σε συντονισμό με παγκόσμιες πρωτοβουλίες και συνιστώσες γενικού και ειδικού σχεδιασμού ετοιμότητας, συντονισμός της λήψης μέτρων για τη δημόσια υγεία, μη δεσμευτικές προσεγγίσεις στον τομέα του εμβολιασμού· αντιμετώπιση των αυξανόμενων απειλών για την υγεία από παγκόσμιες μετακινήσεις πληθυσμών· ανάπτυξη κατευθυντήριων γραμμών για προστατευτικά μέτρα σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, ανάπτυξη κατευθυντήριων γραμμών για θέματα ενημέρωσης, κατάρτιση οδηγών καλής πρακτικής· συμβολή στο πλαίσιο για εθελοντικό μηχανισμό, συμπεριλαμβανομένης της θέσπισης βέλτιστης κάλυψης με εμβολιασμό για την αποτελεσματική αντιμετώπιση της επανεμφάνισης λοιμωδών νόσων και για την από κοινού λήψη ιατρικών αντιμέτρων· ανάπτυξη συνεκτικών στρατηγικών επικοινωνίας.

2.3.

Δράσεις που απαιτούνται ή συμβάλλουν στην εφαρμογή της νομοθεσίας της Ένωσης στο πεδίο των μεταδοτικών νόσων και των άλλων απειλών κατά της υγείας, συμπεριλαμβανομένων όσων προκαλούνται από βιολογικά και χημικά συμβάντα, καθώς και από την περιβαλλοντική και κλιματική αλλαγή. Η δράση αυτή μπορεί να περιλαμβάνει δραστηριότητες που αποσκοπούν στη διευκόλυνση της εκτέλεσης, της εφαρμογής, της παρακολούθησης και της αναθεώρησης αυτής της νομοθεσίας.

2.4.

3. Συμβολή σε καινοτόμα, αποδοτικά και βιώσιμα συστήματα υγείας

3.1.

Υποστήριξη της εθελοντικής συνεργασίας των κρατών μελών στον τομέα της αξιολόγησης των τεχνολογιών της υγείας στο πλαίσιο του δικτύου για την αξιολόγηση των τεχνολογιών της υγείας που συστάθηκε από την οδηγία 2011/24/ΕΕ Διευκόλυνση της αξιοποίησης των αποτελεσμάτων που απορρέουν από ερευνητικά σχέδια που υποστηρίζονται βάσει του έβδομου προγράμματος-πλαισίου της Ευρωπαϊκής Κοινότητας για δραστηριότητες έρευνας, τεχνολογικής ανάπτυξης και επίδειξης (2007-2013), που θεσπίσθηκε με την απόφαση αριθ. 1982/2006/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (1), και, πιο μακροπρόθεσμα, δραστηριότητες που θα αναληφθούν στο πλαίσιο του προγράμματος-πλαισίου για την έρευνα και την καινοτομία («Ορίζων 2020»).

3.2.

Προώθηση της εθελοντικής υιοθέτησης καινοτομιών στον τομέα της υγείας και προώθηση της ηλεκτρονικής υγείας με την αύξηση της διαλειτουργικότητας των μητρώων ασθενών και άλλων εφαρμογών ηλεκτρονικής υγείας· στήριξη της συνεργασίας για την ηλεκτρονική υγεία στην Ένωση, ιδίως σε θέματα μητρώων, και υιοθέτηση της καινοτομίας από τους επαγγελματίες του κλάδου της υγείας. Αυτό θα εξυπηρετήσει το εθελοντικό δίκτυο για την ηλεκτρονική υγεία που συστάθηκε από την οδηγία 2011/24/ΕΕ.

3.3.

Στήριξη της βιωσιμότητας του υγειονομικού εργατικού δυναμικού με την ανάπτυξη αποτελεσματικού μηχανισμού πρόβλεψης και προγραμματισμού από πλευράς αριθμών για το εργατικό δυναμικό του τομέα της υγείας, της ισότητας των φύλων, του πεδίου άσκησης του επαγγέλματος και του βαθμού στον οποίο η κατάρτιση ανταποκρίνεται στις απαιτούμενες δεξιότητες, συμπεριλαμβανομένης της ικανότητας χρήσης νέων συστημάτων πληροφόρησης και λοιπών προηγμένων τεχνολογιών, παρακολούθηση της κινητικότητας (στο εσωτερικό της Ένωσης) και της μετανάστευσης επαγγελματιών του τομέα της υγείας, προώθηση αποτελεσματικών στρατηγικών πρόσληψης και παραμονής στην υπηρεσία και ανάπτυξη ικανοτήτων, λαμβάνοντας δεόντως υπόψη ζητήματα εξάρτησης και γήρανσης του πληθυσμού.

