26.7.2013   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 201/1


ΟΔΗΓΊΑ 2013/42/ΕΕ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΊΟΥ

της 22ας Ιουλίου 2013

για την τροποποίηση της οδηγίας 2006/112/ΕΚ σχετικά με το κοινό σύστημα φόρου προστιθέμενης αξίας όσον αφορά τον μηχανισμό ταχείας αντίδρασης για την καταπολέμηση της απάτης στον τομέα του ΦΠΑ

ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως το άρθρο 113,

Έχοντας υπόψη την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής,

Κατόπιν διαβίβασης του σχεδίου νομοθετικής πράξης στα εθνικά κοινοβούλια,

Έχοντας υπόψη τη γνώμη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (1),

Έχοντας υπόψη τη γνώμη της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής (2),

Αποφασίζοντας σύμφωνα με ειδική νομοθετική διαδικασία,

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

(1)

Η φοροδιαφυγή στον τομέα του φόρου προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ) οδηγεί σε σημαντικές απώλειες του προϋπολογισμού και επηρεάζει τις συνθήκες ανταγωνισμού και, συνεπώς, τη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς. Προσφάτως, έχουν αναπτυχθεί ειδικές ,αιφνίδιες και εκτεταμένες μορφές φοροδιαφυγής, ειδικότερα μέσω της χρήσης των ηλεκτρονικών μέσων που διευκολύνουν το ταχύ παράνομο εμπόριο σε μεγάλη κλίμακα.

(2)

Η οδηγία 2006/112/ΕΚ του Συμβουλίου (3) επιτρέπει στα κράτη μέλη να υποβάλλουν αίτηση παρέκκλισης από την εν λόγω οδηγία, προκειμένου να αποτραπούν ορισμένες μορφές φοροδιαφυγής ή φοροαποφυγής.

(3)

Η πρόσφατη εμπειρία έδειξε ότι η διαδικασία που προβλέπεται στο άρθρο 395 της οδηγίας 2006/112/ΕΚ δεν είναι ικανή να ανταποκριθεί με επαρκή ταχύτητα σε αιτήματα κρατών μελών για επείγοντα μέτρα.

(4)

Η εμπειρία έδειξε επίσης ότι ο ορισμός του παραλήπτη ως υπόχρεου για την καταβολή του ΦΠΑ (αντίστροφη επιβάρυνση), σε ορισμένες περιπτώσεις, είναι αποτελεσματικό μέτρο για να σταματήσει η απάτη περί τον ΦΠΑ σε ειδικούς τομείς.

(5)

Με βάση τις διατάξεις περί αντιστροφής της επιβάρυνσης που προβλέπονται στα άρθρα 199 και 199α της οδηγίας 2006/112/ΕΚ, τα κράτη μέλη δεν έχουν την ευελιξία να αντιδρούν με ταχύτητα σε αιφνίδια και εκτεταμένη απάτη σε κατηγορίες αγαθών και υπηρεσιών που ευρίσκονται εκτός του πεδίου εφαρμογής των εν λόγω άρθρων. Ως εκ τούτου, απαιτούνται ειδικές διευθετήσεις για την αντιμετώπιση αυτών των περιπτώσεων.

(6)

