Οδηγία 2002/90/ΕΚ του Συμβουλίου

της 28ης Νοεμβρίου 2002

για τον ορισμό της υποβοήθησης της παράνομης εισόδου, διέλευσης και διαμονής

ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

Έχοντας υπόψη:

τη συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, και ιδίως το άρθρο 61 στοιχείο α) και το άρθρο 63 παράγραφος 3 στοιχείο β),

την πρωτοβουλία της Γαλλικής Δημοκρατίας(1),

τη γνώμη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου(2),

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

(1) Ένας από τους στόχους της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι η προοδευτική εγκαθίδρυση ενός χώρου ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης, η οποία συνεπάγεται ιδίως την καταπολέμηση της παράνομης μετανάστευσης.

(2) Θα πρέπει, επομένως, να καταπολεμηθεί η υποβοήθηση της παράνομης μετανάστευσης, και όσον αφορά την παράνομη διάβαση των συνόρων εν στενή εννοία, αλλά και όταν αποσκοπεί στο να τροφοδοτήσει τα δίκτυα εκμετάλλευσης ανθρώπων.

(3) Για τον σκοπό αυτό, έχει μεγάλη σημασία η προσέγγιση των ισχυουσών νομικών διατάξεων, και ιδίως, αφενός, ο ακριβής ορισμός της εν λόγω παράβασης και των περιπτώσεων απαλλαγής, πράγμα το οποίο αποτελεί το αντικείμενο της παρούσας οδηγίας και, αφετέρου, οι ελάχιστοι κανόνες για τις ποινές, την ευθύνη των νομικών προσώπων και τη δικαιοδοσία, οι οποίοι αποτελούν το αντικείμενο της απόφασης-πλαισίου του Συμβουλίου 2002/946/ΔΕΥ, της 28ης Νοεμβρίου 2002, για την ενίσχυση του ποινικού πλαισίου για την πρόληψη της υποβοήθησης της παράνομης εισόδου, διέλευσης και διαμονής(3).

(4) Σκοπός της παρούσας οδηγίας είναι να παράσχει ορισμό της διευκόλυνσης της παράνομης μετανάστευσης, ώστε να καταστεί κατά συνέπεια πιο αποτελεσματική η λειτουργία της απόφασης-πλαισίου 2002/946/ΔΕΥ, προκειμένου να προληφθεί το αδίκημα αυτό.

(5) Η παρούσα οδηγία συμπληρώνει άλλες πράξεις που έχουν εκδοθεί για την καταπολέμηση της παράνομης μετανάστευσης και απασχόλησης, της εμπορίας ανθρώπων και της σεξουαλικής εκμετάλλευσης παιδιών.

(6) Όσον αφορά την Ισλανδία και τη Νορβηγία, η παρούσα οδηγία συνιστά ανάπτυξη των διατάξεων του κεκτημένου του Σένγκεν κατά την έννοια της συμφωνίας που έχει συναφθεί από το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τη Δημοκρατία της Ισλανδίας και το Βασίλειο της Νορβηγίας για τη σύνδεση των δύο αυτών κρατών με την υλοποίηση, την εφαρμογή και την ανάπτυξη του κεκτημένου του Σένγκεν(4), οι οποίες εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 1 στοιχείο Ε της απόφασης 1999/437/ΕΚ του Συμβουλίου, της 17ης Μαΐου 1999, σχετικά με ορισμένες λεπτομέρειες εφαρμογής της συμφωνίας αυτής(5).

(7) Το Ηνωμένο Βασίλειο και η Ιρλανδία λαμβάνουν μέρος στη θέσπιση και την εφαρμογή της παρούσας οδηγίας σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις των συνθηκών.

(8) Σύμφωνα με τα άρθρα 1 και 2 του πρωτοκόλλου για τη θέση της Δανίας, που προσαρτάται στη συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση και τη συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, η Δανία δεν συμμετέχει στη θέσπιση της παρούσας οδηγίας και δεν δεσμεύεται από αυτήν, ούτε υπόκειται στην εφαρμογή της. Δεδομένου ότι η παρούσα οδηγία αναπτύσσει περαιτέρω το κεκτημένο του Σένγκεν δυνάμει των διατάξεων του τίτλου IV του τρίτου μέρους της συνθήκης περί ιδρύσεως της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, η Δανία, σύμφωνα με το άρθρο 5 του εν λόγω πρωτοκόλλου, πρέπει να αποφασίσει εντός έξι μηνών από τη θέσπιση της παρούσας οδηγίας από το Συμβούλιο, κατά πόσον θα την εφαρμόσει στο εθνικό της δίκαιο,

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΟΔΗΓΙΑ:

Άρθρο 1

Γενική παράβαση

1. Τα κράτη μέλη θεσπίζουν ενδεδειγμένες κυρώσεις:

α) κατά παντός, όστις εκ προθέσεως βοηθά πρόσωπο, το οποίο δεν είναι υπήκοος κράτους μέλους, προκειμένου να εισέλθει ή να διέλθει από το έδαφος κράτους μέλους, κατά παράβαση της νομοθεσίας του εν λόγω κράτους σχετικά με την είσοδο ή τη διέλευση των αλλοδαπών,

β) κατά παντός, όστις, για κερδοσκοπικούς λόγους, εκ προθέσεως βοηθά πρόσωπο, το οποίο δεν είναι υπήκοος κράτους μέλους, προκειμένου να διαμείνει στο έδαφος κράτους μέλους, κατά παράβαση της νομοθεσίας του εν λόγω κράτους σχετικά με τη διαμονή των αλλοδαπών.

2. Τα κράτη μέλη δύνανται να αποφασίσουν την μη επιβολή κυρώσεων για τη συμπεριφορά που ορίζεται στην παράγραφο 1 στοιχείο α), εφαρμόζοντας την εθνική τους νομοθεσία και πρακτική, εφόσον η συμπεριφορά αυτή αποσκοπεί στην παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας στο συγκεκριμένο πρόσωπο.

Άρθρο 2

Ηθική αυτουργία, συμμετοχή, απόπειρα

Κάθε κράτος μέλος λαμβάνει τα αναγκαία μέτρα προκειμένου να εξασφαλίσει ότι οι κυρώσεις που προβλέπονται στο άρθρο 1, εφαρμόζονται και σε κάθε πρόσωπο το οποίο:

α) είναι ο ηθικός αυτουργός, ή

β) είναι συνεργός, ή

γ) αποπειράται τη διάπραξη μιας από τις παραβάσεις που αναφέρονται στο άρθρο 1 παράγραφος 1 στοιχείο α) ή β).

Άρθρο 3

Κυρώσεις

Κάθε κράτος μέλος λαμβάνει τα αναγκαία μέτρα προκειμένου να εξασφαλίσει ότι οι παραβάσεις που προβλέπονται στα άρθρα 1 και 2 επισύρουν αποτελεσματικές, ανάλογες και αποτρεπτικές κυρώσεις.

Άρθρο 4

Εφαρμογή

1. Τα κράτη μέλη θέτουν σε ισχύ τις αναγκαίες νομοθετικές, κανονιστικές και διοικητικές διατάξεις για να συμμορφωθούν με την παρούσα οδηγία πριν από τις 5 Δεκεμβρίου 2004. Πληροφορούν αμέσως την Επιτροπή σχετικά.

Οι διατάξεις αυτές, όταν θεσπίζονται από τα κράτη μέλη, αναφέρονται στην παρούσα οδηγία ή συνοδεύονται από την εν λόγω αναφορά κατά την επίσημη δημοσίευσή τους. Οι λεπτομερείς διατάξεις της αναφοράς αυτής καθορίζονται από τα κράτη μέλη.

2. Τα κράτη μέλη ανακοινώνουν στην Επιτροπή το κείμενο των ουσιωδών διατάξεων του εσωτερικού τους δικαίου, τις οποίες θεσπίζουν στον τομέα που διέπεται από την παρούσα οδηγία καθώς και έναν πίνακα αντιστοιχίας μεταξύ των διατάξεων της παρούσας οδηγίας και των θεσπιζομένων εθνικών διατάξεων. Η Επιτροπή πληροφορεί τα άλλα κράτη μέλη σχετικά.

Άρθρο 5

Κατάργηση

Το άρθρο 27 παράγραφος 1 της σύμβασης Σένγκεν του 1990 καταργείται από τις 5 Δεκεμβρίου 2004. Όταν ένα κράτος μέλος εφαρμόζει την παρούσα οδηγία, δυνάμει του άρθρου 4 παράγραφος 1, πριν από την ημερομηνία αυτή, η εν λόγω διάταξη παύει να ισχύει γι' αυτό το κράτος μέλος από την ημερομηνία θέσης σε εφαρμογή.

Άρθρο 6

Έναρξη ισχύος

Η παρούσα οδηγία αρχίζει να ισχύει από την ημέρα της δημοσίευσής της στην Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων.

Άρθρο 7

Παραλήπτες

Η παρούσα οδηγία απευθύνεται στα κράτη μέλη σύμφωνα με τη συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας.

Βρυξέλλες, 28 Νοεμβρίου 2002.

Για το Συμβούλιο

Ο Πρόεδρος

B. Haarder

(1) ΕΕ C 253 της 4.9.2000, σ. 1.

(2) ΕΕ C 276 της 1.10.2001, σ. 244.

(3) Βλέπε σελίδα 1 της παρούσας Επίσημης Εφημερίδας.

(4) ΕΕ L 176 της 10.7.1999, σ. 36.

(5) ΕΕ L 176 της 10.7.1999, σ. 31.