3.4.

Παροχή εμπειρογνωμοσύνης για την υποστήριξη των κρατών μελών που προωθούν μεταρρυθμίσεις των εθνικών τους συστημάτων υγείας μέσω της δημιουργίας μηχανισμού συγκέντρωσης εμπειρογνωμοσύνης στο επίπεδο της Ένωσης, για την παροχή ασφαλών και τεκμηριωμένων συμβουλών για αποτελεσματικές και αποδοτικές επενδύσεις και καινοτομία στη δημόσια υγεία και τα συστήματα υγείας. Διευκόλυνση της αξιοποίησης των αποτελεσμάτων που απορρέουν από ερευνητικά σχέδια που υποστηρίζονται βάσει του εβδόμου προγράμματος-πλαισίου της Ευρωπαϊκής Κοινότητας για δραστηριότητες έρευνας, τεχνολογικής ανάπτυξης και επίδειξης (2007-2013), και, πιο μακροπρόθεσμα, δραστηριότητες που θα αναληφθούν στο πλαίσιο του προγράμματος-πλαισίου για την έρευνα και την καινοτομία («Ορίζων 2020»).

3.5.

Στήριξη δράσεων για την αντιμετώπιση ζητημάτων υγείας στα πλαίσια μιας γηράσκουσας κοινωνίας, συμπεριλαμβανομένων των δράσεων της ευρωπαϊκής σύμπραξης καινοτομίας με θέμα την ενεργό και υγιή γήρανση στις τρεις θεματικές της ενότητες: καινοτομία στην επαγρύπνηση, την πρόληψη και την έγκαιρη διάγνωση, καινοτομία στη θεραπεία και την περίθαλψη και καινοτομία στην ενεργό γήρανση και την ανεξάρτητη διαβίωση.

3.6.

Δράσεις που απαιτούνται ή συμβάλλουν στην εφαρμογή της νομοθεσίας της Ένωσης για τα ιατροτεχνολογικά προϊόντα, τα φαρμακευτικά προϊόντα και τη διασυνοριακή υγειονομική περίθαλψη. Η δράση αυτή μπορεί να περιλαμβάνει δραστηριότητες που αποσκοπούν στη διευκόλυνση της εκτέλεσης, της εφαρμογής, της παρακολούθησης και της αναθεώρησης αυτής της νομοθεσίας.

3.7.

Προώθηση ενός συστήματος πληροφόρησης και γνώσεων για τον τομέα της υγείας, ώστε να υποστηρίζεται η λήψη τεκμηριωμένων αποφάσεων, συμπεριλαμβανομένων της χρήσης υφιστάμενων εργαλείων και, κατά περίπτωση, της περαιτέρω ανάπτυξης τυποποιημένης ενημέρωσης για θέματα υγείας και εργαλείων παρακολούθησης της υγείας, της συγκέντρωσης και ανάλυσης στοιχείων για την υγεία και της ευρείας διάδοσης των αποτελεσμάτων του Προγράμματος, και υποστήριξη στις επιστημονικές επιτροπές που έχουν συσταθεί σύμφωνα με την απόφαση 2008/721/ΕΚ.

4. Διευκόλυνση της πρόσβασης των πολιτών της Ένωσης σε καλύτερη και ασφαλέστερη υγειονομική περίθαλψη

4.1.

Υποστήριξη της δημιουργίας ενός συστήματος ευρωπαϊκών δικτύων αναφοράς για ασθενείς με παθήσεις που απαιτούν εξαιρετικά εξειδικευμένη περίθαλψη και ιδιαίτερη συγκέντρωση πόρων και εμπειρογνωμοσύνης, όπως στην περίπτωση των σπάνιων νόσων, βάσει των κριτηρίων που καθορίζονται στο πλαίσιο της οδηγίας 2011/24/ΕΕ.