Αν ληφθούν υπόψη οι εκτεταμένες απάτες που σημειώθηκαν, μια γρήγορη και εξαιρετική αντίδραση σε περαιτέρω περιπτώσεις αιφνίδιας απάτης διασφαλίζεται καλύτερα μέσω της λήψης ειδικού μέτρου από Μηχανισμό Ταχείας Αντίδρασης («ΜΤΑ»), συνιστάμενου στην επιλογή της εφαρμογής για μια σύντομη περίοδο αντιστροφής της επιβάρυνσης, έπειτα από κατάλληλη κοινοποίηση από το ενδιαφερόμενο κράτος μέλος. Προκειμένου να διασφαλισθεί ότι η άσκηση του δικαιώματος επιλογής είναι ανάλογη προς το πρόβλημα, η Επιτροπή, από τη στιγμή που διαθέτει τις κατάλληλες πληροφορίες, θα πρέπει να έχει στη διάθεσή της μια σύντομη περίοδο ώστε να αξιολογήσει την κοινοποίηση και να επιβεβαιώσει κατά πόσο αντιτίθεται στο ειδικό μέτρο του ΜΤΑ. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να έχουν τη δυνατότητα ώστε οι απόψεις τους να λαμβάνονται υπόψη από την Επιτροπή, και θα πρέπει, συνεπώς, να είναι πλήρως ενημερωμένα για την κοινοποίηση και για οιαδήποτε συμπληρωματική πληροφορία που παρέχεται μέσω της διαδικασίας. Επιπροσθέτως, θα πρέπει τότε το Συμβούλιο να αποφασίζει για οποιαδήποτε περαιτέρω εφαρμογή της αντιστροφής της επιβάρυνσης με μια εκτελεστική απόφαση δυνάμει του άρθρου 395 της οδηγίας 2006/112/ΕΚ.

(7)

Τα κράτη μέλη, που έχουν κοινοποιήσει την πρόθεσή τους να εφαρμόσουν το ειδικό μέτρο του ΜΤΑ, μπορούν να το πράξουν από τη στιγμή που η Επιτροπή έχει κοινοποιήσει την απουσία αντιρρήσεων.

(8)

Προκειμένου να προβλεφθεί η περαιτέρω εφαρμογή της αντιστροφής της επιβάρυνσης, με την πρώτη ευκαιρία και πριν από τη λήξη του ειδικού μέτρου του ΜΤΑ, η διαδικασία που καθορίζεται στο άρθρο 395 της οδηγίας 2006/112/ΕΚ θα πρέπει να υπόκειται σε συντομότερη προθεσμία.

(9)

Η ταχεία επεξεργασία των κοινοποιήσεων των κρατών μελών βάσει του ΜΤΑ θα διευκολυνθεί εάν καθορισθεί τυποποιημένο έντυπο για τις εν λόγω κοινοποιήσεις και για την πρόβλεψη τυχόν συμπληρωματικών πληροφοριών προς την Επιτροπή. Προς τούτο, θα πρέπει να ανατεθούν στην Επιτροπή εκτελεστικές αρμοδιότητες όσον αφορά το εν λόγω τυποποιημένο έντυπο.

(10)

Δεδομένου ότι ένας ΜΤΑ μπορεί να είναι μόνο προσωρινή λύση εν αναμονή μακροπρόθεσμων νομοθετικών λύσεων με στόχο να καταστεί το σύστημα ΦΠΑ πιο ανθεκτικό στις περιπτώσεις απάτης περί τον ΦΠΑ, ο ΜΤΑ που έχει θεσπισθεί θα πρέπει να ισχύσει μόνο για περιορισμένο χρονικό διάστημα.

(11)

Προκειμένου να αξιολογηθεί η αποτελεσματικότητα του ΜΤΑ, η Επιτροπή θα πρέπει να ετοιμάσει μια έκθεση γενικής αξιολόγησης των επιπτώσεων του μηχανισμού κατά την αντιμετώπιση περιπτώσεων αιφνίδιας και εκτεταμένης απάτης.

(12)

Δεδομένου ότι ο στόχος της δράσης που πρέπει να αναληφθεί, και συγκεκριμένα η αντιμετώπιση φαινομένων αιφνίδιας και εκτεταμένης απάτης στον τομέα του ΦΠΑ, τα οποία πολύ συχνά έχουν διεθνή διάσταση, δεν μπορεί να επιτευχθεί επαρκώς από τα κράτη μέλη, διότι αυτά δεν είναι σε θέση να αντιμετωπίσουν μεμονωμένα τα κυκλώματα απάτης που συνδέονται με νέες μορφές συναλλαγών στις οποίες εμπλέκονται πολλές χώρες ταυτόχρονα, και μπορεί, συνεπώς, να επιτευχθεί καλύτερα σε ενωσιακό επίπεδο, εξασφαλίζοντας ταχύτερη και, ως εκ τούτου, καταλληλότερη και αποτελεσματικότερη αντίδραση σε αυτά τα φαινόμενα, η Ένωση μπορεί να θεσπίσει μέτρα, σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας, όπως ορίζεται στο άρθρο 5 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας, όπως ορίζεται στο εν λόγω άρθρο, η παρούσα οδηγία δεν υπερβαίνει τα αναγκαία όρια για την επίτευξη του εν λόγω στόχ ου.

(13)

Επομένως, η οδηγία 2006/112/ΕΚ θα πρέπει να τροποποιηθεί αναλόγως,

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΟΔΗΓΙΑ:

Άρθρο 1

Η οδηγία 2006/112/ΕΚ τροποποιείται ως εξής:

(1)

Παρεμβάλλεται το ακόλουθο άρθρο:

«Άρθρο 199β

1.   Ένα κράτος μέλος μπορεί, σε περιπτώσεις επιτακτικής επείγουσας ανάγκης και σύμφωνα με τις παραγράφους 2 και 3, να ορίζει τον παραλήπτη ως υπόχρεο για την καταβολή του ΦΠΑ για ορισμένες παραδόσεις αγαθών και παροχές υπηρεσιών κατά παρέκκλιση από το άρθρο 193, ως ειδικό μέτρο του Μηχανισμού Ταχείας Αντίδρασης («ΜΤΑ») για να καταπολεμηθεί αιφνίδια και εκτεταμένη απάτη δυνάμενη να οδηγήσει σε σημαντικές και ανεπανόρθωτες οικονομικές ζημίες.

Το ειδικό μέτρο του ΜΤΑ υπόκειται σε κατάλληλα μέτρα ελέγχου από το κράτος μέλος όσον αφορά τους υποκείμενους στο φόρο που παρέχουν τα αγαθά ή τις υπηρεσίες για τις οποίες ισχύει το εν λόγω μέτρο, και προβλέπεται για περίοδο μη υπερβαίνουσα τους εννέα μήνες

2.   Το κράτος μέλος που επιθυμεί να θεσπίσει ειδικό μέτρο του ΜΤΑ, όπως προβλέπεται στην παράγραφο 1, αποστέλλει κοινοποίηση στην Επιτροπή, χρησιμοποιώντας το τυποποιημένο έντυπο που έχει καταρτισθεί σύμφωνα με την παράγραφο 4 και ταυτόχρονα την αποστέλλει στα λοιπά κράτη μέλη. Το κράτος μέλος παρέχει στην Επιτροπή πληροφορίες που αναφέρουν τον τομέα για τον οποίο πρόκειται, το είδος και τα χαρακτηριστικά της απάτης, την ύπαρξη λόγων επιτακτικής επείγουσας ανάγκης, τον αιφνίδιο και εκτεταμένο χαρακτήρα της και τις συνέπειές της όσον αφορά τις σημαντικές και ανεπανόρθωτες οικονομικές ζημίες. Εάν η Επιτροπή κρίνει ότι δεν έχει όλες τις απαραίτητες πληροφορίες, έρχεται σε επαφή με το εν λόγω κράτος μέλος εντός δύο εβδομάδων από την παραλαβή της κοινοποίησης και προσδιορίζει ποιες πρόσθετες πληροφορίες απαιτούνται. Οποιαδήποτε συμπληρωματική πληροφορία παρέχεται από το ενδιαφερόμενο κράτος μέλος στην Επιτροπή, αποστέλλεται ταυτοχρόνως στα λοιπά κράτη μέλη. Εάν οι συμπληρωματικές πληροφορίες που παρέχονται δεν είναι επαρκείς, η Επιτροπή ενημερώνει το ενδιαφερόμενο κράτος μέλος εντός μιας εβδομάδας.