4.2.

Υποστήριξη των κρατών μελών, των οργανώσεων των ασθενών και των σχετικών παραγόντων, με στόχο την αποτελεσματική στήριξη των ασθενών που υποφέρουν από σπάνιες νόσους. Περιλαμβάνεται η δημιουργία δικτύων αναφοράς (σύμφωνα με το σημείο 4.1), βάσεων δεδομένων με πληροφορίες σε επίπεδο Ένωσης και μητρώων για τις σπάνιες νόσους βάσει κοινών κριτηρίων.

4.3.

Ενίσχυση της συνεργασίας για την ασφάλεια των ασθενών και την ποιότητα της περίθαλψης, μεταξύ άλλων με την εφαρμογή της σύστασης του Συμβουλίου, της 9ης Ιουνίου 2009, για την ασφάλεια των ασθενών, συμπεριλαμβανομένης της πρόληψης και του ελέγχου των ιατρογενών λοιμώξεων (2)· ανταλλαγή καλών πρακτικών για τα συστήματα διασφάλισης της ποιότητας· ανάπτυξη κατευθυντήριων γραμμών και εργαλείων για την προώθηση της ποιότητας και της ασφάλειας των ασθενών· αύξηση της παροχής πληροφοριών στους ασθενείς για θέματα ασφάλειας και ποιότητας, βελτίωση της ανατροφοδότησης και της διάδρασης μεταξύ των φορέων παροχής υπηρεσιών υγείας και των ασθενών.

4.4.

Σύμφωνα με το σχέδιο δράσης κατά της αύξησης των απειλών από τη μικροβιακή αντίσταση, βελτίωση της συνετής χρήσης αντιμικροβιακών και μείωση των πρακτικών που αυξάνουν τη μικροβιακή αντοχή, ιδίως στα νοσοκομεία· προώθηση αποτελεσματικών μέτρων πρόληψης και υγιεινής για την αποφυγή και τον έλεγχο των λοιμώξεων· μείωση των ανθεκτικών λοιμώξεων και των ιατρογενών λοιμώξεων και διασφάλιση της διαθεσιμότητας αποτελεσματικών αντιβιοτικών.

4.5.

Δράσεις που απαιτούνται ή συμβάλλουν στην εφαρμογή της νομοθεσίας της Ένωσης για τους ανθρώπινους ιστούς και τα κύτταρα, το αίμα, τα ανθρώπινα όργανα, τα ιατροτεχνολογικά προϊόντα, τη χρήση φαρμακευτικών προϊόντων και τα δικαιώματα των ασθενών στο πλαίσιο της διασυνοριακής υγειονομικής περίθαλψης, με πλήρη σεβασμό, παράλληλα, των αρμοδιοτήτων και των ηθικών αρχών που εφαρμόζονται από τα κράτη μέλη στους τομείς αυτούς. Η δράση αυτή μπορεί να περιλαμβάνει δραστηριότητες που αποσκοπούν στη διευκόλυνση της εκτέλεσης, της εφαρμογής, της παρακολούθησης και της αναθεώρησης αυτής της νομοθεσίας.

4.6.

Προώθηση ενός συστήματος πληροφόρησης και γνώσης για τον τομέα της υγείας, ώστε να υποστηρίζεται η λήψη τεκμηριωμένων αποφάσεων, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης υφιστάμενων εργαλείων και, κατά περίπτωση, της περαιτέρω ανάπτυξης τυποποιημένης πληροφόρησης για θέματα υγείας και εργαλείων παρακολούθησης της υγείας, της συλλογής και της ανάλυσης δεδομένων για την υγεία και της ευρείας διάδοσης των αποτελεσμάτων του Προγράμματος.

(1) Απόφαση αριθ. 1982/2006/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 18ης Δεκεμβρίου 2006, σχετικά με το έβδομο πρόγραμμα-πλαίσιο δραστηριοτήτων έρευνας, τεχνολογικής ανάπτυξης και επίδειξης της Ευρωπαϊκής Κοινότητας (2007-2013) (ΕΕ L 412 της 30.12.2006, σ. 19).

(2) ΕΕ C 151 της 3.7.2009, σ. 1.