Το κράτος μέλος που επιθυμεί να θεσπίσει ειδικό μέτρο του ΜΤΑ, όπως προβλέπεται στην παράγραφο 1, υποβάλλει ταυτοχρόνως αίτηση στην Επιτροπή σύμφωνα με τη διαδικασία που προβλέπεται στις παραγράφους 2 και 3 του άρθρου 395.

3.   Μόλις η Επιτροπή συγκεντρώσει όλες τις πληροφορίες που θεωρεί απαραίτητες για την αξιολόγηση της κοινοποίησης που αναφέρεται στο πρώτο εδάφιο της παραγράφου 2, τις κοινοποιεί στα κράτη μέλη. Σε περίπτωση που έχει αντίρρηση για το ειδικό μέτρο του ΜΤΑ, διατυπώνει αρνητική γνώμη εντός ενός μηνός από την της κοινοποίηση, και ενημερώνει σχετικά το ενδιαφερόμενο κράτος μέλος και την επιτροπή ΦΠΑ. Σε περίπτωση που η Επιτροπή δεν έχει αντίρρηση, επιβεβαιώνει τούτο απευθυνόμενη γραπτώς στο ενδιαφερόμενο κράτος μέλος και στην επιτροπή του ΦΠΑ εντός της ίδιας χρονικής περιόδου. Το κράτος μέλος μπορεί να θεσπίσει το ειδικό μέτρο του ΜΤΑ από την ημερομηνία παραλαβής της εν λόγω επιβεβαίωσης. Κατά την αξιολόγηση της κοινοποίησης, η Επιτροπή λαμβάνει υπόψη της τις αποσταλείσες σε αυτήν γραπτώς απόψεις οποιουδήποτε άλλου κράτους μέλους.

4.   Η Επιτροπή εκδίδει εκτελεστική πράξη που θεσπίζει το τυποποιημένο έντυπο για την υποβολή της κοινοποίησης για το ειδικό μέτρο του ΜΤΑ που αναφέρεται στην παράγραφο 2 και για την υποβολή των πληροφοριών της παραγράφου 2, πρώτο εδάφιο. Η εν λόγω εκτελεστική πράξη εκδίδεται σύμφωνα με τη διαδικασία εξέτασης που αναφέρεται στην παράγραφο 5.

5.   Οσάκις γίνεται αναφορά στην παρούσα παράγραφο, εφαρμόζεται το άρθρο 5 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 182/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (4) και, προς τον σκοπό αυτό, η επιτροπή είναι η επιτροπή που έχει συσταθεί με το άρθρο 58 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 904/2010 του Συμβουλίου (5).

(2)

Σ το άρθρο 395, προστίθεται η ακόλουθη παράγραφος:

«5.   Σε περιπτώσεις επιτακτικής επείγουσας ανάγκης, που εκτίθενται στο άρθρο 199β παράγραφος 1, η διαδικασία που προβλέπεται στις παραγράφους 2 και 3 ολοκληρώνεται εντός έξι μηνών από την παραλαβή της αίτησης από την Επιτροπή.».

Άρθρο 2

Πριν από την 1η Ιανουαρίου 2018, η Επιτροπή υποβάλλει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο έκθεση γενικής αξιολόγησης των επιπτώσεων του ΜΤΑ, που προβλέπεται στο άρθρο 1 σημείο 1.

Άρθρο 3

Η παρούσα οδηγία αρχίζει να ισχύει την εικοστή ημέρα από τη δημοσίευσή της στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Εφαρμόζεται μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2018.

Άρθρο 4

Η παρούσα οδηγία απευθύνεται στα κράτη μέλη.

Βρυξέλλες, 22 Ιουλίου 2013.

Για το Συμβούλιο

Η Πρόεδρος

C. ASHTON


(1)  Γνώμη της 7ης Φεβρουαρίου 2013 (δεν έχει ακόμα δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα).

(2)  ΕΕ C 11, 15.1.2013, σ. 31.

(3)  ΕΕ L 347, 11.12.2006, σ. 1.

(4)  ΕΕ L 55, 28.2.2011, σ. 13.

(5)  ΕΕ L 268, 12.10.2010, σ. 1.».